CONFLICT NADERT
Commentaar
KI vieirimmchapbijna gereed
Vietcong slaat
weer hard toe
ft
VLIEGVELD
BESCHOTEN
KVP-bestuur zonder
radicalen zinloos
Franse vissers beletten
lossen lading Urker tong
Ichtpaar verongelukt
op huwelijksreis
Duizenden studenten betoogden
in West-Berlijn tegen VS
DEN HAAG Het conflict rondom de bestuursverkiezing
in de KVP nadert zijn ontknoping. In politieke kringen
verwacht men dat de commissie van goede diensten (bestaan-
j de uit de heren Cals, Romme, Maenen en Van Rijckevorsel)
1 die vorige maand is ingesteld met de opdracht de mogelijk
heden tot oplossing van het conflict te onderzoeken, nog
deze week haar arbeid zal afsluiten.
vC
Wat zegt
Schmelzer
vanavond?
Opperman randt
studente aan
Nederlandse
handelsmissie
naar Polen
alles
goed
Vrijgelaten piloten
teru" in Amerika
5
MAANDAG 19 FEBRUARI 1968
Van onze parlementsredactie
Met het Italiaanse passagiers
schip Flavia zijn gisteren de eer-
ste Nederlandse emigranten naar
Australië vertrokken, die ge-
bruik konden maken van de
honderd-guldenregelingOn
der hen waren twee families van
dertien mensen, nl. de familie
Koomen uit Luttelgeest (Noord-
Holland) en de familie Huggers
uit Tilburg.
'erhoudingen
tin i
r/y? *ta
TIET BEZOEK van minister-presi
dent De Jong en minister Luns
tan Londen houdt ongetwijfeld mede
verband met het Frans-Duitse ge
iprejs van vorige week te Parijs. Het
was te verwachten, dat de Franse
lident, wat toelating van Engeland
tol de EEG betreft, geen wezenlijke
icessie zou doen, ook niet terwille
vin Bonn.
Wél ziet het ernaar uit. dat de West-
ltse bereidheid, buiten de EEG om
jtacten met Engeland te zoeken (op
ihnologisch gebied) nog geringer is
ravf eworden.
,gg Sa het Frans-Duitse gesprek zal wel-
a(j licht ook Italië wat minder enthou-
bsIo siast zyn. En in Brussel heeft men in
hur deze dagen wel iets anders om zich
Is- zorgen over te maken.
roePDat betekent in feite, dat Nederland
Ihans het enige land is, bereid en in
staat het contact met Engeland gaan
de te houden, in hoop op beter tijden.
De vraag is, of Nederland (zij het dan
nog met instemming van België en
ixemburg) deze eenzame strijd lang
ton volhouden, nu de eensgezindheid
van de Vyf verdwenen lijkt.
Minister Luns heeft gezegd, dat de
Beneluxlanden zonodig zonder de an-
xen met Engeland zullen samenwer-
v ken op terreinen die buiten de EEG-
ng v verdragen vallen.
Aki HM verdient echter aanbeveling, uit-
latingen te vermijden die het andere
lidstaten moeilijk of onmogelijk kun
nen maken hun medewerking te ver
lenen.
)ude Ook in het contact met Engeland
g£ moet Nederland met beide benen op
de grond blijven. Alleen dan is het
5k l
rkee dingen in hun juiste ver
houdingen te zien.
fN.lph
ristl
SAIGON De Vietcong heeft
een nieuwe reeks aanvallen ge
daan op tientallen steden en dor
pen in Zuid-Vietnam. Het waren
voornamelijk beschietingen met
mortieren en raketten, maar ook
infanterie-aanvallen.
Het vliegveld Tan Son Nhoet bij
Saigon werd hevig beschoten. Er
kwamen in twintig minuten meer
dan honderd granaten en raketten
op terecht. Ook werd het Amerikaan
se hoofdkwartier getroffen.
Bij een beschieting van het Natio
nale politiehoofdkwartier in Saigon
zelf kwamen zes politiemannen om.
Zeker tachtig Vietcong-strijders wer
den gedood in, een gevechtbij de
brug van Binh Loi.
