Haal uit Doesbur, de mosterd Franse economie kan nog snel worden hersteld DR. KUIN TOT PERS: DOE HET „GEWONE LEVEN MEER RECHT Huib Goudriaan FINANCIEEL WEEKOVERZICHT Edenciar G. Kuperus (kocht laatste echte fabriek van boerenmosterd) Mevrouw Hoekstra Vrijspraak in zaak-St. Willebrord Eerste leeuwebaby in gebonden vrijheid winnaressen 11 ZATERDAG 1 JUNI 1968 Donderdag reed een Amsterdammer 150 kilometer om ver fijnder te kunnen eten. Hij ging vijf „kilopotten" mosterd kopen in Doesburg. Hij weet wat een lekkerbek toekomt, en doe bij voorbeeld altijd een eetlepel echte Doesburgse mosterd en doe bij voorbeeld altijd een eetlepel echte Doeburgse mosterd over de bloemkool." De heer Kuperus is de Doesburgse mosterd met de paplepel ingegoten. Zijn ouderlijk huis stond in Leiden, maar vader, die als wijnhandelaar veel langs de weg verkeerde, kwam dikwijls met de Doesburgse boerenmosterd thuis. .;Dat is de beste", zei m'n vader. Gisteren hebben de heer Ku perus sinds september vorig jaar enthousiast eigenaar van de Doesburgsche Mosterdfabriek en mevrouw J. E. P. Tieman- Wigman van restaurant De Waag in Doesburg, mij met ver eende krachten proberen te over tuigen van de voortreffelijkheid van de plaatselijke mosterd. Samen met de heer Kuperus heb ik een biefstukje, overgoten met mosterdsaus met wodka, ge geten. Het was de moeite waard. Van mevrouw Tieman, draag ster van de titel „dame chef rótisseur des chaine des Rótis- seurs", was trouwens iets te ver wachten. De vrouwenclubs in ons land, die haar regelmatig uitnodigen iets over de kookkunst te vertel len, weten wel wie ze vragen. Historisch Restaurant De Waag van waag gebouw gerestaureerd tot restaurant heeft een historische achtergrond, maar de daar verkrijgbare mosterdschotels niet minder. De heer Kuperus weet er alles van. „Doesburg is van oudsher dè mosterdstad. De Achterhoekers maakten in vroeger jaren hun eigen mosterd in een ouderwetse pan met een kogel. Er werd wat azijn en olie in de pan gedaan, en dan draaide men de kogel erin rond. Het zaad werd ge kneusd en vormde met de vloeistof de grove mosterd." „Je leeft nu in een tijd", zegt de heer Kuperus, „van geautomatiseer de, efficiënt werkende fabrieken, maar de grove boerenmosterd van de Achterhoek is niet te evenaren, om dat ze met de hand wordt gemaakt. In de Achterhoek weten de winke liers dat ook. Winkel in, winkel uit, zeggen ze dat er niets beters bestaat." Romantiek De heer Kuperus vertelt zowel ro mantisch als zakelijk van inslag te zijn. Een combinatie van eigenschap pen die weinig voorkomt. Waarschijnlijk hebben zijn gevoel voor romantiek, zijn liefde voor de historie èn zijn zakelijke intuïtie hem ertoe gebracht vorig jaar de laatste Doesburgse mosterdfabriek op te ko pen. „Door toeval kwam ik in aanraking met de toen 72-jarige eigenaar van de Doesburgsche Mosterdfabriek. Hij bleek erg verrast te zijn, dat ik het bedrijf over wilde nemen. Ik heb er nu een enorm plezier in. Het is een prachtig historisch bedrijf, dat in 1849 werd opgericht, en sindsdien de ouderwetse methode voor vervaardi ging van boerenmosterd heeft toege past." De heer Kuperus heeft de fabriek overgenomen mèt het geheime procédé van vervaardiging, en mèt de zeventiende-eeuws aandoende sfeer. Een sfeer opgeroepen door de oeroude mosterdmolen en de vaten waarin de mosterd moet rijpen. De motor In de wat vervallen, onooglijke werkplaats de heer Kuperus ge bruikte zelf deze typering werken drie mannen. De heer H. Jansen, die al zes jaar in dienst is van de fabriek, is verte genwoordiger annex mosterdmaker. De heer Kuperus: „Hij is de motor, ik ben de carrosserie." DE HEER KUPERUS 20 deden