Paus Paulus bevestigt
traditionele leer
Hervormde synode tegen
afvoeren geboorteleden
Maria-verschijningeii in Zuid-Spanje
Zendelingen: Luister
ook naar Arabieren99
„EIND AAN ALLE TWIJFELS
„Last, ons van Godswege opgelegd99
's- Gravenmoer in rouw
om burgemeestersgezin
Een woord voor vandaag
Lutherse kerken
in Amerika
vinden elkaar
Uw probleem
is het
onze....
Ds. A. ter Steege
(51) overleden
L. 0. ten Cate treedt
uit bestuur VPRO
Directie hbs
krijgt advies
te verdwijnen
KERK BLIJFT
ZWIJGEN
MAANDAG 1 JUll 1968
,Pe Joden dan antwoordden en zeiden tot Hem: Welk teken
toont Gij ons dat Gij dit moogt doen?" (Johannes 2:18).
Jezus heeft in de tempel grote schoonmaak gehouden. De
handelaren en hun vee zijn op niet-zachtzinnige wijze ver
dreven en er zijn heel wat kijkers, die met verbazing gade
sloegen wat er gebeurde.
Natuurlijk komt er een vraag: Here, Gij doet dit wel, maar
geef nu eens een teken, waaruit blijkt, dat Gij dit doen moogt.
Er zijn mensen bij wie het in hun verhouding tot de Here
altijd om een teken gaat. Ach ja, ze willen best geloven, maar
toch, een „teken uit de hemel" zou wel welkom zijn. Dan pas
zouden zij weten, dat zij het met Jezus bij het rechte eind
hebben.
Een teken. Goed, ze zullen een teken krijgen, immers het
Pascha is nabij, maar zij zullen het niet begrijpen.
Wij lezen vanavond 2 Koningen 6 vers 1 tot 14.
(Van onze kerkredactie)
BEIROET Twee en zestig Ame
rikaanse zendelingen in Libanon heb
ben in een brief de christenen in de
wereld opgeroepen tot een onpartij
dige beoordeling van de situatie in
het Nabije Oosten.
Het is de plicht van alle christe
nen, zo schijven zij, stereotype
voorstellingen uit verleden en heden
weg te doen, zich over de feitelijke
verhoudingen te informeren en beide
partijen te horen.
Als voorbeeld geven zij, dat van de
kant van Israël steeds gezegd wordt,
dat de Arabische vluchtelingen zowel
in 1948 als in 1967 vrijwillig hun huis
verlieten, dan wel onder druk van de
Arabische leiders, terwijl „wij, die
hier leven, nauwkeurig weten, dat
steeds rechtstreekse druk of zelfs
dwang op de Arabieren uitgeoefend
werd, om hen aan te moedigen tot
weggaan."
Verder wijzen de Amerikaanse
zendelingen op de berichtgeving, die
de massieve aanval van Israël op Ka-
rameh op 21 maart als „vergel -
dingsaanval" tekende, maar de Ara
bische acties op de Westoever als
„terrorisme" karakteriseert. Voor de
Arabieren zijn deze ondergrondse
strijders te vergelijken met de illega
liteit tijdens de Tweede Wereldoor
log, zo heet het in deze brief.
SAINT PAUL (VS) De Lutherse
Kerk (Missouri-synode), die volgend
jaar juni moet beslissen over samen
gaan met de Amerikaanse Lutherse
Kerk (ALK), is ook een gesprek be
gonnen met de Lutherse Kerk in
Amerika (LKA).
Dr. Olivier Harms, president van de
Missouri-synode, zei, dat dit contact
noodzakelijk was, omdat de ALK, die
in talrijke gebieden van het land
nauwe betrekkingen met de LKA on
derhoudt, zich waarschijnlijk in ok
tober zal uitspreken voor een ge
meenschap zowel met de LKA als
met de Missouri-synode.
