Verkeer naar West-Berlijn aan pas en visum gebonden 25MIN.il VLIEG1 Boekhouder lotgevallen van hun VLIEGTOCHT VOOR VADER Band met Griekse regime verbreken Moet Koningin nog vrij van belasting blijven? Agent aan lynchpartij ontsnapt V er geldingsmaatregel van Oost-Duitsland Bepalingen worden vannacht van kracht HOOFDPIJN? j Want WITTE KRUIS Commissie stelt onderzoek in Werkloosheid dreigt voor onderwijzers P.J. Risseeuw en het kerkvolk Johnson bij adviseur Cohn-Bendit in Engeland mm vuets PER /PERSOON 5 WOENSDAG 12 JUNI 1968 OOST-BERLIJN Oost-Duitsland heeft als antwoord op de West duit se noodwetten al het personen- en goederenverkeer naar, uit en door Oostduits grondgebied aan passen en visa gebonden. Hierdoor wordt het verkeer van West-Duitsland naar West-Ber- lijn (vice versa) zwaar getroffen. Het betekent namelijk dat zowel Westduitsers en Westberlijnérs in het bezit moeten zijn van een geldig paspoort en de vereiste visa. Tot nog toe was slechts een identiteitskaart nodig. Voorts worden het goederenverkeer en zakelijk personenverkeer, alsmede het scheepvaartverkeer met ingang van 1 juli aan een belasting onder- Weg pijn fijn! helpt i (en spaart bovendien de maag) \V Poeders, tabletten, cachets.- worpen. De paspoort- en visa-bepa lingen gaan volgens het persbureau ADN vannacht al in. De maatregelen werden gister avond door het Oostduitse parlement met grote meerderheid goedgekeurd. Minister van binnenlandse zaken, ge neraal Friedrich Dickel. noemde als aanleiding van de maatregelen het goedkeuren door de Westduitse Bondsdag van de wetgeving op de noodtoestand. „Door aanvaarding is een nieuwe toestand ontstaan, die in damming van de kudden van het ne- onazisme en het revanchisme tot een nog dringender noodzaak maakt", zei hij. Meer maatregelen Dickel kondigde nog meer maatre gelen aan. Het minimumbedrag dat bezoekers uit „niet socialistische" landen voor een reis naar Oost-Duitsland in Oostmarken moe ten omwisselen zal worden verhoogd. Goederentransporten zullen nog slechts worden toegelaten, indien op de begeleidende papieren West-Ber- lijn niet als behorend tot West-Duitsland wordt aangemerkt. Westduitse grenspapieren die een „aanmatiging van alleen-vertegen- woordiging" inhouden zullen niet meer worden erkend. En tenslotte vervoer van „drukwerk van de ne- o-nazistische partij en ander neo-na- zistisch materiaal" over het grondge bied van de DDR zal worden verbo den". De woordvoerder van de West duitse regering, Diehl, noemde de maatregelen „buitengewoon ernstig". Hij geloofde niet dat de noodwetge ving aanleiding was geweest tot de bepalingen. Voor hem is het opnieuw een bewijs dat Oost-Duitsland er op uit is de deling van Duitsland „te verdiepen en te vereeuwigen". De besluiten betekenen volgens hem een aantasting van de viermo- gendheden-overeenkomst over Duitsland en het vrije verkeer met West-Berlijn. Het Westduitse kabinet is in spoed zitting onder leiding van bondskanse lier Kiesinger bijeengekomen. De Westberlijnse Senaat kwam di rect na het bekendworden van de stappen al in spoedzitting bijeen. Burgemeester Schütz sprak van een „zwarte dag voor alle Duitsers". Hij heeft gesproken met vertegenwoordi gers van de drie westelijke mogend heden. Diplomatieke kringen in Moskou menen echter dat de pas- en ERMELO Gisteravond heeft een frontale botsing op de Putterweg in Ermelo het leven gekest aan de 64-jarige tapijtmaker R. C. Groot uit Ermelo. Het slachtoffer kwam met zijn auto in botsing met een militaire vrachtauto, die deel uitmaakte van een colonne. visum-verplichting wordt opgelegd met de volledige instemming van het I Kremlin. (Van onze onderwijsredactie) DEN HAAG Van 1 augustus die nen