Expositie van Japanse
volkskunst grootste die
in Europa is gehouden
te verbieden
Na auto-ongeluk vier
processen-verbaal
Examens bij
Endegeest
Kerstfeest met Joan Baez,
muziekschool en RAI
Israël-Actie
dankt goede
gevers
Rotterdam gaat met NPD nog niet
metro feest
vieren
toch vermoord w°°ri)
Frans meisje
Groenteman
tracht vrouw
te wurgen
Beving India:
120 DODEN
Duitse Staat
beledigd...
Eerste Concorde
is startklaar
NIEUWE LEIDSE COURANT
DINSDAG 12 DECEMBER
Tot maart 1968 in Rijksmuseum voor volkenkunde
(Van een onzer verslaggevers)
LEIDEN De ambassadeur van
Japan, Torao Ushiroku, heeft van
middag in het Rijksmuseum voor
volkenkunde de wintertentoon
stelling Japanse volkskunst ge
opend. Deze expositie die tot 12
maart 1968 voor het publiek toe
gankelijk is, is de grootste die tot
nu toe in Europa op het gebied
van de Japanse volkskunst is ge
houden.
De tentoongestelde voorwerpen
zijn afkomstig uit de eigen collectie
van het museum, uit particuliere
verzamelingen en musea in Neder
land en uit Japanse musea. Dat niet
eerder op zo grote schaal aandacht
aan de Japanse volkskunst is be
steed, is te wijten aan het feit dat
deze kunst ook in Japan zelf pas
laat werd „ontdekt": pas tussen
1930 en 1940.
In Nederland was het de geniale
pionier Felix Tikotin die omstreeks
1956 de eerste kleine tentoonstellin
gen van oude Japanse volkskunst
organiseerde. Nadien heeft vooral
de verzamelaar en textielexpert
Jaap Langewis zich verdienstelijk
gemaakt op dit gebied. Uit Japan
bracht hij waardevol materiaal mee,
waarvan tal van Nederlandse en
buitenlandse musea hebben gepro
fiteerd.
Een volledig overzicht biedt de
onderhavige expositie niet. De
samensteller, dr. C. Ouwehand, con
servator van de afdeling Japan van
het museum, spreekt dan ook van
„een waagstuk": ,.Ik heb er tien
jaar mee gewacht". Anderzijds is
hij ervan overtuigd dat de tentoon
stelling van voldoende omvang en
kwaliteit is om geïnteresseerden (en
nog-niet-geïnteresseerden) een in
zicht te geven in wat Japan aan
volkskunst te bieden heeft
Doelmatige kunst
De expositie, die wordt begeleid
door een fraaie, zij het niet gede
tailleerde, catalogus, laat zien wat
de anonieme volkskunstenaars heb
ben voortgebracht aan textiel, aan
keramiekaan hout- en lakwerk,
aan schilderingen en aan speelgoed.
Die kunstenaars beoefenden de
kunst niet om de kunst. Zij maak
ten in de eerste en in de laatste
plaats gebruiks- en ook wel cultus-
voorwerpen die doelmatig moesten
zijn. Hun kunst werd geboren uit
noodzaak. Omdat de doelmatigheid
hand in hand ging met eenvoud,
natuurlijkheid en schoonheid van
vormgeving, kan toch en zonder
voorbehoud van kunst worden ge
sproken.
Staaltjes van textielnijverheid die
op de tentoonstelling zijn te zien,
zijn de kimono's, de gewatteerde
futon (Japans beddegoed) en de
gewatteerde nachtkleding (yogi).
De dauw-witte blokken op de
omslag van de catalogus en op het
affiche geven een weefpatroon op
dekens weer. Het patroon symboli
seert de overvloed en is tegelijker
tijd een gestyleerd teken voor het
getal 88: het bereiken van de 88-
jarige leeftijd wordt in Japan als
een toppunt van geluk beschouwd.
