Jk hoop dat beweging onder de studenten niet verslapt Meisje in bietenland met steen op hoofd geslagen Naar welke scholen met mavo-diploma? Moordenaar dr. King deze week naar FS itf: H, f J Universitaire verhoudingen beter dan in Frankrijk i e&'&ï- - Veringa: ministerschap moeilijker dan ik dacht Fp. Braadkuikens overgeladen1 Lieke Snel begraven Eis van vijf jaar tegen textielarbeider Volgende dag dood gevonden 9 WOENSDAG 17 JULI 1968 TIJDELIJK rS- VOOR (Van onze onderwjjsredactie) A LS ik nü iets doe wat eerst niet gebeurde, spreken sommigen van concessies. Nou kan een concessie heel verantwoord z(jn, maar als je iets verandert, behoeft dat nog geen toegeven te zp aan •en bepaalde druk. Allerlei zaken en verhoudingen zijn in ont wikkeling. Waarom zou ook ik niet een ontwikkeling mogen door maken? Onze tjjd vraagt bijvoorbeeld om andere vormen van communicatie. Daar wil ik in meegaan. Een jaar geleden zou ik daar nog niet aan toe zjjn geweest zoals nu. Dat is gewoon een kwestie ran de dingen anders leren zien. Onzin om er een begrip als capitu leren bij te halen. Prestige zegt me ook heel weinig." Aan het woord: dr. Gerhard Hein- |ch Veringa. Toen Parijs het hoogte- lunt van zijn studentenopstand be- [efde, Cohn-Bendit naar Amsterdam f/am en Nederlandse studenten hun tie tegen het rapport-Maris opvoer- len, rees de vraag: wat gaat Veringa ben? Hij verklaarde zich bereid tot verleg met de studenten; de be- lamde verhoging van het inschrijf- eld ging de koelkast in en het beleid an de autoriteiten in de universi- litssteden kreeg een duidelijke trek Bn soepelheid. „De minister gaat al bor de knieën voor er iets gebeurd r, schamperden radicale studenten. (Dr. Veringa voelde op dat moment iet voor interviews. Hij had het lee. dat geen enkele openbare ver jaring goed zou vallen; wanneer hij oor de een te veel zou zeggen, dan Kh voor de ander weer te weinig, iu, na het openbaar overleg met de Staatsgreep __T\E berichten over de staatsgreep in f Irak zijn nog verward. Er wordt o (esproken van „rechtse" elementen, |le de macht zouden hebben overge- iomen. Echter wordt ook melding ge- LCnaakt van een geslaagde actie van1 ten groep, die achter de Baathpartjj I Iktaat. JCjgorden met „rechtse" elementen of- studenten in Utrecht, wil hij wél pra ten. NIET HET GELD In een verslag van de Utrechtse vergadering schreef het studenten blad Demokrater: „Minister Veringa dreigde juist weer zijn bekende stel ling dat verdere democratisering van het onderwijs geen financieel, maar een sociaal en sociaal-psychologisch probleem is. te poneren, toen hij in enkele seconden achter een dik rook gordijn verdween". Daar wil Veringa graag een kantte kening bij maken: „Met die rookwolk kan men zich van mijn betoog niet afmaken. Bij de onderwijsdemocrati- sering zit de hoofdmoeilijkheid nu eenmaal niet meer in het geld. Dat blijkt duidelijk uit allerlei gegevens. Mag ik dat dan ook alsjeblieft zo zeggen!" Hij wil best met de studenten ver der spreken. Demokrater schreef dat de eerste bijeenkomst belemmerd werd door al te formele vergaderre- gels, die onder andere interrupties vrijwel uitsloten. Men had de mi nister in de hoek moeten drijven. Reactie: „Als men het overleg te formeel vindt, kunnen wij te zijner tijd over andere vormen spreken. Maar laten wij eerst het huidige ex- periment een kans geven. Ik ben ook bereid tot discussies bij elke uni- versiteit en hogeschool. Maar het zou dan overweging verdienen met de héle universitaire gemeenschap te praten, dus niet alleen met de stu denten, maar ook met stafleden, hoogleraren en bestuurders". IN BEWEGING De minister zou er helemaal niet blij mee zijn wanneer