100 GOLDEN
Verlies van HAL
19 milj. gulden
Baby-prins danste op
maat van drumbands
ACHTER RAAM VAN HET PALEIS
PRISMA7
Spandoeken in
beslag genomen
tijdens défilé
Enkele relletjes
op feestdag
Bloemendefilé
duurde langer
dan ooit
Bij de foto's
WOENSDAG 1 MEI 1968
Minder goede resultaten
in vracht en passage
-M
(Van onze scheepvaartredacteur)
ROTTERDAM De Holland-
Amerika Lijn heeft vorig jaar
een verlies van ruim 19 miljoen
gulden geleden. In 1966 nog werd
aldus het jaarverslag een
winst geboekt van bijna 6 mil
joen gulden. Het verlies wordt
ten laste gebracht van de alge
mene reserve. Belangrijkste oor
zaken zijn de minder goede
resultaten zowel in het passage
als in het vrachtbedrijf. In okto
ber jl. deelde de HAL reeds mee
geen dividend te zullen uitkeren.
De passage-resultaten werden door
de internationale spanningen en con
flicten nadelig beïnvloed. In de Vere
nigde Staten was een zekere terug
houdendheid om buitenlandse reizen
te maken (Vietnam), terwijl het toe
ristenbezoek aan Europa en het Mid
dellandse Zeegebied terugliep als ge
volg van de Israëlisch-Arabische oor-
Tegenslagen werden ook ondervon
den door het uitvallen van de Nieuw
Amsterdam en de Ryndam (ke-
telschade). Het totale verlies van het
passagebedrijf beliep 7,9 gulden.
Het vrachtbedrijf had te lijden van
het toenemende gebruik van contai
ners. De Amerikaanse voorsprong op
dit gebied dreigt nog te worden ver
groot door gesubsidieerde nieuw
bouw. Omdat de Atlantic Container
Line (waarin de HAL deelneemt)
eerst in het najaar van 1967 van start
ging, was er een hergroepering van
de vloot nodig, die een tijdelijk on
rendabel gebruik van de tonnage in
hield.
De dienst op New York en andere
Amerikaanse oostkust-havens leverde
een belangrijk hoger verlies op dan
in 1966, ondanks een gemiddeld gro
ter ladingpakket (5Vs miljoen gulden
verlies). De omvang van de vervoer
de lading via havens aan de Golf van
Mexico was veel minder dan die van
1966. De resultaten waren onbevredi
gend en het verlies bedroeg 4 mil
joen gulden.
De Mexico-dienst liep beter dan in
1966; de resultaten van de Noord-Pa-
cific-Kust-dienst en de Centraal-A-
merika Lijn bleven ongeveer gelijk.
REORGANISATIE
De reorganisatie-maatregelen die
vorig jaar zijn genomen om de opzei
van het bedrijf te verbeteren, zullen
dit jaar worden voortgezet. Het na
delig saldo der bijzondere baten en
lasten is, mede tengevolge van reor-
iganisatie-kosten wegens verplichtin
gen die voortvloeien uit perso
neelsvermindering, 6,1 miljoen gul
den hoger dan in 1966. Midden 1967
had de HAL 5425 werknemers tegen
6603 een jaar daarvoor. Deze vermin
dering kon ten dele door natuurlijk
verloop worden opgevangen.
De noodzakelijke verdere aanpas
sing van het bedrijf zal nog belang
rijke lasten meebrengen, zo zegt het
jaarverslag. Indien deze reorganisa
tie-kosten en de verwachte verliezen
op de tegenwoordige vloot ten laste
van de toekomstige exploitatie zou
den worden gebracht, zouden de
resultaten van komende jaren hier
van het nadeel ondervinden.
Daarom is in het credit van de
balans per eind 1967 een post .reor
ganisatievoorziening" van 80 miljoen
gulden opgenomen. Dit is een globale
indicatie van de omvang van de bui
ten de normale exploitatie liggende
kosten e.d.
In het jaarverslag wordt opge
merkt dat verwacht wordt dat de
ontwrichting van de betalingsba
lansen en de aangekondigde maatre
gelen tot verbetering van de Ameri
kaanse deviezen-positie volledig op
het bedrijf zullen drukken. Het
verschil tussen thuiskomende en uit
gaande lading zal toenemen. Teleur
gesteld is men over de vlagdiscrimi-
natie van bepaalde landen. Al deze
maatregelen zullen zeker ook invloed
hebben op het passagiersvervoer.
