JAN VAN HILLO VERTELT
ZIJN REISAVONTUREN
Bekroond detectivespel van
Paul Rodenko op tv
Op Oudejaarsavond 'n
ander „Zo is liet..."
VRIJDAG 29 DECEMBER 196?
Zwarte Kerst
'VWEE lange eigen reportages
guteravond in Brandpunt, u-aar
van een uit de VS over de zwarte
kerst in Milwaukee", onder welk
motto negers onder leiding van een
Italiaanse r.k. geestelijke een econo
mische boycot, gericht tegen de
kerstverkoop in de winkelzaken, met
»ucce» hebben uitgevoerd.
Het succes beperkte zich echter tot
het doen dalen ran de verkoop met
ongeveer een derde. Het doel dat
hiermee werd beoogd, namelijk het
mogen wonen tussen de blanke be
volking in de stadscentra, kwam geen
stap verder.
Wij hoorden de priester, die door
de Italiaanse bevolking aan de
stadsgrens is uitgestoten, bitter zep-
gen: „De negers zijn goed om in
Vietnam te vechten, 24 procent van
de daarheen gezonden militairen is
zwart. Maar als ze terugkomen, moe
ten ze in huizen vol ratten wonen".
De tweede reportage liet ons veel
zien van wat we al hebben gehoord
en gelezen; de huidige toestand in
Griekenland. Kijkjes bij nietszeggen
de persconferenties van militaire mi
nisters. rondvraag op straat waarbij
sommige mensen zeiden dat „alles
best" pinp, velen daarentegen geen
antwoord durfden of wilden geven,
trauma het team bij de universiteit
werd verdreven.
Voor de woning van Papandreoe
werd de ploeg nog eens weggejaagd,
maar Piet Kaart bleef filmen totdat
hij samen met Ed van Westerloo en
Aad van den Heuvel naar het politie
bureau werd gebracht. Drie uur later
werd het drietal weer vrijgelaten.
Zeer suggestief werkte een gefilm
de autorit, waarbij Aad van den
Heuvel, aan hef stuur, twee Grieken
die niet in beeld durfden te komen,
ondervroeg. Zij vertelden veel over
de onvrijheid en het gebrek aan de
mocratie en noemden de gevaarlijke
situatie in Athene die van een „poli
tiestaat".
Schokkend waren de reportages
niet, wel boeiend en interessant als
informatie.
Te voren toonde de KRO de nog
door de inmiddels overleden regis
seur Frans 't Hoen knap gemaakte
thriller „Telefoon in gesprek". Een
onwaarschijnlijk verhaal met allerlei
komische wendingen, waarin de klei
ne misdaad wegvalt tegen de grote
en de hoofdpersoon als oplichter be
gonnen, aan het einde wordt beloond
met een aardige bruid. Grappig
gespeeld door Allard van der Scheer
en IJda Andrea, met een vlotte rol
voor Hetty Verhoogt als het meisje
uit de onderwereld. Een uurtje
amusement dat men meteen weer
kon vergeten.
Kruitwoord-puzzel
zonder zwart
Douane pikte
apparaten in
Eenzame arts
in Vietnam
1
r
3
4
5
6
7
8
9
2
i
S
6
7
8
k
Horizontaal 1. klaar-schijn of
voorkomen. 2. schande-ridderteken. 3.
•tengel-drietenige struis. 4. voorre
de - rund. 5. elk - inwendig li
chaamsdeel. 6. voorzetsel-nauw-keu
kengerei. 7. bijb. figuur-rijkstele
foon (afk)-bekenrie afkorting. 8. deel
van een helm-buitenhaven-plechtige
gelofte. 9 meisjesnaam - mount
(afk) - lichaamsdeel.
