Oecumenische Synode vanmorgen President moet lid kerk zijn Interesse in mens op afstand STEEDS OPNIEUW REFORMEREN Chr. geref. schrijven oecumenische synode Een noord voor vandaag kandidaat in VS? Uw probleem is het onze.... President van Brazilië prijst encycliek BEROEPMGSWERK Chileense priesters geschorst Studentenoproer in Montevideo Conservatieve Maddox ook DINSDAG 13 AUGUSTUS 1968 De Heilige Geest leidt de kinderen Gods, zagen we gisteren. Men zou hierbij kunnen denken aan buitengewone ervaringen, waarbij Gods wil gekend wordt op een frappante om het zo eens te zeggen romantische wijze. Maar dat bedoelt Paulus in Romeinen 8 niet. Als hij in vers 14 zegt „want allen, die door de Geest Gods geleid worden, zijn zonen Gods", is hij bezig uit te leggen, hoe hij in het vorige vers zo zeker kon zeggen indien gij door de Geest de werkingen des lichaams doodt, zult gij leven". PaulxLS stelt zich voor, dat de lezers vragen: Hoe kunnen we daar zeker van zijn, en dan zegt hij: Wij kunnen daar zeker van zijn, „want allen, die door de Geest Gods geleid worden, zijn zonen Gods". Het feit, dat zij door de Geest geleid worden, is het bewijs van hun zoonschap, toont dat zij wedergeboren zijn en nieuwe schnselen in ChristiLS, toont dat zij door God in Zijn familie opgenomen zijn en daarom zeker zijn van hun komende heerlijkheid. Ja maar, zegt iemand, deze informatie helpt mij niet, totdat ik weet, wie tot deze categorie behoren. Wie zijn hetdie door de Geest geleid worden? Maar Paulus heeft die vraag al beant woord. Het zijn degenen, die, zoals het vorige vers zei, „door de Geest de werkingen des lichaams doden". Dat zijn zij, die steeds strijden met de inwonende zonde, die steeds bezig zijn „hun heiligheid te volmaken in de vreze Gods" (2 Korinthe 7:1). Wij lezen vandaag 2 Koningen 17 20-41. (Van onze kerkredactie) AMSTERDAMLUNTEREN „De gereformeerde beginselen moeten steeds opnieuw vertaald worden en een gereformeerde kerk moet zich steeds opnieuw reformeren", zei ds. Soe- leiman Budipranoto gisteravond tijdens de bidstond die voorafging aan de Gereformeerde Oecu menische Synode. Vanmorgen is deze synode in Lunteren geopend. De gedelegeerden van ruim dertig kerken werden daar welkom geheten door ds. Van Tuinen, namens de gereformeerde kerk van Am sterdam. Brieven die niet xljn voorzien van naam en adres kunnen niet In behandeling worden genomen. Ge- helmhouding I* verzekerd. Vragen die niet onderling met elkaar In verband staan moeten In afzonder lijke brieven worden gesteld. Per brief dient een gulden aan postze gels te worden Ingesloten. Vraag: Hoe veel radio-actieve straling kan een mens doorstaan zonder gevaar te lopen? Antwoord: De zogenaamde „na tuurlijke achtergrondstraling", die niet schadelijk maar van onschat baar nut voor het leven is. bedraagt voor de mens 0,1 röntgen per jaar. Deze wordt ontvangen door de kosmische straling. De internationale commissie voor bescherming tegen radio-actieve straling heeft als maximum-dosis voor mensen die bij hun werk aan straling bloot staan, 0.3 r in de week vastgesteld, gemeten in de vrije lucht. Men noemt dit wel de vre- destolerantiedosis. Bij een normale röntgendoorlichting van de longen wordt dezelfde hoeveelheid in één minuut opgenomen en nog schijnt deze hoeveelheid niet schadelijk voor het organisme. Hieruit blijkt wel dat behalve de hoeveelheid ra dio-activiteit ook de tijdsduur van belang is. Bestraling van 500 r ineens heeft onherroepelijk de dood tengevolge. 