B. en W. hebben feiten
onjuist weergegeven
ir
WEEKAGENDA
Zonder
papieren
achter
stuur
Comnwnpmr
De restauratie van
het monument
Deze maand enquêtes
in Haarlemmerstraat
Co-op Rijnland in brief aan raad over Bevrijdingsplein
burgerlijke stand
van Leiden
C. P. J. Paardekooper
vandaag overleden
NIEUV
iieuwe leidse courant
woensdag 14 augustus 1968
LEIDEN Zoals wy gisteren berichtten, is de maandagavond ge-
tuden raadsvergadering als gevolg van de langdurige beraadslagingen
schorst om aanstaande maandagavond om half 8 te worden voortgezet,
leciaal voor de winkeliers van de Luifelbaan (Vijf-Meiplein - Bevrij-
lingsplein), die goed vertegenwoordigd waren op de publieke tribune.
,as de schorsing een teleurstelling omdat „hun" agendapunt, een nota
Nfan B. en W. aan de raad over de afbouw van het Bevrijdingsplein, niet
behandeling is gekomen. In de nota hebben B. en W. zoals gemeld, de
iad voorgesteld de binnengekomen bezwaarschriften tegen de bouw
een winkelcentrum (met daarboven 104 woningen voor alleen-
laanden) ongegrond te verklaren.
en 57 premiewoningen). Er moest 10
pet cautie worden gestort en er
werd een in verhouding tot de om
vang van het project en de te ver
richten werkzaamheden raming
stichtingskosten van het project
door een architect, het aftasten van
de beleggersmarkt etc. veel te
korte bedenktijd gegeven (tot 1 de
cember 1965; later nog verlengd tot
1 maart 1966 tegen betaling van een
reserveringsvergoeding)
ikl
Ikh.
Op het Laatste ogenblik heeft de
ouK nog een Driei uvei ue*.e
iak bereikt, afkomstig van de
vj|o-op Rijnland en namens het be-
)a»uur ondertekend door directeur
I a» Riezenkamp. In deze brief wordt
mi«reageerd op een medeeling van
W. in het onderhavige raads-
ik, welke mededeling er op neer
imt, dat het sedert 1960 het
entebestuur nooit is gelukt een
ilegger serieus te interesseren
>r afbouw van het Bevrijdings
an en dat onder meer van de
iperatie Rijnland nooit een ver-
;k tot verkrijging van de grond
jj het gemeentebestuur is binnen
komen.
Het bestuur van genoemde coöpe-
itie acht deze weergave van de
tfcten niet geheel juist en licht dit
p volgt toe:
Contact
.Coöperatie „Rynland" ziet reeds
lime tyd uit naar een grotere
:elruimte aan het Bevrijdings-
Irilein en heeft daarover reeds vele
iJialen contact gehad met het ge-
intebestuur in de persoon van
wethouder van openbare werken.
In 1962 heeft de directeur van
operatie „Rijnland" het gemeen-
ibestuur aangeboden het Bevrij-
ingsplein volgens het herziene be-
mmingsplan 1959 af te bouwen;
■ze bereidheid werd in het voor-
ar van 1963 door de directeur, bij
jiwezigheid van de directeur van
Jo-op Nederland" (drs. J. F.
enfetten) herhaald.
De Coöperatie is echter nimmer in
na!e gelegenheid gesteld het Bevrij-
t Öingsplein volgens het plan van
1959 af te bouwen. Het gemeente-
ij-Jbestuur heeft dus van 1960 tot 1963
P" niet alle aangeboden kansen onder
ra lodit.
°e [n 1963 werd een nieuwe stede-
nA tmwkundige opzet voor de afbouw
im\ ro het Bevrijdingsplein onder-
n- fjfltht. Pas op 12 oktober 1965 werd
fdt Coöperatie „Rijnland" uitgeno-
ligd met de nieuwe opzet kennis te
naken, waarbij tevens aan de Coö-
«ratie werd medegedeeld, dat de
rond voor de geprojecteerde toren
flat met winkelbebouwing op de
j egane grond, aan de Coöperatie
ierd aangeboden en de geprojec-
eerde grote dagwinkel aan Albert
leijn.
Miljoen gulden
De voorwaarden waaronder de
rond aan de Coöperatie werd aan-
gn eboden waren echter weinig soe-
en el. De grondprijs was voor die tijd
e 1 rg hoog (f 1.073.000 voor 1.500 m2
nee rinkelruimte in twee verdiepingen
Schilder verdiende
als „werkloze" bij
DEN HAAG Een 33-jarige schil-
er uit Leiden heeft geruime tijd
ans gezien zich een extra inkomen te
erzorgen door als ..werkloze" een
eunbedrag van f 1795,34 te ontvan-
en.
