Surinamnt term Wordt de Bijbel genoeg gelezen? Verkeers veiligheid Prof. dr. W. Kooiman (65) overleden ZEISTER ZENDING 175 JAAR Chr. geref. zending gaat zich bezinnen op apartheid Vraag prof. Smits niet beantwoord Kustvaart weer in impasse Een woord voor vandaag Be Luther-kenner van Nederland DRAKA Revisieverzoek ds. Toornvliet afgewezen Ds. Visser van Ens (58) overleden MR. GOUDSMIT: Waar blijft wetsontwerp „TUSSENMUUR WEGGEBROKEN De veilige manier van sparen Rijkspostspaarbank altijd safe! NIEIW DONDERDAG 19 SEPTEMBEI lk zeg u, dat er alzo blijdschap zal zijn in de hemel over één zondaar, die zich bekeert. (Lukas 15 7) Brommende farizeeën vormden Christus' gehoor, toen Hij de gelijkenissen van het verloren schaap en de verloren penning vertelde. Zij konden er geen begrip voor opbrengen, dat Hij zondaars ontving en met hen at. Als Hij in Gods naam een boodschap wilde brengengoed, maar dan behoorde Hij dat te doen aan hun kant, in de kring die bepaald werd door de wet en de wetsgetrouwen. Tollenaars en zondaars stonden daarbuiten. Wie zich met hen afgaf, stond er ook buiten en werd ook afgeschreven. Tegen deze mentaliteit zegt Christus door deze gelijkenissen: Mensen worden niet afgeschreven. Wie dat wel doet, kan een lesje leren van de herder met zijn verloren schaap, de vrouw met haar penning. Christus leert ons, in plaats van onze schouders op te halen, het grote verdriet over wat verloren dreigt te gaan. Door Hem leren we ook de grote vreugde over wat gered wordt. Zo blij is God. Zo ernstig neemt God de mensen. Zo ernstig moeten wij God nemen en de mensen. Wij lezen vandaag Ezechiël 151-8. (Van een onzer verslaggevers) AMSTERDAM Gisteren is onverwacht overleden prof. dr. W. J. Kooiman, de lutherse De matras waarop U wérkelijk uitrust! Van DRAKA. emeritus-hoogleraar in de kerk geschiedenis aan de Gemeente lijke universiteit van Amster dam. Tevens was hij hoogleraar aan het luthers seminarie in de hoofdstad. Toen maandag in het Maarten Lu- therhuis te Amsterdam de rooms- katholieke kerk en de lutherse kerk eikaars doopliturgieën onderteken den werd wel meegedeeld, dat prof. Kooiman niet aanwezig kon zijn we gens ziekte. Verleden jaar heeft hij een ernsti- ge operatie ondergaan waardoor hij I andere kerken. HAARLEM De particuliere sy node van de Gereformeerde Kerken in Noord-Holland heeft het revisie- verzoek van ds. G. Toornvliet afge wezen. Bij de synode waren verscheidene stukken, die betrekking hadden op deze zaak, ingekomen, waaronder een lijvig verweerschrift van ds. Toornvliet zelf. De synode sprak ech ter als haar oordeel uit, dat deze stukken geen nieuwe gezichtspunten openden. De synode gaf uiting aan haar verontwaardiging over de voor stelling van zaken, die ds. Toorn vliet in zijn geschrift geeft over de loop van de procedure. Het moderamen werd gemach tigd, mee te werken aan pogingen om voor ds. Toornvliet een nieuwe werkkring te zoeken als predikant in de Gereformeerde Kerken. Ds. Toornvliet, die niet bij de be handeling van zijn zaak aanwezig was, heeft zich op de generale syno de beroepen. „Stijlloos" BLOEMENDAAL Zondag hervat ds. G. Toornvliet de sa menkomsten van de „radioge meente" in Haarlem, Amsterdam en Leiden. Het besluit van de particuliere synode van Noord-Holland, waarbij zijn revisieverzoek werd I afgewezen, noemde ds. Toorn- vliet vanmorgen tegenover ons j „stijlloos". Het is in de menselijke verhoudin gen ontoelaatbaar, dat men mijn verzoek zonder enige argumentatie afwUst. In mijn verweerschrift heb j ik geantwoord op allerlei ongefun- I deerde beschuldigingen in rapporten en besluiten en nu mnet ik in de krant lezen, dat men mijn antwoord zonder meer met „droefheid en ver