Lange dag voor
kleine mensen
„GEEN ANTISEMITISME-
WEL ANTIZIONISME"
Engelsen brengen imitatie
culturele revolutie
OOM OTTO WIST ALLES
Bijna elke seconde een
bloemgroet om de aarde
Hoge functionarissen in ons land
om beleid regering uit te leggen
Huib Goudriaan
verband met
moord op
Kennedy
Holland Festival
Arrestatie in
WOENSDAG 19 JUNI 1968
Glenn Koltram en mejuffrouw Van Daalen:
werktuigen beproeven...
's Morgens kwart over negen. Vertrek. De chauffeur:
„Even goed zwaaien jongens en meisjes, anders gaan de
vaders en moeders weer huilen." Gejuich, wuivende arm
pjes en handjes.
De drie bussen met 152 kinderen, twee onderwijzers en
vijf onderwijzeressen, wurmen zich door Den Haag, dat nog
worstelt met de staart van het spitsuur.
's Avonds zeven uur. Thuiskomst. Marcel Hodde (kle
ding verspeeld) valt in zwembroek in de armen van zijn
moeder, die lakoniek vaststelt: „Beter naakt terug, dan
gebroken terug."
Chauffeur 0. P. Rijsdijk nu oom Otto lacht te
vreden. Hij heeft zijn kindertjes weer veilig afgeleverd.
...en vallen in het water...
Tussen kwart over negen en
zeven uur ligt een onafzienbaar
lange dag vol verrassingen
voor kleine mensen, die nog
de leeftijd hebben om op school
reis te gaan.
Dit soort prille verwachting
van mijn eigen schoolreisjes-
tijd kwam weer even terug toen
ik maandagmorgen in de bus
stapte van de eerste en tweede
klas van de Haagse Da Costa-
school.
Voor de bussen kunnen rijden,
heeft schoolhoofd H. Wieringa heel
wat te regelen en moeten de
ouders afscheid nemen. Een moe
der zegt tegen haar buurvrouw:
„Daar zit ze, kijk, ze zwaait!
De hoer is boos
Onze bus komt het eerst in bewe
ging. Juffrouw P. Zuurmond pakt al
gauw de microfoon en zet een liedje
in. De kinderen doen van harte mee:
„De boer is boos, tjonge, jonge, jonge.
De boer is boos, en weet je waar
om? Geitje heeft in de tuin geze
ten, geitje heeft van de knolletjes
gegeten, sla worteltjes, boerekool.
Daarom, damme, domme, dom!"
De stemming komt erin. Ik heb me
op de achterbank genesteld, en blijk
goed te zitten. Twee charmante on
derwijzeressen voor me; links twee
gesprekken voerende jongetjes,
rechts twee snoepjes uitdelende
meisjes, die hun gedachten over wat
ze zien niet onder stoelen of banken
steken.
Marcia Dijkhuizen en Elsa Houte-
'pen (bezorgd achterom kijkend);
„Waar blijft de derde bus nou? We
moeten zachtjes aan doen." Als de
bus opduikt uit het verkeer: „Daar
komt ie weer, hoor. Hoi! hoi!"
Goed wakker?
De chauffeur stelt zich voor.
„Noem me maar oom Otto. Hebben
jullie met allemaal goed verstaan?"
„Jaaaaaa!"
Jongens en meisjes, zijn jullie al
goed wakker? Weten jullie dan
waarom een olifant grijs is? Wat,
weten jullie dat niet? Nou, dan kun
je hem goed zien, als ie tussen de
aardbeien staat!" Gejuich.
Otto vraagt of ze weten wat de
fabriek (in Zoetermeer) maakt, die de
bus passeert. „Nee? Chocomel."
Marcia tegen Elsa: „Goed, zeg! Die
weet ook alles."
De bus achter ons is uit het gezicht
verdwenen. Elsa is weer bezorgd. De
jongens: „Het is afgesproken dat wij
voorrijden. Trouwens, deze is toch te
breed om zomaar te kunnen passe-
Wat eng
„Meneer, een snoepje?" „Wat
schrijft u op?" Bk: „Wat jullie zeg
gen." Antwoord: „Wat eng!"
„Ben je gisteravond vroeg naar bed
gegaan, omdat je vandaag op reis
moest?" „Ja, om half acht al, anders
ga ik wel om tien uur naar bed", zegt
Alfred Boogaard, die nadrukkelijk
aangeeft dat zijn achternaam met
twee keer een A en twee keer een O
moet worden geschreven.