alle onderwijzers die daarvoor beschikbaar zijn, als boventallige leerkrachten te werk te worden gesteld. Uiterlijk 1 januari 1970 moet de derde fase van de leerlin- genschaalverlaging integraal voltooid zijn. Wettelijke voorzieningen voor een verdergaande verlaging van deze schaal behoren volgend jaar getrof fen te worden. Zo niet, dan dreigt werkloosheid voor jonge onderwij zers na 1970. Tot deze conclusies komt de Alge mene Nederlandse Onderwijzers Fe deratie. Financiële offers mogen wor den gevraagd, meent de ANOF: het gaat om het levensgeluk van de kin deren en arbeid voor alle onderwij zers. Voor deze plannen zijn voldoende onderwijzers, zegt de ANOF. Het zal een kwestie van politieke keuze wor den: wat krijgt prioriteit, belasting verlaging of betere verzorging van het basisonderwijs en werkgelegen heid voor alle onderwijzers? Op korte termijn is planmatige verlaging van de leerlingenschalen in het vooruitzicht gesteld, maar over maatregelen op langere termijn bestaat geen overeenstemming. DEN HAAG Een groep bekende Nederlanders dringt er in een adres aan de leden van de Staten-Generaal „met de grootste klem" op aan on middellijk alle maatregelen te nemen om het Griekse regiem te isoleren, zodat het zich niet meer kan handhaven. Het adres, dat ook is toegezonden aan de regering, is uitgegaan van een comité, bestaande uit dr. J. A. H, J. S. Bruins Slot, H. van der (Vervolg van pagina 1) DEN HAAG Paleis Het Loo en De Oude Hof (een deel van het paleis Noordeinde) verliezen hun Koninklijke bestemming. Ze waren al in handen van de Staat maar stonden nog ter beschik king als zomer- of winterverblijf. Dit is een van de voorstellen van de regering aan de Tweede Kamer in het wetsontwerp om het inkomen van de Kroon te verhogen. Het bete kent overigens niet dat prinses Mar griet en mr. Van Vollenhoven van Het Loo moeten. Het was trouwens de bedoeling van het paar pas de finitieve huisvesting te zoeken als de heer Van Vollenhoven een vaste betrekking had aanvaard. Het Huis ten Bosch in Den Haag en het paleis op de Dam in de hoofd stad blijven ter beschikking en daar (Vervolg van pag. 1) De organisatoren van de betoging wisten gelukkig erger te voorkomen. „Lynch hem niet. Hij is alleen en kan niets terugdoen. Het zou een mooie propaganda zijn voor de te genpartij", riepen ze. Voor de medische faculteit van de Sorbonne elders in de stad hadden betogers de straat door middel van barricaden versperd. Verscheidene studenten droegen puntige ijzeren staven bij zich, waarmee zij de brandstoftankt van de auto's lek staken om aan benzine voor molo- tof-cocktails te komen. De oproerpolitie, die de ene bar ricade na de andere wist te ver overen, vuurde hier honderden traangasgranaten af. WOELIG Saint-Germain-des Prés was wel een van de meest woelige tonelen. Ook bij het Odeontheater, dat al enige weken door de studenten bezet wordt gehouden, ontstonden vecht partijen. Verscheidene honderden stakende Parijse taxi-chauffeurs hebben gis teravond na een betoging voor het ministerie van financiën bij het dag blad France-Soir de ruiten inge gooid en een vrachtauto in brand gestoken. Bij de Peugeot-fabriek in Socheaux keerde de rust in de loop van de avond terug. ANDERE STEDEN In Toulouse trokken duizenden studenten door de straten. Pas om twee uur vannacht was de politie de situatie meester. Toen waren tal van wegversperringen opgeworpen. Zeker acht mensen liepen verwon dingen op, onder wie een politieman. In Lyon drongen vijftig gehelmde en met loden pijpen en brandblus- apparaten uitgeruste stakers de Ber- liet-vrachtwagenfabriek binnen en verdreven werkwilligen en de lei ding. wordt dan paleis Soestdijk na de aankoop