Vijftig jaar
spelen met
vuur
en klei
BLAD ZIJ
Vis in blik vindt
groter aftrek
OPEN
BRIEF
Lezen met de mond
Koop uw schoenen eens
een maatje groter...
dialoog
van
ZATERDAG 24 FEBRUARI 1968
|£LITS klats klots. Soepele handen kletsen een klomp
klei centrisch op de schijf. Voeten, gestoken in linnen
strandschoenen schoppen de schijf tot draaien. De duim
breekt de mast klei open door precies in het midden
naar beneden te drukken. De klei neemt onder het draaien
de vorm aan van hand en vingers.
Met gespitste lippen, aandachtige ogen, gevoelige vin
gers beproeft Meindert Zaalberg (62) het model dat on
der zijn handen groeit.
Vijftig jaar pottenbakken, bestempelt u dat met het
predicaat kunst? „Jazeker" zegt de mevrouw van mu
seum Boymans-van Beuningen. „Want Zaalberg is bij
het eeuwenoude handwerk gebleven". Meindert zelf
meent: „Potten bakken is een heerlijk ambacht."
De bakermat van het potten
bakken ligt in Ur der Chaldeeën.
De vrouw maakte zelf haar eigen
potten. Dat was een deel van
haar huishoudelijk werk. Een ge
niale Chaldeeuwse kwam op de
idee niet langer om de pot heen
te lopen, maar de pot naar zich
toe te draaien.
Tot 1900 werden alle vazen en
potten op een schijf gedraaid, zo
als zoutpotten, kannen, perepot
jes. Langs de Rijn en in Gouda
zag je wel twaalf pottenbakkers
op een rijtje voor 't raam zitten
draaien.
Snel
Nu worden machinaal
wel zesduizend kopjes en
tweeëntwintigduizend borden
per dag vervaardigd, een enorm
snelle ontwikkeling in het vak.
Grondstof voor vaas, pot en
kan is klei. Klei ontstaat door
erosie van berggesteenten. Smelt
water spoelde het weg, regen en
wind vielen erop aan, via rivie
ren kwam het in bergmeren.
Resten flora en fauna voltrekken
het rottingsproces. Rivieren voe
ren klei mee, soms door kalk-,
soms door ijzerlagen, naar lager
feelegen landen. Bij overstromin
gen bezinkt de klei.
Schalen kruiken en vazen: voorbeelden van sierlijke gebruikskunst.
tallen en cultuur bij opgravingen.
De klei krijgt door vuur iSjn
kleur. Grijze klei wordt rode
steen, rode glazuur wordt groen,
witte glazuur kan wel donker
blauw worden. „We spelen er een
beetje mee", zegt Meindert Zaal
berg losjes. De overgave aan zijn
ambacht trilt uit heel zijn wezen.
Dat „spelen" houdt ook „weten"
in.
Zo ontstond in de loop der eeu- Muziek
wen een merkwaardig natuur-
produkt. Is de pot eenmaal ge
vormd en gebakken, dan is het
materiaal onverwoestbaar.
Potscherven verraden zelfs jaar-
Als twaalfjarig jongetje mag
hij vader helpen bij het potten
bakken: schijf draaien, glazuur
Invaliden die niet in staat zijn
hun handen te gebruiken kunnen
baat hebben bij een Engels ap
paraat dat het mogelijk maakt
de bladzijden toch zelf om te
slaan.
Het „blad-omslag-apparaat"
heeft de vorm van een klein
kastje. Hierin kunnen boeken ge
plaatst worden tot een bepaalde
dikte. Het wordt opgehangen aan
een licht stalen buis die verstel
baar is. Het boek kan zo op elke
gewenste hoogte worden geplaatst.
De bladzijden worden zodanig
verlicht dat glimmen uitgesloten
is. De pagina is goed te lezen,
onder welke hoek men er ook
naar kijkt. Wanneer de patiënt
in een rubber buisje blaast, treedt
een kleine elektromotor in wer
king die de bladzij omslaat Een
ware uitkomst Voorlichting op
dit gebied geeft de V.L.G., Stad
houderslaan 142 in Den Haag.
Hoeveel honderden "paren schoenen zou
den er in de kast staan, die niet passen?
Een lezeres ging met twee paar bijna nieu
we schoenen naar haar schoenenzaak, een
gerenommeerd adres, terug. Ze vroeg met
een de chef te spreken. Wat hij vertelde is
de moeite waard: namelijk dat veel dames
hun schoenen te klein kopen, al lijken ze te
passen.
