Koop van ND SM gekoppeld
aan kredietgarantie
ORDERS
VOOR
UIT BRAZILIË
C. VEROLME
Commentaar
BURGERS LEVEND BEGRAVEN
Charles wordt prins
onwillig Wales
Ik wist niet van
op joden
wist
moord
Vrije agrarische markt
over enkele weken
REGERING EN A'DAM STEUNDEN OVERNAME
SLUITING WERF LAG VOOR DE HAND
Kind dood
onder muur
Doel en middel
KIESINGER VOOR RECHTBANK:
Echtpaar Ab
promoveerde
Ook interesse
Doorman
elke lijd
is tijd
voor
VAN
NELLE
thee
Gruwelen in Biafra
Zaak Mia
Versluis krijgt
vervolg
Psychopaat
krijgt geweer
van politie
5
VRIJDAG 5 JULI 1968
VENLO Donderdagmiddag is het
negenjarig jongetje J. Schuts bij zijn
ouderlijke woning onder een vallende
muur terecht gekomen. De jongen
speelde met enkele andere kinderen
op een terrein waar werkzaamheden
worden uitgevoerd. Toen eon muur
werd gesloopt, kreeg het knaapje
brokstukken ervan op zijn lichaam.
Nadat hij was bevrijd bleken de le
vensgeesten te zijn geweken.
EMMELOORD Op het Vollenho-
vermeer is donderdagmiddag de
40-jarige baggermolenmachinist J.
Rentenaar uit Oudewater bekneld ge
raakt tussen de hijsinstallatie van
zijn baggermolen. Hij was op slag
dood.
"MADE Het 2-jarig meisje G. E.
A. M. van Dongen raakte gistermid
dag bij het oversteken van de Kal-
verstraat in Made onder een passe
rende landbouwtrekker. Het kindje
was op slag dood.
KAATSHEUVEL De 18-jarige
H. van Best uit Kaatsheuvel kwam
donderdag, toen hij met zijn fiets in
aanraking kwam met het rijwiel van
zijn naast hem rijdende vriend, zo te
vallen, dat hij korte tijd daarna in
het St. Elisabeth-ziekenhuis in Til
burg overleed.
LJIER en daar is nadruk gelegd op
de voorspelling van Brezjnef, dat
de Amerikaanse samenleving tot on
dergang is gedoemd en spoedig ver
vangen zal worden door een Ameri-
ka-van-werkers.
Men ziet hier een tegenstelling, om
dat Rusland bereid is met datzelfde
Amerika aan de conferentietafel te
gaan zitten om over ontwapening (of
beperking van bewapening) te spre
ken.
Die tegenstelling is er niet. Partij
leider Breznjef heeft slechts gezegd
wat Chrocsjtsjef, Stalin en anderen
vóór hem hebben gedaan. Intussen
schuwden z(j samenwerking met
Washington niet.
De „vreedzame wedijver", laatstelijk
door Chroesjtsjef gepropageerd tus
sen landen met verschillende sociale
systemen, past volkomen in de ver
wachting dat de kapitalistische"
landen zullen verliezen.
Het sluiten van akkoorden betekent
voor de Russen een militair en eco
nomisch eigenbelang. Bovendien ver
betert het hun kansen in de vreed
zame wedijver met Amerika, zoals
deze op talrijke fronten aan de dag
wordt gelegd.
Over het einddoel verschillen de
Russische leiders niet van mening.
Slechts over de aan te wenden mid
delen bestaat soms onenigheid, als
namelijk de economen tot voorzich
tigheid manen.
(Van onze scheepvaartredakteur
ROTTERDAM De overname
van de ND SM door het Verolme-
concern schijnt volgens sterke
geruchten in Den Haag onder
pressie van de regering en het
Amsterdamse gemeentebestuur
te zijn gebeurd. Van regerings
zijde zou Verolme de toezegging
zijn gedaan dat hij na overname
van het Amsterdamse scheeps
bedrijf de kredietgarantie van 75
miljoen gulden voor de bouw
van een mammoetdok zou krijgen,
van een mammoetdok zou krij
gen. Vandaag houdt de minister
raad zich met de kwestie van de
garantie bezig.