Documentaire
De Japanse keramiek,
ook specimen te zien zijn, kwam
pas tegen het eind van de zestiende
eeuw tot volle bloei. De oudste
voortbrengselen van volkskeramiek
Courtisane met parasol: een
Otsu-schildering (op grof pa
pier en destijds voor weinig
geld te koop) uit de achttiende
eeuw.
stammen uit de twaalfde tot de
veertiende eeuw; graanpotten uit die
tijd maken deel uit van de expo
sitie.
Egn interessant onderdeel van de
volksschilderkunst zijn de vlieger-
schilderingen. Vliegeren was een
wijd verbreid, populair nieuwjaars-
vermaak in Japan. Enkele van de
ontelbare, regionaal bepaalde soor
ten vliegers zijn op de tentoonstel
ling te zien.
Niet minder curieus voor wester
lingen is het volksspeelgoed, waar
in zich het rijke arsenaal van regio
nale geschiedenis, legenden, volks
godsdienst en volksleven weerspie
gelt. Volksspeelgoed wat iets an
ders is dan kinderspeelgoed is
ook nu nog in Japan te vinden en
is een geliefd object voor souvenir-
jagers.
Een houtsculptuur, voorstel
lende de geluks- en huisgod
Daikoku, uit de negentiende
eeuw.
Tegelijk met deze tentoonstelling
vindt er nog een Europese première
plaats: de vertoning van een Japan
se documentaire in kleuren over de
landelijke bouwkunst van Japan.
Deze film, die een half. uur duurt,
zal op gezette tijden worden ge
draaid en ook worden opgenomen
in het zondagmiddagprogramma van
het Museum voor volkenkunde.
Het museum is dagelijks geopend
van tien tot vijf uur en zondags van
één tot vijf uur.
Automobilisten voor kantonrechter
LEIDEN De Leidse kantonrech
ter veroordeelde gisteren een 20-
jarige straatmaker uit Leiden tot
twee weken voorwaardelijke gevan
genisstraf met een proeftijd van
twee jaar, een voorwaardelijke ont
zegging van de rijbevoegdheid voor
de tijd van zes maanden met een
proeftijd van twee jaar, drie geld
boetes van f 100 en een geldboete
van f 50 subs. 70 dagen.
De straatmaker had op de avond
van 7 november vier processen-
verbaal opgelopen, nadat hij met zijn
auto tegen een muurtje was opge
reden. De politie ontdekte toen dat
de automobilist geen rijbewijs had,
dat de auto niet was verzekerd en
bovendien twee spiegelgladde voor
banden had.
De Leidenaar verklaarde gisteren
dat hij werd verblind door een
tegenligger, terwijl hij volgens het
procesverbaal tegen de politie had
gezegd dat hij moest uitwijken voor de
tegenligger omdat die te veel links
van de weg reed. Dat de straatmaker
iuist twee nieuwe banden in bestel
ling had, vonden kantonrechter en
officier van justitie wel erg toeval
lig. De laatste had een onvoorwaar
delijke ontzegging van de rijbe
voegdheid voor zes maanden geëist.
Ook een 22-jarige timmerman uit
Amsterdam kwam er gisteren af
met een voorwaardelijke ontzeg
ging van de rijbevoegdheid. Na des
morgens zijn eigen auto total loss
te hebben gereden, was hij op 11
november 's middags met een huur
auto onder Rijpwetering in een slip
geraakt, waardoor ook van die auto
weinig overbleef.
De timmerman bleek al drie ver
oordelingen wegens verkeersover
tredingen achter de rug te hebben.
Behalve tot de voorwaardelijke ont
zegging van zes maanden met een
proeftijd van twee jaar (ook in dit
geval had de officier een onvoor
waardelijke ontzegging geëist) werd
hij veroordeeld tot een geldboete
van f 250 subs. 50 dagen.
Mentaliteit
Een 20-jarige grondwerker uit Lis-
se kon geen genade vinden bij de
kantonrechter: hij raakte zijn rij
bewijs voor zes maanden kwijt en
werd daarnaast veroordeeld tot twee
maal een geldboete van f 100 subs.
40 dagen.
