voor
Ongekend jaar
bij bel ver spreiding
BOND VAN PREDIKANTEN VIJFTIG JAAR
Advies bij dienst
gemengd huwelijk
Kerk naai/
M. L. Kin§j
genoemd
Chr.
Geref.
steeds
Kerken nog
bestaansrecht
GROEI IS STERKER
DAN VORIG JAAR
Seksualiteit
te veel het
middelpunt
Een woord voor vandaag
Medewerkers ook
betrokken in
zaak-Toornvliet
Oplagecijfer werd
in vijf jaar
verdubbeld
Nieuwe Testament
meest verkochte
boek in VS
Uw probleem
is het
onze....
Voorzitter van
Baptisten Unie
treedt af
School genoemd
naar Gerbrandv
Federatieve band
T ehuisgemeente
en geref. kerk
In VS maar 150
negerpriesters
Ds J
H. Velema
in nieuwe Jaarboek
Wonden
N
Symposion
BEBÖEPMCSWERK
Het feit dat Christus is opgewekt, houdt in dat er voor ons
hoop is. In I Corinthe 15 vervolgt Paulus: „Want evenals in
Adam allen sterven, zo zullen ook in Christus allen levend
gemaakt worden." Twee woorden staan tegenover elkaar: dood
en leven. Maar we mogen daarbij niet automatisch denken aan
„graf' en „kraamkamer".
De bijbel spreekt anders over „dood" dan wij. Voor ons is
„dood" identiek met „graf". Maar in de bijbel is het graf de
uiterste consequentie van dood. Dood zijn is afgesneden zijn
van de bron van het leven. Volgens de bijbel zijn de mooiste
snijbloemen dood, eenvoudig omdat zij gedoemd zijn om te
sterven. Hoe mooi van kleur ook, ze komen in de vuilnisbak
terecht. Omdat de mens in Adam God de rug toekeerde, is
ook hij gedoemd om verloren te gaan.
Leven is het tegenovergestelde van dood. In bijbelse zin
betekent dat verbonden zijn met de wortel van het leven, met
God. Een dorre struik in winterslaap leeft. Er is nog niet veel
moois aan, maar de wortel staat er voor garant dat straks de
knoppen weer zullen uitlopen. Die dorre struik heeft een toe
komst, omdat hij een afkomst heeft, hij is opgegroeid uit de
wortel.
Daarom is er niet voor ieder mens leven. In Adam zijn we
gedoemd te sterven. Maar Christus als wortel van het nieuwe
leven heeft gezegd: „Komt tot Mij". Paulus zegt: „In Christus
zullen allen levend gemaakt worden". In Adam zijn wij ge
boren, maar „in Christus" worden wij uitgenodigd. Christus zei
dat niet tot mensen 2000 jaar geleden. Hij leeft. Hij zegt dat
ook nu. Hij roept ons. Wij mogen tot Hem komen.
Christus wil ons aannemen. Hij wil ons tot een nieuwe wortel
zijn. Maar dat vraagt van ons, dat we inderdaad tot Hem gaan
en zeggen: „Heer, neem ook mij en laat mij delen in uw leven."
We lezen vandaag: I Petrus 4 1-11.
DINSDAG 23 APRIL 19*f
Ontslag secretaresse
HAARLEM De situatie waarin
de radiopredikant ds. G. Toornvliet
(die tijdelijk met „verlof" is) zich
bevindt, heeft voor sommige van zijn
medewerkers ingrijpende gevolgen.
Zijn secretaresse mejuffrouw L.
Veenhuizen (29), die door het bu
reau Kerk zonder Grenzen, de orga
nisator van radio-Bloemendaal, aan
de predikant was uitgeleend, heeft
haar ontslag gevraagd. Zij gaf te
kennen trouw aan de predikant te
willen blijven.
