De mens
in Het Dorp
ONDAGS
BLAD
s.
If"
ZATERDAG 23 MAART 1968
,Hq WinhW blond, fijn gezichtje, zeer bij de pinken, heeft een
ui» Htuniei hay -aar ggie(jen j,aar Dorpsflat betrokken en toen
Mi opleiding tot ANWB-employé gevolgd. Sinds enkele dagen zit ze officieel
chter de balie, wat haar wel een beetje nerveus maakt. Ze komt uit Haarlem.
Van je ouderlijk huis naar hier is voor mij een grote overgang. Je moet een
ele nieuwe kennissenkring opbouwen. Kost tijd. M'n eollegaatjes hier bij
ANWB? Gewéldig!"
van den Blggelaar
werkte in Breda, maar
wilde niet blijvend haar
en moeder tot last zijn. Weet u: je broers en zusters trouwen en dan ga
verlangen ook vrij en zelfstandig te zijn. Ze brailleert en vindt het
minpunt(je)dat ze niet meer als vroeger een dag onbetaald verlof kan
Maar och, daar staat weer zóveel positiefs tegenover
t ulo en volgt een voortgezette kantoor opleiding. Actief bestxiurslid van
r__ ena, de vereniging van gehandicapten en niet-géhandicapten. „Koopt u ook
kaartje, want we geven vanavond feest, Beat-band en zo."
iaS Naven (22) is de blijmoedige telefonist-portier van de centrale
werkplaats, en doet dat werk met veel animo. Hij
ARNHEM Aan Het Dorp, thans
200 en eind volgend jaar, als het
gereed Is, 405 bewoners, geven
nuchtere, Intelligente en idealistische
mensen leiding. Samen met hen om wie
het gaat. Want de inspraak via de Dorps
raad is maximaal.
Eigenlijk heel onopvallend verrijst deze leef
gemeenschap met het karakter van een Arn
hemse wijk. Blokken
van tien lage flats met
zit-slaapkamer, eigen
sanitaire ruimte en hal
(25 vierkante meter).
Werkhallen. Admini
stratiegebouw. Kerk.
Recreatiegebouw. Post
kantoor. Restaurant.
GGD-centrum. Super
markt. Sporthal. Per-
soneeisgebouw. Lees
zaal en bibliotheek. Kapsalon. Restaurant
annex benzinestation. ANWB-vestiging. Alles
heel logisch gegroepeerd.
Eerste reactie van elke dorpeling met wie men in
gesprek komt: je bent hier heerlijk VRIJ, ZELF
STANDIG!
T\AT illes er volgend jaar staat en bewoond zal
zijn, na de historische actie met zyn ruim 23
miljoen van 1962 (er is al voor veel meer geïnves
teerd) is alleen reeds een open doekje waard. Het
komt door die nuchterheid, dat idealisme, deze intel
ligentie. Hier staan mensen aan de top, die wat
kunnen. Ook zichzelf uitschakelen.
Daar is de directeur mr. W. P. Bijleveld. Vroeger
bloeiende advocatenpraktijk in de hoofdstad. Nu
zakelijk leider van deze gemeenschap. Rustige, wel
overwogen figuur, wie weinig ontgaat en die ervoor
zorgt dat de zaak zich geruisloos ontwikkelt.
Daar is de man die leiding geeft aan de bedrijven
(zie foto-inzet) P. M. G. Liicker. Vroeger veelbe
lovend bedrijfsleider van eert meubelfabriek. Nu
Dorpsfunctionaris die vindingrijk bezig is alle bewo
ners werkgelegenheid te geven. Om mensen, die dat
nooit deden, ook aan regelmatig werk te wénnen.
Daar is een dame, wier naam we niet mogen noe
men. Vroeger bekend, ja, internationaal befaamd
leidster van een groot kinderkleding-atelier. Ze
sloot hiervan de poorten om werkmeesteres bij me
neer Lücker te worden. Wat een geweldige vrouw,
zoals ze geduldig met haar dames omgaat wier ver
trouwen zij heeft gewonnen en die zij tot onver
moede prestaties weet te brengen. Haar oordeel: „We
zijn er nog lang niet, maar we kómen er zeker!"