Ook de grondwerker was al drie
maal eerder veroordeeld wegens
verkeersovertredingen, waarbij het
gebruik van alcohol een belangrijke
rol had gespeeld. Zijn rijbewijs was
hem al eerder voor zes maanden af
genomen. De kantonrechter ver
moedde dat ook het ongeluk waar
voor verdachte nu terecht stond, aan
de consumptie van bier was toe te
schrijven, en niet aan een lekke
band, zoals de grondwerker be
weerde.
De officier van justitie meende
dat de man opnieuw had bewezen
niet op de weg thuis te horen als
automobilist, omdat hij daarvoor
de juiste mentaliteit mist. Hij eiste
de ontzegging van de rijbevoegdheid
voor de tijd van een jaar, waarvan
de kantonrechter zes maanden
maakte.
Zilveren jubileum
F. Bovendeert
LEIDEN Vrijdag zal de heer F.
Bovendeert uit Katwijk op het ar
beidsbureau worden gehuldied in
verband met zijn zilveren jubileum
op de afdeling arbeidsbemiddeling.
Van 1954 tot 1965 werkte hij op
het bureau in Katwijk, waar hij nu
nog de zittingsmiddagen verzorgt.
Daarbij heeft hij zich vooral gespe
cialiseerd in dc visserij.
OEGSTGEEST In het Psy
chiatrisch Ziekenhuis „Endegeest"
slaagden de volgende verplegenden
voor het eerste overgangsexamen:
D. G. M. Buvens, M. E. C. Endel, C.
Th. de Heer, L. Kalkhoven, J. R.
Geersing. J. van Kampenhout, F.
Poppen, A. A. Witzier.
Voor het tweede overgangsexamen:
P. M. Alkemade, M. Bruyns, L. H.
Lohman. M. LL. E. Rijsouw.
Voor het staat9diploma Zieken
verpleging B: M. C. J. Audoor. C.
Lems. J. Scheffers. S. M. Willems.
A. G. Vandenbussche.
Adventsuing Oegstgeesl
OEGSTGEEST Zondag 17 de
cember om 20.15 uur is er in de
garage van Kamsteeg, Geversstraat
30. een voorbereiding op k -rstmis
door lezingen en gezangen. Iedereen
is daarbij van harte welkom.
IX DE LANGE GROEF
pLATEN met kerstmuziek en
kerstliederen zijn er in aller
lei soorten en kwaliteiten. Een
paar opvallende draaiden we. en
de uitspringer was voor ons dit
maal: Noël van Joan Baez.
Waarom? Om de veelzijdige keus
van kerstliederen; om de sobere en
toch zo overtuigende voordracht; om
de klankrijke warme, soepele stem
van deze beroemde jonge Ameri
kaanse ballade-zangeres; om de rijk
gevarieerde en fraaie instrumentale
afwisseling en begeleiding (orgel,
strijkinstrumenten, fluiten, trompet,
harp), de fijnzinnige arrangementen.
Joan Baez' keus: bekende liederen
als O come o come Emmanuel en
Stille Nacht, de mooie Engelse carols
en Franse noëls, een heel melodieus
Catalaans lied, een heerlijke Little
drummer boy, en zo meer. Een vro
lijke kerstplaat (echt ook iets voor
gezinnen met opgroeiende jeugd,
want Joan Baez is wél een idool!)
Amadeo AVRS 9215 stereo (ook mo
no).
ORFF
Nog een plaat om te onthouden:
Die Weihnachtsgeschichte van Carl
Orff, in het Nederlands vertaald en
door de Zeeuwse Muziekschool te
Zierikzee uitgevoerd. De Beierse
componist Orff schreef een muzikaal
hoorspel voor kinderen. Gunild Keet
man componeerde de aardige muziek.
Het is nu een soort declamatorium
met stukjes zang in de sfeer van het
kerstspel, met nogal een vrije fan
tasie maar wel mooi.
Het orkest van kinderen van 815
jaar maakte gebruik van het Orffse
instrumentarium, zoals dat ook bij
het muziekonderwijs wel wordt ge
bruikt: allerlei slagwerk, blokfluiten
natuurlijk, xylofoon, klokkespel, vi
ool en zelfs mondharmonika. een
vrolijk en sfeerrijk geheel. Muziek en
tekst passen helemaal bij elkaar. Een
heel goede manier om samen Kerst
feest te vieren en dat komt ook via
de plaat goed In de huiskamer over.
