KUNST-KOMPAS DOLGEDRAAID Dat kan alleen in Amerika BABY-QUIZ SUMMUM VAN TELEVISIEDWAASHEID Skippy: onverdroten net zo als Flipper Haags koor zingt negrospirituals ZATERDAG 25 NOVEMBER 1967 Lucy Ball ster in Monte Carlo (Van onze radio* en tv-redac- tie) MONTE CARLO Tussen 5 en 17 februari is het weer groot feest in Monte Carlo, waar het amusement van de televisiefilm voor de achtste maal, en nu gesanctioneerd door alle tv-lan- den. tijdens een klinkend festival wordt beoordeeld. Het prinselijk paar is hierbij altijd sterk betrokken, het opent en sluit het festival en het woont allerlei kostbare evenementen bij. Dat prinses Gracia eenmaal filmtriomfen vierde in haar ge boorteland Amerika wordt daar bij nooit vergeten; altijd is een grote ster van overzee middel punt van de festiviteiten. Ditmaal valt die eer te beurt aan Lucille Ball, die een plaats krijgt in de jury en overal zal verschijnen. Zoals gebruikelijk komen klei ne sterren en kometen met haar mee, want wie zich laat zien tij dens het festival in Monte Carlo wordt genoemd en zo eist het de reclame. Intussen hebben reeds 23 lan den voor deelneming aan de wedstrijden ingeschreven. Radiokerkdienst uit Rotterdam (Van onze radio- en tv-redactie) HILVERSUM Het C.V.K. zal op zondag 10 december de avond dienst in de gereformeerde kerk van Rotterdam-Delfshaven op Hilversum II uitzenden. Dr. J. C. A. van Loon preekt over Ezechiël 12: 21-28 met als motto „Gods uitstel is geen af stel". Een zanggroep onder lei ding van Leen 't Hart uit Delft luistert het muzikale gedeelte van de dienst op. Organist is drs.^Joh. Luijkenaar Francken. Van onze radio- en tv- redactie HILVERSUM Wij als Nederlandse kijkers, mogen af en toe in de avond-pro gramma's verwend worden met een spel of quiz, in Amerika gaat dat heel an ders toe. Hier begint 's mor gens om half negen het eer ste spel en wie nu maar lustig schakelt van de ene zender naar de andere (men heeft er in doorsnee 8 tot 11 ter beschikking) kan zich achter elkaar met wedstrij den om dikke prijzen amu- D^t gaat de hele ochtend door en 's middags kan men ook te kust en te keur gaan bij de quiz. Alles aangeboden door diverse firma's uiteraard en rijkelijk doorspekt met reclame boodschappen. In totaal gaan er dagelijks in de VS zo'n 30 verschillende spelprogramma's uit en vele daarvan komen elke dag terug. Dat de programma-makers ten slotte tot de dolste dingen komen om een nieuwe attractie te be denken, moge niemand verbazen. Het allernieuwste is nu „Ba by-game", oftewel Babyspel. w ie» Hiervoor moeten moeders met babies van 8 maanden oud naar de studio komen. De babies wor den in een grote wieg gelegd en dan wordt een rij speeltuigjes binnen het bereik van hun hand jes gehangen. Dat zijn bijtringen, rammelaars, belletjes, poppetjes, kleurige ballen en grappige dier- Het ga^t er nu om, naar welk speelgoed de baby het eerst grijpt. De moeders moeten dat voorspellen. De baby krijgt di verse kansen en moeder mag het kleintje, dat haar toch niet verstaat, aanvuren. Elke keer als de voorspelling uitkomt, krijgt moeder een pluspunt en wie aan het einde van de strijd de meeste punten heeft verzameld, wint het spel en ontvangt maar liefst hon derd dollar voor elke treffer. Dit spel gaat er in als koek. Dagelijks komen er moeders met haar slimme babies in de studio, want de prijzen zijn hoogst aan lokkelijk. Bovendien is zo'n ver zameling babies vertederend om aan te zien. dus de fabrikant van baby-artikelen die