s JAMIN
TOF' ZOEKT AKKOORD
Reactie
verset
op pil-verbod:
en berusting
Commentaar
car n
Australische wezen
toch naar Uitgeest
PRIESTER
KRIJGT 'T
MOEILIJK
Het Kwartet
Yrij warm
theespritsjes
Topberciad bij stationnetje
Noord-Vietnam:
geen dialoog
met Saigon
Toestand in Gary is
nog gespannen
Moskou verwerpt
westelijk protest
Vrouw krijgt nieuw
hart in Houston
van deze glanzende onder-
zettertjes met fijn Indisch motief) in etui
voor ieder die nu n nieuwe
abonnee opgeeft!
T
ieuwe Leidse Courant
Dinsdag 30 juli 1968 - 49ste jaargang
vooraanstaande
prot. christelijke
dagbladen
rectcur: F. Dicmcr
(ofdredacteurDr. E. Oiemer
CHRISTELIJK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMGEVING
..Stantvastich is ghebleven
mijn hert in teghenspoet!"
oofdkantoor Leiden
Steenstraat 37
Telefoon 31441
Giro 58936
Abonnementsprijzen p. w. 1,04, p. m. 4,45, p. kw. 13,35
Klachtendienst bezorging 18.00—19.00 uur
Ik houd niet van principes.
Ik verkies vooroordelen.
WILDE
Russische tankbataijons zet
ten hun opmars voort zie
pag. 5
„Je mag altijd nog bij mij op
bezoek komen, Jan."
DE BILT Een uitgebreid
hogedrukgebied strekt zich uit
van het zeegebied ten westen van
de Britse eilanden tot Zuid-
Scandinavië. Boven Spanje en
Zuidwest-Frankrijk is de druk
relatief laag. Tussen beide syste
men staat een oostelijke tot noord
oostelijke luchtstroming, die boven
een groot deel van West-Europa
in het algemeen droog weer
bracht.
Alleen in Zuidwest-Frankrijk
traden bij temperaturen van om
streeks 28 graden verspreide on
weersbuien op, terwijl de ooste
lijke wind op de oostkusten van
de Britse eilanden voor de aan
voer van vochtige en wolkenrijke
lucht zorgde zodat het in die ge
bieden somber weer was.
In de oostelijke luchtstroming
bevindt zich boven land in het
algemeen weinig bewolking, zodat
de middagtemperaturen waarden
tot omstreeks 25 graden in onze
omgeving bereikten. In deze
weerstoestand komt ook in het
komende etmaal weinig verande
ring, zodat opnieuw zonnig en vrij
warm weer verwacht wordt
DE BILT Zonnig en warm
weer, maar in de namiddag en
avond kans op een enkele lokale
bui. Zwakke tot matige ooste
lijke wind.
Strandweer
Een sterk hogedrukgebied blijft
fraai zomerweer brengen. Zwakke
tot matige oostelijke wind. Tempe
ratuur 23 tot 25 graden, zeewater
17 gradeh.
Vooruitzichten: Voorlopig zomers
strandweer, waarbij de tempera
tuur ook langs de kust tot 25 gra
den of iets hoger kan stijgen in de
komende dagen.
morgen voordeel
250 gram van 79 voor 69
niet duur wel heerlijk
k PARIJS Vorige week vrijdag is
van een basis in Zuidwest-Frankrijk
een ballistische lange-afstandraket
afgeschoten, in de richting van de
f Atlantische Oceaan. De proef is be
vredigend verlopen. Het was een
l tweetrapsraket, geladen met tien ton
I brandstof.
De reeds direct fel omstreden
pauselijke encycliek, waarin het
gebruik van de pil en andere
voorbehoedsmiddelen wordt ver
oordeeld, werd gisteren op een
persconferentie in Vaticaanstad
bekendgemaakt door mgr. Lam-
bruschini.
Gesprok tverd vandaag voortgezet
President Tito alsnog naar Praag
Spanning in Tsjechoslowakije
Het overleg in Cierna: capitulatie, catastrofe of
compromis? Het Zuidslavische blad Borba houdt
het op het laatste. Dat zou echter niet betekenen
dat het beleid van een der partijen moet wor
den gewijzigd. Ook uit het feit dat het gesprek
langer dan één dag duurt, leidt men af dat de
standpunten nader tot elkaar zijn gekomen.
