MAIGRET VERDWIJNT
VAN HET SCHERM
Wie vangt
het leed op?
Diggerswinkel
appel voor ei
EN TV
Parafrase op
Sneeuwwitje
Toch nog Simenon
Sicilië
Schoolschrift
VANAVOND TE ZIEN
VANAVOND TE HOREN
ZONDAG TE ZIEN
ZONDAG TE HOREN
PROGRAMMA'S
Jr£
ZATERDAG 20 JANUARI 1968
spijtig voor de KRO. dal
plzending van Brandpunt gis-
l gelijk viel met die tan de
sage op Nederland 1, uont
eer veel kijkers niet de
kende, sterkbeeldende repor-
loelke een redactieteam in Si-
W mankte hebben gezien. We
'l al hoe groot de tragiek is daar
en kinderen, die alle
it eei UJn en r"deloos rondlopen.
leitje} °P deze manier, via de ca-
Ivan Piet Kaart ermee te uor-
dedejeeconfronteerd, was uitermate
er eijpend.
aard( VARA besteedde in haar ac-
crtebiienrubriek aandacht aun de
^Schappelijke bescherming van
han<Hen en droeS die nadrukkelijk
watt" 8*mcente- en buurinitialie-
i ijsjloffelijk. Daarna had redacteur
mééf een lang interview met dr.
oven H. J. S. Bruins Slot, hoofdre-
herj/r van het bijna jubilerende
- d Trouw, die openhartig toe-
(Van onze radio, en tv-redactie)
HILVERSUM We kun
nen het gerust een teleurstel
ling voor miljoenen noemen,
het besluit van de VARA om
volgend seizoen niet meer te
rug te komen met een nieuwe
Maigret-serie.
„De programmaleiding
heeft een uitvoerig beraad ge
houden", vertelt ons een zegs
man van de VARA, „maar de
beslissing is gevallen. Er ko
men nog drie afleveringen op
de buis en dan is het stop. Er
is één troost voor de liefheb
bers: volgend seizoen begint
de VARA met een serie van
15 politieverhalen van Sime
non, gemaakt door de Franse
televisie."
Als dit een troost is, dan toch
een schrale, want de reeks die in
Frankrijk heet „Les dossiers de
l'agence O" (en dat is niet nul
maar een hoofdletter o), bestaat
uit korte films en niet uit avond
vullende voorstellingen zoals wij
die gewend zijn bij de VARA.
Simenon schreef deze korte
verhalen over politie-bemoeienis
met misdaad met de bedoeling,
dat zij voor tv-uitzènding zouden
worden bewerkt, want Simenon
is een heel slimme auteur, die
best weet aan welke kant zijn
boterham besmeerd is. De Franse
tv liet niet lang op zich wachten:
at zijn Inzichten met de ont-
ling van het wereldgebeuren op
Ide punten zijn gewijzigd, maar
aan de ARP niet, al is
lad onafhankelijk.
it bet telefonisch te beantwoorden
ee4 was ditmaal .jZoudt u dit jaar
-n zi-akantie naar Griekenland tril-
ierh!ran?" ^oe 8auw een *Pellelje
lp' viel hierbij op: er kwamen,
1 vgJo ses nummers in diverse delen
lef land, half zoveel antivoorden
m efn als de eerste keer, namelijk
itaai waarvan 28 procent ja en 72
ieimn' nee inhield.
Gin s Bouman had niet haar sterk
st e tzending van het seizoen, maar
Kon ocht Ernst Beets reisgeld voor
'heit Beven' °P voorwaarde dat hij
ge orgen om zes uur de trein
:eke l'et °P Vfij kinderachtige ma-
het Hoepla-trio „afscheid ne-
van de VPRO, met koraalspel
han t^doortrekken, terwijl de villa's
taar ieze omroep werden gefilmd en
be tegen medewerkers op het bal-
i hel kwamen wuiven. Een „grap'',
be Bouman niet waardig.
eei uje Pavids zat „in de stoel",
ve' zij kivam niet tot vragen be-
oorden, zij babbelde en bab-
t maar over haar 68 theater-
iele 'war broer Louis en haar a.s.
?n. verjaardag waarop zij weer
jrie/ Uks wordt gehuldigd. Dat zij
ntef gegund.
nde
(Van onze radio- en tv-redactie)
Voor zijn dochtertje Annabel
schreef Anton Koolhaas een heel
apart toneelspel: een parafrase
op het sprookje Sneeuwwitje.
Dat is dubbel verdichtsel, maar
nog altijd schijnt de moraal er
glashelder doorheen.
