Nederlandse joden geven hun
tradities en gebruiken prijs
Een woord voor vandaag
Hongaarse theoloog
plotseling ontslagen
Kerk in jaar
gehalveerd
Zo maakt u in een wip een vurrukkulluk toetje
CJVF-STUDIEDAG
OVER HUWELIJK
IN DEZE TIJD
Kerken moeten met de
overheid samenwerken
brengt
jood
in verwarring
Dualisme
westerse
1
VRIJDAG 17 NOVEMBER Wgfl
De farizeeën komen bij de Here Jezus met de vraag: „Is het
een man geoorloofd zijn vrouw weg te zenden?" De vraag is
in kerkelijke kring nog actueel. De Rooms-Katholieke Kerk
zegt dat echtscheiding niet mogelijk is. Ook Episcopaalse
kerken zeggen dat gewoonlijk. Protestanten denken er vaak
anders over.
Maar bij de farizeeën leeft geen verlangen naar een eerlijk
antwoord. Zij komen tot de Heer om Hem te verzoeken.
Misschien dachten ze dat de discipelen om Hem te volgen hun
vrouwen in de steek hadden gelaten of weggezonden. Als Hij
zou zeggen dal dat juist was. konden ze Hem ervan be
schuldigen de Goddelijke wet ie overtreden.
Maar Christus kiest de andere kant. Zij wilden Mozes' woorden
tegen Hem in het veld brengen. Hij maakt gebruik van Mozes'
woorden. Maarzegt Hij, Mozes stond echtscheiding toe met
het oog op uw hardheid ran harten. Wat God samengevoegd
heeft scheide de mens niet.
Christus graaft dieper dan de farizeeën. Wie zijn vrouw de rug
toekeertzegt Hij als het ware, keert God de rug toe, maakt
stuk wat Hij geschapen heeft. Echtscheiding is geen sociale
zonde, maar een zonde tegen God. Wij draaien het om. Wij
zeggen: Wat zeggen de mensen ervan en antwoorden soms:
Daar trek ik mij niets van aan. De echte vraag is: Wat zegt
God ervan?"
We lezen vandaag: II Corinthe 13 1-13.
COMMUNISTISCHE DRUK OP DE
HERVORMDE KERK \EEMT TOE
(Van onze kerkredactie)
DEBRECEN Prof. Török,
de dogmaticus van de oudste
hervormde theologische facul
teit in Hongarije, Debrecen, is
op staande voet ontslagen. Bo
vendien is hem verboden om de
faculteit uog langer te betre
den. Het ontslag werd hem aan
gezegd door bisschop Bartha.
Tevens werd hij gewaarschuwd,
dat indien van het westen uit stap
pen worden ondernomen om hem te
helpen of om tegen zijn ontslag te
protesteren, hij zelfs geen pensioen
zal ontvangen. Er werden geen rede
nen voor het ontslag gegeven, noch
kreeg deze hoogleraar de kans om
zijn ontslag met de kerkelijke leiding
te bespreken.
In augustus werden in Boedapest
drie voormalige protestantse jeugdlei
ders gearresteerd. Naar wij verne
men zitten zij nog steeds in voorar
rest. Zij weten niet waaraan zij hun
arrestatie te danken hebben.
Gevreesd wordt dat ook anderen
binnenkort uit hun ambt zullen wor
den ontzet of gevangen genomen. Het
ontslag van prof. dr. Török wordt
gezien als een waarschuwing voor
hen die zich niet slaafs willen onder
werpen aan de leiding van bisschop
Bartha.
van Kerken was Bartha met zijn Hon
gaarse Lutherse collega de enige die
zich aan de zijde van de Russen
schaarde, toen zij een veroordeling
van Israël eisten. De andere afge
vaardigden van achter het ijzeren
gordijn steunden de Russen toen niet.
(Van onze kerkredactie)
WERKENDAM De christelijke
gereformeerde gemeente alhier heeft
besloten aansluiting te zoeken bij de
Oud-Gereformeerde Gemeenten in
Nederland. Daarmee zijn in ruim een
jaar alle vacante gemeenten van het
toch al kleine kerkverband der
Christelijke Gereformeerde Gemeen
ten overgegaan naar de Oud-Gere
formeerde Gemeenten in Nederland.
Urk, Vlaardingen en Den Helder
gingen Werkendam voor. Over zijn
nog Gouda, Gouderak en Rotterdam-
Zuid. die alle een predikant hebben.
