HAVENS IN ZUIDWESTEN
Novotny (63) afgezet
als partijleider
JAMIN
Griekse bisschop
heeft huisarrest
Nadruk op
Zeeland
Wordt prijs
toto straks
f500.000?
Schip met papier
in lichterlaaie
Yvonne Paul nu in
vrouwengevangenis
(RITA)
Regen en wind
Nederland doet
beroep op VS
Washington biedt
excuus aan
Bankpersoneel
alvast 3 pet
7 KINDEREN
VERBRAND
Wetswijziging Dokter Spock
rijden onder
invloed
voor gerecht
Student doodde
7 mensen
Prestige-kwestie met junta
Zaterdag 6 januari 1968 48ste jaargang
h'rtelturi P. DIEMER
loofdredacfeur: Dr. E. Diemer
CHRISTELIJK NATIONAAL DAGBLAD
„Stantvaitlch l( gheblevan
mijn hart In teghanipoell"
loofdkantoor Leiden
Steenstraat 37
Postbus 76
Telefoon 31441
Abonnementsprijzen p. w. 1,04, p. m. 4,45, p. kw. 13,35
Klachtendienst bezorging 18.00—19.00 uuf
SPREUK
Een vooroordeel is een
zwervende mening zonder
zichtbaar middel van
bestaan.
B1ERCE
Nieuwe kansen voor
gehuwde priesters
- pagina Kernmerk
De Haagse microfysicus B.
A. J. ten Brink constateert
dat de mens aan het de
genereren is. Een van zijn
kernstellingen: de mens
heeft geen vijf, maar tien
zintuigen, niet alleen voor
grof stoffelijke, maar ook
voor subtiele waarnemin
gen. Lees het interview
met hem in ons Zondags
blad.
BLAIBERG BE
VINDT ZICH IN
KRITIEKE
PERIODE - pag. 7
„Ik heb een hok voor Bonzo ge
maakt van de boekenkast, die u voor
me timmerde".
MET WEER
Een depressie bracht gister
avond in het westen 15 tot 20
millimeter regen, waarbij wij
duidelijk in een zachte lucht van
8 tot 10 graden kwamen.
In de provincie Utrecht ligt de
sneeugrens. In de noordelijke
provincies ligt 12 tot 16 centime
ter en daar vroor het vanmorgen
nog 2 graden.
E ennieuwe depressie trekt via
Ierland snel naar het oosten en
zal morgenochtend ons land be
reiken. De wind neemt weer toe
en er is opnieuw regen te ver
wachten. Alleen wanneer de de
pressie een iets zuidelijke koers
mocht nemen kan het ook in an
dere delen van ons land gaan
sneeuwen.
7 januari: zon od: 08.47: onder 16.45:
maan op: 12.06, onder: 00.25.
8 januari: zon op: 08.47, onder:
16.47; maan op: 12.16, onder: 01.35.
Gesprek met Hanoi
DEN HAAG De Nederlandse
regering heeft een beroep op de Ver
enigde Staten gedaan de (eventuele)
bereidheid van Noord-Vietnam tot
onderhandelingen zo positief moge
lijk te benaderen, teneinde iedere
kans op een vreemzame oplossing te
benutten.
Gisteren heeft het kabinet over de
kwestie-Vietnam uitvoerig gespro
ken. Besloten werd via de Ameri
kaanse ambassadeur een boodschap
naar de regering in Washington te
sturen.
Veel akiiviteiten in Scheldebehken
3Iaasvlakte zuidelijk uitbreiden
Voorne-Putten ongerept tuten
De havenontwikkeling in het zuidwesten
van ons land krijgt de komende jaren
veel nadruk. Het Scheldebekken en de
Maasvlakte staan daarbij vooraan. Het
Overlegorgaan Zeehavenontwikkeling
Zuidwest-Nederland is het eens over een
rapport.
(Van een onzer verslaggevers)
ROTTERDAM Het Overlegorgaan Zeehavenontwikkeling
Zuidwest-Nederland is het eens over de grote lijnen voor de
toekomstige havenontwikkeling in het zuidwesten van ons land.
Die lijnen zijn vermeld in een door een werkgroep uitgebracht rap
port, dat vrijdag in Bergen op Zoom is besproken. In het overleg
orgaan zijn de provincies Zuid-Holland, Zeeland, Noord-Brabant,
Rijnmond en de gemeente Rotterdam vertegenwoordigd. Het rap
port zal worden aangeboden aan de regering en aan de besturen
van de betrokken provincies, Rijnmond en Rotterdam.
Onder voorbehoud komt het rap
port uit op een toenemnig van de
behoefte aan haventerrein van bruto
7000 hectare voor de periode
1968-1980 en van 30.000 hectare voor
de periode 1968-2000.
