Wie de kerk
moet stof
verbouwt
happen
Commentaar
Uitgewezen Nederlander
terug uit Malawi
Fries ging Ghanese
boeren even helpen
Sclimelzer: nogal wat
kortsluitingen
Een woord voor vandaag
Vastenbrief van r.k. bisschoppen
Geref. Gemeenten
na 350 jaar weer
Dordtse synode
Waar
is uw
spaargeld
veilig?
Bij een grote,
vertrouwde bank:
Algemene
Bank Nederland
Algemene Bank Nederland
IK amer aanvaardt
Leerplichtwet
Vijf stellingen van prof. Bijlsma
Belijden en beleven
van Gemeente van
Christus nu
Daarom, moeten wij te meer aandacht schenken aan hetgeen
wij gehoord hebben, opdat wij niet afdrijven." Zo begint de
schrijver van de brief aan de Hebreeën zijn tweede hoofdstuk.
Het is een direct vervolg op de gedachte uit het eerste, waarin
hij laat zien dat Christus groter is dan de engelen.
Wij denken soms zo vaak vanuit de andere richting. Dan spre
ken we over „gegrepen worden", over wat van buiten ons
moet komen.
We moeten aandacht schenken aan wat we gehoord hebben.
Het evangelie is ons verkondigd, maar nu moeten wij ons zelf
afvragen wat het ons te zeggen heeft.
We spreken zo vaak over de predikant. Hij moet beter preken.
Maar hier wordt ons gezegd dat wij beter moeten luisteren.
Hij moet leren zich voor ons verstaanbaar te maken, maar
hier gaat het erom dat wij moeten proberen hem te begrijpen.
De schrijver maakt ons duidelijk dat wij niet het recht hebben
te wachten tot ons hart geraakt wordt, wij moeten ons zelf
eens afvragen wat dit alles ons te zeggen heeft. Doen we dat
niet, dan is er het gevaar van „afdrijven", meegezogen worden
door de stroom van de tijd.
Wat wij gehoord hebben is ons echter gegeven opdat we er
onze wortels in zullen haken. Dan zullen we worden wat in
Psalm 1 staat beschreven: „Een boom geplant aan de water
stromen die zijn vrucht geeft op zijn tijd."
We lezen vandaag: Lucas 5 2739.
DONDERDAG 22 FEBRUARI 196»
(Van onze kerkredactie)
UTRECHT De jaarlijkse vastenbrief van de rooms-katholieke
bisschoppen is dit jaar in het bijzonder gericht op de orthodoxe ge
lovigen die het allemaal niet meer begrijpen. Onder de titel „Ver
nieuwing en verwarring" wordt geprobeerd duidelijk te maken dat
die beide woorden niet van elkaar te scheiden zijn. Is er geen ver
nieuwing, dan ontstaat er verstarring. Kennelijk prefereren de bis
schoppen een noodzakelijke verwarring boven verstarring.
Ook dit jaar zal de brief niet wor
den voorgelezen vanaf de kansels. De
Vastenbrief-1908 is vrij lang en uit
gegeven als een brochure. Dè
priesters is gevraagd om begin maart
vanaf de 'kansels aandacht op de
brief te vestigen.
„Wanneer uw huis verbouwd
wordt,' zeggen de bisschoppen, „zit u
maandenlang in het stof en de rom
mel. Maar u hebt dat er voor over,
want de verbouwing was nodig. Wel
nu wij aarzelen niet het uit te spre
ken: de verbouwing der kerk is
hoognodig. Dat blijkt al uit het feit
Leerplichtwet
T\E nieuwe leerplicht, die een ne-
■^^gen jarige leerling kent, en die
gisteren door de Tweede Kamer is
aanvaard, vervangt een typisch
tijdsgebonden stuk (uit 1900) dat on
voldoende was afgestemd op ons
moderne onderwijs.
Daarover was men het eens. Moei
lijker te verteren viel, dat het niet
mogelijk bleek een datum van invoe
ring te noemen of zelfs maar een
streefdatum aan te geven. De rege
ring stelt de invoering mede afhan
kelijk van de vraag of er voldoende
▼ormen van aangepast onderwijs zijn
gecreëerd. Dat is nu niet bepaald een
stimulans.