Ds. Toornvliet blijft intussen in
het land spreken. Gisteravond was
hij weer in het Haarlemse Concert
gebouw. Ditmaal werd,de dienst niet
begeleid door de organist Adriaan
Verschoor, die de eerste keer het
Concertgebouworgel bespeelde.
De organist is in vaste dienst van
de Stichting Bloemendaal en had
voor zijn spelen in de dienst van ds.
Toornvliet toestemming gevraagd
aan de stichting. Deze gaf die met
Pasen wel, maar verbood 's avonds
daarna medewerking aan ds. Toorn
vliet, wanneer deze in Haarlem
preekt.
Weer in Europa
weer
max. temp.
gisteren
neer
slag
Kopenhagen
onweer
22
0.1
Londen
zwaar bew.
15
1
Amsterdam
mist
22
4
Brussel
regenbul
25
4
Luxemburg
licht bew.
27
0
Parijs
regen
24
2
Nice
onbew.
23
0
Frankfort
half. bew -
29
0
München
onbew.
28
0
Ztlrich
onbew.
27
0
Genève
onbew.
25
0
Locarno
onbew.
25
0
Wenen
onbew.
26
0
Innsbruck
onbew.
28
0
Rome
onbew.
23
0
Madrid
0
Mallorca
half bew.
27
0
(Van onze kerkredactie)
LONDEN De bijbelverspreiding heeft verleden jaar
een ongekende top bereikt. In 1967 hebben de bijbelgenoot
schappen over de hele wereld 105 miljoen bijbels en bijbel
gedeelten in omloop gebracht. Dat is tweemaal zoveel als in
1962.
Hiervan waren vijf miljoen complete bijbels, 13 miljoen
Nieuwe Testamenten, 32 miljoen bijbelgedeelten (minstens een
bijbelboek bevattend) en 55 selecties.
Brieven die niet zijn voorzien
van naam en adres kunnen niet in
behandeling worden genomen. Ge-
helmhouding ls verzekerd. Vragen
die niet onderling met elkaar In
verband staan moeten ln afzonder
lijke brieven worden gesteld. Per
brief dient een gulden aan postze
gels te worden Ingesloten.
Vraag: Een huurder heeft op zol
der twee slaapkamertjes laten tim
meren. Hij heeft alle rekeningen be
taald. De verhuurder heeft al deze
rekeningen ingenomen om van zijn
belasting te laten aftrekken. Nu
gaat de huurder het huis verlaten
en hoort van zijn opvolger, dat deze
meer huur moet betalen. De ver
trekkende huurder krijgt van alles
wat hij betaald heeft, geen cent te
rug. De nieuwe huurder wil wel de
douche overnemen, omdat deze de
deur niet uit kan.
Mag de vertrekkende huurder hu
alle bijbehorende voorwerpen zoals
mengkraan, handdouche, wastafel,
geyser, meenemen, daar van dit al
les niets vergoed wordt? Is het re
delijk dat de huurder niets terugbe
taald krijgt?
Ook heeft de verhuurder tijdens
de loop van de huurovereenkomst,
gevraagd de waterleiding mee te be
talen. Kan dit?
Antwoord: De verhuurder heeft
de rekeningen ingenomen en in af
trek gebracht voor de inkomstenbe
lasting. Zijn bedoeling was dus de
kosten van verbetering zelf te dra
gen en de voordelen daarvan te ge
nieten, of om belasting te ontduiken
(een strafbaar feit dus). De vertrek
kende huurder kan dus schadever
goeding eisen en desnoods een advo
caat nemen. Te meer omdat de ver
huurder van de verbetering profi
teert door hogere huur te eisen. Of
hij dat mag, kan de nieuwe huurder
vragen bij de huuradviescommis
sie.
De verhuurder heeft bovendien
blijkbaar tussentijds de huur ver
hoogd door de waterleidingskosten
ten laste van de huurder te brengen.