Tegenover de Haagse politierechter
erklaarde hij dat zijn vrouw nogal
lim in het kopen was. Omdat de
lan reeds bezig is het bedrag terug
s betalen, veroordeelde de rechter
em tot f 100,- en zes weken gevange-
:traf voorwaardelijk.
<4E
Puzzelprom inen ten
De prijswinnaars van de puzzel
in ons zondagsblad van 3 augus
tus zijn:
le prijs, f 10: P. Smit, Vijf Mei-
•traat 13, Koudekerk aan den
ïijn.
2e prijs, f 5: Mevrouw B. A.
Boeve, Dorpsstr. 40, Benthuizen.
3e prijs, f5: P. Bakker. Baron
van Wassenaarlaan 25, Katwijk
aan den Rijn.
LEIDEN Geboren: Carolina
acoba Jolanda, dr v T A C Spoor
n W E M Tordoir; Anna Catharina,
r v D Borger en M M Onos; Susanna
hristina, dr v A van Wezel en J M
r de Haan; Huig. zn v P Plug en C
an der Plas; Jacqueline Anette. dr
'JNP van Cassel en P M Kokkeel:
'harlotte Claire, dr v M Helfferich
in C van Hasselt; Eduard Richard
Villem, zn v P C de Haas en J S
:an der Lelie; Hendrik, zn v H van
'er Zeeuw en C M van Strater;
«aroline. dr v G J Vrolijk en C L
J Hierck; Hendrika Jeanine. dr
L Erades en D H Hollander.
Gehuwd: J M van Kesteren en G
de Wolf.
Overleden: J P J M van Reijn.
82 jaar. man; D Kruit. 89 jaar, man;
H B van den Boogaart. 3 jaar: doch
ter; M C P eVrkerk. 71 jaar. wed
van J F Montanus: W van der Wel.
'6 jaar. man: J Bij. 61 jaar. man:
JT H Vogels. 82 jaar. man: P van
Bemmelen. 72 jaar. man; I M J
wjj Wijfjes. 1 maand, dochter.
Dat deze tijd in een reeds toen
voor dergelijke projecten moeilijke
markt tè kort was, blijkt reeds hier
uit, dat B. en W. daarna nog 2Vè
jaar nodig hebben gehad om met
een belegger tot een akkoord te ko
men, terwijl de Coöperatie tegen
betaling slechts 4maand werd
gegeven.
Uit deze gang van zaken blijkt,
dat de Coöperatie „Rijnland" wel
degelijk een serieuze gegadigde voor
de betreffende grond is geweest.
B. en W. merken in hun nota aan
de raad op, dat de gedachten van de
bouwer/belegger voor de bezetting
van de winkelruimte uitgaan naar
een levensmiddelenbedrijf. dat reeds
in het winkelcentrum is gevestigd
en zijn huidige ruimte dan zal vrij
maken.
..Oudste rechten'
Wij menen, dat de Coöperatie
..Rijnland" in dit geval als eerste
in de gelegenheid moet worden ge
steld van de bouwer/belegger win
kelruimte te huren en wel om vier
redenen.
In de eerste plaats is Coöperatie
„Rijnland" zeer waarschijnlijk de
oudste gegadigde voor winkelruim
te (de Coöperatie had in het begin
van de jaren zestig ook contact over
de afbouw van het Bevrijdingsplein
met het Nationaal Grondbezit dat
toendertijd optie op de grond had).
In de tweede plaats is het billijk,
dat gezien de vele moeite die de
Coöperatie in het verleden heeft ge
daan in verband met deze winkel
ruimte, de Coöperatie nu de eerste
keus krijgt.
In de derde plaats heeft de Coö
peratie de grootste omzet per m2
winkelruimte, dus de grootste
drukte en derhalve ook de grootste
behoefte aan uitbreidingsruimte.
Ernstig geschaad
In de vierde plaats zijn de be
langen van de Coöperatie reeds ern
stig geschaad door het met betrek
king lot het winkelcentrum „Bevrij
dingsplein - Vijf Meiplein" ge
voerde gemeentelijke vestigingsbe
leid waarbij aan het grootwinkel
bedrijf Albert Heijn op veel aan
trekkelijker voorwaarden (laag
bouw zonder woningen) in 1966 een
grote uitbreidingsmogelijkheid werd
geboden.
