Automatische kassier achter du"rdeL
loket
van
toekomst
Jlartlramplan tatie
is uitgesloten
Edith en Peter
reden in metro
Toestand dr, Blaiberg
volkomen bevredigend
Vijftig jaar postcheque en giro
Ziekenhuis
PTT neemt nu reeds
proeven met machine
Bouwbedrijf weinig
optimistisch
Romney terug
KRITIEK VAN
ARIADNE OP
KRANTEN
erman hoog niet
roor Andreiko: 3-3
20
RUSSISCHE
LUCHTBRUG
IN JEMEN
Joden in Arabië
zijn vogelvrij
Geen belasting
betaald: staking
in Eindhoven
Maatregelen van
Johnson stuwen
rentevoet op
DR. DE VAAL: BADAARD OP DRIFT
Koepi
7
DONDERDAG 4 JANUARI 1968
Premie omhoog?
DEN HAAG Over vijf tot
zeven jaar is het mogelijk
dat in plaats van een vriendelij
ke lokettiste „een automatische
kassier" op het postkantoor het
geld van uw postrekening uit
betaalt.
De PTT gaat dit kwartaal proeven
nemen met een uit Zweden afkomstig
apparaat, dat nadat een identificatie
kaart in de gleuf is gestoken, de gel
digheid is vastgesteld en op een
toetsenbord het gewenste aantal
bankbiljetten is aangegeven, het be
drag uitkeert, nadat een geheim
nummer is aangeslagen.
De aanschafkosten voor een derge
lijke automatische kassier bedragen
opgeveer 40.000 gulden. In de Vere
nigde Staten zal een apparaat wor
den besteld dat soortgelijke hande
lingen kan uitvoeren voor stortingen.
Hiermee wil de PTT de lange rijen
voor de loketten in de toekomst te
gengaan.
Verwacht wordt dat deze machines,
die dag en nacht, ook in het week-
DEN HAAG De voorzitter van
de raad van bestuur bouwbedrijf, de
heer L. J. te Pas, is weinig opti
mistisch over 1968. Het onderne
mersklimaat is in ons land bepaald
niet gunstig, zei hij gisteren in zijn
nieuwjaarsrede.
Hij wees erop dat dit klimaat in
economisch, sociaal en fiscaal opzicht
nog aanmerkelijk slechter zal kunnen
worden. In economisch opzicht als
gevolg van de bestedingsbeperkende
maatregelen van de overheid. De
heer Te Pas noemde de vooruitzich
ten over de ruimte voor loonsverho
gingen „helaas nog niet rooskleu
rig".
NEW YORK Gouverneur Rom
ney van Michigan, die dingt naar de
kandidatuur van de republikeinse
partij bij de presidentsverkiezingen
van november, is van een wereldreis
van een maand in Amerika terugge
keerd.
Hij zei, dat Amerika Vietnam niet
in de steek mag laten. Regeringslei
ders met wie hij heeft gesproken,
maakte hij duidelijk dat de Ameri
kaanse vastbeslotenheid, een bevre
digende oplossing voor het Vietna
mese vraagstuk te vinden, niet zal
verminderen.
UTRECHT Met de VPRO-adver-
tentie. die door een aantal dagbladen
werd geweigerd, is volgens de heer W.
B. F. Schaper, hoofdredacteur van het
reclame- en marketingweekblad Ariad
ne het bewijs geleverd van een gevaar
lijk tekort aan eerbied voor de vrije
meningsuiting bij deze groep.
Hij noemt deze censuur niet minder
ernstig dan eenzelfde beknotting van
het vrije woord in de redactionele ko
lommen.
De heer Schaper meent, dat de reden,
die de betrokken dagbladuitgevers had
den om de advertentie te weigeren was
gelegen in de bij hen blijkbaar bestaan
de behoefte niet mee te werken aan
een wederwoord, dat ernstige kritiek
bevatte op een ochtendblad (De Tele
graaf).
Storm richt schade
aan in koffiebaren
PARANAGUA Brazillë's belang
rijkste koffiehaven Paranagua en
omgeving zijn gisteren getroffen door
een zware storm, die voor enige mil
joenen guldens schade heeft aange
richt. Tot dusver is geen melding ge
maakt van dodelijke ongelukken,
maar vele mensen zijn licht gewond.