Het rapport bevat enkele duide-
likje hoofdpunten. Dat zijn:
Een zeer krachtige inzet van zee-
haven-aktiviteiten in het Scheldebek
ken (Zeeland) met 4000 hectare nieuw
zeehaventerrein tot het jaar 1980;
Uitbreiding van de nu nog in aan
leg zijnde Maasvlakte met 800 hecta
re;
Het ongerept laten van Voor-
ne-Putten;
In een deel van het Deltagebied
recreatieterrein van nationaal en in
ternationaal formaat;
In Zeeland nieuwe steden groter
dan 100.000 inwoners om bevolking
uit andere delen van het land op te
vangen;
Inrichting van terreinen aan de
zuidelijke oever van het Hollands
Diep;
Een sterk gemeenschappelijk ha-
venbeleid in Zuidwest-Nederland;
O Een vaste oeververbinding over de
Westerschelde;
Opheffing van de tolheffing op de
Zeeuwse bruggen;
De bouw van grote elektrici
teitscentrales, bijv. een nucleaire re-
aktor van groot formaat.
WASHINGTON Het Ameri
kaanse ministerie van buitenlandse
zaken heeft gisteren verontschuldi
ging aangeboden voor de mogelijke
bomschade aan een Sowjetschip in de
haven van Haiphong. ,Als het schip
beschadigd is, dan is dat niet opzette
lijk gebeurd en wordt het betreurd",
aldus het ministerie.
AMSTERDAM De werkgevers
vereniging voor het bankbedrijf heeft
haar leden geadviseerd om bij de
vaststelling van de voorlopige sala
rissen per 1 januari een verhoging
toe te passen van 3 pet., voor zover
het franchisegebruik dit toelaat.
Dit in afwachting van de nieuwe
cao. waarover met de werknemersor
ganisaties nog geen overeenstemming
kon worden bereikt.
AMSTERDAM Het inge
nieursbureau Dorr-Oliver nv heeft
opdracht gekregen een complete zet
meel- en glucosefabriek in Roemenië
te bouwen.
Motor wil niet starten. Geen
nood. Twee rechercheurs van het
Koninklijk Huis stonden klaar
om de auto van prinses Beatrix
en prins Claus een duwtje te
geven toen het prinselijk paar
deze week van een bezoek aan
Hitzacker naar huis wilde terug
keren. Een klein zetje was vol
doende.
Onder druk van
Duitse lotto
DEN HAAG De regering heeft
de Raad van State advies gevraagd
over een eventuele verhoging van de
hoofdprijzen voor de staatsloterij en
de voetbaltoto. Gedacht wordt aan
een half miljoen galden voor beide
prijzen, die nu honderdduizend gul
den bedragen.
Een herziening van deze wet was
al in uitzicht gesteld. Men neemt aan
dat de regering het wetsontwerp voor
het begin van het volgend voetbal
seizoen bij de Kamer wil indienen.
Het is duidelijk dat vooral de con
currentie van de Duitse lotto, die zeer
veel geld wegzuigt, vooral uit de
grensgebieden maar ook elders, mee
gewerkt heeft tot het huidige rege
ringsstandpunt. Geschat wordt dat
wekelijks een miljoen gulden naar
onze oosterburen wordt overgemaakt.
De verruiming van de hoofdprijs
is bij de toto mogelijk door verho
ging van de inzetten of uitbreiding
van het aantal in te vullen kolom
men. Het is nu zo, dat maximaal acht
kolommen van 0,30 ieder mogen
worden ingevuld.
Er zal ook rekening worden gehou
den met een uitkering uit de op
brengsten van de toto aan het be
roepsvoetbal zelf.
Het eerste commentaar van de Ne
derlandse Sportfederatie was uiterst
gunstig. Het is daar al lang een doorn
in het oog, dat in het buitenland
sportprojecten mee worden gefinan
cierd door Nederlands geld. Boven
dien liep de inleg voor de Neder
landse toto langzaam terug.
De vijf drijvende bokken van het Duitse bergingsbedrijf Ulrich Harms
hebben het in oktober na een aanvaring gezonken Duitse schip Hornland
vrijdag van de bodem van de Nieuwe Waterweg getild. Het schip is
vrijdagavond bij hoog water op de noordelijke oever van de Nieuwe
Waterweg gezet.
PARKESBURG Bij een hevige
brand in de Amerikaanse stad Par-
kesburg (Penssylvania) zijn gisteren
zeven kinderen, allen beneden de
acht jaar, om het leven gekomen.
Hun vader liep ernstige brandwon
den op, toen hij probeerde hen uit
het brandende huis te halen. Zijn
toestand zou nu redelijk zijn.
De moeder en een ander kind
sprongen uit een raam van het bran
dende huis. Zij zijn ongedeerd geble
ven.
Nog vier huizen in de omgeving
werden in de as gelegd. Zevenender
tig mensen zijn hierdoor dakloos ge
worden. De oorzaak van de brand is
niet bekend.
