Industriële prodnktiei
van eiwit uit glasolie
Jintan
Kans op behoud
Linnaeushof
1
RADIO
de glazen muur
)ayan: Jordanië zal
- het nu wel laten
Gevarieerd
-Nieuw klein
in-het-oor
loorapparaat
Recreatiedeel park verkocht
Bronchi letten
W ereld-schaatsen
geheel op t.v.
VANAVOND TE ZIEN
VANAVOND TE HOREN
door
Kathinka Lannoy
VRIJDAG 16 FEBRUARI 1968
I 'j?
Door een wijziging in hel VPRO-pro-
■omnia was het gisteravond gelukkig mo-
lijk eerst hel leerzame gesprek over
unst en psychiatrie te volgen en daarna
et boeiende televisiespel „De jaargetij-
i" van Lizzy Sara May voor de NCRV.
at was een goed geobserveerde behande-
ig van een puberteitsprobleem. Simone
\ooskens speelde goed zowel hel meisje
it de Utrechtse Buys Ballotstraat als la-
tr getrouwd de vrouw van de in dat huis
lonende advocaat. Jammer dat het slot
iet bevredigde. Overigens was het een er
oei van afgebrachte moeilijke regie-op-
lacht aan Stefan Felsenthal.
Daarna weer een uiterst belangrijke
jico van Vliet-dociun entair e over het we-
Inschappelijk onderwijs in Europa. Wie
noodzaak van Europese eenheid nog
Iet in ziet had hier wijzer kunnen wor-
k
Uiteraard brengt de tv in deze dagen
gjin geld wel op vanwege de Olympische
Winterspelen. Menigeen zal spijt krijgen
U hij zich nooit op het ijshockey heeft
m*pgelegd, want dat is pas fascinerend.
EINDHOVEN Een volledig gehoor-
jparaat, dat met schakelaar, sterkte-
gelaar en batterijtje in het oor kan
orden geplaatst, is de laatste vinding
in Philips.
Het is gemakkelijk voor wie alleen
vergaderingen en in gezelschap een
para at.je behoeft. Men kan het los
een étuitje bij zich dragen en op elk
wenst ogenblik in het oor plaatsen.
Aan de vormgeving is veel aandacht
steed. Men heeft van honderden
or-modellen" gebruik gemaakt om de
ste pasvorm te bereiken. Er zijn af-
nderlijke linkse en rechtse modellen
rkrijgbaar (voor ongeveer 500).
^Het apparaatje weegt drie gram. Het
gj nibatrterijtje heeft een gebruiksduur
70 uur. In het oor is het nieuwe
:elltje nauwelijks zichtbaar.
UTRECHT De British Pe-
troleum-maatschappij (BP) gaat
na jarenlange proefnemingen
thans over tot de produktie van
een nieuw soort hoogwaardig
eiwit, dat in de toekomst een
revolutie kan betekenen op het
gebied van diervoeding. De
mogelijkheid bestaat, dat door
goedkopere industriële produktie
van gist-eiwit op gasoliebasis de
thans gebruikte mengvoeders be
staande uit vismeel en soja-eiwit
zullen worden verdrongen.
Voor een verdere toekomst
wordt het niet uitgesloten ge
acht, dat deze eiwitproduktie ook
geschikt gemaakt kan worden
voor de menselijke consumptie.
Op de studiedagen van de Centrale
Landbouw Organisaties, de afgelopen
dagen in Utrecht gehouden, hebben
dr. P. van der Wal en dr. E. J. van
Weerden namens het Instituut voor
Landbouwkundig Onderzoek van Bi
ochemische Produkten te Wagenin-
gen waarderende woorden gewijd
aan het nieuwe produkt, dat met na
me voor de opfok van varkens en
kippen van groot belang kan worden.
In Frankrijk, Schotland en Enge
land is het produkt technisch ontwik
keld en in de Nederlandse instituten
te Wageningen zijn vervolgens de on
derzoekingen verricht op voedings-
en toxicologische waarde.
Dr. Chr. Engel, directeur van het
Ceaitraal Instituut van Voedingson
derzoek, verklaarde onder de indruk
PARELS
95 ct.
