sCHIPHOTGROTF, GROEI
Vraagtekens rond lancering Russische Sonde 5
Tot 1973 driemaal zoveel passagiers
Beter met Boter
Y
Motorboten drukken
zeilscheepjes weg
estberlijnse bevolking
Solwerk van democratie
o
?SeS°H
■s-sssS*
s-r'T
Vliegveld Twenthe moet
„luchthaven" worden
ierenbescherming
horst Vlaardings
afdelingsbestuur
TV-reclame
in trek
Pompbediende
gedwongen kluis
open te breken
Kleuterleidsters
pleiten voor
kleinere klassen
Projekt van bijna 30 miljoen
BE^
OONDERDAG 19 SEPTEMBER 1968
aat
n li
i op
zie
esti
B
moi
ove:
de
Of
aan
blij
de
rslel
te
i en
DUW
di
uit
Echte boter'""
erop,
dat is het v
eenvoudige, j
alledaagse
geheim van de j
allerlekkerste i boterham.
(Van een onzer verslaggevers)
SCHIPHOL De directie van de NV Luchthaven Schiphol verwacht, dat tot en met 1980 voor
zeker 350 a 400 miljoen gulden moet worden geïnvesteerd om de groeiende stroom luchtpassagiers
op te kunnen vangen. Deskundigen menen, dat het aantal luchtpassagiers in de gehele wereld van
1966 tot 1975 zal verdrievoudigen (d.w.z. van 200 miljoen tot 600 miljoen) en daarvan zal Schiphol on
getwijfeld een evenredig aandeel te verwerken krijgen.
Dit staat in het zojuist verschenen
jaarverslag van de luchthaven over
1967, die in dat jaar ruim 3.352.000
passagiers doorliet tegen ruim
2.908.000 in 1966, een stijging van
15,2 procent. Het jaar 1967 was niet
alleen het veiligste jaar in de ge
schiedenis vatn de burgerluchtvaart,
maar ook het jaar met de grootste
toename van het verkeersvolume.
Uitbreiding
Het spreek van zelf, dat de te ver
wachten verdere expansie, behalve
voor de luchtvaartmaatschappijen,
ook grote consequenties zal hebben
voor de luchthavens en hun uitrus
ting.
Zo zal het huidige stationsgebouw
op Schiphol met 40 procent moeten
worden uitgebreid en zal het aantal
vliegtuig-opstelplaatsen aan de pie
ren (thans 25) door uitbreiding van
het pierenstelsel geleidelijk op 45
moeten worden gebracht. Bij de re
cente vernieuwing van de luchtha
ven is met de mogelijkheden daarvan
reeds rekening gehouden. Ook is er
ruimte voor een tweede stationsge
bouw.
Een onderwerp van speciale stu
die vormen de problemen, die zich
met de afhandeling van passagiers
en hun bagage zullen voordoen als
in het begin van de zeventiger
(Van een onzer vertlaggevers)
m^LAARDINGEN Het hoofdbestuur
de Nederlandse vereniging tot be-
rming van dieren heeft het Vlaar-
se afdelingsbestuur geschorst en de
.Lt nvergadering die de afdeling voor
ivond had uitgeschreven, afgelast.
°n.e een circulaire aan de leden is mee-
ton eld dat het hoofdbestuur de leiding
Zal de plaatsel.ke afdeling heeft over-
ir, men. Op korte termijn zal een ver-
mdl ring worden belegd waarin de
rdlngse leden een nieuw bestuur
nen kiezen.
ie (geschorste) secretaris van het
bestuur, de heer S. Junge-
i, heeft echter laten weten dat de
êadering van vanavond gewoon
rgaat. Het wordt dan wel geen le-
vergadering, maar ccn „bijeenkomst
I dierenbeschermers".
fecs(et ingrijpen van het hoofdbestuur is
gevolg van een reeds geruime tijd
B.Jaand conflict. Dit ontstond nadat de
om f het afdelingsbestuur kandidaat ge-
ie heer Jungerius niet in het hoofd-
ur werd gekozen.
r Vlaardingers hadden hem vooree-
,u«en omdat zij vonden dat het hoofd-
wfuur een te laks beleid voerde. Toen
tiiieer Jungerius niet werd gekozen,
Vlaardingen zich ten opzichte van
hoofdbestuur beledigend uit. waarop
rechtzaak volgde. De uitsDraak was:
i meer beledigen op straffe van een
k vlnPKom van duizend gulden
Rapport onderzoek watertoerisme:
jaren de jumbo-jets en andere
zeer grote vliegtuigen de luchtha
ven zuilen aandoen. Het ziet er naar
uit, dat er speciale voorzieningen
zullen moeten worden getroffen. Ge
dacht wordt ook aan de aanleg van
een vijfde landingsbaan.
