Nieuwbouw bij Broedergemeente Nederlandse bijdrage aan journalistenopleiding Een woord voor vandaag Haitjema: „Assen" is terecht afgewezen Uw probleem is het onze.... KVP-jongeren zetten hun voorzitter af Zeg het met bloemen Kardinaal Spellman (78 jaar) overleden MAANDAG 4 DECEMBER 1967 ,JCeer weder, o Here! Hoe lang nog? En ontferm U over Uw knechten." Zo had Mozes. Zo zong Mozes ook, opdat vele geslachten van Israël dit gebed zouden kunnen bidden. Als Israël leefde in de nacht van de zonde, zou er altijd iemand kunnen zijn die zachtjes Psalm 90 zou kunnen zingen. Daarom is deze psalm een adventslied. Het is de psalm van de mens die God is kwijtgeraakt in zijn leven, maar in wiens hart het verlangen naar God weer is ontwaakt. Mozes kende zijn volk. Mozes kende ook ons, want hij kende zijn eigen hart. Wie kan altijd volmaakt God dienen? Wie keert Hem nooit de rug toe? Wie struikelt nimmer? En zonde verbant God uit ons leven. Waar Hij niet wordt gehoorzaamd, trekt Hij Zich terug. Hij wil vergeven en ver geten, maar niet vergeten worden. En waar Hij niet is, wordt het donker. Maar luister, zegt Mozes, wanhoop niet. Hij Die met ons meetrekt, wil opnieuw komen. Hij is onze toevlucht, maar dan moeten we eerst met onze zonden, onze leegheid, onze angst komen. Maar als we die uitgesproken hebben mogen toe ook bidden: ,Jteer weder, o Here." Hij wil komen. W» lezen vandaag: Jeremia 351219. BROOD VOOR HART HIELP WEER SCHOOL IN AFRIKA KAN UITBREIDEN (Van onze kerkredactie) DEN HAAG Vandaag werd op het ministerie van bui tenlandse zaken een contract getekend, waardoor de Afri kaanse journalistenopleiding in Mindolo bij Kitwe in Zam bia een bedrag zal ontvangen van 229.870,De Neder- Het gebouw waar de Afrikaanse christelijke journalistenopleiding in Mindolo, Zambia, gehuisvest was, bood niet veel ruimte. Door de snelle groei van het aantal studenten is uitbreiding noodzakelijk geworden. (Van onze kerkredactie) APELDOORN De hervormde emeritus-hoogleraar, prof. dr. Th. L. Haitjema, is bljj dat de gereformeerde synode de leeruitspraak van Assen-1926 over de eerste drie hoofdstukken van Genesis heeft terzijdegesteld. Naar zjjn mening zijn de Gereformeerde Kerken daardoor teruggekeerd tot de reformatorische inzichten van Calvjjn. Maar hij ziet ook een gevaar. Hij vreest dat de synode te veel waarde hechtte aan de deskundigheid van de vrije wetenschap. In het Hervormd Weekblad van de Confessionele Vereniging gaat hij uitvoerig in op het besluit van de Brieven die niet rijn voorrlcn van naam en adrei kunnen niet ln behandeling worden genomen. Ge heimhouding Is verzekerd. Vragen die niet onderling niet elkaar In verband staan moeten In afzonder lijke brieven worden gesteld. Per brief dient een gulden aan postze gels te worden Ingesloten. Vraag: Bij een zolderopruiming vond ik tussen wat „familiebezit" een oud lijstje gedeeltelijk over het ruitje gesmeerd. Het „plaatje" zag ik aanvankelijk aan voor een repro- duktie, maar bij nader onderzoek bleek het een originele aquarel, zelfs van uitstekende kwaliteit. Een foto voeg ik hierbij. Kan u iets meer «rover vertellen? Antwoord: Naar alle waarschijn lijkheid een werk van de Amster damse schilder E. S. Witkamp (1854-1897). Hij was leerling van A. Koopman, werkte op het atelier van Jacob Olie (1868) en aan de Amster damse Academie samen met Van der Waag (1871). In Elzeviers Maandblad van november 1892 is hierover meer te vinden. Hij was figuurschilder met enige bekend heid. Voor prijstaxaties heeft u een kunstkenner nodig, b.v. in een museum. Vraag: Meermalen heb ik horen praten over adopteren van Belgische kinderen. Is dat nog steeds moge lijk? Antwoord: De adoptatiewet in België