H. TEN HERKEL N.V. HILVERSUM
Dag van felle strijd bij Jericho
TEL AVIV Een dag lang
ebben Israëlische en Jordaanse
rij dkrachten hevig gevochten
i de omgeving van Jericho op
i Ie grens tussen beide landen,
i gisteravond laat ging Israël ak-
joord met een door Jordanië
porgesteld staakt-het vuren. Toch
bnd de Israëlische minister van
uitenlandse zaken, Dayan, de
jtuatie zo gespannen, dat hij
andaag afzag van zijn reis naar
e Verenigde Staten.
Israëlische vliegtuigen begonnen
Stermiddag de Jordaanse stellingen,
Ot n waaruit gisternacht de Israë-
iche dorpen Gesj er en Beth Yosef
j het dal van Beisan waren bescho-
Jn, te bombarderen. Op dat moment
Jordaanse vliegtuigen een
ginval op Jericho in.
31 ELKAAR
pe partijen gaven elkaar de schuld,
fet schieten te zijn begonnen. Vol
tas Israël vielen de tegenstanders
'Ifet mortieren twee kibboetsen
.aJn. Jordanië zegt dat Israël begon
Et een beschieting van een dorp
de Hoesseinbrug.
Er zouden dertien Jordaanse bur-
,jrs en vijf militairen om het leven
gekomen. Bij Israël zouden al-
fen gewonden zijn gevallen.
Israël sprak de Jordaanse bewe-
hg tegen, dat zes vliegtuigen waren
neergehaald; alle Israëlische toestel
len zouden behouden zijn terugge
keerd.
KLACHT
Beide landen dienden gisteravond
een klacht in bij de Veiligheidsraad,
maar vroegen niet om een speciale
bijeenkomst. Een brief van Israël,
waarin Jordanië van een „voorop
gezette agressiecampagne" werd be
schuldigd, werd gevolgd door een
Jordaanse brief, waarin stond dat
Israël „de voorbereidingen wilde
verdoezelen voor een weloverwogen
en goed voorbereide, niets ontziende
aanval op burgers en vluchtelingen
kampen".
Minister Dayan maakte gister
avond nog een inspectietocht door
het dal van Beisan, waar de gevech
ten het hevigst zijn geweest. Hij zei
na terugkeer te hopen dat de manier
waarop Israël had teruggeslagen,
een les was voor de Jordaniërs en
dat dezen zich in het vervolg wel
tweemaal zouden bedenken voordat
ze weer het bestand schonden.
Volgens hem was een botsing tus
sen terroristen van de El Fath-orga-
nisatie en een Israëlische patrouille
de aanleiding van de strijd.
PARIJS Frankrijk zal Irak 70
lichte pantserwagens leveren, zo is
gisteren van doorgaans welingelichte
zijde in Parijs vernomen. De levering
geschiedt krachtens de overeenkomst
die tot stand kwam tijdens het be-
Revolutionaire
vondst van BP
(Van onze soc.-econ. redactie)
te zijn van de kapitalen, die He BP
ter beschikking heeft gesteld om deze
onderzoekingen mogelijk te maken.
Hij had goede verwachtingen van het
produkt. Voor het zogenaamde kunst
vlees, dat thans m de handel is, zijn
naar zijn weten nergens zulke diep
gaande nderzoekingen verricht als
voor dit gist-eiwit.
Ook voor de ontwikkelingslanden,
waar vooral een tekort aan eiwitten
bestaat, kan dit gist-eiwit in de toe
komst van het grootste belang zijn.
De BP is echter in Europa tot ont
wikkeling van het produkt overge
gaan, omdat in het Westen de in
dustriële uitrusting aanwezig is om
de produktie zo snel mogelijk op
gang te brengen. De snelle ontwikke
ling dient ook het best de belangen
van de ontwikkelingslanden.
De BP heeft onlangs besloten In
het Franse Lavéra een eerste fabriek
te bouwen met een jaarproduktie van
16.000 ton, die in 1970 in bedrijf moet
komen. Deze beginproduktie is nog
bijzonder gering wanneer men weet,
dat in Nederland per jaar zes miljoen
ton mengvoeder wordt verbruikt
voor diervoeding: 16.000 ton is slechts
1/4 pet van de Nederlandse behoefte.
Het nieuwe gist-eiwit wordt ver
kregen door gist te enten op een voe
dingsbodem, waarin gasolie de ener
gie voor de groei levert en waaraan
daarnaast nog eenvoudige stikstof
verbindingen, mineralen, zuurstof en
water worden toegevoegd. Dit eiwit
kan in onbeperkte hoeveelheden
langs industriële weg gefabriceerd
worden.
