„INGREEP' KIESWET
Kleuter rijdt met
auto haven in
Kabinet: beperking
bevoegdheden van
bedrijfsschappen
Vietnam
IEDER JAAR
BELASTING
„TERUG"
Commissie Cals-Donner kwam
niet tot eensluidend rapport:
NIEUWi LEID&E COURANT
VRIJDAG 16 AUGUSTUS 1968
7an onze parlementsredactie)
DEN HAAG Dit kabinet
eent, mèt de Sociaal-Economi-
:\\e Raad, dat de bedrijfsorgani
satie niet is achterhaald door de
ttschappelijke ontwikkeling,
[jjf ministers van sociale zaken
landbouw, en de staatssecre-
:s van economische zaken stel-
voor zogenaamde „lichte" be-
y rijfsschappen in te stellen. Hun
ie| evoegdheid moet beperkt wor-
n en tot registratie van onderne
mingen, verzameling van gege
vens, inzage van boeken en be-
depheiden en bijeenbrengen van
elden.
17*
"Sl Alle bedrijfsschappen zullen
c icht" worden tenzij de organisa-
v es uitdrukkelijk verordenende be-
legdheden wensen. In afwijking
in het SER-a<cïvies willen de be-
Aiindslieden dat de meerderheid van
'Ie bedrijfsgenoten, georganiseerd
ongeorganiseerd, tot instelling
b.'fcn een schap kan verzoeken. Zo is
iiii:t ook nu, maar de SER wilde
de georganiseerden hierin
ïtrèkiken.
aa De drie ondertekenaars van het
!etsontwerp, dat wijziging van de
lêjet op de bedrijfsorganisatie tot
wiand moet brengen, staan een gro-
mate van overleg tussen centrale
en bedrijfsschappen voor.
et „bedrijfscommissies" zal over-
fd en samengewerkt worden.
m De ambtsperiode van voorzitters
k n produktschappen zou zes jaar
Roeten zijn; datzelfde willen de be-
i ndslieden ook voor de door de
5 troon benoemde bedrijfschapsvoor-
poj'ters bereiken.
stiDe regering meent hiermee tege-
.J,floet te komen aan de gevarieerde
{u hoefte van het bedrijfsleven. Het
.'d u de moeite lonen, meent men, de
«t werking van de gewijzigde or ga-
,la, latorische opzet af te wachten al
ei rens te beslissen over het beleid
z« n aanzien van de publiekrechte-
er ke bedrijfsorganisatie.
De bewindslieden merken op, dat
de behoefte aan bedrijfslic hamen
beperkt wordt door de vele moge
lijkheden die het bedrijfsleven daar
naast nog heeft. De behoefte van
het bedrijfsleven hoeft echter nog
niet bepalend te zijn voor de be
drijfsorganisatie. Waar regelingen
gemaakt worden die voor een hele
bedrijfstak gelden, kan men dit
geen privaatrechtelijke activiteit
meer noemen, maar geldenj publiek
rechtelijke spelregels.
Prins Clans bezocht gistermid
dag het jeugdfestival in het
Gelderse Velp. Samen met Rhe-
dens burgemeester, mr. J. P.
Drost, luisterde hij, temidden
van de jeugd, naar de uitvoering
ran een muziekprogramma onder
leiding van Pierre Coubois.
HAMBURG De Westduitse
persmagnaat Axel Springer, die in
juni vier van zijn populaire bladen
verkocht, heeft gisteren bekendge
maakt dat hij ook zijn aan de voet
balsport gewijde weekblad Kicker,
dat een oplaag heeft van 200.000
exemplaren, verkocht heeft en wel
aan de Westduitse uitgeverij Olym-
pia.
Op de rotonde bij Ypenburg, die
aansluiting geeft op de wegen
naar Rotterdam, Delft, Amster
dam en Rijsioijk, is gistermiddag
omstreeks halfvijf een vrachtauto
met tomaten gekanteld. Daardoor
ontstond, juist tegen het spits
uur, grote vertraging.
