TV
Onevenwichtig
obstakel
m
tv-uur
het
is
gezin
RADIO
Duitse bespiegelingen
over kerk en Bijbel
en
Wat cloen we tussen 7 en 8?
Commentaar
GRABBELTON
Geen
zorgen/
UIT DE HAND
GEEN EXCUUS
ii.i.nisiK
GEGROND
Restauratie van
Van Riebeeckhuis
duurt twee jaar
VANAVOND TE ZIEN
VANAVOND TE HOREN
DINSDAG 30 JULI IW8
Drukte
ET verschijnen van de encycliek
11 van Paus Paulus bracht gisteren
veel ongewone drukte mee in de
zomerse etherprogramma's. NCRV's
flier en Nu" wijdde er via de radio
veel aandacht aan, verzorgde ook
buitenlandse commentaren. De KRO
zette haastig een extra Brandpunt
uitzending voor het tweede net in el
kaar, hetgeen in vakantietijd ook niet
zonder moeite ging.
Toch kwam het programma, zij het
provisorisch, redelijk tot zijn recht
aangezien men twee presentatoren en
enkele discussianten bij elkaar kreeg
en de Londense correspondent zich
gastvrijheid in de BBC-studio ver
overde.
Duidelijk werd uit de Brandpunt
uitzending, dat de discussie over de
geboortenregeling althans wat Ne
derland betreft, onverkort zal door
gaan.
Verder was op de televisie in
plaats van Kenmerk een door het
Humanistisch Verbond gepresenteer
de vrij slappe discussie over heden
daagse vraagstukken met jongeren
en ouderen.
Zomers amusement vulde de overi
ge avonduren. De TROS gaf in haar
programma Zonzin een verklaring
van haar zigeuner avontuur: een han
dige in Hilversum gestationeerde zi
geunerfamilie had geprobeerd de
TROS op te lichten door vierduizend
gulden te incasseren voor het fil
men van een romantische bruiloft.
Een slimme moeder die wat van
acteren afweet, liet haar 16-jarige
dochter als bruid optreden, maar
tóen zij haar zoontje van 15 als brui
degom vertoonde, kreeg het TROS-
team achterdocht. Er waren toch nog
wat filmbeelden om een en ander te
laten zien.
I (Van onze radio- en tv-redactie)
HILVERSUM De oneven-
i wichtige toestand, dat op Ned. 1
(het net dat in verreweg de
meeste huiskamers 's avonds om
kwart voor 7 wordt aangezet)
zowel als op Ned. 2 het uur tus
sen 7 en 8 nu eens voor de kin
deren, dan weer voor volwasse
nen geldt, vormt een niet te
onderschatten obstakel in de
regel van het gezin.
Hierover bereiken ons steeds
weer klachten. De omroepen
„zullen er iets aan doen", werd
ons onlangs verzekerd. Maar in
welke richting? Wordt het voor
avondprogramma kindertelevi
sie? Dat zal bij de huidige zend-
tijdverdeling niet mogelijk zijn
en in 't algemeen niet wenselijk.
Het is voor de NTS wel gemakke
lijk, dat omstreden uur op te vullen
met een in het buitenland gekochte
serie, werkelijk dan wel kwasi voor
jonge ogen bestemd. Want daaraan
mankeert nogal eens iets: zie Sebasti-
aan, De drie musketiers en Frédéric.
Veel moeilijker is het voor de omroe
pen, vooral de grote, die toch al veel
minder zendtijd kunnen krijgen dan
hun toekomt en alles in 12 uren per
week moeten proppen.
Aan de twee C-omroepen wordt al
les vergeven, al zouden ze met hun
spaarzame 2'/t uur helemaal niets
voor de kinderen doen. Maar daar
mee zitten we meteen midden in het
conflict.
Op het ogenblik is dat uur tussen 7
en 8 een grabbelton. KRO en VPRO
stoppen er erkende kinderhalfuurtjes
in, 's winters is het een geijkte tijd
voor tienershows, vaak ziet men lich
te onschuldige kost of familie-amuse
ment.