Ook dit is een zaak, die men aan de
huuradviescommissie kan voorleg
gen. De douche mag de vertrekken
de huurder meenemen. Verkoopt hij
deze aan de nieuwe huurder, dan
hangt het van de overeenkomst met
de nieuwe huurder af of hij gerech
tigd is bijbehorende zaken mee te
nemen.
Vraag: Ik bezit een huis dat op 1
januari 1962 verhuurd was voor 25
per week. Zoudt u me ook de huur
verhogingen sinds die tijd kunnen
opgeven, de hoogte van de huidige
huur, en of er weer een huurverho
ging op komst is? Het huis is onge
veer in 1932 gebouwd.
Antwoord: Na 1 januari 1962 be
droeg de huur op 1 september 1932
ƒ27,50, 1 juli 1964 ƒ29,75 (dus meer
dan 125 per maand), waardoor de
huur op 31 december 1965 verhoogd
werd met 15 pet. en 1 juli 1967
eveneens tot ƒ39,44 (met afrondin
gen). Hoe de volgende huurverhoging
binnenkort uitvalt, is nog niet te
zeggen.
Vraag: Ik las ergens dat de be
jaardenverzekering maar drie pre
mies kent, waarvan de noogste
35,46 bedraagt. Ik moet echter
maandelijks 54,90 betalen. Kan u
dit verschil verklaren?
Antwoord: De gegevens in uw
knipsel zijn verouderd. Bij een in
komen tot en met ƒ4962 per jaar
bedraagt de premie 13,85 per
maand, tot en met 5972 27,70
p.m., en tot en met 6656 ƒ41,55
p.m. De aanvullende zieken
huiskostenpremie is ƒ0,20 per week
of ongeveer 1 per maand.
Het verschil van 12,50 kunnen
wij niet verklaren; wel' kan u met
deze gegevens gewapend nader in
formeren bij het betrokken zieken
fonds. Misschien is uw vermogen
van invloed.
(Van een onzer verslaggeefsters)
DEN HAAG Het pastoraal
beraad van de kerken in Noord-
Brabant en Limburg heeft een
adviesschema opgesteld voor
predikanten en priesters, die een
huwelijksdienst moeten leiden
waarin een rooms-katholiek met
een protestant trouwen. Dit
schema is bedoeld als een hand
reiking en draagt een voorlopig
karakter.
Bij het ontwerp is een poging ge
daan essentiële elementen van de
rooms-katholieke huwelijkssluiting
en de protestantse huwelijksinzege
ning zinvol in één dienst samen te
doen gaan.
De priester moet handelen in over
leg met de betrokken bisschop en de
predikant in overleg met de betrok
ken kerkeraad. De vragen, die in de
protestantse dienst aan de inzegening
ROTTERDAM De ..Kerk van Je
zus Christus van de heiligen der
faatste dagen" (de mormonen) in ons
land ontvangt hoog bezoek in de
persoon van Theodore M. Burton, as
sistent van de raad der twaalven en
overziener van de Westeuropese zen
ding. Donderdagavond om acht uur
«preekt hij in de kerk aan de Zaaier-
weg 17 te Amsterdam.
Gereformeerde vrouwen:
BAARN In een schrijven
aan de A.R. Kamerfractie heeft
het bestuur van de Bond van Ge
reformeerde Vrouwenverenigin
gen haar bezorgdheid uitgespro
ken over de toekomst van de
jeugd in Nederland. Zij betreurt
het namelijk, dat de seksualiteit
tegenwoordig zo in het middel
punt staat dat het lijkt of andere
waarden daardoor totaal op de
achtergrond raken.
Veel leden van de bond. die hun
mening bij het bestuur kenbaar heb
ben gemaakt vinden dat televisie, ra
dio en pers hieraan meer aandacht
besteden dan nodig en wenselijk is.
De vraag of de verkoop van an-
ti-conceptionele middelen vrijgege
ven dient te worden, beantwoordden
deze leden verschillend. Ongeveer de
helft geeft de voorkeur aan verstrek
king alleen op medisch advies of ver
koop alleen aan gehuwden.
