Nederlands trekt meer aandacht „STA GEBOORTOREGELING TOE" PSP LONKT NAAR PvdA Officiaal legt ambt neer Arjos gelooft niet zo grif in één christelijke partij Aalberse treedt af als KVP-voorzitter 4 Koopkracht groter en minder werklozen MAANDAG 18 DECEMBER I'M Eeti ivoord voor vandaag „Gij zult opstaan, u over Sion erbarmen, want het is tijd haar genadig te zijn, want de bepaalde tijd is gekomen." Zo zingt de psalmist in Psalm 102. In het vierde boek der psalmen hebben we in deze tijd de adv entsliederen meegezongen met het oude Israël. Zo nu en dan viel wel even iets te bespeuren van de klagelijke toe stand van de zanger, maar direct zong het geloof dan weer van de Here op Zijn troon, van de komende Koning, die Zijn vrederijk zou stichten. Maar wachten duurt lang. In Psalm 101 hoorden we al de klacht: Wanneer zult Gij tot mij komen?" En in het begin van Psalm 102 wordt ons met schrille kreten de nood van de psalmist geschilderd. Er zit iets van ongeduld in die woorden: „Gij zult opstaan want het is tijd haar (Sion) genadig te zijn." Maar dan ook alleen maar „iets", want in werkelijkheid spreekt uit deze woorden geloof. De Here heeft een „bepaalde tijd". Hij, die eeuwig is. houdt Zich aan een tijdschema. Hij komt niet te vroeg, maar ook niet te laat. Hij heeft de toestand vast in handen. En Jezus valt terug op deze woorden, als Hij zegt: „Mijne ure is gekomen." Hij, de gelovige, volgt het tijdschema van God. Zo mogen ook wij weten dat God op Zijn tijd tot ons komt. We lezen vandaag: Ruth 1 1-9. Kerk te Anjum afgebrand ANJUM Zaterdagmorgen vroeg 1» de gereformeerde kerk door brand verwoest. De brand werd ontdekt in de bijge bouwen, maar was toen al te ver, dan dat nog voorkomen kon worden, dat het vuur naar de kerk oversloeg. De oorzaak is nog onbekend. Wel was er tot na middernacht een bruiloft ge houden. De kerk was tegen brand verzekerd. (Van onze parlementsredactie) UTRECHT De PSP is bereid tot een gesprek over mogelijke samen werking met PvdA en christen-radi- ralen. Dat J>leek zaterdag in Utrecht op de buitengewone algemene leden vergadering van de pacifistisch-soci- alisten. „Wij kunnen." zei de voorzitter, dra. H. Wlebenga, „niet bij voorbaat ja of nee zeggen tegen een stem busakkoord. maar we zijn bereid tot iedere samenwerking in alle concrete gevallen waarin deze samenwerking de wezenlijke doelstellingen van ,onze partij dient." Ook fractieleider H. J. Lankhorst zei. dat de pacifisten zo positief mo gelijk willen deelnemen aan het I gesprek over partijvernieuwing. Daarbij moet zij niet van de onaan- j tastbaarheid van eigen bestaan uit- Dit stond ook in een van de stellin gen waarover de vergadering van ge dachten wisselde: „Indien in het i gesprek met anderen zou blijken dat I een andere partijvorm of naamgeving I beter zou dienen tot het bereiken van de gestelde doelstellingen van socia lisme en vrede, zijn de leden van de PSP bereid deze andere vorm en (of) naam te aanvaarden." Voorzitter Wiebenga waardeerde het christen-radicalisme als „de 1 doodsklok voor het bestaan van par tijen van het hybridische karakter van onze grote confessionele partijen in hun traditionele vorm." De christen-radicalen te verwijten dat zij nog niet verder zijn gevorderd met het formuleren van een samen hangend geheel van politieke stand- punten, zou volgens de heer Wieben ga onbillijk zijn. ,.Er is voor ons alle reden het gesprek met hen niet te schuwen." Hij was blij dat een hoog percentage van de PvdA-aanhang menwerking met de PSP wil. Verkouden? teëï/*oiM> ofi 'AS PRO' Rillerig Onprettig? Pas dan op! Neem bijtijds 'ASPRO'. 