Toneelgroep Studio voerde het
met succes op en Kees van Iersel
regisseerde er een tv-voorstelling
van, die U morgenavond bij de
KRO op Ned. 1 kunt zien. Het
welbekende verhaal wordt vrij
nauwkeurig, zij het hier en daar
wat spottend, gevolgd. De stief
moederkoningin is schreeuwend
jaloers op mooi Sneeuwwitje
(Hebe Visser) en sart de koning
tot een keus tussen haar zinne
lijkheid en zijn toegewijde va
derliefde. De goede man bezwijkt
natuurlijk voor zijn vrouw, die
trouwens elke man die zij ont
moet, tot eenvoudige jagers toe,
dwingt om haar te vertellen dat
niemand schoner kan zijn dan
zij... en Sneeuwwitje wordt het
bos ingestuurd volgens de rege
len van de kunst.
Grappige noot is, dat de dwer
gen verveeld zijn geraakt door
het oneindig vaak hervertellen
van het sprookje: zij beginnen
hun stereotiepe vragen met „daar
gaan we dan maar weer
Als alles voorbij is en helaas
het aardige wilde zwijn (erbij
verzonnen) dood, wordt Sneeuw
witje wakker gekust door haar
prins en pas dan zegt zij iets. Zij
is bij alle narigheid nog even lief
en onbedorven gebleven als zij
was: het kwaad heeft geen vat
gehad op haar.
In heel eenvoudige, suggestieve
decors wordt het spel opgevoerd
en het intrigerende is, dat Kool
haas diverse stijlpn Nederlands
te berde brengt, nu eens sprook
jestaai, dan weer Vondeliaans
ritme, ineens overgaande op he
dendaagse spreektaal.
U zult aan dit originele „Niet
doen, Sneeuwwitje", waaruit U
hier Marlies van Alcmaar en
Wim de Haas als het koninklijk
echtpaar ziet, best genoegen bele
ven.
nauwelijks waren de verhalen in
druk verschenen, of zij claimde
de spelbewerking, en ziedaar.
Een opmerkelijke bijzonder
heid is. dat de films voor de
ORTF werden geregisseerd door
Mark Simenon, een zoon van de
auteur, en Jean Salvy. We zitten
met de juiste vertolking dus
dicht bij het vuur. Het aanschou
wen van de serie is echter nog
toekomstmuziek: ze wordt in ok
tober a.s. pas in het program
maschema van de VARA opgeno
men.
Voorlopig, aldus onze zegsman,
komen er nog drie Nederlandse
Maigrets met Jan Teulings en
Wies Andersen (als Lapointe) op
de buis en wel op de zondag
avonden 3 maart (Maigret en de
gevangene), 28 april (Maigret zet
een val) en 26 mei (Maigret lacht
in zijn vuistje). We komen dus,
zij het met een adempauze, net
het seizoen rond.
Als dat gebeurd is, heeft de
VARA (en U zult het nauwelijks
geloven) ongeveer 20 Maigrets
uitgezonden. Dat is nogal wat.
Zoals U zich zult herinneren
wanneer U gerenommeerde kij
ker bent, begon Kees Brusse met
het verpersoonlijken van de be
roemde Parijse politiecommissa
ris en aan zijn zijde bevond zich
zijn eigen vrouw Mieke Verstrae-
te als mevrouw Maigret. Helaas
liet Kees het afweten wegens te
drukke werkzaamheden en toen
werd in Jan Teulings een uitste
kende opvolger gevonden, met
Lies de Wind als gespeelde echt
genote.
„Wij zijn", aldus onze zegsman,
„door de drie seizoenen heen bij
zonder ingenomen geweest met
de wijze waarop beide acteurs,
ieder op eigen manier. Maigret
ten tonele hebben gevoerd. Het is
ook beslist niet uit dépit, dat we
ermee stoppen."
„De reden is een heel andere.
Wij hebben altijd gezocht naar
de psychologische verhouding
tussen Maigret en zijn „slachtof
fers", dat heel menselijke, wat
Simenon in een aantal van zijn
Maigretboeken zo frappant
beschrijft. Maar juist in dat soort
blijkt nu de keus benauwend
klein te worden. En wij willen
niet vervallen in het genre dat
bijv. de BBC in de Maigretverha-
Voor de tweede maal zendt de
NCRV-tv (op Ned. 2) vanavond
de eenakter „Vijanden" uit, maar
nu zijn de rollen letterlijk omge
keerd: Max Croiset speelt (naar
eigen opvatting) meneer Miller,
Ko van Dijk is de gesarde kelner
Gittelman die toch als overwin
naar uit de bus komt. U zult
kunnen zien, hoe totaal anders
het spel er nu uitziet met toch
dezelfde gebeurtenissen en dia
loog.
Hier Ko van Dijk als Gittel
man.
len heeft laten gelden: uitslui
tend de thriller."
„Aangezien de VARA dit ele
ment het zwaarst liet wegen en
het kijkpubliek daarop helemaal
is ingesteld, kunnen wij niet
riskeren dat deze bij miljoenen
hoog gewaardeerde serie aan
kwaliteit zou inboeten."
Dat is een goed argument om
te stoppen, want de VARA heeft
inderdaad tot nu toe de beste
Maigretverhalen gekozen
kosten noch moeite gespaard om
ze deugdelijk aan de kijkers voor
te zetten. Zij liet door Charles B.