de beweging die onder de studenten op gang geko men is. weer verslapt. „We moeten mm i», «ter vcisiapi. „t»e moeieu gdcleren bedoeld, die vooral het belang! niet insluimeren. Als ik zou mogen Lbt Is cwJan Irak toeken en niet langer be ^jjeid z(Jn aan dure Arabische avontu- en mee te doen. dan kan in het Na- ,ed(Uc Oosten een geheel nieuwe situa- b ie ontstaan, die gunstig afsteekt bjj Ie huidige. —Jordanië, dat Iraakse troepen op zyn rondgebled moest toelaten, zou zich werkelyk in de rug gedekt we-i De mogelijkheid van toenadering Israël tegen de wil van Egypte Jgm Syrië zou In dat geval niet meer lenkbeeldig zijn. de Baathpartij opnieuw aan de jacht gekomen, dan wordt het tegen- ie yergestelde verwacht. De nieuwe lei- ngwrs zullen dan de zijde kiezen van iai%t meest onverzoenlijke der Arabi sche landen: Syrië, waar de Baath- egeartü het al enkele jaren voor het ^ggen heeft. druk op Jordanië kan in dat geval ifdPenemen en ook president Nasser oblan Egypte zou niet lang meer kun- pjljcn volstaan met het afleggen van eslprklarlngen. dat de door Israël be vatte gebieden bevrijd zullen worden. sde crisis in het Nabije Oosten zou1 kiezen tussen conformisme en het telkens weer aan de orde stellen van nieuwe punten, dan kies ik het laatste. Ik meen stellig, dat Neder land met zijn universitaire verhou dingen ver voor ligt op Frankrijk. Maar men wil in Frankrijk heel wat veranderen en wij moeten v-oor blij ven. Dat betefcent dat de zaak in beweging gehouden moet worden". Hervorming van de Academische Raad acht hij noodzakelijk. Toch klonken bij het Utrechtse overleg van de kant van de studenten skep- tische geluiden* „De Academische Raad zegt zichzelf te willen hervor men wat kan daar nu van terecht komen? Waarom begint de minister zelf er niet aan?" Veringa: „Ik vind dat de Acade mische Raad er wel erg slecht op wordt gezet. De raad zelf wil zijn samenstelling herzien, zodat (o.a) de studenten meer aan bod komen. Dat is geen farce. Al een tijd voordat hel rapport-Maris bij de studenten in discussie kwam. heb ik een weekend van „brainstorming" bij de Acade mische Raad meegemaakt, waaruit bleek dat men de huidige situatie on bevredigend acht. Wanneer de zaken zo liggen, ga ik niet. zonder af te wachten wat de Academische Raad zelf ter tafel brengt, zeggen: dit en dat moet nu anders worden! In de loop van dit jaar zal men over deze zaak wel meer horen". BESLISSINGEN In de loop van dit jaar zal er meer los moeten komen. De minister heeft diverse zaken in commissies gestopt, die straks adviezen zullen uitbren gen, waar beslissingen op moeten volgen. Hét grote onderwerp wordt de her structurering van het wetenschap pelijk onderwijs. In het vroege na jaar is de nota Regeringscommissaris Posthumus te verwachten. De mi nister weet waar prof. Posthumus naar toe werkt, maar hij doet er het zwijgen toe. Op de vraag of de herstructurering van de universiteiten en hogescholen financiële voordelen zal opleveren, luidt het antwoord dat het dair niet om begonnen is. Maar er kunnen wel financiële voordelen aan vastzitten. Daar staat echter tegenover dat de universitaire uitrusting steeds duur der wordt. Ook los daarvan verwacht de minister „geen grote financiële winst". OVERBEZET Van verschillende kanten worden zorgen geuit over het opvangen van de wassende stroom studenten. De overbezette medische faculteiten heb ben een onverwacht grote toeloop ge kregen; er zijn te weinig plaatsen voor de studie in de tandheelkunde; Leiden vraagt in zijn laatste ontwik kelingsplan om een numerus fixus enz. De minister zou het invoeren van welke studentenstop dan ook be treuren. „Ik hoop, dat we dergelijke