„Maar waarom zegt de verkoopster dat
niet?" was haar verwonderde wedervraag.
C'ief: „Dat mogen ze niet, want dan zijn de
dimes beledigd. Als u naar maat 37 vraagt
en zij komen aandragen met maat 38, dan
moet u die gezichten eens zien. Het gevolg
is dat de koopsters 'éérst maanden met ze-
Gespitste lippen, aandachtige ogen, gevoelige vingers, dit is Meindert Zaalberg, 50 jaar potlebakker.
stampen, zelf draaien leren. Va
der Herman Zaalberg legde een
kunstzinnig stempel op zijn gezin
in het tuinmanshuisje bij het
landgoed „Zuiderzicht" in Lei
den. „Er werd veel muziek ge
maakt, vader speelde orgel, de
kinderen zongen, soms begeleid
door fluit of klarinet, 's Zondags
na de kerk buiten tekenen, naar
het museum of concerten", herin
nert Meindert zich.
's Avonds studeert Meindert
wiskunde, schei- en natuurkunde
en tekenen. Er zijn studiereizen
naar Engeland, Noorwegen, Pa
rijs, Italië, Zuid-Frankrijk. In
1963 naar de binnenlanden van
Suriname, waar blijkt dat de
vrouwen daar hun potten nog
met de hand kneden en in veld-
kuilen bakken. Meindert toont
hun de draaischijf, tot dan toe
daar onbekend. „Duizenden in
landse vrouwen hebben dat ge
zien van me", constateert Mein
dert met voldoening. Vorig jaar
reisde hij naar Joegoslavië en
Griekenland en bewonderde er
de prachtig gespannen vormen
van waterkruiken. Vijftig tot
zestig per dag ziet hij draaien.
De klei delft de Griekse potten
bakker als het ware naast de
deur van zijn potterij. Hij werkt
nog primitief, niet achter, maar
naast de schijvenkop.
Eenvoudig
Op al die reizen verzamelt
Meindert met zijn vrouw die
zijn passie voor potterle deelt
gebruiksaardewerk uit de gehele
wereld, antiek en modern. Oude
Chinese en Japanse vormen
inspireren hem. Zijn kommen en
schaaltjes hebben dan ook een
voudige vormen en geen decora
tie. De decoratie zit in het gla
zuur, waarvoor vader Zaalberg
recepten uitvond en die Meindert
nog verbetert.
„Je blijft bezig", zegt hij, on
derwijl oren trekkend aan een
vaas die al „leerhard" is. „Gla
zuur ia een glasachtige massa,
sterk verwant aan klei, het dient
tot waterdicht maken van aarde
werk. Metaalverbindingen geven
kleur aan het glazuur (koper
voor groen, tin voor wit) en de
nevenkleuren ontstaan door ver
andering van de oventempera
tuur." Het vuur is het laatste na
tuurelement waardoor de vaas
tot kunstzinnige schepping
wordt. Vuur en turf en hout, met
temperaturen van 1180 graden
Celslus (voor halfdoorzichtig
tin-glazuur) of 1350 graden (voor
tin-cobalt-zinkglazuur) bepaalt
de kleur.
De pottenbakker ziet door het
„loergat" aan de kleur van de
vuurgloed of de oven gaar is.
Twee dagen „vollen", achten
twintig uur stoken, vier dagen
koelen.
Spanning
De spanning bij het legen:
geen „kleefjes" (aan elkaar vast
gebakken voorwerpen), is de
kleur goed, geen heilige dag,
(voorwerp waarop het glazuur op
een plekje ontbreekt)? De potten
bakker is dankbaar als hij ziet
dat het goed is.
Twee zoons van Meindert Zaal
berg, Herman jr. en Gijb, zetten
de familietraditie van de potterij
voort, nadat vader In 1962 van
Leiderdorp verhuisde naar Om
men, waar hij zijn eigen atelier
heeft.
Wie van de internationale ver
zameling potten en vazen genie
ten wil, wie Zaalbergs potterie
wil bewonderen, wie de „gouden"
Meindert aan het werk wil zien,
kan tot 3 maart terecht in
museum Boymans-van Beunin
gen in Rotterdam en van 16
maart tot 21 april in de Lakenhal
te Leiden.