(Van onze parlementsredactie)
J^EN HAAG Het gisteren verschenen eerste rapport van de
staatscommissie Cals-Donner dat advie6 geeft over de wij
ziging van de grondwet en de kieswet heeft het reeds lang bestaan
de vermoeden bevestigd dat in de commissie geen meerderheid
aanwezig is voor ingrijpende wijziging van het kiesstelsel, binnen
de grenzen van de huidige grondwet-
Er zijn hierover in het rapport drie suggesties naar voren
gebracht, die nader bestudeerd zullen worden.
Een deel van de commissie be
pleit invoering van 12 zelfstandi
ge kiesgebieden, die elk 12 of 13
Kamerleden afvaardigen volgens
het stelsel van de evenredige
vertegenwoordiging. Voorstan
ders hiervan zijn de heren Cals,
Donner, De Pous, Prins, Scholten
en Witte.
Een tweede groep acht dit sy
steem te weinig waarborgen bieden
voor het krijgen van een verkie-
zinsuitslag die zowel de samenstel
ling van het parlement als de vor
ming van de regering 'bepaalt. Zij
menen dat dit alleen mogelijk is
met behulp van grondwetswijziging.
Tot deze groep behoren de heren
albrecht, Cramer, Daudt, Gruijters,
Van der Hoeven en Meeuwissen.
Mr. Cals houdt de mogelijkheid open
dat bij deze studie een betere op
lossing gevonden kan worden dat
het stelsel met 12 kiesdistricten.
Zijn definitieve oordeel zal hij la
ter bepalen.
Een minderheid van de commissie
mevrouw Fortanier-de Wit en de
sie-mevrouw Fortanier-de Wit en de
heren Jeukens, Kan, Simons en
Verbrugh meent dat verbetering
van de staatkundige verhoudingen
door de partijen zelf moet worden
nagestreefd. Deze leden achten in
voering van 12 gesloten kieskringen
niet de juiste weg om tot een ver
betering te komen.
De commissie zal de mogelijk
heden voor een ingrijpende wijzi
ging van het kiesstelsel, waarbij ook
wijziging van de grondwet betrok
ken is, verder bestuderen.
Kieswet
De staatscommissie beperkt zich
in haar advies aan de minister van
binnenlandse zaken tot enkele voor
stellen voor wijziging van de Kies
wet. Deze voorstellen komen over
een met de berichten die de laatste
Rozen
Nu binnen
ieders bereik.
Een feestelijke bloem.
Om uzelf en
anderen mee te
verrassen.
Vooral nu ze
zó gevarieerd
voorbanden zijn.
Bloemen brengen sfeer I
TNE spaarbanken krijgen maan
delijks van heel wat nijvere
mensen wat centjes of liever gul
dentjes in bewaring. Zo worden de
bekende appeltjes voor de dorst ge
kweekt. Die dorst komt vaak wan
neer de pensioenjaren zijn aange
broken.
Er zullen overigens genoeg nijve-
ren zijn. die elke maand prompt op
salarisdag aan hun laatste stuiver
toe zijr.. Die in compiete paniek
zouden raken wanneer dat salaris zo
maar eens een weekje later werd
betaald.
Daarom verbaast het mij steeds,
dat de uitbetalingen van het Alge
meen Burgerlijk Pensioenfonds niet
op een vaste dag worden ontvangen.
Dat in tegenstelling tot de A.O.W.
die altijd prompt op dezelfde dag
woidt uitbetaald.
Verleden jaar was de zaak bij het
Algemeen Burgerlijk Pensioenfonds
heel erg in de war toen de termij
nen anders werden ingedeeld. Dat
begon m april; in juni zaten nog
verscheidene gepensioneerden te
wachten. Het bleek dat vele pensi
oenen wel naar de banken van de
betrokkenen we^en overgemaakt,
maar voer weduwen op de
meisjesnaam, die bij de banken on
bekend was, waardoor het geld niet
verder kwam-.