Ook voor de mens
De verwachting is, dat de prijs van
het nieuwe eiwitprodukt beneden die
van de huidige eiwitprodukten
(vismeel en soja) zal blijven. Slaagt
de produktie en de afzet dan valt te
verwachten, dat in alle landen, waar
de BP olieraffinaderijen heeft, tot de
produktie van gist-eiwit zal worden
overgegaan. Hiermee is een geheel
nieuwe methode voor industriële ver
werking van ruwe olie ontstaan.
De mogelijkheden voor de produk
tie van dit eiwit voor menselijke
consumptie zijn reeds in onderzoek
en de BP is er van overtuigd, dat
hier een kans van slagen Is; voor de
hongergebieden in de wereld kan dit
van onschatbare waarde zijn. De
prijs zal niet hoger zijn dan d>e van
gelijkwaardige natuurprodukten en
bovendien minder aan schommelin
gen onderhevig zijn.
HAARLEM De heren G.
Grijpstra en J. Hoogendoorn heb
ben gisteren het recreatiedeel
van de Linnaeushof gekocht voor
450.000. Op de verificatieverga
deringen van de in staat van fail
lissement verkerende NV Lin
naeushof en haar directeur, de
heer H. W. Roozen, gingen de
schuldeisers akkoord met het
voorstel van de curatoren het
recreatiedeel te verkopen.
De heren Grijpstra en Hoogen
doorn zullen waarschijnlijk binnen
veertien dagen het geld op tafel
leggen. Na voldoening van de schul
den zal in het ongunstigste geval
96.000 overblijven en een beschei
den uitkering aan de crediteuren
wordt dan ook verwacht.
De bewindvoerders zeiden dat de
heer Roozen in 1955 de NV Lin
naeushof oprichtte met een kapitaal
van 105.000. Het verlies nam elk
jaar toe en op 1 januari bedroeg dat
590.000.
De heren Grijpstra en Hoogen
doorn werden in de combinatie van
exploitatie opgenomen. Het aantal
bezoekers steeg weliswaar, maar
doordat de uitgaven hoger werden,
was de NV volgens de bewindvoer
ders niet te redden.
Boekhouding
Er zouden ook veel fouten zijn
gemaakt doordat er geen deugde
lijke boekhouding bestond en het
geld van de NV en dat van de di
recteur privé werd vermengd.
Eind maart 1967 kocht de provincie
een deel van het park en zowel
Hoestdrank in tabletvorm.95ct
zoek van president Arif aan Parijs.
De overeenkomst is niet in strijd
met Frankrijks embargo op de leve
ring van wapens aan landen die
vochten in de oorlog van juni tussen
de Arabische staten en Israël daar
Frankrijk van mening is dat Irak
niet aan deze oorlog heeft deelgeno
men.
Ook zal Frankrijk wapens leveren
aan Saoedi-Arabië. Een contract
hiervoor is reeds getekend. Het is
niet bekend wat voor wapens er zul
len worden geleverd.
VRIJDAG 16 FEBR.
Hilversum I. 402 m. NCRV:
18.30 Nws. en weerpraatje.
18.45 Act. 19.00 Lichte gram.
lonmuz. voor de tieners. 19.40
Wereldpanorama. 19.50 Licht
gevar. muz. progr. 21.00 De
harde stilte, hoorspel. TROS:
22.00 Maandel. oplnlerubr. 22.30
Nws. 22.40 All-In: gevar.
progr. 23.55 - 24.00 NWS.
Hilversum U. 298 m. VPRO:
18.00 Nws. 18.15 Berichten. 18.20
Intelligentie en Intelligentie
quotiënt. lezing. 18.30 Voor
volwassenen. 19.00 Jazz-rondo.
19,20 De Nederlander van mor
gen: lezing. 19.30 Nws. 19.35
Kunst nader beschouwd. 20.00
De grijze Eros, hoorspel. VA-
RA: 21.00 Stereo: Klassieke en
"moderne muz. 21.45 instrum.
ïxtet. 22.40 Act. 22.50 Rep.
JOlympische Winterspelen. 23.00
na Licht platenprogr. 23.55 - 24.00
p i Nws.
teleVisieI
VANAVOSl»
Ned. L NTS: 18.00 Olym
pische Winterspelen:
[s schaatsen. 18.50 Plpo de clown.