Maar dan opeens verschijnen de
Discussie in tv-preek
(Van onze radio- en tv-redactie)
1 HILVERSUM m Op zondag 11 au-
gristus zullen kijkers die tussen- 5 en
-j 6 uur Ned. 1 aanzetten, getuige kun-
nen zijn van een ongewone dienst, te
houden in de Hervormde kerk in Et-
ten-Leur. Hierin is nl. gelegenheid
J om tijdens de preek met de dominee
J in discussie te gaan.
Ook hebben CVK en IKOR nog een
tweetal uitzendingen in petto, waarin
I Duitse tv-teams bespiegelingen over
kerk (in Amerika) en Bijbel te beste
geven.
In Etten-Leur zal ds. B. J. Blaau-
wendraad preken over de gelijkenis
van de farizeeër en de tollenaar, en
wie daarover iets in het midden wil
brengen krijgt daartoe gelegenheid.
Dit is een poging om de gemeente te
betrekken bij de evangelieverkon
diging, maar ook de kijkers thuis in
gesprek te brengen. In deze dienst
zal de heer J. M. Mol het orgel
i bespelen en Frits Mehrtens de ge
meentezang leiden.
Diezelfde avond (7.05-7.30 uur)
wor.dt de documentaire „Laat de kerk
dan maar verdwijnen" van de West-
duitse Omroep vertoond. Een team is
hiervoor naar Amerika getrokken en
heeft daar geconstateerd, hoe binnen
de kerken de sipanning stijgt tussen
twee groepen verontrusten.
Aan de ene zijde staan de jongeren
die onder de druk van de oorlog in
Vietnam de kerk verwijten dat zij
terwilie van de rust en de orde aan
de actuele gewetensvraagstukken
daaromtrent voorbijgaat, aan de an
dere zijde een groep van voorname
lijk ouderen, die menen dat de kerk
zich niet dient te bemoeien met za
ken die in het economische en poli
tieke vlak liggen.
Hoe deze controversen zich verhou
den tot elkaar en wat daarvan het
gevolg kan zijn voor de homogeniteit
van de kerk, gelooft het Duitse team
te kunnen aantonen.
De eveneens Duitse theologe Doro-
thee Sölle commentarieert de woor
den welke Christus sprak in de Berg
rede: Mattheus 5 t/m 7.
U kunt dat horen in de film „Wie
Vogel unter dem Himmel" (in Neder
landse vertaling „Geen zorgen voor
morgen"), welke IKOR/CVK uitzen
den op donderdag 15 augustus a.s.,
Ned. 2, 's avonds 10 uur.
De Duitse tv zet de moderne sa
menleving, waarin de meeste men
sen het wel uit hun hoofd zul
len laten om onverzekerd op reis te
gaan of zich niet te verzekeren tegen
kosten bij ongevallen, brand, ziekte
enz., tegenover de uitspraken van
Christus, dat men zich geen zorgen
moet maken over wat men zal eten
of hoe men zich zal kleden: „Ziet de
vogelen des velds, zij arbeiden niet
en spinnen niet."
Dorothee Sölle pakt dit vraagstuk
aan: zij spreekt over deze geruststel
lende vermaningen, maar ook over de
verkondiging dat het Rijk van God
in deze wereld zal komen en hoe dat
is te rijmen met de moderne werke
lijkheid. Zij constateert dat men in
dit leven bitter weinig van Gad
merkt en haalt daarbij voorbeelden
aan va» hongersnood, eenzaamheid,
leegheid, en onrechtvaardigheid.
„God dienen is goed en wel", luidt
(zoals CVK en IKOR ons melden) een
van haar conclusies, „maar God is in
deze wereld zo moeilijk te vinden."
Of dit haar slot-bespiegeling zal
zijn? We zullen het op 15 augustus
horen.
kerkelijke zendgemachtigden met
hun statische informatierubriek
Ken-merk, waarvan geen kind iets
begrijpt, maar dat de zendtijdverde-
lende NTS (zij het in overleg) vastge
nageld houdt op de kwetsbare voor
avond.