De leden die daarentegen de ver
koop vrij willen geven zijn er vrijwel
allen voor, dat hierbij een leef
tijdsgrens in acht zal worden geno
men, waarbij men in het algemeen
denkt aan zestien jaar. Daarmee sa
menhangend zien zij geen reden deze
middelen openlijk te etaleren of er
reclame mee te maken.
Tenslotte leggen alle leden, die hun
mening kenbaar hebben gemaakt na
druk op de grote verantwoordelijk
heid die de ouders in de eerste plaats
hebben en daarnaast alle instanties
die met opvoeding en_ zorg voor de
(geestelijke) volksgezondheid zijn be
last.
AMSTERDAM Ds. W. Veenstra
te Amsterdam, die sinds februari
1967 voorzitter van de Unie van Bap
tisten Gemeenten in Nederland is,
heeft meegedeeld dat hij na de alge
mene vergadering van de Unie. die
op 18 mei zal worden gehouden te
Hengelo (O.), om gezondheidsredenen
zich uit de leiding van de Unie zal
moeten terugtrekken.
vooraf gaan, kunnen achterwege blij
ven, daar zij behoren bij de vragen,
die de priester stelt.
De plechtigheid kan in principe in
elk willekeurig kerkgebouw worden
gehouden.
De schriftlezing en predikingen
kunnen priester en predikant in
overleg verzorgen, terwijl de slotge
beden en slotzegen door beiden teza
men kunnen worden uitgesproken.
De preek kan door de predikant of
de priester worden gehouden.
Keuze van de liederen heeft geen
praktische bezwaren op te leveren.
Als voorwaarde wordt vooraf
gesteld, dat een serieuze pastorale
begeleiding van de huwenden aan de
kerkelijke plechtigheid moet vooraf
gaan, alsmede een, goed overleg tas
sen de betrokken priester en predi
kant.
Weduwe verricht opening
J
(Van een onzer verslaggevers)
SNEEK De 82-jarige weduwe van
prof. mr. P. S. Gerbrandy, minister
president van de regering in balling
schap in de oorlog, heeft gisteren in
Sneek een school geopend, die naar
haar man is genoemd.
Mevrouw H. E. Gerbrandy-Sikkel uit
Den Haag zei, dat haar echtgenoot dit
initiatief zeer zou hebben gewaardeerd.
„Hij was één van de uwen en zijn hart
trok altijd naar Friesland. Als hij het
moeilijk had. begon hij Fries te praten".
Professor Gerbrandy, in 1961 overle
den. ging in het Friese Gauw naai
school. Hij is voorzitter geweest van het
Sneker schoolbestuur en werd later,
toen hij aan de VU in Amsterdam hoog
leraar was, geëerd als ere-voorzitter
van dit bestuur.
Vooral de verspreiding van de
laatste categorie, geïllustreerde boek
jes met selecties uit de Bijbel, is de
laatste jaren geweldig gestegen. Al
leen al in de Verenigde Staten wer
den er 43 miljoen verspreid. Zij wor
den gebruikt als eerste kennismaking
met de Bijbel.
Het Nieuwe Testament stond in de
Verenigde Staten verleden jaar aan
de 'top van de best verkochte boeken
als gevolg van de nieuwe vertaling in
hedendaags Engels „Goed Nieuws
voor de moderne mens". In septem
ber 1966 kwam deze vertaling uit.
Dezer dagen werd het tien miljoenste
exemplaar verkocht.
Uit vele landen komen berichten
over sterk toegenomen bijbel
verspreiding. In Senegal (Wes'c-Afri-
ka), waar de bevolking voor 85 pro
cent uit islamieten bestaat, werd de
verspreiding in 1967 vervijfvoudigd.
In Kenia, Oeganda er) Tanzania wer
den in zeven maandeh ruim een mil
joen bijbels en bijbelgedeelten
verspreid, bijna 2,5 maal zoveel als
het jaar daarvoor.