Vorig jaar heeft de Missouri-syno
de al uitgesproken, dat de bijbelse en
confessionele grondslag voor een al
taar- en kanselgemeenschap met de
ALK bestaat.
Deze drie kerken omvatten samen
8,7 van de 9,2 miljoen lutheranen in
de Verenigde Staten. Tot voor enkele
jaren nam de Missouri-synode een
afwijzend standpunt in ten aanzien
van toenadering. Deze conservatieve
kerk is ook geen lid van de Wereld
raad van Kerken en van de Lutherse
Wereldfederatie.
Hongaarse dominee
schrijft Nederlands
woordenboek
BOEDAPEST De Hongaarse
emeritus-predikant Istvan Zugor
heeft een Nederlands-Hongaars
woordenboek gepubliceerd.
Dit woordenboek is speciaal ten
dienste van de predikanten. Vanouds
is de Hongaarse Hervormde Kerk
sterk op Nederland georiënteerd ge
weest en vele predikanten studeerden
in ons land, vooral in Utrecht. Ds.
Zugor begon, toen hij als student in
Nederland was, al met het verzame
len van materiaal voor zijn woorden
boek.
De Servische Orthodoxe Kerk her
denkt volgend jaar, dat zij 750 jaar
zelfstandig is. In het jaar 1219 koos
Servië definitief tegen Rome en voor
de oosterse orthodoxie.
99
(Van onze kerkredactie)
ROME In een door hemzelf voorgelezen „plechtige geloofs
belijdenis" heeft paus Paulus gisteren uitspraak gedaan over prak
tisch alle theologische geschilpunten van de laatste jaren en daarbij
krachtig de traditionele leer van de kerk bevestigd.
Hjj waarschuwde tegen de ondermijning van de leer door hen, die
proberen de goddelijke mysteries begrijpelijker te maken voor de
jonge generatie.
De paus sprak tijdens een mis voor
een menigte van meer dan honderd
duizend personen, die het hele Sint-
Pietersplein vulde, bij de afsluiting
van het Jaar v.an het Geloof.
Onmiddellijk nadat hij was uit
gesproken, zei de omroeper van Ra
dio Vaticana dat degenen, die de
pauselijke toespraak hadden gehoord,
getuigen waren geweest van een
historisch half uur, waarin de paus
met één slag een eind had gemaakt
aan alle twijfels en discussies van de
laatste vijf, zes jaar.
Aan „De Volkskrant" ontlenen wij
de volgende passages uit de
boodschap van de paus:
OVER DE KERK: „Wij geloven in
de ene heilige katholieke en aposto
lische kerk, gesticht door Jezus
Christus op de rots, die Petrus is. Zij
is het Mystieke Lichaam van
Christus. Tegelijk is zij een zichtbare
gemeenschap met hiërarchische orga
nen en een geestelijke gemeenschap.
De kerk op aarde is het godsvolk
onderweg en de kerk is overladen
met de hemelse gaven".
„Het bestaan erkennend van tal
rijke ware en heiligmakende elemen-
Brieven die niet zijn voorzien
van naam en adres kunnen niet ln
behandeling worden genomen. Ge
heimhouding Is verzekerd. Vragen
die niet onderling met elkaar ln
verband staan moeten In afzonder
lijke brieven worden gesteld. Per
brief dient een gulden aan postze
gels te worden Ingesloten.
Vraag: Ik wil mijn huis verkopen
aan een van mijn kinderen. Tot hoe
hoog zijn successierechten en in
komstenbelasting vrij?
Antwoord: Over een verkoop van
een huis aan een van de kinderen
zijn geen successierechten verschul
digd en als het huis niet tot een
bedrijfsvermogen behoort, ook geen
inkomstenbelasting. Voor eigen kin
deren is thans een bedrag van 6000
vrij van successierecht.