De KRO heeft bijv. de smake
loosheid gehad, op dit uur „Zonder
tralies" te programmeren, een voor
kinderen onbegrijpelijke toestand
met allerlei onstichtelijke kwesties
die in een ouderwets klooster moeten
worden uitgevochten de VARA
stopt er rustig een hongerreportage
in, het Humanistisch Verbond
spreekt over leefbaarheid in het
westen of de NCRV vertoont twijfel
achtige liefdesperikelen in Lieber-
man. Kortom, niemand kan ervan op
aan, wat er nu weer tevoorschijn zal
komen.
Die onevenwichtigheid zou ge
wenste variatie kunnen worden ge
noemd, indien... er geen echte kinder
programma's aan te pas kwamen en
er niet zo'n af en toe heel duidelijk
streven bleek om tussen 7 en 8 met
een piepjong kijkpubliek rekening te
houden.
Dit is het, wat de verwarring in de
hand werkt. Nu is het heel gemakke
lijk, te zeggen: iedere kijker kan zijn
programmablad hanteren en beslis
sen of hij zijn kleine kinderen op dat
uur aan het toestel wil zetten of niet.
Dat is een theorie, die door de
praktijk wordt achterhaald en die
praktijk speelt de leiding welke men
wil geven, parten. Iedereen weet, hoe
onrustig een gezin met jonge kinde
ren is tussen 5 en 8 uur. Moeder
moet voor het eten zorgen, vader
komt thuis, de maaltijd wordt ge
bruikt, de kleintjes moeten naar bed.
gebracht worden, de afwas wacht
In een normaal gezin hebben deze
zaken zich geregeld, ieder weet, wat
hem of haar staat te doen. De tele
visie is echter met het „welterusten"
een woordje gaan meespreken en hoe
gauw is het dan niet: „Jij mag nog
tot half acht of tot 8 uur kijken".
Ook dat kijken geeft een zeker
rustpunt: moeder heeft de handen
vrij cn vader houdt een oogje in het
zeil, of de ouders zijn beiden in touw
en weten de wat grotere kinderen
veilig bij de tv.
Begint 's avonds om 7 uur onver
biddelijk de volwassenenuitzending,
dan is er vanzelf al geen sprake van
kinderkijken. Maar zijn vier van de
zeven avonden wél geschikt voor kin
derogen en andere opeens niet, dan
komt de narigheid, de onregel in
huis.
Natuurlijk is er op deze conflictsi
tuatie maar één antwoord: leg de
gang van zaken niet vast op de tele
visie en zorg eventueel voor ander
kindervermaak. Kijk van te voren na
wat er wordt uitgezonden en bepaal
uw beslissing. Maar o, hoe gemakke
lijk loopt dat in de praktijk uit de
hand.
Zeker, er is heel veel slordigheid
op dit punt aan te wijzen. Een enorm
percentage van de kijkers kijkt nooit
iets na, maar zet op een bepaald
ogenblik Ned. 1 aan en laat het dan
maar over zich komen. Vaak ook
worden kinderen de dupe van de kijk-
lust van de ouders, blijven zij ten
onrechte nog lang na 8 uur op, omdat
het naar-bed-brengen vader of moe
der een poosje kijkgenot kost. In
weer andere gezinnen tilt men er
niet zo zwaar aan wat een kind ziet
of niet.
Wij kunnen aannemen, dat op dit
punt niet zo zorgvolle ouders ook
niet zullen klagen over het uur tus
sen 7 en 8. Het ev. onverantwoord
laten meekijken door jonge kinderen
ligt trouwens op een ander, zij het
even problematisch vlak.
De klachten richten zich op de
moeilijkheid in de vooravond. En de
ze zouden kunnen worden opgelost,
wanneer wij eindelijk eens voldoende
kindertclevisie zouden krijgen. Al
eender hebben wij een lans gebroken
voor een vast kinderuur tussen 4.30
en 5.30 uur, met dan het „welte
rusten" voor de kleuters om kwart
voor 7 toe.