400 r geeft nog 50 pet. kans om in leven te blijven en in de helft van de gevallen leidt een dosis van 150 r tot de stralingsziekte zoals de be manning van het Japanse vissers schip „Gelukkige Draak" heeft on dervonden. Voor de vraag hoeveel straling er nodig is om bij plant, dier en mens mutaties op te wekken, gelden geen algemene normen. Schattingen als zouden tengevolge van kernex- Ïlosies thans vele duizenden aan anker sterven en evenzovele kinde ren mismaakt ter wereld komen, dienen alleen als wapen in de koude oorlog. Wel is het van belang dat men er internationaal naar streeft de hoeveelheid geproduceerde radio activiteit zoveel mogelijk te beper ken. Tot nu toe is de hoeveelheid stra ling, die de mens per jaar erbij ge kregen heeft door kernexplosies, slechts 1 pet. van de jaarlijkse kosmische straling. RIO DE JANEIRO President Arthur Costa e Silva van Brazilië heeft de paus een boodschap gezon den, waarin hij mede namens het Braziliaanse volk en de Braziliaanse regering zijn dankbaarheid uit voor de publikatie van de encycliek Hu- manae Vitae. In deze encycliek, aldus de Brazili aanse president, heeft het hoogste kerkelijke gezag de antichristelijke methodes van geboortenregeling met j de juiste woorden veroordeeld. Tegelijk wordt gemeld, dat de ver- koop van de pil in Brazilië is afgeno- men. NED. HERV. KERK Beroepen te Nieuw-Helvoet (toez.) kand. J. P. Smit te Leiden; te Zwijn- drecht (vac. G. J. Hintzbergen), G. van Esterik te Genemuiden; door de gen. syn. voor btfz. werkz. (her vormde stichtingen voor zenuw- en geesteszieken), W. Zijlstra idem te Voorschoten. Aangenomen naar De Lier, K. van der Sluis te Herwijnen, die bedankt voor Maasdijk en voor Schipluiden. GEREF. KERKEN Emeritaat verleend (om gezond heidsredenen) aan D. Veenhuizen te Utrecht-Zuid. GEREF. KERKEN (vrij») Beroepen te Bergentheim (vac. B. i van Zuijlekom), J. M. Goedhart te Drachten; te Berkum, R. Hoogsteen te Den Ham; te Hoogvliet (accl), A. j Kooij te Emm en. SANTIAGO Acht priesters, die zondag meegedaan hebben aan de be zetting van de kathedraal van Santia go, zijn door kardinaal Raoel Silva geschorst. De kardinaal zei, dat de schorsing zal duren, totdat de priesters bij hem komen, berouw tonen en veroorde len, wat zij gedaan hebben. „Het optreden van deze paar on beheerste priesters, die hun missie van vrede en liefde vergaten, heeft een groep leken en jongeren er toe gebracht, een van de treurigste daden in de kerkelijke geschiedenis van Chili te begaan", aldus de kardinaal. ROME In de omgeving van de paus maakt men zich zorgen over zijn veiligheid tijdens zijn bezoek aan Bogota, eir.d volgende week. Ge vreesd wordt, dat rebellen tijdens het bezoek incidenten zullen veroorza ken. Paus Paulus zelf schijnt zich geen zorgen te maken. Hij vertrouwt op de goddelijke voorzienigheid en is nooit bezorgd over zijn eigen welzijn, aldus Vaticaanse zegslieden. Meer dan miljoen Jehovah's getuigen HILVERSUM „De theocratische maatschappij van Jehovah's getuigen bestaat thans uit meer dan een mil joen bedienaren, verspreid over 198 landen en eilanden. Ieder jaar bren gen zij tienduizenden nieuwe bedie naren van 'het evangelie in de organi satie bijeen. Dit deelde de heer A. R. J. Verschoor mee op het vierde en laatste lande lijke congres, dat Jehovah's getui gen dit jaar hébben gehouden. In totaal bezochten 27.802 personen deze congressen. In het zwembad „Van Hellemond" werden 276 nieuwe getuigen door on derdompeling gedoopt. Tot nu toe zijn er dit jaar 1200 nieuwen aan hun rijen toegevoegd. In gesprek bij het begin van de Gereformeerde Oecumenische Synode, van rechts naar links prof. dr J. Verkuyl, secretaris van de Nederlandse Zendings raad, dr. J. D. Vorster uit Zuid- Afrik a en ds. K. J. Schaafsma, actuarius van de generale