Kunsthandels in Leiden, Den
De huisvrouw maakt steeds
meer gebruik van het gemak dat
visconserven bieden. Zeebanket
uït blik pot of fles, geconserveerd
of halfconserven vindt zijn weg
via kruidenier, groenteman en
vishandelaar of kampwinke].
Voor de verkoop gelden geen
beperkende bepalingen zodat „ie
dereen" vis-uit-blik verkopen
kan. Er zijn zes visconservenbe-
drijven in ons land (in IJmuiden,
Vlaardingen, Woudrichem, Go-
rinchem, Oud-Beijerland en Hui
zen) die tezamen jaarlijks zeven
duizend ton haring, vierduizend
Haag, Dordrecht en Rotterdam
hebben zijn vazen, kruiken en
schalen, alle voorbeelden van
sierlijke, eerlijke gebruikskunst.
Ook tegeltableaus in kerken en
scholen, liturgische, gebruiksvoor
werpen en doopvonten in kerken
dragen de signatuur van de
kunstenaar Zaalberg.
re voeten lopen. Past de schoen eindelijk,
dan is het leer zo uitgerekt dat het mooie
van de schoen af is."
Deze eerlijke chef haalde meteen van de
zelfde schoenen een maat groter voor onze
lezeres. ,JZe zaten heerlijk!" Deze ervaring
deel ik met haar. Er is een bepaalde
schoen die fijn zit. Daarvan kocht ik al
driemaal achtereen hetzelfde model. Het
laatste paar één maat groter dan de vorige
twee. Ze bleven mooier en gingen langer
mee.
Weg dus ijdelheid en gekwetste trots. La
ten we ons houden aan het advies van een
goede verkoopster.
VANDAAG beginnen
we ons gesprek over
de televisie. We hopen dat
't niet te eenzijdig zal
worden, het is een onder
werp waar veel over te
zeggen is.
Mevrouw G. te B., moeder
van vijf kinderen van veer
tien tot vijf jaar, vindt „dat
televisie er bij hoort maar
geen hoofdzaak moet zijn. Wij
genieten echt wel van de pro
gramma's, alleen die schiet-
films vinden wij naar. Weinig
opbouwend voor ons jong ge
zin. We hopen dat de NCRV
zulke films niet meer vertoont
en wat vaker mooie koren
Iaat zingen of een kerkdienst
op zondag is ook iets prach
tigs.
Als ons iets niet zint, dan
zetten we de tv uit. We moe
ten ons zelf ook kunnen ver
maken, daarom leren wij de
kinderen zichzelf bezig te
houden met lezen of spelletjes
te doen. Voor ons is de t.v.
echt geen probleem, maar al
tijd nog voor de gezelligheid!
„De tv erin, de gezelligheid
eruit", concludeert mevr. O. te
L. „Ik geloof dat mèt de tv
ook de onrust in de gezinnen
is gekomen. Bij ons is er elke
avond censuur, want je kunt
maar niet alles in je huiska
mer halen. De kinderen mop
peren dan wel, maar zijn er
toch gauw aan gewend.
Als de jongeren willen blij
ven kijken als het bedtijd is,
zeg ik altijd: „Geen sprake
van, jullie tijd komt ook en al
mag de hele klas „altijd" kij
ken, ik ben verantwoordelijk
voor jullie gezondheid. Ook
daar wennen ze aan. al moet
je 't wel consequent volhou
den."
beslist geen hinder van heb
ben."
Leerzaam
De heer G. te R. vindt dat
de tv door reportages over an
der landen erg leerzaam is,
maar ook beangstigend: „Beel
den van oorlogen en opstan
den die in verre landen
plaatsvinden, krijgt men bijna
a la minute op het scherm.
Vroeger hoorde men hiervan
na enige maanden slechts de
geruchten. Men leefde toen
veel rustiger wat dat betreft."
„Zaterdag drie februari
werden wij door de tv be
paald bij het mooie werk van
Zr. van Kamp in Karachi,
waar zoveel ellende is", zegt
mevrouw T. te S. „Het was
goed dat we dat eens zagen,
vooral voor de collecte in de
kerken die de zondag daarop
gehouden werd."
„Door al dat leed dat wij
zien wordt ons hart vaak be
roerd en gaat de portemonnee
eerder open", zegt Mevrouw
O. te B. ,fDat alles zal vele
collectes ten goede komen. Al
word je oud, dank zii de tv.