Te Simi in de staat Californië, ver
loor een gezin van zes personen, on
derwie vier kinderen bij een brand
het leven. In Farvo (N. Dakota)
kwam een echtpaar met twee kinde
ren in een brandend huis om.
Tornar (6410 ton) zinkende
ADELAIDE Voor dc kust van
Zuid-Australië staat het 6.410 ton
metende Noorse vrachtschip Tornar
in lichterlaaie. Het schip, geladen
met papier en pulp, is zinkende.
Vanmorgen bevonden de kapitein en
enkele bemanningsleden zich nog
aan boord.
De brand ontstond door een ont
ploffing in de machinekamer.
Enkele minuten nadat het schip
noodseinen had uitgezonden waren
de acht passagiers en veertig be
manningsleden al in de redding
boten. Ze zijn later door een Austra
lische vrachtboot opgepikt. Een lid
van de bemanning heeft ernstige
brandwonden opgelopen.
Verscheidene schepen bevinden
zich in de nabijheid van de Tornar.
Ooggetuigen verklaarden dat de romp
roodgloeiend was.
De Tornar was begin november uit
Zweden naar Melbourne vertrokken.
Gisteren had het schip de haven van
Adelaide verlaten.
H. J. van der Molen
vice-president van
hulpfonds „Wij komen"
NAARDEN De oud-hoofdcom
missaris van politie te Amsterdam,
de heer H. J. van der Molen, is ver
zocht het vice-presidentschap op zich
te nemen van het nationaal hulp
fonds „Wij komen". Hij zal die func
tie binnenkort aanvaarden.
DEN HAAG Er staat een wetswij
ziging op stapel met betrekking tot het
besturen van voertuigen onder invloed.
Zeer binnenkort zal de raad van de
waterstaat een advies uitbrengen over
het nemen van de bloedproef en de
ademtest.
Nadat de raad zijn standpunt heeft
kenbaar gemaakt zal de regering hier
omtrent haar houding bepalen, zo de
len de ministers Bakker (verkeer en
waterstaat) en Polak (justitie) mee in
antwoord op schriftelijke vragen van
het socialistische Tweede-Kamerlid dr.
Oele.
De heer Oele had erop aangedrongen
bij automobilisten een ademtest ver
plicht te stellen en, als daarbij de
noodzaak blijkt, ook een bloedproef.
PRAAG President Novot
ny (63) is gisteren na een dra
matische piachtsstrijd afgezet
als partijleider. Het centrale
comité van de Tsjechische
communistische partij zette
hem aan kant na een geheime
zitting die drie dagen duurde.
Officier: doodzielig
AMSTERDAM De 38-jari-
ge Yvonne Paul, die gisteren
onder politiedwang uit de ver
trekhal van Schiphol werd ver
wijderd, bevindt zich thans in
de vrouwenafdeling van een
huis van bewaring te Amster
dam.
De beslissing daartoe werd gister
middag genomen door de rechtercom
missaris in Haarlem, mr. A. J. de
Haseth Möller, nadat Yvonne was
verhoord door de officier van justitie
mr. J. J. Bredius. De rechter-commis-
saris vroeg haar zich bereid te ver
klaren om, hangende de afloop van
de strafzaak, Schiphol niet meer zon
der toestemming van de luchthaven
directie te betreden.
Toen zij weigerde hierop in te gaan
besloot mr. de Haseth MÖller haar in
verzekerde bewaring te stellen, voor
lopig voor ten hoogste vijf dagen.
Yvonne Paul, die sinds 10 oktober
in de vertrekhal van Schiphol bivak
keerde in (vergeefse) afwachting van
een uitreisvisum voor de VS, zal zo
spoedig mogelijk voor de rechter
worden gebracht.
„Wij vinden dit een doodzielig ge
val" aldus mr. Bredius na afloop van
zijn verhoor, „maar er zit weinig an
ders op. De rechter-commissarls
heeft haar de mogelijkheid willen ge
ven overal in Nederland vrij rond te
lopen, behalve op Schiphol, maar ze j
denkt er niet aan daarin toe te stem
men.
De vraag blijft welke invloed justi
tiële straffen op Yvonne Paul zullen
hebben. Mocht ze wegens lokaalvre
debreuk gestraft worden dan zal ze
wellicht, zodra ze uit de cel komt,
regelrecht naar Schiphol terugkeren,
alle mogelijke voorwaarden ten
spijt-
De voornaamste overweging was
dat Novotny de economische hervor
mingen die vorig jaar zijn ingevoerd,
afremde. Het zijn voornamelijk de
„liberalen" geweest die zijn val be
werkstelligden. Deze liberalen
wensen vooral openlijker liberalisatie
en beperking van de inmenging van
de partij in de economische aangele
genheden.
