Willem Schol
werd vriend
van Russen
MOLEN TILLEN
Taxi-ondernemers in
Schiedam in beraad
BEURS BLIJFT
VOORZICHTIG
OOR U
Algemeen Fondsenbezit
~u
Ialve eeuw
gids Czaar
Peter huis
IN HAARLEM DREIGT STAKING
Rustig ill
Utrecht en
Groningen
Overheidssubsidies
recreatieproiecten
Hans
van
Z.
nu
in HvB
ZATERDAG 20 JANUARI 1968
Y
ylLLEM JAN SCHOL (75) voelt er na een halve eeuiv nog
niets voor zijn baan als concierge van het Czaar Peterhuis
Zaandam op te geven. „Ik ben nog fit, en heb geen zin te
x zitten verpieteren." Deze maand is het vijftig jaar geleden
de heer Schol in 1918 dus het conciergehuis kon
gen. „Er was toen ook al woningnood en het huis xvas vrij
huur; het conciergewerk leverde zes gulden in de week op."
e heer Schol, die in de ver
ken halve eeuw miljoenen
oekers over czaar ''eter
telde, solliciteerde in 1917
de ambassadeur van het
i nog keizerlijke Rusland in
i Haag. Na de revolutie
if het Czaar Peterhuis
sndom van de czarenfami-
al was die bijna geheel
[emoord.
ot 1958 voerde de gemach-
van de laatste czaar, de
;r P. Poustochkine, het be-
Na zjjn dood werd het
ije eigendom van de Neder-
Ise staat.
heer Poustochkine meende dat
jet Czaar Peterhuis moest behe-
I voor een eventuele erfgenaam
"Nicolaas II, de laatste czaar.
nooit heeft iemand ook
Jstasia niet, die zich een dochter
(Nicolaas II noemde —aanspraak
lakt op het erfstuk. Overigens
Anastasia (in 1924) het huisje
jezocht.
VROEGER
Jien ondertoon van weemoed
de heer Schol dat in de voor-
jaren 's zomers ongeveer 500
i per dag op bezoek kwamen,
toer toen om het half uur een
fcoot op Amsterdam, en er was
tegenover een speeltuin. De
i jaren ben ik al blij als er in
izoen 100 bezoekers per dag
Wie praktizeert er nu nog
£het Czaar Peterhuisje?", zegt hij
bijna verwijtend.
B heer Schol heeft bezoekers uit
1 werelddelen te woord
maar het liefst praat hij over de
Russen. „Dat laatste vijf jaar zijn er
steeds meer Russen op bezoek ge
weest. ,,'t Zijn heel vriendelijke
mensen".
Het lijkt paradoxaal: de tegen
woordig, naar we aannemen, toch an
ti-monarchistisch denkende Russen
tonen een toenemende belangstelling
voor hun Peter de Grote, die in 1697
en 1698 in het huisje woonde om van
de Nederlanders timmeren te leren.
Vrijwel alle Russische toeristen la
ten een souvenir achter voor de heer
Schol: houtsnijwerk, beeldjes, postze
gels. vaasjes en speldjes. „Ik ben 156
maal gedecoreerd met Russische
speldjes. Vooral nadat in een artikel
in Izwestia het kastje met de speldjes
is genoemd, brengen veel Russen een
speldje mee."
Hij is vooral trots op zijn gasten
boek. „Als je dat toch ziet: de hele
wereld staat erin!" Hij toont de
handtekeningen van prins Dimitri,
een zoon van een zuster van de
laatste czaar, een Russische prinses
Jasykoff, koningin Wilhelmina, prins
Hendrik, de kroonprins van Djokja
karta. prins Nicolaas van Denemar
ken en een Japanse prins.
BEDEVAA HTI'I.AAIS
..Bijna niemand weet dat heb Czaar
Peterhuisje een bedevaartplaats is
voor Grieks-orthodoxen. Tien jaar
geleden heeft de metropoliet van Pa
rijs hier met dertig Wit-Russen een
kerkdienst ge'noüden. Dat is een van
miin mooiste herinneringen."