De computer houdt met zulke za
ken geen rekening. Eind juni waren
de plooien gladgestreken.
Hoeveel gepensioneerden er een
benauwde tijd door hebben ge
had?
Nu is het ruim een jaar later.
Volgens de regels worden de pensi
oenen de 22ste van de maand over
gemaakt. Maar de datum van ont
vangst varieert van de 26ste tot de
vierde of vijfde van de volgende
maand.
Voor mensen. die van hen
pensioen zonder extra moeten leven,
een benauwde zaak.
Verleden week belden we er het
ABP over. Een zeer vriendelijk heer
vond ons argument, dat mensen van
een inkomen van datum tot datum
i «en en
zonder speling rondkwamen, ietwat
overdreven. Het appeltje voor de
dorst achtte hij gemeengoed.
Ik geloof daar niet in.
Nog minder geloof ik er in, dat
gepensioneerden van de ene maand
op de andere toe kunnen komen van
de helft van het gebruikelijk be
drag.
Zelfs niet al hebben zij (ongewe
ten) gedurende twaalf maanden te
veel pensioen ontvangen zoals nu
door een fout van de computer van
het ABP. Waarbij zij opgemerkt, dat
die computer dan toch maar fout
gevoed moet zijn.
De fout, bij het ABP gemaakt,
moet hersteld worden. Zo snel mo
gelijk en dus worden de teveel uit
betaalde gelden teruggevorderd,
waarbij men er van uitgaat, dat el
ke maano vijftig procent van het
pensioen slechts uitbetaald wordt
Een systeem dat ik volkomen onbil
lijk vind.
Waarom moeten de gepensioneer
den boeter, voor de fout van de
computervoeders?
Bovendien moeten de belastingbe
dragen van de gedupeerden herzien
worden Ir. hetzelfde tempo. Of ko
men die gelden pas na jaar en dag
terug?
De gepensioneerde kan „per een
voudig briefje" verzoeken de terug
betaling van de te veel betaalde
pensioenen over een langere perio
de, dan nu door het ABP gehanteerd
wordt uit te smeren.
Zo min als de vriendelijke heer
aan de telefoon zich kon indenken
dat een gepensioneerde geen appel
tje voor de dorst heeft, schijnt men
bij het ABP te beseffen, dat oude,
vaak hoogbejaarde mensen de inge
wikkeldheid van onze moderne ad
ministratie toch al boven het hoofd
groeit. Meer consideratie met de
meest weerloze en kwetsbare groep
van onze samenleving zou men mo
gen verwachten.
Tenslotte kan geen gepensioneerde
verweten worden, dat hij of zij zelf
niet ontdekt heeft te veel te krijgen.
De berekening van een pensioen is
voor een ondeskundige eenvoudig
niet te doen.
tijd hierover reeds de ronde deden.
Voorgesteld wordt:
Afschaffing van het verbod van
lijstbinding van kandidatenlijsten
binnen eenzelfde kieskring;
Afschaffing van de opkomstplicht;
Verlaging van het stemmenper
centage dat nodig is om bij voor
keur in de Kamer te worden ge
kozen: van 50 tot 25 procent van de
kiesdeler;
Verhoging van het aantal hand
tekeningen dat nodig is om een
kandidatenlijst in te dienen van 25
tot 100.
Afschaffing van het verbod om
kandidatenlijsten binnen eenzelfde
kieskring te verbinden is hiervan het
belangrijkste omdat hierdoor de mo
gelijkheid wordt geopend om stem
busakkoorden af te sluiten. Afschaf
fing van de opkomstplicht was ook
reeds bepleit door de staatscommis
sie-Berger, die minister Beernink
hierover advies heeft uitgebracht.