Vraag: Wat is het adres van prin
ses Irene? Wat zijn de verjaardagen
van koningin Fabiola, koning Bou-
dewijn, met adres, koningin Eliza
beth en prins Philip van Engeland,
van de Sjah van Perzië? Ik wil met
de verjaardagen een geborduurde
felicitatie sturen. Daar ik al vier
jaren ziek ben, is dit mijn liefheb
berij.
Antwoord: Prinses Irene: Avenida
de Ahones, Parque conde de Orgaz,
Madrid, Espana, Koningin Fabiola
11 juni, koning Boudewijn 7 septem
ber, Avenue du pare, Laeken, Bel
gië. Koningin Elizabeth 21 april en
prins Philip 10 juni, Buckingham
Palace, London, England. De Sjah 26
oktober, keizerin Farah Dibah 14
oktober, adres Aryamehr de l'Jran,
Teheran (Bij voorkeur in de Franse
taal adresseren aan Sa Majesté Im
periale, Le Chah in Chah).
Vraag: Sinds wanneer is men ver
plicht het bezit van een tv-toestel
aan te geven? Hoe hoog is de boete,
wanneer men het niet doet?.
Antwoord: Sinds 1955. De maxi
mum-boete is 1000.
Vraag: Hoe kan ik een gebroken
porseleinen schaal lijmen?
Antwoord: Bijvoorbeeld met vel-
pon; maak beide breukvlakken goed
schoon en vetvrij, smeer er lijm
langs en laat dit even indrogen.
Druk beide helften stevig tegen el
kaar en bind ze vast Wrijf aan bo
ven- en onderkant de overtollige
lijm voorzichtig weg en plaats de
schotel bijvoorbeeld tussen twee
borden, xodat de schotel onbeweeg
lijk kan drogen.
Vraag: Enige tijd geleden heb ik
aan de Japanse ambassade geschre
ven om het adres van de Neder
landse Ikebana-club, maar ik kreeg
nog geen antwoord.
Antwoord: Het adres is mevrouw
Th. Meester-Ykeme, Duchattelstraat
17, Den Haag.
(Van onze kerkredactie)
DEN HAAG Het moderamen van de hervormde synode
heeft de kerkeraden en de predikanten een brief gezonden,
waarin het zich sterk uitspreekt tegen het afvoeren van geboor
teleden, anders dan op uitdrukkelijk verzoek van de betrokkenen.
Het moderamen geeft uiting aan
zijn verontrusting over verschillende
publikaties, welke de laatste tijd
verschenen zijn met betrekking tot
de positie van geboorteleden van de
Hervormde Kerk. De saneringsplan
nen, die in deze artikelen zijn voor
gesteld, wijst het moderamen „op
bijbels theologische gronden, in het
kader van het reformatorisch pro
testantisme" ten stelligste af.
De Hervormde Kerk kent drie
soorten leden: belijdende leden,
doopleden en geboorteleden. De
laatste categorie bestaat uit hen, die
niet gedoopt zijn, maar uit hervorm
de ouders zijn geboren.
De brief van het moderamen wijst
er op, dat dit gefundeerd is in het
genadeverbond, dat normaliter de
weg gaat van de geboorte en van de
geslachten. Verwezen wordt naar
Psalm 105 8 „Hij gedenkt voor eeu
wig aan zijn verbond het woord,
dat Hij gebood aan duizenden
geslachten."
Het moderamen stelt dan: „De
werkelijkheid van dit verbond mag
echter niet vereenzelvigd worden met
het aannemen van het verbond. Wij
doen er goed aan in dit opzicht een
duidelijk onderscheid te maken. Het
is God die ons in zijn verbond stelt.
Wij zijn het die worden opgeroepen
tot het geloof in deze God en tot
gehoorzaamheid aan en een leven
naar Zijn geboden en beloften. De
kerk mag derhalve de kring van het
verbond op eigenmachtige wijze niet
enger trekken dan God zelf heeft ge
daan.