Maar onze kindertelevisie blijft
stiefkind, alle welwillend gepraat en
overleg binnen de omroepen ten
spijt: aangepakt wordt er niets. Het
VAWVOM)
Hilversum I. 402 m. AVRO:
18.00 Nieuws. 18.16 Radiojour
naal. 18.30 Stereo: Dansorkest
en zangsollste. 19.00 Komsl,
komsa. cabaretprogramma.
18.30 Nieuws. 19.35 Variëteiten
kabinet. 20.45 Uit ben je
een radioverslag van de reali
teit. 21.30 zeil in zicht,
hoorspel. 22.05 Liedjespro
gramma. 22.30 Nieuws. 22.40
Radiojournaal. NRU: 22.55 Het
muziekleven in Nederland van
voor 1940. 23.55-24.00 Nieuws.
Hilversum II. 298 m. KRO:
18.30 Nieuws. 18.46 Actualitei
ten. 19.05 (NRU) Verslag van
het I.B.M.-schaaktornooi te
Amsterdam. 19.08 Van je bu
ren moet Je 't hebben: licht-
programma. 20.00 Ik zelf, do
cumentair hoorspel over Wla-
dlmlr Majakofsky. 21.00 Ka
merorkest Pieter Hellendael
en solist. 21.30 Moderne en
klassieke kamermuziek (opn.)
22.30 Nieuws. 22.40 Overweging.
22.45 De zingende kerk. 23.00
Klankbeeld over Lissabon. 23.30
Lichte grammofoonmuziek.
23.55-24.00 Nieuws.
Nederland L NTS: 18.50 Ba
rend de Beer. STER: 18.58 Re
clame. NTS: 19.00 Journaal.
STER: 19.03 Reclame. VPRO:
19.07 De avonturen van Poly
en de zwarte diamant,
TV-feuilleton voor de jeugd.
19.35 Garden of Eden.
fllmsprookje voor volwassenen.
STER: 19.56 Reclame. NTS:
20.00 Journaal. STER: 20.16 Re
clame. VPRO: 20.20 Cinema
over film en humor (dl. 2).
21.10 Muzikaal amusementspro
gramma. 22.00 In kleur: Muzi
kale show rond Marcel Amont.
NTS: 22.50-22.55 Journaal.
Nederland II. NTS: 18.50 Ba
rend de Beer. STER: 18.56 Re
clame. NTS: 19.00 Journaal.
19.03 De Verrekijker: interna
tionaal Jeugdjournaal. 19.15
Van gewest tot gewest. 19.35
Fllmreportage over Frankrijk.
20.00 Journaal. STER: 20.16 Re
clame. NTS: 20.20 In kleur:
Dubbelspion: De Jachtpartij.
TV-fllm. 21.10 Gesprek met
prof. dr. R. A. J. van Lier.
21.45 Mijnheer J. B. Ser-
janszoon: 2. De dood van Ie
peren. TV-spel. 22.15-22.20
Journaal.
BELGIë
Nederlands progr. kanalen: 2
en 10: 18.55 Zandmannetje.
19.00 Documentaire v. Lieven
Gijpen en Germaine DIJckhoff
over de oogst ln Vlaanderen
(herh.i. 19.30 Tienerklankon.
19.55 Mededelingen. 20.00
Nieuws. 20.25 Lach een lied:
rechtstr. vanuit Humorhal te
Heist - Duinbergen. 21.25 De
gieren: satire v. Pieter de
Prins. 22.00 Medium: magazine
v. kunst en cultuur. 22.35
Nieuws.