Verticaal 1. kost juffrouw-dam
langs een water. 2. ingang-vis. 3. wa
ter in Z.H.-rivier in Duitsland-mu-
zieknoot. 4. part-geweldig. 5. bij
woord-knijpbril. 6. stok-buitenlijn. 7.
lichaamsdeel-plaats in Drente. 8. af
godsbeeld-dat is 'afk Lat)-voedsel. 9.
riviertje op de grens van Drente en I
Overijsel-bergplaats.
Oplossing vorige puzzel
Horizontaal 1. poort, 4. Bakel, 8.
at, 10. na, 12. sla. 15. aroma, 17. lakei,
19. tot. 20. nol, 22. sté, 23. adres, 24. i
eek, 26. ram. 27. ode. 29. Greta, 30.
alles. 31. kan, 33. A.D.. 37. ge, 38.
lover. 39. satan.
Verticaal 1. patat, 2. of, 3. rij, 5.
An, 6. en. 7. larie, 9. el, 11. bot, 12.
aandrak, 13. alleman, 14. aks. 16. ro-
mer, 18. etude, 21. ora. 24. egaal. 25.
kei, 27. olm, 28. Essen. 32. Aa. 34. do.
35. te, 36. ha, 37. ga.
HILVERSUM „Ja, we zijn
drie weken weggeweest, cineast
Jan Schaper en ik, naar Indone
sië, Pakistan en Zuid-Vietnam.
Het was ontzettend vermoeiend.
Daarvan hebben de kijkers geen
idee, die denken: een fijn uit
stapje voor die jongens. Maar we
hebben zeker zeven nachten niet
geslapen door het reizen in he
licopters, kleine of grote vlieg
tuigen. We hebben ook veel last
gehad van de temperatuursver
schillen. In Indonesië was het
ontzettend heet, in Pakistan was
1 het de regentijd. En we sjouw
den steeds met 140 kilo baga-
i ge
„Niet om te klagen, hoor", gaat Jan
van Hillo (NCRV-televisiereporter en
-regisseur) verder, „dit hoort er nu
eenmaal bij. Het is ook een fijne
belevenis geweest en als je de onge-
rieven van zwaar werken niet kunt
nemen, moet je een ander vak kie
zen, vind ik."
Maar goed, we willen toch wel
even horen dat het geen plezierreisje
was, dit drieweekse gezwerf over de
wereld.
„Het zou allemaal beter zijn ge
gaan, als we niet tweemaal erg opont
houd hadden gehad. Eerst in Kara
chi, Pakistan. Daar kwamen we aan
met het vliegtuig en meteen pikte de
douane onze hele bagage, met appa^-
ratuur en al, in. Wij tekeer gaan,
natuurlijk. Maar nee, hoor, we
moesten eerst duizend gulden op ta
fel leggen. Waarom? Gewoon corrup
tie. De douane wou dat geld hebben.
Nou, je begrijpt, dat gaven wij niet
We hebben twee van de drie dagen
dat we er waren, moeten sappelen
om de boel terug te krijgen. Einde
lijk is het ons gelukt door bemidde
ling van een Nederlandse zakenman,
ik zal maar zeggen: van de firma die
de apparatuur heeft geleverd. Die
kreeg het tenslotte voor elkaar. Ja, zo
gaat dat daar, hoor."
„Maar wij .zaten meteen verschrik
kelijk in tijdnood. We wilden daar de
Nederlandse zuster Van der Kamp
bezoeken en haar tragische werk fil
men. Dat moesten we nu in één mid
dag doen. Je zult het wel zien op 3
februari.
Die zuster zit daar in haar eentje
in een dorp van 5000 mensen, die
zomaar in de modder leven. On
voorstelbaar. Geen enkele vorm van
hygiëne, geen waterafvoer, geen rio
lering, zelfs geen w.c.'s of iets van
die aard. De mensen leven op straat
naast voddige woninkjes, ze doen er
hun behoeften en wassen zich In het
water waarin dat terechtkomt, ze
zijn ontzettend arm, leven eigenlijk
nergens van, en die zuster ploetert er
maar rond. Ze probeert de ergste
ziekten te voorkomen en de mensen
wat 'hygiënisch inzicht bij te brengen,
maar 't is werken tegen de bierkaai."