BEZUIMGIISG
De maatregelen die genomen zijn
tot inkrimping van het perso
neelsbestand zowel wat het wal-
personeel als de bemanningen betreft
en andere beslissingen die hebben
geleid tot verlaging van kosten, zul
len dit jaar naar verwachting een
bezuiniging opleveren van 15 miljoen
gulden. Voor 1969 wordt een nog gro
tere besparing verwacht.
In de vrachtdiensten blijft het stre
ven van de HAL gericht op rationa
lisatie van afvaarten door uitbreiding
van internationale samenwerking.
Voor de nabije toekomst wordt de
vernieuwing van de passagiersvloot
van het hoogste brtang geacht.
Hoewel de resultaten over 1968 nog
beïnvloed zullen worden door de ge
beurtenissen die op 1967 hun stempel
hebben gedrukt, rechtvaardigen de
genomen maatregelen, aldus het jaar
verslag, de verwachting dat een
keerpunt ten goede werd bereikt.
Vast staat echter nog niet dat ïeeds
over 19G8 een sluitende rekening kan
worden getoond.
SOESTDIJK Bij palels Soestdijk
heeft de recherche gistermorgen tij
dens het défilé voor koningin Juliana
vier spandoeken in beslag genomen
van de Pax Christi-groep Soestdijk.
De jongelui hadden bij het toe
gangshek wel toestemming gekregen
van de politie om aan het défilé deel
te nemen, als zij van één van de leu
zen een stukje wegknipten. Het ging
daarbij om de zinsnede „doet u er
ook iets aan" achter de leuze „35
miljoen hongerdoden". Zij gaven ge
volg aan dit verzoek, maar de recher
che dacht er kennelijk anders over
dan de politie en nam niet alleen het
bewuste spandoek in beslag maar
ook de drie andere waarop onder
meer stond: „Een wereld of geen we
reld" en „Een welvaart of geen wel
vaart".
De secretaresse van de Pax-Chris-
Pax-christiegroep, Regina Wüstenfeld
vertelde na afloop van het défilé, dat
de spandoeken om half een terugge
geven zouden worden. Om half twee
was dat echter nog niet gebeurd.
PRISMAV bijou
prachtige band met origineel écorce motief 159.-
2) verfijnd modelfraai bewerkte band 155.-
3) nouveauté met gesatineerde band
en champagne-kleurige wijzerplaat 159.-
Belastingvrije spaarpremie
van 20% voor deelnemers aan
het Premie Spaarplan tot een
maximum vanf 100,- per echt
paar of f 50,- per persoon
per jaar.
Spaarvormen(evt.te combineren):
levensverzekeringen
spaarkasinschrijvingen
hypotheekaflossingen
spaarbewijzen
effectenbewijzen
garantiekredietaflossingen
Nadere Inlichtingen bij Spaarbanken,
Boerenleenbanken, Raiffeisenbanken,
Postkantoren. Banken, Borgstellings
fondsen, Hypotheekbanken. Bouwfond
sen, Spaarkassen. Levensverzekering
maatschappijen, assurantie-tussenper
sonen en de Sociale Verzekeringsbank.
Of vraag per briefkaart aan Premie
Spaarplan. Postbus 51. Den HaSg, vrij
blijvend de brochure over dit nationale
plan.
In A'darn twee arrestaties
AMSTERDAM w Koninginnedag is
in enkele plaatsen met wat scher
mutselingen gepaard gegaan.
Een kleine honderd jongelui trok
ken in Amsterdam met een rode vlag
en de leuze „1 mei vrij" roepend
vanaf de Dam naar het hoofdbureau
van politie, waar ze werden opge
wacht en verspreid.
Het bleef gisteravond nogal rumoe
rig op de Dam. De politie moes"c en
kele malen optreden zonder dat zich
werkelijke incidenten voordeden. Er
werden twee arrestaties verricht.
Evenals verleden jaar ontstonden
in Haarlem moeilijkheden tussen po
litie en jongelui. Er werden wat ver
nielingen aangericht De politie moest
enkele malen charges uitvoeren. De
politie greep ook 's avonds in toen
jongens zonder te be'calen een bi
oscoop wilden binnendringen. Verder
moest tijdens dansen in het Concert
gebouw de politie optreden.
Ook in Breda deden zich kleine
schermutselingen voor. Zeven jon
gens kregen een proces-verbaal. De
politie was al op relletjes voorbereid
omdat in de nacht van maandag op
dinsdag op twee plaatsen een soort
molotof-cocktails was gegooid. Dit
gebeurde bij de feestkiosk op de Gro
te Markt en de als vrijheldsmonu-
men'c dienende tank in het Wilhelml-
napark.