De encycliek
(Van onze speciale verslaggever
Link van Bruggen)
PRAAG In Tsjechoslowakije
werd vanmiddag nog steeds met
spanning gewacht op het tweede
communiqué over de topconfe
rentie in Cierna aan de Theiss.
De eerste officiële mededeling,
die gisteravond laat wereldkun
dig werd gemaakt, behelsde de
weinig zeggende woorden dat de
Russische en de Tsjechische de
legaties hun meningen en hun
standpunten hadden uitgewis
seld en dat de besprekingen in
de nacht zouden worden voort
gezet.
Dat de discussie verder gaat kan
er volgens waarnemers in Praag op
wijzen, dat beide partijen doelbe
wust naar een akkoord streven. Aan
vankelijk zag het er naar uit dat de
besprekingen één dag zouden duren-
Maar na het communiqué van gis
teravond meent men dat vandaag in
de loop van de dag het overleg zal
eindigen. Vliegtuigen zouden al ge
reed staan om de Tsjechische leiders
naar Praag terug te brengen.
Naar Canossa
Officieel wist men vanmorgen nog
niet of de reis van de zware Tsje-
choslowaakse delegatie naar Cierna
een gang naar Canossa is geweest.
Evenmin was op het moment van
schrijven bekend of de even zware
Russische delegatie, die zich gesteund
wist door de meeste Oostblok-staten,
en die erop uit was de Praagse her
vormer weer in het rode gareel terug
te brengen, water in de wijn heeft
moeten doen.
Hoewel de pioniers van demo-
cratiserings- en liberaliseringspro
ces partijleider Dubcek en parle
mentsvoorzitter Smrkovsky vlak
voor hun vertrek naar de door hun
bondgenoten getimmerde beklaag
denbank manhaftig hebben verklaard
geen stap op de ingeslagen weg te
willen teruggaan, kan er door de te
genpartij zodanig zijn gemanoeu
vreerd dat ook de sterkste geesten
moesten falen.
In dat geval moet aan militaire in
terventie of economische sancties
worden gedacht, waarvan de geschie
denis bewezen heeft dat deze wel de
gelijk in het orthodoxe commu
nistische imperialisme passen.
Hoop en vrees
Over deze problematiek, over deze
ernstigste crisis in het Oostblok sinds
Tito als communistenleider van
Zuidslavië een eigen politieke baan
ging beschrijven, leven de 14.5 mil
joen Tsjechoslowaken deze dagen
tussen hoop en vrees.
Men weet het en men spreekt het
ook uit: de topconferentie in het klei
ne Cierna houdt slechts drie moge
lijkheden in, namelijk een capitula
tie, een compromis of een catastrofe.
Naar inmiddels in Praag verluidt,
zouden president Tito van Zuidslavië
en partijleider Ceausescu van Roe
menië alsnog deze week op bezoek
komen.
Zoals bekend is Tito de grondleg
ger van het democratisch-socialisme,
zoals dit thans door Dubcek wordt
voorgestaan. Roemenië geeft er het
afgelopen jaar steeds meer blijk van
dezelfde kant uit te willen.
Beide staatslieden staan sympa
thiek tegenover de nieuwe koers in
Praag. De bezoeken zijn dan ook be
doeld om het liberaal-progressieve
bewind van Tsjechoslowakije een
hart onder de riem te steken.
(zie ook pag. 5)
In het diepste geheim voeren in Cierna Nad Tisou, Tsjechoslowakije,
leiders uit Praag en Moskou hun besprekingen. De bovenste foto, die
slecht overkwam, toont van links naar rechts Brezjnjef, Kosygin en
Podgorny (links op de achtergrond Soeslof). Onder: het stationsgebouw
tje, waar de besprekingen plaats hebben.
BERGEItlEESTERSECHTPAAR KOG
DEZE WEEK DE jVIEtlffE OUDERS
HAARLEM De uit Austra
lië afkomstige wezen, die als ge
volg van een familietwist al drie
weken zijn ondergebracht in een
tehuis te Halfweg, hebben een
nieuwe vader en moeder.
