Scheepvaartverkeer door
Gulf-order nieuwe Volkeraksluizen
voor 48
boortorens
Hebben de Russen
ruimtekernbom?
Oliemaatschappijen gaan
uitlaatgassen te lijf
Geen voetbal in
Westl en West 2
Kunstijsbaan
voor Delft?
Aanleg dam
kan beginnen
Volleybalteam
verloor van
Israël (1-3)
RUIME ZEGE
HIJS HOKY
RIJKS
POSTSPAARBANK
RENTE TOT
Zelf spanning
band meten
Rijbewijs invoeren
voor brommers
VOLVO NAAR
TURKIJE
ZATERDAG 4 NOVEMBER 1967
DEN HAAG Zoals w(J gisteren in
een klein deel van onze edities nog
konden melden, heeft de competitie-
leiding van de Kon. Ned. voetbalbond
alle voor vandaag in de districten West
I en West II vastgestelde wedstrijden
afgelast. Het betreft hier de ontmoe
tingen in de 3de en 4de klassen als- I
mede de onderafdelingen. Het ml dan
niet doorgaan van de wedstrijden in de
2de klas is overgelaten aan het oordeel
van de consuls.
In het district Zuid kon niet tot al- J
gehele afgelasting worden overgegaan,
omdat de afdeling Brabant geen termen j
j aanwezig achtte om het gehele pro-
gramma te schrappen. Wel heeft de af-
deling Zeeland alle voor vandaag vast
gestelde wedstrijden afgelast.
In tegenstelling tot de KNVB besloot
j de competitieleider van de chr. korf-
I balbond niet tot algehele afgelasting.
Plaatselijk zal worden beoordeeld of er
wel dan niet kan worden gespeeld.
De eerste binnenschepen voe
ren gisteren door de nieuwe
Volkeraksluizen bij Willemstad.
Rechts naast de sluizen zijn de
caissons in aanbouw, waarmee in
het voorjaar van 1969 het Vol
kerak zal worden afgesloten. De
ze sluiting is een voorspel voor
het afdammen van het Haring-
Project kost 250 miljoen gulden
Voorzieningen voor pleziervaart
Drie Nederlandse
bedrijven bouiven
ROTTERDAM Drie Nederlandse
bedrijven de scheepswerven Gusto
in Schiedam en Boele in Bolnes, en het
staalconstructiebedrijf De Groot in
Zwijndrecht hebben opdracht gekre
gen van de Amerikaanse oliemaatschap
pij Gulf voor de bouw van 48 boor-
De torens zullen worden gebruikt
voor de oliewinning in Angola. Het ma
teriaal voor de bouw wordt door Gulf
geleverd, maar desondanks zit er nog
zes miljoen gulden aan de order vast.
Van 48 torens gaat Gusto er 22 bou
wen, Boele 21 en De Groot 5. De kans
is groot, dat de order wordt aangevuld
tot 70 torens.
Hoewel er scherpe concurrentie is ge
weest van Franse. Duitse, Britse en
Belgische werven, zijn de Nederlandse
bedrijven erin geslaagd de opdracht in
de wacht te slepen. Belangrijke oor
zaak daarvan was de korte levertijd:
in januari moeten de torens gereed zijn.
Een woordvoerder van Boele ver
klaarde vanmorgen: „het zal een enor
me slag worden om op tijd gereed te
zijn, maar we hebben goede hoop te
Voor het uitvoeren van de opdracht
zal geen extra personeel hoeven te
worden aangetrokken.
De torens variëren in hoogte tot een
maximum van 30 meter. Ze komen te
staan in water met een diepte van 10
tot 30 meter. Het gemiddeld gewicht
is 45 ton.
Van de 48 torens worden er begin
volgend jaar 13 verscheept met grote
zeewaardige bakken van het Ameri
kaanse ingenieursbureu Brown Root.
21 met vrachtschepen in lijndienst en
de rest met de Global Adventurer, het
werkschip van Brown Root. Dit laat
ste schip wordt tevens gebruikt voor
de plaatsing van de torens.