Vooral in de levensmiddelen
branche gaat de voorkeur van het
publiek steeds meer uit naar grote
winkels.
Om de positie van Coöperatie
„Rijnland" in Leiden-Zuidwest vei
lig te stellen, zal naar een grote
winkel moeten worden uitgezien-
Alleen in de afbouw van het Be
vrijdingsplein is deze te vinden.
Het is om deze redenen, dat wij
uw raad verzoeken er bij het col
lege op aan te dringen, dat de Coö-
peratié „Rijnland" bij de verdeling
van de nog te bouwen winkelruimte
aan het Bevrijdingsplein de eerste
keus krijgt."
Dertig punten
Afgezien van dit agendapunt ko
men maandagavond nog een kleine
dertig voorstellen van B. en W. aan
de orde, waaronder: het bouwrijp
maken van gronden in het industrie
gebied De Waard: aanleg verbin
dingsweg tussen Lekstraat en Bes
jeslaan en straataanleg voor bouw
45 woningwetwoningen: aankoop
gebouw Irene te Oegstgeest: vast
stelling verordening vreemdelingen
pensions; „bouwstop" voor gebied
tussen Witte Singel en Rapenburg.
.'NÖÖJRDGEVEL
Donderdag 15 augustus
Kantine Clos en Leembruggen. Derde
Binnenvestgracht. 7.30 uur: contact-ruil-
avond Philatelica
LEIDERDORP: 19 tot 24 u. kermis op
terrein Ockenrode.
Vrijdag IS augustus
LEIDERDORP: 19 tot 24 u. kermis op
terrein Ockenrode.
Zaterdag 11 augustus
LEIDERDORP: 9 uur kermis op terrein
Ockenrode. 9.30 u. boegsprietlopen Tolle-
naersingel, 11 u. polsstoksprlngen Tolle-
naersingel. 2.30 u. mastklimmen Burg.
Brugpleln. 2.30 u. vossenjacht centrum
dorp 7 tot 14 Jaar, 3.30 u. spultbal-
wedstrljd brandweer terrein Hoogmadese-
weg, 5 u. Judodemonstraties Burg. Brug
pleln. 11 u. nam. slulUng kermis.
Jeugddorp
Van 1 juLi tol eD mei 9 augustus elke
week vaD maandag tot en mei vrijdag
leugdvakantiedorp ld Jeugddorp Voor-
schoterweg van halJ tien lol zestien uur
APOTHEKEN
Geopend voor spoedeisende gevallen:
Haven Apotheek. Haven 18. tel. 20085
De zaterdag- zondag- avond- en
nachtdienst van Apotheek R van Breest
Smallenburg te Leiderdorp wordt waar
genomen door de Haven-Apotheek.
De Oegstgeestse Apotheek en Apotheek
Voorschoten zijn de gehele week geopend
DOKTERSD1ENST
Tot zaterdagmorgen 10 uur de eigen
huisarts raadplegen. Daarna tot zondag
avond 24 uur. de dokterstelefoon bellen.
5 maal 2.
Behandeling na ongevallen
De poliklinische behandeling na ongeval
len wordt van dinsdag 12 uur ('s middags i
tot woensdag 12 uur waargenomen door
het Diaconessenhuls Van vrijdag 12 uur
tol zaterdag 12 uur door het St. Elisabeth-
ziekenhuis (Hooigracht) Op andere werk
dagen en op zondagen door het Acade
misch Ziekenhuis.
Fllnu
CAMERA (2 en 8 uur, zondag 2, 5 en 8
uur) The great race (a.lvrijdag- en
zaterdagavond 1130 uur: My sister, my
love (18 jaar).
LIDO (2.30 7 en 9.15 uur): Hold up In
Singapore (U laar)
LUXOR <2.30. 7 en 9.15 uur): De vler
kante rekruut (a.l.l.
REX (2 en 8 uur. zondag 2. 5 en 8 uur)
The bridge on the rtver Kwal <14 Jaar);
vrijdag- en zaterdagavond 11.30 uur: Zij
waren naaki .18 Jaar).
STUDIO <2.30 7 en 9.15 uur): Samen uil,
samen thuis (a.l.).
TRIANON (2 30 7 en 9 15 uur): Thunder-
ball (14 laar)
Films van donderdag af
CAMERA 12.30. 7 en 9.15 uur): De vier
kante rekruut (alle leeftijden), vrijdag
en zaterdagavond 11.30 uur: Kooi der
liefde (18 jaar).
LIDO (230. 7 en 9.15 uur). Hoe versier
Ik zo'n meisje? (18 jaar).