In Indonesië zullen dit jaar hon
derdduizend bijbels worden gedrukt.
In 1966 steeg de bijbelverspreiding
er, vergeleken met 1965, met 250 pro
cent.
Staatsdrukkerij
De staatsdrukkerij van Roemenië
is bezig met het drukken van 100.000
bijbels voor de Orthodoxe kerk. Het
papier is een gift van de wereldbond
van bijbelgenootschappen. Voor de
protestantse kerken worden 30.000
bijbels ingevoerd uit het buiten
land.
(Van onze kerkredactie)
GRONINGEN Besprekingen tus
sen de Tehuisgemeente te Groningen
en de Gereformeerde Kerken (syno
daal) hebben geresulteerd in een
voorstel tot kanselruil en wederzijdse
openstelling van het avondmaal.
Men denkt aan een federatieve
band in de geest van de Gerefor
meerde Kerken A en B bij de hereni
ging van de afgescheidenen en dole
renden in het laatst van de vorige
eeuw.
Zoals bekend maakte de Tehuisge
meente zich los van de Gereformeer
de Kerken (vrijgemaakt) in verband
met de afzetting van ds. A. van der
Ziel.
In Latijns-Amerika verschenen
twee bloemlezingen uit de Bijbel in
het Spaans voor beginnende lezers:
korte eenvoudige zinnen, grote let
ters, kleurige plaatjes.
In Israël werden vorig jaar 20.000
bijbels verspreid. Er wordt gewerkt
aan een nieuwe vertaling van het
Nieuwe Testament in modern He
breeuws.
Het vertalen neemt uiteraard een
belangrijke plaats in het werk van
de bijbelgenootschappen in. Daarbij
vallen momenteel drie dingen op.
Revisie
Het accent valt niet meer zozeer op
eerste overzettingen, als wel op re
visies en vertalingen in „heden
daagse" taal. Drieduizend vertalers
over de hele wereld zijn bezig aan
revisies. Vooral in grote delen van
Afrika en Azië acht men de voorhan
den vertalingen niet meer bruik
in de tweede plaats neemt de sa
menwerking met de rooms-katholie-
ken snel toe.
Verder gaan de bijbelgenootschap
pen geleidelijk over op het Griekse
Nieuwe Testament, gepubliceerd door
de wereldbond in 1966, als „grond
tekst". Tot nu toe werd de uitgave
van Nestle algemeen aanvaard. In
december deed het Brits en buiten
lands bijbelgenootschap deze stap.
De nieuwe vertaling van het Nieu
we Testament in het Koreaans, die in
december verscheen, was binnen
twee maanden uitverkocht. Samen met
de rooms-katholieken werkt men nu
aan het Oude Testament. Daarbij zal
dit jaar een Nieuw Testament in he
dendaags Koreaans verschijnen, spe
ciaal voor niet Christenen. Vorig jaar
werden in Korea, waar slechts vijf
procent christen is, 28 miljoen bijbels
en bijbelgedeelten verspreid.
Budget
Een klein gegeventje tot slot: het
budget van de gezamenlijke bijbelge
nootschappen voor de bijbelversprei
ding bedraagt voor dit jaar 24 mil
joen.
AMSTERDAM De in aanbouw
zijnde nieuwe kerk van de baptjsten-
I gemeente te Amsterdam-Centrum ini
-de Kerkstraat zal de naam Dr. Martin)
Luther King Kapel ontvangen. Del
gemeente te Amsterdam-C. heeft Me
vrouw King van dit besluit ln ken-j
nis gesteld.
„Het lijkt ons een zinvol eerbewiji
aan het leven en werken van deze
baptistenpredikant, die als een strij
der van de goede strijd zijn leven in
dienst stelde van de Heer en zijn.
medemensen", aldus een verklaring
van de Amsterdamse baptistenge
meente.