Timmer en Otto Dijk eigen nieu
we vertalingen en tv-bewerkingen
maken, filmde ruimschoots
Parijs voor de „couleur locale"
en trok de beste acteurs en actri
ces aan om echt iets treffends te
krijgen. Bovendien zette zij een
uitstekende regisseur, Eimert
Kruidhof, er aan.
„Het is voor ons een heel moei
lijke beslissing geweest, wij heb
ben er lang over nagedacht en
het stemt ons zelf verdrietig,
afscheid te moeten nemen, maar
wij geloven het zo goed te heb
ben gedaan."
Zo is het. Men kan beter op
houden als het allemaal nog fijn
is, dan wanneer het zo'n beetje
verloopt. En wat een tref, dat de
Franse tv nog een staartje Sime
non in voorraad heeft. Dat i:
goedkoper en vlugger.... wat on
dertitels en 't is in orde voor uit
zending. al haalt het natuurlijk
niet bij de geliefde Maigrets.
Ztekje over Mammoet
de?
(Van onze onderwijsredacteur)
Het zoveelste boekje over de Mammoetwet is
dafrerschenen, en wel van de deskundige hand van
he Ir. M. Brok. Het onderscheidt zich niet van andere
loekjes over Cals' levenswerk, met dien verstande dat
s iliet ook begint met een overzicht van de huidige stand
d an het Nederlandse onderwijs, te beginnen bij de
f°^/isie die Thorbecke ongetwijfeld had. Cals heeft ei-
fenlijk niet veel anders gedaan dan die visie van
horbecke consequent doorvoeren, betoogt dr. Brok.
\et Het aardige aan zijn hoekje is wel dat het de vele
;oe Moeilijke situaties duidelijk in beeld brengt. Boven-
zon lien kan de ouder, voor wie dit boekje toch bestemd
djs, teruggrijpen op een nuttige lijst met afkortingen
b chter in het Zwarte Beertje (160 blz. 2.50).
merikaans-Nederlands
'1 De afdeling dialectologie van de Koninklijke Neder -
- e andse academie van wetenschappen heeft een onder-
^'*foek verricht naar de taal van Amerikaanse Nederlan-
:j^( Iers. Gebleken is dat emigranten uit eenzelfde provin
ce ie zich doorgaans in eenzelfde streek in hun nieuwe
dai and vestigen,
jai
tin Verder treedt taalvermenging op bij degenen die
ichgeen goed onderwijs in het Engels hebben gehad,
ngelse woorden worden bijvoorbeeld vervoegd als
lederlandse (gemoved - verhuisd). Ook worden bij die
'djaalgebruikers Engelse woorden voorzien van Neder-
rei andse verkleinuitgangen (roempie - kamertje). De
noi Yiezen, die vaak reeds tweetalig waren, hebben in
da reel gevallen hun Friese moedertaal goed bewaard.
■c*pofd-ver koopleider
De prijs voor de meest geplaagde groep onderwijs
mensen gaat als die mocht worden uitgereikt
ongetwijfeld naar de hoofden van scholen, die dan
■njook letterlijk overal goed voor zijn. In het Katholiek
u Schoolblad schrijft een van die geplaagden dat hij
di door eert charmante dame is benaderd, die hem aan
kondigde dat ze spoedig zou bellen, niet in zijn eigen
tijd, maar onder schooltijd.
Doel van haar telefonade was de man nog eens een
extra karweitje op de nek te schuiven, nl. het propa
geren van de verkoop van een missiekalender. Pleister
op de wonde: u dient twee belangen, de missie en uw
school, die twee gulden per verkochte kalender mag
houden.
§aar streekscholen?
Een probleem waar de schoolhoofden nog niet mee
te maken hebben is onlangs als proefballonnetje?
ter sprake gebracht door een inspecteur bij het lager
onderwijs. Bij de opening van een school op het plat
teland zei hij dat het in de toekomst wellicht nodig
wordt dat de kleinste scholen verdwijnen en dat men
het gaat zoeken in grotereeenheden. De leerlingen
van de laagste iwee klassen zouden dan nog onderwijs
in het eigen dorp kunnen krijgen, maar de ouderen
zouden naar centrale streekscholen moeten gaan.
Een van de motieven voor zulk een concentratie zou
zijn dat de kleine scholen vaak geen lokalen hebben
voor vakken als gymnastiek en handenarbeid.
Ned. 1 AVRO
7.06 uur The Thunderbirds.
8.20 uur spel „Wie van de drie?"
8.50 uur Weekendshow met Johnny en Rijk
9.40 uur tv-spel „The High Chaparral".
Ned. 2 NCRV
7.03 uur tweede deel serie „Montparnasse"
8.20 uur nogmaals de eenakter „Vijanden", nu met ver
wisselde rollen.
9.15 uur solliciteren als schoonheidsspecialiste.
10.00 uur actualiteiten.