Dat de Kamer het geven van huis
onderwijs geen grond voor vrijstel
ling van de leerplicht vond, kan voor
sommigen lastenverzwarend werken.
Schipperskinderen zijn nu verplicht
onderwijs aan de wal te volgen en
al was de praktijk reeds, dat velen
voor deze vorm van onderwijs kozen,
deze verplichting zal minder drtag-
krachtigen moeilijk kunnen vallen.
Wij kunnen intussen begrip opbren
gen voor het standpunt van de
staatssecretaris, dat een integrale
meerkostenvergoeding een doorbre
king zou betekenen van het stelsel
van studiesubsidiëring. Bovendien
zou de toch reeds topzware onder
wijsbegroting met een niet te over
zien bedrag worden verhoogd.
ROTTERDAM De Gereformeer
de Gemeenten houden hun generale
synode dit jaar in Dordrecht in ver
band met het feit, dat het 330 jaar
geleden is, dat de nationale synode
van 1618-1619 daar bijeenkwam.
De synpde is bepaald op 26 en 27
juni. Daaraan zal een bidstond voor
afgaan, dinsdagavond 25 juni, waarin
ds. L. Rijksen van Rotterdam-West,
praeses van de vorige synode, zal
voorgaan. De Gereformeerde Ge
meenten komen om de drie jaar in
synode bijeen.
f
- Spaarboekje
Direct beschikbaar 2.000,- per
één maand opzegging
Spaarrekening
Direct beschikbaar 2.000,- pef
één maand opzegging
4®/o
4
4- Spaardepoelto
Oris meenden opzegging
4%- Spaardepoelto
Zes meenden opzegging
5*/« - Spaardepoelto
Urn Jaw omgging
Wh - Spaardepoelto
Achttien maanden vast
5®/» - Spaardepoelto
Twee jaren vast
U bent welkom bij de
dat zovelen het huis der kerk onbe
woonbaar hebben geacht en elders
een geestelijk onderkomen hebben
gevonden, of rondzwerven en die
vrijheid beter leefbaar vinden dan
het oude huis.
Gefaald
De kerk heeft gefaald bij de op
komst van een zelfstandige we
tenschap, de verlangens der kerken
van het oosten, de Reformatie, het
zogenaamde modernisme in de vorige
eeuw, het streven naar de erkenning
van het individuele geweten en naar
de democratisering van de samenle
ving, naar de spreiding der welvaart
ook zoals dat tot uiting kwam in het
communisme."
Na deze hand in eigen boezem
wordt verzekerd dat vernieuwing
niet mogelijk is zonder verwarring
en onzekerheid: „Wij moeten geloven
zoals onze vader Abraham geloofd
heeft. Hij werd weggeroepen uit zijn
geboortestreek naar een land dat hij
niet kende. Hij had niets om zich aan
vast te houden dan het geloof in een
onzichtbare God die hem riep."
Volgens de bisschoppen is geloven:
„zich ondanks alle verwarring toch
aan God vasthouden, vertrouwen dat
Hij met ons is, zoals Hij was met het
Joodse volk, dat door de woestijn
trok."
In het tweede deel wordt niet al
leen gesproken tot degenen die
geschokt zijn door de verwarring in
de huidige kerk, maar ook tot dege
nen wier geloof geschokt is. Hen
wordt gezegd: „Het evangelie dient
het Godsgeloof niet aan als een ken
nis die steunt op bewijzen, maar als
een vorm van kennen die mogelijk
wordt door persoonlijke eerlijkheid,
toewijding en liefde."
Communicatie
Tot hen die zich ondanks de gesig
naleerde onrust en verwarring min
der bedreigd voelen in hun geloof
wordt gezegd: „Laat onder u geen
tweedracht ontstaan, ook als ge met
elkander van mening verschilt.
Houdt het contact open met elkaar
en ook met hen die door God geroe
pen zijn tot gezag en eenmaal over
hun leiding rekenschap zullen moe
ten afleggen.'
Tegen de nieuwlichters wordt ge
zegd: „Vergroot de verwarring niet
door onvoldoende gefundeerde nieu
wigheden of ondoordachte experi
menten. Weest ook niet te haastig om
hen te veroordelen, die eerlijk zoeken
naar eigentijdse vormen waarin het
geloof zinvol beleefd kan worden."