Een nieuwe baptistenkerk in de
binnenstad van Amsterdam werden
noodzakelijk nadat de hoofdstede-;
lijke bouwpolitie twee jaar geleden
min of meèr plotseling beval, dat het
oude zalencomplex in de Kerkstraat;
moest worden afgebroken. Men hoopt
in de herfst het nieuwe kerkgebouw
in gebruik te kunnen nemen. Predi
kant van de baptistengemeente in.
Amsterdam-Centrum is ds.; W.!
Veenstra.
DETROIT De Rooms-KatholieUe
Kerk in de Verenigde Staten heeft
58.000 priesters. Daaronder zijn maar
150 negers.
Daarover zijn harde noten ge
kraakt op een colloquium van negeiv
priesters. „Onze kerk is primair een]
instelling van blanken. Zij is zich
duidelijk niet bewust van de zicli
wijzigende situatie in de zwarte ge
meenschap." De vergadering deed
een beroep op de kerk, om al hot
mogelijke te doen om zwarte mannen]
voor het priesterschap te werven.
De enige Amerikaanse negerbis-1
schop, Harold Perry, nam ook aan de;
bijeenkomst deel.
(Van onze kerkredactie)
DORDRECHT „Gegeven de
geschiedenis van Christus' kerk
in deze landen in de vorige en
deze eeuw was en is het bestaan
en voortbestaan van de Christe
lijke Gereformeerde Kerk een
wettige zaak."
Dal schrijft ds. J. H. Velema
in het Jaaroverzicht in het heden
verschenen Jaarboek 1968 van de
Christelijke Gereformeerde Ker
ken. Hij gaat daarin uitvoerig in
op de vraag naar „onze plaats".
Ds. Velema wijst op het feit dat de
gereformeerde belijdenis en haar
functionering steeds in het geding
zijn geweest. „Die belijdenis werd
niet gehandhaafd dan wel werd aan
gevuld; de belijdenis werd gelezen in
het licht van een bepaald systeem of
de religie van de belijdenis kwam
tekort. Als we daarvan overtuigd
zijn, hebben we een eigen plaats."
Verband
De Apeldoornse predikant wil zon
der meer geen gelijkteken zetten tus
sen Christus' kerk en de Christelijke
Gereformeerde Kerken. Doch evtn-
min gaat het aan, geen enkel verband
te zien. Hij gelooft dat zijn kerk in
de huidige situatie het meest beant
woordt aan de normen die gelden
voor Christus' kerkvergaderend
werk.
„Maar dan zal ons kerk-zijn daar
ook altijd weer aan getoetst moeten
worden. Éen ware kerk blijft niet
automatisch ware kerk. Onze plaats is
geen statische plaats, die voor eeuwig
gewaarborgd is. Juist daarom past
ons geen pretentie, maar dienen wc
bescheiden, doch krachtig, priester
lijk en profetisch kerk te zijn."
De anglicaanse bisslhop van
Chelmsford (EngelandJ. G. Tiarks,
heeft zijn geestelijken de huisdoop
verboden. Gedoopt mag alleen maar
in een openbare godsdienstoefening.
Het behoort tot de „eigen plaats"
om verantwoord te staan midden in
de veranderingen. „Niet conservatief
en niet progressief, maar schriftuur
lij k-eschatologisch
Geen voet
Ds. Velema wijst op het feit. dat er
plaatsen zijn in ons land, „waar onze
kerken blijkbaar geen voet aan de
grond kunnen krijgen, hoewel we
zouden mogen verwachten op grond
van grootte en geestelijke samenstel
ling, dat dit toch mogelijk moest
zijn."