DELFT Het gemeentebestuur
van Delft onderzoekt de mogelijkhe
den om in deze stad een kunstijsbaan
aan te leggen. Deze mededeling staat
in de memorie van antwoord op de
gemeentebegroting van 1968. Het col
lege van B. en W. geeft dit antwoord
ln aansluiting op vragen van raadsle-
B. en W. van Delft zijn vooral ge
neigd om de stichting van een
kunstijsbaan te overwegen omdat er
ook in de omliggende gemeenten gro
te belangstelling voor bestaat en. om
dat het plan aansluiting vindt bij de
gedachten van het bestuur van de
KNSB. dat voorstander is van een
centraal in de provincie Zuid-Hol
land (tussen de Rijnmondstad en de
Haagse agglomeratie) gelegen
kunstijsbaan.
(Van een onzer verslaggevers)
WILLEMSTAD Gistermor
gen om vijf minuten over half-
tien voer het 950 ton metende
zandschip „Willem" als eerste de
nieuwe Volkeraksluizen binnen.
Hiermee werd de tweelingsluis,
de grootste binnenvaartsluis in
Europa, zonder enig officieel
vertoon in gebruik genomen.
Vanaf gisteren is het Volkerak, met
de afsluiting waarvan reeds een be
gin is gemaakt, gesloten voor het
scheepvaartverkeer. Vaartuigen van
het loodswezen en de rijkspolitie te
water zagen er op toe dat alle schip
pers de nieuwe route volgden. Over
enkele dagen is dat toezicht overbo
dig, omdat de betonning op de vroe
gere scheepvaartroute dan zal zijn
weggehaald.
Nu het weer slechter wordt en de
kans op mist en andere belémmerin-
gen groter, achtte rijkswaterstaat het
gewenst het sluizencomplex open te
stellen. Behalve voor de veiligheid
van de scheepvaart was dat ook no
dig om de werkzaamheden voor
afsluiting van het Volkerak te kun
nen uitvoeren. Momenteel wordt ge
werkt aan de opbouw van de drem
pel, waarop in april 1969 de doorlaat-
caissons zullen worden geplaatst.
De bouw van het sluizencomplex
vergde ruim zeven jaar. Het project
vergde 145 miljoen gulden, terwijl in
totaal 250 miljoen gulden zal moeten
worden geïnvesteerd in de Deltawer
ken rond Willemstad.
CAPACITEIT
De nieuwe sluis vormt een onder
deel van de nieuwe Schelde-Rijnver-
binding en is voor de binnenscheep
vaart van groot belang. Per jaar pas
seren er honderdduizend schepen met
een laadvermogen van ongeveer vijf
tig miljoen ton. De schutcapaciteit
van de sluis is ongeveer veertig sche
pen per uur. Op het terrein is ruimte
gereserveerd voor de bouw van een
derde sluis.
Aan beide zijden van deze sjuis
zijn wachtplaatseri gemaakt en gelei
de werken uitgevoerd, die een specia
le constructie hebben. Hierbij is reke
ning gehouden met duwconvooien tot
honderdduizend ton, die waarschijn
lijk in de toekomst in de vaart .ko
men op dit traject. Daarnaast is alles
gedaan om een snelle-en veilige ,'in-
en uitvaart te garanderen.
Rekening is ook gehouden met de
pleziervaarders. Er komt meer gele
genheid voor jachten. In de toekomst
zal naast een inlaatsluis (voor zoet
water) ook nog een aparte sluis voor
jachten worden aangelegd.
Over de sluis is een basculebrug
gebouwd, die een onderdeel vormt
van de Zoomweg (Rotterdam-Antwer-
pen). Over een sluis is in dit viaduct
een klapbrug gemaakt.
ANKARA Zowel het Nederlands
dames- als het herenvolleybalteam
hebben tijdens de strijd om de Euro
pese volleybaltitel een nederlaag moe
ten incasseren. De in Ankara gespeel
de wedstrijd van het Nederlands he
renteam tegen Israël ging verrassend
met 13 Verlóren: Alleen in dé twee
de set kwam Nederland in zijn nor
male spel. De setstanden waren
9—15, 15—10, 15—6 en 15—6.