deze uitzen dingen sponsort, heeft geen ge brek aan kijkdichtheid voor zijn programma. Het is opmerkelijk, dat ln een land waar verreweg de meeste getrouwde vrouwen een werk kring buitenshuis hebben, toch zo geweldig kan worden gespecu leerd op het juist overdag kijken door vrouwen. Men kan dat doen omdat vooral in de grote steden de arbeidstijden ver uit elkaaï liggen. Een werkende vrouw behoeft niet een ganse dag van huis te zijn, zij kan in de prille ochtend, enige uren overdag, 's avonds of ook wel 's nachts aan het werk Bovendien zijn de huishoude lijke verrichtingen door tal van elektrische apparaten en prak tische inrichtingen zo vereenvou digd, dat daarin ook al geen dag taak is te vinden. Het poetsen, boenen, wassen en strijken dat de Nederlandse huisvrouw in haar volle opgesierde woning doet, het dagelijks boodschappen doen en zorgvuldig kokendat is in de ..nieuwe wereld" alle maal sterk gereduceerd tot bij komstige handelingen, zoals U ook regelmatig kunt zien in bijv. tv.-feuilletons uit Amerika. Zodoende blijft er voor de Amerikaanse huisvrouw, hoe dan ook, genoeg tijd over om naar de tv te kijken, hetzij vroeg of laat, dat doet er niet toe. Op elk uur van de dag is er flinke kijkdicht heid en daarvan profiteren de sponsors royaal. Conny wan den Bos wordt meer en meer uitgekozen om bij internationale gebeurtenis sen Nederland zingend te ver tegenwoordigen. Kort geleden deed zij dat op het spektakulaire Bundes Pressebal in Bonn, van avond heeft zij een plaats bij de Europese danskampioenschappen 1967 in Treslongwaarvan de NTS een uitzending verzorgt. Amiidere Nederlandse artiesten die hierbij optreden zijn Malando en de zijpen en Les Shaloms. Politieke verkenning ook op zondagavond (Van onze radio- en tv-redactie) HILVERSUM Bijna geen dag laat via de beeldbuis de politiek ons met rust. Ook op zondagavond komt de KRO in de weer met een soort stembusverkenning naar aanleiding van een onderzoek dat aansluit op het boek van drs. G. P. A. Gruyters dat binnenkort van de pers komt: Nieuwe experimenten in de democratie. Vertegenwoordigers van vrijwel alle partijen zijn morgenavond in de KRO-studio om zich in deze „verkenning" te verdiepen. Het onderzoek richtte zich (zoals gemeld) mede op de vraag, wie men (2000 kiesgerechtigden werden geënquêteerd) als minister-president zou wensen. (Van onze radio- en tv-redactie) HILVERSUM Weldra zal de Nederlandse jeugd dromen van Skippy en zal er op de Ve- luwe een Kangoeroepark moe ten worden ingericht, want Flipper heeft een Dolfinarium opgeleverd en dat volgde op de Lassie-rage die hele kennels uit de grond stampte. Zondag begint in „Monitor" de nieuw jeugdserie „Skippy", die onverdroten de Flipper-for- mule volgt. Wij hebben hier al eens eer der op gewezen, dat beroeps- tv-stripschrijvers voor niets' staan als het om ideeën gaat. Een be proefd foefje, een paar hand grepen en je hebt een nieu- Eerst en vooral: neem een moederlijke vaderfiguur (alsje blieft geen Mama's!) voor het charmante „halve" gezin, en geef de man twee zoontjes van wie de ene mee-baast over de andere. Verander nu het water in een bos, de opzichter van de waterwerken in een houtvester, de dolfijn die vrij in de golven leeft en het hartsvriendje is van de jongens, in een kangoeroe die even vrij rondspringt in de bos sen en je kunt nieuwe avon turen gaan bedenken waarin een opmerkelijk dier de hoofd rol speelt. Alzo: het verhaal is weer ge situeerd in een soort natuurre servaat. nu