Het besluit werd met bijna alge
mene stemmen genomen op een lid-
matenvergadering na een uitgebrei
de bespreking, die onder leiding
stond van ds. J. van den Poel uit
Ede. De kerkeraad motiveert de
stap door te wijzen op het kleine
aantal predikanten, waardoor het
beroepingswerk in een impasse was
geraakt. De gemeente is bijna twee
jaar vacant. Nu hoopt men spoedig
weer een eigen predikant te heb
ben.
Urk. dat vorig jaar overging, kreeg
nog voor de aansluiting een feit was,
alweer een predikant in ds. E. du
Marchie van Voorthuysen. Vlaar
dingen heeft dezer dagen ds. Van
den Poel beroeoen.
Overigens zijn 52 van de 61 oud-
gereformeerde gemeenten vacant,
terwijl de negen m-ed'kanten allen
ouder ziin dan v«'ftie jaar (vijf zijn
de »estig al genasseerd).
Het kerkverband der Christelijke
Gereformeerde Gemeenten ontstond
in 1947. toen de Christelijke Gere-
Kerk«m in een 'eergeschil
ds. H. V;e««»r Mzn. te Rotterdam-
Zuid scho-ctpn. D<ve leidde de groen
tot vorig iaar. maar legde to<»n z""n
amht neAr »n keerde Christe
lijke Oerpfnrmeerde Kerken terug,
waar over zijn status nog niet be-
sl'st is.
De meeste christeliike gerefnr-
meer-to ziin echter niet
HA Ch-istemv» Gerpfp-^AArde
vArken 7,r> w?c Werken
dam oArsnrnnkelii'k een hervormde
iet V'-rre-OmUpn houdt haar zpsde al-
ïemenp vewderiu» van 7 tot 1* ianu-
iri in MaaIj)» 'TjiHja). de stad van Ja-
mh Chelli. Ris«"hoo Stpnhpo van de
*nt»li>aanse kerk van Zuid-Tndia pre-
;ideert de ODeningsvergadering.
Men wil niet langer
aparte groep zijn
Meer dan helft gelooft
niet meer in God
(Van een onzer medewerkers)
AMSTERDAM Van de joden in Amsterdam gelooft meer
dan de helft (54 procent) niet in God en is 85 procent van oor
deel. dat de messias nimmer zal komen. Drie kwart (76 procent)
neemt niet aan. dat God Israël heeft uitverkoren.
procent kan trouwens nog maar He
breeuws lezen.
Alleen de staat Israël blijkt voor 68
procent een bindmiddel te zijn en
voor velen het enige joodse bindmid
del. Maar de 32 procent, die voor
Israël geen belangstelling heeft, heeft
ook geen andere joodse interessen.
Overigens blijkt tweederde van de
Amsterdamse joden vestiging in
Israël nimmer te hebben overwogen.
De indentificatle met Israël wordt
dan ook voor velen ingegeven door
de houding van de Nederlandse bevol-
He j king. Dr. Wijnberg meent daarom.
Deze cijfers staan in het
proefschrift „De Joden in Amsterdam
- een studie over verandering van
hun attitudes", waarop dr. S. Wijn
berg vanmiddag aan de universiteit
van Utrecht is gepromoveerd tot doc
tor in de sociale wetenschappen. Het
onderzoek van de heer Wijnberg
(waarvoor hij irf 1962 210 Amster
damse joden, ouder dan achttien
jaar. interviewde) maakt duidelijk,
dal vervlakking en verval van tra
dities de sterkste kenmerken zijn
voor de joden in Nederland.
Reeds eerder had een demogra
fische studie aangetoond,
joodse gemeerschap in ons land haar
einde met rasse schreden tegemoet
gaat. omdat het sterftecijfer en het
aantal emigranten vele malen het ge
boortecijfer overtreft.
Ook uit het onderzoek van de heer
Wijnberg blijkt, dat de joodse ge
meenschap met iedere nieuwe genera
tie een stap dichter bij haar einde
komt. Want steeds minder is er spra
ke van een joodse leefgewoonte.