DS. H. SMIT
OVERLEDEN
DRACHTEN Op 75-jarige leeftijd
is dinsdag overleden de gereformeer
de emeritus-predikant ds. H. Smit.
Hij was predikant te Rottevalle
(1927-1948) en vervolgens tot zijn
emeritaat in 1962 te Alteveer (Dr.).
De begrafenis vindt zaterdagmiddag
plaats na een rouwdienst in de Zui-
derkerk, die om half twee begint.
HERVORMD WERELDDIAKONAAT
(Van een onzer medewerkers)
HOL WERD De heer E. W.
Dijkstra, dealer in landbouw
werktuigen, is teruggekeerd van
een werkbezoek van zeven we
ken, dat hij aan Ghana heeft ge
bracht.
Hij maakt al twee jaar in het ka
der van het hervormde werelddiako-
naat ploegen voor de boeren in het
noorden van Ghana.
Ploegen, die daar gebruikt kunnen
worden, moeten aan zulke speciale
eisen voldoen, dat ze praktisch niet
in de handel zijn. Ze mogen niet veel
onderhoud vragen, want er zijn geen
vakmensen. Ze moeten geschikt zijn
voor droge grond, getrokken kunnen
worden door ezels en op de duur in
Ghana zelf nagemaakt kunnen wor
den.
De enige soort ploegen, die aan de
ze eisen voldeed (uit Oost-Duitsland)
L« onbetaalbaar. Het werelddiakonaat
vond de heer Dijkstra bereid, om
speciale ploegen uit te denken en te
construeren in zijn bedrijf te Hol-
werd. In de afgelopen twee jaar
heeft hij er 144 geconstrueerd.
PROBLEMEN
tBj stond daarbij in nauw contact het werelddiakonaat juut op
met Karei Rigters, de landbouwkun- kleine schaal kan betekenen.
dige, die in dienst van de hervormde
zending voorlichting geeft aan Gha
nese boeren. Gezien de prettige sa
menwerking vroeg de heer Rigters
hem, of hij niet twee maanden naar
Ghana wilde komen, om hem te hel
pen bij de vele technische problemen,
die ontstaan als men de ploegen gaat
gebruiken.
De heer Dijkstra kwam, zag zijn
ploegen in bedrijf en dat heeft er toe
geleid, dat hij er enige verbeteringen
aan heeft aangebracht.
Hij deed nog meer. De heer Rigters
is bezig de boeren te leren dijkjes
rond hun akkertjes te bouwen, om de
erosie tijdens de tropische regens te
gen te gaan, maar hij kon nergens
aan waterpasjes komen. Dijkstra
maakte er een stel, leuk, bruikbaar
en heel simpel.
TOOM
Hij leerde boeren, hoe ze allerlei
kunnen onderhouden en repareren.
En een van de leukste dingen: hij
ontwierp een toom voor ezels. Paar
den of ossen zijn als ploegdieren veel
te duur. Door dit nieuwe toompje
zullen de Ghanese boeren nu een ef
ficient gebruik van de Holwerdse
ploegen kunnen maken.
Geen spectaculaire reis, maar
wel een, die aantoont, hoeveel
(Van onze parlementredactie)
DEN HAAG Met alleen de frac
tie van de Boerenpartij tegen aan
vaardde de Tweede Kamer gisteren,
zonder hoofdelijke stemming het ont
werp leerplichtwet 1969 dat o.a. voor
ziet in een verlenging tot een periode
van 9 jaar op een nader te bepalen
tijdstip.
Zonder veel verzet van staatssecre
taris Grosheide amendeerde de Kamer
het ontwerp zo, dat het volgen van
huisonderwijs (waaronder schriftelijk
onderwijs) voortaan 'niet meer kan
gelden als algemene vrijstellingsgrond
(amendement van de socialist mr. Mas-
man, waartegen alleen de Christe-
lijk-historische fractie en enkele libe
ralen stemden).
Om deze ingreep wat te verzachten
besloot de Kamer wel voor bijzondere
gevallen vrijstelling van leerplicht te
te verlenen, namelijk als aangetoond
wordt dat het kind op andere wijze
voldoende onderwijs geniet (amende
ment van de anti-revolutionair Van
Bennekom, waartegen alleen de CH-
fractie stemde).