Het bezoek van het Don Kozakken-
koor was eveneens een hoogtepunt
voor de heer en mevrouw Schol. Er
is toen door het koor gezongen.
Naast vorstelijke personen hebben
veel wat autoriteiten in het gasten
boek geschreven. Burgemeester A. A.
Sizov van Leningrad: „De bewoners
van Leningrad brengen hun dank
voor het zorgvuldig conserveren van
het gedenkteken van onze voorvader,
die de stad aan de Newa heeft
gesticht. Hartelijke groeten aan de
bewoners van uw stad."
Gids en beheerder Schol heeft als
kind in het internationaal geo
riënteerde houtbedrijf 1 's winters
heeft, hij daarin n'og veel gewerkt
Duits en Engels geleerd. Maar
Russibch spreekt'hij'niét:Hij Is bij
het bezoek van Russen van tolken
afhankelijk.
TELEERSTELLil%G
Hij praat graag met zijn visite.
Ook met vorsten heeft hij heel wat
gesprekken gevoerd, ,,'t Is heus geen
pretje om vorst te zijn. Prins Hen
drik zei eens: laten we in dat hoekje
gaan staan, dan kunnen de mensen
De heer Schol: Speldjes uit Rusland.
ons niet zien, en kunnen we rustig
praten."
,,Toen koningin Wilhelmina
kwam, was er een plankier
met dikke lopers gereed ge
maakt. Vroeger waren die
mensen goden, héMaar er
komen hier ook heel wat hoog-
hèdenf die hun kwaliteit niet
zeggen."
De vorige week hebben de
heer en mevrouw Schol het
jubileum gevierd. Hij was erg
blij met zijn zilveren medaille
in de orde van Oranje-Nassau.
Een ding stelde hem teleur:
dat de Russische ambassade
niemand had gestuurd om hem
te feliciteren.
Actie Klip
steun de actie van Hugo Klip.
is ronduit een schandaal dat En-
nd niet in de EEG mag. In 1940
Engeland de kastanjes uit het
r halen. Toen Frankrijk onder de
was gelopen, was het standhou-
van Engeland het enige lichtpunt
die eerste donkere jaren van de
ede Wereldoorlog.
dat was niet de eerste keer,
sieur de Gaulle! In '1418
kten er ook Engelsen en Ameri-
sn aan te pas komen. Engeland
niet Europees genoeg zijn!
kort geleden hing de toekomst
Juropa van Engeland af. Daarom
eland in de EEG! Wij staan ach-
Cngeland.
P. Taktor, Rotterdam
Mysterieus hoofd
et grote belangstelling heb ik het
rsterieuze hoofd" in de krant van
januari bekeken. Ook het on-
lande artikel had mijn interes
waarvan in het bijzonder de
Ie allinea „niemand schenkt er
icht aan", omdat dit niet geheel
it is.
ben reeds maandenlang in het
it van een paar foto's, waarop de
itenaar temidden van zijn ge-
hap nog volop aan het werk is.
kop die ophangt is klaar; hij is
de schouders begonnen. Het was
ook opgevallen, dat het iets bij-
'ers was, maar ik heb er nooit
gedacht dat deze fraaie schep-
nog eens in de krant zou
■schijnen.
Mej. W. F. Ooms, Brandwijk
LS
Mevrouw J. M. v. d. Oever-Ver-
eff in Rotterdam-Kralingsche Veer
ikt een tehuis voor een langharige
litse Herder van vijf maanden.
iige conditie is het dier een goed
"is te geven. Brieven te richten
redactie LS.
Russen «ni zware helikopter gevraagd:
TYTEDERLANDERS hebben Russen om hulp gevraagd een molen door de lucht te ver
voeren! In Zaandijk wordt gedacht aan liet verplaatsen van een oliemolen met een
helikopter. Molenaar J. Kaal zei het gistermiddag zo„Er zijn besprekingen met de Rus
sen, die beschikken over een type helikopter, dat de molen zou kunnen optillen en de
Zaan overdragen."