is nog steeds van kracht. Er is daaraan een groot aantal voor waarden vertinden. Het beste is zich rechtstreeks te wenden, schrif telijk of mondeling, tot de heer De Klerk, verbonden aan het consu laat-generaal van België, Joh. Ver- meerstraat 17, Amsterdam. Vraag: Enige tijd geleden stond er een artikel in uw krant over een computer, die een levensgezel zou kunnen aanwijzen. Wat is het adres van de juffrouw, die over deze com- •mter ging? Antwoord: De computer wordt be heerd door Operation Match, Roose- veltlaan 142. Amsterdam Z. In Ja pan kan men zelfs in warenhuizen terecht voor dergelijke service. Hier in Nederland denke men toch voor al ook aan de kerkelijke bureaus die bijstand verlenen. Vraag: Bestaat er een mogelijk heid voor particulieren om een be paalde vloeistof te doen analyseren? Het gaat cm een v oeistof met enkc le honderdsten n illigrammen var •en uepaalde stof. Antwoord: Labo atorium Dr. W Schut N.V., CooLiav en 96-98, Rotter- mcn-6. gereformeerde synode, zoals hij In dertijd ook deed in de eerste jaar gang van het blad „Onder eigen Vaandel," in 1926. Reeds toen stelde hij dankbaar vast dat de synode van Assen-1926, wat er ook tegen de uitspraak gezegd kon worden, vasthouden wilde aan het „manmoedig getuigenis der on wrikbare Schriftgelovigen: het Woord Gods zult ge laten staan." Maar zijn bezwaar was toen, dat in werkelijkheid de synode zelf ook was afgedwaald. Zij had „in plaats van echt op de bres te staan voor de autoriteit der Heilige Schrift, juist dat schriftgezag... aangetast en op droeve wijze schade gedaan aan de doorwerking van de belijdenis van de autoriteit van Gods Woord." Bezwaren Toen, ruim veertig jaar geleden had hij drie bezwaren De synode van 1926 had slechts ge bruik gemaakt van horizontalistische wereldse criteria van aardse feite lijkheid en algemeen-wijsgerige be grippen als reëel, zintuigelijk-waar- neembaar, historisch in de zin van: echt gebeurd. De synode had de duidelijkheid en doorzichtigheid van de Heilige Schrift deels tot een karikatuur en anderdeels tot een vorm van bijbel onderzoek gemaakt, waarbij in de grond der zaak de werkzaamheid des Heiligen Geestes, die zelf door het schriftwoord heen in alle waarheid inleiden en bevestigen wil overbodig gemaakt De synode had in de derde plaats de autopistie van de Heilige Schrift aangetast. Met autopistie bedoelt prof. Haitjema de betrouwbaarheid van de Schrift, die zichzelve doorzet. F undamentalisme Later, na het schrijven van dat ar tikel. was hij bovendien tot de con clusie gekomen dat de synode sterk beïnvloed was geweest door het fun damentalisme, dat in die tijd vanuit Amerika naar Europa overwaaide. Nu concludeert prof. Haitjema na de laatste synodale uitspraak: „Er zijn aanwijzingen genoeg, dat Lunte- ren met deze opheffing der binding aan de schijnbaar stoere en besliste uitspraak van Assen nieuwe ruimte gegeven heeft aan de echt-reformato- rische visie van een Luther en een Calvijn op de autoriteit van Gods Woord." Wetenschap Prof. Haitjema hoopt dat er in de Gereformeerde Kerken nu ook weer aandacht komt voor Calvijns actuele Schriftleer volgens de hoofdstukken 6 en 7 van het eerste boek van zijn Institutie, samen met zijn uitlegging van de eerste hoofdstukken van Ge nesis. Maar hij waarschuwt: „Als men nu echter in de Gereformeerde Kerken na Lunteren zich maar niet in zulk een progressiviteit gaat verlopen, dat men zich afkeren zou van de traditie en van de theologie der reformato rische vaderen. Ik wil tenslotte niet verzwiigen. dat ik enigszins bevreesd geworden ben voor de optimistische verwachtingen, die men ten aanzien van de ..deskundigheid" der vrije we tenschap in bijbelonderzoek en na