Artone PPJ 054.
HAR!'
Lea de Boer is, zegt de hoes, de
enige zangeres ter wereld die zichzelf j
op de harp begeleidt. Letterlijke
harpzangen dus, zoals Vondel de
psalmen noemde. Zij voert acht
kerstvolksliedjes op deze e.p. uit:
twee Nederlandse, twee Franse, twee I
verrassende Spaanse, een Ameri
kaans en een Duits. Zij zingt met
veel gevoel voor de verschillende
stijlen en bovendien met een duide
lijke dictie, wat bij het volkslied 1
juist zo prettig is. - Lea de Boer.
Oude kerstliederen, Pythia 73.002.
VOLKSZANG
Volkskerstzang, dat hoort er ook lsrac, u,
helemaal bij. In de Amsterdamse I gekresen
dat nnnn iB_B
AMSTERDAM De „Keren H
jesod Le-Israël", de Collectie
Israël-Actie, heeft op een aardi
manier de duizenden Nederland»
bedankt, die in dit veelbewogen ja
met hun gaven Israël hebb
gesteund. Iedere gever, die men he»
kunnen achterhalen, heeft een boek
Israël In feiten en cijfers toegezond
RAI 7000 man onder leiding
Meindert Boekei met zijn Nationale
Brassband. Een frisse, opgewekte
langspeelplaat.
Opvallend is de repertoirevernieu
wing. Na de traditionele her-
ders-die-lagen-bij-nachte ook andere
herderliederen: De Heer kent al de
zijnen, d'Almachtige is mijn herder
en geleide en psalm 23 naar Geli-
neau. Verder de adventspsalm 24 en
o.a. twee nieuwe liederen van Boekei.
Een massale koorzang op Jesaja 40
als goed sluitstuk. De volkszang heeft
een prettig tempo en wordt geen
troebele brij, integendeel. (Komt al
len tezamen, Artone P 150).
KNAPENKOOR
Tenslotte een nieuwe lp met kna-
penzang: Friede auf Erden, die
t Sangerknaben vom Wienerwald on-
j der leiding van Helmut Richter.
I Evenals de Wiener Sangerknaben een
I' internationaal bekend semi-professio-
neel knapenkoor met natuurlijk een
grote routine en discipline en een
door lange traditie gevormde stijl.
Afcest het bekende Duitse volkskerst
lied, zoals dat ook bij ons algemeen
bekend is. Goede begeleiding van or
kest. (Elite Special, stereo-mono, W
33/68).
Vuurwerk, kermis en muziek Te ndnig bewijzen
Allemaal tivee
gratis ritten
(Van onze Rotterdamse redactie)
ROTTERDAM Dat de eerste me
tro-lijn van Nederland bi Rotterdam
in gebruik wordt genomen krijgt de
wereld terdege te horen., Want er ko
men aan de officiële opening door
Prinses Beatrix op vrijdag 9 februari
niet minder dan zeventienhonderd
genodigden te pas.
Het feest begint des ochtends om
half tien in De Doelen.
Prinses Beatrix zal door een knop
in te drukken een speciaal dia-ta
bleau In werking stellen, waarop de
stationsnamen en beelden van alle
metro-gebouwen en interieurs daar
van te zien zullen komen. De geno
digden maken dus in De Doelen een
heel snelle reis langs het metro-tra
ject. Daarna volgt de nieuwe me
tro-film van Peter Alsemgeest.
WANDELEN EN RIJDEN
feest. De volgende dag, zaterdag
avond 10 februari, biedt Hèineken's
Bierbrouwerij een vuurwerk aan op
het Schouwburgplein. Op de Coolsin-
gel en het Zuidplein zijn er ker
misfeesten. In het gemeentearchief
aan de Mathenesserlaan is een ex
positie over de Rotterdamse oever
verbindingen.