De plaatselijke afdeling te Parana
gua van het Braziliaanse koffie-insti-
tuut heeft de autoriteiten van de
staat Parana verzocht het getroffen
gebied tot rampgebied te verklaren.
In de haven hebben ruim 600.000
voor verzending gereed liggende zak
ken
vele zijn vernield.
TIFLIS De derde partij uit de
tweekamp om het wereldkampi
oenschap dammen tussen Iser Koe-
perman en uitdager Andris Andreiko
is woensdag in remise geëindigd. De
stand in deze tweekamp, die in Tiflis
wordt gehouden, is hierdoor gelijk
gebleven: 33.
In dit derde treffen is Andreiko
dicht bij een overwinning geweest.
Hij kwam zelfs een schijf voor. maar
de ervaren Koeperman bouwde zijn
verdediging zo op dat Andreiko na 69
zetten met remise genoegen moest
nemen. De partij werd geopend met
de Nederlandse variatie van de Ra-
fael-opening.
end, voor de rekeninghouders
beschikbaar zullen zijn, geleidelijk
op grote schaal zullen worden inge
voerd. Een groot aantal overschrij
vingen, zo verwacht de vijftigjarige
Postcheque- en Girodienst, zullen
straks via de „girofoon" (telefonisch
gireren) worden verricht.
Duidelijk is dat de automatisering
in nog grotere mate zal worden door
gevoerd. Zo zal er een prijsvraag
worden uitgeschreven om te komen
tot vervanging van het personeel dat
de ponskaarten controleert. Deze
werkzaamheden vergen thans 15
miljoen.
Concurrentie
Verwacht wordt dat de concurren
tie met de banken nog aanmerkelijke
feller zal worden. Dit zal voor de
PTT meer kosten met zich meebren
gen voor de noodzakelijke reclame
campagnes.
De dienstverlening blijft de grootst
mogelijk aandacht behouden: het
storten op eigen girorekening en de
uitbetaling met kascheques is thans
gratis en de openingstijden werden
aangepast aan de koopavonden.
Ook de proef met de stortingsbus-
POSTCHEGUE- Etf GIRODIENST
wa- _a
sen op een viertal plaatsen in Den
Haag is tot nu toe een succes geble
ken. Opvallend is het vertrouwen
van het publiek, aldus de PTT. De
bedragen, die in de bussen worden
gedeponeerd zijn groot. Zelfs werd
een storting van 20.000 gulden aange
troffen. Bestudeerd zal worden of het
zin heeft hiermee door te gaan met
het oog op de mechanisering.
Kascheques
NEOERIAND
De jabileumzegel die ter gele
genheid van het vijftigjarig be
staan van de Postcheque- en
Girodienst zal worden uitgege
ven is een ontwerp van de heer
P. Zwart uit Wassenaar. De ze
gel geeft een indruk van een
geautomatiseerd financieel be
drijf.
Met de kascheques hebben zich
weinig gevallen van fraude voorge
daan. In totaal zijn er nu 610.000
houders en worden er per dag 22.000
kascheques verzilverd. Het sa'do van
de girodienst per 31 decmbcr bedroeg
3400 miljoen gulden, opnieuw een
stijging ten aanzien van vorig jaar,
hoewel het door de anti-inflatie poli
tiek van de regering wat minder
wordt.
Op 16 januari zal de jubileumvie
ring van de Postcheque- en Giro
dienst beginnen. Die dag verschijnt
ook een jubileumpostzegel van 20
cent. De zegel geeft een beeld van
het geautomatiseerde financiële be
drijf. Prof. dr. R. Heertje uit Amster
dam heeft een wetenschappelijke
verhandeling geschreven over „Eco
nomie en techniek"
Bovendien hebben 35 functionaris
sen van de PTT een herdenkingspo-
chët samengesteld.
Rassenwetten geen probleem
KAAPSTAD Het jongste
medische bulletin van het Groo-
te Schuur-ziekenhuis luidt: „Toe
stand dr. Blaiberg volkomen be
vredigend". Uit dit schaarse
nieuws wordt opgemaakt, dat de
58-jarige tandarts sneller her
stelt van de Harttransplantatie
dan Louis Washkansky bij de vo
rige operatie.
Blaiberg ligt niet meer in de zuur
stoftent en voerde korte gesprekken
met artsen, terwijl dezen hem bloed-
plasma toedienden. Hij nuttigt vloei
baar voedsel water en glucose
maar men hoopt hem al spoedig een
licht dieet van gekookte eieren en
groenten te geven.