tuurwetenschap te Lunteren blijk baar koesterde." SOEFI-LEIDER OVERLEDEN DEN HAAG Donderdag is over leden Pir-o-moersjid Musharaff Mou- lamla Khan, het hoofd van de Soe- fi-beweging. Hij is 72 jaar geworden. Vandaag is hij op Oud Eik en Dui nen in Den Haag begraven na een godsdienstige plechtigheid in Pulchri Studio. Musharaff Khan was sinds 1958 hoofd van de Soefi-beweging. Hij woonde in Den Haag. De laatste ja ren maakte hij nog reizen door West-Europa en Noord-Amerika. De Soefi-beiyeging werd gesticht door Inayat IQian. Na diens dood in 1927 waren achtereenvolgens drie broers van Khan, Mahboob, Ali en Musharaff hoofd van de beweging. landse kerken dragen boven dien 38.430,bij. Daardoor zal deze oplei ding, die zich een belangrijke plaats in het Afrikaanse leven heeft verworven in 6taat zijn om de noodzakelijk geworden uitbreiding te bekostigen. Deze journalistenopleiding werd in dertijd gestart door de Panafri- kaanse Conferentie van Ker ken. Als gemachtigde namens de jour nalistenopleiding trad op de heer J. Bos, secretaris van de Interkerkelijke Coördinatie Commissie Ontwikke lingshulp. De kerken hebben dit geld beschikbaar gesteld via de actie Brood voor het Hart, die wel is af gesloten, maar waarvoor toch nog' steeds gelden binnenkomen. Deze maand nog verschijnt voor de derde maal een Informatieblad van deze actie. De eerste keer bracht zij ƒ1.528.150 gulden op, de tweede keer ƒ1.697.150 gulden. Hoewel er geen derde actie gevoerd werd, kwam er sinds 1 mei 1966 toch nog 140.000 gulden binnen. Besloten werd met dit geld ook een project te stimuleren, dat in 1965 nog in zijn kinderschoe nen stond, maar sedertdien zijn enor me waarde bewezen heeft. Vormingscentrum De Engels-talige journalistenoplei ding, de enige christelijke opleiding in geheel Afrika, wordt geleid door de Zweed Bengt Simonsson, die zo wel voor Zweedse als Amerikaanse kranten gewerkt heeft en ook radio- ervaring bezit. Deze opleiding werd geïncorporeerd in het oecumenisch vormingscentrum, dat door de Afri kaanse kerken werd gesticht in Mon- dolo. Het kreeg een bungalow ter beschikking om als klaslokaal te ge bruiken en de studenten konden daar ook onderdak vinden. Tevens werd een kunstopleiding gestart voor il lustratoren. Hoewel slechts met enkele studen ten begonnen werd, groeide de oplei ding snel. Spoedig kon slechts een beperkt deel van de jonge mensen die er wilden komen studeren, aange nomen worden. Progr; w 'anima Alleen voor het volgend jaar staan nu reeds vijf uitgebreide cursussen op het programma. Op 1 maart begint een opleiding van 15 maanden voor tien illustratoren, op 1 Niet achter christen-radicalen (Van onze, parlementsredactie) DEN HAAG Het hoofd bestuur van de KVP-jongeren- groepen, dat voor de meerder heid uit christen-radicalen be staat, heeft zaterdag in Utrecht zijn voorzitter, de heer H. B. M. W. Gielen, op non-actief gezet. Dit gebeurde als gevolg van de twijfel bij de bestuursmeer- derheid over de bereidheid van de heer Gielen zich in de komen de vergadering van de KVP- partijraad duidelijk op te stel len aan de kant van de christen radicalen. Op de vergadering werd een mo tie aangenomen, waarin de nood zaak van eensgezinde leiding bij het uitvoeren van de mening van de meerderheid van het KVP-jongeren- congres wordt onderstreept. Het be stuur heeft daarom de voorzitter, hangende de beslissing van de jon- gerenraad op 6 januari, op non-ac tief gesteld. Motie Op 25 november nam het jongeren- congres met 90 tegen 75 stemmen een motie aan waarin men zich uit sprak voor steun aan de christen radicalen in de KVP. Voorzitter Gielen verklaarde zich tegen. Het congres sprak vervolgens uit dat men zich spoedig nader zou