Politie verhindert
betoging Maastricht
MAASTRICHT De aangekondig
de betoging van de socialistische jon
geren in Maastricht is gisteravond
door de politie verhinderd. Toen de
jongeren, afkomstig uit Amsterdam,
Rotterdam en Den Haag hun busjes
verlieten en rode vlaggen, een span
doek en ander propagandamateriaal
toonden greep de Maastrichtse politie
in. Zij werden In arrestantenwagens
gezet en overgebracht naar het
hoofdbureau van politie. Nadat tegen
hen proces verbaal was opgemaakt,
werden zij weer in vrijheid gesteld.
HULST Op het kruispunt van
de rijksweg Hulst-grens en
Sint-Jansteen, is maandag omstreeks
half acht de 70-jarige veehandelaar
S. Schuurman uit Sint-Jansteen bij
het oversteken van de weg met zijn
fiets door een personenauto gegrepen
en zwaar gewond. Hij werd naar het
ziekenhuis te Hulst overgebracht,
waar hij kort na aankomst overleed,
(Van een onzer redacteuren)
SOESTDIJK Langer dan
ooit heeft gisterochtend het
bloemendefilé waarmee de jarige
vorstin in de paleistuin werd ge
huldigd, geduurd.
Tot ieders verrassing maakte
de kleine prins Willem-
Alexander zijn ofifciële debuut:
eerst op vaders arm, daarna
veelal op moeders schoot achter
een der vensters. Hij was het, die
ditmaal de show stal en daarvan
genoten de thuis naar de tv
kijkenden nog het meest.
Het was een heel apart gebeuren in
de allang tot wat monotone traditie
geworden bloemenhulde en de jarige
Koningin had er geen enkel bezwaar
tegen, dat de camera zich dikwijls
van haar afkeerde om het prinsje te
laten zien: heel haar grootmoeder
lijke trots stemde daarmee in.
Elk kind roert een tere snaar in de
harten en zo ook de aanvallige
verschijning van de eenjarige baby,
die zich lange tijd opperbest
amuseerde achter het glas, door te
dansen op de maat van de zoveelste
voorbijtrekkende drumband, heerlijk
aan de kanten gordijnen te sjorren of
handjes en neusje tegen de ruit te
drukken. Later de hulde duurde
bijna twee uren werd het hem
teveel: het prinselijke duimpje ging
in de mond, hij ging wat doezelig
kijken, geeuwde een paar maal en
tuimelde ten slotte gerust in Beatrix'
armen in slaap om niet eens wakker
te worden toen zijn verzorgster hem
overnam en wegdroeg.
Intussen werden de Koningin,
prins Bernhard en de verdere ge
zinsleden op het bordes van wie al
leen prinses Margriet ontbrak, niet
moe te kijken naar de bonte stoet die
voorbij trok.
Langzaam maar zeker wijzigt zich
een en ander in het défilé: werd
vroeger de rij burgers onderbroken
door bepaalde groepen, nu vormen de
particulieren min of meer afwisseling
op de veelal geüniformeerde vereni
gingen, de muziekkorpsen, drum
bands e.d.
De padvinderij, die vroeger zo'n
flink aandeel in de stoet had, ziet
men niet meer, gymnastiek- en wan
delclubs des te meer.
Hierdoor wordt ook het idee van
bloemen-brengen enigszins wegge
drukt, want het zijn juist de particu
lieren, die de vrolijke boeketjes
meebrengen. Het bordes raakte dit
maal lang nliet vol, hoewel de rood
bruine loper toch een stuk werd ver
breed met de pracht van vooral tul
pen en narcissen.
De traditie wordt een kloeke orga
nisatie. Er is zoveel man op de been
aan rijkspolitie en recherche, dat het
geheel wel een ordelijk verloop moet
hebben. Gedurende de route door de
paleistuin is de aanmaning „doorlo
pen" niet van de lucht en de stoet
wordt voor het bordes zodanig op een
afstand gehouden, dat slechts een en
keling kans ziet, te ontsnappen voor
het maken van een foto of eventjes
een paar treden op te lopen.
Alleen wie genoteerd staat, mag
naar boven en dat was een grote
tegenvaller voor een afvaardiging
Turkse gastarbeiders, die een prach
tig bloemstuk wilden aanbieden. Dat
werd hen net zo uit de handen ge
rukt als het eenvoudigste tuiltje nar
cissen van zovele anderen
Maar goed, ze waren er weer: de
estafette-studenten met de oorkonde
die het défilé openden: deze keer een
afvaardiging van het Leidse corps
(niet in jacquet, zoals anders) en na
hen vertegenwoordigers van andere
stedelijke studentencorpsen, wél in
officiële kleding.