synode van de Gereformeerde Kerken in Nederland. MONTEVIDEO De onrust in de hoofdstad van Uruguay, Montevideo, bereikte vannacht een nieuw hoogte punt. toen duizend studenten een wa re straatguerrilla tegen de politie voerden. Zeven studenten en twaalf politie mannen moesten in een ziekenhuis worden opgenomen. Talrijke andere betogers liepen lichte verwondingen op. De studenten "bekogelden de politie met stenen en flessen. Het ministerie van cultuur werd bestormd. De rege ring heeft de dagbladen verboden an dere berichten over de onlusten te publiceren, dan welke de regering verstrekt. T LESTER MADDOX SAVANNAH Gouverneur Lester G. Maddox van de Amerikaanse staat Georgia heeft gisteren bekendge maakt dat hij ernstig overweegt mee te dingen naar de democratische kan didatuur voor het presidentschap, omdat de drie andere gegadigden vice-president Humphrey, senator Eugene McCarthy van Minnesota en senator George McGovern van Zuid-Dakota „socialisten zijn en geen democraten". Maddpx zal zaterdag a.s. definitief beslissen. Hij Wil éérst de rèactfé van de conservatieve democraten in het land peilen. De gouverneur zei dat men maar naar de democratische partij en de Amerikaanse regering hoeft te kijken om te beseffen dat de conservatieven in de VS genegeerd worden wat de benoemingen voor re geringsfuncties, functies in het hoog gerechtshof en hoge posten in de par tij betreft. Anti-neger De 53-jarige Maddox, een voorstan der van rassenscheiding, kwam verscheidene jaren geleden in het nieuws toen hij negers uit zijn restaurant joeg, een keer zelfs met een pistool in fijn hand. Hij zei toen zijn restaurant liever te zullen slui ten dan negers te bedienen. In 1966 werd hij tot gouverneur van Georgia gekozen. Ds. Van Tuinen gaf een situ atieschets van de Gereformeerde Kerken in Nederland. „Toen de landsgrenzen vervaagden", zei hij, „en dit kleine land niet meer dan een provincie in de wijde wereld bleek te zijn, onderging onze ervaringshorizon een ge weldige verschuiving. Veel waar men zich vroeger druk om ge maakt had bleek onbetekenend klein te zijn onder deze wijkende horizon". „De Gereformeerde Kerken", ver volgde hij, „willen nog altijd leven en werken vanuit de Schrift als het betrouwbare Woord van God. Maar binnen dit kader is er toch ook hier iets verschoven. Zo heeft men zich in onze kring allengs verwijderd van speculatief dogmatische denkpatro nen. En daarmee samenhangend: men vraagt intuïtief naar de relevantie van de aangrijpende vragen waar voor de tijd ons plaatst. Een strijd om leergcschillen kan in dit klimaat niet gedijen." Synode Dordt De bidstond, die gisteravond aan de synode voorafging was opmerke lijk 'goed bezocht, al was het bo venste balkon van de Keizersgracht dan niet bezet. De dienst werd geleid door de christelijk-gereformeerde pre dikant ds. I. de Bruijne uit Rotter dam-Centrum. Hij herinnerde de aanwezigen eraan, dat het dit jaar 450 jaar gele den is dat de synode van Dordrecht werd gehouden. Ook die had interna tionale betekenis, want er waren de legaties uit Schotland, Engeland en Duitsland. „We leven in een tijd van tech nische vooruitgang", zei hij „maar de mens voelt zichzelf verloren in een labyrint van problemen. De mens blijft zich eenzaam voelen temidden van de massa. Het helpt niet of de kérkën al prbbërëh zich 'aian te 'pas sen aan deze wereld; de nieuwe theo- logieën hebben al evenmin een ant woord", meende hij. „Maar het verlossende woord werd reeds gesproken door Jezus Christus. Zonder Zijn verlossing is er voor de ze wereld geen vernieuwing. Boven dien bezit de kerk het Woord van God, waarover altijd gestreden is, maar