Typerend is, dat een van de 71
enquêtevragen moest worden ge
schrapt. Ze betrof d«? Talmoed, het
literaire werk, waarop het gehele
rabbijnse jodendom gebouwd is. De
eerste proefpersonen wisten niet
eens, wat de Talmoed was. Slechts 36
PROTEST
In Amerika heeft een vereniging
van Hongaarse hervormde predikan
ten hij bisschop Bartha geprotesteerd
tegen de arrestatie van de drie voor
malige jeugdleiders. Zij schreven
hem dat zij de groeiende dialoog tus
sen de Hongaarse hervormden in de
V.S. en de hervormden In Hongarije
rullen afbreken al* de drie gear
resteerde ambtsdragers, een predi
kant en twee ouderlingen, niet wor
den vrijgelaten.
Leider van de Amerikaans- Hon
gaarse groep is ds. Andrew Hamza in
New York. Hij deelde mede dat hij
bisschop Bartha reeds om informatie
heeft gevraagd, maar geen antwoord
heeft ontvangen.
Tijdens een bijeenkomst in de staat
New Jersey zei hij: „Bisschop Bartha j hebben. Er zijn
heeft de politieke en godsdienstige mogelijkheden
macht en kan als hij dat wil zich
tegenover de regering opstellen. Naar
ons gevoel is het nodig dat hij dat nu
doet."
STEUN
In Hongaarse kringen in West-Eu
ropa wordt geklaagd, dat bisschop
Bartha geen ander doel voor ogen
schijnt te hebben dat de staat en de
communistische partijbelangen bij de
kerk te behartigen in plaats van om
gekeerd. Hij is meer communist dan
de partij, zo wordt gezegd.
(Van een onzer verslaggeefsters)
ITTRECHT Het zou mis-
J schien eens goed zijn een
statistisch onderzoek te doen
hoe verliefden elkaar ontmoet
niet zoveel
elkaar te
inden. Dit zei gisteren prof. dr.
E. L. Smelik emeritus-hoog
leraar in de ethiek te Amster
dam in zijn lezing op de studie
dag van de Christen Jonge
Vrouwen Federatie (CJVF) in
Utrecht.
De opkomst in het Swellen-
grebelhuis was groot en veel
christelijke vrouwenorganisaties,
waaronder verschillende rooms-
kahtolieke hadden zich laten
vertegenwoordigen.
het
mensen bij elkaar brengt, vind ik het
toch een moeilijke zaak om dat van
ieder huwelijk te zeggen.
Een ander zaak is het om te zeg
gen: Ik dank God. dat Hij mij deze
man of vrouw heeft gegeven.
Over sexualiteit zei de- spreker, dat
we in een tijd van oversexualisering
leven als reactie op de vorige eeuw,
maar dat nu het uiterste wel is be
reikt Sexualiteit in het huwelijk is
geweldig belangrijk, maar lang niet
alles, wel als die gestoord is.
Arbeid voor de gehuwde werkende
vrouw achtte hij in vele gevallen
wenselijk. Voor de vrouw is het goed
zelfrespect te krijgen of te houden.
terwijl de man enigszins wordt be
vrijd van zijn „tirannie".
In het kader van dienstplicht voor
jongens meende de spreker, dat het
goed is een soort maatschappelijke
dienstplicht voor meisjes in te stel
len.
Over huwelijk en gezin merkte hij
op, dat de betekenis van het gezin
voor de opgroeiende kinderen niet
kan worden onderschat. Tegen de
uitspraak: de ongehuwde vrouw
heeft recht op ec-n kind. stelde hij
uitdrukkelijk: het kind heeft recht
op een vader. Het geluk van het kind
wordt verwoest door de vader te la
ten ontbreken.
„Het huwelijk in onze generatie is
niet aanlokkelijk geweest voor het
komende geslacht", bekende prof.
Smelik. „Het tegenargument van de
ouders is echter: „doe het zelf beter".
Ik ben geen huwelijkspessimist.
Daarom zeg ik, dat ik zeer veel hu
welijken ken, die uitstekend zijn,
maar ik zeg niet „ideaal". Er is. altijd
iets te verwerken of te overwinnen."
Hij meende dat het goed was als
echtgenoten eens een paar dagen per
jaar op huwelijksvakantie gingen,
dat wil zeggen alleen voor elkaar zijn.
Athenagoras sloeg
Oostenrijk over
WENEN Patriarch Athenagoras
is uit Londen rechtstreeks naar Is-
tanboel gevlogen. Vlak voor zijn ver
trek zegde hy wegens oververmoeid
heid zijn bezoek aan Oostenrijk, dat
twee dagen zou duren, af
Athenagoras /ou in Oostenrijk
aartsbisschop König ontmoeten.
maar daarnaast had de regering
een groot program voor hem opge
zet. waarbij een erepromotie en een
ontmoeting met president Jonas en
andere leden van de regering.