Bevestiging
In dit verband moet er op gewezen
worden, dat de kinderdoop niet mag
worden gezien als een inwijding in
het verbond, maar als een bevesti
ging van het verbond in de zichtbare
werkelijkheid. De doop is een teken
en zegel van het verbond.
De doopgelofte naar het doopfor
mulier in de Nederlandse Hervormde
Kerk luidt dan ook: of gij niet
belijdt dat zij Christus geheiligd zijn,
en daarom als lidmaten van Zijn Ge
meente behoren gedoopt te wezen?"
Het „behoren" moet hierbij gezien
worden als het complement van het
geheiligd-zijn in Christus. Omdat wij
in Christus geheiligd zijn behoren
wij gedoopt te wezen.
Gaarne willen wij met nadruk stel
len, dat het bijbels-reformatorisch
denken en handelen steeds uitgaat
van het uitdagende initiatief Gods,
waarbinnen de beslissing van de
mens een plaats ontvangt. De beslis
sing van de mens realiseert niet het
genade-verbond, maar het gma-
de-verbond realiseert de beslissing
van de mens."
Deze theologische overwegingen
leiden in de brief van het modera
men tot de volgende praktische ge
volgtrekkingen
Gehoorzaamheid
Het handhaven van de geboortele
den in de administratie van de ge
meente, mag niet gezien worden als
een uiting van zogenaamde imperia
listische neigingen van de Hervormde
Kerk (wat haar ten onrechte steeds
wordt verweten), maar integendeel,
als een uiting van geloof !n de barm
hartigheid van de Opperherder en
een daad van gehoorzaamheid aan de
God van het verbond. Wel belijdt de
kerk hiermede de heerschappij van
God tot in het duizendste geslacht.
Dit belijden kan allerminst worden
verstaan als een prestige-zaak, doch
eerder als een last waaraan vele
zware consequenties verbonden zijn
in pastoraal en financieel opzicht
Deze last is ons echter van Godswege
opgelegd.
Juist om iedere schijn te vermij
den, dat het aan ons is om te bepalen
wie in Gods genade-verbond zijn op
genomen, moeten wij ons er voor
hoeden om op eigenmachtige wijze
geboorteleden af te - voeren uit onze
registers. Niet alleen is dit krachtens
de leer der kerk onverantwoord te
genover de geboorteleden zelf; maar
ook is het onverantwoord met het
oog op de gemeente, omdat hierdoor
haar blik op het initiatief van God
bij de instelling van zijn genade-ver-
bond wordt verduisterd. Daarnaast
mogen ook pastorale overwegingen
gelden. Het is immers onvermijdelijk
dat mensen hierdoor moedwillig van
de kerk worden vervreemd.
Maatstaven
Bovendien doet zich de practische
vraag voor welke maatstaven er wor
den aangelegd bij het afvoeren van
geboorteleden, die, naar het oordeel
van de kerkeraad, niet voldoende be
langstelling aan de dag hebben ge
legd. Het kan haast niet anders of
hier zullen in de uiteenlopende ver
houdingen van onze gemeenten in de
verschillende delen van het land,
pijnlijke verschillen aan de dag tre
den, die zullen resulteren in onrecht
ten opzichte van de betrokkenen.
Afgezien echter van de grote prac
tische bezwaren en onbillijkheden
die hieruit voortkomen, willen wij
echter nogmaals onderstrepen, dat
het afvoeren van geboorteledes, an
ders dan op nadrukkelijk verzoek
van de betrokkenen, op bijbels theo
logische gronden, in het. kader van
het reformatorisch protestantisme,
ten stelligste moeten worden afgewe
zen."
DEN HAAG Op 51-jarige leef
tijd is overleden ds. A. ter Steege,
hervormd predikant te Burum en
Munnekezijl in Friesland.
Morgen zal de begrafenis zijn, na
een rouwdienst in de hervormde kerk
van Burum, die om twee uur begint.