ZJ doelt daarmee op het vinden van de juiste
werkgelegenheid voor alle mensen. Die is nog
maar in aanzet aanwezig. De heer Lücker noemde
al eerder: een boekbinderij, eenvoudige confectie
(damesrokken, vlaggen), verpakking, reparatie rol
stoelen. Dan het brailleren en het inspreken van
boeken op band. Daar komt straks een studio voor.
Nog andere projecten volgen. Verder natuurlijk de
mogelijkheden die de bedrijven in Het Dorp (gaan)
bieden. Ook een aantal mensen werkt „gewoon",
in Arnhem.
De meesten verdienen dus of gaan dat doen. Er
zyn schoonheidsfoutjes. Natuurlijk. De mensen krij
gen maar tien procent van hun salaris in handen.
Heel verkeerd in een gemeenschap, die zelfbewust
zijn wil aankweken. En: wat kun je nu doen met
nog geen twee tientjes kleed- en zakgeld per week?
Maai' goed. het wordt straks wel rechtgetrokken
(mr. Bijleveld). Voorlopig zyn we al blij dat elk
geval financieel rond is via VWO, Bijstand en hoe
het verder maar mag heten. De dagverblijf prijs is
bijna ƒ40.
Elke unit van tien flats huisvest negen gehandi
capte bewoners en één z.g. Dogela (voor de verzor
ging). Elke unit heeft een Trefpunt, waar samen
gegeten wordt en contacten gemakkelijk tot stand
komen. Want ook in de Dorpsflats kan men een
zaam blijven.
JJJET DORP ontplooit zich. Wordt hechtere gemeen
schap met de dag. Het tweerichtingverkeer naar
en van „buitenwereld" komt op gang. Een uniek
initiatief krijgt gestalte. Dat voortdurend belang
stelling blijft trekken van binnen- en buitenland.
Soms zozeer, dat menige bewoner of bewoonster
zich wel wat tevéél bekeken voelt. Wat dierentuin
achtig. Nou ja. Dat moet dan maar op de koop toe
genomen worden.
TEKST: Ton van der Hammen
FOTO'S: Robert Col lette
Peter Keyzer i!.
zyn 25
jaren al een hele persoonlijk
heid in Het Dorp. De jongeman
komt van Texel, waar zijn vader
„in de olie zit". Tijdens een re-
validatieperiode in de (aangren
zende) Johannastichting volgde
hij een technische opleiding, die
hem nu goed van pas komt als
employé van de rolstoelenrepa
ratie-afdeling.
Daar gaat heel wat in om,
want er rijden hier uiteraard
veel van die wagentjes, zegt hij.
Gewone, die je met de hand
kunt voortbewegen, maar ook
hele vernuftige, die elektrisch
bestuurbaar zijn. Zo'n geval kost
al gauw een dikke drie mille.
Peter is altijd in gezelschap
van zijn grote herder, die hij een
paar jaar geleden heeft gekocht.
Het dier wijkt nimmer van zijn
meester en gromt kwaadaardig
als iemand hem te na mocht ko
men. Een geluid, dat soms in
klaaglijk janken overgaat als
zijn baas in de flat op zijn elek
trische gitaar studeert.
Keyzer is typisch een knaap
die zich er goed doorheen slaat.
Een man van initiatieven ook.
Want van hem was de gedachte
afkomstig in Arnhem een ver
eniging van gehandicapten en
niet-gehandicapten op te richten,
de Vegena, waarvan hij voor
zitter is.
Er worden daar via recreatie,
gespreks-, discussie-avonden en
wat dies meer zij contacten ont
wikkeld, die zo nodig zijn. Want,
zo zegt Peter, de buitenwacht
kent ons onvoldoende en wij de
buitenwacht.
De flat van Peter is een aan
loophaven voor velen. Daarvan
getuigen de vele bier- en wijn
flessen die leeg in zijn halletje
staan.
Boringa rasechte, rechtschapen Fries (56), heeft
jarenlang op het station Leeuwarden een
Bruna-kiosk bemand. „Tot m'n benen niet meer wilden, toen moest
ik ermee ophouden. We hebben in Het Dorp een echtpaar-flat,
want ook mijn vrouw is gehandicapt (spastisch). Ik zet nu de boek
binderij op touw. We zijn hier gelukkig en... zelfstandig gebléven!
Ze hebben me ook al tot lid van de Dorpsraad gekozen. Het Dorp
is een prachtgedachte", zegt deze markante figuur, die in zyn vrije
tijd theologie studeert.