Zacht
Wat doen we als de ene
helft van 't gezin wil kijken
en de andere helft niet? Me
vrouw M. te P. lost het zo op:
„Zijn er huisgenoten die wel
en anderen die niet willen
kijken, dan zetten wij het ge
luid af als het stuk niet in het
Hollands gespeeld wordt.
Komt er bezoek, dan zetten
wij de tv altijd uit. 't Geluid
van de tv zetten wij zo zacht
mogelijk, zodat onze buren er
blijft je blik ruim. Wij vinden
onze tv een rijk bezit en zijn
dankbaar voor het vele werk
dat er voor »de uitzendingen
gedaan wordt. Ongenoegen
over „de knop" hebben wij
nooit: intereseert het mij niet,
dan neem ik een handwerkje
en kijk af en toe om de baas
te plezieren..."
Funest
Mevrouw P. te S. vindt tv
voor jonge en opgroeiende
kinderen funest: „weg met de
rust die een kind nodig heeft,
weg met het lees- of voor
leesboek voor het naar bed
gaan, weg met de stilte en
tijd, weg met het zichzelf le
ren vermaken in spel of crea
tief bezig zijn. De tv doet wat
een kind zelf moet doen en
maakt van uw kinderen: one
venwichtige, drukke, zenuw
achtige, agressieve, snel af
geleide, slaperige, fantasieloze
wezens, die niet meer kunnen
spelen zonder pistool of voet
bal."
Een somber beeld dat me
vrouw P. van onze kinderen
geeft; het zal echter zo'n vaart
niet lopen, om allerlei redenen
waarvan ons één uit de brie
ven duidelijk werd: de ouders
houden het heft mèt de tv
heus wel in handen! Luister
maar naar mevrouw S. te P.
Bij ons thuis zeggen de kin
deren: „Moe weet alleen de
knop te vinden om de tv af te
zetten, verder komt ze er
nooit aan!"
„Dat duivelsding komt bij
mij niet in huis", zei een moe
der toen haar zeventienjarige
zoon vroeg wanneer ze tv kre
gen. Zoon zei niets meer.
Vroeg er niet meer naar, maar
wel ging hij voortaan avond
aan avond ergens in de buurt
tv kijken. Daar stond het ding
iedere avond van zeven uur
tot middernacht aan, men
keek overal naar. Die moeder
vond zich wel flink stand
vastig, maar de zoon zag het
toch, een jongen van zeven
tien jaar leg je immers-niet
aan een tafelpoot. Het nare is
dat de jongen zo geen keus
leerde doen. Hij zag dingen
die hij beter niet kon zien.
De tv is geen duivelsding,
het is een prachtige uitvin
ding. Het duivelse, het zondi
ge zit 'm niet in de tv maar in
de mens die hem gebruikt. De
verantwoordelijkheid van de
ouders strekt zich verder uit
dan de huisdeur, het was be
ter geweest dat deze moeder
een tv gekocht had en dat ze
haaf zoon geleerd had pro
gramma's te kiezen.
Het is zo jammer dat veel
tv-kijkers niet kiezen kunnen,
ze zitten heel de avond te kij
ken. Een heleboel mensen
zouden zich schamen om naar
de bioscoop te gaan, maar nu
dezelfde films door middel
van de tv in hun huiskamers
komen, schijnt het niet erg
meer te zijn" aldus de heer B.
teT.
Soms blij
„Al hebben wij geen tv,
toen ik uw nieuwe onderwerp
las, had ik meteen zin om
daarover iets te schrijven" be
gint mevrouw O. te O.
„Waarom hebben wij er geen?
Allereerst omdat we al jaren
lang studerende kinderen heb
ben: ten tweede omdat we het
geld beter konden besteden
aan dingen die we noodzake
lijker achten dan zoveel geld
uit te geven voor wat toch
bijna uitsluitend ontspanning
is.
Of onze kinderen iets voor
hebben op kinderen die wel tv
thuis hebben, weet ik niet. Als
bron voor algemene ontwikke
ling is de tv zeker niet te
versmaden, maar wat zien en
horen de kinderen nog meer?
Hoeveel kinderen gaan er te
laat naar bed omdat de tv zo
mooi is?