aan toegevoegd. Het personeel, dat in verband met de representatieve verplichtingen moet worden aangehouden te den ken valt aan het personeel van de departementen van de hofmaarschalk en van de Koninklijke stallen komt vermoedelijk in rijksdienst. Hierover1 zal pas worden beslist nadat de hoofdcommissie van overleg voor het personeel van de Koninklijke hofhou ding is gehoord. De regering stelt voor een commis sie van drie man, prof. mr. D. Simons, prof. mr. J. van der Hoeven en drs. J. W. de Pous, advies te laten uit brengen over de vraag of de grond wettelijk vastgelegde vrijdom van belasting gehandhaafd moet blijven. Ongewijzigd is het voorstel van het kabinet-Cals overgenomen het in komen van prins Bernhard te verho gen van ƒ300.000 tot ƒ475.000 en de post voor onderhoud van staatspa- leizen te verhogen van 5 ton tot 825.000. Particulier Hoeveel het paleis Soestdijk aan koningin Juliana zal opbrengen, is moeilijk vast te stellen. Ramingen lopen uiteen van vijf tot negen mil joen gulden. Het Huis van Oranje houdt in par ticulier eigendom over het paleisje Korte Voorhout in Den Haag, het landhuis De Ruigenhoek in de Sche- veningse duinen, kasteel Warmelo in Diepenheim waar prinses Armgard, de moeder van prins Bernhard woont, kasteel Drakensteyn van prinses Beatrix en het Italiaanse buitenver blijf in Porto Ercole. Prins Bernhard heeft bovendien een farm in Tan zania. Enkele nog smeulende wrakstuk ken van de tweemotorige Can berra str aalbommenwerper in het land bij Annadaal, onder de gemeente Echt. De RAF-machine die op een Duits vliegveld was gestationeerd, stortte neer. Een der bemanningsleden, die lot het laatste toe aan boord bleef, slaagde erin de machine buiten de bebouwde kom te houden. Hij schoot er nog net niet het leven bij in. (Van een onzer redacteuren) ER IS NAUWELIJKS een man in onze kringen, die zo intensief de ontwikkeling der protestantse letteren heeft meegemaakt, die zo door en door haar geschiedenis kent, die zo belezen is, die zoveel mensen te paard heeft gehol pen, die zo bij alles betrokken is geweest en die dit alles zo belangeloos heeft gedaan als Risseeuw." Zo karakteriseerde D. van der j Stoep in 1949 de auteur P. J. Ris- I seeuw, wiens verscheiden thans, op 67-jarige leeftijd, velen betreuren, j Risseeuw, de spil mag men wel zeggen om wie het christelijk let- j terkundig leven in de jaren dertig. en ook nog jarenlang na de oorlog, draaide. Wie is zo rusteloos bezig geweest, stimulerend, organiserend en sa menbindend, aan de culturele be wustmaking van het orthodox-pro testantse volksdeel als hij. Hij kende iedereen, correspondeerde druk, las manuscripten, gaf jongeren raad, in troduceerde, organiseerde conferen ties en tentoonstellingen. Hij gaf er schier al zijn vrije tijd aan. Hij schreef bovendien een respectabel aantal romans, en voor vele daarvan verrichtte hij een gedegen voorstudie die soms jaren in beslag nam. En hoe zeer wist hij zich verbon den met zijn lezers, was hy in zijn werk de boekhouder van de lotge vallen en de wisselende gesteldheid van zijn geestverwanten, zoals hij het zelf eens uitdrukte. Pieter Johannes Risseeuw werd op 16 mei 1901 in Den Haag geboren en heeft er zijn hele leven gewoond. Zijn jeugd brengt hij door in het hartje van Scheveningen. Later is zijn huis in de Ardhipelbuurt een centrum van letterkundig leven. Het is in zijn boeken te merken: de sfeer van Den Haag en Scheveningen in vroeger en later jaren. Maar ook schrijft hij over het Westland alsof hij een Westlander is, en voor zijn historische boeken maakt hij voor studies die kenners prijzen. Risseeuw. al vroeg aan hel werk bij de Twentsche Bank hij blijft er tot zijn pensionering