Het blijkt niet zo eenvoudig in een
mistige Zaanstreek een molen te vin
den. En toen ik gistermiddag na lang
zoeken eindelijk de oliemolen De
Zoeker (typische naam in dit geval)
had ontdekt, bleek het nodig een
roeibootje dat daar zo maar in de
wetering lag te charteren om bij
de molen te komen, die op een ei
landje is gebouwd.
De Zoeker, de laatste nog van
windkracht gebruik makende oliemo
len ter wereld moet op een of andere
manier van Guisveld in de gemeente
Zaandijk worden verplaatst naar de
Zaanoever bij de Zaanse Schans.
Hier wordt een soort openlucht
museum van voor de Zaanstreek ka
rakteristieke houtbouw geconcen
treerd: vandaar. Bovendien wordt De
Zoeker op de huidige plaats bedreigd
door gestaag oprukkende nieuwbouw.
Gewicht 17 ton
Molenaar Kaal is er nog niet zeker
van dat de Russen over een helikop
ter beschikken, die krachtig genoeg
is. „De molen weegt 17 ton, en ik
meen dat de Russen een helikopter
hebben met 10 ton tilvermogen. Al
leen Amerika heeft helikopters met
een tilvermogen van 25 ton; en in
Europa zijn die niet beschikbaar."
De heer Kaal besluit: „Natuurlijk
kunnen we de molen voor een groot
deel slopen, maar dan hebben we
geen helikopter meer nodig."
Afwachten dus: misschien komt de
reddende hand toch nog uit het
oosten.
MOLENAAR J. KAAL
krachtig genoeg?
(Van onze sociaal-economische redactie)
SCHIEDAM Na urenlang beraad hebben de vervoersvakbonden
gisteren de taxi-ondernemers tot 29 januari de tijd gegeven voor
intern beraad over de laatste voorstellen van de vakbonden tot
loonsverbetering.
De vakbonden vragen, in over
eenstemming met het voorstel van de
bemiddelingscommissie voor de taxi
chauffeurs. een loonsverhoging van
7,23 per week in de eerste gemeen
teklasse met ingang van 1 december
j.l., een uitkering ineens van 100 en
bestudering van de sociale verzeke
ringspositie van het rijdend perso
neel voor 1 april 1968, de datum
waarop weer een nieuw contract
moet worden gesloten.
De thans lopende moeilijkheden
gelden nog de loonsverhogingen over
1967. waarover nog steeds geen over
eenstemming werd bereikt. De 7,23
komt ongeveer overeen met de 4 pet
en de lVs pet., die vorig jaar in de
meeste bedrijfstakken zijn betaald.
De 100 is een compensatie voor de
handhaving van het oude loonpeil
gedurende het grootste deel van het
jaar 1967.
Bij de sociale verzekering gaat het
om de vraag of de uitkeringen bij
ziekte enz. moeten worden gebaseerd
op het grondloon exclusief de fooien
of het individuele loon inclusief de
fooien. Uiteraard heeft dit gevolgen
voor de premies, die dan voor de
werkgevers aanmerkelijk omhoog
gaan. In Amsterdam en Rotterdam
kent men een beloningssysteem in
clusief fooi, zodat zich hier deze
moeilijkheden niet voordoen.
De Schiedamse ondernemers spra
ken zich gisteren uit tegen een
plaatselijke en voor een landelijke
regeling. Zij verwezen de vakbonden
naar de landelijke werkgeversorga
nisaties. de FNOP (Federatie van Ne
derlandse organisaties voor het
personenvervoer). Zou de FNOP bij
zijn afwijzende houding blijven, dan
zouden de Schiedamse ondernemers
over een plaatselijk contract willen
praten en ook de achterstand over
1967 willen bezien.
De vakbonden weigeren echter te
rug te gaan naai' de FNÓP, omdat
deze organisatie de deur voor het
overleg heeft dichtgegooid, aldus
bestuurder Groenendijk van de Prot.
chr. bond van vervoerspersoneel.