antwoording" van de tafel geveegd heeft. Ook is het kwalijk, dat men het verzoeningsvoorstel van Amsterdam- Zuid ten enenmale verzwijgt Alleen, omdat dat voorstel er was, heb ik mijn verweerschrift ingediend. Deze synode gaat de zaak uit de weg en wil het met hand en tand werpen in het persoonlijke vlak. De eigenlijke zaak is, dat ik dingen ge lanceerd heb, die aanvankelijk door deputaten zijn aanvaard, maar later ineens niet meer mochten, zoals avondmaalsviering met leden van (Vervolg van pag. 1) PvdA-plan Aan Van Thijn was de taak toebe deeld het plan tot instelling van een Verkeersveiligheidsdienst toe te lich ten. Hij herinnerde er aan dat de minister erg vaag was toen het er over ging preciese richtlijnen aan la gere overheden te geven bij de aan leg en bouw van wegen. Van Thijn: ..Wanneer tot achter de komma het rijk kan aangeven hoe de gemeente lijke belastingen omhoog kunnen, dan kan men de gemeente ook op het punt weg instrueren. De gemeente lijke autonomie kan mij gestolen worden bij de veiligheid van het ver keer. De automobilist neemt ook zijn hoed niet af als hij een gemeente grens passeert." Wensen van Kamerleden betroffen verder: Gele mutsen voor eerste jaar kleuterschoolkinderen, zodat ze goed herkenbaar zijn, Betere vakantiespreiding en sprei ding verkeerspieken (de statistie ken tonen aan dat dit de veilig heid bevordert) Meer inspraak van de overheid in het beleid van det CBR (examen eisen zijn te weinig aangepast aan verkeersontwikkeling) Theoretisch examen voor jeugdige bromfietsers (van de socialist Oe- le) Lawaai van bromfietsen dient be perkt te worden (Walburg). Het centraal alarmeringssysteem en de inschakeling van helikopters voor gewondenvervoer bij grote drukte waren maatregelen, die met instemming werden begroet Overi gens ia men niet diep op de proble matiek van het ambulancevervoer en de opvang in ziekenhuizen ingegaan omdat deze aparte nota binnenkort in de Kamer zal worden behandeld. niet in Wartburg tijdens de Luther- feesten aanwezig kon zijn. Prof. Kooiman stond bekend als Luther-kenner van Nederland door zijn vele geschriften en radiolezin gen. Hij werd in 1903 in Barneveld ge boren als zoon van een hervormd predikant. In zijn studententijd had hij echter veel interesse voor Lu thers theologie en hij preekte npgal eens in Lutherse gemeenten. Voor al met die van Wildervank had hij veel contact en de opmerking van de koster na een kerstfeest „Waar om komt u niet bij ons?" had tot resultaat, dat hij predikant van de lutherse gemeente te Wildervank werd. Later stond hij te Deventer, waar hij actief was in het evangelisatie werk en zijn laatste predikants plaats was Amsterdam. Blijkbaar wil men niet spreken en wil men mij er uitzetten met de radiogemeente. b", jrerle De jaarlijkse zendingsdag stond ditmaal in het teken van het 175-ja- rig bestaan van het genootschap. De toespraak van ds. Dielingen, die in verband met een doctorale studie aan de Vrije Universiteit in ons land ver blijft, was dan ook een jubileumrede, waarin de geschiedenis van Zeist rui me aandacht kreeg. „Vandaag", zo zei hij. „kunnen we terugzien op een vruchtbare en welgezegende periode van 175 jaar. Zeist heeft de erfenis van Hernhut waardig onderhouden." Het opmaken van de balans over 175 welgezegende zendingsjaren geeft niet alleen voorspoed en vooruitgang (Van een onzer verslaggevers) ZEIST - Ook in de Suriname-zending moet worden gezocht naar nieuwe normen, nieuwe taken en nieuwe wegen. Deze conclusie trok de Surinaamse predikant ds, I. L. Dielingen uit Paramaribo woens dagmiddag in „de witte kerk" aan het Zusterplein, waar het Zeister Zendingsgenootschap zijn Zendingsfeest 1968 vierde. te zien. De medaille