be raden over het beleid van de heer Gielen, onder meer in de groep van Achttien. Dit weekeinde kwam de zaak op scherp te staan. De heer Gielen zei het wel eens te zijn met het program van de radicalen, maar hij wil zich nog niet definitief uitlaten over de samenwerking met niet-christelijke partijen (het zogenaamde stembus akkoord). Het dagelijks bestuur van de KVP zou zich vandaag over de situatie beraden. De heer Gielen zei giste ren dat hij zich nog steeds als lid van het dagelijks bestuur beschouwt en dus in die hoedanigheid ook naar Dr. P. G. Kunst ernstig ziek de vergadering van de KVP-partij- raad zal gaan. Het conflict in het jongerenbestuur ontstond bij de bespreking van de vraag, wat er zou moeten gebeuren met de resoluties van het jongeren- congres na de KVP-partijraad. De heer Gielen zei dat dit nu niet aan de orde was en dat het niet verstan dig was er vóór de partijraad over te spreken. De meerderheid vond dat de zaak wèl aan de orde was. De heer Gielen deelde mee dat als een voorstel in deze geest werd aanvaard, hij de vergadering zou sluiten. Het voorstel wérd aangeno men (elf tegen vier). Een van de tegenstemmers had reglementaire bezwaren. De heer Gielen sloot de vergadering en verliet met de heren Bun uit Delft en Adriaanse uit Den Haag de zaal. Non-actief In hun afwezigheid besloten de anderen de heer Gielen c.s. op non- actief te stellen. Volgens de heer Gielen is dit besluit niet reglemen tair. Slechts de jongerenraad (een breder samengesteld college) zou een dergelijke beslissing kunnen ne- De meerderheid van het bestuur vond echter dat het de heer Gielen volgens het reglement zelfs had kun nen ontslaan. februari een opleiding van vier maanden voor hen die zich willen gaan specialiseren op het gebied van novelles en korte verhalen. Er zal een korte cursus van 6 we ken gehouden worden voor redacteu ren van Afrikaanse kranten. Er komt een cursus van 14 weken voor predi kanten en ambtsdragers die artikelen moeten schrijven voor de kerkelijke pers en tenslotte volgt er nog een opleiding van vier maanden voor uit gevers. In de te verschijnen verantwoord- dingskrant laat Bengt Simonsson even het licht vallen op één van de jonge mensen die hij heeft opgeleid, Stackson Mwansa. Toen hij zich kwam aanmelden was hij slordig ge kleed, en werkloos, maar op de één of andere manier zag hij iets in de jongen, die zei schrijver te willen worden. Voor zyn volk Stackson werd geen briljante stu dent, maar wel een die voortdurend schreef en voortdurend las. Een ge volg van zijn opleiding was dat deze Jonge man begon te beseffen dat hij als christen een taak had voor zijn gehele volk. Stackson Mwansa heeft nu een belangrijke positie bij het mi nisterie voor gemeenschapsontwik keling vnan Zambia. Toen Simonsson hem onlangs bezocht, zei hij: „Toen ik in Mindolo klaar was kreeg ik een baan als journalist bij een landelijke krant; ik deed wat ra diowerk; maar steeds voelde ik, dat ik wat moest doen, dat mijn volk op een meer directe manier zou helpen. Ik wist wel dat ik nooit een beroemd schrijver zou worden; ik kan riu een maal geen romans schrijven en ook geen hoofdartikelen. Maar ik kan wel eenvoudige verhalen vertellen aan hen die net lezen geleerd hebben en toen ik in Mindolo was, heb ik begre pen, dat als ik iets geleerd heb, het is dat ik mijn broeders hoeder ben en dat ik verantwoordelijk ben voor de mensen om mij heen. Getuigen „Tachtig procent van Zambia's volwassenen kan niet lezen. Wij wer ken hier met zeven hoofdtalen. De regering heeft grote bedragen beschikbaar gesteld om de bestrij ding van het analfabetisme aan te pakken. Hier had ik het gevoel een bijdrage te kunnen leveren. Mijn sa laris