Ongeschikt
De commissie-Cals-Donner heeft
voorts een aantal suggesties om tot
verbetering van het kiesstelsel te ko
men afgewezen. Hiertoe behoren:
Het premiestelsel; waarbij een
winnende partij of combinatie een
aantal zetels extra krijgt om een
meerderheid te verwerven.
Een consultatief referendum,
waarbij de kiezers een minister-pre
sident aanwijzen, die voor deze func
tie aan de Koningin wordt voorge
dragen.
Een verhoging van de kiesdrempel
acht de meerderheid van de commis
sie niet juist. Men vreest dat het po
litiek onbehagen zal toenemen als
het kleine partijen extra moeilijk
wordt gemaakt een zetel te verwer
ven.
De meerderheid van de commissie
acht het niet juist wettelijke voor
schriften vast te leggen voor de pro
cedure van kandidaatstelling van de
politieke partijen.
Met uitzondering van GPV-secre-
taris dr. Verbrugh voelt de commis
sie niets voor wijziging van het
systeem voor verdeling van de rest
zetels. De heer Verbrugh geeft de
voorkeur aan het vroeger toegepaste
stelsel van de grootste overschotten.
Hiervoor is onder meer gepleit door
de Boerenpartij en de PSP.
Duits systeem
De commissie acht het Duitse
kiessysteem voor ons land niet aan
bevelenswaardig. Het Duitse stelsel
is een combinatie van een verkiezing
van personen en partijlijsten. De
commissie meent dat dit systeem de
Nederlandse problemen niet oplost.
De staatscommissie Cals-Donner
een jaar geleden ingesteld heeft
I tot taak de regering van advies te
dienen over wenselijke herzieningen
van de Grondwet en de Kieswet.
Hierbij dienden wijzigingen van de
Kieswet binnen het kader van de be
staande Grondwet voorrang te ver
krijgen.
Mogelijkheden
Het thans verschenen rapport
maakt duidelijk dat de commissie
op dit punt niet tot overeenstemming
is gekomen. Men heeft gezocht naar
een stelsel van gesloten districten,
waarbinnen de evenredige vertegen
woordiging wordt toegepast. Hier
bij heeft men drie mogelijkheden be
studeerd
Vorming van 18 kiesgebieden die
samenvallen met de bestaande kies
kringen
Vorming van vier kiesgebieden
die samenvallen met de bestaande
provinciegroepen voor de verkiezing
van de Eerste Kamer:
Vorming van ongeveer 12 kies
gebieden, waarbij ongeveer gelijke
aantallen zetels te verdelen zijn.
De commissie acht de twee eerste
mogelijkheden in strijd komen met
de evenredige vertegenwoordiging.
Het derde systeem (12 districten)
beschouwt de commissie met uit
zondering van mevrouw Fortanier-
de Wit en de heer Verbrugh wel
in overeenstemming met de bestaan
de grondwet.
Een deel van de commissie af
komstig uit kringen van KVP. ARP
en CHU acht een systeem met 12
districten het meest geschikte kies
stelsel. Een dergelijk stelsel is ook
door de anti-revolutionaire Dr. Kuy-
perstichting bepleit.
De groep die dit systeem niet ver
genoeg vindt gaan en grondwetsher
ziening wenst komt voort uit de
PvdA. D'66 en de PPR.
De tegenstanders van een indeling
in districten komen uit liberale
kring. Voorts is de vertegenwoordi
ger van de kleine partijen, dr. Ver
brugh, er tegen gekant.
Verkiezingen
De commissie heeft voorts bereke
ningen gemaakt van de verkiezings
uitslag volgens enkele nieuwe sys
temen. Ter illustratie geven we de
verkiezingsuitslag op basis van de
Kamerverkiezingen van 1967 bij in
voering van 12 districten zonder
combinaties en de uitslag wanneer
KVP, ARP en CHU enerzijds en
PvdA, PSP en D'66 anderzijds sa
mengaan.