Het Deventer landbouw-studenten-
corps bood het eerste geschenk aan:
een foto van tuingewas in lijst.
De toevloed van geschenken was
niet zo groot als in voorgaande jaren.
Wel kreeg koningin Juliana twee
aanwinsten voor haar poppenverza-
meling: een Zeeuws boerinnetje en
een marinier. Er waren ingelijste
plaatwerken en geborduurde kussens,
maar wij misten de traditionele
reusachtige Drentse kegge. Utrecht
was en masse vertegenwoordigd in
diverse groeperingen: 550 leden van
de Oranjevereniging, schoolkinderen,
leerlingen van de school voor gehan
dicapten, de ponyclub, het politie
corps enz.
Spandoeken
Wel worden in de eindeloze stoet
steeds meer spandoeken meegedra
gen. De opschriften varieerden van
„Welgefeliciteerd, Oma" en „Nog vele
jaren ongestoord Geref. lyceum
Amersfoort" tot waarschuwingen te
gen de honger in de wereld. Erg aar
dig was een deputatie van de Kra-
lingse Schoolvereniging Rotterdam,
waarin kinderen het raam van een
metro-trein meedroegen. De burge
meester van Geldermalsen kwam een
ingelijst schilderij aanbieden en
Britse huisvrouwen een fantasie-mo
lentje. De carnavalsverenigingen wa
ren druk vertegenwoordigd en dat
was een nieuwtje in de stoet. Uit
Suriname kwamen enkele dames een
Delftsblauw bord geven.
Het was al lang na half één toen
eindelijk de hekken werden gesloten
en de nog (al dan niet voorzien van
klapstoelen die ijverig werden mee
gedragen) wachtende burgers hun
kans verkeken wisten.
Toen daalde de koninklijke familie
het bordes af om zich naar het gazon
Q Even leek het er gisteren op
dat de regen spelbreker zou
worden in de paleistuin. Kleu
rige paraplu's moesten worden
opgestoken. Prinses Christine
nam het scherm van haar moe
der over om haar letterlijk wat
meer armslag te geven. Tussen
Koningin en Prins is nog juist
het hoofd van de (eveneens
jarige) heer Van Vollenhoven
te zien.
O Van de overweldigende bloe
menhulde deelde prins Bernhard
op een gegeven ogenblik maar
wat uit. Prinses Irene kreeg dit
boeket, omdat rozen haar lieve
lingsbloemen zijn.
O Al zaten ze, terwijl het defile
vorderde, wat achteraf: ieders
belangstelling (gelukkig ook die
van de tv-mensen) ging toch
wel speciaal uit naar moeder
Beatrix en haar schattige, be
weeglijke zoontje die achter een
van de ramen het feestgewoel
volgden.
Maar op den duur wilde Wil
lem-Alexander toch wel eens wat
anders. Hij begon in de venster
bank te dansen, bewerkte het
vensterglas met zijn vuistjes en
zelfs ook, zoals hier, met zijn
tong.
En hoe gaat dat dan als je net
één bent. Dan word je loom,
gaapt eens hartgrondig om
tenslotte veilig in moe
ders arm weg te kruipen en snel
weg te zeilen, heerlijk, in een
gezonde, droomloze, onbezorgde
slaap.
Het Rode Kruis had zeer veel werk
gemaakt van de manifestatie en werd
daarvoor ruim beloond: alle leden
van de koninklijke familie liepen
rond en lieten zich veel verklaren.
Ook prins Hugo stelde vragen, die
graag werden beantwoord.
Pas tegen één uur ging het konink
lijk gezin, dat van half elf af buiten
was geweest, weer naar binnen. So
lang had nog nooit een feest in de
paleistuin gedutird.
te begeven, waar het Nederlandse
Rode Kruis front had gemaakt. Alle
facetten van het veelomvattende
werk werden hier in tenterof in de
open lucht getoond. Het ging weer
een beetje regenen, maar de Konin
gin zei, nauwelijks notitie nemend
van de veelkleurige paraplu die haar
boven het hoofd werd gehouden: ,,'t
Is wel jammer, maar gelukkig heb
ben we er nAet veel last van gehad"
en zij liet zich door iz spatten niet
afhouden van een bezoek aan de
wellfare-tent, waar zij vriendelijk
sprak met gehandicapten, die de be
langrijke arbèidstherapie de
monstreerden.