Hilversum I KRO
8.00 uur verzoekplaten.
10.00 uur gevarieerd programma Nooduitgang.
10.45 uur muzikaal sportprogramma Goal.
Hilversum II VARA
8.15 uur Malando en de zijnen spelen.
8.45 uur scherts-hoorspel „Eer de haan kraait"
9.50 uur klassiek concert met fluitsonates van Bacn en op
treden van het ensemble Benedetto Marcello.
10.40 uur Loco. gevarieerd programma, daarna hoogtepun
ten van recente uitzendingen.
Ned. 1 KRO
7.05 uur (CVK/IKORt documentaire over verhouding tus
sen kerk en staat in de DDR.
8.30 uur toneelspel „Niet doen. Sneeuwwitje".
Ned. 2 VARA
.30 uur reisverslag: Groenland's oostkust.
,05 uur slot serie „Verkenning in wetenschap": beheer
van voedselketens.
.30 uur documentair verslag van het Moskouse proces te
gen Sinjawski en Daniel in 1966.
Hilversum I NCRV en KRO
8.10 uur Zondagavondzang uit Leeuwarden.
8.30 uur Stereo-club.
9.30 uur Jules de Corte en Tonny Huurdeman in „Het
weerhuis"
10.00 uur gesprekken in Kruispunt
10.45 uur Audio, muzikale informatie.
Hilversum II VPRO en AVRO
8.00 uur iets van de teach-in over ..drugs'
8.30 uur open programma Rits.
9.25 uur Radio Filharmonisch orkest speelt Mozart en Ra-
vel.
10.50 uur programma van Jan Brusse
BF.l.GIé
Nederlands progr. kanalen:
en io. 18 55 Zandmannetje.
19.00 Kathol. ROdsd. uitzending
19,30 F.en hondeleven: serie
natuur- en dierenfilms. 19.52
Meded. en Hier spreekt
Nederlands. 20.00 Nws. 20 25 De
Muziekkampioen: Spelpro-
gramma. 21.45 Echo. 22.15 De
onkreukbaren. een reeks poli-
tiefi ns (53). 23.05 Nws.
Hilversum I 403 m. KRO
;830 Nws. 18 45 Act 19.05 30e
Hoogovensch.toernooi. 19.08
Music. dllett.: meisjeskoor
19.30 Voor twintigers. 20.00
Verz.pl. progr. 21.50 Wegen
door de wildernis, lezing. 22.00
Cabaret. 22.30 Nws. 22.40 Over
weging. 22.45 Muz. sportprogr.
met comm. en report.
23.55-24.00 Nws.
Hilversum II 298 m. VARA:
18.00 Nws. Aansluitend: com
ment. op het nws. 18.20 Stereo:
Melodieën Expres. 18.45
Verz.progr. van moderne ork.
werken, (gr.). 19.30 Nws. 19.35
Artistieke Staalkaart. 20.15
Tango rumba orkest en
zangsol. (Stereo). 20.45 Eer de
haan kraalthoorsp. 21.50
(Stereo) Fluit, clavec. en cello.
22.15 Instr. ens. 22.30 Nws. 22.40
Loco: een progr. zonder mo
tief. 23.05 Hoogtepunten uit
onze progr. van de afgelopen
14 dagen. 23.55-24.00 Nws.
[TELEVISIE
VANAVOND
Nederland I. NTS: 18 50 P'.po
de clown STEK 18.56 Keel.
NTS: 19 00 Journ. STEK .9 03
Reel. AVRO: 19.06 In kleur: De
Thunderbirds, TV-fllm. STER:
19.56 Reel. NTS: 20.00 Journ.
STER: 20.16 Reel. AVRO: 20.20
Wie van de Drie. 20.50 De
Week-End Show. 21.40 In
kleur: The High Chaparral.
TV-film. 22.30 Nws van en
voor het weekend NTS
22.40-22.45 Joum.
Nederland II. NTS: 18.50 Pl-
po de clown. STER: 18.56 Reel.
NTS: 19.00 Journ. NCRV: 19.03
Progr. rond de bekende Pa
rijse wijk Montparnasse. NTS:
20.00 Journ. STER: 20.16 Reel.
NCRV: 20.20 Vijanden, eenak
ter. 21.15 Progr. over sollicite
ren. 22.00 Act rubr. 22.20
Dagsluiting. NTS: 22.25-22.31
Hilversum I. 402 m. KRO:
8.00 Nws. 8.15 Klass. gramm.
muz. 8.55 Inleiding Hoogmis.
9.00 Hoogmis. 10.00 Nws en
waterst. 10.15 Gewijde muz.
(gr). 10 45 Literaire kroniek.
11.00 Prom. ork. 11.50 Buitenl.
comm. NCRV: 12.00 (Stereo)
Kerkorgelconcert (gr). 12.