'ASPRO' bevat alles om Uw varkoudheid snel en doel treffend te bestrijden. ASPRO' Gaat trouwen (Van onze kerkredactie) DEN BOSCH Voor het eerst heeft nu ook een priester, die een vooraanstaande functie in de Rooms-Katholieke Kerk in ons land inneemt, zijn ambt neerge legd, omdat hij de last van het celibaat niet meer kan dragen. Het is de 38-Jarlge mr. drs. L. C. M. Meyers, officiaal van het bisdom Den Bosch. Binnenkort treedt hij in het huwelijk. De officiaal oefent in naam van de bisschop de kerkelijke rechtspraak in een bisdom uit. In de praktijk komt dat er in de huidige tijd vooral op neer, dat de officiaal uitspraken moet doen in allerlei huwelijkskwesties, die kerkrechtelijke problemen met zich brengen (gemengde huwelijken, echtscheidingen). Mr. Meyers stond er om bekend, i dat hij deze functie op een pastoraal bewogen wijze uitoefende. In lezin gen en artikelen propageerde hij ver der allerlei ideeën, die de Rooms-Ka tholieke Kerk tot een menselijker ge meenschap zouden moeten maken, maar die in Rome nog al eens erger nis wekten. Door een enquête onder een aantal priesters heeft mr. Meyers nog ge probeerd zijn functie als officiaal te kunnen behouden. Ongeveer de helft van de reacties was positief, maar bisschop Bluyssen zag zich toch ge noodzaakt hem te verzoeken zijn functie ter beschikking te stellen. Hij hoopt op de een of andere wij ze pastoraal werkzaam te kunnen blijven. Bisschop Ernst gisteren gewijd Elk jaar komen er vijf vak- BREDA De nieuwe bisschop Breda, Hubertus Ernst, is de enige bisschop van ons land die door hand- behandeld worden en onder dl. het eerst was het volledige episco- (Van een onzer medewerkers) A MSTERDAM In de Amerikaanse stad Grand Rapids staat /l het Calvin-college, een instituut met drieduizend studenten van gereformeerde huize. Het college houdt het midden tussen een high school en een universiteit. De meesten studeren er van hun 18e tot hun 22e jaar. j ken aan de beurt, die intensief paat vertegenwoordigd tijdens de dienst die gisteren werd gehouden. Ook werd voor het eerst voor de ge hele plechtigheid de Nederlandse taal gebruikt. Na de dienst werd de nieuwe bis schop toegesproken van protestantse zijde door ds. J. van den Akker uit 's Hertogenbosch. d:*3 het pastoraal be raad in het zuiden vertegenwoordig de. (Van een onzer redacteuren) UTRECHT „De KVP is be reid tot opheffing, wanneer de ARP en de CHU dat op dezelf de dag doen en op die dag te vens een nieuwe christelijk ge- inspireerde volkspartij wordt opgericht". Dat klonk uit de mond van de heer N, Schmelzer op de forummiddag, die de Ar jos aansluitend op de algemene vergadering in het gebouw van K. en W. hield. Maar toen in het vervolg van het gesprek nog slechts over ..het ont ploffen" van deze partijen werd gesproken, werd het meer een speelse gedachte dan een reëel onderwerp. Leden van het forum waren de Ka merleden: Schmelzer (kath.v.), Aan tjes (ar), mej. Goudsmit (D '66). Riet kerk (lib.) en Vrolijk (soc.). Drie jour- nalisten fungeorden als „ophitsers'* en drs. J. van Putten als voorzitter. De CHU moest wel verstek laten gaan omdat in de Merwedehal heel de CHU bijeen was. De zaal werd geacht vragen te stel len, maar drs. Schmelzer gebruikte I zijn eerste woord door juist aan de I zaal een vraag te stellen: ,.Is de AR Ook vice-voorzitter Horbach weg (Van onze parlementsredactie) DEN HAAG Mr. P. J. M. Aal berse (57) gaat heen als voorzitter van de Katholieke Volkspartij. Hij heeft het KVP-bestuur zaterdag mee gedeeld. dat hij zich niet beschikbaar stelt voor de bestuursverkiezing van 10 februari. Ook vice-voorzitter drs. G. J. M. Horbach wenst zich dan terug te trekken. Het aftreden van mr Aalberse werd al enige