Nog deze week zullen zij worden
ondergebracht bij het burgemees
tersechtpaar van Uitgeest, de heer
en mevrouw Aalders. Zij zijn door
de Raad voor Kinderbescherming
te Haarlem aangewezen als de nieu
we ouders, ondanks het verzet van
de familie van de kinderen.
Deae beslissing komt na een uit
spraak van de Haarlemse rechtbank,
die de r.k.--vereniging voor kinder
bescherming als voogd heeft aange
wezen.
De familie van de kinderen is in
middels tegen het besluit van de
rechtbank in beroep gegaan. Dit be
roep kan echter niet voorkomen, dat
de kinderen deze week definitief
naar Uitgeest gaan.
Beroep
De rechter heeft de mogelijkheid
•tot beroep namelijk praktisch onmo
gelijk gemaakt door aan het vonnis
„uitvoerbaarheid van de uitspraak
bij voorbaat" te verbinden.
De kinderen, Mary-Ann (elf), Ca
rolina (zes) en John-Peter (ander
half) kwamen bijna een maand ge
leden op Schiphol aan. Burgemees-
(Van onze kerkredactie)
UTRECHT Het ziet er niet naar uit dat
paus Paulus met zijn jongste encycliek de rust
in zijn kerk hersteld heeft. Er zijn reeds tekenen
dat de grote controverse pas nu zal beginnen.
Weer is de Nederlandse kerkprovincie het felst
in haar kritiek. Vooraanstaande rooms-katholie-
ken, onder wie twee vicarissen-generaal, hebben
al ronduit gezegd dat het r.k. kerkvolk de uit
spraak naast zich neer kan leggen.
Hevig verontrust heeft de meest conservatieve
bisschop van ons land, Moors van Roermond,
reeds om een bijeenkomst van het episcopaat ge
vraagd. De vergadering zal waarschijnlijk op
12 augustus worden gehouden.
Zoals wij gisteren in onze laatste
editie reeds meldden, hebben voor
aanstaande rooms-katholieke
priesters bezwaar tegen deze ency
cliek, omdat de paus wel gesproken
heeft tot, maar niet mét de kerk.
Deze encycliek gaat in „tegen het
meerderheidsstandpunt van de
pauselijke adviescommissie inzake
geboortenregeling, tegen het meer
derheidsstandpunt van de mo
raaltheologen, tegen het meerder
heidsstandpunt van het internatio
nale lekencongres en tegen het stand
punt van een groot gedeelte van het
wereldepiscopaat", zeggen zij.
„Voor ons blijft de discussie daar
om open, want deze encycliek kan
niet beschouwd worden als een on
feilbare uitspraak", zeggen vica
ris-generaal dr. C. Ruygers van het
bisdom Breda, vicaris-generaal J. A.
van Laarhoven van het bisdom Den
Bosch, pater dr. W. Goddijn, secreta
ris-generaal van het pastoraal conci
lie, drs. C. H. G. M. Kuitenbrouwer,
directeur van de Katholieke centrale
voor geestelijke volksgezondheid, ,drs.
J. M. Roof, secretaris van de Lande
lijke raad voor huwelijk en gezin en
prof. dr. C. T. Sporken, voorzitter
van de conciliecommissie Huwelijk
en gezin. Ook de Volkskrant van
vanmorgen klaagt dat de paus niet
geluisterd heeft naar velen in zijn
kerk. In een hoofdartikel wordt ge
zegd:
Niet geluisterd
„Maar de bisschoppensynode die
vorig jaar in Rome wekenlang bijeen
was, kreeg over dit probleem niet één
vraag voorgelegd. Het wereldepisco
paat in zijn geheel werd evenmin
geraadpleegd. Sterker: De bisschop
pen kregen de duidelijke vingerwij
zing dat een uitlating over dit onder
werp, die een andere bedoeling had
dan ondersteuning van het traditio
nele standpunt, Rome zeer onwelge
vallig was."
Bovendien wordt gezegd: „Aan de
steeds algemener wordende overtui
ging van de gelovigen is niet alleen
voorbijgegaan bij de jarenlange
voorbereiding van de standpuntbepa
ling, de encycliek gaat er zelfs recht
tegenin."