Hoe vaak wordt het
huiswerk afgeraffeld om maar
vroeg klaar te zijn voor de
tv? Aan de éne kant voel ik
me soms „achter lopen" omdat
er geen tv is, bijv. bij natio
nale gebeurtenissen of een an
der mooi programma, maar
soms voel ik me blij dat we
het niet hebben, wanneer ik
hoor van al het geharrewar in
de gezinnen".
Bejaarden
Het is met de tv zoals met
alles: hoe voed je je kinderen
daar in op en geef je zelf het
goede voorbeeld? Ook me
vrouw B. te P. heeft geen tv
en... „Missen doen we het niet.
De kinderen moeten leren en
zelf heb ik geen tijd om te
kijken. Als er eens iemand
komt die erover praat of we
dit of dat gezien hebben en je
zegt dan dat je geen tv hebt,
kijkt men je wel aan of je
een achtergebleven gebied
bent.
Men zegt ook wel dat je er
niet veel aan mist. Voor onze
bejaarden en langdurige zie
ken vind ik het fijn, men
blijft op de hoogte en voelt
zich niet zo uitgerangeerd."
„Men leeft nu meer mee
dan vroeger", zegt mevrouw
G. te H. „Politieke partijen
zijn voor ieder een begrip,
vroeger wist men nauwelijks
het verschil van al die rich
tingen."
li
TVTU ik de laatste tijd veel bq
JA ven heb gekregen van
zinsverzorgsters en wijkverpli
sters, wil ik nog graag éénm
met u wat je noemt door v
pleegstersland dwalen. Immi
meer dan enig ander mensenki
zien deze vrouwen „achter de c
lissen".
Zij komen bij mensen die muil
zijn van pijn, mensen op hun me )C
hulpeloze ogenblikken. Wie z
nog goed kan houden voor de b Cj
tenwacht, nette gordijnen voor
ramen en rechtop aan de deur t
wijl je je bijna voelt breken, i
legt bij hun komst de met moe
opgehouden flinkheid af. Dat
meer aankon, je slijtage, je linni
kast, je geeft het met een zui
prijs. Te dieper die zucht naam
te de vrouw die in je huis kor
liever en onbaatzuchtiger is
ton makreel en drie duizend ton
andere vis verwerken.
Honderddertigduizend' mossel-
tonnen (per stuk honderd kilo)
belanden in binnen- en buiten
land.
Onze weinige fabrieken zijn
uitzonderlijk goed uitgerust met
lopen'de-bandsystemen, viswas-
machines, automatische verpak
kingsluiters, wasmachines voor de
verpakking, automatische viulma-
chines, haringontgraatapparaten,
machines voor vacuumyerpak-
king, sterilisatieketels en grote
visopslagtanks.
Per hoofd per jaar. eten we 1,4
kilo visconserven, aan alle vis
bij elkaar 10,5 kilo per hoofd per
jaar. Nederlandse vis gaat in
blikjes of pijpjes die met de blik
opener open gaan: wij houden
niet van het lipje dat met een
sleuteltje bewerkt moet worden.
Visconserven gaan in salades,
op het brood of bij hartige hap
jes, paturel, met tomaten- of an
dere saus. Haring en makreel in
blik zijn onbeperkt houdbaar,
een reuze gemak.
IS zo iemand nodig? Ontzagli
Alles wat op herstel van
zinsverhoudingen, op harmoi
(ook bij ziekte), op iets wat
vrede zouden willen noemen,
richt is, is voor deze vrouwent!
en opdracht. Grote zelfstandigh
enerzijds en inzicht in grenzen
eigen vermogen anderzijds, z
nog maar de uitersten van de h
gestelde eis.
Zo iemand nu komt "s avonds
haar kamer, dag in, dag uit;
leeft nog een eigen leven, hei
naar men veronderstelt vriend
en vriendinnen en familieled
Net als ieder ander tijd om boek
te lezen, uit te gaan. En ook m
kantie en vrije weekends, pree
zo.
Wat nu dikwijls opvalt, en vot
al mij hier in de Open Brief,
dat zij zich om de een of ande
reden vaak niet nodig acht, i
zaam is. Je zou zeggen: kom,
zijn duizenden als jij op kantoi
die komen 's avonds ook thuis,
denk eens aan dat „leuke" lope
de-band-werk of andere fabriek
arbeid.
Maar dat is niet waar, dat zl
zij ook wel. Moeten we dan soi
die woorden „om de een of a
dere reden" nader preciseren? D
is het. Het is n.l. niet een of i
dere reden. Het is de aard v
haar werk die de tegenstelling 1
haar zo wrang maakt.