tijd verwacht. Waarne mers zien er geen concessie in aan de KVP-radicalen. die overigens mr. Aal berse als hun meest geprononceerde P. J. Af. AALBERSE tegenstander in de partij beschouw- Zelf noemt de vertrekkende partij voorzitter zijn heengaan „geen ver rassing". „Immers toen ik. na begin 1962 als voorzitter te zijn opgetreden, in december 1963 werd herkozen, heb ik reeds uitdrukkelijk te kennen ge geven dat ik zou trachten deze taak te blijven vervullen, uiterlijk tot en met de verkiezingen 1967. In de ver gadering van het partijbestuur van 6 mei jl. heb ik dit nogmaals in herin nering gebracht", schrijft mr. Aal berse in zijn „ontslagbrief". Fysiek Vooral het afgelopen jaar heeft ook fysiek hoge eisen gesteld. Maar nog afgezien van dit alles acht hij het toch noodzakelijk dat na zes jaar een ander de leiding overneemt. Mr. Aalberse besluit: „Gezien het verloop van de vergadering van onze partijraad en de mogelijkheden die zijn geschapen voor een hernieuwde krachtsinspanning, is het moment van de overdracht van de voorzit tershamer bijzonder gunstig". Kandidaten Als kandidaat-opvolgers worden genoemd de Tweede-Kamerleden mr. R. J. N'elissen en drs. Th. Engels. Het KVP-bestuur besloot zaterdag een commissie in te stellen „die. gelet op de discussies in het partijbestuur, voorstellen zal doen," zo heet het in een communiqué. Het partijbestuur wil op 6 januari de voordrachten opstellen. Niet rotsvast Het antwoord kwam er niet hele- maal uit, omdat de politici hun I kansen meer uitbuitten als ze een maal aan het woord waren, maar toch bleek dat de ar.-jongeren be paald niet zo rotsvast geloofden in het nut van die op te richten christe- lijk geïnspireerde partij, die men te slap of te veel op Rome gericht vreesde Mejuffrouw Goudsmit wilde van j de ar.-jongeren wel eens horen, j waarom een partij christelijk moest i zijn. Politiek was voor haar het uit- J voeren van een pragmatisch pro gramma en dat daar een christelijke of anders een liberale of socia listische achtergrond bij te pas moest komen, was haar onbegrijpelijk. Een stormachtig geloei zal haar niet alles uitgelegd hebben, maar be wees wel dat dc confessionele achter grond voor de Arjos een absoluut uitgangspunt is. De radicalen vormden ook een punt. De heer Schmelzer zei, dat de i radicale jongeren in zijn partij i beslist niet dè r.k. jongeren vertegen- woordigen. De dynamiek der radica- len is echter groot en als zodanig I wordt de groep gewaardeerd. Ontwikkelingshulp De heer Aantjes stelde dat de ARP ,.door de bocht is". Op een /raag uit de zaal antwoordde hij, dat het par- tijconvent aan allen gelegenheid biedt hun standpunt uiteen te zetten; verandering door het instellen van een partijcongres achtte hij niet noodzakelijk. De motie-Aarden, die kennelijk de sympathie van vele Ar- jos-leden genoot, had de heer Aantjes niet kunnen steunen, omdat de heer Aartten bij de behandeling van de begroting voor ontwikkelingshulp j heeft gezwegen. De hele ar.-fractie staat achter de ontwikkelingshulp, maar het gaat niet aan. in het wilde weg een post op een andere begro- ting te schrappen. In het forumspel kwamen VVD en PvdA niet erg aan bod. De heer Riet kerk richtte zijn aanvallen voorna- l melijk op D '66 en de heer Vrolijk, vakken neemt het Nederlands een belangrijke plaats in. De docent is prof. dr. Walter La- gerwey, die zijn vak met geest drift en grote bekwaamheid geeft. Op het ogenblik is hij in Neder land. daartoe in staat gesteld door een Fulbright-beurs en door de gast vrijheid van de Vrije Universiteit. Drie jaar geleden zette prof. Lager- wey namelijk de oude methode voor het geven van onderwijs in het Ne derlands opzij en begon hij met een nieuwe didactiek, waarbij met talen- praktikums werd gewerkt. Na veel experimenteren kon hij voor het eerste jaar een cursus met bandopnamen uitgeven (Modern Dutch. A First Year College Level audio-Lingual Course for the Dutch Language). Hij had deze cutfeus in Nederland voorbereid. Op het ogenblik is hij weer in ons land om te werken aan een herdruk en aan de cursus voor het tweede Waarom? 