BONN De gehele Bondsregering
is van oordeel dat de extreem rechtse
Nationaal Democratische Partij
Duitsland (NPD) een anti-democra
tische partij is. Giinter Duehl, woord
voerder van het Westduitse ministe
rie van buitenlandse zaken, voegde er
maandag op een persconferentie aan
toe, dat er nog onvoldoende belastend
materiaal beschikbaar Is om dc NPD
te kunnen verbieden.
Minister Paul Luecke is bereid de
regering te adviseren gerechtelijke
stappen tegen deze partij te onderne
men zodra meer bewijzen voorhan
den zijn. Eerst dan kan het Hoogge
rechtshof een partij buiten de wet
stellen als het program pleit voor een
greep naar de macht. De commu
nistische partij werd destijds op der
gelijke gronden verboden.
Deze verklaring is een antwoord op
vragen over de Russische nota, waar
in de regering Kieslnger ervan wordt
beschuldigd de herleving van het na
zisme te dulden. Er is nog niet beslo-
.1 1 ten of de nota zal worden beant-
Het Rotterdamse gemeentebestuur
biedt voorts ieder Rotterdams ge
zinshoofd twee metro-kaartjes aan
ter kennismaking. Die komen met
een brief van burgemeester Thomas
sen bij ieder in de bus. De adresse
ring van die brieven wordt verzorgd
door de computers van het Rotter
damse gemeentelijk rekencentrum,
die dat karwei, waarvoor een staf
van mensen meer dan vijfhonderd
uren nodig zou hebben, binnen één
werkdag zullen kunnen klaren.
tion Centraal om van daaruit een rit
met drie vier-wagentreinen te maken
en tijdens die rit de stations Beurs
en Zuidplein te bezichtigen. Op elk
station zal er een muziekkorps aan
getreden staan.
Des avonds biedt het gemeente
bestuur de buitenlandse gasten een
diner aan in de Burgerzaal van het
stadhuis. Onder hen zijn de directeu
ren van de metrobedrijven, verenigd
in het internationale metro-comité
van de Internationale Unie van
Openbare Transportbedrijven, van
welk comité de RET dit jaar lid
werd.
GRANDIOOS
Vanzelfsprekend is
terdamse burgerij e:
tro-bel angstel lenden
er voor de Rot-
voor alle me-
een grandioos
IN LEERDAM:
(Van een onzer verslaggevers)
LEERDAM De politie te Leer
dam zoekt naar dc groentehande
laar W. de H. uit Leerdam, die gis
teren heeft geprobeerd een vrouw,
hulp in zijn winkel, te wurgen. Na
zijn daad is de man per auto ge
vlucht. Hij rijdt in een geelkleurige
bestelauto, met het kenteken SN
43-13.
Terwijl de vrouw, de 30-jarige
J. de K.-de P., een telefoongesprek
voerde, sloeg de man haar op het
achterhoofd. De vrouw verzette zich
hevig. Hierop kneep de groentehan
delaar haar de keel dicht. De vrouw
wist zich echter los te rukken en
de deur te bereiken, waarna ze de
straat op rende.
Intussen had een buurvrouw ge
hoord, dat iemand gilde en riep: „Ik
word vermoord". Zij waarschuwde
direct de politie, die meteen een on
derzoek instelde.
Toen de vrouw de straat opliep,
«prong De H. in zijn auto en wist te
ontkomen. Mevrouw De K. kreeg
enkele beschadigde halswervels en
moest zich onder doktersbehandeling
st°iipp Tot nu toe ia de man voort
vluchtig.
CHaLONS-SUR-MARNE De
twaalfjarige Marie-Claude Gervais,
die vrijdag in Frankrijk zoekraakte
en wier lijkje zondag uit een kanaal
werd opgevist, was al dood toen haar
lichaam in het water werd gegooid.
Een dubbele schedelbasisfractuur
was de doodsoorzaak.
Het meisje verdween vrijdag in
I hetzelfde gebied waar Emmanuel
Malliard. de jongen die' door zijn
vriendje is ontvoerd en vermoord,
was zoekgeraakt. Aanvankelijk
vreesde men dat ook zij ontvoerd
werd. Zondag werd ze gevonden en
in eerste instantie dacht men dat ze
was verdronken.
