De kinderen lijden
het meest
BLAD ZIJ
Hospitaalschip
probeert leed
in Vietnam
te verlichten
1 i.T, -
Luierkamer
aan
de grote weg
dialoog
ZATERDAG 24 AUGUSTUS 19<
Zoeven keek ik nog door de patrijspoort naar de zonsondergang boven de
stad. Daarna heb ik hem afgesloten met het pantserluik. We moeten hier
's avonds alles met pantserluiken afschermen voor het geval dat er toch eens een
kogel deze kant op zou komen". Dit schrijft een van de negentien Duitse Rode
Kruis-verpleegsters die samen met acht verplegers en zeven artsen dienst doen
op het Duitse hospitaalschip Helgoland". Dit schip kwam twee jaar geleden in
de haven van Saigon aan. Sedertdien heeft het 2500 stationaire en 13.500 am
bulante patiënten aan boord gehad. Tot de laatste groep behoren vooral patiënten
die een operatie moesten ondergaan of van een nieuw verband moesten worden
ff il«»»M***
••'•I
Het Duitse hospitaal
schip „Helgoland" vaart
op een Zuid-Vietnamese
rivier.
Het is vreselijk om aan te
moeten zien hoe deze onschuldige
mensen te gronde gaan... De
„Helgoland" kan indien nodig
binnen twintig minuten uitwij
ken naar zee. Maar ik geloof dat
er in deze dagen niemand aan
boord was, die bezorgd was om
zijn eigen leven".
Nieuwsbron
Intussen is de ..Helgoland" een
van de meest betrouwbare
nieuwsbronnen voor de Duitse
persbureaus geworden. Als er
bijzonder hevige gevechten wor
den geleverd luidt het telegram
van „Helgoland": „aan boord al
les goed".
Het schip, dat onder commando
van kapitein Johann Heinrich
Fehler staat, wordt dan terugge
trokken naar de rede. de baai
voor de haven van Da Nang. Dat
is vooral tijdens stormachtige
weersomstandigheden een zeer
onrustige ligplaats.
„De eerste nacht hier buiten
heeft ons heel wat servies ge
kost" schreef een van de ver
pleegsters naar huis. „Op station
II sprong de deur van de medi
cijnkast open en alle medicijnen
vielen op de vloer. We hebben
bijna de hele nacht geveegd".
Bijna de helft van alle patiënten
zijn kinderen. De andere helft
bestaat voornamelijk uit vrou
wen.
De mannen vormen een duide
lijke minderheid: zij overlijden
meestal tijdens het transport.
Het zijn lang niet allemaal solda
ten. In het logboek van de „Hel
goland" staat „We hebben hon
derdvijftig bedden aan boord.
Zestig daarvan zijn permanent
met gewonde kinderen bezet.
Soms moeten wc zelfs twee kin
deren in één bed onderbrengen.
Velen van hen hebben hun ou
ders verloren of anders elk con
tact met hen.
Familielid
Maar soms komt er ook na we
ken een familielid opdagen dat
het kind bij zich wil nemen". En
uit een andere brief: „De vrou
wen hebben voor een groot deel
zelfs vreemde babies in bed. Ve
len van hen zijn blij. dat ze die
kinderen kunnen voeden en zo
hun melk kwijt raken."
Een verpleegster die de stad
inging schreef er over naar huis:
„Je wordt helemaal ziek als je de
kinderen ergens op een hoek in
de stad ziet zitten, terwijl ze be
zig zijn zandzakken te vullen. De
burgers zijn kazematten aan het
bouwen". Gelukkig kunnen de
zusters ook gezelliger dingen
beschrijven.
„Juichend namen de meisjes de
bonte kralen in ontvangst die uit
Duitsland werden opgestuurd. In
Geen bed is onbezet
aan boord van de Helgo
land. Soms moeten zelfs
twee mensen een bed de
len.
heel gauw een eind gemaakt
's Avonds werden er vijftien
zwaargewonden binnengedragen.
Zoals gewoonlijk waren het
uitsluitend vrouwen en kinderen.
Zinloos
een mum hadden ze er ket'ingen
van geregen. Ze haalden die
steeds weer uit en maakten er
nieuwe van. Ze liepen met hun
Verpleegsters en artsen
zijn in de loop van deze twee
jaar door anderen afgewis
seld. Meer dan een jaar on
afgebroken dienst in een door
oorlog geteisterd land met
tropisch klimaat kan niemand
aan. Toch kwamen de mees
ten terug. Het schip is nu
naar de haven van Da Nang
verhuisd.