'Veel gereformeerde theologische lectuur is van groot belang, maar is alleen in het Nederlands toeganke lijk. Bovendien kan een gereformeer de Amerikaan, die meer wil weten van de geschiedenis van de gerefor meerde kerken, onmogelijk de histo rie van de gereformeerde kerken in Nederland missen, maar die geschie- Prof. dr. Walter Lagerwey werd in 1918 in Grand Rapids geboren. In 1949 behaalde hij aan het Calvin College de BA-graad. Daarna studeerde hij twee jaar Germaanse talen aan de Colum- bia-universiteit. Na een jaar studie aan de Vrije Universiteit (hij was trouwens van 1932 tot 1936 ook in ons land), werd hij in 1953 docent in de Nederlandse taal- en letter kunde aan het Calvin-college. In 1958 promoveerde hij op „Bilderdijk and the German En- lightenmen". Bekend is zijn grote bibliografie ..Guide to Netherlan- dic Studies" van 1964. Zijn tijdelijk adres is Em- mastraat 35. Amsterdam. denis is vrijwel alleen te lezen in boeken in de Nederlandse taal. Er zijn in Amerika velen, die ge brekkig Nederlands spreken. Zij heb ben allerlei Nederlandse woorden geleerd in gezinnen, die uit Neder land afkomstig waren. De voorvaderen van veel Ameri kaanse reformatorische christenen waren Nederlanders en hun zonen willen, uit respect en uit eerbied, meer weten van de Nederlandse taal. Zij zijn bereid zich grote inspanning te getroosten. Verfrissend Ook het belang van de Nederlandse letterkunde mag niet worden on derschat: die bergt schatkamers van poëzie. De stijl en sfeer heeft voor de Amerikaan de bekoring van het nieu we en het verfrissende van het totaal andere. Sinds kort wordt meer aandacht geschonken aan het in Engelse verta ling uitgeven van Nederlandse boe ken in Amerika. Het ziet er naar uit dat het aantal in de komende jaren aanzienlijk zal stijgen. De Nederlanders hebben tot voor kort een weinig actieve cultuurpoli tiek bedreven, in tegenstelling tot hun grote buurstaten. Denemarken heeft zich echter ook veal meer laten gelden. Nederland heeft de wereld veel meer te bieden dan de Nederlanders schijnen te veronderstellen. Universiteit „Hebben de Amerikaanse gerefor meerden een eigen universiteit?" „Nee, we hebben in Amerika wel christelijk lager en middelbaar on derwijs. He voorbereidend hoger on derwijs aan het Calvin-college is tot op heden het hoogste, dat wij op onderwijsgebied hebben bereikt. Veel reformatorische christenen eigen universiteit echter wel als een noodzaak en een dergelijke universi teit wordt ook zeer begeerd." „Om op het Nederlands terug te komen: in veel landen is gelegenheid om Nederlands te studeren aan uni versiteiten: Japan, Sowjet-Unie, Ver enigde Staten, Australië, Indonesië (dat 1 januari weer begint), Frank rijk, Duitsland, Zweden, Noorwegen, Finland, Spanje en Italië. Ook in andere landen zijn nog wel mogelijkheden. In Amerika kan aan tien universiteiten Nederlands wor den gestudeerd; er zijn in totaal een kleine tweehonderd studenten. West-Duitsland staat aan de top, daar kun je aan 22 universiteiten col leges volgen in het Nederlands. In bijna alle landen vindt overigens uit breiding plaats. Wist u, dat alleen al in Rijssel (Frankrijk) 44 jonge mensen Nederlands studeren? Ik heb soms de indruk, dat de Ne