Na de 3-^2 nederlaag tegen de Bel
gen betekent dit verlies dat Neder
land in de verliezersgroep een onder
geschikte rol gaat spelen.
Minder verrassend was de 3—0 ne
derlaag die het Nederlands da
mesteam leed tegen Polen. De setstan
den waren 153. 15—10 en 15—3.
Deze ontmoeting werd gespeeld
voor de finalegroep. De verdere
uitslagen: heren: finalegroep:
Rusland Polen 31; Hongarije
Italië 31, O.-Duitsland Zuidsla-
vië 3—1. Verliezersgroep: Finland
W.-Duitsland 32. Oostenrijk
Griekenland 30.
Dames: finalegroep: Tsjechoslowa-
kije Israël 30; verliezersgroep:
Turkije Zwitserland 3—1, België
Zweden 3—0. W.-Duitsland Italië
3—0.
kers, hoofd van de Deltadienst, dat
de belangstelling voor de Deltawer
ken het besef van de watersnood
ramp van 1953 levendig houdt. Hij
was van mening dat, zolang de Delta
werken niet voltooid zijn, de veilig
heid in het zuidwestelijk Deltage
bied niet voldoende verzekerd is.
De heer Volkers toonde zich ver
heugd dat de regering niet denkt aan
temporisering van de Deltawerken.
Wat betreft het tempo merkte hij op
dat dit wordt bepaald door de tech
nische mogelijkheden. „Dat gaat het
snelste en geeft de minste risico's".
DEN HAAG Hijs Hoky heeft
vrijdagavond voor 1800 toeschouwers
in Den Haag een ruime zege behaald
op de Franse eerste klasser Grenoble.
De Hagenaars wonnen met 11—5. De
tussenstanden waren 61, 42, 12.
In Tilburg zegevierde Tysc Trap
pers in het tornooi om de Coüpe der
lage landen met 73 (3—0 2—3 20)
over den Bosch. Deze wedstrijd trok
2200 toeschouwers.
Bert v. d. Helm
uitgeschakeld
KARLOVAC In de tweede ronde
van de strijd om het tafeltenniskam-
pioenchap van Joegoslavië is de Ne
derlandse Scylla-speler Bert v. d.
Helm in de tweede ronde uitgescha
keld door de Jqegoslaaf Korpa. De
stand was 30 in het voordeel van
In de eerste ronde van het heren
dubbelspel verloren de Nederlanders
Bert v. d. Helm en Bert Schoofs met
3—0 van de Britten Neal en Gibbs.
WASHINGTON De Amerikaanse minister
van defensie, McNamara, gelooft dat Rusland
bezig is een krachtige nieuwe ruimtekernbom
te ontwikkelen. Volgens hem is dit wapen echter
onnauwkeurig en kan het gemakkelijk opge
spoord en vernietigd worden.
De minister zei gisteren op een persconferen
tie dat de bom in een baan dicht bij de aarde
gebracht kan worden en misschien een bedrei
ging zou kunnen vormen voor de Amerikaanse
strategische luchtmacht. Ongerust was hij er
echter niet over. Het wapen, bekend als een
bombardementssysteem vanuit de ruimte, is
volgens McNamara niet de „ruimteterreur-
bom" waarvan enkele jaren geleden de toen
malige premier Kroesjtsjef gewag maakte.
McNamara zei dat uit in de afgelo
pen weken verzamelde inlichtingen
gebleken is dat de Russen bezig zijn
met èen serie ruimtevluchtproeven.
Hij achtte het denkbaar dat het hier
gaat om proeven in verband met de
terugkeer van ruimtevoertuigen naar
de aarde.
Hij neigde echter naar de mening,
hoewel hij op dit punt geen absolute
zekerheid jiad, dat de Sowjetunie
werkt aan een nieuw ruimtewapen,
dat een kernlading kan meevoeren
die een explosieve kracht heeft van
een tot drie megatonnen, gelijk aan
die van drie miljoen TNT.