maatregelen kunnen vermijden". Verwacht u dat die hoop in ver vulling zal gaan? „Dat v'eet ik niet". Wil dat zeggen, dat u toch ei genlijk meer rekening houdt met de onvermijdelijkheid van een numerus dan met voortzetting van de vrije toelating van studenten zoals nu? „Die conclusie mag u niet trekken. Ik hoop dat met een duidelijke voor lichting de studentenstroom in goede banen geleid kan worden". Er is wel eens voorgesteld ook het toelagenbeleid te gebruiken om de toeloop naar bepaalde studierichtin gen te stimuleren of af te remmen. Op een vraag hierover zegt de mi nister: „Wel stimuleren, afremmen niet". BOEIEND Veringa vindt incidentele kwesties als een studentenstop, studietoelagen en ook lerarensalarissen, bouwvoor- zieningen (enz.) wel belangrijk, maar er zit het gevaar aan vast dat al die „vulkaantjes" de aandacht afleiden van het onderwijsbeleid in zijn tota liteit. De hele ontwikkeling van de wetenschap is een uiterst gewichtige zaak en bijzonder boeiend «a er zit ten ook tal van ethische vraagstuk ken aan vast en die grote lijn zou de minister nog veel meer willen vol gen. Een andere grote lijn is het schep- Jtimatum 1|ET conflict tussen Tsjechoslowa-1 kfje en andere communistische! .inden bevindt zich nog altUd in het (L)adium van de zenuwenoorlog. Het tltimatum, dat de leiders te Praag ebben ontvangen, past daar volko- »en In. 'e inhoud van de brief Ijjkt een nleu- 'e aanwijzing, dat Moskou met ame gesteund door Oost-Duitsland n Polen de afgezette president en artyieider Novotny opnieuw In het ""^del wil helpen. Gebruik van geweld ou dan overbodig kunnen zijn. lan zijn weigering, de topconferen- le van vorige week te Warschau bij wonen, verbond Tsjechoslowaklje öe* aanbod, te willen spreken met -J^rtegenwoordlgers van de afzonder y$jke landen. Later sou wellicht nog «n topconferentie kunnen volgen. Russen en hun medestanders heb ben Praag aan dit woord gehouden. Jffe afzonderlijke gesprekken moeten zü>innrn veertien dagen worden ge ld!!*™1 e" gevo,gd moeten worden door gflen topconferentie. Plaats van han dling: Praag. )fl*angenomen mag worden dat het LONDEN James Earl Ray, die wordt beschuldigd van moord op de Ameri- *^"el-nlet-wel-terugtrekken van de kaanse negerleider dr. Martin Luther King, heeft zijn verzet tegen uitlevering pen van de gunstigste mogelijkheden voor de ontwikkeling van talenten. Hij ziet de grote betekenis van het onderwijs voor de economische ont wikkeling van het land, maar dat punt wil hij uitdrukkelijk niet voor op stellen: het culturele aspect moet het uitgangspunt zijn. In een gesprek over de econo mische kant van het onderwijs kan het anti-Maris-rapport over „Uni versiteit en Onderneming" niet bui ten beschouwing blijven. Een groep Nijmeegse studenten heeft zich fel afgezet tegen de verstrengeling van wetenschappelijke en commerciële belangen en tegen het onderhorig maken van de universiteit aan de „produktiemaatschappij". De kritiek is overdreven, meent de minister. Maar hij wil graag mét de hoogleraren, wetenschappelijke sta ven en de studenten blijven waken voor de vrijheid van het onderwijs: de industrie moet de universiteit niet gaan beheersen, maar doet dit ook niet. ZWARE OPGAVE Het vasthouden aan de grote be leidslijnen vindt dr. Veringa zijn zwaarste opgave. Is het ministerschap op O. en W. moeilijker dan u dacht toen u er ruim vijftien maanden geleden aan begon? „Veel moeilijker. Vroeger dacht ik nog wel eens aan iets anders dan aan m'n werk. Nu denk ik alleen nog maar over onderwijs. Ik begin er wel in te leven". .Antwoord op de vraag of hij ook over scholen en universi teiten droomt: „Ik droom nooit". Enkele lossen opmerkingen