de hoeren het vroeger Een in Doesburg bekend silhouet: Restaurant De Waag. Mosterdmaker Jansen (links) en de heer Kuperus bij de mosterd molen. De mosterdmolen draait twee da gen per week. De eigenaar hoopt dat het er meer zullen worden. Dat wil niet zeggen, dat de produktie het be langrijkste oogmerk is. De heer Kuperus ziet zijn bedrijf vooral als een toeristische trekpleister. En niet ten onrechte: Tweede Paasdag stelde hij zijn fabriek voor de eerste keer open voor in Doesburg nogal eens ronddwalende toeristen; er waren direct ruim 1000 bezoekers. Dit succes heeft de plaatselijke VVV ertoe gebracht gisteravond in een vergadering „rondleiding in de mosterdfabriek" tot punt van bespre king te maken. De heer Kuperus nam trouwens al het initiatief Tweede Pinksterdag zijn bedrijf weer open te stellen voor bezoekers. Bovendien zullen komende seizoen alle vrijdagen toeristen wel kom zijn. Mosterd-liefhebber Kuperus voelt zich nu pas helemaal op zijn plaats. Hij is 48 jaar, wilde altijd boer wor den, was op de middelbare land bouwschool. dook onder in de oor logsjaren, werd verzetsstrijder, streed in Indië, werkte daarna op het Land bouw Economisch Instituut, en begon ten slotte een verzekeringsbedrijf. In de assurantie had hij succes, maar: „Hiervan iets te maken vind ik pas ideaal." Metworst De Doesburgers die alles op alles zetten om hun schilderachtige stadje toeristisch aantrekkelijk te maken zijn zeer ingenomen met hun nieuw leven ingeblazen mosterdindustrie. En de Nederlandse mosterdkenners niet minder. De heer Kuperus beschikt over heel wat brieven van mensen, die er over klagen dat alleen Doesburg weet wat mosterd is. Brieven, die tevens bestellingen zijn. Doesburg heeft nog een ande re specialiteit: een slager die nog de echte Gelderse metworst maakt. „Er zijn bezoekers, die metworsten mee naar huis ne men", zegt de heer Kuperus. Zijn toekomstdroom: toeristen die zich hongerig met met worsten en potten mosterd huis waarts reppen. Maar daar zal mevrouw Tieman, dame chef rótisseur, wel een stokje voor steken; of liever een mosterd schotel. In LS van gisteren is een nare fout geslopen. Er stond onder het kopje „De eerste twee": Mevrouw j Hoekstra: Ik was voorvechtster van de vrouw in het ambt Dit moet zijn: „Ik was GEEN voor vechtster van de vrouw in het ambt." 1 BREDA De Bredase rechtbank heeft vrijdag de 28-jarige L. K. uit Sint Willebrord vrijgesproken van opruiing tegen het gezag en het aan zetten tot het gooien met stenen tij dens de rellen in die gemeente op 20 en 21 april. Eerder eiste de officier van justitie tegen hem negen maan den gevangenisstraf, waarvan drie voorwaardelijk. De rechtbank gelast te toen een nader onderzoek door de rechter-commissaris, dat geen nader bewijs heeft opgeleverd. Bij de voortgezette behandeling werden een adjudant en een wachtmeester van de rijkspolitie als getuigen gehoord. Alleen de wachtmeester bevestigde dat K. opruiende taal had gebruikt. De raadsman, mr. J. Houben uit Bre da vroeg vrijspraak wegens het ont breken van bewijs. De rechtbank deed direct uitspraak, en sprak de man vrij. LISSABON Minister Luns, die een tweedaags officieel bezoek aan Portugal brengt, is daar onderschei den met de hoogste orde, die hij aan zijn vele andere orden kan toevoe gen: het Grootkruis in de orde van Christus, die al sinds 1319 bestaat. De minister, die -onder meer een ontmoeting had met president Sala- zar. ontving de onderscheiding uit handen van zijn Portugese ambtge noot, Franco Nogueira. die op zijn beurt in de Orde van Oranje-Nassau werd opgenomen. Morgen keert mi nister Luns terug. AMSTERDAM De effec tenbeurs heeft zich deze