het Waratah National Park in Australië. Meneer Matt Hammond is er houtvester, de jongetjes heten Mark en Sonny, de kangoeroe Skippy. Vanzelfsprekend wordt Skip- py's vrijheid af en toe belaagd en treedt hij herhaaldelijk op als redder van de jongens. Het zal allemaal weer heel spannend en hartveroverend worden en bijzonder bemind bij oud en jong. In de eerste aflevering wil ene dr. Alexander Stark Skippy van gen voor zijn privé-dierentuin en daartegen verzetten natuur lijk dier en jongens zich gewel dig. Skippy behoudt zijn vrij heid. anders was het verhaal meteen uit. Papa Hammond wordt ge speeld door de acteur Ed De- vereux. die zowel in Australië als in Engpland vele films heeft gemaakt. Ken James, die ook al behoorlijk wat camera-erva ring achter de rug heeft, is Mark en voor Sonny werd Garry Parkhurst gekozen uit honder den Australische jongens, die op een daartoe geplaatste adverten tie afkwamen. Schoolschrift (Van onze onderwijsredacteur) Vhmo groeit weer Een zo op het eerste gezicht vrij saaie instelling als het Centraal Bureau voor de Statistiek kan niettemin heel boeiende informatie verschaffen. Als men maar vergelijkend wil lezen. Uit de pas gepubliceerde voorlopige cijfers over de groei van het vhmo blijkt onder meer, dat de geringe groei die tot vorig jaar een feit leek, zich niet heeft doorgezet. Wanneer men de nieuwe cijfers van september 1967 bestudeert, merkt men dat het totaal aantal leerlingen inclusief de brug klassen steeg met ongeveer 4,5 procent. Nog belang rijker is dat het aantal voor het eerst toegelatencn relatief nog sterker toenam. Tevens naderen de aan tallen jongens en meisjes die vhmo volgen elkaar steeds meer. Een vorm van emancipatie. Meer experimenten In het jaar voor de invoering van de Mammoetwet is een overzicht van de experimenten aan vhmo-scho- len bijzonder leerrijk. Ook die verschaft het CBS. Het protestants-schristelijk onderwijs blijkt nog altijd kop loper met in 1967 liefst 35 experimenten, gevolgd door het rooms-katholiek onderwijs, dat aan dertig scholen proeven met de nieuwe onderwijsvormen neemt en het openbaar onderwijs dat aan 26 scholen experimenteert. Uit de cijfers blijkt dat het rooms-ka tholiek en het openbaar onderwijs thaps veel sterker bij de experimenten betrokken zijn dan het voorgaan de jaar. Tenslotte nog een interessant feit: evenals in 1966 is dit jaar de groei bij het protestants-christelijk vhmo het grootst geweest. SVB vraagt meisjes Van alle studentenorganisaties is de Studenten Vakbeweging Amsterdam stellig de boeiendste. In het orgaan van die naam valt de lectuur altijd uiteen in tweeën: in vermaak en kritiek. Uit de eerste rubriek het volgende. De redactie vraagt „meisjes voor de voorpagina". Hippe vrouwe lijke studenten, die mogen reageren onder nummer SX 67/1001, moeten er wel op rekenen dat hun intel lectuele vermogens nauwelijks gewogen zullen wor den doch dat aan hun uiterlijk schoon en de bereid heid dat te tonen, wel hoge eisen gesteld zullen wor- Vervolgens een voorbeeldje van de tweede soort, de kritiek. Dat. is altijd hetzelfde chapiter: nu al maan den lang het studietoelagenbeleid. Het blad laat deze keer mejuffrouw Marga te 's G. tijdens een love-in in het V-park te Amsterdam klagen: „Ze kleden je zomaar uit, en vorig jaar had ik nog een toelage." De redactie voegt daar bezorgd aan toe: „Laat u zich zo maar uitkleden? Kom nou, u wordt meteen SVB-lid" Duitse klachtenlijst Op de Duitse universiteiten blijft