van de minister: „Openbaarmaking van rap porten. daar ben ik voor. Maar het is wel wat veel gevergd als een ad viesinstantie van het eerste begin af ook ideeën die nog maar heel voorlo pig zijn, naar buiten zou moeten brengen. Er moet toch een gedach- tenvorming kunnen plaatsvinden. Voor de hele zaak van de openbaar making moet ik-een lijn gaan uitzet ten". SPELLINGPLAN Waarom is een revisie van het oorspronkelijke spellingplan niet ge publiceerd? „Moeten we over elke verandering van elk voorstel telkens een openbare discussie ontketenen? In de Kamer is gezegd: in die spel lingkwestie moet nu een politieke beslissing worden genomen. Daar ben ik het mee eens. Er moet na alle discussies een moment komen, waar op de minister zegt: en zo wil ik het nu gaan doen. Als die beslissing ge nomen wordt ik denk nog dit jaar breng ik meteen ook de adviezen in de openbaarheid". Tenslotte iets over de NSR. te- (Van onze correspondent) OPLOO De kippenhandelaar T. A. uit Oploo is gisteren gearresteerd, verdacht van diefstal van duizend panklare braadkuikens bij een slach terij in Kuyk. De kuikens stonden in dozen ge pakt op een vrachtwagen van de heer Dobbelsteen uit Heeswijk. Toen deze het kantoor van de slachterij bin nenstapte om de duizend kuikens te betalen, werden alle kippetjes bru taalweg overgeladen op de vracht auto van T.A. en vervolgens vervoerd naar Venray waar ze in koelcellen werden opgeslagen. De eigenaar keek wel even ver baasd toen hij zijn juist betaalde kuikens niet meer op zijn wagen zag liggen. De diefstal kon echter spoedig worden opgelost. (Van onae correspondent) VENLO In een ziekenhuis te Venlo overleed dinsdag de 64-jarige H. Janssen uit Helden. Op 12 juni raakte de man gewond bij een ver keersongeluk. Zweepslagen wettig in Maleisië KOEALA LOEMPOER De rege ring van Maleisië heeft met het oog op de vele misdrijven met vuurwa pens besloten naast de gevangenis straf een lijfstraf in te voeren. Voor een misdaad kan men nu ook worden veroordeeld tot een aantal zweepsla gen. Gistermorgen is in het Belgisrhe Gjoot-Ternaaien het stofjelijk overschot van Lieke Snel, dat vorige week in de hossen bij Swalmen werd gevonden, ter aarde besteld. De belangstelling was proof. GROOT TERNAAIEN Op de be graafplaats van Groot-Ternaaien is gisteren het stoffelijk overschot ter aarde besteld van Lieke Snel. die vo rige week maandag dood werd ge vonden in de bossen bij Swalmen tussen Roermond en Venlo. Het kind werd al sinds 28 oktober van het vorige jaar vermist. Langs de route die de stoet naar de begraafplaats volgde stonden vele honderden inwoners van Ternaaien om een laatste groet te brengen. In de kerk van de heilige Remigius leidde pastoor A. van Steenwegen de uitvaartdienst. De baar was bedekt met grote kransen, waaronder een yan de be volking en van het personeel van de St. Josef-school, die het meisje destijds heeft bezocht. Op het kerkhof spoelden zich dra matische taferelen af. De vader riep zelfs over het geopende graf heen: „Ik hoop dat ze de bandiet krijgen". Op de begraafplaats waren ook aan wezig rechercheurs van de rijkspoli tie in Roermond en van de gemeente politie van Maastricht Het onderzoek naar de doodsoor zaak van het meisje gaat nog door. Men neemt aan dat het kind is ver moord. genspeler van de minister. Wat vindt hij van al die bestuurswisselingen bij de Studentenraad? „Daar laat ik me niet over uit. Ik heb te maken met de vertegenwoordi ging die de studenten zelf aanwijzen. Wanneer men eerst bestuur A en dan bestuur B naar voren schuift, dan ga ik geen voorkeur uitspreken. Ik heb voor het voeren van een beleid dat rekening houdt met de wensen van de