Onder vuur
Direct nadat de Vietcong bij Sai
gon in de aanval was gegaan, stegen
vliegtuigen op orh de guerrilla-troe
pen onder vuur te nemen. De hemel
werd verlicht door honderden licht-
fakkels. Vijf uur lang lag de hoofd
stad binnen een beschermende vuur-
gordel.
In de Mekong-delta voerde een
Vietcong-bataljon een aanval uit op
Cai Lay, maar het werd aan de rand
van de stad teruggeslagen. Er dron
gen eenheden door tot in het cen
trum van de stad Vinh Long, maar
ook hier werden ze weer verdreven.
Vief zo hevig
In-het algemeen waren de aanval
len niet zo hevig als die aan het be
gin van het Tet-offensief.
De Amerikaanse bevelhebbers spra
ken over een „represaille van de
vijand omdat het Zuidvietnamese
volk zich niet aan zijn kant heeft ge
schaard tijdens de gevechten van de
afgelopen weken". De Vietcong zou
gisteren volgens hen 250 man hebben
verloren zonder enig militair succes
te hebben geboekt. Zo waren de
beschoten vliegvelden, gisteravond
alle nog in gebruik.
De Amerikaanse ambassadeur Bun
ker vindt dat de Zuidvietnamezen
nu meer vertrouwen hebben in de
strijdkrachten van het bewind in
Saigon. De Amerikaanse en Zuidviet
namese strijdkrachten zijn sterker
geworden door het terugslaan van
het grote Vietcong-offensief, zei
Bunker.
Hoe-é
De enkele honderden Noordvietna-
mezen die zich in de citadel van
Hoe-é verschanst hebben, bieden nog
steeds felle tegenstand tegen de aan
vallen van ruim drieduizend Ameri
kanen en Zuidvietnamezen, die heel
langzaam de citadel binnendringen.
Van Amerikaanse zijde wordt ver
nomen dat het nog wel een week zal
duren voor de citadel valt.
In Saigon is gisteren de „volksbe
weging voor de bescherming van
Zuidvietnam" opgericht. De leiders,
die verschillende politieke opvattin
gen vertegenwoordigen, willen tot
een nationaal front komen op zo
breed mogelijke basis om de poli
tieke strijd van de Zuidvietnamese
regering tegen het Zuidvietnamese
bevrijdingsfront, de politieke orga
nisatie van de Vietcong, te steunen.
De commissie schijnt nog geen
uitgewerkte voorstellen op tafel
te hebben gelegd. Wel heeft ze j
vorige week met beide partijen
in het conflict christen-demo
craten en radicalen enkele
suggesties doorgesproken, waar
over de komende dagen een be
slissing zou moeten worden ge
nomen.
De oplossing die de commissie voor
ogen staat, zou hierop neerkomen,
dat mr. A. P. J. M. M. van der Stee
partijvoorzitter wordt en drs. P. C.
W. M. Bogaers, de leider van de
KVP-radicalen, ondervoorzitter. Bo
vendien zouden nog twee andere ra
dicalen deel van het dagelijks
bestuur moeten gaan uitmaken, te
weten de heren F. G. van der Gun en
mr. Th. Jurgens.
Onaanvaardbaar
Dit voorstel bleek begin januari
voor de KVP-radicalen aanvaard
baar. Niet echter voor de
christen-democraten, die de kandida-
tuur-Bogaers voor het vice-voorzit-
terschap van de hand wezen. De wij
ze waarop mr. Van der Stee op een
persconferentie deze afwijzing moti
veerde. was voor de radicalen aanlei
ding hem als kandidaat-voorzitter
„definitief onaanvaardbaar"* te ver
klaren.
Het concept-voorstel van de com
missie van goede diensten is dus een
compromis. De christen-democraten
zouden drs. Bogaers als ondervoorzit
ter moeten accepteren en de radicalen
zouden bij wijze van concessie op hun
„onaanvaardbaar" ten aanzien van de
heer Van der Stee moeten terugko
men.