heeft ook een keerzijde: Ds. Dielingen, die al eerder in zijn toespraak had gewezen op de vele mogelijkheden die er vandaag voor de kerk in Suriname zijn om te „in tegreren", liet die keerzijde zien toen hij onderstreepte dat deze mogelijk heden nu ook moeten worden benut. Immers, de kerk in Suriname ver liest hoe langer hoe meer terrein en de kerkdiensten worden zeer slecht bezocht. Wat daaraan kan worden gedaan? De kerk moet ophouden de talc Ka- naans te spreken. Zij moet als een levend organisme bijbels en situatio neel gaan werken. De predikanten moeten meer bezig zijn met de actua liteiten. Daarvoor is evangelische Inspanning nodig, maar de levende Heer Is bij ons. De kerk, zo vatte ds. Dielingen ten slotte samen, is zich van haar zen dingsroeping maar weinig bewust. Daarom moeten zowel het provinci aal bestuur als de synode en het Zeister Zendingsgenootschap zich gaan bezinnen op dit vraagstuk en gaan zoeken naar nieuwe normen, nieuwe taken en nieuwe wegen. GETRADITIONALISEERD In de liturgische avonddienst, waarin ds. P. Dingemans van de Evangelische Broedergemeente te Zeist voorganger was, bleek dezelfde tweeledigheid van voorspoed en be zorgdheid uit een indrukwekkende causerie van ds. H. A. Wiersinga, voorzitter van het Idenburgfonds. Veel liefde en enthousiasme voor de kerk en het Evangelie bij de Suri naamse Javanen, vooral bij de jonge ren, maar sterke teruggang bij de Creolen. „In de Creoolse kerk op Suriname komt niet één jong mens meer. En als er hier en daar nog een jongere is die Wat met mü gebeurt is onbelang rijk, maar wat ik heel erg vind. is dat de radiogemeente de kou is in gestuurd. Ze nemen het mij kwalijk, dat ik ben doorgegaan met mijn werk, maar ik dan deze schapen zonder herder niet in de steek laten. Maar met mijn geweten wordt geen rekening ge houden. Ds. Toornvliet zei verder naar een mogelijkheid te zoeken, om weer voor de radio te kunnen spreken. „Elke kans, die we kunnen krijgen, in binnen- of buitenland, zullen we aangrijpen. De radiogemeente vraagt er om." Dat de zondagse samenkomsten nu hervat worden, spijt ds. Toornvliet zeer. Hij had het graag anders ge wild. Bovendien is de kans groot, dat de generale synode zyn appel volgend jaar zal afwijzen vanwege die zon dagse diensten. „Maar ik moet dit riskeren terwille van myn werk. Ik mag mijn mensen niet in de steek laten", aldus ds. Toornvliet. voor het Evangelie belangstelling heeft, dan gaat hij naar de Pinkster gemeente. De oorzaak? Een „getradi- tionaliseerde" kerk. Treffende staaltjes van meer ver blijdende aard vertelde ds. Wiersinga over het werk onder de Chinezen en de Boslandnegers. En God zegent ook de Hindoestaanse kerken, hoewel dat erg moeilijke mensen zijn, die altijd maar willen debatteren. Maar met debatteren overtuig je geen sterve ling, je moet getuigen en het overtui gen maar aan de Heilige Geest over laten. Niettemin was ds. Wiersinga er verheugd over dat al die van oorsprong zo verschillende bevolkin gen van Suriname met hun eigen kerken toch in feite samen de ene Evangelische Broedergemeente vor men., „Dank daar eens voor en bid j ENS Op 58-jarige leeftijd li ©ver- tüd is overleden de hervormde predi kant ds. M. A. Visser. Ds. Visser werd predikant in 1935. Hij stond achtereenvolgens In Schraard. Holwjerde en Warffum. In 1958 deed hij zijn intrede in de Noordoostpolder, I wijkgemeente Ens. i De begrafenis was vanmiddag. lei la; ver at ei ver 1 dan tegelijk; Heer. breng ook h mg Nederland al uw kinderen samen e£ler De toespraak van ds. Wie i was een indringende, vaak htrl™Kf| eger et oerh oproep tot het doen van ge voorbeden. AFSCHEID In de stampvolle middagb Var komst, waaraan het blazerskoo e de Zeister