LUXOR (2.30. 7 en 9.15 uur): Laatste ge
vecht van Chubasco (alle leeftijden i.
REX (2:30 7 en 9.15 uur): Brug over de
rivier de Kwal (14 jaar): vrijdag- en za
terdagavond 1130 uur: Parasieten der
liefde (18 Jaar).
STUDIO 12.30 7 en 9 15 uur) Samen uit.
samen thuis (alle leeftijden).
TRIANON (2.30 7 en 9.15 uur): Thunder-
ball (14 jaar).
Moienmuseum De Valk
Geopend elke dag v»" 10 lot S uur,
maand, gesloten, zond van i tot 5 uur.
tot 15 september
Bezoekuren ziekenhuizen
Academisch ziekenhuis voor patiënten
In klasse la. Ib en 2e: dagelijks 10 30—
11.30. 14.30—16 en 19—20 uur
Voor patiënten in klasse 3 maandag,
woensdag, donderdag en vrijdag 18.15
19 dinsdag 1314, zaterdag 15—16. zondag
algemeen christelijke en nationale feest
dagen 14.30—16 uur.
Vrouwenkliniek: maandag tjn. vrijdag
18.45—19 30 uur. zaterdag 15 30—16.30 uur.
zondag 15.30—17 uur
Klassepatienten op de vrouwenkliniek
dagelljgs 10 30—11 30. 14—16.30 en 19—20
Op de afdelingen verloskunde en kin
dergeneeskunde kunnen kinderen bene
den de 16 resp 12 laar niet worden toe
gelaten.
In hel belang van de patiënten kunnen
niet meer dan twee bezoekers tegelijk
bij een patiënt worden toegelaten.
Diaconessenhuls Lelden derde klas da
gelijks 2 tot 3. dinsdag donderdag en
zondag bovendien van 7 tot half 8; twee
de klas dagelbks van 2 tot 3 en van 7 tot
8; eerste klas dagelijks van 11 tol 12. 2 tot
3 en 7 tot 8.
Ellsabethziekenhuts Lelden: derde klas
dagelijks van 2 tot 3 en "s avonds van
kwart voor 7 tot half 8, kraamafdellng
dagelijks van 3 lot 4 en 's avonds van
kwart voor 7 tot half 8; tweede klas da
gelijks van half 12 tot 12. 2 tot 3 en kwart
voor 7 tot half 8; eerste klas dagelijks
van half 12 tot half 8
Annaklinlek Leiden dagelijks van halt
twee tot half drie en bovendien op dins
dag- vrijdag- en zaterdagavond van zes
tot zeven Klassepatiënten dagelllks van
half twee tol half vier en elke avond van
zeven tot acht
ALPHEN-Hijnoord alle klassen dage
lijks va nhalf 5 tot half 6, op zondag van
1 lot half 8. Kinderafdeling dagelijks van
3 tot 6 met bovendien op dinsdag en
donderdag een halfuurje voor vaders
van 6 tot half 7,
KATWIJK - Zeehospitium, longkllnlek
dagelijks van half 3 tot half 4 dinsdag
en donderdag evenwel van 7 tot 8: tbc-
afdellng dagelijks van half 3 tot
half 5 Revalidatiecentrum dinsdag en
donderdag van 7 tot 8 en zaterdag en
zondag van half 3 tot half 5: Revalldate-
centnim kinderen woensdag van 7 tot 8
zaterdag en zondag van half drie lol
half vijf Longkllnlek en tbc-afdellng
kinderen woensdag van 7 tot 8 en zater
dag en zondag van half 3 tot half 4.
NOORDWIJK - Sole Mlo klasse-pa
tiënten dagelijks van 3 tot half 5 en
s avonds van 7 tot 8: zaalpatlënten ton
dgs van l tot 3. dinsdag van t tot hall
X donderdags van half 7 tot half 8 en
zaterdags van I tot half 1.
Tentoonstellingen
Rijksmus. volkenkunde comertentoon
stelling VIva Mexico (kenmerkende cul
tuur-hlstortscne facetten van het Mextce
van vroeger en nu), tot 1 december
Lakenhal van 5 juli tot 22 september
Negen Leidse fotografen
Btbllotheekfiltaal Houtkwartter (Kager-
straat) van 15 september expositie Leid
se kunstgroep Colourform (hard-edge
olieverf, tekeningen en etsen) - maan
dag 1-5 u.. dinsdag en vrijdag 9-1? en 1-5
u., woensdag 9-12, 1-5 en 19-20.30 u.