het rommelen. Studenten aan de 33 instelling voor hoger onderwijs in de Bondsrepubliek beginnen het nu al twintig jaar durende gesprek over onderwijsvernieuwing danig beu te worden. Ze hebben ook wel reden om zich te beklagen, omdat de Duitse universiteiten hun eigen grondwet hebben en de deelstaten maar handelen naar eigen goedvinden. Van een gecoördineerd beleid kan derhalve geen sprake zijn. Vele Duitse studenten vra gen zich de laatste tijd af waar en wanneer zij zo spoedig mogelijk hun studie kunnen afronden. Aan de ene universiteit gaat dat gemakkelijker dan aan de andere, maar plaatsgebrek maakt het nemen van een overstapje haast onmogelijk. VANAVOND TE ZIEN Ned. 1 AVRO 7 07 uur aflevering The Thunderbirds. 8.20 uur spelletje „Wie van de drie?" 8.55 uur Weekendshuw met Johnny en Rijk, daarna Western-serie High Chaparral. 10.50 uur (NTS) directe reportage Zuidamerikaanse dansen, wedstrijd in Treslong. Ned. 2 NCRV 7.03 uur programma over oude glorie van Mont- parnasse. 8.20 uur Franse aflevering van „De parallelle wereld", spionageserie. 9.20 uur familieprogramma „Postbus 1000". VANAVOND TE HOREN Hilversum I VARA 8.15 uur Malando en de zijnen treden óp. 8.50 uur hoorspel „Het verlies van Linda Heesters". 10.40 uur van alles wat in Loco en 11.05 uur herhaling van uitschieters. Hilversum II KRO 7.30 uur Sjook, voor twens. 8.04 uur verzoekplaten. 10.00 uur Cursief, gedurfd magazine, en 10.45 uur Goal. muzikaal sportprogramma. ZONDAG TE ZIEN 1 KRO uur Nina en Frederik in hun show. met gasten. uur programma over huidige verkiezingskansen in Nederland. 2 VARA uur (NTS) jeugdfeuilleton Axel Nort. uur (na een film over kraanvogels) verdere avon turen van „Een zekere Jozefien". uur aflevering Z-Cars. uur Mies Bouwman reikt gouden platen uit en daarna de show van Bruce Forsythe. ZONDAG TE HOREN Hilversum I AVRO 7.55 uur (VPRO) modern programma over mediteren en protesteren. 8.30 uur Rits, open programma. 9.30 uur opnamen van het Festival van Vlaanderen, serieuze muziek. 10.50 uur Franse chansons en tot besluit amusement in Assen. Hilversum II NCRV en KRO 7.07 uur koor- en solisten in Musica Sacra (Tele- mann). 8.10 uur Zondagavondzang uit Leeuwarden. 8.30 uur gaat Jules de Corte platen draaien en 9 uur volgt het hoorspel „Cellulair" van Guus Baas. 10.45 uur Audio, informatie voor muziekliefhebbers. PROGRAMMA'S RADIO V ANAVOMI 20.IS Stereo: Tango-rumba ork. 21*25 ^Ureo:'!C Waeisorkhïl 50 mo\1etO23.05 "oogteRunten" u" 21.50 Wegen dat schuin M-,k ikt. 22 50 TELEVISIE VANAVOND Nederland I. NTS: 18.55 Pipo de Clown. 19.00 Journ. STER: 19.03 Reel. AVRO: 19.07 In kleur: The Thunderbirds. TV- film. STER: 19.56 Reel. NTS: STER. 20 i6 Reel AVRO 20.20 Weekendsh 21 «5 In klei RADIO 11DRGEN opini AVRO: 12.00 Bonte 13.07 Actualiteiten. waarin incl. De toestand in de we reld. lezing: 13.25 Radlo-pei certgebou' Cursus müzleklui! van levensbeschouwelijke in stellingen; VARA: 173)0 Heril-i- Ni'euwsNRU;J *18.05Sportxè- VARA: 18.30 Klatergoud: mu zikaal feuilleton^19.00 discus- werp: VPRO: 19.30 Nieuws: 19.35 Chanons. 