is minder, maar hier hoor ik. Mijn sollicitatie als schrijver voor hen. die net lezen hebben geleerd, werd geaccepteerd en nu leid ik deze afdeling." Maar verwacht jouw regering niet volslagen neutraliteit in je geschrif ten, vroeg Bengt Simonsson hem. Hij antwoordde: „Dat is waar, de verha len die ik nu schrijf hebben te ma ken met landbouw, met huishoudin gen en met kinderverzorging, maar ik heb in mijn omgaan met mensen geleerd dat er een diepere dimensie is dan alleen maar vriendelijk zijn. Ik heb veel gelegenheid van mijn christelijk geloof te getuigen." Behalve aan de journallstenoplel- ding ln Zambia kon uit de extra op brengst van Brood voor het Hart ook nog steun gegeven worden aan een nieuw weekblad van de gezamenlijke protestantse kerken in Italië, aan een schriftelijke bijbelcursus op Ceylon, aan een christelijk radiostation ln Malawi en aan het boekencentrum ln Bandoeng. Indonesië geeft boterfabriek aan Zwitserland terug DJAKARTA De Indonesische regering heeft zaterdag een Zwitserse boterfabriek, die door de rege- ring-Soekarno was genaast, aan de vroegere eigenaars teruggegeven. Zwitserland zal 250.000 dollar in vesteren om de fabriek, die 200 ton boter per maand kan produceren, te moderniseren. Vernomen wordt dat Engeland In donesië een krediet van 500.000 pond sterling heeft verleend ter verlichting van de huidige economische Moeilijk heden van het land. Een hiertoe strekkende overeenkomst werd in Djakarta ondertekend door minister van buitenlandse zaken Malik en de Britse ambassadeur Philips. Vorig jaar verstrekte Engeland aan Indonesië een krediet van een mil joen pond sterling. Sint heeft het gevonden. Een fijne plant, waar gever en ontvanger „groeiend" plezier van hebben je Militant anti-communist (Van onze kerkredactie) NEW YORK Kardinaal Francis Spellman, aartsbisschop van New York, is zaterdagmid dag overleden. H\j werd 78 jaar. HIJ stierf als gevolg van een be roerte, binnen twee uur nadat hij in het ziekenhuis was opgenomen voor een routineonderzoek. Vrijdagavond had hij nog een liefdadigheidsdiner bijgewoond. Kardinaal Spellman, die als het hoofd van de Amerikaanse rooms-ka- tholieken werd beschouwd, was meer dan een kwart eeuw aartsbisschop van New York: sinds 1939, toen zijn vriend Eugenio Pacelli paus werd. Vorig jaar bood hij paus Paulus zijn ontslag aan na een verzoek van de paus aan alle diocesane bisschop pen boven de 75 jaar, om dit te doen. De paus aanvaardde zijn ontslag ech- j ter niet. VIETNAM Om zijn politieke uitspraken heeft kardinaal Spellman vaak aan kritiek bloot gestaan. Het zwaarst, toen hij vorig jaar Kerst in Saigon zei, dat de oorlog in Vietnam gevoerd wordt ter bescherming van de beschaving en dat een Amerikaanse overwinning de enige oplossing van het conflict zou zijn. Hij noemde de Verenigde Staten de Barmhartige Samaritaan van de volken. Hij werd onmiddellijk van vele zij den, ook in Vaticaanse kringen, er van beschuldigd de oproep van de paus voor een verlengde wa penstilstand en een beëindiging van de oorlog door onderhandeling te doorkruisen. Zijn militante anti-communisme bleek ook, toen hij indertijd zich schaarde achter de campagnes van „heksenjager" senator Joseph McCar thy. Hij stond kritisch tegenover de vakbonden, streed tegen onzedelijke films, maar kwam ook op voor de rassengelijkheid in de Verenigde Sta ten en voor het laten vallen van de beschuldiging van godsmoord aan het adres van de joden. Ds. Siega (94) overleden (Van een i medewerkers) WINSCHOTEN Op 94-jarige leeftyd is overleden de hervormde emeritus-predikant ds. F. Siega, een van de voortrekkers op oecume nisch terrein. Ds. Siega, geboren op 1873 in Nieu we Pekela, werd in 1898 