McNamara zei, dat de Amerikaanse
verdediging bij een dergelijk wapen
slechts over een waarschuwingstijd
van drie minuten zou beschikken te
genover een kwartier bij normale bal-
lisstische raketten.
Geen behoefte
De VS hadden in het verleden een
dergelijk wapen ook al eens in over
weging genomen, maar men was toen
tot de slotsom gekomen dat er geen
behoefte aan bestond. Men was niet
van plan dit besluit te herzien. Vol
gens McNamara kan Amerika nog
steeds een verrassingsaanval met
kernwapens incasseren en met vol
doende kracht repliceren om de aan
valler te vernietigen.
De minister zei tenslotte, dat naar
zijn mening de Russen met deze ruim
tekernbom het verdrag dat gebruik
van wapens in de ruimte verbiedt
niet schenden. De baan. die hiermee
gemoeid is, ligt daarvoor te dicht bij
de aarde.
Vooraanstaande Congresleden ma
ken zich meer zorgen over het gevaar
van een mogelijke ontwikkeling door
de Sowjetunie van kernbomkunstma-
ren dan minister McNamara. Leden
van de commissies voor atoomenergie
en voor de strijdkrachten zouden niet
zo zeker zyn dat een dergelijk wapen
geen nieuwe bedreiging voor de V.S.
De V.S. zijn inmiddels begonnen aan
de ontwikkeling van een radarsysteem
dat de gehele horizon zal om
spannen. Hierdoor zullen alle aanval
len met intercontinentale raketten of
bomaanvallen vanuit de ruimte tijdig
kunnen worden waargenomen.
Zes oliemaatschappijen en de
Ford Motor Company gaan sa
men een research-project uit
voeren, dat ten doel heeft de
uitlaat van schadelijke gassen
van benzine-voertuigen tot een
minimum te beperken. De
deelnemers uit de olie-indus
trie zijn: Mobil Oil, American
Oil Company, Atlantic Rich
field Company, Marathon Oil
Company, Standard Oil Com
pany (Ohio) en Sun Oil Com
pany.
Het drie jaar durende research-
programma, dat 25 miljoen gulden
gaat kosten, behoort tot het grootste
research-project, dat ooit door de
particuliere industrie werd onder-
Niet duurder
Men streeft naar de ontwikkeling
van een zodanige combinatie tussen
brandstof en motor, dat praktisch
geen schadelijke uilaatgassen meer
vrijkomen. Dit moet worden gereali
seerd zonder dat daaruit meer kosten
voor de verbruiker voortvloeien of
dat de prestatie van de auto wordt
beïnvloed.
Speciaal zal worden gestreefd naar
de vermindering van onverbrande
koolwaterstofdampen, koolmonoxide,
stikstofoxides en benzineverdamping.
Het onderzoek zal zich daarom rich
ten op de inlaat-, verbrandings- en
ontstekingssystemen, katalytische en
niet-katalytische uitlaatsystemen,
bestudering van een dubbel brand
stofsysteem om het octaangetal te
verlagen en de verbetering van 'de
scheikundige brandstof samenstelling,
Het project zal aansluiten op al be-
.staande controle-programma's van
uitlaatgassen der deelnemende be
drijven.
Voor 7.80 kunt u voortaan zelf
uw bandenspanning meten. Sinds
kort is namelijk in Nederland de
Amerikaanse Automark in de han
del: een,handzaam klokje, dat moet
worden geplaatst op het ventiel en
dan nauwkeurig de spanning re
gistreert
Ook Italië bouwt
electro-auto
Op de autotentoonstelling, die vol
gende maand in Turijn wordt gehou
den, zal de eerste Italiaanse elec-
trische auto zijn te zien. De ontwer
per is de Argentijnse autocoureur
Alexandre de Tomaso.
Als het protoype in Turijn succes
heeft, zal hij de produktie op kleine
schaal ter hand nemen. Volgens de
ontwerper zijn de batterijen goed
voor een rit van 320 km. De wagen
weegt 620 kg, is iets groter dan de
Fiat 600, maar lager en gestroomlijn-
der.