RADIO
nniuiiA
Hilversum I. 402 m. VARA:
7.00 Nieuws en ochtendgym
nastiek. 7.23 Stereo: Lichte
grammofoonmuziek (7.30-7.35
Van de voorpagina). VPRO:
7.54 Deze dag. VARA 8.00
Nieuws. 8 11 Actualiteiten. 8.20
Stereo: Lichte grammofoon
muziek. (8.30-8.35 Voor de
huisvrouw). 9.00 Stereo: Kla
vecimbel-recital 9 35 Wa
terstand. 9.40 Lichte grammo
foonmuziek. 10.50 Voor de
kleuters. 11.00 Nieuws. 11.02
Voor de vrouw. 11.40 Moderne
orkestmuziek (gr). 12.21 Voor
het platteland. 12.26 Medede
lingen voor land- en tuin
bouw. 12.29 Promenade-orkest.
13.00 Nieuws. 13.11 Actualitei
ten. 13.25 Stereo: Israëlisch
Filharmonisch orkest. 13.45
Gesproken portret 14.00
Way-Out, voor de jeugd. 14.45
IUSY Kamp 196B: wereld-
jeugdfestival van socialistische
jongeren-organisaties: 15.00
Stereo: Piano-duo. 15 25 Klari-
nettenkwartet van België. 15.35
Cello en plano. 16.00 Nieuws.
16.02 Stereo: Operette-klanken.
16.45 Stereo: VARA's Popshow.
17.20 De blauwe dahlia,
hoorspel. 17.55 S.O.S.-berich
ten.
Hilversum II. 298 m. NCRV:
7 00 Nieuws. 7.10 Het levende
woord. 7.15 Stereo: Klassieke
grammofoonmuziek. 7.30
Nieuws. 7.32 Actualiteiten. 7.45
Stereo: Klassieke dansen (gr)
8.00 Nieuws. TROS: 8.11 Voor
automobilisten. (8.30 Nieuws
en actualiteiten.) 9.25 Stereo:
Operette-melodieën (gr.). 9.45
Voor de kleintjes. 10.00 Radio
kamerorkest (opn.). 10.30 Voor
de vrouw. 11.02 Discogram:
muzikaal wedstrijdprogramma.
11.50 Actualiteiten. KRO: 12.00
Gevarieerd programma. (12.22 I
Wij van het land: 12.26 Mede
delingen t.b.v. land- en tuin-
bouw; 12.30 Nieuws: 12.40 Ac
tualiteiten: 13.00 Raden
maar...) NCRV: 14.00 Klassieke
grammofoonmuziek. 15.00 Ste-
reo: Licht gevarieerd muziek
programma (opn.). 16.00
Nieuws. 16.02 Voor de Jeugd
17.00 Stereo: De humor in de
Nederlandse volksmuziek
(opn.!. 17.15 Lichte grammo
foonmuziek. 17.50 Over
heidsvoorlichting. 18.00 Veel
gevraagde gewijde muziek.
Hilversum III. 240 m.
KM-kanalen. NCRV: 9.00
Nieuws. 9.02 Lichte vokale mu
ziek. 10.00 Nieuws. 10.03 Nieu
we langspeelplaten. 10.30 Ram
blers Radio Reprises. NRU:
11.00 Nieuws, n.03 Het laatste
Internationale nieuws op het
gebied van de lichte muziek.
(12.00 Nieuws.) AVRO: 13.00
Nieuws 13.03 Radiojournaal.
13.06 Platenprogramma. 14.00
Nieuws. 14 03 Muztek-Boetlek:
muziekprogramma met promi
nente Nederlandse artiesten.
15.00 Nieuws. 15.03 Arbeidsvita
minen. 16.00 Nieuws. 16.03-18.00
Superclean dreammachlne.
(17.00 Nieuws: 17.02-17.05 Radio
journaal.)
TELEVISIE
MORGEN
is onjuist, dat de kinder-tv zich stil
letjes opdringt naar enige voor
avond-uren. Het kind, dat de ene
avond iets van zijn gading vindt op
de buis, begrijpt niet, dat het morgen
niet mag kijken. Zoiets moet wel tot
conflicten in het gezin leiden.