De Oostenrijkse pers schrijft, dat
de patriarch daar nogal boos over
zou zijn geworden, evenals over het
feit. dat men geen ontmoeting met
de leiders van de protestantse kerk
had gearrangeerd, waarmee hij zich
door het gemeenschappelijk lidmaat
schap van de Wereldraad verbonden
voelt.
„Zijn we zo getrouwd'
onderwerp van de interessante en
geestige lezing van prof. Smelik als
sluitstuk op een serie artikelen van
diverse medewerkers in het orgaan
van de CJVF.
Het officiële huwelijk noemde hij
een motie van wantrouwen. „Waarom
moeten er altijd autoriteiten bij ko
men? Maar ik geloof dat we die mo
tie toch moeten aanvaarden. De twee
verliefde mensen moeten even tot de
nuehterneid van een papiertje wor
den gebracht.
Romantisch
Het is typisch dat wij in het
westen vaak te romantisch en idea
listisch zijn ingesteld ten opzichte
van het 'nuwelijk en te weinig ratio
nalistisch. In het oosten is een huwe
lijk niet allereerst uit een verliefd
heid opgebouwd, maar zakelijk, en
men verwacht dat de liefde zal
opstijgen.
De uitdrukking in het huwe
lijksformulier waar staal God zijn
\touw als met Zijn hand toe
brengt...". vond prof. Smelik moeilijk.
In het paradijsverhaal was een Eva.
maar nu zijn er zoveel Eva's. „Omdat
ik niet ontken dat God bepaalde
Geestelijke volksgezondheid
SCHEVENINGEN ..Ik zou
het op prijs stellen, als u in dit
fraaie gebouw ook eens de ge
dachte wil overwegen om alleen
of samen met uw zusterorga
nisaties te onderzoeken in hoe
verre u de overheid tot steun
kunt zijn bij het realiseren van
een modern beleid op het ter
rein van de geestelijke volks
gezondheid."
Met deze woorden opende staatsse-
j cretaris dr. R. J. H. Kruisinga van
sociale /.aken en volksgezondhèid
I gistermiddag het nieuwe kantoor-
I pand van het Nationaal protestants
centrum voor de geestelijke volksge-
I zondheid aan de Duinweg in Scheve-
I ningen.
De regering moet proberen de
maatschappelijke ontwikkelingen zo
danig te beïnvloeden dat de uiteenlo-
Er moet meer wetenschappelijk on
derzoek worden verricht in de sector
van de geestelijke volksgezondheid.
De regering is bereid dit te bevorde
ren. Enkele opdrachten zijn reeds
verstrekt, aldus dr. Kruisinga.
Tussen de departementen, die be
paalde aspecten van specifiek wel
zijnsbeleid behartigen moet nauw
worden samengewerkt. „Naast de
overheid hebben ook de kerken de
verantwoordelijkheid bij de uitoefe
ning van hun diaconale en pastorale
taak de verzorging van de geestelijke
volksgezondheid te betrekken".
dat mocht de pro-Israëlstemming
Nederland omslaan, zeker ook een
deel van de joodse groep een stuk
Israël-identificatie zal prijsgeven.
In toenemende mate vindt verval
van tradities plaats. Nagenoeg iedere
joodse generatie houdt minder joodse
gebruiken in ere. dan de vorige.
Terwijl de ouders van de geïnter
viewden hun huwelijk nog voor 88
procent volgens de joodse wet be
krachtigden, vonden de kinderen van
de geïnterviewden dit nog voor maar
43 procent een noodzaak. Ter herden
king van de uittocht van Egypte eet
nog maar 17 procent van de kinderen
van de geïnterviewden uitsluitend
matzes, terwijl dat bij de ouders van
de geïnterviewden nog bij 53 procent
het geval was.
Vijf en vijftig procent stelt geen
prijs op een joodse begrafenis. Daar
entegen laat slechts dertig procent de
kinderen niet besnijden. Maar tach
tig procent van bzn. die de besnijde
nis aanvragen, doet dat om hygiëni
sche redenen.
Ook het synagogebezoek is sterk
teruggelopen. Drie kwart komt nooit
meer in een synagoge.