Hij zit in de eerste klas. „Lees je al
goed?" „Ja, thuis lees ik veel. Ik lees
in een heel dik boek, met allemaal
verhalen."
Weer worden rollen aangebroken.
Pepermuntje? Dropje? Juffrouw M.
van Daalen kijkt achterom. In de
tweede bus gaan de monden ook. „Ie
dereen is kauwende", constateert ze.
Mejuffrouw Van Daalen de
jongste onderwijzeres vertelt vol
enthousiasme mee te gaan. Ze is als
kind in Harderwijk het doel van
de reis geweest, en daarna nooit
weer. „Ik ben benieuwd of er veel
veranderd is."
Zeventiende
Mejuffrouw G. Toldersum maakt
haar zeventiende schoolreis als on
derwijzeres, en blijft het gezellig vin
den. „Je maakt de kinderen anders
OOM OTTO
...kindertjes veilig afgeleverd...
mee dan op school; ze zijn meer zich
zelf."
Oom Otto praat weer in de micro
foon. „Langs deze weg rijden hele
snelle Porsches van de politie. Ze ha
len wel 170 kilometer." De kinderen:
„Oei."
Er wordt druk gezwaaid naar pas
serende automobilisten, die vertederd
of met een routine-gebaar terug-
zwaaien. Ook een motoragent steekt
grimmig zijn hand op.
Tien uur. We passeren Bodegraven.
De kinderen vinden dat we maar
eens aan moeten komen. „Meneer,
zijn we er nog niet? En gaat de ben
zine niet op? Antwoord van Glenn
Koltram: „Nee, als we hard rijden,
gaat dat niet zo gauw."
Elf uur. Het ongeduld groeit. „Me
neer, leg m'n jasje eens in het rek.
Mijn vriendje gooit 'm er steeds af."
Te flauw
Het begint te regenen. De kinderen
gaan meestampen op het refrein van
„We zijn er bijna." Maar dit lijkt ze
te flauw en het wordt: „Weg met de
eerste klas, weg met de eerste klas,
weg met de eerste klas!"
De eerste klas neemt wraak: Weg
met de tweede klas, weg met de
tweede klas!
Oom Otto grijpt in en zingt voor:
„Mien, waar is m'n feestneus, waar is
m'n feestneus, waar is m'n feestneus
nou gebleven?" Volgende lied en
iedereen zingt geestdriftig mee
„De kat van ome Willem is op reis
geweest, hij is naar Parijs geweest,
naar Parijs geweest!"
De kinderen gaan door de bus lo
pen. Er komen broodjes en bananen
voor de dag. „Geef me een pinda,
joh, al is 't er maar een!"
...iedereen kijkt ademloos toe—
„Meneer, pinda's? Meneer, nog een
snoepje?" Ik steek het negende zuur
tje, daarna het zesde dropje, en ver
volgens de achtste pepermunt in
mijn mond.
Vertrouwen
Het gaat nog harder regenen. Op
de weg gaan de lichten op. „Het re
gent, het regent, de pannen worden
nat!"
Er wordt een lek ontdekt. Een jon
getje: „Ik ga onder de douche staan."
„Ben je niet bang dat het straks in
Harderwijk ook regent?" vraagt juf
aan een meisje. Antwoord: „Welnee,
de regen is zo over, daar zorgt de
Here Jezus wel voor."
Oom Otto verlaat de grote weg.
„Nu blijven zitten, want als ik moet
remmen, breken jullie allemaal je
benen!" Dreinend, in staccato, klinkt
het: „Op naar de speeltuin, op naar
de speeltuin, op naar de speeltuin!"
We rijden Harderwijk binnen. De
zon breekt door. Het meisje vol ver
trouwen krijgt gelijk.
„Uitstappen en allemaal je jasje
meenemen." Palinglucht. Rijen auto
bussen bij de speeltuin en het dolfi
narium. De kinderen springen over
de regenplassen. De onderwijzers cn
onderwijzeressen formeren rijen en
tellen. En dan een verversing!
In de speeltuin worden de werktui
gen op hun deugdelijkheid beproefd.
Enkele jongens en meisjes vallen in
het water en moeten hun zwemoroek
aantrekken. De jongste onderwijzeres
schommelt onvermoeibaar mee.
Schoolhoofd Wieringa loopt la
chend rond.