Klass. pl. progr. 13.00 Nw
13.07 Voor de kinderen. 13.30
Klass. strijkkw. (gr). 14.00 (Ste
reo) Klavecimbelrecital. 14.10
Voordracht. NRU: 14.30 Sport-
rep. en ultsl. CVK: 17.00 Ger.
kerkdienst. 18.00 Gew. muziek.
IKOR: 18.30 Inleiding op
kerkd. 18.45 Kerk veraf en
dichtbij. NCRV: 19.00 Nws.
19.07 Klass. gew muz. (gr).
19.30 De derde wereld, lezing.
19.45 (Stereo) Klass.
gramm.muz. 20.10 Geestel. lie
deren. KRO: 20.30 Stereoclub:
muzikale en technische tips.
21.30 Licht muziekprogramma.
22.00 Programma over actuele
godsdienstige vraagstukken.
22.30 Nws. 22.40 Overweging.
22.45 Muz. informatie vooi
kenners en liefhebbers. 23.55-
24.00 Nws.
Hilversum II. 298 m. VARA:
00 Nws. 8.18 Weer of geen
weer. (Om 9.00 Sportmeded.)
9.45 Human. Verbond: Welkom
vriend en vreemdeling. IKOR:
10 00 In het raakvlak van kerk
en cultuur. 10.30 Prot. kerk
dienst. 11.30 Vraag en ant
woord. 11.38 Balans: een the-
nauitz. over de komende We-
eld-Handelsconf. in New Del-
li. AVRO: 12.00 Bonte muz.
show. 13.00 Nws. 13 07 Journ..
aarln Inc.: De toestand in de
wereld, lez. 13.25 Radio-perio-
dlek. 14.00 (Stereo) Licht or
kest met zangsol. NRU: 14.15
(Stereo) Concertgeb. ork.
sol. In de pauze: plm.
15.15-15.35 Cursus muz. luiste
ren. 16.30 Nws uit de wereld
van levensbesch. Instellingen.
VARA: 17.00 (Stereo) Strijkor
kest. 17.25 (Stereo) Jazzork
17.50 Nws. NRU: 18 05 Sportre-
portages en -besch. VARA
18.30 Klatergoud: muz. feuill.
19.00 Discussie over een actu
eel onderw. VPRO: 19.30 Nws.
19.35 Chansons. 20.00 Rep. van
een teach-ln over drugs.
AVRO: 20.30 Voor de jeugd.
21.25 (Stereo) Radiophllh. ork.
en zangsol. 22.30 Nws. 22.40
Journ. 22 50 Act. kron. uit Pa
rijs. 23.20 Licht muz. progr. uit
Limburg. 23.55-24.00 Nws
Hilversum III. 240
FM-kanalen. AVRO: 9 00 Nws.
9.02 Licht pl. progr. IO.OO Nws.
10.02 Juist op zondag. 11.00
Nws. 11.02 Muz. Mozaiek. VA
RA: 12.00 Nws. 12.02 Verz.
progr. 13.00 Nws. 13.07 Beat-
Popfest. NRU: 14 00 Nws. 14.02
Rome - Ankara - Madrid
voor de gastarb. 15.00 Nws.
15.02 Athene - Rabat - Boeda
pest: voor de gastarb. AVRO:
16.00 Nws. 16.02 Rhythm and
blues. opn. 16.35 Country and
Western muz. 17.00 Nws. 17.
Sportact. 17.05-18.00 Muz.
Mélange.
•jWcjeWg
sostomos: NTS 14.00-15.30 Te
leac: 14 00 Automatisering (31)
14.30 Polemologie (18): 15.00
Russische les (17): 15.30 Nieuw*
in het kort: 15.31-17.00 Moni
tor; (Plm. 15.35 In kleutPau-
lus de boskabouter; Plm. 16.00
In kleur: Sklppy: Plm. 16 30
Voetbaluitslagen): 18.55 Pipo de
clown; CVK/IKOR/RKK19.00
Bijbelvertelling voor kinde
ren; CVK/IKOR: 19 05 Verken
ning tussen kerk en staat in
de DDR (1): NTS: 19.30 Sport;
20.25 Journaal: KRO: 20.30 Niet
doen sneeuwwitje, toneelspel:
NTS: 22.10-22.15 Journaal.
Nederland II. NTS: 18.55 Pi-
po de clown; 19.00 Nieuwe
avonturen van Sebastlen (dl.
1). TV-feuilleton voor de
Jeugd: VARA: 19.30 Tussen
poolijs en Ijskap, reisverslag;
NTS: 20.00 Journaal: VARA:
20.05 Verkenning in we
tenschap, documentaire; 20 30
Verslag van de rechtszittingen
ln Moskou op 10 febr. 1966
tegen Andrej Sinjawski en
Joeli Daniel: NTS: 22.10-22.15
Journaal.
TELEVISIE
MORGEN
Nederland I. KRO/RKK:
11.00-12.15 Viering van de H.
Liturgie van St. Joannes Chry-
HUversum I, 402 m. KRO:
7.00 Nieuws. 7.10 Het levende
woord. 7.13 Klassieke en mo
derne grammofoonmuzlek.
