ons land
toeristen
in de
Laat
staan
I0HDAGS
door
ZATERDAG 30 MAART 1968
ALS straks - in 1970 of een
jaar later - de Jumbo,
het nu in aanbouw zijn
de reuzevliegtuig, in het lucht
ruim zal verschijnen en daar
mee het luchttoerisme met
sprongen omhoog zal brengen,
zal Nederland waarschijnlijkN
niet in staat zijn de stromen
nieuwe gasten op te vangen.
Nu al blijkt de hotelcapaciteit
onvoldoende om in de zomer-
piek de toeristenmassa onder
dak te verlenen.
Straks, als vliegtuigen lan
den, die in één keer 450 passa
giers aan de grond zetten, zal
men nóg machtelozer staan.
Althans: als niet tijdig maat
regelen worden getroffen, als
niet met kracht de hotelbouw
- ook de uitbreiding van be
staande hotels - ter hand
wordt genomen. De afgelopen
jaren heeft men al dikwijls de
(op cijfers gebaseerde) vraag
horen stellen:
men de tarieven moeten aanpas
sen.
Eenvoudig comfort: dat bete
kent overigens wèl, dat in iedere
kamer een douche moet worden
aangebracht. Dat is zeker het
mins'ce wat ook een eenvoudige
Amerikaanse toerist van zijn ho
tel verwacht.
Wat dat betreft is de accommo
datie van hotels in Nederland op
het ogenblik ver onvoldoende.
Nog geen dertig procent van Ne
derlandse hotelkamers heeft een
badkamer, weet de ANW. Ook
dat is een taak van he'c hotelbe-
drijf, wil men kunnen blijven
concurreren met het buitenland.
Veel bestaande hotels zullen
drastisch moeten worden ver
nieuwd om op een acceptabel
peil te komen.
Bezetting
Een probleem, dat zwaar weegt
bij de hotelbouw, is het feit dat
men in vele gevallen moet drij
ven op een betrekkelijk korte pe
riode. Kusthotels zijn vaak niet
langer dan tien weken van het
jaar volbezet. In de grote steden
is de bezetting wat gelijkmatiger,
maar ook daar heeft men te ma
ken met pieken.
De ANW ziet daarom ook wel
wat in het systeem van de Casa
Academica, waarmee men in
Amsterdam nu enkele jaren er
varing heeft. Dit is een soort ho
tel, dat 's winters wordt gebruikt
voor de huisvesting van studen
ten en gedurende de zomermaan
den voor toeristen beschikbaar
wordt gesteld.
„Men zou dit systeem", volgens
de ANW, „ook kunnen toepas
sen in de vorm van flats. Deze
zouden dan 's winters kunnen
worden bewoond door vaste
huurders en 's zomers voor de
toerist kunnen worden open
gesteld. In Domburg, waar het
oude Badhotel wordt afgebroken,
gaat men straks voor het eerst
dit systeem toepassen."
De ANW is ervan overtuigd,
dat zo'n project kans van slagen
heeft. In grote badplaatsen als
Scheveningen, Noordwijk en
Zandvoort heeft men nu al jaren
de ervaring, dat inwoners in de
zomermaanden graag bun wo
ning (tegen dikwijls aantrekke
lijke huurprijzen) beschikbaar
stellen aan toeristen en zelf el
ders gaan wonen of met vakantie
gaan.
In ieder geval staat vast, dat er
wat moet gebeuren. Zoals de si
tuatie thans is, kan ons land de
toeristenstroom van thans niet
aan. Reisbureaus bevestigen elk
jaar meer afboekingen. ,En dat",
zegt de ANW, „kost Nederland
geld, waardevolle buitenlandse
valuta."
Vorig jaar bracht de toerist
een miljard gulden aan deviezen
binnen. Een bedrag, dat aanzien
lijk zou kunnen worden ver
hoogd.
„Het is belangrijk dat ook
de gemeentebesturen dit be
seffen", aldus de ANW.
„We mogen en we kunnen
onze toeristen niet in de kou
laten staan."