De conclusie van de Volkskrant is:
„Voorspeld kan worden dat dit
pauselijk document door velen een
voudig beschouwd zal worden als een
onhaalbare kaart Met andere woor
den: met deze encycliek.... stelt de
paus stoutmoediger dan ooit zijn ei
gen gezag in de waagschaal."
Kardinaal Alfrink kon tot vanmor
gen nog niet om een verklaring ge
vraagd worden, omdat hij pas van
daag uit Afrika terugkeerde. De bis
schop van Haarlem, Zwartkruis, rea
geerde als eerste.
Hij zei: „Op dit moment kan ik
alleen zeggen wat het concilie in de
dogmatische constitutie over de kerk
heeft bepaald over het leergezag van
de paus en de bisschoppen, nl. dat de
gelovigen op heel bijzondere wijze
aan het authentieke leergezag van de
paus instemming verschuldigd zijn,
ook wanneer hij niet ex-cathedra
spreekt. Dit betekent dat zij zijn
hoogste leergezag met eerbied dienen
te erkennen en de door hem gedane
uitspraak oprecht aanvaarden vol
gens de zin en de wil die hij te
kennen gaf.."
De andere bisschoppen die voor re
acties beschikbaar waren, zagen de
zaak minder lichtvaardig. De Rotter
damse bisschop M. A. Jansen zei:
„Het gaat om een ernstig stuk... er zal
moeten worden voorgelicht en opge
vangen. Dat vooral: opgevangen. We
houden ons aan de encycliek, vooral
als die zo ernstig is voorbereid."
De gedachte van de Groninger bis
schop Nierman was: „We hebben ons
eraan te houden, of de inhoud beant
woordt aan de verwachting van vele
gelovigen is een andere zaak. Katho
lieken kunnen niet langs deze ency
cliek heengaan bij hun gewetensvor
ming."
Voor vervolg zie Dag. 2
ter en mevrouw Aalders van Uit
geest, die zelf kinderloos zijn, boden
aan de kinderen in hun huis op te
nemen.
De ouders van de kinderen kwa
men in Australië om het leven.
Vijftien jaar geleden 'emigreerden
zij naar dat land.
De familie wenste niet dat de kin
deren in een neutraal gezin zouden
worden opgevoed. De officier van
justitie plaatste de wezen daarna in
een tehuis te Halfweg.
PARIJS De Noordvietnamese
onderhandelingsdelegatie in Parijs
heeft er gisteren tijdens een perscon
ferentie geen twijfel over laten
bestaan dat Hanoi elk idee van een
dialoog met het huidige bewind in
Saigon verwerpt
De woordvoerder van de delegatie,
Ngoeyen Thanh Le, reageerde hier
mee indirect op Amerikaanse en bui
tenlandse interpretaties, volgens wel
ke de Noordvietnamezen de laatste
weken ten aanzien van een politieke
oplossing in Zuid-Vietnam een soepe
ler standpunt zouden innemen dan
voorheen.
Rassenonlusten in VS
GARY (Indiana) In de negerwijk
van Gary is het vannacht weer tot on
geregeldheden gekomen, nadat de bur
gemeester een uitgaansverbod had in
gesteld. De spanning steeg snel, nadat
jonge negers ruiten ingooiden, winkels
plunderden en branden stichtten.
Er was ook een sluipschutter actief.
De Nationale Garde van Indiana
wordt gereed gehouden om in te grij
pen, als de toestand de politie uit de
hand zou lopen.
Centrale
verwarming
ook als bouwpakket
Haagweg 15 Leiden Tel. 40444
Showroom Haagweg 11
WASHINGTON De Russische
regering heeft de protesten van Ame
rika. Engeland en Frankrijk tegen de
nieuwe Oostduitse bepalingen ten
aanzien van het verkeer tussen
West-Duitsland en West-Berlijn van
de hand gewezen.
TVE geschiedenis leert, dat een paus
de eeuwen door in staat geweest
is een stempel te drukken op de kerk
waarvan hü de geestelijke leider was
dat sterk door zyn persoonlijkheid
werd bepaald.
Het is de vraag, in hoeverre dat ook
nog geldt voor onze tijd. Er is een
ontwikkeling op gang gekomen, in
het bijzonder ook door de voorganger
van de huidige paus opgevangen en
zelfs gestimuleerd, krachtens welke
het eigen geweten van de gelovigen
belangrijk aan accent heeft gewon
nen.