Hoe diep-ellendig ook het gez
is waarin zij werkt, het is een g
zin. Zelfs al moet er iemand ste
yen, dan wordt die iemand stra
toch gemist, dan gaat dat gem
al bij voorbaat in hevig verdr
en ontreddering alle huisgenot
aan.
Zij echter, de hulp, de vriend
lijke, de niet-huisgenote, wordt
denkt zij niet gemist. Zij g;
van de een na de ander maar z
zou ze zonder dat iemand erd<
ontdaan was, rustig kunnen w<
zijn. Even een vraag misschien r
deze of gene, dat is alles. Ve
pleegt zij iemand die zwaar zidj
of invalide is, klaagt zo iemaj
dat zij of hij tot niets meer s
is, dan kan zij dikwijls zeggt
welnee, dat 's niet waar, kijk
hoe blij uw huisgenoten zijn i
u weer heerlijk ligt, dat u nas
hen glimlacht; zij hebben u nodii
als was het maar om uw glimlaci
smoesje, dat is zo.. Maar zi
zelf? Hoeveel mensen liggen o
haar te wachten langer dan tot e
met de hulp? Bij wie hoort zij n
„echt"?
Het zou gemakkelijk zijn hiet
op een literair antwoord te geve
in de trant van: je weet toch ds
jij bij allen hoort.
Een getrouwde vrouw leeft
een kleine kring, jij in een grote
re, beide met hetzelfde middel
punt: dienst aan de Heer. Je wee
toch wiens voeten je wast als j
rondgaat van adres tot adres.
Dat klinkt mooi, maar
wast als je bezig bent de man,
vrouw, het kind van een éni
Mystiek, de innige band aan Je
zus bij je dienst aan de naaste,
iets geweldigs, maar overdag,
de regen, bij het gebabbel van j
kraamvrouwtje, wil je niets ge
weldigs, je wilt iets gewoons, iet
van jezelf, iets warms.
Behalve het literaire antwoori
is er nog een (tenminste in miji
voorraad): ach jd, als
twintig jaar niet meer
ben je, zeg je, allang vergeten -
maar ik dan? Jij wdrdt niet ge
mist? Wel. ik wordt niet méér j
mist. Het is alles zo betrekkelij!
DAT is een schrale troost, zoal
het eerste antwoord een ho
ge troost was. En ik ben over bel
de ontevreden. Ik ben ontevredei
omdat je die banden, dat getrouwd
zijn, dat knusse, innige wilt, om
dat iedereen je voor de gek houdt
met dat grapje, dat minimum
Alsof huwelijk en gezin een ein
deloze knuffelpartij is. We doen
alsof, zeg ik je, wij getrouwd!
vrouwen. We doen als huwelijk
een einddiploma is, en kinderen
een rijbewijs.
We zijn trotst op wat wij zijn,
b.v. door wat onze man verdient,
we kijken op anderen neer al heb
ben we nog geen cent bijgedragen
tot die som gelds. We zijn trot!
op kinderen, terwijl het lichaam
ook zonder die trots heus wel zijn
gang ging, en als de kinderen een
beetje doen zoals wij ons dat voor
stellen, dan noemen we dat op
voeden.
Is onze zoon eenmaal achttien
dan moet hij zelf uitmaken of hij
in militaire dienst wil of niet, lie
ver wel natuurlijk, dan hoeven wi
minder te piekeren, 't Is per slot
zo voorbij die paar jaar, en wordt
het een probleem, nu, dan heb je
nog synodes, een mannen-affaire.
Weet je wat huwelijk is, brief-
vriendinnen, jullie die er met de
neus op gedrukt worden? Dat is
altijd de lamp brandende hebben,
Altijd weer wakker worden, de
.oren spitsen, waken. Van schuld
weten, en van opdracht. Jij, één
van de schrijfsters, spreekt van
schuldgevoel als je hoort van
Roeanda, India, Ghana, jij met
flatje en mini-autootje en sociale
zekerheid. Maar getrouwde vrou
wen hebben zich zo knus gepraat
dat ze er nauwelijks van wéten.
Nu ja. enkele uitzonderingen
daargelaten maar die benijden
jullie niet, meen ik. En daarmee
in het wildeweg voor vandaag:
basta.