Kikvorsman Varenkamp was net van plan geweest naar huis te gaan, toen
men hem alarmeerde voor de driejarige Napoleon, die in de auto van zijn
vader te water was gereden. En hij wist het jongetje boven te brengen.
Later werd ook de auto geborgen.
Duiker reclt kind van 7 nieter diepte
(Van een onzer verslaggevers)
VLAARDINGEN Een dui
ker heeft gistermiddag de drie
jarige Napoleon Bergman be
vrijd uit een personenauto, die
op een diepte van zeven meter
op de bodem van de Koningin
Wilhelminahaven lag. Het jon
getje is in allerijl naar het Holy-
ziekenhuis gebracht. Gisteravond
was zjjn toestand nog ernstig.
Zijn vader, de 32-jarige onderaan
nemer N. Bergman uit Vlaardingen,
had de auto geparkeerd aan de haven
en was even weg voor een bezoek.
Vermoedelijk heeft Napoleon, die in
de (volledig geautomatiseerde) auto
op hem wachtte, met de knopjes op
het dashboard gespeeld. Hij moet een
knopje hebben ingedrukt dat de rem
losmaakt, waarna de auto begon te
rijden en de haven indook.
De zeventienjarige D. T. Doddens
van de Spoorsingel 46 in Rotterdam,
werkzaam op de werf van Figee, zag
het gebeuren. Hij bedacht zich geen
moment en dook gekleed van een
tien meter hoog dok in het water.
Verwarring
De jongen zwom naar de plaats
waar hij de wagen had zien verdwij
nen en dook drie keer achter elkaar:
zonder resultaat. Aan de kant was de
verwarring groot. Meer mensen
sprongen in het water en doken de
auto na. De wagen was echter onbe
reikbaar diep gezonken.
inmiddels was de 32-jarige duiker
G. Varenkamp uit Eindhoven van het
Rotterdamse bergingsbedrijf W. A.
van den Tak gealarmeerd. De man
die in de buurt een karwei had
opgeknapt, stond net op het punt
naar huis te gaan. Toen hij het hoor
de, schoot hij weer in z'n duikerspak.
(Vervolg van pag. 1)
HUMPHREY
In een televisievraaggesprek zei
vice-president Humphrey gisteren
dat de Amerikaanse regering pogin
gen in het werk stelt om te zien
welke betekenis moet worden ge
hecht aan de militair gesproken, be
trekkelijke rust in Vietnam.
Voor Humphrey zou een stopzet-
I ting van de luchtaanvallen vóór het
begin van de democratische conven-
tie in Chicago maandag over een
week een zekere overwinning op
„vredeskandidaat" McCarthy bete-
kenen, maar volgens waarnemers
ziet het er niet naar uit dat hij dit
voordeel kan behalen.
McCarthy gaat nog steeds door
met zijn campagne tegen de politiek
1 van Johnson in Vietnam. Op een
massameeting in New York zei hij
gisteren dat de regering-Johnson een
politieke oplossing voor het Vietna
mese geschil onmogelijk maakt door
de „starre en irreële voorwaarden",
die zij in Parijs stelt. Hij is ervan
overtuigd dat het Amerikaanse volk
elke poging om vice-president Hum
phrey kandidaat te stellen voor het
presidentschap zal verhinderen.
Twaalf kiesgebieden
Zetelaantal Uitslag
1967
KVP
54
42
PvdA
45
37
VVD
16
17
ARP
14
15
CHU
12
13
BP
4
7
D'66
2
7
CPN
2
5
PSP
1
4
SGP
3
GPV
1
Twaalf kiesgebieden waarbij KVP.
ARP, CHU enerzijds en PvdA D'66-
PSP anderzijds- lijsten verbonden
hebben:
Zetelaantal Uitslag 1967
KVP-ARP
en CHU
PvdA-D'66
en PSP
VVD
BP
CPN
SGP
GPV
80
69
52
48
14
17
2
7
2
5
1
Inmiddels was ook de vader van
Napoleon gewaarschuwd. Hij was er
bij toen de heer Varenkamp het be
wusteloze jongetje op de kant bracht.