Volgens de directie dient uit eco
nomische en vervoerstechnische over
wegingen Schiphol zo lang mogelijk
als enige grote internationale lucht
haven in Nederland worden gehand
haafd. De aanleg van een tweede
luchthaven met eenzelfde functie zal
daarom aldus de directie niet
eerder nodig zijn dan tegen de tyd
dat Schiphol zijn verzadigingspunt
zal bereiken, dat is eerst na 1980.
De problemen van het grondver-
voer zullen steeds groter worden.
In het jaarverslag wordt daarom
aangedrongen op een spoedige be
slissing over de aanleg van de ge
projecteerde spoorlijn Amsterdam-
Schiphol-Den Haag.
Winst
De luchthaven heeft vorig jaar een
grotere nettowinst gemaakt dan in
1966, nl. ƒ758.100 tegen ƒ375.500.
Aangezien voor 1968 evenwel met
een aanzienlijk ongunstiger bedrijfs
resultaat rekening moet worden ge-
per
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG In de Neder
landse pleziervaartuigenvloot
neemt sinds het begin van de
jaren vijftig het aandeel van de
zeilschepen af ten gunste van de
motorboten, onder meer als ge
volg van de opkomst van de zg.
speedboot. Dat is een van de
conclusies uit het eerste deel van
rapport „Watertoerisme in Ne
derland", uitgebracht door de
Economisch-Technologische In
stituten.
In het kader van de regionale toe
ristische onderzoekingen werd een
onderzoek naar de ontwikkeling in
ons land van groot belang geacht.
Het onderzoek werd verricht op ver
zoek en met financiële steun van het
ministerie van economische zaken.
Het eerste rapport is een inventarisa
tie van de jachthavens. Het tweede,
dat thans in voorbereiding is, heeft
de exploitatie van jachthavens tot
studieobject.
De Jong en Luns in West-Duitsland
Het onderzoek werd in de zomer
periode van het vorige jaar verricht.
Op dat moment was het totaal aantal
jachthavens met minstens twintig
ligplaatsen, waar tegen vergoeding
zomerligging werd geboden, 452. De
grootte van de pleziervaartuigenvloot
werd op 58.000 boten geschat, met ais
minimum- en maximumgrens resp.
54.000 en 68.000 boten.
Tweederde deel van de jachtha
vens is gesitueerd in de drie weste
lijke provincies. Zestig procent wordt
op commerciële basis door parti
culieren geëxploiteerd. Dertig pro
cent heeft de status van vereni
gingshaven, terwijl tien procent in
handen is van gemeenten en stichtin
gen. In totaal werden 40.000 vast ver
huurde ligplaatsen geregistreerd.
De landelijk gemiddelde grootte
van de jachthaven bedraagt 90 lig
plaatsen. De gemiddelde grootte in de
verschillende gebieden toont echter
ten opzichte van dit cijfer vrij grote
verschillen. In de watersportgebieden
in het noorden van het land is de
overdekte ligplaats het sterkst verte
genwoordigd.
De liggelden vertonen een zeer ge
differentieerd beeld, al naar gelang
het gebied, de exploitatievorm, de
HILVERSUM De door adver
teerders aangevraagde zendtijd voor
televisiereclame in 1969, is ruim
viermaal zo groot als de beschikbare
zendtijd. Vorig jaar was de aanvraag
voor zendtijd voor 1968 driemaal
groter dan beschikbaar was.
Van 1968 op '69 steeg de van
overheidswege beschikbaar gestelde
reclamezendtijd met twintig procent,
maar de door de reclamewereld
aangevraagde zendtijd met ruim
zestig procent.
kwaliteit van de haven en de gebo
den dienstverlening. De gemiddelde
landelijke seizoenprijs voor open lig
ging in het water bedroeg in de zo
mer van 1967 ongeveer 10.50 Der
m2 schip. De gemiddelde prijs voor
overdekte ligging is ongeveer hieraan
gelijk, ondanks grotere investeringen.