Ds. Ter Steege werd in 1942 hulp
predikant te IJsselmonde, een jaar
later werd hij predikant te Surhui-
zum en weer een jaar later ging hij
naar Lobith. Sinds 1947 stond hij in
Burum.
In Friesland bekleedde ds. Ter
Steege verschillende kerkelijke func
ties. Samen met ds. D. van Heijst uit
Ommen was hij redacteur van de
prekenserie „Stemmen uit Jeruza
lem".
ten buiten het organisme van de kerk
van Christus; gelovend ook in de
werkelijkheid van de Heilige Geest,
die in de harten van de volgelingen
van Christus de liefde tot de eenheid
opwekt, koesteren wij de hoop, dat
de christenen, die nog niet geheel
met de enige kerk verenigd zijn, zich
eens zullen aansluiten tot de ene
kudde met de enige herder".
Onfeilbaar
OVER HET LEERGEZAG: „Wij
geloven alles wat vervat is in het
Woord God geschreven of overgel-
verd en wat de kerk als door God
geopenbaard te geloven voorhoudt,
hetzij door plechtige uitspraken, het
zij door het gewone en algemene
leergezag. Wij geloven in de onfeil
baarheid van de opvolger van Sint
Petrus als hij ex cathedra als herder
en leraar van alle gelovigen onder
wijst en ook wanneer het gaat om
uitspraken van het college van bis
schoppen samen met de paus, wan
neer het met hem het opperste leer
gezag uitoefent".
OVER DE EUCHARISTIE: „Wij
geloven, dat de mis, gecelebreerd
door de priester, die de persoon van
Christus vertegenwoordigt, het offer
van Calvarië sacramenteel tegen
woordig stelt op onze altaren. Wij
geloven dat, zoals het brood en de
wijn geconsacreerd door de Heer tij
dens het Laatste Avondmaal veran
derd zijn in zijn Lichaam en Bloed,
op dezelfde wijze het brood en de
wijn geconsacreerd door de priester
veranderd worden in het Lichaam en
Bloed van Christus, die verheerlijkt
zetelt in de hemel.
T ranssubstantiatie
En wij geloven, dat de mystierieu-
ze aanwezigheid van Hem onder de
gedaante van brood en wijn een wa
re, werkelijke en wezenlijke tegen
woordigheid is. Christus kan slechts
in dit sacrament aanwezig zijn door
de verandering van de werkelijkheid
van het brood zelf in zijn Lichaam
en door de verandering van de wer
kelijkheid van de wijn in zijn Bloed.
Onveranderd blijven voor onze zin
tuigen slechts de eigenschappen van
brood en wijn. Deze mysterierijke
verandering duidt de kerk op een
toepasselijke wijze aan met „trans
substantiatie".
Over Maria zei de paus, dat zij
gespaard is gebleven voor elke
besmetting met de erfzonde. Verder
handhaafde hij de traditionele opvat
tingen over onder meer de drieëen-
heid en de doop.
Onrust
Over de vernieuwing zei de paus:
„Terwijl wij deze belijdenis afleggen,
HILVERSUM Laurens ten Cate
heeft als lid van het algemeen be
stuur van de VPRO bedankt, wegens
de recente beslissingen van deze
omroeporganisatie. De VPRO heeft
zoals men weet de stafmedewerkers
B. Poelstra en pater S. Jelsma ont
slagen. In een brief aan het dage
lijks bestuur zegt de heer Ten Cate
dat deze beslissingen in stryd zijn
met wat op de laatste algemene be
stuursvergadering is toegezegd.
De heer Ten Cate wijst er in zijn
brief op dat de besluiten van het
bestuur zonder enig overleg met de
groepsraad van de VPRO, waarin
het personeel is vertegenwoordigd,
zijn genomen.