I Men weet nog niet waar het li-
I chaam van Marie-Claude in het wa
ter is gegooid. Ze was verdwenen na
het uitgaan van de school in
Chalons-sur- Marne en ze is twintig
j kilometer verderop gevonden.
„Sinterklaas"
misdroeg zich
(Van onze correspondent)
EMMELOORD Een 29-jarige
inwoner van Emmeloord heeft op de
avond van 5 december, vermomd als
Sinterklaas, onzedelijke handelingen
gepleegd met zijn 13-jarige vrouwe
lijke Zwarte Piet. Samen bezochten
zij een aantal gezinnen.
Het meisje vertelde bij thuis
komst, dat Sinterklaas „rare dingen
had gedaan" en toen kwamen zijn
ontuchtige handelingen aan het licht.
De vader deed aangifte bij de poli
tie, die de man aanhield. Bij het
verhoor bleek dat de Emmeloorder
zich al meermalen aan schennis der
openbare eerbaarheid had schuldig
I gemaakt.
Negerleider is
paspoort kwijt
NEW YORK De Amerikaanse
politie heeft maandag het paspoort
van negerleider Stokeley Carmichal,
voorstander van de „Zwarte Macht" j
in beslag genomen toen deze terug-
keerde van een reis door o.a. Cuba en
Noord-Vietnam.
Het paspoort van Carmichael stond i
het reizen naar deze landen niet toe.
i Hij kan tot vijf jaar gevangenisstraf
worden veroordeeld. Er is namelijk
diezelfde dag bij het congres een
wetsontwerp ingediend, dat beoogt
het reizen zonder toestemming door
Amerikanen naar communistische
1 landen «tralb ar te stellen.
BOMBAY Aan zeker honderd
twintig mensen, bijna allen vrouwen j
en kinderen, heeft de aardbeving in i
Koyna Nagar het leven gekost. Uit
dit vrijwel weggevaagde stadje in de
schilderachtige bergstreek aan de
zuidwestkust van India worden 1300
gewonden en 5.000 niet gekwetste j
daklozen geëvacueerd. De duizend
meter hoge stuwdam van Koyna is
onbeschadigd.
Een eenvoudige maar verzorg
uitgave, waarin Israël zich als nat
en levensgemeenschap voorstelt a
de lezer. Overzichtelijk, informati
met duidelijke tabellen, en grafieki
en een aantal mooie foto's.
Het begint met een persoonli
woord van de president van Isrt
het eindigt met de Hebreeuwse
woorden van het Israëlische volksli
„Ha-Tikva" („De Hoop").
De Collectieve Israël-Actie dei
tot haar vreugde mee, dat zij tot de
uitgave in staat is gesteld door fina
ciering van derden. Met oosterse ho
lelijkheid verontschuldigen
mensen van de „Keren Hajesod"
dat dit boekje de plaats moest inn
I men van een persoonlijke brief
dank aan alle gevers, welke bri
door de enorme toevloed van
onmogelijk werd.
Bovendien is er uiteraard een
aantal mensen, dat voor de „Ken
Hajesod" onbekend Is gebleven.
Zij verzoekt dan ook hen, die hel
ben meegewerkt aan de actie
Israël, die niet het boekje hebb»
gekregen en die toch graag dat boel
je zouden willen hebben, zich in ve
binding te stellen met de Collecties
Israël-Actie. Johannes Vermeerstra
22, Amsterdam.
Bovendien wil de Collecties
Israël-Actie uiteraard alsnog deg»
nen, die prijs stellen op een schrift»
lijke bevestiging van ontvangst
hun gift. gaarne zo'n bevestiging
ven, als de gevers daarom verzoeke:
bijsteren.