In de particuliere jachthavens
wordt gemiddeld een tarief berekend,
dat dertig procent hoger ligt dan in
de andere categorieën. Daaruit volgt,
aldus het rapport, niet zonder meer
dat de particuliere havens duurder
zijn. Het prijsverschil kan een gevolg
zijn van kwaliteitsverschil en van
het feit, dat bij particuliere havens
twee keer zoveel nevenactiviteiten
worden aangetroffen.
Het rapport vermeldt ten slotte,
dat de geboden werkgelegenheid op
de 452 havens te zamen ongeveer 1.250
manjaren bedraagt. Het gemiddelde
per particuliere haven is vier manja
ren, bij de andere exploitatievormen
1 a IV» manjaar.
houden wordt voorgesteld deze winst
in het bedrijf te houden.
Nam het passagiersvervoer t.o.v.
1966 toe met ruim 15 procent, het
vrachtvervoer steeg met 4 pet en het
geregelde en ongeregelde handels
verkeer met 11 pet. Het aantal lucht
vaartmaatschappijen, dat Schiphol
geregeld aandoet steeg van 31 tot
36, en het aantal op de luchthaven
gevestigde belrijven van 225 tot 255.
LEENDE Het ls de rijkspolitie In
Oost-Brabant nog niet gelukt een onge
veer dertigjarige man. die een overval
heeft gepleegd op een benzinestation in
Leende, te vinden. In de nacht van
dinsdag op woensdag loste de man uit
een bietenveld een schot op de 30-jarige
pompbediende Jan Vereyken uit Heeze,
die op het punt stond het station te
sluiten.
Onder bedreiging van een pistool ge
lastte de man in gebroken Duits de
pompbediende de kluis open te breken.
Bijna een half uur probeerde de heer
Vereijken tevergeefs de deur van de
kluis te forceren.
Nadat hij de overvaller had gezegd
dat de politie op patrouille was ver
dween de man met de auto van de
pompbediende. De De vijftig gulden die
de heer Vereijken bii zich had nam hij
mee. Ook de telefoonleiding werd door
gesneden.
UTRECHT „De onderwijswet
heeft een onzalig artikel, dat van de
kleuterleidsters eist dat zij veertig
kleuters in een ruimte moeten be
geleiden bij hun ontnlooiing naar de
volgende periode van hun ontlui
kend leven. Hier wordt aan kleuters
èn leidsters tekort gedaan".
Aldus mejuffrouw A. Tak, presi
dente van de landelijke groep kleu
terleidsters in de protestants-christe
lijke Onderwijzersvereniging van
morgen op de jaarvergadering in
Utrecht.
De leidsters die het werk met „dit
levende materiaal" al te serieus ne
men zu'llen er het bijltje bij neer
leggen en dit, werk ontvluchten.
Mejuffrouw Tak pleitte voor klei
nere klassen.
\V>e
Oe'V.M,.--
EST-BERLIJN In Ncder-
lshoild is men er zich van bewust,
olgei uw vrijheidslievende bevol-
erig een bolwerk van democra-
aloij is. Ons bezoek wil dit stand-
Ur'V it onderstrepen".
qp it zei gistermorgen premier De
ac E' toen bij tezamen met minister
is van buitenlandse zaken op het
lijnse vliegveld Tempelhof was
gekomen, tot burgemeester Klaus
j ütz van West-Berlijn. Ook verte-
ij j woordigers van de geallieerde
Ijdkrachten (van VS, Engeland en
)nkrijk) waren ter verwelkoming
wezig.
>e Jong en Luns waren eerder op
-wrochtend met een regeringsvlieg-
op het vliegveld Wahn nabij
Hn geland waar bondskanselier
singer en minister van buiten-
dse zaken Brandt hen hadden ver
toornd. Kiesinger wees op de ver-
idenheid van beide volkeren in
de en minder goede tijden. Voor
hoogste zaken: vrijheid en vrede,
or lfn Nederland en Duitsland schou-
;one aan schouder, aldus Kiesinger.