Het Is In die korte tijd meer
voor hen gaan betekenen dan al-
Dit berichtje komt eer.s niet
uit Amerika maar van onze
oosterburen. Daar is een proef
genomen met Inrichtingen waar
men baby kan verzorgen terwijl
men op reis is. Die kleine hoop
jes mens zijn soms al ware be
reisde Roeltjes met alle zorg van
dien.
In een aan de autosnelweg ge
legen rustplaats (bij de stad Neu
renberg) waar men zich kan ver
pozen onder het genot van een
drankje of een snack, is nu een
vertrek ingericht waar moeders
desgewenst vaders de baby
kunnen verschonen, voeden en
verzorgen op welke manier dan
ook.
De proef ging er zo goed in dat
men besloot op maar liefst vie
rentwintig plaatsen aan autosnel
wegen etn dergelijke „luierka
mer" te gaan inrichten. We kun
nen ze vinden bij bestaande
restaurants, pompstations en der
gelijke of bij gebouwtjes die spe
ciaal voor dat doel zijn neerge-
a»t Na de drive-in de ..luier-in
Een moeder vlucht met
twee kinderen en wat be
zittingen na een aanval
van de Vietcong op haar
woonplaats.
leen „werkgelegenheid". Het gro
te offensief dat wekenlang de
voorpagina's van de kranten
haalde, en dagelijks op het
beeldscherm kwam. werd 'door de
Rode Kruis-verpleegsters vanuit
een heel andere gezichtshoek be
leefd. Eén van hen schrijft: „Toen
ik op 29 januari na het vuurwerk
ter ere van het nieuwe jaar naar
mijn patiënten terugkeerde en de
nachtdienst overnam begon de
grote schietpartij. Ik wist dat het
een bloedig Tet-feest zou wordpn.
Vuile was
's Ochtend tegen vieren stond
het vliegveld Da Nang in lichter
laaie en werd er hevig gevochten
bij de belangriikste brug over de
Nang River. Alle schepen hadden
de- haven al verlaten. Zelfs de
Amerikaanse hospitaalschepen
hadden zich naar zee terugge
trokken. Wij niet. Voor ons be
gon het pas. Al gauw stonden er
overal draagbaren met slachtof
fers.
Iedereen op het schip hielp
mee. zelfs de administratieve
krachten. Vietnamees personeel
was er niet meer. De vuile was
had zich intussen opgestapeld. Er
werd niet gewassen. Het was ten
slotte Tet. Gedurende de eerste
nacht overleed een jongetje met
een kapotgeschoten long.
Kort daarna liet een zestienja
rige jongen met een hoofdschot
het leven. We hebben nog enkele
kinderen en volwassenen aan
boord die de volgende morgen
waarschijnlijk niet zullen halen
„Wonen in nieuwbouw" is
ons nieuwe onderwerp. De
eerste brieven zijn binnen.
Wie volgt?
Mevrouw S. te R. woont
bijna vier jaar in een flat en
zou niet graag anders willen:
„Je hoort zo vaak zeggen dat
de nieuwe woonwijken
bestaan uit pakhuizen en al
maar dezelfde blokken; vol
gens mij is dat met oudere
wijken net zo. Vaak veel er
ger, als ik bijv. denk aan hui
zen waar men met de buren
over één trap moet, al het on
gerief van woningen die
slecht worden onderhouden,
terwijl er toch een flinke
huur voor betaald wordt.
Daar zijn vaak geen douches,
enz.
Vaak hoor je de klacht dat
nieuwbouwhuizen zo gehorig
zijn. Natuurlijk hoor je altijd
wel iets. maar in ons oude
huis was het nog veel erger:
houten vloeren en dunne mu
ren. Terwijl er toch tegen
woordig heel wat verbeterd is
(zoals de zogenaamde zweven
de vloeren) zodat we van de
bovenburen niets horen. Je
hebt veel vlugger contact met
de buren. Er wordt ook kerke
lijk meer meegeleefd, zodat
het erg prettig wonen is in
nieuwbouw
Mevrouw S. te L. woont
acht jaar op een flat. en zij
zegt er dit van: „Het is waar
dat men door de bouw en in
deling van de flats, de kans
loopt allemaal hetzelfde in te
-ichten: hier de eethoek. daar
'e bank, daar de Vv. Toch
oeft het helemaal niet zo.