Eerst zal het bemiddelingsvoorstel,
dat een commissie van alle partijen
opstelde, dienen te worden ingewil
ligd. De Schiedamse ondernemers
zullen zich nu wellicht zelf tot de
FNOP richten om hun invloed daar
aan te wenden. Voor de uitslag van
dit beraad moet gewacht worden tot
29 januari.
In Haarlem dreigt bij de taxibe
drijven een staking. De vakbonden
hebben de vijf werkgevers in Haar
lem aangezegd, dat wanneer zij voor
woensdag 24 januari 12 uur de
voorstellen van de bemiddelingscom-
missie nie*t hebben aanvaard, reke
ning gehouden moet worden met het
uitbreken van stakingen. Inmiddels
heeft een van de werkgevers, name
lijk taxibedrijf Otten, zich akkoord
verklaard, zodat in het Haarlemse
werkgeversfront al een bres is gesla
gen. Bij dit bedrijf zal dus na
woensdag niet worden gestaakt. Ot
ten had zijn mensen in de loop van
1967 vrijwillig reeds 4 pet. meer be
taald. Van de 110 chauffeurs zijn er
in Haarlem ongeveer 80 georga
niseerd. Komt het tot een staking
dan zullen de vakbonden de stakers
betalen.
Andere steden
In Utrecht en Groningen zijn de
verhoudingen minder gespannen. De
Utrechtse werkgevers hehben zich al
bereid verklaard iets te doen aan de
verbetering van de arbeidsvoorwaar
den. Een aantal ondernemers had
hier vorig jaar vrijwillig de lonen al
opgetrokken. De vakbonden gaan nu
na, wat dit precies omvat en hoe zij
zich tegenover de Utrechtse bedrij
ven dienen op te stellen. Het beraad
duurt hier voort. Van een ultimatief
karakter is geen sprake.
De Groningse ondernemers blijken
eigener beweging in 1967 ook al wat
verbeterd te hebben in de beloning
van de taxichauffeurs. Ook hier
bestaat de indruk dat na voortgezet
overleg wellicht overeenstemming
valt te bereiken. De vergaderingen
van de chauffeurs over de cao-moei
lijkheden hebben zich tot nog toe be
perkt tot Haarlem, Schiedam, Utrecht
en Groningen.
Financieel weekoverzicht
DEN HAAG Staatssecretaris
Van Son heeft in de loop van het j
vorige jaar 28 recreatie-objecten
subsidies toegekend.
Daarmee heeft het in 1967 voor dit
doel beschikbare bedrag van 6 mil
joen gulden zijn bestemming gekre
gen.
Voor het openluchtzwembad aan de
Oude Maas werd een subsidie toege
kend van 300.000 gulden.
In Zeeland werden de volgende
projecten gesubsidieerd: openlucht
zwembad in Kruiningen ƒ87.570;
wegverbetering, parkeerplaatsen en
dijkovergangen t.b.v. toekomstige
verblijfsakkomodatie te Yerseke
188.000 en de jachthaven te Yerseke
ƒ25.680.
In Noord-Brabant kwamen de vol- j
gende objecten voor subsidie in aan- I
merking: jachthaven te Made en
Drimmelen ƒ858.600 en jachthaven te
Willemstad 240.500.
Er werd deze week op de effecten
beurs een voorzichtige koers gevaren
in verband met de Amerikaanse en
Britse maatregelen ter sanering van
de overheidsfinanciën en de beta
lingsbalans, welke gevolgen kunnen
hebben voor de EEG-landen.
Zowel in Engeland als in de Ver.
Staten worden de lasten voor het
volk verzwaard, omdat het nodig is
de binnenlandse bestedingen in te
perken.
In de plannen van het labourkabi-
net worden socialistische „stokpaard
jes" afgeslacht, zoals de gratis ge
zondheidszorg, het uitstel van de
voorgenomen verhoging der leer
plicht 'tot 1973, eëh vermindering van
de woningbouw, terwijl de nationale
Britse trots gekrenkt wordt door het
terugtrekken van Britse troepen uit
het Midden Oosten. In Amerika wijst
president Johnson op enige wolken
aan de horizon en waarschuwt hij in
zijn „State of Union" voor het gevaar
van een spiraal in de prijsvorming,
malaise in de woningbouw en een
verdere erosie van de dollar.