e remier De Jong wees erop, dat
lat bezoek aan Berlijn het eerste
irzoi een Nederlandse mfnister-presi-
;t ni de verbondenheid van belde
w^vo-landen onderstreept. Ook de
iderlandse cultuurweken in Berlijn
is ^eten in dit verband worden ge
en
j z Bezoek aan muur
ldelbaarna ver rokken de Nederlandse
listers pas naar West-Berlijn. Er
zaatoi een rondrit gemaakt door de
Ga deelde stad waarbij o.m. een be-
v0 ik werd gebracht aan de ,muur' bij
ackpoint Charlie, aan het slot
l> arlottenburg waar kunsthandwerk
ove de Nederlandse bloeitijd werd
eeslbtoongesteld en aan de Nationale
«•rij wa r als onderdeel van de
tuurweek een expositie van wer-
1 'n van Piet Mondriaan wordt ge-
In "juden.
aayi Burgemeester Schütz had reeds tot
ergtöng gebracht van hoe veel belang
eho het bezoek van de ministers acht-
l Bij aankomst had hij «esproken
over het bezoek als een demonstra
tieve vanzelfsprekendheid.
Later op het stadhuis lichtte hij dit
toe: „Wij danken u dat uw officieel
bezoek in West-Duitsland u zonder
omwegen naar onze stad heeft ge
voerd. U hebt natuurlijk het recht
om ieder ogenblik naar ons toe te
komen en de Berlijners verheugen
zich dat u van dit recht gebruik hebt
gemaakt", aldus de burgemeester.
Na een bezoek van zes uur aan de
verdeelde stad vertrokken de Neder
landse ministers weer naar Bonn
waar zij vandaag politieke bespre
kingen zullen hebben met Kiesinger,
Brandt en andere Westduitse rege
ringsfunctionarissen.
cV*a'
iet 30
De wereldberoemde musici Stan Getz en Charlie Bird spelen op de originele
45-toerenplaat twee grote bossanova-successen Bij CINZANO krijgt U desgewenst
deze prachtige plaat ter waarde van f 4,25 voor slechts I 1.95.
(Van een onzer verslaggevers)
ENSCHEDE Tegen 1980
moet de luchthaven Twente zo
zyn uitgegroeid dat er per jaar
tweehonderdduizend passagiers
kunnen worden afgehandeld
naast twintigduizend ton vracht.
Vanavond, na de voetbalwed
strijd ADOGrazer AK, zal op
de zender Nederland I door de
VARA een ander speels pro
gramma worden gebracht: „De
derde donderdag in september"
(circa kwart voor tien). Een
schaduwkabinet, bestaande vil
.4. t\ d. Louw, J. N. Schotten
C. de Galan, E. C. H. Jurgens,
M. P. A. van Dam en J. H Moer
kerk (foto), gaat een eigen mil-
joennennota behandelen, die ge-
ent is op de troonrede, die zij
tegelijk met de echte troonrede
in de publiciteit brachten.
MOSKOU/LONDEN/BOCHUM Er zijn
gisteren een aantal vraagtekens gerezen
rond het Russische ruimtevaartuig Sonde 5
dat zondag is gelanceerd.
Na een mededeling van het Britse observato
rium te Jodrell Bank volgens welke het ruimte
vaartuig de maan op een afstand van 1600 kilo
meter was genaderd, kwam van het Russische
ministerie van buitenlandse zaken een ongebrui
kelijke verklaring waarin de mededeling van
Jodrell Bank „niet overeenkomstig de werkelijk
heid" werd genoemd.
Geen twijfel
De directeur van Jodrell Bank, sir Bernard
Lovell, zei echter later dat er in het geheel geen
twijfel over bestaat dat de Sonde 5 gisterochtend
omstreeks zes uur de maan op de genoemde
afstand passeerde en dat het ruimtevaartuig een
groot aantal gegevens naar de aarde seinde. „Ik
geloof niet dat de Russen dat goedschiks kunnen
ontkennen. Wellicht ontkennen zij in afwachting
van de ontwikkeling dat de satelliet naar de
aarde terugkeert."
Hij zei voorts te menen dat de Russen mogelijk
zullen pogen het ruimtevaartuig om de maan
te laten cirkelen om het dan tegen vrijdag op
aarde te bergen.
Russen eerst
De directeur van het Westduitse observatorium
te Bochum, dr. Heinz Kaminski, meent dat de
Sonde 5 een „Soejoez"-ruimtevaartuig voor drie
bemanningsleden is dat een onbemande vlucht
maakt ter voorbereiding van een poging tot een
landing op de maan.
Volgens hem zullen de Russen als eersten op
de maan landen maar zullen de Amerikanen er
het eerst een kolonie vestigen.