„Hoe doet zo'n vrouw dat hele
maal alleen, hè? Je zou er hard bij
weglopen, maar zij niet..."
Doopdienst
„In Indonesië was h?t moeilijk
werken, 't was zo vochtig heet, dat
aldoor de camera vastliep. Maar Jan
is een reuze cineast. Die peuterde
elke keer net zo lang tot-ie weer
ging. Wat ons daar het meest heeft
getroffen was die doopdienst in de
dessa. We hebben uren gereden om
er te komen. Ds. Sard Johan doopte
380 volwassenen, zelfs een moeder
met haar kind aan de borst, dat
heel ontroerend."
„Maar hoe diep de godsdienst zit...
ik weet het niet Op regeringsbevel
moet iedere Indonesiër nu een
godsdienst belijden en de ge
meenschap van de christenen (de
Islam kent geen gemeenschap) trekt
velen aan. Maar er is geen kader om
deze mensen te onderwijzen en dus
wordt ze maar vluchtig een en ander
omtrent het christelijk geloof bijge
bracht en dan worden ze gedoopt en
is 'het goed voor de wet."
„We zijn ook nog in Soerabaja ge
weest bij zuster Fiep Kruyt, directri
ce van een kraamkliniek. Zij vecht in
haar eentje om het ongelooflijke aan
tal geboorten te reduceren, zonder
resultaat overigens. De vrouwen noch
de mannen willen ervan weten, zij
kijken niet naar de toekomst en heb
ben geen idee van de dreiging van
overbevolking."
Vastzitten
„In Vietnam hebben we twee en
een halve dag vastgezeten in een
klein plaatsje in het noorden van
Zuid-Vietnam. dat helemaal inge
kapseld is in Vietcong-belegering.
Over de weg kan je niet gaan, die is
helemaal ondermijnd. Maar de Ame
rikanen wilden ons er met een heli
copter wel brengen. Die doen trou
wens alles voor je wat nodig is. De
piloot kon het dorpje niet eens vin
den, maar er werden rookbommen op
het vliegveldje afgestoken en zo kon
den we dalen."
„Het plaatsje heeft Dl Linh en we
bezotfiten daar de 28-jarige arts
Hans Heynekamp uit Bilthoven, die
er een klein ziekenhuis heeft. Samen
met één Amerikaanse verpleger en
twee Vietnam-hulpen die het wel gelo
ven, doet hij ai 'het werk. Patiënten
met pest, typhus en malaria, en als
er een aanval is geweest, gewonden
uit het dorp en de omgeving. HU
krügt wat verband van de Amerika
nen ais hU goed bedelt, maar hy zit
vrUwel helemaal zonder medicamen
ten, hy heeft niet eens verdovings
middelen".
„Ik heb geweldige bewondering
voor die jongeman, maar hij kan dit
nooit volhouden zonder hulp. Weet
je, zijn ziekenhuis is te bereiken. Wij
zouden er van hieruit een medisch
team en een lading medicamenten
heen moeten sturen. Daarop wil ik
aandringen in mijn reportage. Dit
kan niet in corrupte handen vallen,
alles kan regelrecht naar hem toe
gaan. Soms zit hij met honderd ge
wonden. Hij kan ze nauwelijks ver
binden en ze niets geven tegen de
pijn. Dat is ontzettend."
Wij zullen het allemaal te zien
krijgen in de reportages, die nu wor
den gemonteerd en successievelijk op
het scherm komen.
„We zouden hier zijn van 's mor
gens 8 (we gingen met de helicopter
om 5 uur uit Saigon) tot 's middags 4
uur. Maar de helicopter kwam niet
terug. We hebben er twee en een hal
ve dag vastgezeten. We sliepen vlak
naast de kanonnen. Iedereen is daar
elk ogenblik beducht op een aanval
van de Vietcong. Vraag niet, onder
wat voor spanning zo'n dokter leeft....