studenten, natuurlijk wel be hoefte aan continuïteit in de verte genwoordiging. Dat heb ik ook ge zegd op het studentencongres in Delft. Wanneer men nu toch het ene bestuur na het andere laat vallen, zal het wel niet zijn om de minister dwars te zitten, neem ik aan... Ik wacht het verder maar af". Op het ogenblik heeft Veringa andere zorgen aan zijn hoofd: be grotingsbesprekingen. Hij hoopt aan de vaak gekritiseerde om slachtige stijl van de begrotings stukken dit jaar al wat te doen en enige ballast van de over laden memorie van toelichting over te hevelen naar bijlagen. Voor het pak papier verschijnt, zal hij het onderwijs toch wel even het onderwijs laten: voor zijn vakantie gaat hij naar Vlieland. TIJDELIJK VOOR Studierechten vastgesteld DEN HAAG De studierech ten, die zijn verbonden aan het diploma van een vierjarige school voor middelbaar algemeen vormend onderwijs (mavo) of van een driejarige afdeling voor mavo, zijn vastgesteld. Deze rechten gelden voor de scholen, die werken volgens de zoge naamde experimentenwet en die op grond hiervan vergoeding krijgen voor hun mavo experiment. Het diploma van een vierjarige mavo-school geeft toelating tot scho len, cursussen en examens, waartoe ook het onder rijkstoezicht afgegeven ulo-diploma toelating verschaft. Wie met het diploma mavo-4 naar de middelbare bosbouw- en cultuur- ten worden als hij voor zijn diploma mavo-4 examen heeft gedaan in de wiskunde en de natuur- of scheikun de. Beperkingen Met het diploma van een driejarige mavo-afdeling kan men naar scholen, cursussen en examens voor het mid delbaar beroepsonderwijs, waartoe ook het ulo-diploma toelating geeft. Hier zijn evenwel de volgende be perkingen gemaakt: Het diploma ma- vo-3 geeft geen toelating tot de oplei ding vormingsklas van een huishoud en nijverheidsschool, tot de oplei dingsscholen voor kleuterleidsters of tot de middelbare land- en tuin bouwscholen. Een andere beperking is, dat wie met een mavo-3 diploma naar een school voor middelbaar mid- denstandsonderwijs wil, examen zal technisch* school wil moet evenwel """'"l in «.men hebhen gedaan ih het vak telen wiskunde. Wie naar een school voor technisch onderwijs of zeevaarton- derwijs wil. kan alleen dan toegela- hij naar een school voor middelbaar economisch en administratief onder wijs, dan zal hij examen moeten heb ben gedaan in twee vreemde talen en handelskennis of wiskunde. Geeft hij voorkeur aan een school voor tech nisch- of zeevaartonderwijs. dan zal hij examen moeten hebben gedaan in wiskunde en natuur- of scheikunde. Bezitters van het diploma mavo-4 of dat van mavo-3 kunnen voorts 1 naar de oriëntatieklas vooropleiding verzorgende beroepen, en naar de j opleidingen inrichtingsassistente. kin- derverzobgster of knstuumnaaister, verbonden aan een school voor huishoud- en nijverheidsonderwijs. Russische troepen In de komende we- aan de Verenigde Staten gisteren opgegeven. Hij heeft erin toegestemd vrijwil- :en nog wel zal doorgaan. Te hopèn! tig terug te keren naar de VS' waar hem een Proces wacht in Memphis. - De periode waarbinnen Ray tegen zijn uitwijzing in beroep zou kunnen gaan, liep vandaag af. Verwacht wordt dat hij morgen of overmorgen aan de Amerikaanse autori- 741 teiten zal worden overgegeven. Ray werd op 8 juni op London Airport gearresteerd, ruim twee maanden na de moord op dr. King. .'alt dan ook, dat de leiders te Praag fg'fn «lotte zullen blijken, over de iterkste zenuwen te beschikken. Zy lieten zich In elk geval verzekerd van steun van de bevolking. sloeg hij haar met het voorwerp. Met een sohedelbreuk, hersenletsel en een hersenschudding zeeg het meisje in- een. De man controleerde nog