Fantasie
Het is met de aankleding
n een flat net zo als met
leding: wie wat fantasie heeft
in er altijd nét iets meer dan
onfectie" van maken
nslotte neemt ieder zijn
rsoonlijkheid ook in huis
?e. Bij ons zijn er per por-
•k acht woningen. Van ieder
is de .ïuisKamer weer zo héél
anders. Ik vind in de inrich
ting steeds de mensen terug.
Je woont in zo'n flat vaak
vrijer dan in zo'n
recht-toe-recht-aan-straatje.
Wij hebben geen overbu
ren. Als ik om negen uur 's
morgens op mijn balkon wil
gaan zonnen, ziet niemand dat
(de balkons zijn ingebouwd.)
Probeer dat eens In een tuin
tje?
De nieuwbouwhuizen zijn
vaak rijkelijk van glas voor
zien. dat maakt het ramen ze
men vooral in een gezin
met jonge kinderen tot een
eindeloze arbeid. Als je hoog
woont is het vervelend voor
de kleintjes dat ze zo weinig
contact met mama hebben.
Om voor ieder wissewasje al
die trappen op te lopen is ook
niet alles. Dat bleek laatst
weer toen ik naar buiten keek
waar de jongste aan 't spelen
was. Tot mijn stomme verba
zing zat hij met z'n blote bil
letjes op zijn fietsje.
Bij nader onderzoek bleek
dat hij moest plassen, de trap
wel heel erg hoog vend en het
daarom maar in zijn broek
deed. Kennelijk vond hij 't
toch niet al te fris. dus trok
hij de boel uit en deponeerde
het netjes voor de kelderdeur!
Voor kinderen is het wonen in
een flat niet altijd even leuk;
toch zijn er echt wel positieve
kanten aan het wonen in een
flat."
Genoegen
„Wij wonen bijna drie jaaj
in de nieuwbouw en ik kan
niet anders zeggen dan zeer
tot ons genoegen", zegt me
vrouw L te H. Wij hebben
drieëndertig jaar in een mooi
groot huis in ons dorp ge
woond. Door mijn mans
pensionering moesten wij het
huis uit en kregen wij een
mooie nieuwe woning aange
boden. Hier wonen we met
meestal vreemde en vaak
stadse mensen; dat vinden wij
in 't geheel geen bezwaar.
Men moet niet te gauw en
te veel bij elkaar komen. Door
een groet of een praatje komt
•men nader tot elkaar. Toen
aan de overkant zes nieuwe
huizen bewoond waren heb
ben wij de zes bewoners op
een avond bij ons thuis geno
digd. De mensen waardeerden
de (schriftelijke) uitnodiging
op één gezin na. heel erg. Toen
ik laatst een week ziek was.
kreeg ik van hier uit de
nieuwbouw veel bezoek. Het
is in de nieuwbouw net als
overal, men moet zich geven."
„Over nieuwbouw gespro
ken: ik woon met mijn zoon
nu anderhalf jaar in een flat:
niets dan lof. vooral als je uit
een oud huis komt," is de me
ning van mevrouw J. J. V. te
S. die. bejaard met een handi
cap. nog zelfstandig kan zijn
dankzij de pluspunten: lift.
centrale verwarming, badka
mer, royale ramen. veel
kastruimte.
„Ik hoor wel eens zeggen:
„Ja maar je zit in een flat op
een eiland, je bent er zo een
zaam". Mijn ervaring: dat ligt
helemaal aan jezelf. Toen ik
een beetje gevestigd was. ben
ik kennis gaan maken met de
buren. We lopen bepaald niet
dagelijks bli elkaar ln en uit
maar stellen wel belang in het
wel en wee. Ik heb hier ken
nissen uit de hele gerefor
meerde gezindte getrorffen."
Loflied
Nog een loflied van een al
leenstaande, mejuffrouw C. S.
te R. ..Miin flat bevalt me
uitstekend: de woning is niet
groot .naar juist van maat
voor één persoon. Het genoe
gen van ie eigen huisdeur te
openen en je huis voor jezelf!
Geen inwoning, waar je vaak
de huur voor het gehele huis
betaalt... en genoegen moet
nemen met een stukje daar
van.
Duur? Nee. Ga eens reke
nen: een douchecel (die in ie
der hüis hoort, ook oud). Geen
dure onderhoudskosten. Last
van de buren? Nee. ik weet
niet of ze thuis zijn af niet.