„Zijn we niet actief genoeg? Scha
men we ons om ons kerkelijke leven
in deze tijd van verdeeldheid uit, te
breiden en andere kerken onaange
naam te zijn, die toch altijd een
instituering van een nieuwe kerk
zien als een veroordeling van de
bestaande kerken, waarmee ze niet
blij kunnen zijn? Of hebben we geon
boodschap en geen eigen plaats meer
en weet men niet meer wat men aan
ons heeft? Vragen, die tot kerkelijk
zelfonderzoek dringen.
Overigens vergeten we niet, dat ge
neraal gesproken niet van een bran
dende geestelijke belangstelling kan
worden gesproken. We hebben een
geestelijke opwekking, een reveil no
dig. Als we onze oren goed te luiste
ren leggen is er overal een besef van
de noodzakelijkheid van een andere
geestelijke koers. Het worde onze
kerken gegeven in deze koersbepa
ling geen onzeker geluid te laten ho
ren en geen onvaste gang te- gaan."
Jaarboek 1968 van de Christelijke Gere
formeerde Kerken ln Nederland. Uitgave
D. J. van Brummen te Dordrecht. (224
blz.; ƒ3,40).
(Van onze kerkredactie)
DORDRECHT - De Christe
lijke Gereformeerde telden op 1
januari van dit jaar 68.350 zielen.
Dat is 830 of 1,23 procent meer
dan het jaar daarvoor. In 1966
bedroeg de groei van deze kerk
0,86 procent.
Uit de voortreffelijk verzorgde -
kerkelijke statistiek in het Jaarboek
is te concluderen, dat deze groei vol
ledig werd veroorzaakt door het ge
boorteoverschot, dat 970 bedraagt
(geboren 1431, overleden 461).
Bij het grensverkeer met andere
kerken bleef de balans dit jaar voor
de Christelijke Gereformeerde Ker
ken nagenoeg ln evenwicht (750 over
gekomen, 763 vertrokken).
Ten aanzien van de Gereformeerde
Kerken verloren de Christelijke Ge
reformeerde Kerken (bij 211, af 280).
Gewonnen werd ten aanzien van de
(Van onze kerkredactie)
UTRECHT Hoe komt het, dat alleen in
Nederland een organisatie als de Bond van
Nederlandse predikanten kon ontstaan, die
als doel heeft de behartiging van al die
belangen, welke betrekking hebben op de
maatschappelijke en materiële positie van de
Nederlandse predikant?
Deze vraag werd gisteren aan de orde gesteld
door voorzitter ds. L. H. Ruitenberg in zijn jaarrede
op de algemene ledenvergadering van de bond, die
over enkele dagen vijftig jaar bestaat.
Op 9 april 1918 kwamen in Krasnapolsky 62 pre
dikanten bijeen in wat de oprichtingsvergadering
van de bond is geworden. De nood in de pastorieën
was groot. Het grondbezit en het rijkstraktement
bleken als basis voor de predikantstraktementen
ten enenmale onvoldoende. De pensioenen kwamen
van het rijk en hielden ook niet over.
Trouwens, rond 1918 was er niet alleen in de
pastorieën leed. Er vielen schoten in Amsterdam,
toen aardappelschepen, gereed voor uitvoer,
hongerige vrouwen werden geplunderd.
De Hervormde Kerk likte nog haar wonden van
de Doleantie en werd verscheurd door richtings-
strijd. Juist door de geringe samenhang in her
vormde kring kon een groep predikanten zonder
protest en met een goed geweten samen met colle
ga's uit andere kerken voor hun sociale positie
opkomen.
Het waren vooral vrijzinnigen en ethischen, die
meededen. Bij de Gereformeerde Bond was de nood
in de pastorieën veelal minder.
Mede door de organisatie van de predikanten iji
de bond is er volgens ds. Ruitenberg in de Her
vormde Kerk en indirect ook in de andere kerken
een heilzame centralisatie tot stand gekomen.
Van de acht punten die het voorlopig comité op 9
april 1918 aan de orde stelde, is niet alles waarge
maakt. Een traktementsregeling kwam tot stand
De vakanties en de vergoeding der preekbeurten
werden geregeld. Verzekeringen, speciaal voor-pre
dikanten, kwamen in een later stadium van de
grond.