Dendermonde schreef
Boekenweekgeschenk
AMSTERDAM Max Dendermon
de heeft dit jaar het geschenk voor
de Boekenweek (30 maart tot 6 april)
geschreven. Kom eens om een keizer
beschrijft de pogingen van verschil
lende geheime diensten om keizer
Wilhelm II aan het eind van de
Eerste Wereldoorlog te ontvoeren.
De man waarop gejaagd wordt,
i blijkt echter de zanger Eric Auer te
I zijn. Bij aankoop van 7,50 ontvangt
men in de Boekenweek dit geschenk.
De speciale Boekenweekuitgave is
van W. A. C. Whitlau en drs. H. van
Praag (resp. medewerker en adviseur
van Teleac). Enkele opstellen over
het gevaarlijke boek onder de titel
Het argument van Solimon.
Onderhandelingen cao
grafici opgeschort
AMSTERDAM De onderhande
lingen over de vernieuwing van de
grafische cao, die per 1 januari af
loopt, zijn opgeschort. De werkgevers
hadden aangeboden een loonsverho
ging van vier procent en per 1 juli
verkorting van de arbeidstijd van 45
tot 43% uur per week.
Defensief
De anglo-saksische landen zijn dui
delijk in het defensief en moeten sa
nerende maatregelen nemen, wélke,
met name in Engeland, voor de be
volking moeilifk te verteren zijn.
De noodzaak om orde op zaken te
stellen kan gevolgen hebben voor de
rest van de wereld. Zowel Amerika
als Engeland streven naar exportver
groting en men vraagt zich ter beur
ze af, in hoever dit de internationale
concurrentie zal verscherpen.
Daarom deed men het deze week
op de beurs voorzichtig aan. vooral,
omdat Wallstreet geen duidelijke
koers aangaf. Overigens vinden wij,
dat de koersen zich in het algemeen
vrij goed gehouden hebben, ondanks
de onzekerheid, die is ontstaan door
de anglosaksische maatregelen.
Niet vreemd aan deze goede onder
toon van de markt is, naar onze me
ning, het vertrouwen, dat we in de
EEG ecqnomisch de weg omhoog ge
vonden hebben. De algemeen-direc
teur van de Coöp. Centrale Boeren
leenbanken vertelde deze week. dat
naar zijn mening er zich in het be
drijfsleven een verbetering aftekent.
De Amrobank wees in een beschou
wing over de vooruitzichten erop, dat
de conjuncturele vooruitzichten, met
name in de Bondsrepubliek, positief
beoordeeld mogen worden. De
EEG-commissie heeft zo juist in haar
maandelijks overzicht opgemerkt, dat
de groei van de industriële produktie
in Nederland een krachtige versnel
ling heeft te zien gegeven, terwijl het
prijsklimaat zeer kalm is geweest en
de kosten van het levensonderhoud
vrijwel ongewijzigd bleven.
Internationals
Van de internationale aandelen
heeft vooral Alg. Kunstzijde Unie
zich deze week van een goede kant
laten kennen. Het bericht, dat dit
concern weer personeel aantrekt, viel
in goede aarde. Het fonds steeg van
ƒ68,40 tot ƒ74.10, dus een verbetering
van ruim 28 punten.
Kon. Olie werd door Amerika ge
kocht (via Zwitserland) en kwam van
ƒ153.30 op 155.50. Hoogovens was
luier gestemd door aanbod, uit
hoofde van de conversie van obliga
ties en de vrees voor koersdruk. als
straks de 10 proc. bonus loskomt.
Hier trad een daling in van bijna 20
punten.
Philips werd door Amerika aange-
COLLECTIEVE BELEGGING IN AANDELEN
Inlichtingen bij commissionairs er) bankiers;
ook via Postbus 3700, Amsterdam
Verdeel Uw risico en bevorder de groeikansen van
Uw vermogen door brede, selectieve spreiding
boden en het aanbod kon slechts te
gen lagere prijzen geplaatst worden.