Luchtvaart
Toch is vooral door de groei
van het luchttoerisme de be
langstelling voor de hotelbouw
de laatste jaren weer iets toege
nomen. Vooral de luchtvaart- en
oliemaatschappijen torien meer
interesse dan vroeger.
Een duidelijke zaak, vindt de
ANW. Waar de luchtvaart
maatschappijen de verkoop van
hun tickets steeds meer gebonden
zien aan de beschikbaarstelling
De cijfers: reisbureaus ontvan
gen de laatste jaren een steeds
groeiende stroom van afboekin
gen omdat men niet in staat is
toeristen een onderdak te
verschaffen. Deze betroffen voor
al het Amerikaanse bezoek. Een
Amerikaans toerist stelt nu een
maal prijs op comfort.
Als hij in Amerika op het
vliegtuig stapt, verlangt hij de
zekerheid dat hij in het land van
aankomst een hotelbed vindt
liefst niet te ver van het vlieg
veld. Zo niet, wèl, dan stapt hij
•ven vrolijk op een ander toestel,
dat hem naar Parijs, Rome,
Frankfort, Brussel of Kopenha
gen brengt. Voor hem is Europa
Europa en Nederland vormt
daarvan maar een deel.
Aanwijsbaar
Deze ontwikkeling is met sta
tistieken aanwijsbaar. Bij de Al
gemene Nederlandse vereniging
voor vreemdelingenverkeer heeft
men geconstateerd, dat de stij
ging in het Amerikaanse bezoek,
die er jarenlang duidelijk inzat,
langzaam vermindert. In 1965 lie
ten zich al 20.000 Amerikanen
minder registreren dan was ver
wacht (dat wil zeggen ongeveer
40.000 overnachtingen).
Als men weet, dat een Ameri
kaans toerist gemiddeld 120 gul
den per dag uitgeeft, leert een
rekensommetje dat deze terugval-
een verlies van 4,8 miljoen gul
den heeft veroorzaakt. Het afge
lopen jaar was dit verlies zelfs
nog groter.
Onderzoek
Het hotelbedden-tekort is daar
van misschien wel niet de enige
maar wel de belangrijkste oor
zaak, zegt de ANW, die overi
gens toegeeft dat er slechts een
gebrekkig inzicht bestaat in wat
Nederland op hotelgebied te bie
den heeft,
Economische zaken stelt op het
ogenblik een onderzoek in, dat
tot deel heeft een inventarisatie
op te stellen van de hotels en de
inrichting.
En de ANW zélf heeft op
dracht gegeven (aan de universi
teit van Amsterdam) een onder
zoek te doen naar de eisen, die
over vijf resp. tien jaar aan de
traal Station) en heeft tevens bij
verscheidene hotels een vast aan
tal kamers voor het hele jaar in
huur. PanAmerican kocht een
belangrijk deel van de bandelen
Hilton op en ook TWA stelde
zich veilig door nauwe banden
aan te gaan met een internatio
nale hotelmaatschappij.
En wat de oliemaatschappijen
betreft: deze hebben weer belang
bij stimulering van het verkeer
en zien het hotel (of motel) te
vens als een vestigingsplaats
voor lucratieve service-stations
Een recent voorbeeld van initia
tieven uit deze hoek is de bouw
van een hotel op de Amster
damse Europaboulevard (vlak bij
de RAI) door Esso en Caransa
samen. Ook in Born (Limburg)
start deze maatschappij met een
hotel.
(500 bedden), op de hoek Prof.