Broedergemeente ejenpl koorklas van de Broederschap* ini meniusschool onder leiding vapn di heer W. A. Zwaan instruments de vokale medewerking verleedenjnder ds. S. O, Meeuwes, vice-vooij (De van het Zendingsgenool afscheid van de oud-gevolma< minister van Suriname, dr. J. Elnaar. Dr. Elnaar keert binnenkort iCl Suriname terug. Hij herin eraan zelf vijfentwintig jaar ge 1 mede-oprichter van de Evange Broedergemeente in Amsterda zijn geweest en sprak de bede u Lei mede door het werk van het Z^astj Zendingsgenootschap het Eva^j tot in de diepste achterlanden»^ Suriname zal mogen worden gli h dikt. D m 1 (Van een onzer medewerkers) HILVERSUM De Christe lijke Gereformeerde Kerken gaan zich bezinnen op de impli caties van de Zuidafrikaanse ten aanzien In 1945 werd hij benoemd tot hoogleraar aan het seminarie van de Lutherse Kerk en de theologische apartheidspolitiek faculteit van de Universiteit van Amsterdam. In 1966 werd prof. Kooiman on derscheiden tot ridder in de orde van de Nederlandse Leeuw. In april van dit jaar werd op eigen verzoek prof. Kooiman zjjn I emeritaat verleend voor zijn hoog- j leraarschap aan de universiteit. Hij zette wel zijn werk aan het Luthers seminarie voort. Koolman is 65 jaar gewor- Gedraf De heren Walburg (a.r.) en Van der Peijl meenden dat men niet over de veiligheid van het verkeer kan spre ken zonder daarbij de menselijke factor, in het bijzonder het gedrag van de weggebruiker in te calculeren. Huns Inziens wordt hieraan nog te weinig aandacht besteed, ook in de Nota. Het is niet voldoende de tech niek aan te passen aan het gedrag, ook dit gedrag moet men beïnvloe den. De heer Walburg was voor zeer strenge straffen voor de weggebrui kers die onder invloed rijden. Wie een ander onder invloed zou laten rijden, diende volgens hem als medeplichtige te worden aangemerkt. De heer Dijkstra (dem.) was het eens met de inhoud van het PvdA-plan. voorzover dat kritiek had op de slechte coördinatie van depar tementen. (Van een onzer verslaggevers) ROTTERDAM Er dreigen op nieuw moeilijkheden in de kustvaart nu de besprekingen tussen werkge vers- en werknemersorganisaties over de c.a.o. en over veilig heidsvoorschriften zijn vastgelopen. De werknemersorganisaties gaan niet akkoord met een aanpassing van de loon- en arbeidsvoorwaarden zoals die door de reders zijn gesteld om goedkoper te kunnen varen. Ook wensen de reders het aantal en de bekwaamheid van de bemanningsle den aan te passen. Indien de werknemers hiermee ak koord zouden gaan. zijn de reders bereid te praten over een ga ge ver ho ging van vier procent en een ar beidstijdverkorting van 1 procent. De werknemers zijn al tegemoet gekomen aan een zekere aanpassing van de voorschriften en de regeling der bemanningsvoorschriften, maar verder willen zij het niet laten ko men. De Federatie van Werknemersorga nisaties ln de Zeevaart meent dat men onmogelijk verder kan gaan. van het zendingswerk in Zuid- Afrika. De christelijke gereformeerden hebben een zendingsterrein in Ven- daland (Zuid-Afrika). Zij werken daar samen met de Gereformeerde Kerk van Zuid-Afrika. Deze kerk zal in het beraad betrokken worden. Bij de behandeling van het rapport van zendingsdeputaten gisteren op de generale synode was het vooral ouderling L. Pieper uit Gouda, die zich ongerust toonde Onze zending wekt de indruk gematigd pro-apart heid t« zijn. zei hij. In het deputatenrapport wordt hierover gezegd: „De deputaten heb ben tot dusver geen speciaal stand punt ten opzichte van het zogenaam de rassenvraagstuk ingenomen. Voorop moet. staan, dat de niet- blanke bevolking niet de dupe mag worden van kritiek op het rassen- beleid van de Zuidafrikaanse rege ring." De voorzitter