Nee, ze hadden ons niet vergeten, ze
hadden de helicopter voor andere on
verwachte dingen nodig: er was juist
een nieuw convooi aangekomen. Dus
moesten wij wachten. Dat is niet on
billijk, wél erg voor onze tijd en pret
tig logeren was het daar bepaald
niet, hoe aardig dokter Heynekamp
ook was."
„Terug naar Saigon, voor de opna
men met de legerpredikanlen. die al
uitgezonden zijn o.m. Hoe Saigon is?
Eén grote corrupte troep. De Neder
landse zaakgelastigde vertelde me,
dat de Amerikanen het hier moeten
opknappen en de Zuid-Vietnamezen
alleen maar profiteren van de oorlog.
Zij hebben geen haast met de vrede.
Zij pikken de zoete winsten in. Naar
Saigon hoef je niets te sturen, daar
blijft 90 pet. aan de strijkstok han
gen..."
Een triest verhaal. U zult er meer
van horen en zien en dan kunt U zelf
oordelen.
VANAVOND TE ZIEN
NED. I NCRV
7.07 uur Pick up, platenprogramma.
8.20 uur actualiteiten, daarna aflevering „Stoelen
dans".
9.20 uur Farce Majeure, satire.
9.40 uur detectivepel „Moord als kunstzinnig hand
werk".
VED. 2 AVRO
7.03 uur (NTS) „Die van hiernaast" (slot).
7.33 uur binnenlands jaaroverzicht. NTS-journaal.
8.20 uur politiek overzicht „Het jaar van de gene
raals".
9.20 uur sportprogramma met actualiteiten.
VANAVOND TE HOREN
HILVERSUM l VPRO EN VARA
7.35 uur kritische kunstrubriek.
9.00 uur Ensemble Benedetto Marcello concerteert.
10.55 uur lichte muziek.
HILVERSUM II NCRV EN TROS
7.50 uur sterren van de lichte muziek.
9.27 uur hoorspel „Een koude vakantie".
110.00 uur All-in, amusementsprogramma.
Prins Philip
geopereerd
LONDEN Prins Philip van En
geland is gisteren in het koning
Eduard de Zevende-ziekenhuis in Lon
den aan de rechterpols geopereerd. Er
werd een klein gezwel weggenomen.
Radiotoespraak van
minister De Jong
(Van o
e radio- en tv-redactie)
HILVERSUM Minister-president
P. J. S. de Jong zal op 1 januari a.s.
een Nieuwjaarstoespraak houden
voor de radio, welke niet tegelijk op
beide zenders worïlt uitgezonden.
Op Hilversum I kan men er naar
luisteren om 17.25 uur, op Hilversum
II om 17.55 uur. De toespraak duurt 5
minuten.
De NCRV zendt vanavond op Ned. 1 het detectivespel
„Moord als kunstzinnig handwerk" van Paul Rodenko
uit. Dat moet wel iets bijzonders zijn, want het werd
1960 in Amerika bekroond als het beste stuk in c
De televisiepresentator is de centrale figuur en u
hoort dat ook de bekende schrijver Rex Stout ten tonele
wordt gevoerd, zal het niet verbazen als de hoofdfigu
ren uit zijn romans: de luie detective Nero Wolfe er
diens assistent Archie Goodwin er bij zijn. U ziet het
genoemde viertal op de foto: Gijsbert Tersteeg als de
presentator, Paul Deen als Stout, Paul Meijer als Wolfe
en Huib Rooymans als Goodwin.