Zelfherkenning
Om twee uur is het dolfinarium
aan de beurt. De zeeleeuw, die met
zijn vinnen applaudiseert en zich dan
te ruste legt op een bed, krijgt een
stormachtig applaus. Het dier gaapt
zelfs en iedereen herkent zichzelf als
hij knorrig wakker wordt.
De dolfijnen Peppie, Lucia, Dickie
en Moby koppen een bal, springen
(tot vier meter) halen vis uit de
mond van de trainer, vormen zelfs
een wat schreeuwerig zangkoor, en
maken reuzesprongen. Geen opmer
kingen. Iedereen kijkt ademloos toe.
Om drie uur begint de vaartocht
op het Veluwemeer. Eerst is er nog
gezwommen, waarna blijkt dat de
kleren van Marcel Hodde gestolen
zijn. In zwembroek, met geleende
kleding gaat hij aan boord. Hij is
meer onder de indruk van het bij
terugkeer aan de grond lopen van
een vrachtboot, wat de plezierboot
een uur vertraging oplevert, dan van
het geleden verlies.
Alle kinderen genieten trouwens
van het gemanoeuvreer om toch aan
te kunnen leggen. Meneer Wieringa
geniet minder: de bussen zullen een
uur langer in bedrijf moeten zijn.
Pas om vijf uur kan de terugreis
worden aanvaard. Weer wordt gezon
gen. De kinderen lijken niets aan
Meester Wieringa moet heel wat ...dag kinderen, tot vanavond...springen over de plassen op de ...Marcia en Elsa...
regelenparkeerplaats...
(Van onze speciale verslag
gever)
DEN HAAG Op een wel
zeer ongebruikelijke manier
heeft de Poolse ambassade in
Den Haag gisteren getracht
onder de beschuldiging uit te
komen dat Warschau agitatie
in anti-semitische zin bedrijft.
Dr. Pilichowski, directeur van het
centrale comité voor het onderzoek
naar nazi-misdaden, was hiervoor
naar Nederland gekomen, evenals de
schrijver Bartoszewski, in de oorlog
één van de leiders van de in Londen
georganiseerde Poolse hulp aan ver
volgde Joden.
Hun stelling was dat de geschiede
nis van Polen met die van een groot
deel der omgekomen Joden vereen
zelvigd kan worden. Van de bijna zes
miljoen Joden, die als gevolg van de
naziterreur bezweken, was meer dan
de helft van Poolse nationaliteit.
He.t regeringsbeleid in Warschau
dróeg wel anti-zionistische maar zeer
zeker geen antisemitische kenmer
ken. De 30.000 Joden in Polen werden
in geen enkel opzicht gediscrimineerd
zolang ze hun plichten als staatsbur
ger nakwamen. Ze konden in dezelf
de vrijheid en met hetzelfde uitzicht
leven als andere minderheidsgroepen,
waarvan de Oekraïners en de
Wit-Russen met name werden ge
noemd.
Oosten" van Israël met die van het
miljard gulden, die Bonn als prijs
Derde Rijk vergeleken. Als de vijftig
had betaald voor de moord op de
Joden, door Tel Aviv zouden zijn
verteerd, zou het ook spoedig met de
staat Israël gedaan zijn.
Ergerlijk
Bepaald ergerlijk was de in het
zelfde artikel voorkomende suggestie
dat Mosje Dajan in feite „de moor
denaar Otto Skorenzy" is. Deze voor
malige SS-kolonel, die naar Spanje is
gevlucht, bracht indertijd het huza
renstukje van de ontvoering van
Mussolini op z'n naam. Even smerig
was de veronderstelling dat de nim
mer opgespoorde oorlogsmisdadiger
Martin Bormann reeds jaren in een
Israëlische gevangenis verblijft om
te gelegener tijd ten tonele te wor
den gevoerd.
Geen anti-semitisme in de strikte
zin van het woord, maar wel geschikt
om de haat van het Poolse volk tegen
de Joden aan te wakkeren.
Verder blijft het feit bestaan dat in
de Poolse pers alles wat met de Jo
den of met de staat Israël te ma'ken.
heeft als zionistische propaganda
wordt weggehoond, terwijl honder
den Joodse functionarissen zijn uit
gerangeerd.
Bovendien mag niet worden weg-
gevlakt dat zeker tien Nederlandse
journalisten, die ter plaatse een on
derzoek wilden instellen naar de be
wegingen in de Poolse commu
nistische partij in wijder verband
heeft de komst van beide heren naar
Den Haag hier alles mee te maken
de toegang tot Warschau geweigerd
is.