Minister De Block van economische
zaken zag op deze manier een eind
aan de nu reeds een jaar voortsle
pende affaire van kredietverlening
voor het dokprojekt. Al die tijd heeft
hij geen keuze kunnen maken tussen
enerzijds Verolme (die een dok op
zijn werf in de Botlek wil) en de
combinatie van Wilton, RDM, Schel
de en NDSM (die een dok op de
Maasvlakte wil).
Nu de kans van overname van de
bijzonder slecht florerende NDSM
door Verolme tot de mogelijkheden
behoorde, kon de minister de garan
tie van de overname koppelen aan de
verstrekking van de garantie.
De situatie wijzigde zich deze week
echter helemaal toen Wilton-Fijen-
oord en de Rijn-Schelde-groep be
kendmaakten tot een nauwe samen
werking op maritiem gebied te willen
komen. De combinatie besloot tevens
zo spoedig mogelijk te beginnen met
de bouw van een dok op de
Maasvlakte voor schepen tot 300.000
ton. Ze handhaafden tevens hun eer
der gedane aanvrage voor garantie.
Beslissing
Minister De Block staat nu voor
precies dezelfde beslissing als voor
kort. Aan wie moet hij de garantie
geven? Het is of Verolme of de com
binatie van Wilton, RDM en Schelde.
Eerder besloot de regering namelijk
slechts éénmaal garantie te zullen
verlenen.
Wilton en de Rijn-Schelde-groep
hebben kennelijk lucht gekregen van
de transactie Verolme-NDSM en heb
ben tijdig een tegenzet gelanceerd,
daarmee de minister van econo
mische zaken in een uiterst moeilijk
politiek parket manoeuvrerend.
De situatie waarin de NDSM de
laatste tijd verkeert is financieel bij
zonder slecht. De werf heeft orders
voor de bouw van diverse tankers
van ongeveer 200.000 ton. maar die
schepen worden' met verlies ge
bouwd.
Het bedrijf biedt werk aan enige
GRONINGEN Dat man cm vrouw
ook hun eenheid kunnen bewijzen in
de wetenschap hebben gisteren me
vrouw A. Ab-Van Zanten en de heer
G. Ab gedemonstreerd, die een uur
na elkaar tot doctor in de wiskunde
en natuurwetenschap promoveerden.
Zij hadden ook dezelfde promotor:
prof. dr. M. Gruber. gewoon hoogle
raar in de biochemie aan de RU in
Groningen.
De heer Ab (31), die wetenschappelijk
medewerker is op het Biochemisch
laboratorium van deze universiteit
had tot onderwerp van zijn
proefschrift Eiwitsynthese in een cel-
vrij leversysteem. Zijn echtgenote
(35), die aan hetzelfde laboratorium
verbonden is had als titel van haar
dissertatie Levensduur van Messen
ger-RN A in rattepancreas.
Aan de universiteit van Gronin
gen is gisteren een echtpaar
gepromoveerd: de heer C. Ab en
mevrouw A. Ab-van Zanten.
Zij zijn nu beiden doctor in de
biochemie.
BONN De Westduitse
kanselier Kiesinger heeft gis
teren voor een rechtbank ver
klaard, dat hij tot laat in de
tweede wereldoorlog de geal
lieerde beschuldigingen over
de uitroeiing van de joden had
beschouwd als gruwel program
ma. ..Ik kon eenvoudig niet
begrijpen dat zulke dingen
gebeurde", zei Kiesinger.
Onmiddellijk na de rechtszit
ting in Bonn toonde het Oost-
duitse persbureau ADN doku-
menten, waaruit bleek „dat Kie
singer wel degelijk wist wat er
met de joden gebeurde". Hij was
niet alleen nauwkeurig op de
hoogte, maar zelfs persoonlijk
bij de uitroeiing van de joden
betrokken", aldus ADN.