57 STER: 18.56 Reclame. NTS:
'•-■19.00 Journaal. STER: 19.03 Re
clame. VARA: 19.08 Tlenerma-
-jgazlne. STER: 19.56 Reolame.
iW NTS: 20.00 Journ. en weero-
verz. STER: 20.16 Reclame.
NTS: 20.20 In kleur: Fllmo-
TV-feuill. 21.50 In kleur: Mies
en scène. 22.50 Consumenten
rubriek. NTS: 22.55 - 23.00
journaal.
Ned. II. NTS: 9.00 - 12.00
STER: 18.56 Reclame. NTS:
19.00 Journ. 19.03 Weokjourn.
(met titels voor gehoorgestoor
den). 19.25 Nederl. comm.
Olymp. Winterspelen. 19.35
Tips voor het vrije weekend.
20.00 Journaal en weerover-
zicht. STER: 20.16 Reclame.
KRO: 20.20 In kleur: School
voor clowns, Hongaarse pop-
penfilm. 20.35 De Verloving,
verfilmd toneelstuk. 21.00
Brandpunt. 21.50 In kleur- Bo
nanza, TV-feuill. NTS: 22.40 in
kleur: Olymp. Winterspelen:
kunstrijden. 23.10 - 23.15 jour
naal.
België, Nederlands progr.
Kanalen: 2 en 10. 18.25
School-tv. 18.55 Zandmannetje.
19.00 Filmmuseum v.d. scha
terlach. 19.20 Overz. v.d.
voorn, tv-progr. tot 23 febr.
19.35 Zoeklicht op de cult. act.
19.52 Meded. en weerber. 20.00
Nws. 20.25 Oorlog en Vrede (2).
21.35 Over woon- en leefpro
blemen ln onze maatschappij
(3). 22.15 Sir Walter Scott: afl.
uit dc tv-reeks Best Sellers.
22.40 Olympische winterspelen
te Grenoble: schaatsen. 23.40
Nws.
GRAMM. PLATENPROGR,
DRAADOMR. VANAVOND
18.00 - 20.00 uur. I Hector
Berlioz. Fragmenten uit „La
Damnation de Faust". II. Jules
Massenet uit „Manon". a.
Instant charmant - En fer-
mant les yeux. b. Je suis seul!
- Ah! fuyez, douce Image. Uit
„Werther" a. Un autre est son
époux - J'aurals sur ma poi-
trlne. b. Pourquol me réveil-
ler. Uit „Grlsélidls" Jusqu'lci.
sans danger. Uit „Le Jongleur
de Notre Dame" La Vlerge
RADIO
MORGEN
ZATERDAG. 17 FEBRUARI
Hilversum I. 402 ni. NCRV:
7.00 Nieuws. 7.10 Het levende
woord. 7.15 Stereo: Klassiek
hoboconcert (gr. 7.30 Nieuws.
7.32 Actualiteiten. 7.45 Stereo:
Klassiek blaaskwlntet (gr.).
8.00 Nieuws. 8.10 Stereo: Ge
wijde muziek. 8.30 Nieuws. 8.32
Voor de huisvrouw. 9.15 Geva
rieerd muziekprogramma en
kunstkroniek. (9.35 Waterstan
den). 11.00 Nieuws. 11.02 Leren
leven met de Oekumene, le
zing. 11.17 Muzikaal vraagge
sprek. KRO: 12.00 Country and
Western Express (gr.) 12.15
Marktberichten. 12.17 Over
heidsvoorlichting. 12.27 Mede
delingen voor land- en tuin
bouw. 12,30 Nieuws. 12.40 Actu
aliteiten. 12.50 Over missie en
zending. CHRISTIAN SCIEN
CE: 13.00 Een andere Trooster,
vraaggesprek. NRU13.15 Ver
zoekplaten voor de militairen.
KRO: 14.00 P.M. - Een week
blad met veel plaatjes. (16.00 -
16.02 Nieuws). NRU: 16.30
Franse les. HIRO: 17.00 Engelse
educatie, gesprek. KRO: 17.30
voor de tieners. 18.25 Concilie
Contant, toespraak.