In tegenstelling tot dê operatie op
Washkansky is men veel terughou
dender met nieuwsvoorziening. De
gesteriliseerde kamer van Blaiberg
wordt door politie bewaakt. In Zuid-
Afrika raakt men voorlopig niet uit
gepraat over het feit, dat de 'blanke
Blaiberg leeft met het hart van een
man. mét wie hij volgens de wet
geen restauranttafel of zelfs maar
een toilet mag delen. Vele kranten i
menen, dat dit aspect gebruikt wordt j
door tegenstanders van de rassen- 1
politiek.
HELPEN
Ds. W. A. Landman van de Ne
derduits Gereformeerde Kerk, die i
het apartheidsbeleid krachtig steunt,
zei: ..Als ik onderweg een niet- 1
transplantaties zal verbieden, mag
geen gebruik meer maken van de
faciliteiten van de radio.
FOTO'S
Het Amerikaanse televisiestation
NBC heeft de exclusieve rechten van
de foto's van de operatie voor 50.000
dollar gekocht. Dr. Botha, een van de
chirurgen, heeft eigenhandig een in
de operatiezaal binnengedrongen fo
tograaf, die zich voordeed als me
disch student, verwijderd.
De NBC heeft een kort geding aan
hangig gemaakt, waarbij geëist
wordt dat deze foto's niet in omloop
zullen worden gebracht. Het Zuid-
afrikaanse hooggerechtshof heeft be
paald, dat de fotograaf McKenzie
vóór 17 januari moet aantonen
waarom het hof geen reden zou heb
ben hem een verbod op te leggen
tot publikatie van de foto's.
Dit is de „Automatische kassier",
waarmee de PTT proeven gaat
nemen. De automaat is in staat
geld van een postrekening uit te
betalen aan de hand van een
identificatiekaart.
Steun voor republikeinen
ADEN Volgens oliekringen in
Aden onderhouden zeven Russische
transportvliegtuigen in Jemen tussen
Hoedpvdah en Sanaa een luchtbrug
om de .Temenitische republikeinen
die door de felle aanvallen van de
royalisten in een verdedigingspositie
ziin gebracht, te steunen.
Maar de minister van buitenlandse
zaken in het republiekeinse kabinet
van Jemen, Hassan Mekki. ontkende
dat de troenen worden bevoorraad
door de Russen. Volgens hem is er
geen enkele Rus in Jemen en de
vliegtuigen van Russische makelij
worden gevlogen door in Rusland op
geleide Jemenieten
De royalisten schijnen .nieuwe vor
deringen te hebben gemaakt bij hun
opmars naar de hoofdstad Sanaa. Zij
hebben echter gróte verliezen gele
den door de onophoudelijke bombar
dementen door republikeinse toestel
len. Er zouden 4000 man zijn gedood.
AMSTERDAM De Internationa
le organisatie van zionistische vrou
wen, waarin 2300 Nederlandse joodse
vrouwen zijn vertegenwoordigd,
heeft minister Luns (buitenlandse
zaken) een telegram gestuurd, waar
in zij de minister verzoekt de Neder
landse gedelegeerde bij de VN op te
dragen, te pleiten voor de rechten
van joodse burgers in Arabische lan
den. Dit naar aanleiding van een
verklaring van de minister van bui
tenlandse zaken van Israël, dat dui
zenden joden in de Arabische landen
nog steeds het slachtoffer zyn van
vervolging, willekeur, gevangenhou
ding, lichamelijke mishandeling en
vernedering.
Horloges Ier waarde
van 90 mille gestolen
HEERLEN Gistermorgen half
vier zijn uit de étalage van een Heer-
lense juwelierszaak briljanten, rin
gen, armbanden en horloges ter
waarde van 80 tot 90 duizend gulden
gestolen. De winkelruit werd met een
hard voorwerp verbrijzeld. Het rond
vliegend glas veroorzaakte bovendien
nog een schade van naar schatting
10.000 gulden aan juwelen, die de da
der niet meenam.
(Van onze sociaal-economische
redactie)
UTRECHT De verpleegprijzen
voor de ziekenhuizen zijn per 1
januari jl. omhoog gegaan. Het Cen
traal Orgaan Ziekenhuistarieven
verwacht stijgingen per dag van
1.80 voor de derde klas, 2.15 voor
de laagste tweede klas en 2.45 voor
de hoogste tweede klas.