19.55 Mediteren 20.20 Pan: cabaretachtfge noti ties: AVRO: 20 30 Voor de jeugd; 21.30 Festival van Aansluitend: Belgisch kest: 22.30 Nieuws; 22.40 Actualiteiten^ 22.50Fran- strumentaal trio en hot-vlo- list; 23.55-24.00 Nieuws. siek platenprogramma'; 8.55 In- Klas Gewijde muziek: IKOR: 18.30 Beschouwing over het kerst lied Ere zij God; 18.45 Kerk Nieuws^ 19.07 Klassieke gewij- trachtlng op %et ^Tweede Va ke grammofoon: rspel: 21, grammof oonmuziek godsdienstige vraag- siuKKcn: 22.30 Nieuws 22 4'' Overweging: 22.45 Muzlkab leefhebbers: 23.55-24-00 Nieuws Hllv» 93)2^ Licht platenprojramma N?eu^^ ^.'tn^B^M^^er^PÓpfes'-l dèrs: *15.00*Nieuwst l5.02l*Athe- de gastarbel- 18 00 Gevarleerc TELEVISIE MORGEIN' ring te Breda: NTS: 14 00-15.30 Teleac: 14 00 Doorbouwen n de winter (5) 14 30 Polemolo CVK/IKOR/HKK19-00 Bijbel- eugd: VARA: 19.30 Bespied - ■eportage\V°NTS: 2"o.00 Jour- ïaal: VARA: 20.05 Een zekere rozefien. TV-feuilleton: 20.35 Z- - RADIO MAANDAG VPRO: 7.55 Deze dag. VARA: 8.00 Nieuws. 8.10 Ac tualiteiten. 8.20 Actualltelten- show. (9.35 Waterstanden en ten). NRU: 11.00 Nieuws. 11.02 Premières door de Nederland se radio-orkesten. VPRO: 12.00 Blauwe maandag: gevarieerd o: Ontmoeting NRU: 10.00 Nederland muziek in de komend» dagen <opn.) KRO: 110 Schoolradio. 14.15 Fragm stige uitzending. Soms zie je er geen barst van DE Kompas-tentoonstel ling in het Van Ab- bemuseum te Eindhoven geeft volgens de catalo gus een overzicht van de kunst in New York sinds 1945. Wie echter naar de „lichtstad" reist in de ver onderstelling, specifiek Amerikaanse uitingen te zullen zien, komt tot de ontdekking dat de exposi tie feitelijk onder valse vlag vaart. Wat er hangt, is niet kenmerkend voor de nieuwe wereld, maar toont slechts hoe ook in de Verenigde Staten de huig naar de internatio nale mode-wind wordt ge hangen. Een tweede misleiding trej- jen wij aan in de zeer uit voerige en weinig kritische inleiding. Daarin suggereert museum-directeur Jean Lee ring da\ het getoonde moet worden bekeken als een revolte tegen de schone kunsten van Europa, als symptomen van de worste ling om zich te bevrijden van Europese invloeden. Onlogisch Wie mag dan wel de stuwende figuur zijn geweest? Wij citeren ir. Leering: ..Willem de Kooning. Zijn persoonlijkheid oefende op velen zo'n sterke invloed uit, dat het type van de Amerikaanse kunstenaarspersoonlijkheid we zenlijk door hem werd bepaald". Bij zo'n volzin gaan de wenk brauwen toch even omhoog. Want Willem de Kooning is nl. een „geheide" Rotterdammer (van 1904) die, ofschoon hij sinds 1926 in de V.S. leeft, een eigen zinnige Hollander en pure schil der is gebleven. En wat die Ame rikanen betreft die zo nodig „los van Europa" moesten, zij bezaten zo weinig persoonlijkheid dat zij wij citeren opnieuw uit be wondering voor De Kooning „on bewust zijn Hollands spraakac- cent overnamen". Humbug Dit is niet het enige staal van tegenstrijdigheid en gebrek aan logica in de inleiding. Bij nuch tere ontleding van de gewichtig aandoende formuleringen blijken vaak leegheid en onzin. Zoals bij Robert Morris van wie ir. Lee ring zegt. dat deze „het referen tiekader van het object verschuift naar de ruimtelijke si tuatie. waarin de werken zich bevinden, en naar de toeschou wer, die het werk in deze ruimte Naïef waarneemt." Een oude brandslang en plank bevestigen op een paneel is ook „kunst". Deze diepzinnige verbeelding van Wall Streel is Robert Rnusenberg, die in 1964 de grote prijs tan de schilderkunst op de biennale van Venetië kreeg toegeschoven. ren Of bij Roy Lichtenstein die stupide stripplaatjes en andere banaliteiten in absurde vergro ting voorschotelt. Frank Stella: „Als een Egyptische landmeter karteert hij vanuit de rand elke vierkante decimeter van het schilderijoppervlak. Zoiets lijkt heel wat, maar gaan we er op de tentoonstelling naar zoeken, dan ontdekken wij niets