Maar ik behoef niet, zoals
vroeger in etagewoningen,
langs hun kamerdeur, om
naar ->en bergruimte op zolder
te gaan. We hebben allen een
hoek van de kelder, ruim en
licht. Wat hindert het dat je
met 36 gezinnen een buiten
deur hebt? Verder ben je heer
lijk vrij. Ik zou niet meer
naar een oud huis willen!"
Gehorig
„Er zijn flats en flats'
meent mevrouw S. te V.
.Mijn /orige flat was erg ge
horig, de slaapkamers lagen
naast het trappenhuis, de bui
tenmuur was na acht jaar en
viermaal behandeld te zijn.
nog kletsnat en binnen uiter
aard navenant. Ook vond Ik
dat. ,ioe hoger de moeder
woonde, des te minder be
kommerde ze zich om wat er
laag bij de grond gebeurde.
Als haar flat maar netjes was!
Verder hinderde het niet of er
stof op andermans luiers
kwam of de kinderen anderen
lastig vielen
De flat die we nu bewonen
is minder gehorig. kurkdroog,
zelfs in deze kille zomer
wordt de verwarming
gestookt. Ook hier spelen kin
deren. maar van overlast is
geen sprake. Misschien komt
dat door de plezierige con
ciërge die trapper en hal
heerlijk schoonhoudt en daar
naast oen oogje ln 't zeil
houdt?
Bent u het met deze lezers
eens? Laat anderen profiteren
van uw ervaring over „Wonen
in nieuwbouw". Dialoog is ook
voor u.
TC
O wat was ik de vorige we
ziedend. Precies het belangrijk p
stuk was uit de Open Brief wi
gevallen. Het stuk was kennel om
te lang voor deze kolom. Ik h rje
het op de machine van een do<
tertje getikt. Het ding was h: Cf
gerepareerd bezorgd en het ki qq]
was nog met vakantie. Maar
was juist dit weggelaten waane&
het ging. Enfin, er zijn ondertuss in<
al wel andere dingen gebeurd. er
Wat er had moeten staan was i
bij de discussie tussen mijn jong»
over de mens naar Gods beeld,
ene zei: wat God onderscheidt
mensen Is dat Hij iets maakt
niets. Waarop de jongste had
gemerkt: iets uit iets is ook
moeilijk, 't Joch moet, afgaand
de collectie brieven van
vriendin, 4 a 6 jaar geweest
en zijn oudste broer 11 k 13,
ik snap dat ik geamuseerd
zitten luisteren. Ook snap ik
de opmerking me hielp bij al
geschrijf over studenten en bij
vragen van vaders aan mij met
aloude refrein van „mogen stud
ren".
Iets uit iets. Daar staat de Jog
generatie voor. Hèt eerste ietsi
vaag waar willen we naar i
het tweede iets is de troep, I
onbeschrijfelijke chaos van de vi
reld van vandaag. Maar zelfs
weet de- jonge mens waarheen I
wil, dan nog kan hij zich omtrd
dat wat hij tot stand brengt vragj
stellen.
Tot zover de studenten. Ik kc
met wijde bogen wel weer bij h
onderwerp terug, want na
baanbrekend stukje op Blad
over mevrouw Van der Plas h
ik al twee brieven ontvangen ov
het gebruik van de pil, vroe
huwelijken en wat dies meer
Nog even en we kunnen er
fatsoenlijke brief van maken.
Wat zagen ze er weer
verschrikkelijk uit. Benen en ar
men verbrijzeld, kleine lijfjes
van de kinderen helemaal vol
met granaatscherven. Er is een
kleine jongen bij die zijn hele
gezicht er vol van heeft. Hij zal
vermoedelijk blind blijven. We
gaan vaak een beetje met hem
spelen en dragen hem wat rond,
maar hij reageert helemaal niet
vermoedelijk zijn ook zijn ou
ders tijdens de aanval om het
leven gekomen.
Er was ook een jonge, hoog
zwangere vrouw bij. Haar
benen waren door een gra
naat afgerukt. Twee kogels
in haar buik. De artsen heb
ben alles in het werk gesteld
om haar te redden. Maar de
baby was al dood en kort na
arm of been in het gips rond en de operatie overleed zij ook.
lieten hun kettingen trots aan al- t-» -
le matrozen officieren en artsen De Z'nloosheid van deze oor-
zien". Aan die vreugde werd al log is onbeschrijfelijk.