(Van onze radio- en tv-redactie)
HILVERSUM „Halverwege het
jaar 1967 hebben wij een stuk of
zeven Nederlanders gevraagd, hoe
het aan het einde van dit jaar zou
zijn. Zij hebben voorspellingen ge
daan onder het motto „Zo zal het
waarschijnlijk zijn" en het „zo is
het... werkelijk", zullen wij hen op
Oudejaarsavond voor de voeten gooi
en", verklaart Bob Ris van de VPRO,
die dit programma samenstelde en
het zondagavond om 10 uur op Ned. 1
ook presenteert.
„Dit is weer eens iets anders dan
bezonken bespiegelingen bij de te
rugblik," gaat hij verder, „wij heb
ben ongeveer zes maanden geleden
hun beweringen (deels zijn zij autori
teit op hun gebied) op film vastge
legd. Op Oudejaarsavond worden zij
daarmee weer geconfronteerd en we
zullen zien hoe knap zij zijn geweest
met hun vooruitziende blik".
De zeven zijn: prof. dr. J. Pen. mr
H. W. Sandberg, drs. G. van Benthem
den Berg, Rinus Ferdinandusse,
Jan Hein Donner, Jan Blokker en
Henri Faas.
Bob Ris zegt ervan: „Het jaar 1967
zal niet de geschiedenis ingaan als
het tijdperk dat zoveel gezelligs heeft
opgeleverd: de oorlog in Vietnam, de
werkloosheid, de toenemende ver
warring in de binnenlandse politiek,
het groeiend extremisme van rechts
in Duitsland, de groeiende greep van
rechts op de publiciteitsmedia in ons
eigen land, de schorsing van Piet
Keizer en het wederom niet verkie
zen van een Nederlands meisje tot
miss World".
SPAANSE SINAASAPPELEN
onmisbaar voor de fijne keuken
Omdat zij uitblinken doof hun frisse smaak. Minder
schil en meer sap hebben, en...dat verrukkelijke aroma
van de zon dat heerlijke gerechten zo bijzonder maakt
Echt sinaasappelen voor u die van koken houdtl
140
„Je zult de operatieuitrusting van dit ziekenhuis helemaal
moeten moderniseren dokter, als dit ziekenhuis het overleeft
Misschien zouden we samen een lijst kunnen maken van wal
er nodig is, als jij en May tenminste ier willen blijven."
Helen hield op met het verzamelen van het pakpapier er
keek naar hem en Perkins, handen in de zakken, wiebeldi
nog steeds en grijnsde naar haar. Daarna grijnsde hij even
breed naar David. Zijn lach was brutaal en zelfvoldaan,
daarna vertrok hij zonder iets te zeggen. Zij keken hem n«
tot hij de deur achter zich had dichtgzdaan. Toen zei
Helen: „Betekent dit da hij zijn betrekking in Warwick ii
de zak heeft?"
,,Hoe ben jij daarvan op de hoogte? Ik dacht dat het een
geheim was."
„In een klein ziekenhuis of in een kleine stad bestaan geer
geheimen dokter."
„Stil, daar komt hij terug."
De deur ging open en Perkins liep op de tafel toe. „Dal
vergat ik je te vragen, Dave. Wie zal er assisteren?'
„Dat weet ik niet Dat houdt me nog bezig. Iemand uil
Warwick vermoed ik, ofschoon de gedachte me niet aantrekt
me een vreemde te werken."
„Zal ik het doen?"
Verbaasd keek David hem aan. Perkins lahcte, maar hé
was niet die zware, ruwe lach die David van hem kendt
David voelde dat die bereoerde blos weer op zijn wangei
verscheen en hij zei haastig: „Natuurlijk. Graag. Ik durfd»
het niet te vragen, maar ik ben bijzonder vererd."
Even krken de twee mannen elkaar bijna wezenloos aan
alsof zij elk zo hun eigen gedachten hadden, waarin zi
elkaar weer gingen waarderen. Perkins was de eerste dij
wat zei:
„Ik weet verdomme niets van die vaatschirurgie af. Hé
bestond nog niet tien ik studeerde. Ik vind het interessan.'