Het is allemaal prachtig gezegd,
dat „het gezin dit moet kunnen op
vangen". maar ga er in de praktijk
maar eens aanstaan. Kinderen zijn
wel slim, maar begrijpen onregel niet
zo snel.
Daarom achten wij klachten over
ide onevenwichtigheid van het tv-uur
tussen 7 en 8 gegrond. De omroepen
en de NTS moeten kiezen of delen:
uitzendingen voor kinderen of voor
volwassenen. De middenweg is het
onschuldige familieprogramma, maar
daarvan zou dan ook niet mogen
worden afgeweken... en welke om
roep kan dat beloven?
En toch is deze toestand onbevredi
gend en zal er een modus moeten
worden gevonden voor dat kwetsbare
uur.
Elvis al tussen
kerstkaarten
(Van onze radio- en tv-redactie)
HILVERSUM Vlijtige tv-.omroe-
pen in diverse landen zijn al bezig
met hun gala-programma's voor de
deeemberfeesten. Er wordt voor de
camera's al gedronken op het nieuwe
jaar 1969 en in diverse studio's geu
ren versierde dennebomen en glanst
het kaarslicht.
Elvis Presley maakt op 't ogenblik
een zgn. „special" (grote eigen show)
die op de avond van Eerste Kerstdag
door het Amerijkaanse network NBC
als hoofdschotel wordt uitgezonden.
De opnamen worden in Californië ge
maakt en Elvis zingt in decors vol
plastic-sneeuw, dennen, kaarsen en
fraaie pakketten sentimentele liedjes
over vrede, liefde en huiselijke feest-
genoegens. Hij onderbrak er zijn zo
mervakantie aan een warm strand
voor.
CULEMBORG De voorzitter van
de Zuidafrikaanse Stichting Van Rie
beeckhuis heeft gisteren op het raad
huis van Culemborg, waar het ge
boortehuis van deze pionier staat,
een bedrag van 160.000 overhandigd
als bijdrage in de restauratiekosten
van dit huis. In totaal is vijf ton
nodig.
Sinds 1966 is ook in ons land al een
comité bezig om geld bijeen te krij
gen. Deze „Stichting Jan van Rie
beeckhuis" heeft het complex ver
kommerde panden op de hoek van de
Achterstraat al in bezit.
Intussen is een opdracht tot restau
ratie gegeven. Er zal ongeveer twee
jaar mee gemoeid zijn.
Als er voldoende geld is wordt ook
de oude tuin naast en achter het
complex in ere hersteld. Culemborg
is dan een bijzonder aantrekkelijke
monumentengroep rijker, waar de
naam van Van Riebeeck als stichter
van een nederzetting aan Kaap de
Goede Hoop in 1652 aan verbonden
is, maar ook nog vele andere na
men.
Rotterdams meisje in
buitenland verdronken
BREGENZ In het Bodenmeer,
niet ver van Bregenz, is de 10-jarige
Joke Adriaanse uit Rotterdam ver
dronken.
Het meisje was met een ouder
zusje en twee Duitse jongens met een
bal aan het spelen in het water,
waarbij het viertal plotseling in een
dieper deel van het meer kwam.
Twee kinderen konden zichzelf
redden, een Duits jongetje werd door
een reddingboot gered, maar voor het
jongste meisje Adriaanse kwam de
hulp te laat.
Een allerliefste nieuwe foto van Martine Bijl, die
vanavond in het VPRO-programma „Poëzie is amuse
ment" (Ned. 1) optreedt. Ernst van Altena, voor wie
het verzamelen en vertalen van het betere genre lied
jes eten en drinken is, 'stelde dit programma samen om
te bewijzen, dat poëzie van serieuze dichters ook op de
cabaret-toer kan worden gepresenteerd. Zo hoort U
vanavond diverse cabartiers pas-gecomponeerde ge
dichten van o.a. Slauerhof, P. C. Hooft, J. W. F. Weru-
meus Buning, Piet Paaltjens en Willem Elsschot zingen,
,£ij hebben", zegt Van Altena, „verzen geschreven die
de realiteit van het leven aanduiden en helemaal niet
op de knieën behoeven te worden benaderd". Op die
manier kan poëzie amusement zijn. Of die stelling op
gaat, kan ieder voor zichzelf het beste beoordelen.