week goed gehouden, als men let op de gebeurtenissen in Frank rijk en de roerigheid in andere landen. Generaal De Gaulle, de bouwer van het nieuwe Frankrijk, doet tot dusver ver geefse moeite om de chaos, welke door de stakingen en vernielingen is ontstaan, mees ter te worden. De schade, welke aan de Franse economie is toegebracht, loopt in de miljarden en deze weck kon het gebeuren, dat de Franse munt door de banken niet meer werd gekocht uit vrees voor de waardevastheid. De grandeur van het land van De Gaulle is met een reuzenklap vernie tigd en overgebleven is een land, dat geruime tijd nodig zal hebben om orde op zaken te stellen en voor steun aan zijn valuta afhankelijk is van landen als Amerika, dat zo te gengewerkt is door de Franse presi dent. In een zeer korte tijd hebben de stakingen in Frankrijk, gevolg van allerlei eisen der vakbonden, de eco nomie, met name de export, een enor me schade toegebracht, welke nog moeilijk te ramen is. Men noemt be dragen als een miljard frank per dag. Het gevolg van een en ander is, dat er bij de Fransen zelf en ook in het buitenland wantrouwen is ontstaan jegens de Franse valuta. Er is al een deviezencontrole ingevoerd, om de kapitaal vlucht uit Frankrijk tegen te gaan. Men vreest, dat de inwilliging van de eisen der stakers de inflatie in aanzienlijke mate zal stimuleren en op de achtergrond ziet men zelfs het gevaar van een devaluatie naderen. Het is nog niet te zeggen tot welk een diepte Frankrijk zal vallen, om dat eerst de orde in het land dient te worden hersteld en het werk hervat. De deviezen- en goudschat bedraagt meer dan 21 miljard gulden en kan als een behoorlijk stootkussen dienen om de klappen op te vangen. Daarnaast zal het Intern. Monetair Fonds, dat grotendeels bestaat van Amerikaanse bijdragen, wel steun blijven verlenen en het laat zich aan zien. dat ook de andere Westerse lan den niet achter zullen blijven om hulp aan het geteisterde Frankrijk te bieden. Lelijke deuk Als dus spoedig de rust hersteld wordt en de Gaulle erin slaagt de wagen weer in het spoor te krijgen, dan zal de economie, die zich de laatste maanden in Frankrijk be hoorlijk ontwikkelde, wel tot een herstel komen. Maar de deuk, die de Gaulle heeft opgelopen, zal hem no pen voortaan een toontje lager te zingen, zo het hem al gelukt om de opgeroepen geesten als een magiër te bezweren. De gevolgen van de gebeurtenissen in Frankrijk zullen in andere landen voelbaar worden. Aan de ene kant zal de kostenstijging in de Franse export-industrie de concurrentie voor andere landen gemakkelijker maken, want voorlopig is Frankrijk achterop geraakt. Aan de andere kant we stippen maar enkele dingen even aan zal de tendens van de kostenstij ging ook repercussies in andere lan den oproepen en wij zien het infla tieproces door de gebeurtenissen in Frankrijk gestimuleerd. Het zal nu nodig zijn om dubbel op zijn hoede te zijn. Onhaalbaar In ons land trok het besluit van het kabinet-De Jong om bakzeil te halen, althans tot het najaar, voor de algemene oppositie tegen het besluit tot verlenging van de cao's voor een halfjaar, de aandacht. De zaak was politiek eenvoudig niet haalbaar. Maar wel heeft de re gering aangekondigd een wetsont werp te zullen indienen, dat de rege ring de bevoegdheid geeft om c.a.o.'s te verlengen. Op de beurs zijn velen van oordeel, dat het voornemen van het kabi net-De Jong in het licht van de gang van zaken in de voorafgaande jaren, toen telkens weer de lonen meer ste gen dan de produktiviteit. terecht was. want regeren is vooruitzien. Als de nadruk gelegd wordt op de grote zorg, welke de regering vervult ter zake van de structurele