Helen legde zenuwachig de nieuwe instrumenten op hel
blad. zij deed het nauwkeurig, alsof zij een operatie voorbe
reidde. Tussen de twee doktoren was een ongedwongen sfee'
ontstaan die er nooit geweest was. Perkins zei: „Ik zou noj
graag wat vragen. Laten we eens gaan kijken of die ver
pleegsters nog koffie overgelaten hebben." Helen keek hei
na; daarna streek zij met de rug van haar hand over haai
voorhoofd, alsof die ongebruikelijke atmosfeer vai
vriendschap haar een beetje duizelig maakte.
Toen Dvid en Perkins in de eetzal van de verpleegster
zaten met koffie en wat gevulde koekjes die Perkins over d<
tafel schoof, zei David: „Ik geloof dat de operatie niet
gecompliceerd is. aatohirurgie is niet moeilijk, het is al
leen anders. Het zal je gemakkelijk afgaan te assisteren er
ik vind het heel geschikt van je. Ik zal je de arteriogrammei
laten zien en zeggen wat ik ga doen. De trombose is op he
ogenblik vezelachtig, ik snijd hem eruit en dan repareer i|
de slagader weer. Je moet er, zoals je weet, alleen maar voo!
zorgen dat je de binnenkant van de slagader niet dermati
beschadigt, dat er weer een trombose kan ontstaan,"
„Wat voor een narcose?"
„Zij is zenuwachtig, en ik wil haar niet te zeer belasten, ii
zal dus een algehele narcose gebruiken. Ik heb er met dok
ter Moore over gepraat en hij is ervoor nog meer eigenlijl
dan ik,"
„Ed is er goed in. Hij heeft een spciaal gevoel voor di
patiënt, een beter zou ik zeggen dan heel wat beter geoefenj
de anaesthesisten. Soms is hij de reactie van het lichaam eei
stap voor. Het is een bepaald talent, maar in de moderni
inrichtingen met ademhalingsapparaten en oscilloscopen ij
het niet meer nodig. Maar als je afhankelijk bent van alleei
een bloeddrukmeter en de uiterlijke kenmerken, dan Is hi
perfect."
„Ik geloof dat hij me eens verteld h-3eft, dat hij bijni
helemaal geen opleiding op dit terrein had, maar ik ben he
met je eens dat hij goed is."
Perkins lahte: „Hij heeft het zichzelf als het ware geleeri
oefening en studie. Een paar jaar geleden heeft, hij een kor)
cursus in Warwick gevolgd,speciaal voor ons arme 'platte
landsdoktoren." Perkins nam het laatste koekje en zei mr
volle mond: „Hij kent alleen maar ether, lachgas, rugge
graatsverdoving en wat versterkingen als pentothal waar hi
heel voorziohtig mee is. Je leunt geen cylopropaan gebruik©
in een gebouw dat niet brandvrij is. Zullen we weer aan on
werk gaan?"
Zij stonden op en brachten hun lege koffiekopjes naar
gootsteen. Dat hadden ze zo van Edna Judson gsleerd.
De avond voor de vergadering waren er maar weinij
patiënten, minder dan Moore zich ooit herinnerde. Degen©
die kwamen waren bijna verlegen, en niemand maakte eei
toespeling op de komende vergadering. Zij gedroegen zich
constateerde hij knorrig, alsof het oude medische regime s
dood was. Toen de laatste weg was, vertrok Moore ook, vlug
zonder enkele woorden met David te wisselen, zoals tod
zijn gew9onte was. Hij ging direct naar het huis van Ianthc
Zij zat bij het vuus in de studeerkamer, hoorde aan zijl
stem in de keuken dat hij haar nodig had. Zij stond op e:
verzamelde al haar krachten.
Zij had hem nog nooit in zo'n stemming gezien. Hij wai
rusteloos, geïrriteerd, toonde zich gespannen, de humor er
vriendelijkheid waren van zijn gezicht verdwenen.
(Wordt vervolgd)
f?