A>angeziep het conflict zo langza
merhand het "karakter heeft gekregen
van een keiharde prestigestrijd, is de
suggestie van de commissie voor bei
de partijen onaantrekkelijk. Het
meest -echter voor de christen-demo
craten. Een aanvaarding hunnerzijds
van drs. Bogaers als vice-voorzitter
zou als een knieval voor de radicalen
kunnen worden uitgelegd.
Een ander punt is, dat mr. Van der
Stee zich met zijn uitlatingen over
een eventuele kandidatuur-Bogaers
zo heeft vastgepraat, dat hij op dit
punt moeilijk meer terug kan. Voeg
daar nog bij dat de meeste
KVP-kringvoorzitters ook thans nog
scherp afwijzend staan tegenover de
ze kandidatuur, dan is duidelijk dat
achter de instemming van de
christen-democraten met het con-
cept-voorstel-Cals c.s. vooralsnog een
groot vraagteken moet worden gezet.
Drachten
Wat de KVP-radicalen betreft: hun
houding zal voor een belangrijk deel
worden bepaald door de wijze waar
op de heer Schmelzer zich vanavond
uitspreekt. De KVP-fractieleider
spreekt om acht uur op een debat
avond in Drachten. Ook zijn collega's
van ARP en CHU, mr. Biesheuvel en
de heer Mellema, voeren daar het
woord.
Zij zullen ongetwijfeld aan de tand
worden gevoeld over hun veelbespro
ken gezamenlijk optreden in het
KVP-tv- kwartiertje van vorige week
woensdagavond, toen zij verklaarden
dat de drie christelijke partijen voor
de volgende verkiezingen het stand
punt zouden moeten innemen: samen
in de regering of samen in de opposi
tie.
De KVP-radicalen (trouwens ook
hun geestverwanten in de ARP) heb
ben zich krachtig verzet tegen dit
„voorschot op de CDU". Zij achten
de uitlatingen van de drie fractielei
ders uiterst voorbarig, omdat een
vooruitstrevende programmatische
basis voor een eventuele CDU nog
ontbreekt en ook nog niet duidelijk is
wat cr met de radicalen in de KVP
gaat gebeuren.
Als de heer Schmelzer vanavond in
Drachten verklaart dat hij het alle
maal niet zo stringent heeft bedoeld
en eerst het hele program wil af
wachten alvorens aan een soort CDU
te beginnen, zijn de katholiek-radica
len bereid tot een positieve afronding
van het gesprek.
Uittocht?
Mocht daarentegen de heer
Schmelzer zijn vorige week ingeno
men standpunt herhalen en mogelijk
nog wat aanscherpen, dan zou dat
het breekpunt tussen radicalen en
christen-democraten in de KVP kun
nen betekenen.
De kans is groot, dat de
radicalen de commissie van
goede diensten laten weten geen
In Engeland zijn alle klokken gisteren weer een uur vooruit gezet. Dat
betekent dat de lente niet ver meer af is. Dat betekent ook een definitief
afscheid van de Engelse wintertijd; voortaan loopt Engeland het hele
jaar gelijk met het grootste deel van het continent. Ook het beroemde
uurwerk van de Big Ben maakte het overstapje op de middeneuropese
tijd en wel met behulp van Daniel Buckney, die de vijfde is in zijn fami
lie die met het gelijkzetten van de Big Ben sinds de constructie van de
klok (een eeuw geleden) belast is.
rustig afivachten
AR-radicalen:
(Van onze parlementsredact;e)
DEN HAAG Wanneer de
KVP-radicalen niet in het nieuw
te vormen KVP-bestuur ver
tegenwoordigd zouden zijn, heeft
de samenwerking tussen KVP,
ARP en CHU weinig zin.
Tot deze conclusie zijn de ar-radi-
Sneeuwlawine trof
colonne in India
SRINIGAR Het Indiase mïniste-
rie van defensie heeft bekendge
maakt. dat op 27 januari een Indiase
militaire colonne in een pas in Kasj
mir door een lawine is getroffen. Tot
dusver zijn 14 lijken geborgen, 23
werden meegesleurd. Maar na drie
weken graven in de sneeuw waarbij
militairen door 200 arbeiders werden
geholpen, is de omvang van de ramp
nog niet bekend. Vele voertuigen lig
gen nog onder de sneeuw. Hoeveel
manschappen de colonne telde is nog
niet bekendgemaakt, aldus het mi
nisterie.
heil meer te zien in voortzetting
van het gesprek over de bezet
ting van de bestuurszetels. In dat
geval lijkt een uittocht van de
radicalen uit de KVP bijna on
vermijdelijk.