Overigens hebben dr. Pillichowid
en Bartoszewski in Nederland ook
nog gepraat met vertegenwoordigers
van het Rijksintituut voor Oorlogsdo
cumentatie en het Nederlandse Ge
nootschap voor Internationale Zaken.
Dit om nog eens tot uitdrukking te
brengen dat Polen tegen de in 1969
van kracht wordende verjaring van
oorlogsmisdaden is gekant.
Mail richt schade aan
van circa 100.000
WINSCHOTEN De politie hier
heeft de 32-jarige J.P. uit Beerta
aangehouden die zich schuldig heeft
gemaakt aan een zestal branden en
inbraken waarij een schade van circa
100.000 gulden werd aangericht. Hij
heeft een bekentenis afgelegd. De
werkloze geestelijk onvolwaardige
landarbeider wordt er voorts van
verdacht van nog een aantal gevallen
van nachtelijke brandstichting in de
afgelopen anderhalf jaar.
O WASHINGTON De politie in
Washington heeft dinsdag tijdens
een protestdemonstratie voor heb
Witte Huis negen mensen aange
houden.
Geen rassemvaan
Uit de betogen kwam naar voren
dat de vooroordelen, die tegen be
paalde Joodse groepen bestonden,
niet uit rassenwaan voortsproten,
maar uit verschillen in politieke lig
ging. Bartoszewski merkte in dit ver
band op dat veel Joden hoge functies
in de aan verschillende stromingen
onderhevige communistische hiërar
chie bekleden.
De discussie, die op deze stelling-
name volgde, droeg een enigszins
verward karakter. Door de beide he
ren, die speciaal naar Nederland wa
ren gekomen om de Poolse naam van
antisemitische smetten te zuiveren,
werd niet onderschreven dat er
slechts weinig voor nodig is om an-
ti-zionisme in anti-semitisme te doen
ontaarden.
De verdedigers van het huidige
Poolse politieke beleid kwamen een
beetje klem te zitten toen een artikel
ter tafel kwam, dat op 12 mei j.L in
een in Lodz verschijnende krant was
gepubliceerd. In deze zogenaamde
open brief werd „de drang naar het
DEN HAAG Een Engelse auteur,
David Halliwell, heeft ook eens een
portret van de Engelse jeugd willen
geven en deed dit in toneelvorm.
Eerst was zijn, Little Malcolm and
his struggle against the eunuchs' 10
uur lang, maar dit was toch te lang
om op de planken te brengen. Aan
zulke lintwormvoorstellingen zijn we
nog niet toe.
Daarom het stuk maar op een
avondvullende lengte gecomprimeerd
en Michael Croft werd bereid gevon
den het te regisseren en dit is
waarschijnlijk de reden geweest, dat
het Holland Festival het op het re
pertoire heeft genomen.
Als Croft iets regisseert wordt het
in ieder geval speelbaar toneel. Zo
ook deze voorstelling, waarin ccn
soort namaak-culturele revolutie
wordt uitgebeeld.
Zekere Malcom is van de kunstnij
verheidsschool afgetrapt en maakt nu
met twee vrienden, later bijgestaan
door een gekke schrijver plannen om
de directeur te pesten. Zij gaan een
energie te hebben verloren. Maar na
een uurtje wordt er hier en daar
stiekum geslapen.
Mejuffrouw Van Daalen krijgt een
inval: We kruipen straks allemaal
onder de banken, en als dan een lege
bus Den Haag binnenrijdt, denken
jullie ouders dat we in Harderwijk
zijn gebleven.
Oom Otto vindt het prachtig. We
zijn niet meer ver van de school als
hij zegt: „We houden ons weg tot er
een paar moeders huilen, anders
wordt het wel erg zielig."
Mooiste ogenblik
De vaders en moeders huilen
niet, maar kijken wel stomver
baasd als een van de bussen
leeg stopt. „Mijn Jantje, zat
hier toch in", meent een moe
der niet ten onrechte.
Otto vindt het welletjes: „Er
huilen zoveel moeders, komen
jullie nu maar tevoorschijn."
Gejoel. Omhelzingen.
Marcel, voor wie geld zal
worden opgehaald op school,
ziet zijn moeder op blote voeten
en in zwembroek terug.
Het is zeven uur geworden.