(7.30 Nieuws: 7.32 Actualitei
ten; 7.55 Overweging; 8.00
Nieuws). 8.30 Nieuws. 8.32 Voor
de hulsvrouw. (9 25 Concilie
postbus; 9.35 Waterstanden).
NRU: 10.00 Nederlandse mu
ziek ln de komende veertien
dagen (opn). KRO: 11.00
Nieuws. 11.02 Voor de zieken.
11.30 Bejaardenprogramma.
NCRV: 12.00 Lichte grammo
foonmuzlek. 12.22 Voor boer
en tuinder. 12.27 Mededelingen
voor land- en tuinbouw 12.30
Nieuws. 12.40 Actualiteiten.
12.50 Radio-snelbuffet. 13.30
Stereo: Licht instrumentaal
kwintet. 13.50 Schoolradio.
14.15 Fragmenten uit de opera
Fidello van Beethoven (gr).
15.00 Oud- Katholieke middag-
dienst. NRU: 15.30 Muziek en
reportages uit Zeeland. (16.00 -
16.02 Nieuws). 17.20 Over
heidsvoorlichting. NCRV: 17.30
Voor de kleuters 17.45 Voor
de kinderen 18.00 Stereo:
Koorzang. 18.20 Uitzending van
de PSP.
Hilversum II. 298 m.: VARA
7.00 Nieuws en ochtendgym
nastiek. 7.23 Lichte grammo
foonmuzlek en reportages.
(7.30 - 7.35 Van de voorpagina,
persoverzicht VPRO: 7.55 De
ze dag. VARA: 8.00 Nieuws.
8.10 Actualiteiten. 8 20 Uit
geslapen (vervolg). 9.00 Stereo:
Moderne en klassieke orkest
werken (gr). 10.00 Voor de
vrouw. u.OO Nieuws. NRU.
11.02 Premières door de
Nederlandse radio- orkesten.
VPRO: 12.00 Blauwe maandag:
gevarieerd programma. 12.27
Mededelingen t.b.v. land- en
tuinbouw. 12.30 Stereo: Muzi
kale aanwinsten. 12.50 Tien
voor Eén. praatje. 13 00
Nieuws. 13-10 Informatie: Ont
wikkelingshulp. 13.20 Pro me
morie. 13.25 A. Promenade or
kest met zangsollst. B. Piano
recital. 14.25 Schoolradio.
NRU: 14.45 Kleintje cabaret.
AVRO: 15.00 Voor de vrouw.
15.40 Metropole orkest. 16.00
Nieuws. 16.02 Zuldamerlkaanse
muziek. 16.30 Stereo: Dansor-
kest en zangsolisten. 17.00 Ont
moeting met Tom Erich. 17.30
Brabant Journaal.
Hilversum III, 240 m en FM-
kanalen. NCRV: 9.00 Nieuws.
9.02 Licht platenprogramma.
10.00 Nieuws. 10.02 Popmuziek.
(11.00 Nieuws.) TROS: 12 00
Nieuws. 12.02 Actualiteiten.
12.10 Verzoekplatenprogramma.
KRO: 13.00 Nieuws. 13.02 Actu
aliteiten. 13.07 Knalmuziek.
14.00 Nieuws. 14.02 Muziek en
sport. 15.00 Nieuws. 15.02
Swing-time. 16.00 Nieuws. 16.02
Platenshow. 17.00 Nieuws. 17.02
Actualiteiten. 17.07 - 18.00 ver
zoekplatenprogramma.
bruikt maar die voor anderen
weer wel waarde hebben. Vooral
mensen met auto's zijn bij die
werkzaamheden welkom."
„Als er mensen uit andere
plaatsen zijn, die ook voor het
„diggen" voelen", besluit de be
heerder, „dan kunnen ze gerust
eens bij ons komen kijken. Een
diggersshop is heel makkelijk te
realiseren als er ruimte aanwezig
is. In dat geval zijn er ontzettend
veel mogelijkheden en talloze
bronnen die kunnen worden aan
geboord."
Voordat wij de winkel ver
laten kunnen we het niet na
laten even onze zakken na te
kijken naar voorwerpen waar
aan we niet zoveel waarde
meer hechten. Een pijp met
tabak komt tevoorschijn en
denkende aan de actie „stop
met roken" ruilen wij deze
in voor wat fijne lectuur. Een
wat overjarige vulpen krij
gen we zo maar.
Ruilhandel herleeft in Amsterdam
(door Jim Postma)
AMSTERDAM Als je iemand met een rubberboot een
pand ziet inlopen waarop staat „Diggershop" en hij
komt er weer uit met een vogelkooi, dan wordt je nieuws
gierig. Zie je vervolgens iemand anders met een appel en
een ei het gebouw ingaan en het weer verlaten met een
grammofoonplaat, dan zou je ook wel eens een kijkje willen
nemen. Maar wanneer even later een ouder iemand een kap
stok naar binnen sjouwt en opgewekt met een stapel boeken
terugkomt, hou je het niet meer. Met drie grote sprongen
ben je de trap op en je opent een grote groene deur waarop
gele plakkertjes zitten met „Bombardementen-moordenaars".
