Geen tijd om het oneens
te zijn in de Delta
Hjplfe
Nederlandsche
onneembare vesting
Dat zal me
niet weer
overkomen
VANDENBOEYNANTS
NU FORMATEUR
Acht overwegingen
om uw salaris
te storten op een
AMRO-Privé-rekening:
AMRO BANK
Voor sportieve
aktieve mensen
ROTTERDAM SPEELT
OPEN KAART
SLAG OM DUITS
CONCERN VERLOREN
Collard geeft
poging op
Studie aanleg
luchthaven in
West-Brabant
Eén havenschap in
Westerscheldebekken
Echtpaar bij
auto-ongeluk
omgekomen
Vakbeweging als
één man contra
mening Zijlstra
1
8
NIEUW PAND
VANDAAG
IN GEBRUIK
p&r*
5
DINSDAG 7 MEI 1968
(Van een onzer verslaggevers)
MIDDELBURG Rotterdam en het Deltagebied hebben de slag om het grote Westduitse
chemische concern Degussa verloren. Het grote bedrijf, dat op den duur aan 2.000 man werk
zal geven, vestigt zich in Antwerpen, omdat daar betere financiële faciliteiten kunnen worden
geboden.
BURGEMEESTER THOMASSEN
open kaart
Dankzij de flinke Belgische
rijkssubsidies, zei Rotterdams
burgemeester W. Thomassen gis
teren tijdens een lunchbijeen-
komst van het departement Zee
land voor de Nederlandse Maat
schappij van nijverheid en han-
BRUSSEL Koning Bode
wijn van België heeft de aftre
dende premier Paul Vanden
Boeynants verzocht een nieuwe
regering te vormen, nu Léo Col
lard, voorzitter van de Belgisch
socialistische partij, zijn poging
heeft opgegeven.
Collard wilde een coalitie vormen
van zijn BSP met de CVP, doch de
christen-democraten weigeren mee te
werken aan overleg over een rege
ringsprogram, als niet tevens de der
de Belgische nationale partij, de li
berale PW, wordt betrokken bij
overleg over de politiek van de nieu
we regering ten aanzien van taal- en
andere Vlaams-Waalse problemen.
Het bestuur van de BSP gaf later
een verklaring uit, waarin het onbe
grijpelijk en onaanvaardbaar wordt
genoemd dat de CVP veertien dagen
heeft geaarzeld alvorens ze zich dui
delijk uitsprak.
De regeringscrisis duurt nu reeds
drie maanden in België. Op 7 februa
ri bood de CVP-premier Vanden
Boeynants aan koning Boudewijn
het ontslag van zijn christelijk-libe-
rale coalitie aan, nadat meningsver
schillen tussen de Vlaamse en Waalse
vleugel in de CVP over de over
plaatsing van de Franse afdeling der
Leuvense universiteit geleid hadden
tot een ontslagdreiging van de
Vlaamse CVP-ministers.
Een CVP-politicus, P. W. Segers,
is daarna nog met een informatie
opdracht belast geweest, doch die
mislukte waarop vervroegde verkie
zingen werden uitgeschreven. Na die
verkiezingen, op 31 maart gehouden,
is een nieuwe informatiepoging van
DEN HAAG Een interdeparte
mentale commissie heeft opdracht
gekregen te onderzoeken waar een
tweede luchthaven kan worden aange
legd als een verzadiging van Schiphol
wordt bereikt. Minister Bakker (ver
keer en waterstaat) deelt verder mee
dat de commissie ook zal bekijken of
het mogelijk is een tweede luchtha
ven aan te leggen in West-Brabant.
Nagega^- wordt ook of samenwer
king m^ België een oplossing is.
Minister Bakker:
DEN HAAG Minister Bakker
(verkeer en waterstaat) is voorstan
der van de oprichting van één ha
venschap voor het gehele
Westerscheldegebied. De bewindsman
zou het ook toejuichen als de haven
beheerders aan het gemeenschappe
lijk havenb$leid in het Overlegor
gaan Zeehavenontwikkcling Zuidwest-
Nederland een meer concrete vorm
zouden geven.
Drs. Bakker is bereid een derge
lijke samenwerking te bezien tegen
de achtergrond van het nationale ha-
venbeleid. Hij meent dat de commis
sie Zeehavenoverleg, die binnenkort
zal worden ingesteld, hieraan een be
langrijke bijdrage kan leveren. De
commissie krijgt onder meer tot taak
de samenwerking tussen de havenbe
heerders te bevorderen, zodat het be
leid beter op elkaar kan worden af
gestemd.
een Vlaamse CVP-leider, d'Alcanta-
ra, mislukt voornamelijk doordat de
socialisten weigerden aan langdurig
informatief overleg deel te riemen.