van het zendings- deputaatschap. ds. M. W. Nieuwen- huijze uit Delft, zei, dat tijdgebrek deputaten tot nu toe verhinderd had, zich diepgaand op deze materie te bezinnen. Deputaten zullen nu een studiecommissie benoemen. DEN HAAG Het Tweede- Kamerlid mejuffrouw Goudsmit (D'66) heeft minister Beernink gevraagd of hij nu met zekerheid kan zeggen wanneer hij „bereid en in staat is" een wetsont werp over de verantwoordingsplicht van burgemeesters in te dienen. De gang van zaken tot nu toe heeft het vertrouwen van de Kamerleden in de toezegging van de regering niet bevorderd, aldus mr. Goudsmit, die de minister vraagt uit te leggen hoe het komt dat het ontwerp niet het afgelopen parlementaire jaar was ingediend, hoewel dat was toe gezegd. (Van onze kerkredactie) UTRECHT „De tussenmuur weggebroken", de hervormde herderlijke brief over de verzoe ning, is veel te diep ondèr dé in-, druk van de tegenstandërs, veel te weinig onder de indruk van het zakelijk spreken van de Schrift. De kernvraag, opgeworpen door prof. Smits, of een ander mijn schuld kan overnemen, is niet klaar en rond- j uit beantwoord. Men kan er nog alle kanten mee uit. mr. A. M. I Alus ds. C. G. Baart uit Heteren -gisteren op een vergadering van het verband van hervormd-gerefor- meerde ambtsdragers en lidmaten in de Hervormde Kerk. De verzoening in de verhouding tot God wordt in de brief steeds verbon den met de verzoening tussen de mensen onderling. Men heeft in te genstelling tot het abstracte denken van een man als Anselmus concreet willen spreken. Maar het gevolg is. dat allerlei ideologieën in deze brief hun kans krijgen (ds. Baart noemde met name het pacifisme) en het Volgens haar worden de kust vaartbemanningen al onderbetaald. Nu de kosten voor de reders met 25 procen» zijn verminderd door een aantal maatregelen, verlangen zij dat de reders eens iets doen om tot een betere bedrijfsvoering te komen. In Nederland behoort de kustvaartvloot nog altijd voor meer dan de helft aan één-schipsredertjen, hetgeen tot versnippering van krachten leidt. De besprekingen zijn gestaakt; de c.a.o. loopt 30 september af. Mogelijk dat de regering een beslissing zal ne men. Te technisch (Van een onzer verslag geefsters) DOORN In de Ge reformeerde Kerken ontbreekt het niet aan belangstelling voor be- MevTouw Van Someren-Dowrer paalde materiële vragen (lib.) had veel waardering voor de !rond de Bijbel en voor pleitnota v an de PvdA over de Ver- een duidelijke interpre- keersveillgheldsd'ens:„Bewonde- pprip_ltpn renswaardig" De pleitnota en de mi- tatie van aie geaeeiten nisteriële nota hadden echter volgens |Van de Heilige Schrift haar dit gemeen, dat zij heide te die in de kerkelijke dis- technisch en te weinig menselijk wa- cussje de aandacht heb- ren. Een benadering van het pro- hleem, die Gistermiddag moer ge- üen- hoord werd: Van der Peijl. Walburg. Maar hoeveel waardering Van Rossum (R B daarvoor moge bestaan, dit verschijnsel is niet de maatstaf waarnaar kan worden beoordeeld of het Woord van God waarlijk een lamp voor de voet en het licht op het levenspad ia. Aldus de mening van de deputater van de synode der Gereformeerde Kerken, die van de synode de op dracht hebben gekregen na te gaan hoe bijbelgebruik kan worden bevorderd. Dit geldt '-oor zowel binnen als buiten de eigen kerken evenals ook de bijbelvoor ziening. Deze deputaten hebben aan de kerkeraden een gei waar zij hun bevindingen Ir weergeven Zii vragen zich af of, ln het algemeen gesproken, hei bijbellezer nog wel dir olaats Inneemt, die het naar het getuigenis van de Bijbe zelf moet hebben. Zij menen, dat dit ver iand houdt met de veran teringen die in het le- vensDfltroon zijn gekomen In de gez'nnen zlin zeider allen bijeen om samen dr hllbel »e lezen. Dan klemt des te meer de vraag of allen wel hel persoonlijk lezen van dit Woord ln hun leven ken nen. .Het zal niet nodig zijn ln deze brief aan te tonen, dat luist door een hechte band tan het Woord van God het 'even van geloof tot groter bloei komt Alleen dan. ■vanneer de genoemde Inte- -esse voor materiële vragen •ond ie RH bel genaard gaat met een beluisteren van Gods ""vangelie In eigen le ven. 