Hilversum II. 298 m. VARA:
7.00 Nieuws en ochtendgym
nastiek. 7.23 Lichte grammo-
foonmuziek. VPRO: 7.55 Deze
dag. VARA: 7.00 Nieuws. (Het
programma Ikan tussen 8.00 en
13.00 uur onderbroken worden
voor reportages van de 10 km.
hardrijden op de schaats te
Grenoble.) 8.10 Van de voorpa
gina. persoverzcht. t.is Z.O.
135: gevarieerd programma.
10.30 Werk - geven en nemen,
discussie. 10.5O Tips voor trips
en vakanties. 11.00 Nieuws.
11.02 Lichte grammofoonmu-
zlek. 11.25 Afrikaanse kroniek.
11.45 Lichte grammofoonmu-
ziek. 12.27 Mededelingen t.b.v.
land- en tuinbouw. 12.30 Actu
eel sportnieuws. 13.00 Nieuws.
13.10 Vara-Varia. 13.15 Voor
teenagers. NRU: 15.00 Wat
biedt de Mammoetwet uw
kind?, lezing. 15.10 De tijd
waarin wij leven, lezing. 15.30
Volksmuziek uit Italië. 16.00
Nieuws. 16.02 Zestig Jaar Jazz.
VARA: 16.30 Operamuziek
(opn.) 17.10 Eelktronisch or
gelspel. 17.30 Radioweekjour-
naal.
Hilversum III. 240 m. en
Fl\l-kanalen. KRO: 9.00 Niews.
9.02 Gevarieerd programma.
(10.00 en 11.00 Nieuws) NRU:
12.00 Nieuws. 12.02 Chansons.
NCRV: 13.00 Nieuws. 13.02
Ramblers Radio Reprises. 13.30
Zuidzee-serenade. 14.00
Nieuws. 14.02 Voor tieners en
twens. 15.00 Nieuws. 15.02 Voor
twintigers. 15.30 Country and
western muziek. 16.00 Nieuws.
16.02 Actualiteiten. 16.07 Licht
platenprogramma. 17.00
Nieuws. 17.02-18.00 Sportshow
met lichte grammofoonmuzlek.
TELEVISIE
"morgen
Ned. I. NTS: 08.00-12.00 O-
lymplsche Winterspelen
13.30-15.10 Teleac. 16.00 Nieuws
ln 't kort. AVRO: 16.01-17.30
Voor de jeugd.
België. Nederlands progr.
kan. 2 en 10: 11.45-14.30: Olym
pische winterspelen: Slalom.
16.00-18.00 Volksuniversiteit.
Dorus ontving donderdagavond in zijn Rotter
damse cabaret de honderdduizendste bezoeker
sedert de opening in juni vorig jaar. De gelukkige
was de heer R. H. Stegeweg uit Delft, met kaartje
nr. 076723.
Met zijn vrouw werd hij op het toneel door Tom
Manders onder geschenken bedolven: abonnemen
ten op De Doelen, Schouwburg, Blijdorp, Luxor,
een vierdaagse reis naar Luxemburg en nog veel
meer.
De troostprijs voor de 99.999ste bezoeker was een
dagje Amsterdam.
Oorspronkelijk had Dorus donderdag met een
nieuw programma willen starten, maar ziekte van
enige leden van het team Jonge Tien verhinderde
dat. Nu zullen de nieuwe nummers de komende
weken geleidelijk de oude gaan vervangen.
de NV als de directeur werd sur
séance van betaling verleend. Deze
is op 5 december ingetrokken en
beide werden in staat van faillisse
ment verklaard.
Begin 1967 had het rijk een werk-
krediet van 100.000 gegarandeerd
en hiermee werd onder leiding van
de adjunct-directeur, de heer Grijp
stra, gewerkt. Het aantal bezoekers
was groot, maar het exploitatiesaldo
van 129.000 moest worden uitge
keerd aan de belastingen en bedrijfs
verenigingen.
Publiciteit
De bewindvoerders merkten op dat
directeur, de heer Roozen, de laat
ste tijd veel mededelingen aan de
per» heeft gedaan, waarbij zowel de
bewindvoerders als de kopers niet
ontzien zijn. „Een en ander heeft
geleid tot een zeer ongunstige publi
citeit rondom deze zaak." De heer
Roozen is aangezegd op 31 maart
zijn woning liggende in het park, te
verlaten.
Het Tweede-Kamerlid drs. J. J.