De BSP verlangde toen, dwz veer
tien dagen geleden, dat er meteen
een formateur zou worden benoemd
en de partij sprak zich tevens uit
voor een BSP-CVP coalitie. De ko
ning verleende daarop een formatie
opdracht aan Collard.
GILZE RIJEN Het echtpaar Van
Loon-Van Geloven uit Tilburg is om
het leven gekomen bij een auto
botsing op de rijksweg Tilburg-Bre-
da. Het ongeluk gebeurde gistermid
dag omstreeks vijf uur. Door niet op
gehelderde oorzaak is de auto waarin
het echtpaar reed op de linker weg
helft geraakt en daar tegen een boom
gebotst.
BRUNSSUM De 57-jarige echt
genote van de heer J. Schoffelen uit
Merkelbeek is zaterdagavond bij een
verkeersongeluk aan de Costa Brava
in Spanje om het leven gekomen.
Verblind door een tegenligger, botste
de heer Schoffelen tegen een lan
taarnpaal. Hij en zijn echtgenote
werden ernstig gewond naar een zie
kenhuis overgebracht, maar me
vrouw Schoffelen bleek bij aankomst
daar reeds te zijn overleden. De heer
Schoffelen is buiten levensgevaar.
KERKRADE In de St. Pie
terstraat te Kerkrade kwam gister
middag de 71-jarige weduwe Diede
ren uit Kerkrade om het leven. De
vrouw liep plotseling de rijweg op
vanachter een geparkeerde auto en
werd aangereden door een 16-jarige
wielrijder. De vrouw kwam zo onge
lukkig te vallen dat zij kort na de
aanrijding overleed. Het ongeluk ge
beurde voor de ogen van haar doch
ter, die nog getracht had haar te
waarschuwen.
(Van onze sociaal-economische redactie)
UTRECHT Evenmin als het NVV
delen ook de andere vakcentralen, NKV
en CNV. het pessimisme van de presi
dent der Nederlandse Bank, dr. J. Zijl
stra. geuit in zijn recente jaarverslag.
Volgens de vakbeweging hoeft Neder
land geen „Engelse ziekte" te vrezen
maar koerst de economie weer de goede
kant uit.
In de bladen van NKV en CNV van
deze week wordt betoogd dat de inter
nationale positie van ons land in 1967
duidelijk is verbeterd, de uitvoer snel
ler stijgt dan de wereldinvoer en het
tempo van de loonsverhogingen is ver
traagd, terwijl de produktiviteit is ge
stegen.
Het CNV merkt op. dat deze stijging
vorig jaar 4 procent bedroeg, terwijl er
in Engeland een daling met 1 procent
was. Dr. Zijlstra meent dat de werk
loosheid vanzelf wel zal dalen als in de
loonsfeer wat meer rust wordt betracht.
„HU vergeet dat de lbnen zeer nauw
gekoppeld zijn aan de beweging van het
prijspeil en dat de overheid daarom, als
men de lonen wil matigen, het prijspeil
beter in de hand moet houden óf geen
maatregelen moet treffen die de prij
zen omhoog stuwen", aldus het NKV.
„In de tweede plaats staat prof. Zijlstra
te weinig stil bij het overwegend struc
turele karakter van de werkloosheid,
waaraan heel andere factoren debet zijn
dan de loonontwikkeling".
del, is ons deze kans voorbij
gegaan.
Aan het Duitse bedrijf waren niet
alleen vestigingsmogelijkheden in het
Waterweggebied aangeboden, maar
ook bij de Moerdijk en langs de Wes-
terschelde. Nu de Duitsers toch voor
Antwerpen hebben gekozen, aldus
burgemeester Thomassen, kan ik me
voorstellen, dat onze minister van
economische zaken zegt bij zichzelf:
„Dat zal me niet weer overkomen."
Burgemeester Thomassen stelde
tijdens deze lundh nadrukkelijk, dat
Rotterdam bij de Gavenontwikkeling
in het zuidwesten van ons land vol
komen open kaart wil spelen. Van
wantrouwen is helemaal geen sprake.