Ook Amsterdam
mag creatorium
gaan bouwen
(Van een onzer redacteruen)
DEN HAAG Amsterdam ma
nu ook een crematorium bouwei
De Amsterdamse crematoriumveren
ging heeft van de Kroon toestemmin
gekregen een crematorium te boi
wen op de thans in aanleg zijnd
begraafplaats in de Lutkemeerpolde
In het betreffend Koninklijk Be
sluit wordt opgemerkt dat verlof to
bouw wordt geweigerd, indien blijk
dat in de gemeenten van oprichting
of haar naaste omgeving daartegeq
overheersende bezwaren bestaan,
ontleend aan opvattingen omtrent
godsdienst. Van dergelijke bezwarei
(Van onze correspondent)
V IERS EN De 49-jarige H. D.
Venlo is tijdens een bezoek aan ht
Westduitse plaatsje Vier sen aa
bekeuring wegens zoals een ijveri
ge politieagent het noemde beledi
ping van de Duitse staat ontkomer
D. werd betrapt op fout parkere
en moest de boete meteen betalen
Hij grapte „houd het maar af van he
geld dat jullie me in de oorlog heb
ben afgenomen".
De Duitser wond zich bijzonder oj
over het grapje (lees: bittere ernst
want tijdens gevangenschap had me
D. zijn geld inderdaad afgenomen) e
dreigde met allerlei maatregelen.
D. had haast en betaalde toen n
de boete. De boze politiebeamb
droop af. omdat D. een beëdigd toll
verlangde indien er proces-verbat
zou worden opgemaakt...
TOULOUSE Voor 's we
relds eerste supersonische
vliegtuig voor de burgerlucht
vaart, de dankzij gezamenlijke
Frans-Britse inspanning gereed
gekomen Concorde, was het gis
teren een historische datum:
bewonderd door talrijke geno
digden werd het prototype uit
de proefhangar van het vlieg
veld van Toulouse gerold en ter
beschikking gesteld van de vier
koppige bemanning.
De reusachtige met delta-vleugels
uitgeruste machine moet op 28 fe
bruari voor het eerst de lucht in.
Dat wordt een mijlpaal in de ge
schiedenis van de burgerluchtvaart,
want de Concorde (drie jaar eerder
klaar dan de Amerikaanse concur
rent, de SST) zal waarschijnlijk het
eerste toestel zijn waarmee passa
giers tweemaal zo snel als het ge
luid (2.300 kilometer per uur) zullen
vliegen. Dit was tot nu voorbehou
den aan in speciale pakken gestoken
militaire vliegers.
Het enige land, dat de Concorde
deze primeur misschien nog voor de
neus kan wegrissen, is Rusland. Uit
de Sowjetunie komen de laatste tijd
namelijk berichten dat de bouw van
de Tupolef 144 in een vergevorderd
stadium verkeert.
Pas in 1971, als de Concorde zijn
luchtwaardigheidspapieren heeft ge-
gen de supersonische Tupolef naar
wordt aangenomen 120 en de SST
320 passagiers. Dit toestel is dan ook
kregen, zal het toestel voor passa
giers kunnen worden gebruikt. Daz
zal de reis over de oceaan naar New
York nog slechts drie uur en 25 mi
nuten duren.
Snelste
De Concorde, die inclusief reserve
onderdelen ruim 76 miljoen gulden
per stuk gaat kosten, zal maximaal
141 passagiers kunnen vervoeren te-
verreweg de grootste en de snelste
In totaal hebben al zestien maat
schappijen 74 Concorde's besteld. De
KLM heeft haar keus op de Ameri
kaanse SST laten vallen.
De Britse minister van techniek,
Anthony Wedgwood Benn, heeft gis
teren besloten „de enige wanklank
in de jarenlange Anglo-Franse sa
menwerking bij de bouw van het
vliegtuig" weg te nemen. Van gis
teren af zullen de Britten net als de
Fransen het toestel „Concorde" noe
men in plaats zoals tot dusverre opj
zijn Engels „Concord".
De minister zei de knoop nu maar
door te hakken. Eindeloze discussies,
ettelijke comité's en zelfs ministe
riële samenkomsten hadden de
„spraakverwarring" niet kunnen op
lossen.
Overigens zyn twee conservatieve
parlementsleden het niet met de mi
nister eens. Ze hebben in het Britse
parlement kritiek op zijn besluit ge
leverd om de „e" aan Concord toe t»
voegen en een motie ingediend.