Teldersweg - Scheveningseweg
(215 kamers), op het Seinpostduin
(32 kamers), op de Gevers Dey-
nootweg (Eurotel - 208 bedden)
en op de Houtmarkt (300 ka
mers). In Amsterdam is er het
plan voor de bouw v an een Ja
pans hotel aan de Jozef
Israëlskade met 400 bedden, ter
wijl Holiday Inn in Sloterplas
een 175 kamers tellend hotel wi!
jaar toenemende toerisme op te
vangen. „Wanneer over enkele
jaren het luchtvervoer verder zal
kunnen worden gepopulariseerd
(lagere tarieven door grotere
vliegtuigen) zal de stroom aan
zienlijk groeien", aldus de
ANW. „De Jumbo zal nieuwe
lagen aantrekken en al die
mensen zullen moeten worden
ondergebracht. Het liefst alle
maal bij elkaar, want de meeste
DICK RINGLEVER
Plannen
Plannen genoeg, maar of ze ooit
zullen worden uitgevoerd.Dit
is een ontwerp van de Britse
Strand-hotelgroep, die onlangs be
kendmaakte, dat zij met de KLM
een hotel met 600 bedden wil bou
wen aan de Europaboulevard in
Amsterdam.
Nederlandse hotels gesteld moe
ten worden. Dat onderzoek moet
ook antwoord geven esp de vraag
hoeveel hotelbedden er dan moe
ten zijn om de toeristenstroom
onderdak te brengen.
Grofweg kan worden gesteld,
dat er in de Randstad (Utrecht
Zuid- en Noordholland) thans
48.000 bedden staan, dat is iets
meer dan 45 procent van de to
taal in Nederland aanwezige bed
den. En hoewel het min of meer
een slag in de lucht is, stelt men, van een hotelkamer, zal men ook
dat er op het ogenblik tenminste alles doen om zich te verzekeren
een tekort is van 1000 bedden. van eigen bedden.
De KLM heeft in Amsterdam
een Botel gelegd (achter het Cen-
Riskant
Hoe kon dit tekort ontstaan?
De ANW: „Omdat financiering
van een hotelproject vaak een
riskante zaak is. In veel gevallen
is het hotelbedrijf sterk aan sei
zoenen gebonden, waardoor in de
piek wel goed wordt verdiend,
maar in de rest van het jaar niet.
Dit geldt uiteraard met name
voor de hotels in de toe
ristenstreken. In de grote stad is
de situatie wat minder moeilijk."
„Daar komt bij", aldus de
ANW, „dat het bouwen van ho
tels in Nederland i—t vergeleken
bij buurlanden enorm duur is.
Afgezien van de grond kost de
bouw van een hotel in Nederland
zo al 45 procent meer dan In het
hartje van Parijs." De ANW
wijt dit aan de in verhouding
lage arbeidsproduktiviteit in ons
land.
Er zijn nog meer plannen.
Maar of die allemaal zullen wor
den verwerkelijkt is de vraag. De
ANW: „Er wordt over zoveel
projecten gesproken, dat als
elk initiatief zou worden uitge
voerd Nederland vol zou staan
met hotels. We staan wat ge
reserveerd tegenover plannen.
Pas als de eerste paal in de
grond zit, kunnen we juichen."
Dat neemt niet weg dat er op
het ogenblik toch een flink aan
tal projecten althans op papier
staat. Den Haag ligt wat deze
plannen betreft aan de kop. Er
zijn hier plannen voor een hotel
bij het Congresgebouw (600 bed
den), op de hoek van de Bad
huisweg en de Pompstationsweg
igaan bouwen. Dezelfde
maatschappij (die 900 hotels in
bezit heeft) heeft tevens plannen
voor een ho'cel (200 kamers) bij
de Haagsche Schouw (bij Lei
den).
Ook in enkele andere plaatsen
bestaan plannen, maar van veel
ervan staat nog lang niet vast of
ze zullen worden uitgevoerd.
Even vaag is ook het plan voor
de bouw van een hotel op Schip
hol.
Nieuwe lagen
Snelle aanpak van deze plan
nen is een eerste eis om het elk
toeristen zullen in groepen ko
men."
Volgens de ANW zal er in de
toekomst de grootste behoefte
zijn aan eenvoudige hotels. Ho
tels met niet overdadig ingerich
te kamers en een nette bediening.
Ook: hotels met matige prijzen.
Want waar men straks alle cate
gorieën wil gaan aantrekken, zal
Een ontwerp, dat enkele jaren
geleden al werd gemaakt, maar tol
nu toe niet is uitgevoerd: een
hotel met 120 bedden aan de
Schipholweg bij Haarlem.