Alleen met samenwerking is er in
de toekomst iets te bereiken. Het
initiatief om voor het Zeeuwse de
partement te spreken was dan ook
van hem uitgegaan.
MOERDIJK
Tijdens de discussie die volgde op
het betoog van de burgemeester,
kreeg vooral het toekomstige in
dustrieterrein bij Moerdijk veel aan
dacht. Met name mr. J. van Aartsen,
Commissaris van de Koningin in Zee
land, zei dat het Moerdijk-plan nooit
een alternatief voor het Rei-
merswaal-plan zal zijn. Noord-Bra
bant heeft gekozen voor Moerdijk
omdat Reimerswaal later kan worden
verwezenlijkt dan oorspronkelijk het
plan was, merkte hij op.
Moerdijk is ontworpen voor sche
pen tot hooguit 5000 ton en Zeeland
neemt er nooit genoegen mee als er
grotere schepen zouden kunne., ko
men. Reimerswaal is opgezet voor
schepen van zo'n 70.000 ton.
De juiste opzet van Moerdijk is
echter nog niet bekend, omdat ook
afgewacht moet worden wat de
beslissing van Shell Chemie Neder
land zal zijn t.a.v. de vestiging van
enige chemische fabrieken. Moerdijk
is daarbij een grote kanshebber.
Mocht het echter toch zo gaan dat
Moerdijk voor grotere schepen be
reikbaar zal zijn, dan mag Zeeland
Rotterdam daar, aldus burgemeester
Thomassen, nooit op aankijken. De
algemene verantwoordelijkheid daar
van blijft een zaak van de rijksover
heid. Rotterdam helpt alleen bij de
opzet van Moerdijk omdat het geroe
pen is.
VOORDE-PUTTEN
Op een vraag over de toekomst van
Voorne-Putten van burgemeester drs.
D. Roemers van Vlissingen zei hij dat
het best zou kunnen dat Rotterdam
bij zijn studie over dit gebied op
onmogelijkheden stuit. Het zou ech
ter in dat geval bijzonder spijtig zijn
dat bepaalde industrieën zich dan
niet in ons land zullen vestigen, om
dat het voor hen noodzaak is in de
nabijheid van een chemisch centrum
te zitten.
Bovendien gaat het niet uitsluitend
om havens: Voorne-Putten zal toch
niet volledig ongerept blijven, zo zei
de heer Thomassen. Er komen grote
wegen, een stad van 100.000 inwoners
en vele veranderingen door de ruil
verkaveling.
De spanning in het overleg omtrent
de havenontwikkeling is vergroot
door het meningsverschil dat er bij
de partners heerst over Voorne-Put
ten. De verhoudingen aldus de
burgemeester worden door ge-
ruchten, onjuiste publikaties en te- j
genstrijdige meningen van bestuur- j
ders soms bemoeilijkt.
MAASVLAKTE
Een afzonderlijk probleem noemde
hij de Maasvlakte en de mogelijkhe
den tot uitbreiding daarvan in zuid
westelijke richting. Als de betekenis
van het zeer grote schip toeneemt,
zal de druk tot uitbreiding stijgen.
De veranderingen die ten gevolge
van de Deltawerken langs de kust
ontstaan, vormen een positieve faktor
voor de uitbreiding, meent de heer
Thomassen.
Hij zei dat de rijksoverheid door
haar maatregelen en eisen er vaak
toe heeft bijgedragen dat bepaalde
industrieën naar het buitenland gin
gen. Er is soms te dogmatisch ge
werkt. De ondernemer dient echter
snel en definitief met het bestuur te
kunnen onderhandelen. Gebeurt dit
niet. den is er kans dat de boot
wordt gemist.
Burgemeester Thomassen stelde
dat er geen tijd meer is om het met
elkaar in de Delta oneens te zijn.
Vanaf nu tot 1980 dient er 4000 hec
tare aan haven- en industrieterrein
te worden verwezenlijkt. Dat noemde
hij een gigantische opgave, gezien de
in het Rotterdamse havengebied to
taal ontwikkelde 3000 hectare." Daaro
ver heef! men vele tientallen jaren
gedaan. Er zal snel en doelmatig moe
ien worden samengewerkt. De me
thode van Rotterdam daarbij is:
kaarten op tafel.
VENLO Op een weg aan de
rand van Venlo botsten maandag
avond twee personenauto's in volle
vaart tegen elkaar. Beide bestuur
ders kwamen om: de 35-jarige A.