Het merendeel van de geïnterview
de joden is dan ook van mening, dat
de joodse gemeenschap in Nederland
langzaam achteruit zal gaan in te
genstelling tot de joodse gemeen
schap in de gehele wereld, waar
van men aan vooruitgang denkt. Vier
en zeventig procent is overigens van
oordeel, dat de joden zich niet als
aparte groep moeten handhaven.
Nog is 48 procent bij een van de
drie joodse kerkgenootschappen aan
gesloten. maar die worden hoofdzake
lijk als nationale of sociale instituten
gezien.
De sterkste binding met het joden
dom vindt men nog bij de „joodse
beroepen". Deze worden gevormd
door de textiel, waarin acht procent
van de joden een bestaan heeft gevon
den, de diamanthandel (34 procent)
en academici (14 procent).
Ruim negentig procent beschouwt
zichzelf als jood. maar 35 procent zei
geen „ja", toen hen gevraagd werd,
of zij als joden herboren zouden wil
len worden.
Dat laatste komt mede door
de angst voor antisemitisme
dat 85 procent nog steeds in
Nederland aanwezig acht en dat
meer dan de helft nog in het
jaar van ondervraging onder
vonden had en waardoor men,
zoals dr. Wijnberg stelt, „maar
liever niet wil opvallen".
Ministerie van
financiën niet
uit Den Haag
(Van onze parlementsredactie)
DEN HAAG Het kabinet heeft
geen plannen om het ministerie van
financiën naar elders te verplaatsen.
In het kader van de spreiding van
rijksdiensten zijn of worden enkele
diensten van financiën verplaatst,
maar het ministerie zelf blijft in Den
Haag. Zoals hekend zijn er plannen
voor een nieuw gebouw. Met de
bouw- wordt binnenkort begonnen.
Dit deelde minister Witteveen
gisteravond mee bij de begrotingsbe
handeling in de Tweede-Kamercom
missie voor financiën. Hij wees erop,
dat zijn ministerie in het sprei-
dingsbeleid bepaald niet achteraan
heeft gelopen. Een aantal diensten is
al naar Apeldoorn verplaatst met 660
ambtenaren en binnenkort komen er
nog drie bij met 660 ambtenaren.
Om druppelsgewijze spreiding van
de rijksdiensten over het hele land te
voorkomen, wordt gestreefd naar
concentratie in bepaalde gemeenten.
Staatssecretaris Grapperhaus (fi
nanciën) zei in antwoord op een
vraag van mr. Scholten (c.h.) toe te
zullen nagaan of ook de Staatsloterij
(22 man) uit Den Haag moet verhui-
Een motie-De Goede (D'66) over de
doelmatigheid van het overheidsap
paraat en het ambtenarenbeleid werd
naar de begrotingsbehandeling van
binnenlandse zaken verwezen.
ROTTERDAM Ronduit
gezegd: hoewel zij daarvoor
nimmer zullen uitkomen, zich
deze gevoelens wellicht niet
eens bewust zijn. heel wat jo
den weten eigenlijk niet hele
maal, wat zij met Israël aan
moeten.
Smalend werden hem „de
vleespotten van Egypte" voor de
voeten geworpen. Hij voelt de on
juistheid van dit beeld. Dat alles
heeft de jood in het Westen in ver
warring gebracht.
Het zou echter heel goed kunnen
zijn. dat hij een evenwicht vindt
op de in wezen zeer sterke morele
basis, dat het niet zo belangrijk is
dat iedere jood zich in Israël be
vindt. Het is van veel groter bete
kenis voor hem, dat Israël bestaat.
tig landen en het weer opstaan van Zolang Israël bestaat is de jood r
Israël als onafhankelijke staat is schien wel lichamelijk 1
i der geweldigste gebeurtenissen geestelijk kwetsbaar
dezer ëëuw. Niét alleen een bekro
ning van de bouw aan een eigen
joods tehuis, maar ook een bevrij
ding uit allerlei minderwaardig
heidscomplexen. ontstaan door eeu
wenlange verbanning, vernedering
en vervolging.
Maar in vele westerse landen
hebben joden het materieel en ook
naar de geest even goed als het
volk temidden waarvan zij wonen,
waarvan zij zich een deel weten.
Zij belijden openlijk hun
godsdienst en beleven even open-
anti-Semitisme ook.
Er is echter iets geheel anders.
De Israëli verwijt de in het Westen
wonende jood heel gewoon
egoïsme. Want de materiële bask
van het bestaan van Israël is nog
heel wankel. Er is slechts één ma
nier om die te versterken: een toe
vloed van joden uit het Westen, die
hun kennis, hun specialismen, hun
leiderschap naar Israël brengen.