werkloosheid in samenhang met de onbevredigende positie van onze betalingsbalans, clan kan men dat o.i. serieus nemen. Geen kabinet zal een impopulaire maatregel als de verlenging der cao's voorstellen, als daar geen reden voor is. Maar het is gebleken, dat lang niet iedereen overtuigd is van de juistheid der regeringsbezorgdheid en daarom wil men afwachten, hoe de conjunctuur zich verder ontwikkelt. Het is. naar velen ter beurze menen, te verwachten, dat ook ditmaal weer te laat zal worden ingegrepen en dat we met onze kostenstijging weer over de rode lijn zullen heenschieten. De vaste ondertoon van de aande lenmarkt, welke zich óndanks Frank- i rijks en andere roertgheid weet te j handhaven, is. naar het ons voor komt. voor een deel veroorzaakt oor de vrees voor verdere ontwaarding i van de gulden. Internationale waarden zijn hier en daar iets afgebrokkeld, maar veel i had het niet om het lijf. Zo waren AKU's en Hoogovens wat lager, ook Unilever daalde tot 132,60, maar I Kon. Olie, Philips en K.L.M. wisten zich vrij goed te handhaven. Laatstgenoemd concern meldde in zijn verslag over het boekjaar 1967/'68 een winstdaling met ruim 18 miljoen, maar dit wist men ei genlijk al. Nieuw was de mededeling, I dat er een uitgifte van 40 miljoen converteerbare obligaties op de Eu ro-dollarmark t zal komen, ter finan ciering van de aankoop van nieuwe vliegtuigen. Het investeringsprogram der K.L.M. is de e.v. jaren zwaar. Drukkerij De Boer ging de boer op en deed een bod op de aand. Van De driejarige Haagse grijs-rood staartpapegaai Jacob is een van de deelnemers aan de door de Nederlandse Radio Unie uitge. schreven wedstrijd voor pape gaaien. die „een aardig woordje kunnen spreken". NRU-reporter I Kees van der Salm. verleende Jacob het woord. Dishoeck. Van Holkema en Warendcrrf, een uitgeverszaak te Bussum. Het ge volg van een en ander was een toe nemende belangstelling voor uitge versaandelen. De Boer kwam van 368 op 390 pet. terecht, maar „de grote jongens" in deze branche deden grote stappen. Zo kwam Elsevier van 380 op 410, dat is 150 punten. Ver. Ned. Uitgevers (Spaarnestad) van 157,50 op 162 bieden, dat is 22 punten, terwijl Kluwer eventjes van 203 tot 238 avanceerde, een sprong van 175 j punten. I Bührmann-Tetterode hield zijn jaarvergadering en het kwam er tot optimistische uitspraken over de toe komst van het bedrijf. De aandelen klommen van 504 tot 496 ex 20 pro- cent dividend, waarvan 5 pet. in aan- I delen. I De Staat der Nederlanden komt i met een nieuwe uitgifte van 6Vi pet. i obligaties tegen 99 pet. Het bedrag j der lening wordt eerst na de inschrij- I ving vastgesteld. Veel majoreren zaL I er ditmaal niet bij zijn. Maar de le- j ningsvoorwaarden liggen goed in de I markt. Pakhoed (ontstaan uit Pak- huismeesteren en Blauwhoed) komt I met een obl. lening aan de markt. Op dc beurs vraagt men zich tenslotte af. in hoever hier te lande opnieuw een kredletbcperking zal worden ingesteld, nu de Tweede Ka mer voorlopig de loonontwikkeling vrij Iaat en dc inflatore tendenzen sterker worden. Er zijn reeds eerder tussen de Ned. Bank en de banken inleidende besprekingen over een kredictbeperking gevoerd. ARNHEM Met de Pinksterdagen of in de loop van de volgende week zal het eerste leeuwtje in de vrije natuur op het vaste land van Europa worden geboren in Burgers Leeuwenpark bij Arnhem. De leeuwin heeft zich al los ge maakt van de groep en zoekt een geschikte kraamplaats. Het dier zwerft nu op J I haar eentje door het onlangs geopende park. De eerste gezinsuitbreiding in het leeuwenpark zal waarschijnlijk worden: gevolgd door zes andere. Bij het overbrengen van de