Nederlands en zelfs Europa's
eerste diggerswinkel aan de
Prins Hendrikkade 142 in
Amsterdam is van binnen nog
wat schemerig, maar dat ver
helpt Bernard Stolte (21) snel
met enkele spots. De lichtbundels
priemen door de donkerste ge
deelten, die als eerste indruk een
levensgrote rommelzolder laten
zien.
De muren en het plafond zijn
geheel zwart. Grote kleurige de
coraties zorgen weer voor een
goed tegenwicht, waardoor een
sfeervol geheel ontstaat. De vloer
is bedekt met wat versleten ta
pijten. Daarop liggen en staan de
meest uitéénlopende artikelen die
zowel bij Stiefbeen als in een
supermarket zijn te vinden. Van
af het plafond hangt een richting
aanwijzer met borden als, gram
mofoonplaten, boetiek, boeken,
bar en etenswaren.
De jongeman die zoeven voor
licht zorgde, steekt nu ook de
kachel nog aan, omdat het een
beetje kil is. Hij is één van de
beheerders, hoewel hij er aller
minst uit ziet als een winkelchef.
Zijn haren zijn lang en hij
heeft een bril uit grootmoeders
tijd op, die vanwege een manke
ment. met een veiligheidsspeld
bij elkaar wordt gehouden. Om
zijn nek hangt een ijzeren me
daillon met allerlei tierelantij
nen, zoals de Indianen die vroe
ger droegen.
Amerika
Hij nodigt ons uit op een ronde
bank te gaan zitten, vlak bij de
kachel. Voordat hij van wal
steekt, draait hij op z'n gemak
een sjekkie. „Het idee komt uit
Amerika", zegt Bernard als hij
zijn sigaret met het vuur van de
kachel aansteekt.
„De hippies zijn er mee begon
nen. En in Amerika loopt het als
een trein war$ overal zijn nu
diggersshops te vinden. Dat komt
door de grote overschotten van
goederen.
„Een diggersshop", zo legt hij
uit, „probeert goederen, die an
ders toch verloren zouden gaan,
weer bij de mensen te brengen.
Een soort coördinerende taak
dus, waarvoor een heel systeem
bestaat, dat geheel belangeloos
wordt uitgevoerd.
Mensen kunnen in zo'n winkel
van alles kwijt wat ze maar
kwijt willen. Daarvoor in de
plaats kunnen ze ook weer aller
lei dingen meenemen. Het is dus
een soort ruilhandel en als je
éénmaal in die sfeer bent dan ga
je veel sneller denken aan dingen
die voor jezelf niet meer van zo
veel belang zijn, maar misschien
voor anderen des te meer.
Het is wel een vereiste dat ie
dereen wat meeneemt, anders
zou natuurlijk de zaak binnen de
kleinste tijd zijn geplunderd en
dan zit je weer met een leegte.
Hoe ze nu eigenlijk aan dat
ruilen zijn gekomen vindt Ber
nard een moeilijke vraag. Het
geld is het niet, want dat
beschouwt hij min of meer ook
als een ruilmiddel.
Doorbreken
Na enige aarzeling en na een
nieuw sjekkie zegt h(j: „Een he
leboel mensen voelen volgens mij
helemaal niet voor de commercie.
Ze zijn er echter wel aan gebon
den. Ze kunnen er niet buiten
omdat er eenvoudig geen andere
manier is om aan goederen te
komen. Dit werkt al die woeker
winsten en bezitsvorming in de
hand. En dat willen wij doorbre
ken."
Volgens Bernard werkt de dig
gersshop nog veel meer aktivitei-
ten in de hand. Behalve de vaste
stands komt er bijvoorbeeld een
bar waar jasmijn-thee is te krij
gen. Op langere termijn wordt
verder overwogen een restaurant
in de achterliggende ruimte te
exploiteren, waar ondermeer
makro-biotisch" voedsel zal
worden bereid. Verder staat er
nog een zogenaamde „workshop"
op het programma waar bijvoor
beeld kleding kan worden ge
maakt voor de winkel.
Intussen zal een studiegroep,
bestaande uit studenten in de
economie en sociologie, het „dig-
gers-idee" nader bekijken voor
verdere ontplooiing. Kernpunt bij
dit alles blijft het experiment
van het breken met het winst
principe en de jacht op persoon
lijk voordeel.
Werkverschaffing
„De winkel is ook werk
verschaffend. Iedereen die name
lijk zin heeft, kan bij ons komen
werken. Wij hebben daarvoor
een NVVV (Nederlands Vriende
lijkste Vrije Vakbond) ingesteld
voor werklustigen die door ar
beidsbureaus als werkschuw
worden beschouwd.