De in Israël wonende en werken
de jood stelt, dat de jood
lijk hun tradities, waarbij niemand Westen geen toekomst heeft, omdat
hen hindert. Zij hebben goede zonder zijn komst er geen Israël
vrienden, nemen ten volle deel aan kan bestaan. Dat laatste is vooral
het openbare leven, hebben vaak voor de jonge westerse jood een
verantwoordelijke posities in de sa- heel krachtig argument: een direct
menleving. beroep op zijn lichamelijke en
Hnlrfi ivfwhfiifl geestelijke vermogens.
naive HtHl neui Inderdaad heeft de historie meer-
Het opstaan van Israël brengt de- malen bewezen, dat het eenvoudi-
ze joden in een dualistische positie.
Enerzijds straalt de glorie van
Israël op hen af. Anderzijds heb
ben zij meer te maken met het
land waarin zij wonen dan met
Israël. Zij geraken nu ten prooi
aan allerlei uitspraken en stellin
gen. die vaak slechts een halve
waarheid inhouden.
Er is gesteld „dat de jood buiten
Israël geen toekomst meer heeft".
De westerse jood is in Israël gaan
kijken en hij vond daar èen samen
leving die meer spanningen en be
perkingen inhoudt dan die, waarin
hij is opgegroeid. Opgaan naar
Israël betekent voor hem materieel
en heel vaak ook naar de geest een
afgang.
Hans W. Ledeboer
die
Nog zijn er joodse
thuis of in de synagoge de gebeds
mantel dragen. In de omhulling
zien zij een middel, om zich van de
omgeving af te sluiten, (foto boven)
Maar meer kenmerkend voor de
joden in Nederland is de situatie
op de foto beneden: aan deze maal
tijd, waar de matzes gegeten wor
den, zitten of niet-joden aan, of
joden, die gebroken hebben met de
traditie, dat mannen aan de maal
tijd een kapje op het hoofd moeten
hebben.
Mohammedanen steken
kerken in brand
HUT WTI:K IN I I HOI>
Belang
In de opening van het nieuwe ge
bouw door dr. Kruisinga zag prof. dr.
J- de Wit, voorzitter van het Natio
naal protestants centrum, een open
lijke blijk van het belang, dat de
regering hecht aan de zorg voor de
geestelijke volksgezondheid.
„Als het gaat om grote onderzoek-
D JAKARTA Opnieuw hebben Brussi
Indonesische mohammedanen een jLuxerr
aanval gedaan op een kerk in Indo-
nesië. In het gebied van Tjirebon op i F"ranni
West-Java werd een protestantse j Miincr
kerk platgebrand. Reeds eerder was 5"rl5'?
er brand gesticht in de kapel van een |*,™arvr
rooms-katholieke begraafplaats. Alle wenen
kerken in het gebied zijn nu onder j |tnonsbr
militaire bewaking gesteld. IMadnc
projecten, onder andere ten behoeve
van een nationale programmering op
het terrein van de geestelijke
volksgezondheid, zijn wij voorstander
van een gemeenschappelijke
krachtsinspanning. Wij zijn gaarne
bereid ontwikkelingen op dit gebied
te stimuleren, mede omdat wij
maar al te zeer van overtuigd zijn.
dat er in wetenschappelijk opzicht in
ons land nog te weinig gedaan
wordt", aldus prof. De Wit
NED. HERV. KERK
Beroepen te Groot-Ammers: II. Tals-
ma te Den Haag: te Rijssen (wijk zuid
- toez.'i: J. den Besten te Huizen 'N.H.).
Bedankt voor Melissant: J. Bogaard
te Ernst 'Gld.): voor Ouddorp: W. y.
Hennekeler te Zwarteoroek <Gld.).
GEREF. KERKEN
Aangenomen naar Rotterdam-Alexan-
derstad <2e pred. p!W. B v. d. Meu-
len le Uithuizermeeden (Fr.), die be
dankte voor Roermond 'vac P Boon
stra): naar Fontenay-le-Comte 'Frank-,
lijk - Eglise Réformée): P. v. Vliet
laatstel. voor de Morgenlandzendinf
werkzaam in Algerije.
GEREF. GEMEENTEN
Beroepen te Scheveningen: H Rijk-
sen te Gouda; te Borssele P. Blok te
Dirksland.