Maar aandacht voor de predikantsopleiding komt
nu pas in zicht. Het godsdienstonderwijs en de
openbare eredienst werden nooit programmapunten
waaraan veel aandacht is besteed. Zo is er meer
niet verwezenlijkt, wat wel op het program stond.
Toch is de bond door zijn activiteiten en door het
loutere feit van zijn bestaan van groot belang ge
weest voor de predikanten en indirect voor pro
testants Nederland.
Ds. Ruitenberg ging gisteren niet in op de toe
komst. Op 14 oktober zal een symposion worden
gehouden, waar aandacht zal worden geschonken
aan de toekomstige positie van de predikant en zijn
werk. Dat zal dan tevens de eigenlijke viering van
'iet vijftigjarig bestaan van de bond zijn.
Gereformeerde Gemeenten (bij 110,
af 83) en de Gereformeerde Kelken
vrijgemaakt (bij 66, af 28). Met de
Nederlandse Hervormde Kerk wogen
winst en verlies tegen elkaar op (bij
287, af 296).
De sterkste groei (in absolute cij
fers) deed zich voor in Hoogeveen,
Nunspeet, Zuid'land-Spijkenisse,
Apeldoorn-Centrum, Sliedrecht-Cen-
trum en Veenendaal (Bethel). Ook de
kleinere gemeenten Amster
dam-Noord, Goes, Nijmegen i
Oostelijk-Felvoland vertoonden een
markantê groei. Vrij sterk achteruit
gingen Huizen, Apeldoorn-Zuid, Rot
terdam-West en IJmuiden.
Kandidaten
Het was het afgelopen jaar iets bij
zonders, dat elf kandidaten in het
ambt bevestigd konden worden.
Het aantal predikanten bedraagt
nu 117 (vorig jaar 108). het aantal
vacatures 73 (78).
In ongeveer de helft van deze va
catures wordt niet beroepen. Ver
wacht, wordt dat dit en volgend jaar
twaalf studenten in Apeldoorn hun
kandidaatsexamen doen. Daartegeno
ver staat, dat vier predikantèn ouder
zijn dan zeventig (Nestor ds. R. Kok
te Ameide is 77) en dat dit jaar nog
drie predikanten deze mijlpaal zullen
bereiken.
NED. HERV. KERK
Beroepen te Haaften (toez.: J. Vi'oeg-
indeweij te Maarsen; te Nieuw-Lekker-
land: B. J. Zaal te IJsselmuiden, die be
dankte voor Wijk bij Heüsden: te Rijs-
sen fvac. J. Vos - toez E. M. Bakker
te Tholen; te Arnhem (wijkgem, noord
3e p.p.-jeugdwerk): H. H. Nieuwenhui-
zen jeugdpred. te Amsterdam; te Open
de: C. J. Meilink te Badhoevedorp.
Aangenomen naar Almelo wijkgem.
6): A. Otten jr. te Huissen (GIJ: naar
Lemele en Archem (toez.): drs. L de
Liefde kand. te Driebergenen (secr.
Herv. seminarium): naar Zwi.jndrecht-
oost: H. J ter Maat te -Jutfaas.
CHRIST. GEREF. KERKEN
Bedankt voor Gouda: J P. Geels te
Haarlem-centrum.
In aansluiting op de ledenvergadering van de
)ond van Nederlandse predikanten begon gister-
ivond de jaarlijkse bijeenkomst van de hervormde
predikantenvereniging (die, ter onderscheiding op- p'ER®]F- y.MEENTEN
SSffe en wvapbTd"'Km?ar rn "besnninf°fv «Süf£d7»tt£;^
-,aan is). Ds. W. P. ten Kate uit Den Haag hieldsendam: G. Schipaanboord te Apel«
een causerie over het gebed in de eredienst. doorn.