Dat dit van invloed moet zijn op de
structuur, op de organisatie, van de
kerk, Iaat zich begrijpen. De gelovi
gen zelf zijn mondiger geworden. De
accentuering van het geweten, voor
de reformatorische christen een meer
vertrouwd begrip, heeft tegelijk tot
gevolg gehad een grotere gescha
keerdheid in het denken. Het is dan
ook niet moeilijk thans ook binnen
de rooms-katholieke kerk een toe
genomen denken in „modaliteiten"
op te merken.
Tegen deze achtergrond maakt de
lang uitgebleven maar thans toch af
gekomen encycliek over de voorbe
hoedmiddelen de indruk van een
zekere krampachtigheid. Die ency
cliek behelst een poging van het pau
selijk gezag om zich alsnog ten volle
te laten gelden. De belangrijke vraag
echter is, of en in welke mate dit
vandaag nog mogelijk is, zeker in
een omstreden complex van probic-
men als waarover deze encycliek
gaat.
Een van de kenmerken toch van deze
tijd is de behoefte aan aannemelijk
gemaakt zien wat ons wordt voorge
houden. Het aannemen op gezag
zonder meer is er nauweyks meer
bij- In dit opzicht heeft dc paus met
zijn encycliek dus een duidelijk risico
genomen.
Dat hij daarbij vanuit eigen geweten
heeft gesproken, zal voor ieder buiten
kijf zijn. Als leider van zijn kerk,
een wereldkerk, beseft hij een enorme
verantwoordelijkheid tc dragen. Dat
is een positie die tot mededegen moet
nopen.
Voor de reformatorische christen zal
het geen vraag zijn, of de paus in
tussen niet een verantwoordelijkheid
op zich neemt, die niet alleen te
zwaar is maar bovendien de grenzen
van de ambtelijke bevoegdheid over
schrijdt.
Voor de reformatorische christen doet
de paus, zijn eigen geweten zo ern
stig nemend, tegelijk aan de gewe
tensvrijheid van zijn gelovigen te
kort.
Zó echter zullen ook vele rooms-
katholieken erover oordelen en zij
doen het reeds. Vandaar de terstond
aangevangen beraadslagingen over
het karakter van dit stuk en over het
gezag dat eraan mag of moet
worden toegekend. Het pauselijk ge
zag zelf is bjj dit alles rechtstreeks
in het geding.
De uitspraak van de paus zal haar
uitwerking ook niet missen op de
pogingen tot toenadering tussen de
kerken van de Reformatie en de kerk
van Rome. Die toenadering wordt ep
onmiskenbaar door bemoeilijkt. Het
moet teleurstellend werken, wanneer
in een tijd van samen spreken en
samen zoeken ook al iets waar
door deze t(jd zozeer gekenmerkt is
één man zich zozeer gerechtigd en
geroepen acht tot het uitvaardigen
van beslissingen die daarmee aan
wezenlijke discussie zelf worden
onttrokken.
In hoeverre dit overigens de ontwik
kelingen die in gang zjjn toch kan
tegenhouden, zal de komende tijd
leren. Wy zien er niet meer dan een
afremmen in.
HOUSTON In het St. Luke zie
kenhuis van Houston (Texas) is
gisteravond de 29ste harttransplan
tatie ter wereld uitgevoerd. De 49-ja-
rige mevrouw White Brunk kreeg het
hart van de 40-jarige Betty O'Neal.
De patiënt maakt het goed.
Het is de eerste maal dat het hart
van een vrouw is overgeplant in het
lichaam van een andere vrouw en de
tweede maal dat een vrouw een
nieuw hart krijgt. Vorige maand
kreeg een vrouw in Dallas een nieuw
hart. Zij overleed echter enkele uren
na de operatie.
Ik geef op als
nieuwe abonnee:
Als beloning voor mijn aktiviteit
ontvang ik een set onderzetterljes.
De nieuwe abonnee kriigt onze krant
veertien dagen gratis.
betaalt: per kwartaal O per maand
Inzenden aan Bureau van dit blad
l
I
l
I
I
I
I
J