Ned. 1 VPRO
7.35 uur Hollywoodfilm uit de jaren 20.
8.20 uur filmrubriek: humor op het witte doek.
9.10 uur gezongen poëzie als amusement.
10.00 uur kleurenshow met Marcel Amont.
Ned. 2 NTS
7.35 uur „Wij Europeanen": Frankrijk.
8.20 uur aflevering Dubbelspion.
9.10 uur gesprek met dr. R. A. J. van Lier in Denk-beeld.
9.45 uur tweede deel „Mijnheer Serjanszoon", spel van de
BRT.
Hilversum I AVRO
7.35 uur Cees de Lange's Variëteitenkabinet.
8.45 uur vervulling van een droomwens.
9.30 uur vervolghoorspel „Zeil in zicht".
10.05 uur liedjesprogramma.
10.55 uur (NRU) Nederlands muziekleven vóór 1940.
Hilversum II KRO
8.00 uur programma over Majakofski, dichter van de Rus
sische revolutie.
9.30 uur kamermuziek op de plaat.
11.00 uur Ver-gezicht, vakantiemagazine.
LONDEN De Britse minister van financiën vindt,
ambtshalve, de mini-mode niet prettig. Hij ziet namelijk
de omzetbelasting van 12,5 procent zijn neus voorbijgaan
wanneer jurken korter zijn dan 61 centimeter. Zij wor
den dan als kinderkleding beschouwd en deze is van
belasting vrijgesteld.
De minirokken zijn echter aanzienlijk korter en de
belastingautoriteiten voeren nu besprekingen met de
kledingindustrie over een mogelijke aanpassing van de
tarieven aan de veranderde mode.
154
In de piste stonden postamenten, een schommel, een wip,
een divan van riet. De vier tijgers, werkelijk als grote
katten, snuffelden de kooi door, bliezen een beetje tegen
elkaar, gaven elkaar speels een klap en letten nauwelijks op
de mens, die hen rustig hun gang liet gaan.
Het duurde even, dan zei de Rus een paar woorden,
onverstaanbaar, op een eigenaardige, gezaghebbende
fluistertoon. De kleine oren van de tijgers bewogen zich; één
kwam op zijn meester toe, wreef zich als een kat langs diens
benen toen de dompteur hem over de glanzende kop krau-
welde. Dan wipten zij op de postamenten, licht als veren.
Gebrul van leeuwen klonk, van ergens, achter de gordijnen,
die het chapiteau scheidden van de zadelplaats.
Vier leeuwen kwamen door de loopgang. Weer een ogen
blik van afwachten, dan bracht een even zacht en sissend
fluisterbevel ook hen op hun plaats. Leksejkow knikte,
prees, liet zijn fluisterstem varen, liep de dieren langs,
streelde, klopte, blies zijn adem hun in het grommend ge
zicht.
Met een kinderlijke lach keek de kattenman naar zijn
toeschouwer.
Hagenbecks tamme dressoer; hoe gevalt zij?
Leeuwen en tijgers wipten en schommelden, dansten als
paarden pirouetten in het gele zaagsel en zand. Leksejkow
ging rond, vermanend, bevelend, zonder zweep, zonder stok,
zonder enig middel om zich eventueel te kunnen verdedigen.
Freek was stil van bewondering.
Deze man had macht over de dieren, de macht van liefde
en geduld, van uiterste wilsconcentratie en gezag.
De katten verdwenen door de loopgang, meteen waren de
pikeurs er al, legden de hekken, die tezamen de kooi hadden
gevormd. Twee jonge mannen en een jonge vrouw in badpak
klommen tegen een touwladder op. Beneden in de piste
waggelde een klein wanstaltig ventje met een dwergpony;
het kleine paard draalde en danste bij elk kort bevel, dat
meer een vriendelijk verzoek was.