Het is een vierpersoonssedan met
bagageruimte, die volgens de ontwer
per gemakkelijk 100 km per uur kan
maken. De prijs wordt in Turijn be
kendgemaakt
Italiaanse blikvanger op de
Londcns Motor Show: de Fiat
Dino, ontwopen door Pinlnfarina-
Qua uiterlijk zeer merkwaardig
van lijn, maar niet luxueus. Van
chroom is maar heel weinig ge
bruik gemaakt, de wagen moet
het zelfs zonder grille stellen. Wat
niet wegneemt, dat het Flat-pro-
dukt een zeer bijzondere plaats
inneemt op het gebied van mo
dern koetswerk. De naam Pinin-
farina stond daarvoor overigens
van tevoren ai garant.
^voering van een rijbewijs voor bromfietsers. Dat is het plan, dat
mr Th. L. van der Veen uit Delft voorlegt in een artikel in het Neder
lands Juristenblad. Hg pleit ervoor omdat gebleken is, dat tienduizenden
bromfietsers zelfs de meest elementaire kennis van de verkeersregels
missen.
Een bepaalde groep verkeerson
gevallen had kunnen worden voor
komen, wanneer de overheid de
energie en de moed had opgebracht
om voor de hand liggende maatre
gelen te nemen, aldus mr. Van der
Veen.
Hij wil overigens nog meer. Wan
neer vaststaat, dat ieder gebruik
van alcohol de vaardigheid van
een bestuurder vermindert, moet
zelfs het nuttigen van één enkel
glas worden verboden. Voorts wil
De Zweedse Volvo-fabriek gaat ln
Turkije auto's maken uit hoofde van
een overeenkomst, die dinsdag in
Ankara is ondertekend. Verwacht
wordt, dat de eerste auto's in juni
van het volgende jaar op de Turkse
markt zullen komen.
Het akkoord is tot stand gekomen
op initiatief van de organisatie voor
onderlinge bijstand van de Turkse
strijdkrachten. De fabriek, waarvan
de produktie-installaties 15 miljoen
dollar gaan kosten, komt te staan
in Tuzla bij Istapboel.
Volvo heeft een belang van 80 pro
cent in de (Turkse) onderneming.
Het eerste jaar zullen 3.000 auto's
worden gebouwd, na vijf jaar al
10.000.
Op het ogenblik werken de
Turkse maatschappij KOC en de
Britse Ford samen aan de ontwikke
ling van de eerste geheel Turkse
auto, die Anadol zal gaan heten. Fiat
Peugeot en Opel voeren besprekin
gen met de Turkse regering over de
bouw van autofabrieken in Turkije.
Anti-piep-pasta
Een Haagse onderneming, die de
Duitse fabriek van molybdeen-pro-
dukten Liqui Moly vertegenwoor
digd in Nederland, heeft als aanvul
ling op haar programma van molyb-
deen-produkten een nieuw smeer
middel voor o.m. schijfremmen op
de markt gebracht: LM Pasta 36.
Dit smeermiddel is bijzonder goed
bestand tegen hoge thermische in
vloeden, waarmee het speciaal
geschikt is voor toepassing bij schijf
remmen. De pasta dient dan te wor
den aangebracht tussen drukcilinder
en remvoering. Zij is eveneens
geschikt om het piepen van schijf
remmen tegen te gaan.
hij het gebruik van veiligheidsgor
dels in auto's en van valhelmen
voor berijders van motorfietsen,
scooters en bromfietsen verplicht
gesteld zien. Wanneer blijkt, schrijft
hij verder, dat tienduizenden auto's
onverzekerd kunnen blijven rijden
omdat het controlesysteem niet
deugt, moet de overheid dit ver
zuim herstellen en bovendien een
minimum-straf invoeren, bijvoor
beeld verbeurdverklaring van de
auto en minstens een jaar ontzeg
ging van de rijbevoegdheid. Ook
wil mr. Van der Veen, dat de weg-
beheerder strafbaar wordt gesteld
wanneer hij een gevaarlijke situ
atie laat ontstaan en deze zonder
noodzaak ongewijzigd laat.