Het was voor het eerst, dat een j
Westduits staatshoofd voor de recht-
bank verscheen. Het was heet in de I
rechtzaal en Kiesinger transpireerde
hevig.
De kanselier was onder Hitler
plaatsvervangend hoofd van de radi-
opropagandadienst van het ministerie
van buitenlandse zaken. Hij was nu
als getuige gedagvaard in een proces
tegen enkele nazi-diplomaten.
Deze diplomaten, Adolf Beckerle,
voormalig ambassadeur in Sofia, en
zijn assistent Fritz von Hahn, worden
beschuldigd van deportatie en moord
op 11.343 joden.
De rechtbank ging akkoord met
een verzoek van de verdediding
Kiesinger te dagvaarden. De kanse
lier zou kunnen getuigen of nazi-di
plomaten op de hoogte konden zijn
van het feit, dat gedeporteerde jden
werden vermoord.
De kanselier vertelde de rechter,
dat hij op 1 mei 1933 lid van de
NSDAP was geworden, drie maanden
nadat Hitier aan de macht was geko
men. Echter niet uit overtuiging,
want spoedig had hij in de gaten
waar het naar toe ging. Zijn enige
binding met de partij na 1934 was
dan ook het betalen van de contribu
tie.
..Wat ik op dat moment hoorde
over het lot van de joden, was niet
meer dan de meeste gewone Duitsers
hoorden", vertelde Kiesinger.
Hij gaf toe zelf deportatie van jo
den te hebben gezien uit .het huis
waar hij woonde. Maar niemand wist
waar ze naar toe werden gebracht.
Hij had veronderstelt, dat de joden
tewerk zouden worden gesteld.
Hij zou in de oorlog al het moge
lijke hebben gedaan om de antisemi
tische propaganda in zijn officiële
funktie te verminderen, „zoals ieder
fatsoenlijk mens deed... „Na de oor
log had hij gehoord, dat een onder
geschikte hem bij de Gestapo had
aangegeven.
De kanselier werd door de verdedi
ger onder handen genomen over zijn
verklaring, dat hij nooit had gehoord
van het woord „endlösung". De
kanselier bleef bij zijn verklaring.
Tegen het einde van de oorlog was
het hem duidelijk geworden dat de
joden „groot on'heil" was overkomen.
De volle omvang daarvan zag hij pas
na '45.
De geallieerde oorlogsberichten
versleet hij in die jaren voor gruwel
propaganda, omdat veel berichten
over de oorlog niet klopten.
duizenden mensen en een eventuele
sluiting van de werf, zou verregaan
de gevolgen hebbn voor de werkge
legenheid in Amstiriam. Er was de
regering daarom zeer veel aan gele
gen als de NDSM op de een of andere
manier kon worden gered.
De minister vond Verolme bereid
de werf over te nemen, mits deze de
garantie voor het dokDrojekt zou
krijgen. Minister De Block ging hier
mee akkoord en kreeg er ook de
steun van de ministerraad voor.
Niet akkoord
Eind vorige week zou de niinister
de overgebleven drie grote werven
hebben verteld dat Verolme de ga
rantie zou krijgen. Hij zei hun tevens
dat Vero'me bereid was de combina
tie van drie gedurende een bepaalde
periode van het jaar de beschikking
over het dok te geven voor het repa
reren van mammoettankers. De wer
ven gingen met dit voorstel echter
niet akkoord. Men wilde enige dagen
tijd om de kwestie onderling te
bespreken. Binnen korte tijd kreeg
de minister toen te horen dat er tus
sen hen een nauwe samenwerking
zou. komen en dat de aanvraag om
kredietgarantie bleef gehandhaafd.
De combinatie van drie en Verolme
(waar voorlopig dan ook de NDSM
toe wordt gerekend) staan scherper
tegenover elkaar dan ooit. Het voort
bestaan van de Amsterdamse
scheepswerf staat daarbij direkt op
het spel. De minister zal nu en
uitstel is niet meer verantwoord
snel een beslissing dienen te nemen.