meer dan een uit triplex gezaagde, grijs geverfde driehoek, die domweg in een hoek van een van de zalen is geplaatst. Nog een mooie: ergens hangt een verminkte letter W, reusach tig groot (ongeveer twee bij vier meter) en beschilderd met lijn tjes, meer niet. Bij dit werk van de figuurzager Frank Stella, schouwt de inleider echter die per. Hij zegt: „Als een Egyp tische landmeter karteert hij vanuit de rand elke vierkante decimeter van het schilderijop pervlak door middel van patro nen van parallelle lijnen". Onzichtbaar En wat denkt u van deze: „In het werk van Ad Reinhardt wordt het valeurverscliil weer op geheel andere wijze geminima liseerd door alle veranderingen in kleur en toon aan het (don kerste) eind van de waar- denschaal te laten plaats vinden tot op de rand van onzichtbaar- In rond Nederlands gezegd: van Reinhardt hangt er een doek waarop je „geen barst meer ziet" omdat het vrijwel monochroom t geverfd is. riven weinig valt er te beleven aan het „werk" van Robert Mo therwell. die stukken grauw pak papier achter glas plakt en de „cultuurdragers" zo gek krijgt, dat ze het als kunstwerk expose- Dc heer Leerling schijnt te ge loven dat de Amerikanen uit „in nerlijke noodzaak" op groot for maat aan de weg timmeren. ZtfU het niet veeleer iets te maken hebben met naïeviteit en met die instelling dat „bij ons in de Sta tes alles big, en bigger en biggest Voor ons en dat mag u mis- sehien te radicaal of zwart-wit geredeneerd vinden. is veel van het in Eindhoven ten toongestelde een buiten propor ties geraakte etalering van ar tistiek onvermogen en geestelijke armoede. Genomen Als wezenlijk kompas kan trouwens deze tentoonstelling niet dienen, waar immers slechts 23 deelnemers met 67 werkstuk ken exemplarisch staan voor een zeer bepaalde, zogenaamd voor uitstrevende richting en zeer beslist niet voor het werkelijke Amerika. Want ook in Amerika leeft nog een andere kunst, stel lig niet de mindere van wat „in" heet en in de meeste gevallen rijker van geest en dus waarde- Tot 17 december kunt u in het Van Abbemuseum het wezen van dit kompas ondergaan; naar be lieven als revolte tegen de schoonheid, als uiting van een tijdgeest, als charletannerie van gehaaide moneymakers of met het gevoel dat u „genomen" TON HYDRA ONDER het label Te Deum heeft Dureco een goed verzorgde langspeelplaat (ste reo en mono afspeelbaar) uit gebracht van het Amerikaan se Protestantse Kerkkoor uit Den Haag dat onder leiding en met solistische medewer king van de uitnemende zan ger Henry Blackmon en met Kees van der Ben als bege leider negro-spirituals zingt. Het Amerikaanse ensemble heeft een goede reputatie. Ruim tien jaar geleden werd het opge richt. Buiten het aandeel in de eredienst verzorgt het koor twee maal per jaar een concert, dat zijn vaste kring van enthousiaste toehoorders heeft bekend, zijn muzikale opleiding in Amerika. Hij maakte destijds deel uit van de bezetting voor de negeropera ..Porgy and Bess". Na een wereldtournee bleef hij in Europa. In ons land rekent men hem al tot de top van eigen bo dem. Tot de expressief en met toe wijding gezongen liederen op de plaat behoren: „I'm goin to tell God all my troubles", „Deep Ri ver". „Go tell it on the moun tains" en „I want Jesus to walk Ongetwijfeld zullen velen zich door tekst en sound van deze r.e- gro-spirituals sterk voelen aan- Henry Blackmon genoot, zoals gesproken, (no. 11.918).

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1967 | | pagina 17