Het omstreden „afbouwplan"
voor het Bevrijdingsplein in
Zuidwest beneden winkel
ruimten met daarboven 104 flat
woningen voor alleenstaanden.
Mede gezien de recente brief van
Co-op Rijnland aan de raad is
het waarschijnlijk, dat in de
maandagavond te houden raads
vergadering nog niet het laatste
woord zal worden gezegd over
de afbouw van het plein.
Uitspraken commissie
Beroepscli rif ten
LEIDEN Vrijdagmiddag om 5
uur zal de commissie Beroepschriften
in het openbaar uitspraak doen
over het beroep van de heer G. Hen
driks tegen een besluit van burge
meester en wethouders, waarbij
hem een bouwvergunning voor het
pand Caeciliastraat 69 werd ge
weigerd.
Woensdag 28 augustus om 5 uur
doet de commissie een uitspraak
over het beroep van de „Fina" tegen
een besluit van B. en W. tot weige
ring van een vergunning voor de
uitbreiding van een benzinepomp
installatie aan de Haagweg.
Beide zittingen worden gehouden
in de kamer van burgemeester en
wethouders.
LEIOEN' Tijdens de gisteren ge
houden zitting van de plaatsvervan
gend kantonrechter, mr. H. R. Goud
smit. werd een opvallend groot aan
tal „zware gevallen" behandeld. Voor
drie verkeersovertreders. die niet
ter zitting verschenen, werd de cel
deur zelfs op een kier gezet.
De eerste was een 21-jarige gas
fitter uit Leiden, die zonder rij
bewijs en WA-verzekering per auto
de wegen onveilig maakte en inzake
diverse verkeersovertredingen al
enkele malen was veroordeeld. Mede
gezien verdachtes „verkeersverle-
den" vond de officier, mr. C. van
Steenderen, een en ander dermate
ernstig, dat hij naast twee geld
boeten van respectievelijk f 100 en
f 150 subs 50 dagen, twee weken
voorwaardelijke hechtenis met een
proeftijd van 2 jaar eiste.
De plv. kantonrechter vonniste in
zake de geldboeten conform, doch
verhoogde, gezien de ernst van de
feiten, de voorwaardelijke hechtenis
tot drie weken.
Conform de eis werd een 45-jarige
loodgieter ui-t A 1 p h e n veroor
deeld tot geldboeten van respectie
velijk f 35. f 100, f 50 en f 150 subs
2 maanden, alsmede een voorwaar
delijke hechtenis van 2 weken met
een proeftijd van 2 jaar.
De man werd, zo bleek uit het
onderzoek, met zijn auto op de Hoge
Rijndijk aangehouden, omdat hij de
maximum snelheid ver overschreed.
Bij zijn aanhouding ontdekte men
tevens, dat hij geen enkele rijbe
voegdheid, geen WA-verzekering en
evenmin een geldig kentekenbewijs
bezat. Omdat verdachte al eens eer
der voor het rijden zonder rijbe
wijs was veroordeeld, kwam de offi
cier ditmaal tot vermelde eis.
Een 22-jarige verzekeringsinspec
teur uit Amsterdam liet zelf
weliswaar verstek gaan, doch werd
vertegenwoordigd door zijn raads
man. „Mijn cliënt is de schok, die
hij destijds kreeg nog niet te boven
en moet daarom verstek laten
gaan", verklaarde de raadsman. Op
een avond in februari jl. reed hij
met zeer hoge snelheid over rijks
weg 4 onder Oegstgeest en merkte
een voor hem rijdende auto te laat
op. Om een botsing te voorkomen
stuurde hij naar links, raakte in
een slip. waardoor de auto dwars
over de weg schuivende over de
kop sloeg. De gevolgen waren fataal:
twee inzittenden werden dermate
ernstig gewond, dat zij ter plaatse
overleden en de derde passagier,
verdachtes jongste broer, overleed
enkele weken later ten gevolge van
zijn verwondingen. De chauffeur
zelf werd betrekkelijk licht gewond.
Hij werd, zo onthulde de officier
in zijn requisitoir, niet vervolgd
wegens schuld aan een misdrijf,
doch grove onoplettendheid en on
voorzichtigheid. Ter correctie eiste
de officier een geldboete van f 250
sugs 50 dagen en de onvoorwaarde
lijke intrekking van de rijbevoegd
heid voor de tijd van 1 jaar.