Voogd (soc.) heeft minister Klompé
gevraagd maatregelen te nemen in
dien blijkt dat de Linnaeushof als
recreatiepark in gevaar komt.
HILVERSUM De wereldkam. j
pioenschappen schaatsen te Göteborg
op zaterdag 24 en zondag 25 febru
ari zullen door de NTS rechtstreeks
via Nederland 1 werden uitgezon
den.
De ritten zaterdag op de 500 en
5000 meter zijn te zien van drie uur
tot zes uur. Het om vier uur aan
gekondigde programma van de VA
RA zal worden verplaatst naar Ne
derland 2.
De reportage van de ritten 1500 en
10.000 meter zondagmiddag wordt
van een uur tot half zes uitgezon
den. Hierdoor komt Monitor te ver
vallen. De wegeninformatie valt in
de pauze om hief vier en de Toto-
uitslagen zijn om half vijf te zien.
De cursussen van Teleac worden
verschoven naar Nederland 2.
De schaatsreportages worden weer
verslagen door Bob Spaak.
Nederland 1 VARA
6.00 uur Samenvatting '1500 meter heren,
8.20 uur (NTS) Olympische winterspelen (samen
vatting).
9.00 uur De Forsyte sage (17): De zilveren lepel.
Fleur wordt door Marjorie Ferrar gedag
vaard.
9.50 uur Mies en scène door Mies Bouwman.
10.50 uur Goedkoper kopen.
Nederland 2 KRO
7.35 uur Tips voor het vrije weekeinde.
8.35 uur Gertrud Stanitzki. Vijfde aflevering: De
verloving.
9.50 uur Nieuwe avonturen in Bonanza. Ditmaal De
stierenvechters.
10.40 uur Reportage kunstrijden voor heren.
Hilversum 1 NCRV TROS
7.00 uur Fats Domino in T(w)ienerama.
7.50 uur Binnen- en buitenlandse sterren uit de lichte
muziek.
9.00 uur De harde stilte, een hoorspel van Gerrit
Pleiter.
10.40 uur All in met o.a. Over en weer. Wat was in de
week en Kopspijkertjes.
Hilversum 2 VPRO VARA
7.35 uur Kunst nader bekeken en beschouwd in
Criterium.
8.00 uur De grijze Eros, hoorspel van Valentin Chorell.
9.00 uur Het Nederlands Blazersensemble met o.m.
Haydn en eigentijdse muziek.
10.50 uur Olympisch journaal (NRU).
PARIJS Een straaljager van de
Franse luchtmacht van het type
Mystère-4 is gisteren in het zuiden
van Frankrijk neergestort. De piloot
is om het leven gekomen. Het toestel
stortte neer enkele minuten nadat
het van de basis Orange was opgeste
gen.
Een tweede Mystère wordt vermist,
nadat het van een Corsicaanse basis
voor een oefenvlucht was vertrokken.
18
Toen het vreselijke gebeurde kwamen Fo en Freek net
samen over het schoolplein; zij zagen de meisjes spelen.
Riekie, nauwelijks zeven jaar oud. slingerde parmantig zin
gend het touw. Haar vlasblonde vlechtjes dansten op haar
rug. En toen ineens een grote kar met twee paarden, die de
glooiing afreed...
Ko schreeuwde: Freek wilde niet kijken, maar zijn ogen
stonden star. Hij zou ook willen schreeuwen, maar wist niet
hoe. Hij kon geen geluid uitbrengen. Hij zag alleen net
kleine meisje... vallen, hoorde roepen uit verscheiden mon
den, en krakend stilstaan van ratelwielen. Mensen ijlden toe.
Freek wilde vluchten, maar werktuigelijk drong hij mee
naar voren met Ko, die hard de naam van zijn zusje
schreeuwde.
Daar is het broertje, zei een mannenstem.
Men liet hen door.
Freeks ogen staarden.
De grote wagen stond midden op straat, door de remmen
dwars getrokken, de paarden stampten en snoven, twee
mannen hielden ze vast. Maar daarna was het met, dat
Freeks blikken werden getrokken; ze hechtten zich aan dat,
wat zo even zong en lachte en een vrolijk meisje was. Het
lag daar zo vreemd roerloos, zo geknakt, zoals je nooit
gewoon kunt liggen. Het groene jurkje, het witte schortje,
het was nu alles één-rood, één-vuil. Het grappige gezichtje
met de porselein-blauwe ogen-
Het was of alles begon te draaien, alsof de straatstenen
omhoog kwamen en de hemel omlaag. Freeks handen duw
den tegen mensen, hij duizelde, men liet hem door.