Chauffeurs mishandeld
TERNEUZEN Een echtpaar
de v uit Parijs dat op huwelijksreis
"a,"„ Nederland bezoekt is vrijdag na-
Jij IJzendijke (Zeeuws-Vlaande-
a ren) met de auto uit de bocht
•doi gevlogen en in een sloot terecht
o-i. gekomen. De 23-jarige P. P. M.
"egt Lev y en zijn 20-jarige echtgenote
Benhain Werden levensge-
larlijk gewond naar het St.
n N0 Antoniusziekenhuis te Oostburg
i-A gebracht. De man overleed de
i- volgende morgen. De toestand
van de vrouw is zeer ernstig.
AMSTERDAM Zaterdagnacht
is de 22-jarige D. Schalkwijk uit
Amsterdam met zijn auto op de
Spaarndammerdijk uit de bocht ge-
'logen en tegen drie geparkeerde
8 j auto's terechtgekomen. De politie
„"trof de jongen dood aan in zijn auto.
Zij vermoedt dat het slachtoffer we-
gens gladheid en een te hoge snel-
1 heid de macht over het stuur heeft
verloren.
BREUKELEN Vier inzittenden
van een kleine personenauto die
istermiddag bij de Vechtbrug in
Ireukelen in het water reed, zijn er
in geslaagd de auto. nadat deze hon
derd meter was afgedreven en ge
zonken. op eigen gelegenheid te
verlaten.
De vier mannen, afkomstig uit het
Gooi, bleven rustig in de wagen die
van een hellend gedeelte langs de
brug in de Vecht was gereden. De
auto dreef circa honderd meter met
de stroom mee en zonk, waarop de
mannen een portier openden en aan
de oppervlakte kwamen. Zij werden
door omstanders in een roeibootje
geholpen en naar de kant gebracht.
De auto moet waarschijnlijk als
total-loss worden beschouwd.
UTRECHT Dc Utrechtse politic
heeft zaterdagnacht de 22-jarige op-
perman B. gearresteerd nadat zij
hem had betrapt bij het mishandelen
en aanranden van de 27-jarige stu
dente J. H. F. F B. uit Utrecht.
Het meisje, dat in een laboratorium
had gewerkt, was op weg naar haar
pension in Oog in Al, toen ze door de
man van haar fieis werd getrokken
en de struiken in werd gesleurd. Ze
verzette zich hevig, maar de man
sloeg haar in het gezicht en kneep
haar keel dicht, zodat ze het bewust
zijn verloor.
De door een voorbijganger ge
waarschuwde politiemannen moesten
hun petten en uniformen met hun
lampen beschijnen omdat het meisje,
toen ze weer bijkwam, zo overstuur
was dat ze dacht met nog meer aan- Hp ruim
vallers te doen te hebben en zich j glsteren trokken de ruim
Honderden mensen hebben gisteren voor Madison Square Garden in New
York geprotesteerd tegen het verbod van toegang voor negers tol de bin
nen gehouden atletiekioedstriiden. Alleen negers die aan de wedstrijden
deelnamen, mochten binnen. Een deel van hen weigerde echter te spelen.
BOULOGNE/URK Vissers
van het Franse Boulogne heb
ben vrijdag het lossen van
vrieswagens met tong uit Urk
hardhandig belet. Ruim 1500
mensen wachtten de bestuur
ders van de wagens op toen zij
Boulogne binnenkwamen, mo
lesteerden ze en beschadigden
de wagens.
Gehelmde met karabijnen gewa
pende politiemannen konden slechts
met moeite voorkomen dat de wagons
werden omvergegooid. Begeleid door
de gewapende macht slaagden de
chauffeurs er in de stad te verlaten.
Een wagen is in Parijs gelost en de
andere keerde terug naar Urk. De
lading vertegenwoordigde een bedrag
van 60.000.