Men gaf ons als commentaar dat
de stijging van da kosten meevalt.
Welke de gevolgen hiervan zijn
voor de premies van de particuliere
ziektekostenverzekeringen is op dit
moment nog niet duidelijk.
Een rol speelt het van kracht wor
den van de algemene wet buitenge
wone ziektekosten, deels per 1 jan.
en deels per 1 april. Het tweede jaar
ziekenhuisopname gaat dan voor re
kening van de wet komen.
De kostenverlaging voor de instel
lingen van ziektekostenverzekering
die hiervan het gevolg is zal waar
schijnlijk minder zijn dan twee pro
cent Pet is reeds duidelijk dat de
thans bekende tariefsstijgingen niet
opwegen tegen hgt geringer soulaas
dat de AWZ gaat bieden, zodat in
de loop van het eerste kwartaal toch
wel een (beperkte) stijging van de
premie valt te verwachten.
EINDHOVEN Twintig arbeiders
van het isolatiebedrijf Isobar in
Eindhoven zijn in staking gegaan
omdat zij hun directeur ervan ver
denken, dat hij sinds april vorig jaar
geen loonbelasting en AOW-premie
voor een aantal arbeiders meer heeft
afgedragen.
Volgens de katholike metaalbewer-
kersbond Sint Eloy en de algemene
metaalbedrijfsbond (ANMB) heeft de
directeur J. B. al verschillende aan
maningen van de belastingdiensten
genegeerd.
De vakbonden hebben een volledig
onderzoek toegezegd. Ze hebben de
arbeiders ervoor gewaarschuwd, dat
zij volgens de belastingwetgeving
zelf voor de betaling van de achter
stallige loonbelasting en andere pre
mies kunnen worden aangesproken
als de directie in gebreke zou blijven.
ROTTERDAM Door de jongste
maatregelen van president Johnson
ter bestrijding van kapitaalsvlucht
uit de Ver. Staten zullen, naar de
directie van hel Rotterdamse kantoor
van de First National City Bank ver
wacht, ide activiteiten van de in Eu
ropa gevestigde Amerikaanse bedrij
ven zeker niet verminderen. Zij zul
len echter als gevolg van de maatre
gelen van president Johnson voor het
doen van investeringen gebruik moe
ten maken van de Europese kapi
taalmarkt. Dat zal, aldus de Rotter
damse directie van de bank. niet tot
gevolg hebben dat die investeringen
zullen teruglopen, maar waarschijn
lijk wel leiden tot oplopen van de
rentestamiaard.
De First National City Bank heeft
thans haar tweede vestiging in Ne
derland geopend in het Gebouw In
ternationaal aan de Westblaak te
Rotterdam. De eerste Nederlandse
vestiging van deze grote Ameri
kaanse bankinstelling de derde op
de wereldranglijst werd in 1964 te
Amsterdam geopend
De Rotterdamse vestiging beslaat
een ruimte op de begane grond en
een lokaliteit in de entresol, te zamen
vierhonderd vierkante meter vloerop
pervlak. De directie weet nu reeds,
dat over enkele jaren deze ruimte te
klein zal zijn en het kantoor is dan
ook tijdelijk in het Gebouw Interna
tionaal ondergebracht. Wel is zeker,
dat de Rotterdamse vestiging van de
First National City Bank ook in de
toekomst in het stadscentrum van
Rotterdam zal blijven.
Het ministerie van defensie heeft
de N.V. Hollandse Signaalapparaten
te Hengelo een ontwikkelingsop
dracht gegeven voor een radarsys
teem voor mobiel anti-luchtdoel
geschut op rupsbanden.
nodig heeft om zijn leven te redden,
is het mijn plicht al het mogelüke te
doen om hulp te verlenen. En als
daarvoor het hart van een blanke
nodig is, zeg ik zonder aarzeling: ge
bruik het als het er is. Het komt mii
voor, dat deze overplanting van het
hart van een kleurling in het
lichaam van een blanke sommige
mensen doet geloven dat de hemel
omlaag is gekomen. Hun houding is
be^ch^'ik en onchristeliik."
Dr. Strauss van de Hervormde
Kerk: ..De kerk heeft geen bezwaren
tegen een menselijke harttransnlan-
tatie. Deze operatie toont aan dat de
christelijke verantwoordelijkheden
zich niet tot een ras beperken en dat
het de wil van Christus is dat wij bij
dragen tot verlenging van het men
selijk leven."