Novotny blijft echter de functie
van president behouden. Hij bekleed
de tot dusver een dubbele functie:
van president en partijleider.
De 63-jarige Novotny, die 14 jaar
partijleider is geweest en die er tot
dusver in slaagde de stalin-periode
en destalinisatie te overleven, wordt
opgevolgd dor Alexander Dubtsjek
46, een deskundige op het gebied van
de industrie. Hij gold als een tegen
stander van de president. Dubtsjek
behoort tot de liberale stroming.
De reorganisatie in de top heeft tot
gevolg dat ook premier Josef Lenard
werd afgezet. Hij wordt opgevolgd
door vice-premier Oldrich Cernik
(47), een vooraanstaand econoom. Te
vens zijn nieuwe leden opgenomen in
het partijpresidium.
Van Dubtsjek en Cernik wordt
verwacht dat zij zullen trachten de
spanning tussen de communistische
partij en de intellectuelen te vermin
deren. Naar verluidt hebben beiden
de in september en oktober genomen
maatregelen tegen nonconfor-
mistische schrijvers afgekeurd.
Het is volgens waarnemers wel zo
goed als zeker dat Novotny is uitge
rangeerd hoewel hij de functie van
president behoudt. De werkelijke
macht is in handen van Dubtsjek en
Cernik.
Het centrale comité heeft drie da
gen in het geheim vergaderd al-
rens het Novotny afzette. Het was
voor het comité een moeilijke beslis
sing geweest, omdat Novotny grote
invloed had.
Er gingen geruchten dat het leger
in staat van paraatheid werd ge
bracht gedurende de vergadering van
het comité.
Het verzet tegen Novotny kwam in
december vorig jaar in de openbaar
heid, toen het comité zonder resultaat
enkele vergaderingen wijdde aan de
verandering in de partijtop.
De strijd om de macht was zo fel
dat de Russische premier Breznjef
zelf naar Praag moest om te bemid
delen.
Brezjnef heeft intussen uit naam
van het Russische partijcomité
Dubtsjek gefeliciteerd met zijn be
noeming.
WASHINGTON De wereldbe
roemde kinderarts Benjamin Spock
(64) en vier andere mannen zullen
voor de federale grand jury in
Boston moeten verschijnen op
beschuldiging van het oproepen van
jongemannen niet aan de oorlog in
Vietnam deel te nemen. Onder hen
bevindt zich ook kapelaan William
Sloane Coffing jr.
Spock c.s. kunnen worden veroor
deeld tot 10.000 dollar boete of vijf
jaar gevangenisstraf.
Weer aan het werk na
niertransplantatie
MOSKOU Een Moskoviet, bij
wie een jaar geleden een nier
transplantatie werd verricht, gaat
weer aan het werk, zo heeft het
Russische persbureau Tass bekend
gemaakt. Niet gemeld werd wannéér
de man zijn arbeid zal hervatten.
biscuits
300 gram 69
kersvers uit het blik
niet duur wol heerlijk
De Amerikaanse kinderarts dr. Ben
jamin Spock geeft een persconferen
tie, nadat hij door een federale jury
in staat van beschuldiging is gesteld
wegens een beweerde samenzwering
tegen de dienstplicht. Datum van het
proces is nog niet bekend.
ISTANBUL De 18-jarige student
Edip Toeroenc heeft zeven mensen
gedood en vier gewond door met een
machinegeweer in het wilde weg om
zich heen te schieten. Dit drama
speelde zich af in het Zuidturkse
dorp Tavoekloe.
SALONIKI De metropoliet van
Saloniki, de grieks-orthodoxe bis
schop Panteleimon, is onder huis
arrest gesteld, omdat hij niet wil af
treden. Een al zes maanden durende
prestigekwestie tussen hem en de
Griekse regering de junta is
hier de oorzaak van.
Op Nieuwjaarsdag hadden autori
teiten de medewerker van Pantelei
mon inplaats van hemzelf aangewe
zen om de mis te celebreren in de
kathedraal van St. Sophie. De Metro
poliet droeg echter zyn medewerker
op een mis te leiden in een kerk in
de buitenwyk van Saloniki.
Lagere priesters gingen voor in
de kathedraal van St. Sophie waar
de regerings autoriteiten van Noord-
Griekenland kerkten. De metropo
liet zelf celebreerde in een kleine
kerk in de nabijheid.
De junta, die dit niet kon verkrop
pen beval Panteleimon voor hen te
verschijnen om te antwoorden op
beschuldigingen, die „verband hiel
den met zijn privé leven". De bis
schop liet echter verstek gaan. Nu
moet hij thuis blijven, zijn telefoon
is afgesneden en zijn auto en chauf
feur zijn hem afgenomen.
De bisschop is 68 jaar ou en 19
jaar metropoliet in Saloniki.