op 60-jarige leeftijd is nauwelijks van school of hij schrijft al. Op 18-jarige leef tijd sticht hij het tijdschrift Opgang, en in 1919 debuteert hij met een daarin geplaatste novelle. In 1922 is hij een der oprichters van een ander bekend literair blad uit de bewogen jaren twintig en dertig: Opwaartsche Wegen. Van 1924 tot 1934 redigeert hij Callenbachs kerst boeken, een krachtige stimulans voor de verheffing van de protes tantse letteren. Na de oorlog vormt hij. met Van der Stoep en Rijnsdorp, de redactie van Ontmoeting, jaren lang inderdaad plaats van ontmoe ting voor oudere maar ook jongere christelijke auteurs. Sinds 1926 verzorgt hij gedurende vele jaren de literaire pagina in het Zondagsblad van het Kwartet. Menige lezer zal zich. om een voorbeeld te noemen, herinneren hoe hij zijn vriend P. van Rensen in ons blad gedichten liet bespre ken. Het zijn de jaren waarin de christelijke letterkundige bewe ging een merkwaardige opbloei beleeft, de tijd dat er nog literaire kringen bestaan (gebundeld in het Verbond van Chr. letterkundige kringen). Na de oorlog is Risseeuw een van die onmiskenbare mensen die oude contacten herstellen en nieuwe leggen, met begrip ook voor wat een nieuwe tijd vraagt. We noemen het Contact van Prot. chr. auteurs, het Prot. cultureel contact in Den Haag. (overigens is Risseeuw ook lid van de Maatschappij der Neder landse letterkunde). Naast al dat organiserende werk zijn eigen boeken. De beide eerste romans onder het pseudoniem Joh. P. Ruys: Brave zonen hunner jeugd (1924) en Martha's bruids dagen (1927). Dan over Schevenin gen, het dorp van zijn jeugd: Het Verklaarde uitzicht (1931). Zijn nog niet vergeten crisisroman uit 1937: Is het mijn schuld? Jongensboeken trouwens ook, en behalve de kerst boeken ook bloemlezingen (Chris telijke dichters van deze tijd) en al eerder een boek met interviews en artikelen: Christelijke schrijvers van dezen tijd. In 1941 nog Geleend Goed, een van zijn beide romans over het Westland. Dan de weigering om lid van de Kultuurkamer te worden tijd dus voor een grondige studie van wat hem allang boeit: de geschiedenis van de •emigratie der afgescheidenen van 1847 naar Amerika. Zo verschijnen er kort na de oorlog drie, vier boeken over Amerika: de triologie Landverhuizers (19471951). de roman Anneke Jans (1958). Hij reist naar de Verenigde Staten en Canada, ook naar Australië en Nieuw-Zeeland, voor een school boek over Hollandse pioniers: Zover de wereld reikt (1963>, gevolgd door Overal Hollanders. Zijn geestelijk voorgeslacht heeft 'hem niet losgelaten. Een poging tot rekenschap vinden we in Gasten en vreemdelingen, in het vervolg: Kinde ren en erfgenamen, en in De familie Leenhouts de gereformeerden van Kuyper tot Schilder. Weekend in de Archipel, speelser dan ander werk, valt hierbij haast uit de toon. Zijn laatste boek: De glazen stad, weer over het Westland, dateert van 1966. „Spiegelen van geleefd leven" onder deze karakteristiek van Ris- seeuws vriend C. Rijnsdorp (in zijn essay In drie etappen) valt ook het meeste van Risseeuws werk. Terecht prijst Rünsdorp hem om de keuze van de onderwerpen, de zorgvuldige docu mentatie, de intieme bekendheid met de geestesgesteldheid van de mensen over wie hij schreef en de warme menselijkheid die zijn boeken ademen. Horst, J. Kassies, Gab. Smit en dr. Victor van Vriesland. De adressanten willen, dat de re gering stappen onderneemt, om re geringen van andere landen de voor gestelde gedragslijn van isolering te doen volgen. Regering en parlement moeten niet wachten totdat de klacht tegen het Griekse regiem in de Raad van Europa wordt behandeld. De adressanten schrijven ontsteld te zijn over de inhoud