Leksejkow kwam naar de bezoeker toe.
Wel, wat zeg je?
Freek zag hem aan met eerlijke bewondering.
Ik geloof, dat ik nu pas een o zo klein begrip begin te
krijgen v.an wat dresseren is, zei hij, het lijkt zo heel
anders als je daar tijdens de voorstelling rustig en ver op je
betaalde logeplaats zit.
Leksejkow lachte, hij brulde; alles aan deze man was uit
de oertijd, zijn kracht, zijn blik, zijn lach.
Goed, goed, hij sprak de g uit als een zachte k, nu
nog even mee naar die hokEm.
Zijn hand, een hand zonder eelt, maar desniettemin sterk
als een berenpoot, legde zich om Freeks schouder. Weer rook
de jongeman de wildlucht, de jungle, het dier.
Zij gingen de stallen door, langs rijen prachtige paarden,
die Freeks hart van liefhebber sneller deden slaan. Arabie
ren, Trakehner, Friezen, Lipizaner, Russen, brede Belgen,
wat al edele rassen stonden hier te stampen en te snuiven,
hinnikten zacht van vuur en levensdrift.
De olifantenstal.
Ook hier een geur van ademende dieren. Leksejkow sprak
weer de taal. die Freek niet verstond, waarschijnlijk
Russisch. Hij liefkoosde de grote dieren, die met hun kleine
slimme ogen de vreemde, daar op een afstand, aandachtig
bespiedden onderwijl.
Yousouf, mijn speciale vriend, lichtte de dompteur in,
duidend op een forse Afrikaner, wiens oorlappen, groot en
flappend, de kentekenen waren van zijn ras.
Hij draagt mij in die voorstelling altijd uit de piste uit,
heeft in Buenos Aires, op mijn laatste zijn daar, zelfs een
tijgerhouw voor mij opgevangen. Een kracht en moed daar
zit in die kolossen.
De olifant snoof, diepte rustig met zijn slurf een klontje
suiker uit Leksejkows broekzak.
De dompteur lachte, zei iets, dat waarschijnlijk zoiets als
schavuit moest betekenen, sloeg zijn handen af en stapte
terug naar Freek.
Ik verzorg altijd zoveel mogelijk zelfst mijn dieren,
daarom kermen zij mij en houden van hun meester.
Zij gingen verder, kwamen langs een heer en dame in
rijkostuum, die de directeur met eerbied groetten, waarop
deze nauwelijks acht scheen te slaan.
Overal heerste bedrijvigheid, werkten stalknechts en pi
keurs, oefenden Chinezen op het grasveldje tussen de wa
gens, wisselden in het chapiteau de oefenende nummers
elkander af.
Zij waren omgelopen; waarschijnlijk had de Rus dit opzet
telijk gedaan om de grote katten voor het laatst te bewaren.
De roofdierenwagens stonden het dichtst bij de zadelplaats,
vandaar kon Freek duidelijk de commandoroepen en het
zweepgeknal in het chapiteau horen. Daar werkten de paar
den nu.
(Wordt vervolgd)
Lappie Loep en de pruikebollen
2. „Lappie! Moet je daar eens kijken!" zei Jonas. Lappie
keek. Hij zag een heleboel mensen lopen, maar verder niet
iets speciaals. „Waar dan?" vroeg hij. „Daar, daar bij die
winkel", duidde Jonas hem. Nu heb je in een winkelstraat
verschillende winkels en dus bekeek Lappie nadrukkelijk
alle, die hij in het oog kon krijgen. „Bah!" mopperde
Jonas, „dat je dat nu niet ziet Die Chinees daar... zie je.
Voor die derde winkel!" Ja, nu zag Lappie hem ook. „Wat
is er met die Chinees? Is dat iets bijzonders, Jonas", vroeg
hij toen. „Ja", bromde Jonas en hij liep met grote stappen
de Chinees achterna, die inmiddels weer een einde verder
was gaan kijken...