Verworpen werd voorts de PvdA-
motie Masman, waarin de regering
werd gevraagd een integrale meer
kostenvergoeding te geven aan schip
pers die hun schoolgaande kinderen
aan de wal moeten onderbrengen.
Voor de motie stemden PvdA, D'66
(exclusief mejuffrouw mr. Goudsmit),
PSP en CPN.
NED. HERV. KERK
Beroepen te Andijk (toez.), J. B.
te Domburg; te Groot-Ammers,
kand. H. Veldhuizen te Bilthoven;
te Haaksbergen (vac. F. Hartman;
toez.), K. Mulder te Zweeloo (verb,
ber.); te Haskerhorne (toez.), C. L.
Veibaas te Monnikendam; te Nieuw-
Dordrecht, J. J. Buskes jr. te Broek
in Waterland; te Suawoude (toez.),
G. A. Zuidam te Nieuweroord, te
Werkendam (vac. A. de Bruijn), C.
Batenburg te Vriezenveen.
Aangenomen naar Vriezenveen
(vac. A. Sjollema; toez.), G. Jon
kers te Hazerswoude; het 'ber. v. d.
gen. syn. tot zend. pred. (vormings-
en toerustingswerk Indonesische
Christelijke Kerk op Oost-Java),
kand. drs. A. de Jong te Oegst-
geest
Bedankt voor Oudwoude-Wester-
geest, Rijk-Rij sen hout en voor Wan-
neperveen. H. van den Beid te
Beesd.
SCHIPHOL Met zijn vrouw
en drie kleine kinderen is giste
ren de 42-jarige M. J. Groene-
veld,1 directeur van het vor
mingscentrum „De Haaf' in Ber
gen (Nh), teruggekeerd op
Schiphol. Na een half jaar lang
in Malawi vormingswerk voor
de verenigde kerken aldaar te
hebben verricht, is hij plotseling
door de regering van deze jonge
Afrikaanse staat uitgewezen.
Als reden voor de uitwijzing werd
hem te kennen gegeven, dat het vor
mingscentrum, waaraan hij samen
met twee Britse geestelijken leiding
gaf, zich op facetten van het
maatschappelijk leven concentreerde,
waarvoor het volgens president
Banda van Malawi niet competent
geacht moest worden.
Regering bang
„Ik sta met hart en ziel achter liet
ontwikkelingswerk," aldus de heer
Groeneveld bij zijn terugkeer op
Schiphol, „maar het is duidelijk, dat
daarbij het omzeilen van de gevoelig
heden bij jonge Afrikaanse volken
uiterst moeilijk is. In Malawi is de
regering bang, dat de kerken, waarin
men nog de overlevering ziet der Eu
ropese overheersing, allerlei
maatschappelijk werk aan zich trek
ken, dat naar zij meent door de rege
ring zelf behoort te worden gedaan.
Het is de typische trots van een jon
ge, pas onafhankelijk geworden staat.
Kortgeleden is de samenwerkende
kerken een verbod opgelegd tot uit
voering van een hulpproject ter
waarde van 2Vt miljoen gulden".
Wereldraad
De heer Groeneveld, die in 1952
aan het instituut Kerk en wereld in
Driebergen opgeleid was voor het
verrichten van vormingswerk voor
de hervormde kerk, trok er op initia
tief van de Wereldraad van kerken 6
maanden geleden met zijn hele gezin
heen en werd als derde leider toege
voegd aan een gloednieuw, fraai ge
bouwd vormingscentrum in het dorp
je Kasupe ten noorden van de
hoofdstad Zorrtba. Het centrum was
opgericht door de Anglicaanse en
Presbiteriaanse kerken.
Een half jaar bereidde hij de oplei
ding voor van leken ter bevordering
van het maatschappelijk werk van de
kerken. De drie stafleden gaven
cursussen voor kerkelijke ge
loofsgroepen, predikanten en ouder
lingen, maar ook voor huisvrouwen,
onderwijzers e.a.
Aanleiding
Het conflict ontstond ruim een
week geleden, toen het centrum via
pers en radio aankondigde, dat er een
speciaal vormingsweekeinde zou wor
den gehouden voor verloofde paren.