Wij sturen die mensen bijvoor
beeld voor het opruimen van zol
ders, naar aanleiding van onze
aktie „Zoek goud op zolder".
Daar liggen vaak voorwerpen die
helemaal niet meer worden ge-
Voor Huib mist c.s. naar die onzichtbare
Arc 1horizon uit Maar wachten doe
LS de dag aarzelend, iknietmeer.
maar vastberaden de Ik kan er niets aan doen,
nacht en alle dromen te- maar ik voel elke dag zoiets
rugdrijft, met andere als een .SODrt sShu!d> dat lk
mag praten en denken, dom-
woorden als het morgen me of verstandige dingen
wordt, dan valt er niets doen en meer onzin dan zin
anders te doen dan blij debiteren. Voor tientallen is er
te zijn, dan dankbaar te fef,n mors™ Voor tien-
1 1 tallen, nee duizenden, mil-
zijn en met te weeklagen joencn. zlj die een d00ds.
en te reikhalzen naar strijd voeren, een gevecht dat
een of andere horizon, ze toch verliezen (of winnen?),
die toch door alle mist *1 die voor een vuurpeloton
jmoeten verschijnen of die een
en ander grauw spul aan rendez-vous met een ambte-
de hemel niet voorhan- naar hebben, of zullen we
den blijkt. Ik geloof trou- hem maar beul noemen?
wens niet dat ik me zor- T^N op de slagvelden dan? Het
gen moet maken. Dat wordt vervelend om erover
hoeft ook niet, zegt ze, je te praten, maar ze zijn er toch
hebt alles wat je hebben ln ze sneuvelen er bij bosjes.
-lt J Ze is wel goed thuis in deze
problematiek en daarenbo-
Dat is ontegenzeglijk zo. ven is ze praktischer, ik voel
Daarom ga lk meestal zonder het alleen maar aan en dan nog
enige vorm van protest de een beetje maar doe er verder
weg op die ik moet gaan en ik
heb er plezier bovendien ook
nog in.
Is er dan niet zoiets als
leed? Niet dat onnozele ver
driet dat mij
speelt maar meer ook niet,
nee. het verdriet, het leed van
het zuiverste water. Of
bestaat er geen pijn. is echt
lijden ondenkbaar, zijn het
maar voorbijgaande downe
perioden, die we moeten door
komen, een soort rijksweg
zonder oasen in een woestijn,
al mag die woestijn dan nog
zo gemarkeerd worden door
Brienenoordbrug, Euromast of
metro.
Dat is de essentie niet. Is er
een leed dat zo intens is, dat
men daardoor leert wat het
niets aan. maar toch zit die
onzichtbare horizon me dwars.
Zou die er toch ergens kunnen
zijn?
Maar ik moet ook medelij
den hebben met de staatslie-
den- die geen t'id bebben om
te vissen, of is dit secundair
ongemak? Ik moet ook bewo
gen bidden voor degenen die
elkaar een kwaad hart toedra
gen, voor de fraudeurs en
voor alle gewone mensen, die
in kleine of grote dingen on
eerlijk zijn, die niet zullen
weifelen als ze collega of
buurman een hak kunnen zet
ten. Jammer dat ik zo'n last
heb van de horizon.
last van eenzaam
hei? Ik den* het niet,
waarvoor zou ik. Het is zo
UEB ik
11 hei? I
leven in wezen inhoudt? Doe onbeholpen en om je dood te
zoveel mogelijk prettige din- generen. Maar Christus dan?
gen, zegt ze, zoals paardrijden, Heeft Hij niet geleden in de hof
tennissen en wat niet al. Mis- van Gethsemane, heeft Hij niet
schien is dat wel de oplossing, geleden, alle leed wat maar
wie weet geleden kon worden?
AfOET ik me thuisvoelkr JS
nr> -li v. zijde stond, toen Hij daar bad
te denken aan de honaenaen. van een secondc was er ,e_
mand bereid zijn hand uit te
steken om Hem te helpen.
denken aan de hongerigen,
aan de miljoenen zeker, die
sterven van gebrek, aan het
allerberoerdste eten?
Ik maar me te goed doen
aan allerlei delicatessen, die
ik toch niet lekker vind en al
die anderen maar laten dood
hongeren, omdat er zelfs geen
vuilnisbakken zijn om in te
wroeten.
Ik geloof niet dat ze aan al
deze dingen denkt, als ze te
rugkomt van boodschappen
Daarom valt er niets anders
te doen telkens als je iets
merkt wat niet normaal is
voor de omgeving, iets waar
over je medemensen zich
schamen, leed om het leed
van een ander, telkens als zo
iets in je naar boven komt,
dan is er maar één methode:
Hij heeft dit leed al geleden.
doen in de supermarkt, of en dit leed zal het begin kun-
toch ook wel, wat maakt dat nen zijn van een nieuw leven,
uit Daarom blijf ik liever ,0f"h een horizon?
neutraal en kijk liever in alle HENNY TURPIJN