leeuwen van de dieren- iuin naar het leeuwenpark bleek dat zeven leeuwinnen drachtig waren. De ge boorte van een jonge leeuw in de vrije natuur is in Europa een unieke gebeur- I tenis. j (Van een onzer verslaggevers) AMSTERDAM Moet de dagblad pers doorgaan het vertekende beeld te geven van een maatschappij met een politiek waterhoofd, een voet- balknic en een ziekelijke neiging tot rampzaligheden? Zo, met opzet wat overdreven (anders word ik niet i verstaan) schetste gistermiddag dr. P. Kuin (raad van bestuur Unilever) de zijns inziens vertekende berichtge ving van onze kranten. En dat nog wel op uitnodiging van de Vereniging De Nederlandse Dagbladpers Maar, zo vroeg hij zich af, zit in dit i trio de motor van onze samenleving? Zit die niet vooral in het bedrijfsle ven: daar is men voortdurend bezig I impulsen om te zetten in daden, daar I vindt ook het overgrote deel van de volwassen Nederlanders zijn dage- j lijks werk. Hei ware Voor hen ligt de ware werkelijk heid in de privésfeer van het gezin en in alles wat met hun werk en betrek king verband houdt. Waarmee hij zeggen wilde: de krant moet meer aandacht aan het „gewone leven" geven en met name aan het arbeidsleven, zoals de vak- j bladen, de Doe-het-zelfbladen en ook I de vrouwenbladen (immers vakbla- den voor de huisvrouw) het al zo aardig doen. Dagelijkse berichtgeving over het werkleven, het bedrijfsleven zou hij j daarom erg op prijs stellen. Is daar dan zoveel interessants over te ver tellen? Dr. Kuin vindt van wel en hij lichtte dat als volgt toe: Goede raad Men heeft mij lang geleden eens een goede raad gegeven voor het voeren van een goed tafelgesprek of een gesprek tijdens visite. Als je naast een dame zit, die getrouwd is. breng je het gesprek voorzichtig op haar kinderen. Zit je naast een man. dan vraag je hem naar zijn werk. Dan ben je verder de hele avond ortder dak- Van die goede raad heb ik. aldus j dr. Kuin. nooit spijt gehad. Wat een I interessante dingen hoorde ik. Niet alleen over kinderen, ook over ander mans werk: wat er mooi en moeilijk aan is. Ik werd bevestigd in mijn mening, dat het arbeidsleven onge meen boeiend is. Conclusie? Journalisten, ga toch J eens meer naar ondernemers, die van hun kant dan natuurlijk wel de nodi- ge openheid moeten betonen. Daar I ontbreekt nog wel het een en ander aan. Maar die moet er komen, want een democratische samenleving zal op den duur geen genoegen nemen met een ondoorzichtige en ontoegan kelijke leiding van haar arbeidsleven. Wenken In elk geval heeft de ondernemer een groeiende belangstelling voor perscontacten. Kijk maar naar het geschrift „Onderneming en Pers", dat 50 wenken voor contact tussen ondernemingen en publicisten bevat. Mocht dc journalistiek nog ooit eens het omgekeerde willen doen cn wenken uitgeven voor aankomende publicisten hoe zij met ondernemers moeten omspringen., dan zouden zij zo'n geschrift eerst eens op hun di rectie kunnen proberen. Want tenslotte zijn persorganen ook onder nemingen... van de week Mevr. R. Klopper, Troelstraka- de 397, Deo Haag; Mej. M. van Grinsven, Villapark 3. Geldrop; Mevr. H. Ruben, Tilanusstraat 24', Amsterdam; Mevr. Maintz, Wolkammersdreef 58, Maas tricht; Mej. A. van der Meer Mo- lukkenstraat 144, Groningen. Doe óók mee aan het 3 Ster- renspel.Win óók f 100.-.Vraag uw leverancier! Hij weet er alles van! Dc Pool Zadrozny heeft vrijdag de zesde etappe van de ronde van Groot Bnttannië gewonnen. Hi) legde dé 188.5 kilometer van Aberystwyth naar Llandudnohaf in 4 uur." 46 mi nuten en 59 seconden. Onze landge noot Jos Dekker werd derde.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1968 | | pagina 11