Vaders, moeders en kinderen
gaan naar huis. Gezond en wel:
het mooiste ogenblik van al die
duizenden Nederlandse school
reisjes.
partij oprichten met Malcom als „lei
der", een partij van alle in de weg
gezeten jongeren tegen de domme
burgers, zogezegd de eunuchen. Zo
ontstaat „Malcolmpjes strijd tegen
het klootjesvolk" (om het eens met
het overeenkomende Nederlandse
jargon te zeggen).
Het is een vervelend in- en uitge
praat van goor uitziende jongelieden
die niets hebben, niets kunnen, niets
weten, en niets willen dan alleen rot
zooi om hun eigen frustaties af te
reageren. Het loopt allemaal op niets
uit, onderlinge ruzie en mislukte
plannen.
Of het de bedoeling van de schrij
ver is geweest de „realiteit" weer te
geven dan dergelijke jongelieden met
hun „revoluties" „a la Sorbonne" be
lachelijk te maken werd me niet dui
delijk. Sommigen in de zaal vatten
het zo op en lachten van tijd tot tijd.
Och, dergelijke vertoningen van jon
gelui zijn ook Wel enigszins om te
lachen, ware het niet, dat geraffi
neerde politici, die het om de totale
ontwrichting van de Westerse
maatschappij te doen is dit puberaal
gedoe mooi konden gebruiken voor
hun plannen.
Waarom zoiets in het Holland
Festival moet worden opgenomen
blijft overigens een raadsel.
Het is bepaald geen festival dit na-
maaktoneel over namaakrevoluties
en namaakprovo's.
E. v. GroHe
MEXICO In de Mexicaanse
grensstad Ciudad Juarez is maandag
ochtend iemand gearresteerd, die
mogelijk iets met de moord op de
Amerikaanse senator Robert Kenne
dy te maken heeft gehad.
Het is de 17-jarige Amerikaan
Crispin Curiel Gonzalez.
Naar een Mexicaanse functionaris
gisteren meedeelde had Curiel vooral
verdenking op zich geladen doordat
hij in het bezit was van een notitie
boekje met gegevens die verband
hielden met de moordaanslag. Daar
naast zou hij hebben toegegeven, dat
hij van plan was om Edward Kenne
dy te vermoorden.
Men acht het overigens niet uit
gesloten dat de jongen verslaafd is
aan verdovende middelen en niet
ernstig te nemen valt
Zijn nrrrrtatie volgde op een tip
uit de naburige stad El Paso, waar
een zekere Robert Wayne door Gon
zalez verloren aantekeningen had ge
vonden en de autoriteiten daarvan in
kennis had gesteld.
(Van onze Haagse redaactie)
DEN HAAG Hoewel in 1967 de
politieke spanningen in vele delen
van de wereld groot waren en ook in
de wereld van bloemisten een con
juncturele teruggang kon worden
verwacht, bleek het afgelopen jaar
toch een periode van „flower power"
te zijn.
De 34000 bloemisten van Fleur-
op-Inlerflora verzonden in 1967 met
hun alleen over de gehele wereld el
ke minuut 57 bloemengroeten.
Het internationale jaarverslag van
deze wereldorganisatie meldt over
1967 een totaal aantal verwerkte or
ders van 24,5 miljoen (in 1966: 596
miljoen). 4
Tijdens de jaarvergadering van
Fleurop-Nederland gisteren in Den
Haag gehouden werd het aandeel van
ons land in het wereldcijfer bekend
gemaakt: 807.802 orders met een
waarde van ruim 10 miljoen fleurin
(een fleurin is tachtig cent).
Hiervan zijn bijna 735.000 orders
tussen de ruim 1450 collega-bloe
misten in ons land uitgewisseld, wat
een nimmer tevoren gehaald cijfer is.
In Europees verband heeft Nederland
hiermee zijn derde plaats na
West-Duitsland en Zweden opnieuw
verstevigd.
Na afloop van de druk bezochte
ledenvergadering kreeg de scheiden
de voorzitter A. de Zoeten (65) de
medaille uitgereikt, verbonden aan
de Orde van Oranje-Nassau waarin
hij tot ridder is benoemd. De heer
Korpel volgt hem op.
yist-emiL uyi nei uueyveia van
Coeroeni aangekomen voor een
bezoek aan Zuidwest-Suriname.
Op deze foto, direct na de aan
komst genomen, van links naar
rechts: gouverneur Ferrier, pre
mier De Jong, premier Pengel en
minister Manichand, gehuld in
erekransen.