even haar hartslag en stelde toen vast dat I het meisje was overleden. Zo liet hij haar achter, nam de steen en zijn J fiets mee naar zijn moeder, die later had verklaard „niets aan hem te heb ben gemerkt" Hulp bleef uit De patholoog dr. J. Zeldenrust, die het UJk had onderzocht, verklaarde dat Neltje de verwondingen had kun nen overleven, als haar binnen rede lijke tijd hulp had kunnen worden verleend. Haar dood is volgens hem ongetwijfeld versneld door de kou, waaraan zij, half ontklred, was blootgesteld. Mr. Stigter liet de aanklacht van moord vallen, maar wel achtte hij zware mishandeling de dood ten ge volge hebbend onder voorwaardelijk opzet bewezen. In zijn overweginger betrok hij het feit dat Arend D. sinds zijn jeugd epilepticus is. Eerder had hij al brand gesticht en iemand mei een mes mishandeld. „.j.„ „.„„k ...j v.v D. verborg zijn ziekte voor zijn „om haar bang te maken" en eiste j vrouw en zelfs voor zijn hulsarts Uit i ZWOLLE Officier van justitie mr. Stigter eiste gisteren vijf jaar gevangenisstraf met af trek tegen de 38-jarige textiel arbeider Arend D. uit Dedems- vaart, die een leerlinge van een huishoudschool met een bak steen tegen het hoofd zou heb ben geslagen. Het vijftienjarige meisje, Neltje de Haan, werd de volgende dag dood in het bieten- land in Oosterhuis gevonden waar de misdaad werd gepleegd Het was uit de reconstructie over duidelijk geworden dat Arend de baksteen al had meegenomen toen hij op de middag van de 23ste november van het vorige jaar naar zijn moeder fietste. In het vooronderzoek had hij hier over gezegd: „Het zal wel de bedoe ling zijn geweest een meisje te pak ken", maar waarom hij de steen had meegenomen kon hij niet verklaren. Op de weg die langs het huis van zijn moeder loopt had hij Neltje de Haan ontmoet, die hem tegemoet was gefietst. Meegegaan Hij gebood het meisje mee te gaan het bietenland in. Hier zette hij de dynamo's van de fietsen af zodat zij in het donker niet zichtbaar zouden zijn. Even löter greep hij de steen hij van het meisje zich te ontkleden, wat ze ook gedeeltelijk deed. Toen ze weigerde verder te gaan, officier terbeschikkingstelling van de regering op zijn plaats. Niet bewezen De verdediger, mr. Le Poole. achtte daarentegen de opiet tot aware mishandeling niet bewesen. Hij meende dat alleen van mishandeling kon worden gesproken, de dood, resp. iwaar letsel tot gevolg hebbend. De straf moet volgens hem over eenkomen met de mate waarin men de man zijn daad kan verwijten, en niet worden afgemeten naar het afschuwelijke gevolg. Hij vroeg een straf gelijk aai het voorarrest (7 maand) en terbeschikkingstelling van de regering. De zenuwarts dr. Schnitzler uit De Bilt, die de verdachte had geobser veerd, vond dat D. zeer sterk vermin derd toerekeningsvatbaar is. Hij achtte hem beslist gevaarlijk voor de maatschappij. Rovers roken aan jenever LONDEN Enkele mannen hebben gisteren in Londen kans gezien de chauffeurs van twee grote vrachtauto's met 25.000 flessen jenever ter waarde van meer dan 600.000 te over meesteren. Ze gingen er met de vrachtwagens vandoor en Het de chauffeurs even ten zuiden van Londen vrij. De rovers hebben anderhalf uur de tijd gehad om de wagens te lossen voordat de politie werd gealarmeerd. De twee vrachtau to's werden precies zes uur na het openen van de jacht op de rovers onbeheerd aangetroffen op tien kilometer van de plaats van de roofoverval. De mannen ble ken geen druppel te hebben mee genomen. vrees In herhaling te vallen droeg hij nooit meer een mes of lucifers bij zich. Behalve vijf jaar cel vond de j TIJDELIJK

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1968 | | pagina 9