M. Jans uit Venlo en de 42-jarige P.
M. Grijmans uit Helden. Zij moes
ten door de brandweer uit het
wrak worden gehaald. Het is onver
klaarbaar hoe het ongeluk is ge
beurd.
gemakkelijkcontantgeld opnemen
(ook door uw echtgenote b.v.);
geen kosten. Alle giro-mogelijk
heden. En iedere boeking ziet u
1 op het dagafschrift:
i 3rente. En spaar-mogelijk-
heden met 4 t/m 6% rente;
een voorschot is mogelijk. Maar
belangrijker mogelijkheid: de
1 AMRO-Lening;
- Betaalcheques, om contant te be-
talen zonder contant geld op zak;
u kunt de bank de betaling van
i huur, verzekeringen, electriciteit
e.d. laten verzorgen;
r alle overige diensten van de
AMRO Bank staan tot uw be
schikking;
uw geld is veilig en voordelig bij
de AMRO Bank. Maak daar ge
bruik van.
AMSTERDAM-ROTTERDAM BANK
AMSTERDAM Het vandaag
door koningin Juliana geopende
nieuwe pand van de Neder
landsche Bank geldt als 't mo
dernste in zijn soort ter wereld.
Van de beveiliging kan 't zelfde
worden gezegd. Prof. dr. J. Zijl
stra, die sinds kort president is,
kan niemand aanbevelen een
onrechtmatige poging te doen tot
het kluizenstelsel van het ger
bouw door te dringen. .^Het zou
een uitzichtloos avontuur zijn",
verklaarde hij dienaangaande.
Praktisch, maar ook mooi
Ook als er geen vergadering is,
staat de deur naar het gebouw van
de Tweede Kamer open. Kamerle
den vergaderen toch, al is het dan
niet in de grote zaal, maar ergens ih
de beslotenheid van een fractieka
mer of spreekkamer.
Een schoolklas dromt binnen, de
kinderen bij de deur al bereid tot
bewonderen, dringen en stompen tot
aan de drempel, dempen dan hun
stemmen en kijken vol ontzag naar
een ieder die ze maar op de trap
ontwaren kunnen.
Onze ministers en kamerleden
mogen dan niet allen, zoals minister
Luns, bij name bekend zijn, en nog
minder van gezicht, het zijn toch
grootheden.
Elk een die op zo'n ogenblik in
het gebouw aanwezig is, deelt in die
toegedachte grootheid.
Heel anders komt de oude heer
binnen, wat langzaam, de hoed lich
tend aan de drempel. Hij gaat direct
naar rechts, waar in de glazen vitri
ne het grote boek ligt met de namen
van allen die in de jaren '40-45 het
leven lieten in de strijd of in het
verzet. Achter de vitrine plooi't de
vlag.
De oude heer buigt zich over de
vitrine. Hij leest, langzaam, aan
dachtig de namen.
Groot en duidelijk staan ze daar
op het wit papier gecalligrafeerd
met eindeloos geduld.
Iedere dag wordt een bladzij om-
De naam
geslagen en komen er andere namen
te lezen.
De eerste taak in de ochtend voor
de dienstdoende bode.
De oude heer richt zich op, loop'c
terug naar de andere hoek van de
hal. waar de bode achter zijn
schrijftafel zit. „Hij is er weer niet
bij...", zegt hij zachtjes.
De bode weet het al.
Hij kan ook niet helpen.
Alleen wijzen naar de registers,
waar de namen alfabetisch ge
rangschikt zijn en die op een leze
naar aan de muur liggen. Daarin is
een naam op te zoeken.
In het boek in de vitrine staan ze
echter in een andere volgorde, in
groepen vermeld.
De oude heer weet het ook al. Hij
komt uit Assen, al voor de derde
keer...
Zijn reis is moeilijk en ook duur.
Hij weet wel waar ongeveer de
naam in het grote boek staat, maar
de juiste dag dat die bladzijde om
geslagen wordt kan hij niet bereke
nen. Misschien was het gisteren,
misschien is het morgen.
Maar vandaag was het niet. De
bode is vriendelijk, staat op, brengt
hem 'toch maar nog eens naar het
register en helpt hem de naam te
zoeken.
Daar staat de man lang voor, het
hoofd gebogen. Met voorzichtige
vingers sluit hij de zwarte band.
Nog eenmaal wendt hij zich naar de
vitrine, dan met een groet naar de
bode, schuifelt hij weg. Buiten zet
hij zijn hoed weer op.