De heer Groeneveld gelooft niet
dat rijn uitwijzing alleen op dit week
eind programma voor verloofden is
gebaseerd. Het is daarvoor sledhts als
aanleiding benut. De afgunst tegen
de hulp ter ontwikkeling van het
maatschappelijk leven is diepgewor
teld, zo meent hij. De regering heeft
de samenwerkende kerken b.v. ver-
M. J. GROENEVELD
boden zich
bestrijding i
toe te leggen op de
an het analfabetisme.
De tegenslag is voor de heer Groe
neveld geen reden het hoofd in de
schoot te leggen. Voorlopig gaat hij
zich weer direct bemoeien met zijn
in Bergen ook tijdens zijn afwezig
heid florerende reisbureau, genaamd
Instituut voor internationale ex
cursies, dat zich geheel op Israël
heeft geconcentreerd. Maar zodra de
kans zich voordoet hoopt hij met
vrouw en kinderen in een ander Afri
kaans land zijn vormingswerk voort
te zetten.
(Van onze kerkredactie)
WOUDSCHOTEN Als het breed-moderamen van de her
vormde synode (twaalf leden) gaat spreken met de 24 veront
rusten die in het najaar een Open Brief publiceerden aan alle
kerkvergaderingen en kerkeraden, zullen onder meer v\jf stel
lingen, opgesteld door prof. dr. R. Bijlsma, het gespreksthema
vormen. In deze vijf stellingen wil hij, als antwoord op de pro
blemen die in de Open Brief naar voren komen, de aandacht
bepalen bij vijf facetten van het belijden en beleven van de
christelijke kerk in deze tijd.
Wat al te weids werden deze stellingen op de synode al vergeleken met
de bekende Duitse Barmer Thesen uit het begin van de jaren dertig. Die
vergelijking bewees echter toch, hoe deze stellingen op de synode
insloegen.
Er werd niet over iedere stelling afzonderlijk gesproken, maar zouden
er bezwaren zijn geweest tegen deze uitspraken, dan zouden die
ongetwijfeld in het debat naar voren gekomen zijn. Al zouden sommige
synodeleden misschiein bepaalde zinnen wat anders geformuleerd willen
hebben, al zouden verschillende synodeleden zeker andere stellingen een
bijzonder goed uitgangspunt bieden voor een gesprek.
Ze moeten dus niet gezien worden als een nieuw soort belijdenis, maar
mogen wel beschouwd worden als een poging om enkele facetten van het
belijden voor vandaag onder woorden te brengen. Juist omdat in de
komende maanden deze stellingen telkens weer zullen opduiken in de
kerkelijke bladen en in gesprekken, geven we ze woordelijk weer:
STELLING I
In dankbare gehoorzaamheid aan de Heilige Schrift als bron van de
prediking en unieke regel voor het geloof verkondigt de kerk in de
wereld het Koningschap van God, die zich tevoren door zijn daden in de
geschiedenis van Israël en daarna ten volle in de geboorte, het leven, het
lijden, de dood en de opstanding van Messias Jezus heeft geopenbaard.
De christelijke gemeente belijdt, dat in deze gebeurtenissen, die
eenmaal in de historie van de mensheid hebben plaatsgevonden, het heil
voor de gehele wereld is gegeven. In dit geloof weet zij Christus Jezus
door de Heilige Geest nabij en getuigt zij in de duisternis en schuld van
deze wereld, dat zijn onmacht de ware macht, zijn verzoenend lijden en
sterven de ware verlossing, zijn dood het ware leven betekent voor allen,
die op Hem hun vertrouwen stellen.
STELLING II
In gemeenschap met de belijdenis der eeuwen, voortgaande op de weg
der reformatie, beeft de kefk het Woord van God, dat in de geschriften
van de Bijbel is gegeven, te vertolken in toepassing op 'het leven en de
verhoudingen van mensen en volken. De christelijke gemeente zal bij het
volvoeren van deze opdracht nauwlettend acht geven op het belijden der
vaderen in de kerkelijke belijdenissen en tevens in haar leden het
menselijk falen bij het verstaan en toepassen van de goddelijke Waarheid
met groot geduld verdragen.