predikant. Hij stond achtereenvolgens in Schoonoord, Steggerda, Hellendoorn, Hijkersmi'lde, Sellingen en Sc'hiLd- wol'dfe. In 1938 ging hij met emeri taat, waarna hij zich in Winschoten vestigde. ZEIST Zo zal de semi- permanente behuizing Van Van Wees en Weiss er uit gaan zien. Aan dit onderko men, noodzakelijk geworden na de grote brand bij de Broedergemeente, wordt op het ogenblik hard gewerkt. De bedoeling is, dat het vol gend jaar in gebruik komt om alle nu wijd en zijd ver spreid werkende personeels leden (280) weer centraal op te vangen. Het complex, dat uit drie gebouwen bestaat en volle dig wordt bekostigd door de verzekering, zal drie gebou wen omvatten, die door brede slui- zen met elkaar worden verbonden. G. Kunst, is vrijdag in het ziekenhuis I Uitvoerder is Dura's aannemings van de Vrije Universiteit opeenomen, i maatschappij in Rotterdam, onder na een zware hartaanval Hij werd supervisie van Leo G. Visser, ar- plotseling ernstig ziek tijdens zijn chitect in Zeist, verhuizing naar een kleinere woning Van Wees en Weiss, in vakkringen in Amstelveen. I beter bekend onder de naam textiel- concern Vasa, is de grootste groot handel in courante manufacturen van ons land. Eigenares is de Evan gelische Broedergemeente. De ople veringsdatum is vastgesteld op 28 december. Onderhandelingen zijn gaande over «en definitieve huisvesting van Spellman werd 4 mei 1889 geboren in Whitman, een voorstad van Boston. Hij studeerde in Fordham en in Rome en werd in 1916 tot priester gewijd. Hij was de eerste Amerikaan, die (in 1925) verbonden werd aan het staatssecretariaat van het Vaticaan. Hij werkte daar onder kardinaal Pa- celi (de latere paus Pius XII), die hem fn 1932 tot bisschop wijdde. In 1939 werd hij tot aartsbisschop van New York benoemd. Het aartsbisdom New York, dat bij zijn ambtsaanvaarding een schuld van ruim 28 miljoen dollar had, werd onder zijn leiding het rijkste en in vloedrijkste diocees van het land. In 1946 werd hij tot kardinaal ge creëerd. MILITAIREN Kardinaal Spellman was ook mili tair vicaris voor Amerika en was als zodanig de afgelopen zestien jaar steeds tijdens de Kerstdagen bij de militairen overzee. Hij deed dat, zoals kardinaal Al- frink gisteren in een herdenking voor de radio zei, uit pastorale en niet uit politieke overwegingen. De begrafenis is donderdag. Tot zo lang zullen op alle openbare gebou wen van New York de vlaggen halfstok hangen. NED. HERV. KERK Beroepen te Den Helder: B. M. ter Haar te Usselo (O.). Benoemd tot directrice (per 1 dec. j.l.) van een protestants bejaardencentrum te Hengelo (O.): mej. ds. A. M. Broekman, pred. voor bijz. werkzaamh. (ziekenhuis- pred. v. h. Diaconessenhuis) te Rotterdam, Ze wordt emeritus-predikant. Emeritaat verleend (om gezondheids redenen) aan ds. C. A. van der Straaten te Aalburg. GEREF. KERKEN (vrUgem.) Beroepen te Smithville (Ont.-Canada): H. Mostert te Harderwijk. CHRIST. GEREF. KERKEN Beroepen te Murmerwoude: J. Weste rink te Kerkwerve (Z.) EVANG. LUTH. KERK Beroepen te Rotterdam (vac. dr. C. H. Lindijer): mej. L. B. Poppezijn te Eind- UNIE VAN BAPT. GEM. Aangenomen naar Zwolle: M. Cohen te Alphen a. d. Rijn. BOND VAN VRIJE EVANG. GEM. Bedankt voor Amsterdam-centrum: H. Postma te Rotterdam-centrum. BET WEER ll\ ECltOP Y weer min. temp. neer- het concern elders in Zeist. Lei staat namelijk zo goed als vast dat Müncher het bedrijf niet meer op het Broe- 'zürich derplein zal terugkeren. LocèV' De voorlopige behuizing komt tot wenen* stand op een braakliggend terrein innsbrueh terzyde van het Slot, achter voor- onbew. half bew zw. bew. licht bew. onbew. gisteren slaj

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1967 | | pagina 2