DEN HAAG/ROTTERDAM
Terwijl de scheepsbouwwereld
in hevige beroering is over fusies y ftp A fl VP
en andere samenbundelingsvor- UUL/I LLUs J.\.LLl Gl
men, zomede over de regerings
garantie op een bij de Maasstad
te bouwen mammoetdok in de
kabinetszitting van hedenmiddag
zal over dit moeilijke onderwerp
een beslissing genomen worden
arriveert de Braziliaanse mi
nister van marine, admiraal
Augusto Hamann Rademacker
Grunewold vanavond in Neder
land om het rijk van Cornelis
Verolme nog verder te verster
ken.
(Van onze speciale verslaggever)
De bewindsman, met wie de Ro-
zenburgse scheepsbouwer goede rela
ties onderhoudt via zijn Braziliaanse
werf in Jacuacanga. rammelt met een
groot aantal orders, waarvan een
deel zeker in ons land zal worden
geplaatst.
De admiraal is uitvoerder van het
meest gigantische vlootproject dat
ooit door 'n Zuidamerikaans land ter
hand is genomen. Het gaat oin de
nieuwbouw van twaalf fregatten, zes
onderzeeërs, een kompleet opleidings
schip en een groot aantal kleinere
marine-eenheden, waaronder ten
minste een dozijn mijnenvegers.
OOK PHILIPS
Een deel van deze plannen, kosten
honderden miljoenen dollars, zal door
AFTERNOON
BUILTJES
LAGOS Volgens een gisteren door hulporganisaties in de Nigeriaanse
hoofdstad besproken rapport van een team van het Rode Kruis heeft een
rooms-katholieke priester in het dorp Ikotekpene burgers levend zien be
graven door Biafraanse militairen.
De priester vertelde dat de burgers waren gedwongen de kuilen te graven
die hun graf zouden worden en dat hij na het vertrek van de soldaten nog
enkele kinderen tijdig had weten uit te graven.
Ikotekpene is een Biafraans dorp dat in federale handen kwam. werd her
overd maar nu opnieuw door de federale troepen is bezet Functionarissen
van het Rode Kruis zeiden dat op de binnenplaats van de kleine gevangenis
1,500 uitgehongerde burgers zaten samengepakt en dat in een vertrek talrij
ke kinderen zaten die huilden van de honger.
LONDEN Volgend jaar juli
zal de toekomstige koning van
Engeland, prins Charles, aan
het volk van Wales worden
voorgesteld. Hij krijgt bij die
gelegenheid de titel Prins van
Wales. Reeds nu verzetten vele
inwoners van Wales zich tegen
de investituur van de „onge
wenste" prins.
De laatste keer dat een adelijke
Engelsman de gemoederen in het
nogal nationalistisch getinte Wales
in beweging bracht, was in 1911,
toen de huidige hertog van Windsor
er zijn titel ontving. Hoeveel dat
toen kostte, is niet bekend, maar de
ruim 10.000 officiële gasten 'leden
een aardige greep in de Britse
staatsbeurs.
Deze keer zal dezelfde lijn worden
gevolgd, zij het dat er „slechts" 4000
officiële gasten zullen komen. De
pracht en praal zal de Britse rege
ring in één dag bijna 1,8 miljoen
gulden gaan kosten.
De kosten van de veiligheidsmaat
regelen. die men denkt te gaan ne
men. zijn daarbij niet inbegrepen
Want dat er strenge veilig
heidsmaatregelen genomen moeten
worden, is een ieder duidelijk.
DEMONSTRATIES
Tijdens het bezoek, dat de prins
vorige week aan Wales bracht,
kwam het verschillende keren tot
demonstraties van nationalistisch
getinte Welshmen.
Zij zien 'de prins meer als een
blok aan hun been. dan als' hun
prins. Want als prins Charles de
troon van Engeland bestijgt, zal Wa
les onmiddellijk met de kroon sa
mensmelten en geen afzonderlijk
bestaan meer kunnen hebben.
De kans op zelfbeschikking is dan
helemaal van de baan. Vandaar de
onrust in Wales over de plannen
van opperceremoniemeester -fle her
tog van Norfolk.