derlanders veel te weinig op de hoog te zijn van de grote belangstelling, die er in het buitenland is voor hun taal. Het is zeer de moeite waard te overwegen op welke wijze deze inte resse kan worden gestimuleerd." Rooms-katholieke delegatie in Rusland MOSKOU Een conferentie van rooms-katholieke en Russische ortho doxe theologen In Leningrad is In een „broederlijke oecumenische sfeer" verlopen. Het voornaamste gepreksthema vormden de veranderingen in het so ciale denken van de Rooms-Katholie ke Kerk. Wel bleken over een aantal vraagstukken meningsverschillen. Maar. zo zegt het communiqué, dat aan het slot werd uitgegeven, het contact vormde een nuttige bijdrage tot beter begrip van de wederzijdse tradities en opent nieuwe mogelijk heden voor samenwerking. Beide partijen waren van oordeel, dat der gelijke bijeenkomsten in de toekomst nuttig zouden zijn. Het overleg duurde vijf dagen. De rooms-katholieke delegatie stond on der leiding van bisschop Jan Wille- brands, de Russische onder metropo liet Nikodim. Reis ds. Wakke met instemming van gemeente j/J en. (Van onze kerkredactie) ;hE^ IJSSELMUIDEN Van de itt van vrienden en gemeenteleden v pi{ ds. T. Wakker wordt ons verzekerr dat het beslist niet waar is, dat zijn gemeente „in de steek gelatpdhu heeft". W*on Hij heeft verleden week zonda(eestl avond in de oud-gereformeerde keiChr afscheid gepreekt en is daarbij nêh001 met een enkel woord toegesprok#so Diverse gemeenteleden waren e"0"' Sdhiphol bij zjjn vertrek. Zijn rrf"®1 heeft de instemming van de kerk|eine raad. „Zoveel dominees gaan nfen vakantie. Mag zo'n man dan n£N weg?" vroeg scriba-ouderling VJ Ha Riessen ons. i vai Ds. Wakker gaat zioh in ZuiPN 1 Afrika oriënteren. Daarvan hangt £we of hij er blijven zal en of leden vi de gemeente hem zullen volgen. 1 zou gisteren preken in de Ned«£ duitse Gereformeerde Kerk. Ook dat hij zijn huis verko< heeft om de overtocht te financier# neemt de gemeente hem helemi8 niet kwalijk. Het was zijn persoof N0 lijk eigendom, dat niet de gemeenl maar vrienden hem gegeven haddjadhi „R.k. catechism geheel omwerken? o Ie nalen die zich bezighoudt met problematiek van de nieuwe Nedfeal landse catechismus, heeft paus Pq. p] lus voorgesteld de catechismus in qd 1 volledig omgewerkte versie uit te ven. Dit heeft het Westduitse perstj reau DPA zaterdag uit betrouwb^ bron in Rome vernomen. Tijdens het overleg, waaraan cCj^( kardinaal Alfrink deelnam, waf^E twee andere mogelijkheden gen: de huidige tekst verder te rf bruiken met toevoeging van voetn ten of omwerking van bepaalde pi sages waarregen in conservatief kerkelijke kringen verzet NKV: voordeel sociale verzekering die zijn socialistische keuze plaatste tegen de achtergrond van zijn christelijke levensovertuiging, kreeg weinig of geen gelegenheid aan het woord te komen. Ook de zaal klaagde op het laatst, dat men niet aan eigen vragen toe kwam. De drie journalisten, die met interrupties de discussie moesten verlevendigen, waren misschien wat ten overvloede ten tonele gevoerd. De Arjosleden zelf waren meelevend genoeg. (Van onze soc.-econ. redactie) UTRECHT De heer P. J. J. Mertens, voorzitter van het Nederlands Katholiek Vakver bond, heeft vanmorgen in de verbondsraad van het NKV een krachtig pleidooi gevoerd voor de vele sociale verzekeringen, die na de oorlog in Nederland tot stand zijn gekomen. In de afgelopen dertien jaar zijn de kosten weliswaar verachtvoudigd, maar de voordelen, die hiertegenover Italiaanse bisschoppen tot paus ROME Ook de Italiaanse bisschoppen heb ben er bij de paus op aangedrongen een ruim standpunt in te nemen ten aanzien van geboor- tenregeling. Volgens