Arie Kleywegt, die per 1 septem
ber ontslag had gevraagd, blijft
voorlopig tot 'het einde van het jaar
in functie. Ten slotte zyn tegen drie
medewerkers die zich tegen het be
stuur hadden gekeerd disciplinaire
maatregelen genomen. Dat zijn de
heren Ton Hasebos, Leo Kool en
Bob Ris.
zijn wij bewust van de onrust, die
bepaalde moderne kringen beweegt
met betrekking tot het geloof. Zij
ontkomen niet aan de wereld, die
grondig verandert en waarin zovele
zekerheden in twijfel worden getrok
ken of ter discussie worden gesteld.
Ik zie zelfs katholieken, die zich la
ten meesleuren door een soort
hartstocht voor verandering en ver
nieuwing.
De kerk heeft ongetwijfeld altijd
de plicht verder en diepgaander te
studeren en de ondoorgrondelijke
goddelijke mysteries aan te bieden op
een manier, die beter is aangepast
aan de volgende generaties. Maar te
gelijk moet bij de vervulling van de
noodzakelijke plicht tot onderzoek de
grootste zorg worden betracht, dat de
christelijke leer geen schade jvordt
toegebracht".
De paus wees er nog op, dat zijn
boodschap niet beschouwd moest
worden als een encycliek.
Beleid faalde
(Van onze onderwijsredactie)
ALMELO Een geschillencom
missie, ingesteld door het Convent
van het r.k. vhmo heeft de voltallige
directie van de rk hbs en mms Pius
X te Almelo geadviseerd ontslag te
nemen.
De commissie concludeert in een
uitgebreid rapport dat de directeur
van de school, pater dr. Th. W. M.
Senger. als schoolleider in ernstige
mate tekort is geschoten, terwijl de
beide onderdirecteuren, de heren G.
N. G. van Rooyen en Th. Bartels,
mede verantwoordelijk worden
gesteld voor het falen van het direc
tiebeleid.
De heer Bartels wordt geadviseerd
ontslag te nemen als onderdirecteur,
zodra twee nieuwe directieleden in
functie zijn, terwijl hij als leraar het
advies krijgt met ingang van 1 au
gustus 1969 ontslag te nemen. De
heer Van Rooyen heeft onlangs de
pensioengerechtigde leeftijd bereikt.
Drie leraren van de school, die zich
lange tijd tegen het directiebeleid
hebben verzet, zodat het onderzoek
naar het directiebeleid noodzakelijk
werd, krijgen eveneens het advies
ontslag te nemen.
(Van onze correspondent)
's-GRAVENMOER In de
verschillende kerken van het
Middenbrabantse dorp 's-Graven-
moer is gisteren gebeden voor
de nabestaanden van het burge
meestersgezin Koopman, dat
vrijdagmorgen op weg naar een
vakantieadres in Italië nabij
Weert in Zuid-Limburg bij een
auto-ongeluk omkwam.
In de chr. geref. kerk las ds. Van der
Zaal na het votum het rouwbericht voor.
„Is het niet," zo zei ds. Van der Zaal,
„of Christus in ons midden staat en
zegt: Dit zeg ik u, waakt, want gjj weet
niet in welker ure de Here komen zal."
De gemeente zong „Gelijk het gras is
ons kortstondig leven" en nam enkele
ogenblikken stilte in acht.
In de hervormde kerk zei ds. Heij-
boer: „Wij spreken over onze vakantie,
maar u ziet het: we komen er misschien
niet eens aan toe." Ds. Vollmuller, gere
formeerd predikant, zei liever te zwij
gen. omdat spreken voor hem nog nooit
zo moeilijk was geweest. „Hoe kunnen
wij zeggen dat God goed is, als de wer
kelijkheid er zo brutaal tegenin gaat?"
De stoffelijke resten van de familie
Koopman worden opgebaard in de her
vormde kerk. Het gebouw was vandaag
geopend van drie uur in de middag tot
acht uur 's avonds om iedereen de ge
legenheid te geven, afscheid te nemen
van het burgemeestersgezin en het con
doléanceregister te tekenen.