Telefooncel voor
pechvogels
De ANWB heeft de eerste van
haar 39 telefooncellen (te plaatsen
binnen drie jaar) gestationeerd op
een eenzame parkeerplaats aan de
Zuiderzeestraatweg. Automobilisten
met pech kunnen hier dus voortaan
beschut hun pech aan het dichtstbij
zijnde WW-station melden.
Het is de bedoeling, dat deze cel
len op den duur de praatpalen gaan
vervangen.
„Fasten seat belts"
Uw veiligheidsgordel vergeten
vast tp maken? Geen nood, er is
tegenwoordig een waarschu
wingsinstrument, dat de woorden
„fasten seat belts" laat oplichten zo
dra de ontsteking wordt ingescha
keld. Heeft de automobilist de
waarschuwing ter harte genomen,
dan kan hij met een druk op een
knopje het lampje doven. Prijs:
20.
Honda brengt
kleinste auto
naar Europa
De Japanse Honda Motor Compa
ny heeft plannen bekendgemaakt
voor de grootscheepse export van
haar kleinste auto's, eerst naar
West-Europa en Zuidoost-Azië en la
ter naar Amerika. Het is de *vier-
persoons gezinsauto N-360, die begin
dit jaar op de Japanse markt is ge
bracht en de exportuitvoering daar
van, de N600, die te zien was op
de jongste autotentoonstellingen in
Franfort en Parijs.
Honda begint in december met de
verscheping van 2000 N-600's en een
zelfde aantal N360's per maand
naar West-Europa en Zuidoost-Azië.
Zo spoedig mogelijk zal worden ge
tracht deze aantallen tot 10.000 per
maand te vergroten.
De landen waar de twee auto's het
eerst zullen worden aangeboden zijn
West-Duitsland, Engeland, Italië,
Frankrijk, België, Nederland,
Luxemburg, Zwitserland, Australië,
Thailand en Maleisië.
In de loop van het volgend jaar
wil de fabriek met de verkoop jn de
VS beginnen nadat de auto's zijn
voorzien van veiligheidsinrichtingen
en van de automatische versnel
lingsbak Handamatic.
HULPKACHEL VOOR
ACHTERPASSAGIERS
Automobilisten, die hun achterpas
sagiers niet in de kou willen laten
zitten, kunnen thans een hulpkachel
tje onder de voorzittingen laten mon
teren, dat warmte uitstraalt naar de
achterbank.
Het apparaatje, dat door Smiths
op de markt is gebracht, is nog geen
decimeter hoog en kan dus onder
iedere ritting worden geplaatst.
Het moet in serie worden gescha
keld met de bestaande kachel, maar
kan afzonderlijk worden geregeld
Het Is verder voorzien van een elek
trische ventilator, die vanaf de
bestuurdersplaats kan worden in-
en uitgeschakeld.
Het kacheltje, dat alleen voor 12
Volt leverbaar is, kost inclusief mon
tagemateriaal 130.
General Motors heeft twee
nieuwe Vauxhalls gepresen
teerd; de Vauxhall Victor 1600
en de 2000. De slanke carrosse
rie van de nieuwe Vietors ver
bergt onder de motorkap een
volkomen nieuwe motor met bo
venliggende nokkenas en heeft
verder een geheel nieuwe wiel
ophanging met vier schroefve-
ren. Ze hebben een inhoud van
resp. 1599 en 1975 cc, die een
vermogen leveren van 84 pk
resp.105 pk.
Beid^ wagens zijn uitgerust
met verschillende veilig
heidsvoorzieningen. Een ener
gie-absorberende stuurkolom
werkt telescopisch bij een hevi
ge stoot, terwijl het stuurwiel
zodanig werd ontworpen, dat de
kansen op verwondingen tot een
minimum werden beperkt.
Op het instrumentenbord wer
den alle bedieningsknoppen en
toetsen verzonken ingebouwd.
De arm van de achteruitkijkspie
gel binnen laat van zijn bevesti
ging los wanneer een schok van
een bepaalde kracht optreedt en
de rug'euning van de (afzonder
lijke) zitplaatsen vóór is van
staalplaat, wat een betere
bescherming geeft dan een
buisvormig frame.