Hc
Ui'
•t ou
Naar Gods beeld. Daarover pi
ten meer mensen dan jouw kint
ren alleen, schrijft een briefvrie
din vanmorgen. „Toen ik bij m
vriendin was hebben wij sam ,we
gekibbeld over dat onderwerp.
begrijpt niet dat God zoiets mor
sterachtigs heeft kunnen mak
als de man. Een vrouw is mo
zegt zij, maar een man afschuw
lijk. Toen zei ik dat het een
wat God maakte een mens w idié
naar Ziin evenbeeld, dus dat G»iak
zelf ook een man moet zijn i [BS
bovendien dat ik een man n;
lelijk vind.
Nou. had je haar moe'en hoi
over de vrouw wanneer ze
heel jong is. beeldig. Hè. wat
voorbeeld, hoe lang duurt
ideale toestand helemaal, en
te bedenken dat zij net als ik
de dikkerds behoort, waar blij»
we dan met ons figuur? Nerg»
helemaal niet als je boven de
bent. Dus kunnen we m'»' Mei
zwijgen over de mannen. war*
loopt wel los met ze, hoor.
Gelukkig dat we in geestelH|
opzicht niet gelijk aan God ziHT
want je kunt toch niet om steiH»
om troost vragen aan je gelijl^H
Dat kun je aan God wel. In ie^M
geval liggen de verhoudingen 1
mensen tegenover God heel andi
dan van mensen tegenover elka
Dus ik vind 't wel goed zo V|
het is. Heb je intussen je zilv
al gepoetst?" Hier einde v
de vriendinnenbrief. B
an
Mijn zilver? Ik loer in de kra |sch
en jo. wat zie ik? Ze hebben n )Sll
een stuk vergeten. Nee. wegge
ten. dat kan niet anders. Ik w» r
zeker dat ik geschreven heb d
mijn vriendin een wonderl rof
iemand was. een beetje met e S
voetjes van de grond. Maar deta 10e
zag ze weer wel. bijv. of het zilv rjn;
gepoetst was. Daarom toog het j Der,
zin aan het werk en dacht ik no t
het valt erg mee. dat poetsen, te
wijl ik me naar de kapper !eP
daarna naar het station spoed U c
om de vriendin te halen. ns
Maar nu je brief. Zeg. dat g »oic]
loof je toch zelf niet Dat G
een meneer zou zijn. God schl
de mens naar zijn beeld."man ;eic
vrouw beide schiep hij ze. Als e 'ei:
man op Hem leek, wat voor m ürr
zou dat dan zijn? Voor jou e nti<
meneer met een regelmatig g un,
zicht, geloof ik. liefst Holland „ir
Waarom geen Papoea? Een Ba' V
toe? Een Schot, een Eskimo, e
Indiaan? Waarom geen Rus? B
ter<
Nee, het lijkt me precies wa
jij het niet zoekt. Als jij alti
weer gelooft, hoopt, dan is
naar Gods beeld: mens-zijn.
jij vergeeft, dan is dat in het -
eindig kleine zoals God vergec
Hij heeft het in je hart geleg
Als ik leef van de vergeving v ers
jou en anderen, als ik mij toevelaa:
trouw aan mensen, dan is dat e» j
vonk van Gods vuur. een vermo
den van zaligheid. Van: nu n „l,
ten dele. maar eenmaal comple 01
K eze
Wie God liefheeft, straalt liefi
uit Wie die liefde ziet. ziet bee p
Gods Natuurlijk onduidelijk, n djz
tuurlijk verwrongen, maar een b
lofte van straks, voel je dat nie
tuc
Vic
iet
le
I
tost
31
;ii
Vitamine tegen
spataderen
va«
we c,
i kc is,
SnatarWen zijn
->r-t si erende biikomstigheid
zwangerschap, en troost is
iswaar dat bij de komst van h
kind de «'-■'taderen soms
•Hviinen. maar negen maand
•-•-«on ion d"ren!
In Duitsland zijn er sinds
vUamippcaosulen op de mark
die niet alleen vitaminen, ij
en calcium maar ook het prei
rant Rutin bevatten. Rutin, u.
soms als vitamine P of als „Au
f'-Snataderen-Vitamine" wori
aangeduid zou als een der ve
""ste middelen om het ontsta#
van spataderen te voorkomet
eeMen.
Het maakt gezwollen bene
dunner, regelt de doorstromin
"an het bloed en geeft slapp
aderen nieuwe spanning. Mochte
rane„iec nok Nederig
on de markt komen dan zoude
wit gebruik van dit preparai
wel eerst willen overwegen mf
verloskundige of huisarts
nol
egt
1
ja ont'
?P» reel