Deze man heeft het programma al
in de puntjes geregeld. Zo zal prins
Charles op 1 juli 1969 (hij is dan
twintig) in Caernavon Prins van
Wales worden gemaakt.
Ongeveer 4000 ambassadeurs, hoe-
ge commissarissen, regeringsfunkti-
onarissën en andere hoge persoon
lijkheden zullen de prins dan kun
nen aanschouwen, gekleed in een
wit satijnen broek en een mantel
van paars fluweel, afgezet met her
melijn.
„Dat kostuum dragen vond ik het
moeilijkste op een van de moei
lijkste dagen van mijn leven", ver
klaarde de hertog van Windsor, na
zijn investituur (1911).
SPOEDCURSUS
Voor de plechtigheid begint, zal
een oecumenische kerkdienst wor
den gehouden. Daarna gaat de prins
naar het kasteel, waar later zijn ou
ders zich bij hem zullen voegen.
Vandaar gaat het gezelschap Jan
naar het podium, voor de investi
tuur.
Om alvast wat aan de Welshmen
te wennen, zal de prins in april een
spoedcursus gaan volgen aan de
universiteit van Aberystwyth. Ook
wil hij het Welsh onder de knie
krijgen. Na de plechtigheid volgt
een vierdaagse rondreis door het
prinsdom.
de Nederlandse en de Braziliaanse
vestigingen van Verolme worden ge
realiseerd. Zeker is ook dat Philips
de uitrusting van de schepen met
vuurleidingen en andere electro-
nische apparatuur zal verzorgen.
Tijdens het vijfdaagse bezoek, dat
admiraal Rademacker Grunewold
aan ons land brengt, treedt „de ko
ning van de stapelloop" als diens
gastheer op. Er staat een bezoek aan
de Philipsfabrieken in Eindhoven op
het program, zomede een gesprek
met de minister van defensie, de heer
W. den Toom.
Dinsdag is de Braziliaanse minister
de gast van de Koninklijke Marine.
De commandant maritieme middelen
in Nederland, vice-admiraal jhr. P. C.
M. de Jonge van Ellemeet, zal die
dag persoonlijk een rondleiding door
Den Helder verzorgen.
In Den Haag doen in dit verband
geruchten de ronde, dat admiraal Ra
demacker Grunewold een serieuze
gegadigde is voor het afgedankte
vlaggeschip van de Koninklijke Ma
rine, de Karei Doorman.
Een zusterschip van dit vliegtuig
moederschip, de Minas Gerais, koerst
reeds sinds jaren in de Braziliaanse
wateren. Het werd indertijd op de
Rozenburgse werf van Verolme in
grijpend verbouwd een karwei, dat
jaren heeft gevergd en waar zeker
150 miljoen gulden bij was betrok
ken.
Als de Brazilianen het kreupele
schip inderdaad zullen kopen, is de
DEN HAAG De zaak Mia Ver
sluis krijgt een nieuw vervolg: de
Hoge raad heeft het vonnis, dat het
gerechtshof in Arnhem begin mei
wees, nietig verklaard en het ge
rechtshof in Amsterdam opdracht
1 gegeven een nieuwe rechtsprocedure
1 voor te bereiden.
Het Arnhemse Hof had bepaald,
I dat de narcotiseur. die Mia Versluis
ruim twee jaar geleden behandelde,
I voor een half jaar de bevoegdheid
moést worden ontzegd om de ge
neeskunde uit te oefenen.
De Hoge Raad vindt nu. dat het
J gerechtshof het vonnis te veel heeft
gebaseerd op de overwegingen van
I het medisch tuchtcollege (dat de
narcotiseur anderhalf jaar geleden
tot 1000 gulden boete veroordeelde).
Mia Versluis ligt nog steeds be-
wusteloos in het protestants-chris-
I telijk streekziekenhuis in Bennekom.
kans niet uitgesloten dat ook de Ka-
rel Doorman naar dezelfde Verolme-
werf verhuifet. De machinekamers,
die door een dit jaar uitgebroken
brand zwaar beschadigd zijn, moeten
worden gerepareerd, terwijl het
schip ook toe is aan een grote onder
houdsbeurt.