Buiten het dorp, vond hij zichzelf terug, aan de groene
wegberm. Er zong en vogel, ergens hoog in een boom.
De duizeligheid week, alles stond weer, de huizen, de
bomen. Ginder werkte een boer op het land, de zon flitste in
zijn spade. Die boer wist niet wat er gebeurd was voor het
schoolplein, die had niet gezien dat kleine hulpeloze iets,
groen en wit en...
Freek vluchtte naar huis, naar zijn vader.
Vader schilderde. Het was heel stil in het atelier.
Freek sloop naar binnen, ging zonder groeten in zijp
hoekje zitten, op de kleine driepotige kruk, die daar stond.
Vader werkte voort, hij zweeg, hij nam niets kwalijk. Hij
begreep, dat Freek niét zonder reden hem niet groeten zou.
De grote noorderramen stonden open, de lage zon speelde
schuins wat lovertjes naar binnen, in de huiskamer rommel
de Leentje. Dan was het weer stil.
Freek ademde diep en slikte. Prikkelend herfstig rook hfj
de frisse lucht, de koelte die vaders haren over zijn voor
hoofd woei, en speelde met de punten van de blonde baard.
Vader kuchte even, deed een stap achteruit, bekeek het
doek, werkte dan weer verder.
Zullen wij straks samen een fijne zeewandeling maken,
Freek?
Na het eten? Freek steunde zijn kin in zijn handen, zijn
ellebogen op zijn knieën. Hij verwonderde zich vaag, hoe
vader juist altijd dat zei, wat hij nodig had.
De schilder keek om en glimlachte even. Daarop hou
den wij het dan.
Moeder kwam thuis, praatte in de gang met Leentje,
opende toen de deur van het atelier.
Dag Nol, is Freek al...?
Ze brak af toen zij de jongen zag zitten. O gelukkig,
vent!
Zeg, vlak voor je school is een meisje overreden door een
vrachtwagen. Je vriendje stond er ook bij, het was zijn
zusje. Toen ik er langs kwam was er gelukkig iets over het
kindje heen gelegd. Wat ben ik blij, dat jij dat niet gezien
hebt, dat zou nergens goed voor zijn.
Arnold fronste licht de zware wenkbrauwen, weer keéK
hij snel over zijn schouder naar de jongen, die geelbleek, hek
blonde hoofd naar voren gebogen hield.
't Is toch verschrikkelijk hè. praatte Eleonoor verder,
De vader vaart, is 't niet, Freekie?
Freek slikte, bronde iets.
Behoorlijk antwoord geven, maande Eleonoor, maar
't is toch even goed een slag, niet, Nol?
Ze wendde zich om en ging naar de huiskamer om haar
boodschappen uit te pakken, merkte nauwelijks dat haar
man weinig antwoord gegeven had.
Laag en gloeiend lag de gouden zonneschijf op de horizont,
die als een zilveren streep zich langs de einder tekende. Er
vloeide een pad van goud van de zon naar het strand. Koel
en vochtig was de lucht, kil bijna, als de wind zich heenboog
over de duinen.
Freek hield zijn hand klein dichtgeknepen in vaders grota
warme hand. Dat was goed en veilig zo, en niemand was
hier, die zien kon dat hij als jongen van negen jaar nog
hand in hand met zijn vader liep.
Waar de hemel ligt, weet ik niet, en hoe de hemel Is,
dat weet ik ook niet en geloof me, mijn jongen, het doet
er ook weinig toe. Na de dood zijn wij bij God. En Hij is
Liefde en Liefde is leven. Zo zullen mensen, die elkaar
liefhebben nooit wézenlijk gescheiden zijn, nooit in de Geest.
Want hoe zouden wij zalig kunnen wezen als wij niet
meer onze liefde konden doen uitstralen op hen van wie wij
hielden bij ons leven? Gerust, je kunt het alles overlaten,
dat is het veiligste. Geef de moeilijkheden in handen van
Hem Die het alles verzorgt en dan heus nog veel beter
dan je oude vader zorgt, in wie je zo'n groot vertrouwen
stelt. Wordt vervolgd