's er eer waarachtige omgang met God. De brief eindigt met een rpsommine van hulpmidde- len bij hei lezen van de Bij- j bel. ..die vaak zo moeilijk I ia". I fcr zijn 1200 vestigingen Op Oe postkantoren kuni u oe r.eie oag te.-ec, Een eentel daerven i* zelf* ook op vrijdagavond of de plaatselijke koopevo- c geopend. Voor de postagentschappen gelden aparte openingstijden. evangelie aan hun leiband moe pen> enl De brief kiest zijn uitgangspu BUV Efeze 2. Maar Paulus legt in Jy, brief juist alle nadruk op de ver He lijn. De tussenmuur is weggebr lms Proselieten staan in het heil meer achter bij joden. Natuurlij UR< prediking zegt ook het nodig- v4ru: lerlei economische, politieke, r<-jie tussenmuren, maar wie die in Efj> leest, bedrijft klankexegese. Met de sterke accentuering v£ horizontale verzoening hangt 1 ds. Baart samen, dat Gods gered beid in de herderlUke brief tevei een „helpende" gerechtigheid petekend. De notie van Gods fende" gerechtigheid, dat God J zoend moet worden, komt onvoli de uit. (Trouwens, juist mensei prof. Smits geloven niet, dat j zich laat verzoenen geen woj dat iuist hij moeite heeft met, gebed). Het oordeel, het gericht schrik des Heren worden te wj eevon^en. De brief had een hei uiteenzetting van wat zonde, wi mens is. niet mogen missen. Modewoorden In plaats van de bijbelse woq gebruikt de herderlijke brief nj woorden als solidariteit, repress tie. participatie, partnerschap. Tl wil de moderne mens aanspreken zichzelf behoeft dat geen hezwaj t' ziln. Maar deze woorden suggeij en denken, waarin het anders s van God vervlakt. Alsof wij met f op voet van gelijkheid staan. Hj het goud van Barth, verdonkerd dus ds. Baart. De term „representatie" wordt i T leend aan Dorothee Sölle. Wat heeft zij In de brief zoveel aant cekrepen? Haar ideeën hebben hiteedraeen tot verheldering va hiibelse idee van plaatsbekleding tekenen integendeel van vertrc Hng. De uitdrukking „participatie" van Tillich, wiens denken een p nisch pantheïsme nadert. Waarom moet de kerk het b< verzoening vertalen met het denhoek van de God-is-dood-th 6r, gie? Zo ontstaat nog meer ver ring. dnn door de beelden vfcj Bijbel. Met pnst-theistcn is niet l te praten over God en verzoening. Wij moeien, aldus ds. Baart, ie; ophouden met dat gewuif naar inli moderne mens. Waar hij de hij g heeldsprnnk niet meer verstaat, i»en ten prediking en katechese die tolken. Als wij daartoe moeite i zal de HelHee Geest doen, wat belooft: veel mensen met God zoenen. Uit de discussie alleen deze o] king van ds. H. Stolk uit Schevi gen: hij zag in de jongste ontwi Ungen een herleving van de Ev?1 llsche theologie uit de negenf eeuw. g( r" Fteit b-;Oü BEROEPINGSWERK NED. IIERV. KERK Beroepen te Melissant: P. Kol! Scherpenisse: te Birdaard-Reit J. J. v. Zorge 'Gld.h die dit j heeft aangenomen. Bedankt voor Schipluiden iKpa i B. C. de Gelder te Wissenkerke. GEREF. KERKEN Beroepen ic Vroomshoop: H. R. te Kapelle-Biezelinge: te Olden 1 1 Denekamp 'bijstand in het pastor 8- F. J. Scholten, a.s. emeritus predi f' I te IJsseMein. die dit beroep hpeft genomen GEREF. GEMEENTEN Bedankt vooi Rotterdam-Zuid' II J. v. Haaien te Amersfoort.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1968 | | pagina 2