De kosten van het weer op orde
brengen van de machinekamers zijn
door de Koninklijke Marine op onge
veer drie miljoen gulden geschat.
Voor de onderhoudsbeurt moet zeker
vier miljoen gulden worden uitge
keerd. Omdat de Karei Doorman toch
op 1 januari 1970 uit de vaart zou
zijn genomen, heeft het ministerie
van defensie dit geld er niet meer
voor over.
Voor Nederland zou het een voor
deeltje zijn, als het vlaggeschip voor
verder gebruik aan een vreemde mo
gendheid zou kunnen worden ver
kocht. Het zou dan met alles wat er
thans op en aan zit de deur uitgaan,
wat miljoenen aan extra inkomsten
I betekent. De schrootwaarde van het
i van zijn kostbare apparatuur ontdane
vliegkampschip bedraagt slechts drie
miljoen gulden.
1 In marinekringen heeft men tot
nog toe hoop gehad dat Argentinië de
Karei Doorman zou kopen. Hoewel
het voornemen hiertoe nog niet offi
cieel van de baan is, zal een tweede
gegadigde de onderhandelingspositie
van Nederland zonder meer verster
ken.
SYDNEY Wally Mellish, die
reeds drie dagen een beleg van
de politie heeft doorstaan in een
huis te Sydney, heeft nu de be
schikking over een automatisch
geweer met 200 kogels. Politie
commissaris T. Allan heeft hem
dat gegeven.
„Ik moest een verschrikkelijk
besluit nemen", verklaarde de com
missaris later. „Als ik het geweer
niet gegeven had, zou Mellish zijn
18-jarige vrouw en haar kind hebben
doodgeschoten."
Mellish en zijn vrouw traden
woensdag tijdens een bizarre plech
tigheid in het huwelijk, terwijl het
huis was omsingeld door politie, be
wapend met traangas en geweren.
De politie zorgde toen voor een do
minee, omdat de psychopaat dreig
de het meisje en haar baby te do
den
Er werd een overeenkomst geslo
ten, dat Mellish zich de volgende dag
zou overgeven. De politie zou hem
dan in zijn eerste huwelijksnacht
met rust laten.
Mellish heeft zich echter niet aan
die overeenkomst gehouden.
NOG GÉN EEG-MARATHON
VEGHEL Binnen enkele
weken zal binnen de EEG de
vrije agrarische markt een feit
zijn. Half juli zal de Raad van
ministers daarvoor nog vijf
dagen in Brussel bijeen komen.
Hel is echter nodig, dal de ge
meenschappelijke rundveemarkt ge
volgd wordt door een gemeenschap
pelijk veterinair beleid. Anders blijft
deze gemeenschappelijke markt voor
vlees (grenssluitingen bij bijv. mond
en klauwzeer) in de lucht hangen.
Minister Lardinois van Landbouw
zei dit gisteren bij het in gebruik
stellen van een nieuwe silo van de
coöperatieve handelvereniging NCB
te Veghel, waardoor de opslagcapaci
teit van dit bedrijf op 300.000 ton is
gekomen. In 14 jaar is de veevoeder-
produktie hier meer dan verzeven-
voudigd.
De bewindsman toonde aan dat
/oor de veehouderijproducten binnen
de EEG-markt meer mogelijkheden
liggen dan tot voor kort het geval
leek. Bij de melkproduktie acht hij
kostprijs- en kwaliteitsbewaking een
harde noodzaak.
De varkenshouderij biedt naar zijn
inzicht geen sombere perspectieven.
Hij verwacht dat de extra heffingen
op de invoer in Frankrijk binnenkort
door de Europese commissie zullen
worden opgeheven.
Natuurlijk zijn er in de komende
jaren de nodige aanpassingsmoei
lijkheden te wachten. Maar wie zich
daar blind op staart, heeft een scheef
beeld van de situatie, aldus de mi
nister.