De directeur van de NV Urker
Visexport, de heer Schrijver, zei dat
de aanvoer van Urker tong een doorn
in het oog is \'an de Franse vissers.
Deze vangen uitsluitend grote tong
en door de aanvoer van de grote hoe
veelheid Urker tong worden de prij
zen van de Franse tong gedrukt.
NV Urker Visexport tracht nu zo
spoedig mogelijk een ander afzetge
bied te vinden. Misschien dat de licht
ontvlambare gemoederen van de
Franse vissers weer spoedig tot beda
ren komen anders zal het voor de
Urker vloot wel eens moeilijkheden
kunnen opleveren. Tong is namelijk
het voornaamste produkt dat de Ur
ker kottervloot aanvoert. De houding
van de Franse vissers geeft voor de
Urker vissers reden tot bezorgdheid.
WEST-BERLIJN Duizen
den linksgezinde Westberlijnse
studenten hebben het week
einde betogingen gehouden te
gen de Amerikaanse politiek
in Vietnam. Bij de betogingen
daarom ook tegen de politie hevig 5000 demonstranten, onder wie
verzette.
De opperman, die enigszins onder
invloed bleek te zijn, is opgesloten in
het politiebureau. De studente is per
GGD naar een ziekenhuis gebracht.
In de loop van zondag mocht zij
weer naar huis terugkeren.
ook Nederlanders en Oostduit
sers, naar het gebouw van de
Amerikaanse militaire missie.
Ernstige incidepten deden zich
niet voor bij de Amerikaanse gebou
wen, die bewaakt werd door een
sterke politiemacht. Burgemeester
Schütz van West-Berlijn had zijn
toestemming gegeven voor de de
monstratie, evenwel op voorwaarde
dat de betogers buiten de Ameri
kaanse wijk bleven. Vele Westber-
lijners waren tegen de betoging en
enkelen lieten dit blijken. Zo pak
ten omstanders een rode vlag van
de betogers af en verbrandden deze
voor hun ogen. In een ander geval
reden autobestuurders in op de jon
gelui, maar ze bereikten niet veel
tegen de grote overmacht.
De betoging van zaterdag werd
gehouden in het auditorium van de
technische hogeschool, dat versierd
was met Vietcong-vlaggen en foto's
van Ho Tsji Minh. Hier deden zich
wel incidenten voor. Enige tiental
len studenten vielen een man aan
die openlijk de Amerikaanse politiek
in Vietnam verdedigde. Deze bijeen
komst ontaardde in een chaos.
Bij deze gelegenheid werd de 18-
jarige Peter Brandt, zoon van de mi
nister van buitenlandse zaken, aan
gehouden samen met 42 anderen, Zij
werden gepakt wegens het uitdelen
van pamfletten waarin werd opge
roepen tot demonstratie tegen de
Vietnamese oorlog. Brandt junior
werd na een uur echter vrijgelaten.
calen zaterdag gekomen tijdens een
gedaehtcnwisseling over de politieke
situatie.
Overigens wil men de toekomstige
ontwikkeling eerst rustig afwachten.
De ar-radicalen beschouwen de
bestuursverkiezing in de KVP pri
mair als een zaak die deze partij
aangaat. Hoewel h~* uiteindelijk
resultaat uiteraard wc' ''"n met
belangstelling tegemoet wordt gezien.
De ar-radicalen hebben voorts van
gedachten gewisseld over de tv-uit-
zending van vorige week, waarin de
heren Schmelzer, Biesheuvel en Mel
lema een nauwe samenwerking tus
sen KVP, ARP en CHU aankondig
den.
Voorschot
De ar-radicalen achten dit optre
den voorbarig. Mr. P. J. Boukema
deelde ons mee: „Voor ons blijft
overeind staan dat we eerst het pro
gram van de Achttien moeten kennen
en weten hoe de situatie in de KVP
komt te liggen. Eigenlijk werd in het
tv-gesprek een voorschot genomen op
de resultaten van het gesprek van de
Achttien. De stukken zijn nog niet
volledig gepubliceerd. Bovendien
moeten de betrokken partijbesturen
zich er nóg over uitspreken".