SCHOOL
De burgemeesterswoning in de Hoofd
straat heeft dezer dagen grote belang
stelling. Scherp staan de inwoners de
grote verdiensten van htm eerste burger
voor ogen.
De wethouders Van der Dussen en De
Geus (loco-burgemeester) noemden het
de grote verdienste van de heer Koop
man. dat de woningbouw kon worden
voortgezet en dat de nieuwe bijzondere
school bijna gereed is.
De heer Dikkers, voorzitter van het
schoolbestuur, had de opening van de
nieuwe schooi nog met de burgemeester
(Van onze correspondent)
MADRID Zuid-Spanje leeft weer in op
winding. Vier meisjes in een dorpje bij Utre-
ra zeggen, dat Maria hun enkele malen is
verschenen.
Het dorpje is „El Palmar de Troya". Bijna geen
enkele vrouw kan er lezen; de helft van de mannen
deelt dit lot en de meeste kinderen gaan er niet
naar school.
In het zuiden van Spanje droomt bijna elk kind
vooral op het platteland er van, dat Maria op
een dag zal verschijnen. De verhalen van Bernadet-
te in Lourdes en de kinderen in Fatima zjjn hun
met de paplepel ingegeven, zodat het alleen maar
natuurlijk is. dat zij verwachten, dat hun dit voor
recht eens ten deel zal vallen.
„Zij zei niets. Haar gezicht was rond en roze.
Haar ogen waren donker en zij lachte. Haar ge
waad was bruin. Het gras onder haar voeten werd
droog." (De beschrijving is precies de beschrijving
van elk Maria-beeld in Zuid-Spanje).
omdat de mensen zijn land vernielden. Hij laat de
vier kinderen toe tot „de plaats", maar weert met
de hulp van de politie de nog steeds groeiende
stroom pelgrims.
Inmiddels heeft El Palmar de Troya concurrentie
gekregen van Guadalema de los Quinteros, een
dorpje drie kilometer verderop, waar een meisje
Maria heeft gezien op de drempel van haar huis.
Hettiele gebied leeft in een collectieve obsessie.
Af Kerk
Af Hoofdpijn
Af Struik
Op 30 maart waren vier meisjes bloemen aan het
plukken die bestemd waren voor het altaar van
Maria in de kerk, toen de twaalfjarige Ana Garcia
Gonzalez de Maagd zag staan op een mastiekstruik.
De anderen (een van dertien en twee van twaalf)
kwamen en zagen het wonder ook.
Al gauw kwamen mensen uit vele plaatsen
toestromen. Vooral op zondag werd het een chao
tische toestand. Een man, die altijd hoofdpijn had,
vertelde nu te zijn genezen. Zieken werden in de
armen van hun familieleden naar de plaats gedra
gen. En dagelijks vertelden meer kinderen en vrou
wen, dat zij Maria gezien hadden op de struik.
Er was ook een man, die van de zaak hoofdpijn
kréég, maar dat was dan ook een ongelovige: de
eigenaar van de plaats, waar de verschijning zou
hebben plaatsgehad. Hij riep de politie te hulp,
Wat doet de kerk hier nu aan? Niets. Pater
Andres Galindo, secretaris van de bisschop van
Scvilla, heeft aan de pers meegedeeld: „Wij weten
officieel niets cn kunnen niets zeggen. De politiek
van de kerk is in deze gevallen altijd noch te
ontkennen, noch te bevestigen. Wij wachten af. Als
er inderdaad iets bovennatuurlijks gebeurt, zal God
ons dat zeker bevestigen, zoals dat in Lourdes en
Fatima gebeurd is."
Pastoor Jose Juarez van El Palmar de Troya wil
helemaal niets aan de pers zeggen.