Zeker is inmiddels dat de Russen met geen
woord gerept hebben van de ruimteproef sedert
het voertuig van uit een parkeerbaan om de
aarde de ruimte werd ingeschoten.
Dit ontwikkelingsproject zal ver
moedelijk 28.300.000 gaan kos
ten.
Dit zijn de voornaamste conclusies
van een studie die in opdracht van
de economische commissie van het
samenwerkingsorgaan Twenteband
(Almelo. Borne, Hengelo, Oldenzaal
en Enschede) is verricht door de Kon.
Ned. Heidemaatschappij. Woensdag is
deze studie openbaar gemaakt.
Een van de eerste zaken die men
wil zien geregeld is een directe lucht-
verbinding met Rotterdam in plaats
van de door de NLM gestaakte
dienst.
Twente, in de toekomst uitgegroeid
tot een miljoen inwoners, is nu reeds
het tweede stedelijke gebied na de
Randstad. Het ligt op een kruispunt
van Europese verbindingen, te water
en over de weg op nauwelijks tien
kilometer van de aan te leggen nieu
we Duitse snelweg van Hamburg
naar het Zuiden. Er is veel industrie,
er zijn arbeidskrachten, er is een
technische hogeschool en het gebied
ls uitstekend geschikt voor recreatie.
Dit alles maakt het nodig dat
Twente een eigen luchthaven krijgt.
En omdat, volgens de studie, in de
naaste omgeving geen nieuwe lucht
haven is te bouwen zal een samen
gebruiken van de bestaande lucht
machtbasis door zowel de burger- als
de militaire luchtvaart de enige op
lossing blijken te zijn. Er zijn In het
buitenland voldoende voorbeelden
van goed samen gebruiken.
Twente wil allereerst een verbete
ring van het binnenlands luchtvaart-
verkeer, zoals uitbreiding van de j
bestaande frequentie van de lijn
Twente-Schiphol en de reeds ge
noemde lijn naar Rotterdam. Binnen
kort zal onder het Twentse he-
drijfsleven »en enquête worden ge
houden om na te gaan aan welke
buitenlandse verbindingen de
grootste behoefte bestaat. Men denkt j
aan een lijn Twente - Rotterdam -
Londen - Midlands, Twente - Ham- j
burg - Kopenhagen, Twente - Frank
fort - Zürich - Milaan en Twente -
Brussel - Parijs.
De Stedenband ziet echter pas mo
gelijkheden voor reclame en acquisi
tie als eerst de luchthaven goed ge
outilleerd zal zijn.
Voor de burgerluchtvaart zou voor
gebouwen voor passagiers en vracht
een terrein van 8,5 ha nodig zijn. De
bestaande startbaan moet worden
verzwaard en er moeten een nieuwe
verlichting en aanvliegapparatuur
worden aangelegd.
Volgens de studie, die woensdag
tijdens een op het vliegveld Twente
door de president-commissaris van de
KNHM, ir. C. Staf, werd ingeleid, zou
de verkeersgeleiding moeten gebeu
ren vanuit de bestaande militaire ac
commodatie.
Grondslag voor de studie ls het
sleeds stijgende luchtvervoer.
West-Europa blijft daarbij ten ach
ter. Naast vele niet te beïnvloeden
factoren zijn er waaraan men we)
wat kan doen. zoals de te lage fr#.
quenties, de te hoge tarieven en het
geringe aantal (directe) verbindingen.
Het rapport gaat ook in op de hele
situatie in West-Europa. Om gelijke
tred te houden met de ontwikkeling
zou te zijner tijd in West-Europa het
aantal van twintig vliegvelden moe
ten worden uitgebreid tot veertig of
zestig. Ir. Staf wees er op dat hc*
aantal genoemde passagiersbewegin-
gen van 200.000 is berekend met bui
tenlandse gegevens waarop belang
rijke reductiefactoren zijn toegepast.
Het cijfer is dan ook zeer betrouw
baar.
Yves St. Laurent, de jonge Parijse
modekoning, heeft zijn activiteiten
uitgebreid tot New York. Deze. week
heeft hij er een boutique geopend.
Tijdens de persbezichtiging poseerde
de ontwerper met één van zijn mo
dellen. die een pak van lichte ruitjes-
stof drnw a rt, 'cerd met een
brede zijden sjaal.