van rappor ten over de 'behandeling van poli tieke gevangenen in Griekenland. „Er is geen enkele reden om aan de juistheid van die verslagen te twijfelen. Wij moeten dan ook met grote verontwaardiging vaststellen, dat in een land. waaraan de be schaving grote verplichtingen heeft, het uitoefenen van een weerzinwek kende terreur mogelijk is geworden", zeggen de adressanten. Zij vervolgen: „De Grieken zelf kunnen weinig tegen deze terreur doen. Daarom is de verantwoorde lijkheid van de regeringen van an dere landen, van buitenaf druk op het regiem uit te oefenen, des te groter". Het adres is mede ondertekend door een groot aantal vooraanstaan de Nederlanders op cultureel en schappelijk gebied, onder wie dr. G. de Ru, praeses van de hervormde Synode, rabbijn J. Soetendorp, dr. J. P. van Praag, voorzitter van het Hu manistisch Verbond, prof. mr. P. H. Kooymans, voorzitter comité Vrij Griekenland, A. H. Kloos, voorzitter van het overlegorgaan van de drie vakcentrales en door de rectores magnifici van de universiteiten en hogescholen te Wageningen, Nijme gen, Leiden, Eindhoven, Groningen en Enschede. President Johnson op ziekenbe zoek bij zijn vriend en voorgan ger Dwight D. Eisenhower. De generaal vertoeft in het Walter Reed ziekenhuis te Washington en is herstellende van een hart aanval. Eisenhower is één van Johnson's belangrijke raadslie den. LONDEN Do Franse studenten- leider Cohn-Bendit mag 24 uur in Engeland blijven om mee te werken aan een tv-programma van de BBC over „studenten in een revolutie". Bij zijn aankomst op het Londense vliegveld Heathrow gisteravond werd hij aanvankelijk vastgehouden. Ver ontwaardigde studenten hielden een demonstratie voor het vliegveld. Zij hadden spandoeken bij zich met opschriften als „Cohn-Bendit moet blijven" en „Geen deportatie". Een golf van tot nu toe ordelijk verlopen sit-in-stakingen en andere betogingen op universiteitsterreinen, waarbij werd aangedrongen op ver anderingen in het universitair sys teem, heeft gisteren Engeland getrof- ƒen. De studentenprotesten werden aan meer dan tien onderwijsinstel lingen gevoerd. Ook in de Duitse studentenwereld was het gisteren onrustig. Zestigdui zend studenten aan technische ho gescholen demonstreerden met colle gestakingen voor hervorming van de ze hogescholen en de ingenieursoplei ding. De studenten in de rechten aan de universiteit van de Turkse hoofdstad Ankara hebben hun faculteit bezet en zich gevoegd bij de stakende stu denten, wier aantal nu 30.000 be draagt. De studenten eisen hervor mingen in de examenregeling en pro testeren tegen de verhoging van col legegeld. F erras hem op Vaderdag met een ingevulde bon voor 'n KW ART ET-vlucht! Noteert u voor een rondvlucht: anderen meeneemt, hier invullen: Za Op zondag wordt n Ik heb reeds betaald per: C' flro kontant Ik kom per: L trein C auto Ll^r Paf IA# AT Deze KWARTET-rondvluchten worden nenrnenleeerrl van. De „Cesena" Ie een 4-peraoone vliegtuig, zodat er 3 paasaglara tegelijk mee kunnen. Op het vliegveld Is oen gezellig reataurant, vliegtuigen van dichtbij kunt bewonderen. U ku enz. krijgen. it de vfucH wordt u alt herinner,ng een Oorkonde van Luchtdoop c Aan hat eind v handigd. Iedere maandag worden de Instapkaarten voor de komende vluchten verzonden. uw betaling door de krent ontvangen la. U wordt natuurlijk zovaol mogelijk op de ge wenste morgen of middag Ingedeeld. Betaling per giro of kontant bij het bureau van de krant. - - Buslijn 33 vertrekt op de halve uren van bet Centraal Station naar het vllerveld- zaterdag 5 minuten later. Dour van de rit naar bet vliegveld ongeveer een half uur'.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1968 | | pagina 5