dat de enige oplossing biedt waar seculaire oplossingen falen". Groeten Dr. P. G. Kunst leidde drie gasten in, die een groet overbrachten. Alle drie vertegenwoordigden zij de jonge kerken. Namens de Gereformeerde Kerk van Japan sprak ds. Hashimoto uit Kobe. Hij vertelde dat de eerste Japanners tot geloof gekomen waren door bijbels die Nederlandse koop vaarders hadden achtergelaten. Een van de eerste zendelingen in Japan was de Nederlander Verbeek. Op het ogenblik is er echter geen direct contact tussen de Japanse en de Nederlandse gereformeerde ker ken. Hij hoopte dat ook Nederlanders weer zendelingen zouden zenden. Vervolgens kwam een predikant uit Nigeria, ds. Sai van de Tiv-kerk aan het woord. Hij zei te hopen dat zijn kerk zal blijven groeien. Met de Indonesische kerken groeit deze kerk het snelst van alle in de wereld. Dui zenden treden jaarlijks toe. Hij ver telde dat er in zijn kerk veel gebeden wordt voor de synodevergadering die vanmorgen is' begonhen; De derde spreker was ds. Budipra noto uit Semarang, die in het Neder lands sprak. Het is onmogelijk voor een kerk alleen om het evangelie op de juiste wijze te vertalen, zei hij, daarom zijn de kerken voor deze sy node bijeengekomen. Hij hoopte dat de oudere kerken iets van hun erva ring zouden kunnen meegeven aan de jongeren en die op hun beurt iets van de frisheid van de eerste liefde voor het evangelie aan de oudere. Confrontatie Vanmorgen zei ds. Van Tuinen nog namens de roepende kerk van Amsterdam: „In de gemeenten wordt intensief gezocht naar goede .vormen van evangelieverkondiging aan bui tenkerkelijken. Dit zoeken gaat al lengs de vorm aannemen van een diepe geestelijke en daadwerkelijke confrontatie met de wereld". „Er is een sterke belangstelling voor wat in andere kerken gebeurt. Ook hier is een drang om het eigene in confrontatie te brengen met dat van de anderen. De noden die er op zo grote schaal in de wijde wereld zijn, in het bijzonder voor zover ze ons bekend zijn in de zendingsgebic- den, zijn ontdekt als een zaak die dc plaatselijke gemeente aangaat". Verontrusting Gisteravond werd bij de uitgang op straat een open brief aan de leden van de synode uitgedeeld, waarin verontruste gereformeerden zeggen, I dat de „klassieke Schriftbeschouwing j zonder voldoende grond afgewezen" I wordt. De schrijvers klagen tevens, dat tijdens de bijeenkomsten die de Vrije Universiteit het laatste jaar overal in liet land organiseerde „alle ernstige en indringende vragen, die in overstelpende mate werden gesteld, onbeantwoord bleven of behendig ontweken werden". Ze hopen dat het de synode „gege ven mag zijn, de Gereformeerde Ker- (Van onze kerkredactie) LUNTEREN Vier christe lijk gereformeerden hebben zich tot de Gereformeerde Oecume nische Synode gerichit met het rerzoek, om inzake de rassen- problematiek ditmaal uitspraken te doen, die niet voor tweeërlei uitleg vatbaar zijn. Het zijn dr. M. Boertien te Am sterdam, ds. J. J. de Jonge te Kam pen, L. Pieper te Gouda en ds. J. Plantinga te Rozenburg, j Zij vragen uitspraken te doen, waarin ieder politiek of maatschap- Delijk stelsel, dat berust op rassen- ideologie, onomwonden veroordeeld wordt als in strijd met de Bijbel. ken in Nederland terug te roepen tot de volstrekte gehoorzaamheid aan de Schriften van Oud en Nieuw Testa ment in de geloofserkenning van de onfeilbaarheid van het Woord Gods". De brief werd ondertekend door de heren C. Altena en W. K. Adema uit Sneek en door D. v. d. Wal uit Balk. Onmiddellijk na de opening begon de synode vanmorgen met de ver kiezing van een moderamen. Richard Nixon van mening: (Van onze kerkredactie) BUFFALO (VS) Iemand, die geen lid van een kerk is, is niet geschikt, om president van de Verenigde Staten te worden. Zo heeft de republikeinse kandi daat voor het presidentschap Ri chard Nixon verklaard op een vraag van „Humanist Magazine", het orgaan van het Amerikaanse Humanistische Verbond. Nelson Rockefeller is daarentegen van mening, dat een Amerikaanse president „niet persé lot een officieel geloof hoeft te behoren". Senator Eugene McCarthy, die kans maakt op de democratischs kandidatuur, zei, dat zijns inziens de burgers het recht hebben, een kandi daat te vragen, of zijn godsdienstige opvattingen van invloed zouden kun nen zijn op zijn politieke beslissin gen. Overigens geloofde hij ook, dal het geloof geen kriterium voor de geschiktheid voor het presidents schap mag zijn. In de Amerikaanse grondwet is vastgelegd, dat Kerkelijk lid maatschap geen rol mag spelen bi] het staan naar een openbaar ambt. McCarthy wil, dat hieraan toege voegd wordt, dat ook ongelovigheid geen verhindering mag zijn. Il'oor in Enrnna weer max. temp. neer gisteren sla| Kopenhagen 1. bew. 19 0 Londen motregen 17 2 Amsterdam zw. bew. 20 0 Brussel regen 23 0 Luxemburg mist 21 0 Parijs regen 22 2 Nice onbew. 24 0 OJ Frankfort onbew. 22 Miinchen geli bew. 18 10 Zürlch onbew. 20 0 Genève h. bew. 21 0 Locarno, 1. bew. 24 0 Rome onbew. 27 0 Madrid zw. bew. 29 0 Majorca h. bew. 28 0 Zij wijzen op het feit, dat Zuid- Afrika enkele jaren geleden voor het internationaal gerechtshof te Den Haag bij de verdediging van zijn standpunt uitspraken van vorige Gereformeerde Oecumenische Syno des aangegrepen heeft. Daarom wil len zij, dat deze uitspraken worden teruggenomen. Zij vragen de GOS verder, alles te doen. wat mogelijk-is, opdat de Nederduitse Gereformeerde Kerk van Zuid-Afrika haar veroordeling van het Christelijk Instituut van dr. C. F. Beyers Naudé herroept. Ook willen zij, dat de GOS bij de Kaap se synode aandringt op rehabilitatie van Martin Luther King. Deze syno de bestempelde King in 1966 als een sympathisant met het communisme- 31errouw dr. H. 3M. in 't Yeld-Eangvceld. versie croutreligke hoogleraar aan Aed. Economische Hogeschool: 3tASSALE COELEGES WEINIG E FEE E TIE F (Van een onzer verslaggevers) ROTTERDAM Niets professoraals in de caricaturale zin van het woord tijdens het gesprek met de eerste vrouwe lijke hoogleraar in de 55 jaar oude geschiedenis van de Nederlandse Economische Hogeschool. Mevrouw dr. H. M. in 't VeldLangeveld ziet haar vierjarig lectoraat per 1 sep tember bekroond met een hoogleraarschap in de empirische sociologie. Haar echtgenoot is hoogleraar aan de T.H. te Delft waar hij industriële organisatie doceert. Wellicht is het aan hem te danken dat wij exact een half uur kregen toe gemeten voor een overigens niet op de efficiency toegespitst gesprek. Het hooggeleerde echtpaar woont in een modern ingericht huis aan de Leidse Meijerskade. een straat die voor de tien Leidenaars die we er naar vroegen onbekend was. In de royale zitkamer een opgewekte kleuren van zitbank tot (ruig) vloerkleed en abstracte litho's aan de wand. De nieuwe prof Is pas 42 jaar. Bij alle behoedzaamheid ten overstaan van de pers om zieh niet te laten vastprikken op ongepolijste for muleringen, toch een prototype van de „charmante gastvrouw". Ze heeft zich kennelijk sta tistisch voorbereid op te verwach ten vragen: „Er zijn maar 2 pet. vrouwelijke hoogleraren op 19 pet. wetenschappelijke hoofdambtena ren. Daarbij komt nog dat het aan tal vrouwelijke economen toch al niet hoog is". Ze heeft zelf sociologie gekozen, hoewel ze niet precies wist wat dat inhield. „Ik ben geïnteresseerd in de mens