De raadsman grondde zijn ver
zoek om uiterste clementie op het
feit, dat zijn cliënt door de dood
van zijn passagiers al zeer zwaar
gestraft werd en hij voordien nog
nimmer voor een verkeersfout was
vervolgd. Omdat zijn cliënt voor het
uitoefenen van zijn beroep niet zon
der rijbewijs kan, verzocht hij een
voorwaardelijke intrekking.
De plv. kantonrechter willigde dit
verzoek in. stelde de intrekking
voorwaardelijk met een proeftijd
van 2 jaar. maar verhoogde daaren
tegen de geldboete tot f 350 subs 70
dagen.
„Waar haalde u de moed van
daan om met een auto de weg op te
gaan", zo vroeg de kantonrechter
aan een 19-jarige bankwerker uit
Leiden na opsomming van de ten
laste gelegde feiten. Uit deze op
somming bleek, dat de jongeman
zonder rijbevoegdheid en zonder
WA-verzekering met een auto „op
stap" was gegaan, op de Botermarkt
door een verkeerde manoeuvre in
een slip was geraakt en tegen een
winkelpui gebotst. Zijn „excuus"
kwam neer op: „Ik handelde in een
onbezonnen bui".
De officier bracht ook nog aan het
licht, dat de jongeman de auto zon
der diens toestemming van een
vriend had „geleend". De ernst van
de feiten bracht hem tot een eis
van een voorwaardelijke hechtenis-
straf voor de tijd van 2 weken met
een proeftijd van twee jaar alsmede
drie geldboeten van respectievelijk
f 100, f 100 en f 150 subs 70 dagen.
„Ik moet al ruim f 2700 schade be
talen en zie geen kans ook die boete
nog op te brengen".
De plv. zag geen reden tot cle
mentie.
WOENSDAG 14 AUGUSTUS 1968
586ste STAATSLOTERIJ
VIERDE KLASSE
PRIJZEN VAN:
20 zijn gevallen op nummers eindigende op: 8
50 zijn gevallen op nummers eindigende op: 75
100 zijn gevallen op nummers eindigende op: 42
200 zijn gevallen op nummers eindigende op: 63
400 zijn gevallen op nummers eindigende op: 479
1000 zijn gevallen op nummers eindigende op: 991
2000 zijn gevallen op nummers eindigende op: 8541
een prijs van 5 000 is gevallen op het nummer 070059
een prijs van 5.000 is gevallen op het nummer 039906
een prijs van 5 000 is gevallen op het nummer 028770
een prijs van 5.000 is gevallen op het nummer 081 156
een prijs van f 5.000 is gevallen op het nummer 084406
de prijs van 10 000 is gevallen op het nummer 020977
de prijs van 20.000 is gevallen op het nummer 075001
de prijs van 25 000 is gevallen op het nummer 074688"
de prijs van 50.000 is gevallen op het nummer 058190
de prijs van 100.000 is gevallen op het nummer 030815
Let wel: op dit nummer zijn twee prijzen gevallen.
de;
LEIDSE GEMEENTERAAD kan over enige tijd een nota van burge
meester en wethouders over de monumenten tegemoetzien. Aanleiding
tot deze toezegging van wethouder Harmsen was het voorstel om een sub
sidie te verstrekken voor de reeds in uitvoering zijnde restauratie van het
Gemeenlandshuis (Rijnlandshuis), de eerbiedwaardige zetel van het al even
eerbiedwaardige hoogheemraadschap Rijnland, aan de Breestraat. De raad
heeft kennelijk behoefte aan meer duidelijkheid op dit punt, met name wat
de subsidiëring van rijkswege betreft.
Voor elk te restaureren monument geeft het rijk subsidie. De provincie
volgt dan automatisch. De gemeenten krijgen bovendien een deel van hun
eigen bijdrage in de kosten terug krachtens de zogeheten verfijningsregeling
voor de monumenten. Voor de gemeenten is dat een aantrekkelijke tegemoet
koming. Zij geven dan ook in de regel een hoger subsidie dan zij vroeger
konden doen. Subsidies van dertig procent en meer zijn geen uitzondering.
Nu kunnen wij ons moeilijk voorstellen, dat de toegezegde nota van B. en
W. een indrukwekkend stuk zal worden. Er Is voor Leiden nog maar kort
geleden een lijst vastgesteld van gebouwen die als monument worden aan
gemerkt. Daaromtrent kan dus geen twijfel meer bestaan. Bovendien is er
voor monumentenrestauraties geen uniforme regeling. Verschillende fac
toren bepalen de hoogte van het subsidiepercentage, waarbij meermalen
ook de financiële draagkracht van de gebruiker van het monument in aan
merking wordt genomen. Vooral op de percentages van het rijk en van de
gemeente heeft dat invloed.