de romeinse kranten van zaterdagavond heeft de persoonlijke theoloog van de paus. bisschop Carlo Colombo, de in zichten van de Italiaanse bisschoppen gepeild tijdens een bijeenkomst van de nationale bis schoppenconferentie die in november werd ge houden. Dc bijeenkomst werd door veertig bisschoppen bijge woond. Gebleken is dat de meerderheid de strenge be palingen van de Rooms Katholieke Kerk verzacht willen j Bisschop Colombo zou, volgens de Italiaanse kranten de paus hebben r aandringen op ee mening zijn dat e moet zijn dan e< voorschriften. De bladen zijn ieegedeeld dat de Italiaanse collega's spoedige beslissing. Zij zouden van n nieuwe pauselijke verklaring meer i simpele herhaling van de huidige t mening dat het document nu niet lang meer op zich zal laten wachten. Hoewel eer6t verwacht werd, dat de paus nog voor het kerstfeest met een verklaring zou komen, wordt nu de hoop uitgespro ken dat de tweede zondag van januari, als de Rooms Katholieke Kerk het feest van de heilige familie viert, de geschikte gelegenheid zal bieden met een encycliek Naar verluidt zal de paus verklaren dat de morele geldigheid van de vroegere pauselijke uitspraken van kracht blijft. Tevens zou hij met alle klem wijzen op de persoonlijke verantwoordelijkheid van de ouders bij het bepalen van het kindertal. staan, zijn ook groot. Behalve de steun aan behoeftigen. die voor uit kering in aanmerking komen, zijn er ook veel economische voordelen. In 1965 zijn aan 1.300.000 pessonen uitkeringen van sociale verzekerin gen gedaan. Ongeveer 12 procent van de Nederlandse bevolking ontving op ;Am« deze wijze 7.8 procent van het natio- Bru naai inkomen. KOOPKRACHT Hij zag hierin een stabiliserend ef fect op de conjunctuur in het belang van de ondernemingen en ten gunste van de werkgelegenheid. Zou dit loon-vervangend inkomen er niet ge- j weest zijn, dan zou de dalende ten- dens van de conjunctuur zijn versterkt en de omvang van de werkloosheid I vergroot. Ook de boopkracfot van het publiek blijft aanmerkelijk groter. Een ander belangrijk voordeel is nog de bevordering van de maatschappelijke vrede. Hiermee wilde de NKV-voorzitter niet ontkennen, dat er bij het omspringen met de enorme bedragen van de sociale verzekering een duide lijk kostenbesef moet bestaan om te royale of overbodige uitgaven tegen te gaan. Van belang noemde hij dit, omdat er voor de toekomst nog meer op stapel staat. De particuliere pensi oenen moeten nog aanmerkelijk ver beterd, de AWZ moet uitgebreid en de uitkeringen van de AOW en de AWW moeten verder verhoogd wor- Geen goed woord had de heer Mer tens voor de gedachte van minister Roolvink, de kinderbijslag voor het eerste kind af te schaffen. LONEN Bij het komende loonoverleg vond de heer Mertens 'het stimuleren van besparingen wel belangrijk, dan zullen de werknemers de i tuiging moeten hebben, dat de bcspfc ringen niet alleen van belang v.oor dc groei van onze econori maar ook voor dc toekomstige i gelegenheid. Dc winsten moeten de investeringen niet eenzijdig bij ij kapitaalverschaffers terecht kom# ke Bovendien zullen de lonen minste verhoogd moeten worden i het percentage van de prijsstijging^ alvorens over sparen gesproken 1 worden. De welvaartspositie werknemers mag niet reëel achten| i gaan. I Bij de werkgelegenheid wilde i j heer Mertens meer nadruk gelei zien bij de regionale ontwikkeliq^ Ook de coördinatie schiet tekort, ambtenaren proberen elkaar on de' ling nog vliegen af te vangen, wa bij het plaatselijk belang wordt aangeslagen dan het problee zelf. Er moet een grootscheeps pro" gram komen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1967 | | pagina 2