(Van onze speciale verslaggever)
De bank der banken heeft dan
eindelijk een nieuw tehuis. Het ver
rijst tot een hoogte van zeventig
meter aan het hoofdstedelijke Fr ede-
riksplein. op de plaats waar vroeger
het afgebrande Paleis voor Volks-
vlijt heeft gestaan.
ïn het oude Zuid doet de architec
tuur misschien nog een beetje grim
mig aan. Maar het heimwee naar
Amsterdam zoals het vroeger was,
zal wel helemaal verdwijnen als ook
de omgeving in straklijnigheid is op
gegaan.
Prof. M. F. Duintjer heeft op een
bepaald indrukwekkende wijze de
hoogbouw en de laagbouw op elkaar
afgestemd. De -ruimtelijke werking
geschiedt via reusachtige pleinen.
De laatste communiceren als het wa
re met de omringende grachten en
straten.
T ralieiverk
De centrale bank staat op een na
genoeg rechthoekig terrein met een
frontbreedte van 120 en een diepte
van 100 meter. Hoewel er kwistig
met traliewerk is gestrooid meer
overigens uit schoonheids- dan uit
veiligheidsoverwegingen krijgt
men niet de indruk met een onneem
bare vesting te doen te hebben. Van
de levenloze geslotenheid van het
oude gebouwencomplex aan de Oude
Turfmarkt bestemd voor nieuw
bouw van de klem zittende Stedelij
ke Universiteit is niets meer terug
te vinden.
In het pand, waarvan de hoogbouw
15 verdiepingen telt, zijn ten behoe
ve van de 900 personeelsleden (er is
overigens plaats voor 1200 mensen
kantines, een sportzaal en een recrea
tiezaal ingericht. Er is niet alleen ge
dacht aan e enondergrondse parkeer
garage, maar ook aan een reeks van
geïsoleerde appartementen, die als
atoomschuilkelders dienst kunnen
doen.
De totale kosten hebben 85 miljoen
gulden bedragen. De routine, de vei
ligheid en het sociale aspect zyn vol
gens de architect de voornaamste uit
gangspunten geweest. Hierdoor heeft
met een rationeel te benutten gebouw
gekregen, dat bovendien van onder
tot boven geklimatiseerd is.
Aan de Oude Turfmarkt moesten
goudtransporten nog op straat wor
den „gelost". De wagens kunnen nu
doorrijden tot in de voorruimten van
de kluizen, waardoor een belangrijk
stuk op het punt van de beveiliging
gewonnen ls.
Als elke circulatiebank is ook de
Nederlandse Bank rond drie kluizen
gegroepeerd. Het zijn een goudkluis,
een speciekluis en een effectenkluis.
De gezamenlijke inhoud is liefst
.6000 kubieke meter.
Uiteraard wilde professor Zijlstra
zich niet over de toegepaste beveili
gingssystemen uitlaten. Duidelijk is
echter dat het minder om een ge
wapende roofoverval gaat dan om
andere calamiteiten. Even duidelijk
is voorts dat slechts enkele lieden
van alle details op de hoogte zijn, en
dat de samenwerking van verschil
lende personen is vereist om de
schatkamers te kunnen betreden.
Hoe groot is de waarde aan goud,
die in het nieuwe pand van de Ne
derlandsche Bank ligt opgeslagen
De president hield dit liever geheim.
Ons land bezit een goudvoorraad van
ongeveer 6 miljard gulden, doch
„een niet onbelangrijk deel hiervan"
is bij de Federal Reserve Bank in
New York ondergebracht.
Even geheim bleef de waarde aan
bankpapier en metaalgeld, waar de
centrale bank over beschikt. Men kan
er echter van verzekerd zijn dat het
om miljarden gaat.
In het gloednieuwe pand aan het
Amsterdamse Frederiksplein wijdt
de Nederlandsche Bank zich nu aan
de taken, welke in de Bankwet 1948
omschreven zijn. De voornaamste
hiervan luiden:
1. De waarde van de Nederlandse
geldeenheid te reguleren op zodanige
wijze als voor 's lands welvaart het
meest dienstig is
2. De geldsomloop in Nederland te
verzorgen, voor zover deze uit bank
biljetten bestaat.
3. Het betalingsverkeer met het bui
tenland te bevorderen.
4. Toezicht uit te oefenen op het
kredietwezen.
Het nieuwe pand van de Nederlandse
Bank bij avond.