Ons zijn om een voorbeeld te noemen pogingen bekend om de restau
ratie van een kerk (in deze provincie) volledig (100 procent) voor rekening
van de centrale, provinciale en gemeentelijke overheid te laten komen,
waardoor de gebruiker alleen de inrichtingskosten op tafel hoeft te brengen.
Dat is wel een bijzonder gunstige regeling waarop menig beheerder van een
historisch gebouw jaloers kan zijn. De overheidssteun kan van geval tot
geval sterk verschillen.
Het lijkt ons daarom veel efficiënter, burgemeester en wethouders te
vragen in elk voorstel aan de raad betreffende subsidiëring van monumen
tenzorg duidelijk te omschrijven welke bedragen van rijkswege kunnen
worden verwacht en op grond van welke regelingen. In een nota kunnen
B. en W. uiteraard de algemene richtlijnen opnemen, maar dat zegt nog maar
heel weinig over de concrete financiering van monumentenrestauraties.
Zelfs zijn tijdens restauraties subsidiepercentages gewijzigd. Over inciden
tele factoren gesproken! Ze vallen buiten het bestek van een algemene nota.
Daar komt nog bij, dat er binnen de begrotingen geld voor restauraties
beschikbaar moet zijn. Ook in Leiden zijn monumenten waarvan de restaura
tie door gebrek aan geld moest worden onderbroken.
Voor het raadslid Gransch was het natuurlijk een succesje dat hij, nog
wel op minzame wijze. B. en W. tot het maken van een nota over de finan
ciering van monumentenzorg en alles wat daarmee samenhangt wist te
bewegen, maar wij verwachten van die nota weinig meer duidelijkheid dan
er voor een geïnteresseerde in deze materie nu al kan bestaan.
Maar goed. de raad kan er zijn voordeel mee doen. Niet elk raadslid heeft
de kennis waarover hij, om tot een gedegen besluitvorming te komen, moet
beschikken.
TN DEZE NOTA kan wellicht ook een plaats worden ingeruimd vn^ een
bespreking van de gedachte waaruit bij het voorstel „restaura Ge
meenlandshuis" het amendement van ds. Kret voortkwam. Een amendement
overigens dat ds. Kret later, op aandrang van B. en W., introk. Hij wilde
aan het subsidievoorstel verbinden dat bet hoogheemraadschap Rijnland
het pand aan de Breestraat als zijn zetel zou behouden.
Wij kunnen ds. Kret in deze gedachtengang niet volgen. Het gaat er in de
eerste plaats om dat het Gemeenlandshuis als „monument van geschiedenis
en kunst" wordt geconserveerd. Zelfs al zou nu bekend zijn dat het hoog
heemraadschap plannen heeft zijn zetel te verplaatsen wat beslist niet
het geval is dan nóg heeft de gemeente Leiden eraan mee te werken,
dat dit pand in gave staat aan het volgende geslacht wordt toevertrouwd.
Het komt ons voor, dat het gebruik geen criterium mag zijn voor het be
houd. Als dat zo was, zouden er in ons land nog heel wat meer monumenten
tegen de grond gaan. Zelfs oude kerken hebben hun oorspronkelijke bestem
ming verloren, maar dat was nimmer reden ze op te geven.
Het kan in bepaalde gevallen juist gewenst zijn, een monument aan zijn
bestemming te onttrekken om het in gerestaureerde staat *«n nieuwe functie
te geven. Bestemmingen kunnen ook verouderen en dat is dan een niet te
herstellen proces.
Een voorbeeld vinden wij in een aantal Leidse hofjes, die gerestaureerd
zijn nadat de laatste bewoners waren weggetrokken, en die nu door studen
ten worden bewoond. Nog een markant voorbeeld in Leiden: het Graven
steen. Welke bewonderaar van monumenten zal er aanstoot aan nemen, dat
hier een juridisch studiecentrum is gevestigd? Hier heeft de nieuwe functie
het behoud van het monument duidelijk bevorderd. De Boerhaave-zalen
het Sint Caeciliaklooster, dat na de Hervorming werd verbouwd tot Dol- en
Pesthuis, onder de naam Caecilia-gasthuis staan ook op de nominatie te
worden gerestaureerd. Geen mens zal proberen daar ook maar iets van de
eerste of latere bestemming te doen herleven.
i
JN DE MONUMENTENWET Ls inderdaad sprake van een zekere relatie
tussen restauratie en gebruik van monumenten. Maar de bedoeling daar
van is met name om te voorkomen dat het monument een bestemming wordt
gegeven die strijdig is met zijn karakter.