De GGD nam het kind over en dien
de op weg naar het ziekenhuis
zuurstof toe. In het ziekenhuis, waar
alles voor de spoedopname in gereed
heid was gebracht, is voor het leven
van het kind gevochten.
Volgens ooggetuigen heeft de auto
ongeveer acht minuten in het water
gelegen. Een rijdende kraan heeft de
wagen uit de haven getild. Het voer
tuig is voor een technisch onderzoek
naar het politiebureau gebracht
Inflatie-correctie
niet vóór 1971
an onze parlementsredactie)
DEN HAAG Het kabinet-De
Jong zal een voorstel indienen om de
extra belastingontvangsten als gevolg
van de waardevermindering van dc
gulden (de inflatiefactor) voortaan
ieder jaar terug te geven. Deze terug
gave van belastingen zou aan het
eind van de zittingsperiode van deze
regering dus in het begrotingsjaar
1971 gerealiseerd moeten worden.
Zoals bekend was dit beleidspunt
opgenomen in de richtlijnen van in
formateur Zijlstra en ook in de rege
ringsverklaring van premier De Jong
werd gesteld, dat de onrechtvaardig
heid bij de heffing van loon- en in
komstenbelasting zou moeten worden
weggewerkt.
Het gaat hier eigenlijk om een ten
onrechte geïnde belasting. Ieder jaar
worden de lonen verhoogd, maar de
prijzen stijgen ook. Over het hogere
loon wordt echter volgens een pro
gressief tarief belasting geheven,
waardoor we in feite minder kunnen
kopen en de loonsverhoging minder
waard is geworden.
In politieke kringen meent men, dat
een regeling waarbij bepaald wordt
dat de „inflatiebelasting" ieder jaar
wordt teruggegeven politiek zuiver
der is. Het gaat er niet meer om
dat we ons best moeten doen een ten
onrechte geïnde belasting terug te
krijgen, maar in noodgevallen zal het
j de regering zijn die het voorstel doet
I de teruggave een jaar uit te stellen.
Daarover kan dan worden gediscus
sieerd.
Men acht het overigens wel een
i nadeel dat minister Witteveen zijn
plan, waarvoor hij eerder niet zo
enthousiast bleek in verband met de
economische stituatie, wil invoeren
vlak voordat nieuwe verkiezingen
worden gehouden en de mogelijkheid
van een ander kabinet er in zit. Het
j nieuwe kabinet zal zich gebonden ach-
I ten Zuiverder vindt men het, derge
lijke voorstellen aan het begin van
de „rit" te doen.
J De uitwerking biedt nog verschil-
I lende mogelijkheden. Wanneer de
I prijzen in een bepaald jaar met drie
j procent stijgen, kunnen de belasting
tarieven zodanig gewijzigd worden
dat over de hele lijn een bedrag
evenredig aan de prijsverhoging min-
j der aan belasting betaald wordt
Dit voordeeltje zou echter ook aan
bepaalde groepen van de bevolking
I gegund kunnen worden. Op dat mo-
j ment komt de zogenaamde ..knik" in
i de opbouw van de belastingtarieven
j weer om de hoek kijken.
Van Mierlo (D '66)
Kwestie-Biafra
on aeenda VN
DEN HAAG Het Tweede-Ka
merlid mr. Van Mierlo (D '66) heeft
minister Luns gevraagd of hij be
reid is op korte termijn te bevorde
ren dat de kwestie-Biafra op de
agenda van de Algemene Vergade
ring van de Verenigde Naties wordt
geplaatst.
Uit de berichten blijkt dat er
sprake kan zijn van ernstige schen
dingen van de rechten van de mens
en zelfs van het uitroeien van een
ras, aldus mr. Van Mierlo.