Vorige week sloot de markt op 128,
nu op 125.80. Op zichzelf heeft dit
Amerikaans aanbod geen bijzondere
betekenis, maar als een Amerikaans
fund materiaal spuit, gebeurt dat op
voor onze verhoudingen vrij grote
schaal.
De kleuren t.v. heeft hier in ons
land veel potentiële kopers, maar
men wacht echt op zijn Neder
lands nog even af, daar de
aanschaffing vrij duur is. Nu gaat
Philips de kleuren t.v. populariseren
door de inruilwaarde van een
zwart-wit apparaat op 250 boven de
normale prijs te stellen, terwijl een
kleuren t.v. op proef kan worden gè-
leverd door de handelaren.
Volgens dc aftredende vice-voorzit-
ter van het concern, de heer De Jon
ge. zal Philips in 1968 een groei van
acht proc. vertonen. De winstmarge
zal z.i. verbeteren. Ook voor de vol
gende jaren voorsoelt de heer De
.Tonge een belangrijke groei bij Phi
lips.
Als zal gebeuren, wat de president
van de bekende Amerikaanse Radio
Corp. of America voorspelt, zal Phi
lips zeker hard kunnen groeien. Deze
voorspelling komt hierop neer, dat
vriiwel iedereen voor het eind van
deze eeuw een vestzaktelevisiestation
<n zijn bezit zal hebhen, waarmee hij
het contact met de buitenwereld,
waar dan ook, kan onderhouden. Ui
terst selectieve verbindihgstoestellen
zullen overal in huis aanwezig zijn.
Het liikt ons toe. dat het leven er
niet rustteer op zal worden...
Lokaio markt
Op de lokale marktafdelineen trok
de koersdaling van Heinekens de
aandacht Dit fonds viel terug van
624 tot 595 pet. Deze week verscheen
het jaarverslag en hoewel de be
drijfswinst een voortgaande groei
vertoont, was de beurs toch enigszins
teleurgesteld, omdat het dividend op
14 pet. wordt gehandhaafd en de in
vesteringen in de e.v. jaren erg be
langrijk zullen zijn, o.a. een nieuwe
fabriek in Rotterdam. Flauw gestemd
waren ook de chocoladefabrieken als
Bensdorp en Kwatta. Laatstgenoemde
onderneming heeft opnieuw met ver
lies gewerkt, hetgeen niet bemoedi
gend is. Kwatta lieo terug van 160
naar 138 pet., Bensdorp van 300 tot
270 oct
De Wereldhaven. maatschappij
voor onroerend good, kwam met een
mooi voorstel, n.l. 20 pet. contant di
vidend nlus 20 net. aeiostock vanwe
ge de voortgezette groei der onderne-
mine. De beurs reageerde eerst
gunstig od het bericht, maar later
zakte de koers tot 535 bieden af. om
dat men aanbod van stocks vreest.
Van der Grinten liep terug van
178 tot 172, dus een koersverlies
van 30 punten. Het ontslag aan enige
werknemers zal wel niet vreemd zijn
aan dit koersverlies.
Kon. Rott. Lloyd heeft het stuwa-
doorsbedriif Quick Dispatch in Rot
terdam overgenomen ter verbreding
van haar arbeidsveld. Reeds eerder
heeft de Llovd belangen verworven
buiten de scheepvaart. De koers van
dit fonds liep enkele punten op tot
144 pet
Phs. van Ommeren heeft een be
wogen. maar vrii redelijk jaar achter
de rug. De sluiting van het Suezka-
naal bracht een flinke verbetering in
de tankvrachten. De koers van het
fonds veranderde echter niet deze
week.
UTRECHT De drievoudige
Utrechtse moordenaar Hans van Z.,
die nu al ruim een maand in voorar
rest op het hoofdbureau van politie
in Utrecht vastzit, is gistermiddag
overgebracht naar het huis van be
waring. Volgens de politie heeft men
Van Z. op het ogenblik niet dringend
nodig.