De vrees dat het hoogheemraadschap Rijnland het Gemeenlandshuis zou
prijsgeven terwilie van een doelmatiger onderkomen is ongegrond gebleken.
Men moet zich door geruchten niet al te gauw laten beïnvloeden.
Dit huis staat zo centraal in het gebied en de geschiedenis van het hoog
heemraadschap, dat wij ons eenvoudig niet kunnen voorstellen dat de ge
achte hoogheemraden ooit met deze gedachte hebben gespeeld. Laatst nog
is de gerestaureerde „Blauwe Zaal" „heringewijd". Het bewuste amendement
was dan ook niet relevant.
Het is goed dat het is ingetrokken, omdat aanneming ook een precedent
nad kunnen scheppen. Monument en besteraming moet men zo min moge
lijk ontkoppelen maar de mogelijkheid van bestemmingsverandering mag
principieel niet worden uitgesloten.
Wel dient de verandering aan voorwaarden te worden onderworpen. Een
garage of patatzaak in een monument is nu eenmaal onduldbaar.
LEIDEN Van 19 tot 24 en van 26 tot 31 augustus wordt met mede
werking van een groot aantal winkeliers in de Haarlemmerstraat een
onderzoek ingesteld in verband met de toekomstige afsluiting van deze
straat voor het verkeer. Het onderzoek, dat is opgezet door het Bureau
Sociografie en het Bureau Statistiek van de gemeente, heeft ten doel
inzicht te verkrijgen in het aantal, de plaats van herkomst en het ge
bruikte vervoermiddel van hen, die in die perioden de Haarlemmerstraat
bezoeken.
Het ligt in de bedoeling dit onder
zoek te herhalen wanneer de ver
keersmaatregelen in en om de Haar
lemmerstraat een jaar in werking
zijn. Op grond van een vergelijking
van de verkregen gegevens hoopt
men dan het effect van de maatre
gelen te kunnen vaststellen.
Het onderzoek is in twee delen te
onderscheiden. Het een betreft uit-
Curiumscliool krijgt
naam „Prof. Kanner"
LEIDEN/OEGSTGEEST Over
ongeveer drie maanden hoopt de aan
de Rhijngeesterweg gevestigde pe
dologische kliniek Curium aan de
Geversstraat een eigen school te
openen, die voor een deel door kin
deren van de kliniek zal worden be
zocht en verder door externe leer
lingen. De school krijgt de naam
„Prof. dr. L. Kanner" De Ameri
kaanse professor Kanner is een pio
nier op het gebied van de kinder
psychiatrie. Aangezien hij komende
week juist in ons land is. zal hy zelf
maandagochtend om 11 uur zijn
naam onthullen.
sluitend 't verzamelen van gegevens
over de aantal bezoekers, verdeeld
over de verschillende dagen van de
week.
Het tweede deel gaat iets verder.
De bezoekers wordt in een zestig
tal winkels gevraagd naar hun plaats
van herkomst en naar hun vervoer
middel. Beide soorten gegevens wor
den door de deelnemende winke
liers verstrekt aan het Bureau Sta
tistiek, waar ze zullen worden be
werkt.
Vergadering gewestraad
LEIDEN In ons gisteren ge
plaatste bericht over de eerste open
bare vergadering van de gewestraad,
die in de Stadsgehoorzaal wordt ge
houden. is de datum weggevallen.
De vergadering heeft plaats vrijdag
avond 20 september om 8 uur.
ZOETERWOUDE Vanmorgen
vroeg overleed in het door zijn zoon
ontworpen nieuwe bejaardentehuis
Emmaüs. op byna 79-jarige leeftijd
de heer C. P. J. Paardekooper, die
een voor brede kring verdienstelijk
leven achter de rug heeft. Zo was
hij mede-oprichter van de St. Jans
fanfare (waarvan hij later ere-voor-
211ter werd), de R.K. Volksbond, de
R.K. middenstandsvereniging De
Hanze, het Patronaatsgebouw, de
sportvereniging Zoeterwoude (nu
SJZ geheten) en de St. Joseph-
gezellen. Veertig jaar lang fungeerde
hij als secretaris-penningmeester van
zeven polders. Voor de St. Joseph-
gezellen schreef hy verscheidene
revues en als dagbladcorrespondent
(l. Courant) had de geschiedenis
van Zoeterwoude veelvuldig zijn
aandacht.