Op zichzelf juichen we deze sa
menwerking toe, omdat dit op den
duur het aantal partijen kan vermin
deren. Wel stellen we als voorwaarde
dat er dan een radicaal-vooruitstre
vend program moet zijn, aldus mr.
Boukema.
De ar-radicalen vonden het niet
nodig een communiqué uit te geven.
Het ging zaterdag om een interne
gedachtenwisseling. Ook zullen zij
hun opvatting over het bewuste
tv-program niet expliciet aan
ar-fractieleider mr. Biesheuvel
overbrengen. „Wij zijn er van over
tuigd, dat bij de heer Biesheuvel
over onze opvattingen geen
misverstand bestaat", aldus mr. Bou
kema.
SCHIPHOL Een uit 62 personen
bestaande Nederlandse economische
missie is zaterdag, onder leiding van
de staatssecretaris van verkeer en
waterstaat. M. J. Keijzer. van Schip-
I hol naar Warschau vertrokken om in
I Polen de mogelijkheden te onderzoe
ken de handel tussen de beide landen
te intensiveren.
I Het lag in de bedoeling dat de mis
sie tot morgen onder leiding zou
staan van minister De Block van eco
nomische zaken, maar deze is door
griep verhinderd. Daar staatssecreta-
ris van economische zaken. drs. L. J. j
M. van Son, voor vakantie in het
buitenland verblijft, werd staatsse
cretaris Keijzer zaterdagochtend om
j half acht uit bed gebeld met verzoek
de plaats van minister De Block in te
nemen. Hij komt morgenmiddag te- I
rug en daarna zal het voorzitterschap
worden overgenomen door de heer I
j Sidney van den Bergh, voorzitter van I
de Centrale Kamer voor Handelsbe-
j vordering.
WASHINGTON De drie Ameri
kaanse piloten die vrijdag door
Noord-Vietnam zijn vrijgelaten, zijn
gisterochtend op vliegbasis Andrews
bij Washington aangekomen. Ze zei
den goed behandeld te zijn maar wil
den zich verder niet uitlaten over
hun gevangenschap. Hun toestellen
waren vorig najaar neergehaald. De
drie piloten werden onmiddellijk
voor onderzoek naar een hospitaal
gebracht.
Kieuw Cesarisme
Nu onze regering overweegt de be
perkende bepalingen betreffende
openbare betogingen met spandoeken
te verzachten of op te heffen, hoop ik
dat daardoor niet nog meer onwaar
achtige en eenzijdige demonstraties
tegen de oorlog in Vietnam zullen
worden gehouden.
Want wie verschrikt en verontrust
vaststelt hoe Rusland en zijn bondge
noten met een nieuw Cesarisme de
waardigheid van de menselijke
persoonlijkheid met voeten treden en
heenlopen over alles wat tot de heer
lijkste en heiligste goederen der
mensheid behoort, rijzen de haren ten
berge Hij vraagt zich telkens af,
waarom demonstraties tegen derge
lijke afschuwelijke theorieën achter
wege blijven. Hij ergert zich „dood"
dat dit alles geschiedt onder de leus
van vrijheid, gelijkheid en broe
derschap. Misschien kan de maatregel
van onze regering bevorderlijk zijn
voo- openbare demonstraties tegen dit
verderf.
Zeist D. Witzand
Premielast (2)
De heer Vlaardingerbroek heeft de
zaak wel wat eenzijdig bekeken. Im
mers- de kost gaat voor de baat uit en
er is ook de opdracht elkanders lasten
ie dragen en de naasten lief te hebben
als jezelf.
Particulier kan bijna niemand zich
tegen alles verzekeren en dan wordt
hei nagelaten. Doen zich dan noodge
vallen voor. dan zit men met de han
den in het haar.
De lonen zijn erop berekend dat er
premie van betaald kan worden, al is
wat minder luxe natuurlijk wel het
gevolg. Straks gaan we naar een
werkweek van vier dagen. Het is goed
niet alleen de lusten, maar ook de
lasten zo goed mogelijk te verde
len.
Wateringen z. de Nooitf