Intussen blijft het in Zuid-Spanje zo, dat blasfe
misch spreken over God in de gesprekken normaal
is, maar dat niemand dat waagt ten aanzien van de
Heilige Maagd. Atheïsten kunnen spotten over God,
maar spot over Maria wordt door het volk beslist
niet getolereerd.
geregeld. „Het duurt lang, eer ik u weer
zie," had de heer Dikkers gezegd, „en
de tijd is kort." Dat laatste bleek maar
al te waar. De steen, die bij de opening
zou worden ingemetseld, zal ongebruikt
blijven. De naam van de heer Koopman
staat erop.
Zwaar is ook de slag voor mevrouw
Hilberink, die vele jaren hulp in de
huishouding bij de familie Koopman is
geweest. De burgemeestersvrouw, zo
herinnert zij zich, zei kort voor het ver
trek van de vakantie nog: „We hopen
elkaar in goede gezondheid terug te
zien. Het is verschrikkelijk druk op de
wegen, maar mijn man is geen wilde
rijder. Aan de andere kant: door een
ander kun je ook een ongeluk overko
men."
FELICITATIE
Vrijdagmorgen, enkele uren na het
dodelijk ongeluk, ontving het bruids
paar Van der Dussen-Van Boven een
brief van de familie Koopman. „Zeer
tot onze spijt kunnen wij niet op de
receptie aanwezig zijn. Hartelijk gefeli
citeerd en een prettige dag toegewenst."
De reacties van deelneming zijn tal
rijk. De vroegere predikant van 's-Gra-
venmoer, ds. Van der Schee, liet weten:
Ik ken uw burgemeester niet, maar het
moet voor het dorp verschrikkelijk zijn.
Burgemeesters van naburige gemeenten,
de griffie en vele officiële instanties be
tuigden hun deelneming eveneens.
Op de vraag, hoe het nu verder zal
gaan, antwoordde loco-burgemeester De
Geus, dat de heer Koopman een goed
verzorgd programma heeft achtergela
ten. Een basis om op verder te werken.
Inmiddels zijn de raadsleden opgeroepen
voor een buitengewone openbare ver
gadering. Deze wordt vanavond om acht
uur gehouden.
Zaterdag werd een rem op diverse
activiteiten gezet. De voetbalvereniging
OMI annuleerde een bezoek aan Rotter
dam. 's Avonds vergaderden officiële
instanties en kerkelijke colleges. De
traditionele fritesstand voor het raad
huis ontbrak.
NED. HERV. KERK
Aangenomen naar Krimpen a.d. Lek
(toez.): A. Boertje te Moerkapelle;
naar Leiden (Boshuizerwijk): J. Poort
Leiden (Kooiwijk).
Bedankt voor Oosterhout, c.a.
(Gld.) (nadere beslissing): C. Dolman
te Weert.
GEREF. KERKEN
Beroepen te Badhoevedorp: H. J.
Bavinck te Heemstede.
Aangenomen naar Ycrseke: G. J.
Terlaak te Krimpen a.d. IJssel.
Benoemd tot legerpred. te Middel
burg: P. Wamelink te West-Terschel
ling, die deze benoeming ook aannam.
CHRIST. GEREF. KERKEN
Beroepen te Rotterdam-west: H.
C. v. d. Ent te Katwijk a. Zee.
Weer in Europa
weer
max. temp.
gisteren
Kopenhagen
onbew.
19
Londen
zw.bew. n
reg. 27
Amsterdam
onbew.
26
29
Brussel
onbew.
Luxemburg
onbew.
29
Parijs
onbew.
30
Nice
onbew.-
25
frankfort
onbew.
28
Mtinchen
onbew.
26
29
Zürlch
onbew
Senèvo
onbew.
31
Locarno
l.bew
31
Wenen
onbew.
26
28
Innsbruck
onbew.
Rome
onbew
28
Madrid
onbew
37
Mallorca
onbew.
33
Lissabon
onbew.
39