Daarbij zal zij moeten vasthouden aan de eenheid van belofte en gebod
in nooit verslappende waakzaamheid tegenover het gevaar, dat
de inhoud van haar Boodschap afhankelijk wordt gemaakt van een
modern of anti-modern levensgevoel en dat in menselijke eigenwaan het
Evangelie van God wordt misbruikt ten dienste van eigenmachtig gekozen
wensen, bedoelingen en plannen van mensen.
STELLING III
In het besef van haar verantwoordelijkheid voor het heden, roept de
kerk op tot daadwerkelijke erkenning van het Koningschap van God,
waardoor de mens wordt bevrijd uit de gebondenheden van het kwaad in
de wereld en tot vrije en dankbare dienst aan alle mede-schepselen wordt
geroepen.
De christelijke gemeente staat temidden yan de structuren en
wetmatigheden van deze wereld, in volledige solidariteit met hetgeen
onder de mensen en door menselijk toedoen gebeurt - J
Zij weet zich tilt gedaagd om het Woord van God in vrijheid te zeggen
en er zich zonder vrees voor mensen en machten, voor in te zetten.
Nochtans mag zij haar opdracht voor het heden niet ontlenen aan de
dwang der omstandigheden, maar uitsluitend aan de vrijmakende kracht
van het Woord en de Geest van God.
STELLING IV
Zich strekkende naar de toekomst van Jezus Christus verwacht de kerk
door het laatste gericht heen de heerlijkheid van het Rijk van God in de
gehele schepping, waarbinnen ook de aarde met haar volheid zal worden
vernieuwd naar de bedoeling van God.
De christelijke gemeente leeft getroost in dit vooruitzicht. In.
verbondenheid met allen, zowel binnen als buiten de kerken, die de Heer
verwachten en te zamen met alle anderen, die het goede zoeken voor de
mensen is zij bezig te strijden voor de vernieuwing der wereld en de
verbetering van de verstandhouding tussen mensen en volken. Daarbij
weet zij zich door Christus geplaatst bij de ontrechten en geknechten,
voor wie zij opkomt en met wie zij in groot verlangen uitziet naar een
nieuwe aarde, waarop gerechtigheid woont.
STELLING V
In vertrouwen op het voortgaande werk van de Heilige Geest vervult
de kerk, als geloofsgemeenschap van allen, die plaatsbekledend voor de
ganse schepping de grote Dag van Christus verwachten, God aanbiddend
en de wereld dienend, blijmoedig en dankbaar haar roeping in de wereld
der volken en in de samenleving der mensen.
Het is de gemeente van Christus, die de hoop op het Rijk van God
in de harten mag wekken. Zij roept op tot bekering en sterkt het geloof.
Zij waakt voor het geestelijk welzijn van de enkeling temidden van de
tendensen van massaliteiten en totaliteit in het moderne leven. Zij is
de mens tot steun in de aanvechtingen van het geloof en in de zorgen
van het hart.
Haar kracht ligt niet in het grote getal, maar in de belofte van haar
Heer. Trouw aan Zijn Woord weet zij zich door Christus zelf vergaderd
tot Zijn kudde en uitgezonden over de aarde, totdat het ganse heelal vol
is van de lof van Gods Naam.
GEREF. KERKEN
Aangenomen naar Brisbane-Inala
(Queensland, Austr.), A. I. de Graaf
te Auckland (Nieuw-Zeeland); naar
Mount Evelyn (Victoria, Austr.), J.
J. van Wageningen te Adelaide
(South Australia) (voorheen te
Schiedam.
CHR. GEREF. KERKEN
Beroepen te Zwolle (2e pred. pl.).
M. de Boer te Amsterdam-Noord.
GEREF. GEMEENTEN
Beroepen te Haarlem, C. Harimck
(Vervolg van pag. 1)
DEN HAAG Het fractiebe-
raad van de KVP over het con
flict tussen de radicalen en de
heer Schmelzer had volgens deze
betrekking op de problematiek
rond het tv-optreden, maar ook
op z.g. „clubspelregels", d.w.z.
op de vraag of over afwijkende
standpunten, bezwaren en kri
tiek van bepaalde fractieleden
eerst in fractie of fractiebestuur
overleg moet worden gepleegd
alvorens men ermee naar buiten
optreedt. Ook het „nader be
raad" zal daarover gaan.