Een Amerikaanse journaliste, die
via de Zuidafrikaanse radio naar
Amerika het bericht uitzond dat de
regering mogelijk soortgelijke hart-
HILVERSUM Dr. O. M. de Vaal, kinderarts
en endocrinoloog, heeft voor de NCRV-radio
ernstige kritiek geleverd op de recente harttrans
plantaties in Zuid-Afrika. „Het is eigenlijk met
zekerheid te weten, dat iemand aan een derge
lijke ingreep op zeer korte termijn zal sterven
en dit is helemaal de bedoeling van de genees
kunde niet."
Dr. De Vaal heeft verleden jaar reeds verklaard,
dat het inplanten van een echt hart of een kunsthart
bij de mens uitgesloten moet worden geacht. „Bij de
huidige stand van zaken kan men dit hart niet langer
dan enkele weken laten functioneren. Het nut hiervan
oversolirijdt de medische ethiek in grote mate."
Dr. De Vaal. die gespecialiseerd is in de wetenschap
omtrent de afsaheiding, zei verder verbaasd te zijn,
„dat er een team op dit ogenblik ineens in een toe
stand gekomen is, waarbij iedere verantwoordelijk
heid schijnt vergeten te worden en dat waarschijnlijk
één man, die daarbij de leiding heeft, de dryvende
■kracht is en geestelijk min of meer op drift is ge
raakt."
Dr. De Vaal zei zich bewust te zijn van het gewicht
van deze uitspraak, maar het is in de medische we
tenschap meer voorgekomen, dat iemand meende een
vondst te hebben gedaan en daarom over alle bezwa
ren heenging. „Er is iemand de weg kwijt geraakt. Hij
heeft geen zelfkritiek meer en hij leeft in een waan
wereld en in de veronderstelling dat hij dingen kan.
die niemand redelijkerwijs en fatsoenshalve heeft aan
gedurfd."
Ook prof. Forssman, de Duitse Nobelprijswinnaar
voor geneeskunde, heeft ernstige bezwaren geuit in een
artikel in de Frankfurter Allgemeine Zeitung. Volgens
hem is de kennis omtrent het onderdrukken van de
afweermechanismen van het menselijk lichaam nog on
volmaakt.
Hij girg zelfs zover de twee operaties gruwelijke
scènes te noemen en te vergelijken met oorlogsmis
daden (euthanasie) van Duitse medici. „Ls het niet
gruwelijk" zo schrijft hij, „dat in de ene zaal artsen
een patiënt aan de hart-longen-machine koppelen, ter
wijl in de zaal ernaast artsen met getrokken messen
om een jonge vrouw staan, niet om haar te helpen,
maar verlangend om in haar lichaam te kunnen snij
den. Hier worden alle beperkingen van het menselijk
en medisch denken ruw weggevaagd."
Mevrouw J. Bakker van de Spangensekade heeft samen met
dochter Edith en zoon Peter tussen duizenden andere Rotter
dammers woensdag de metro bezocht.
Het begon met het kopen van kaartjes op het station bij het Centraal
Station. Een probleem op zichzelf, enkele reis twee kwartjes, vijfritten-
kaart 1,25 en voor de kinderen half geld. Alle kaarten kwamen uit
automaten.
De tweede nieuwigheid was het „ontwaardingsapparaat". Kaartje in
de gleuf, stukje er af, lampje gaat branden en de gladde metalen slag
boompjes kunnen eenmaal worden omgedraaid. Dat ging nog niet zo
vlot die eerste dag.
Maar dan zittend met zijn drietjes achter een van de metroraampjes
is het gedrang gauw vergeten. In de metro zie je Rotterdam uit een heel
andere hoek.
Dat uitzicht is nog mooier bij de twee havens die worden gepasseerd
de Rijnhaven en de Maashaven. Het heeft veel weg van een grootbeeld-
kleurenfilm.
Twaalf minuten na instappen stonden mevrouw Bakker, Edith en
Peter op het grootste van de zeven stations, Zuidplein. Een nieuwe
ervaring rijker. Nu was het nog een beetje show, maar na de negende i
februari helemaal echt. Dan zal er geen andere mogelijkheid meer zijn
om met openbaar vervoer de rivier te kruisen dan met die metro