op een afstand." Ze rdkent snel af met enkele populaire misverstanden omtrent dit vak: „Sociologie is een modevak. Ze denken dat je er zo lekker bij kunt zwammen. Veel mensen hebben er een foutief beeld van als van een soort veredelde algemene ontwik keling op hoger plan. Maar het is een handwerk dat geleerd moet worden en waar veel technische zaken bij te pas komen. Een socio loog is geen maatschappelijk werkster of werker. De mens staat wel centraal, maar dan in groepsverband. Je kijkt er uit de verte naar." Veel afval Voor hen die menen wel even socioloog te kunnen worden: „Het percentage dat afvalt is bijzonder groot." De normale studietijd is vijf jaar, drie jaar voor kandidaats en twee jaar voor doctoraal. Toch is er elk jaar nog een stij ging waar te nemen in het aantal studenten dat dit vak kiest. Vorig jaar 130 in Rotterdam, van wie een derde meisjes. De vraag is of dat zo blijft nu H.B.S.-a ook toegang tot de rechten geeft. Veel sociologen worden uit de .H.B.S.a-sektor gere- cruteerd". Omtrent haar doceermethode •heeft mevrouw In 't Veld al een duidelijk beeld na haar lectorale praktijk: „een massaal hoorcollege is weinig effectief. Ik zou ze willen beperken tot de docenten die het goed kunnen brengen en dan nog datgene wat niet in de boekjes staat. Studenten zijn in het eerste jaar een heterogeen gezelschap. Ik zou ze dan in groepjes willen splitsen. Ideaal zou een soort geprogram meerde reeks taken zijn voor het hele jaar die men zo zelfstandig mogelijk kan uitvoeren. Als een student vastzit, komt hij maar. Na tuurlijk met ingebouwde controles op kennis en met een tempo dat ieder kan bepalen. Met een maxi mum- en minimumprogramma." Taalprobleem In haar proefschrift heeft zij een stelling opgenomen die pleit voor invoering van sociologie op de mid delbare school. Ze ziet een moge lijkheid in het vak maatschappij leer. „Als een groot tekort op de middelbare scholen zie ik het ge brek aan beheersing van de Neder landse taal. Eerste jaars kunnen dikwijls geen uittreksel maken, geen verslag. Ook, en dat schijnt specifiek Rot terdams te zijn, hebben ze een ge brekkige talenkennis. Is er geen Hollands boek?, vragen de studen ten die veel Engelse vakliteratuur moeten lezen. Ze zouden eigenlijk op de middelbare school beginselen van de statistiek en eenvoudige computerkennis moeten onderwij zen". Hoe snel het is gegaan met dc waardering voor de jonge we tenschap, kan prof. In 't Veld uit eigen ervaring illustreren. „In 1950 informeerde ik als student naar een kans .op plaatsing bij Sociale Zaken in Amsterdam. Daar was geen den ken aan. Vijf jaar later vroeg ie dereen er om". Omdat Amerika toonaangevend is op dit studieterrein vragen we naar de stand van zaken in ons land. „Wij zijn zeker bij met de beoefening van de sociologie in ons land". Adviseurschap Mevrouw In 't Veld heeft een reeks publikaties op haar naam staan die betrekking hebben op de relatie kunst en publiek, over de positie van de beeldende kunste naars, het orkestwezen, over Open baar Kunstbezit. Het blijkt dat ze als sociologisch adviseur verbonden is aan de Raad voor de Kunst en ook aan de Boekmanstichting. Ze schreef ook over migratie in ons land en over gezinssociologie. Nu er in Rotterdam zo'n duide lijke vernieuwing aan de „kunst- top" ontstaat, is het wel goed dat de socioloog Reehorst, de socioloog Van der Staay en de econoom Hof man weten dat er ook nog een pro fessor In 't Veld is die als socioloog aan de Raad voor de Kunst is ver bonden. het topbeleidsorgaan in ons land. Duidelijke uitspraken gevraagd

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1968 | | pagina 2