„Er zijn," aldus drs. Schmelzer, „de
laatste tijd nogal wat kortsluitingen
geweest in de KVP-fractie. We wil
den samen bekijken of daar niets aan
te doen valt. of we met elkaar niet
tot een bepaalde gedragslijn zouden
kunnen komen."
Zeer voorzichtig geconcludeerd,
zoekt de fractie naar een weg om het
conflict op te lossen via het legalise
ren van het optreden van de
KVP-radicalen als minderheidsgroep
binnen de fractie, gerechtigd om in
de Kamer eigen opvattingen uit te
dragen, ook al wijken die af van die
van de fractiemeerderheid.
Drs. Schmelzer ontkende („voorzo
ver ik het althans kan bekijken") dat
door het „nader beraad" het werk
van de vier wijze KVP-mannen
(Cals, Romme, Maenen en Van Rijc-
kevorsel) moet worden opgeschort,
„Deze heren hebben hun eigen werk
wijze".
Het rapport van de wijze mannen
over het KVP-bestuursconflict tussen
christen-democraten en radicalen
wordt op korte termijn verwacht.
Het is niet duidelijk of de heren het
verloop van het „nader beraad" wil
len afwachten.
Als de fractie uit elkaar spat. is er
weinig positiefs meer te adviseren.
Blijkt echter bijv. nog deze week dat
het bestuursconflict oplosbaar is, dan
kan deze wetenschap het „nader be
raad" en de komende fractievergade
ring gunstig geïnvloeden.
Niet in het geding
Hebben de radicalen gisteravond in
de fractie hun vertrouwen in 'drs.
Schmelzer als fractieleider opgezegd?
Het is niet bekend. Wel zei de heer
Schmelzer zelf met nadruk, dat zijn
positie als fractieleider „geenszins in
het geding is".
„Als het nader beraad tussen frac
tiebestuur en radicalen niet zou door
gaan, zou ik dat ernstig hebben be
treurd", zei de heer Schmelzer en hij
liet doorschemeren, dat in dat geval
een uittreden van de radicalen de
onvermijdelijke consequentie was ge
weest.
Over het verloop van de fractiever-
gadering (die van 8 uur tot kwart
voor twaalf duurde en door 30
de 42 fractieleden werd bijgewoond)
wilde de heer Schmelzer verder nieti
j vertellen.
Over de tv-uitzending in Drachten:
„Ik had meer zendtijd gewild om t«
I kunnen zeggen wat ik bij wijze van
toelichting pas in Drachten te berdi
kon brengen".
Ook drs. Aarden ging ter perscon
ferentie moeilijke vragen uit de wei
Hij zei de strekking (niet de formule- c
ring) te onderschrijven van wat zijn loi
geestverwant mr. Jurgens deze weel
over de „putsch" van de drie fractie
leiders heeft gezegd. Verder dat all L
de tv-uitzending van vorige week nt on
zou gebeuren, hij daarop op dezelfde L
wijze zou reageren als toen.
R1
AR-radicalen
Drs. Aarden gaf aanvankelijk ook
geen duidelijk antwoord op de vraal
of hij voor de fractievergadering con
tact had gehad met AR-radicalen. „II
heb min of meer tot m'n groot genoe
gen regelmatig contact met hen
maar dat weet u ook uit perspublika-
ties".
Maar of hij voor de vergadering d«
AR-radicalen de vraag had voorge- ,vc
legd hoe ze het zouden vinden als dl i,
KVP-radicalen uit hun fractie zoudÖfP
stappen? Nee, dat is niet het geval
zei een boze heer Aarden.
De KVP-fractie telt behalve de he- jag
ren Aarden, Van Doorn en Janssen
nog vier andere radicalen, t.w. me
juffrouw Kessel, dr. Van Schaik, mf
Mommersteeg en drs. Westerterp 14
Mejuffrouw Kessen en mr. Vanton
Schaik waren gisteren wegens ziekte
verhinderd, drs. Westerterp verblek
in Straatsburg en mr. Mommersteeg,
die wèl de fractievergadering bij- del
woonde, heeft kennelijk opnieuw nid
de zijde van zijn drie geestverwante!
willen kiezen.
"1