Grotere inspraak kiezer op
samenstelling regering'
KVP:
Capaciteit van Biesbosch
meer dan verdubbeld
niet
programma
duidelijk
LOC NINH DRIE
IN HANDEN VAN
DAGEN LANG
DE VIETCONG
Ernstige kritiek op
buitenlands beleid
Een kruidenier greep en kreeg de
kans bij Hoogovens
HOOGOVENS IJMUIDEN
V-
PvdAPadvindersromantiek
ZATERDAG 4 NOVEMBER 1967
Koppelleiding reeds beproefd
Contract met
Schiedam via
Kroon breken?
heer Jettinghoff toezegde. Hij beloof- I
de dat dit onderwerp in de beleidsno-
ta openbare werken aan de orde zal
komen. Hoewel de invloed van de j
Nederlandse bedrijven op het
Rijn-water niet zo groot is. als men
I zou zeggen chloridemetingen ge-
(Van onze parlementsredactie)
DEN HAAG De christen-radicalen uit AR, KVP en CHU
willen vergroting van de inspraak van een mondig kiezersvolk
op de samenstelling van regering en regeringsprogramma en
op versterking van de democratische parlementaire controle
op de uitvoering van dat program. Dit blijkt uit het vandaag
verschenen program van de christen-radicalen waarin de voor
stellen voor het congres, dat volgende week in Scheveningen zal
worden gehouden, zjjn opgenomen.
Zij bepleiten een kiesstelsel dat I tijen aan te dringen op onderhande-
desnoods in twee etappes een bepaal- lingen op basis van de accoorden van
de coalitie een meerderheid in het I Genève. Nederland dient zich in te
parlement moet opleveren. zetten voor denuclearisering van de
Zij willen evenredige vertegen- Atlantische Oceaan tot aan de west-
heeft geconstateerd, dat de capaciteit
van de spaarbekkens in de Biesbosch
tot niet minder dan vijfhonderd mil
joen kubieke meter per jaar kan wor
den opgevoerd. De behoefte van Rot
terdam is indertijd tot het jaar 2000
gesteld op 220 miljoen kubieke me
ters. Dat betekent, dat de Biesbosch
niet alleen ruim voldoende water kan
leveren voor Rotterdam maar dat ook
anderen, zoals Noord-Brabant en Zee
land en eventueel Den Haag kunnen
meeprofiteren. Wellicht zijn er zelfs
nog mogelijkheden voor nog meer ste-
Deze verheugende mededeling deed
wethouder H. W. Jettinghoff vrijdag
middag in de openbare vergadering
van de gemeenteraadscommissie voor
de openbare nutsbedrijven ten behoe
ve van de komende gemeentebegro
ting.
Wethouder Jettinghoff voegde daar
aan toe, dat deze winst in capaciteit
niet wordt gevonden in bekorting
van de verblijfstijd van het water in
de spaarbekkens. De bekkens kun
nen. zo heeft een wetenschappelijk
onderzoek uitgewezen, belangrijk die
per worden gemaakt, dan men zich
oorspronkelijk had voorgenomen.
PROBLEEMLOOS
„Als de spaarbekkens eenmaal in
de Biesbosch zijn," voorspelde de
heer Jettinghof, „gaan we een pro
bleemloos tijdperk tegemoet. Echter
op voorwaarde dat de kwaliteit van
het water in de Maas dan nog steeds
dezelfde is als nu!" Waarmee de wet
houder wilde zeggen dat men zal moe
ten waken tegen vervuiling van de
Maas, die nu heel wat beter water
afvoert dan de Rijn.
Op een vraag van de heer C. N. van
Dis (sg) over het drinkwaterverbruik
van de industrie antwoordde de heer
Jettinghoff. dat de grote bedrijven zui
niger worden met water, omdat de
waterprijs zo is gestegen. De toename
van het verbruik door de industrie is
inderdaad minder dan men aanvanke
lijk raamde.
Drs. W. van der Vlerk (soc.) vroeg
of er ook iets wordt gedaan aan de
zuivering van afvalwater, hetgeen de
bij Rotterdam stelt de wethouder
dat het hoog nodig is zich op het
tegengaan van vervuiling te bezin-
Verder vertelde wethouder Jetting
hoff, dat de nieuwe koppelleiding
voor ruw water tussen de drinkwater-
leidingbedrijven aan de Honingerdijk
en op de Berenplaat donderdag en
vrijdag is beproefd. Deze proeven
zijn zeer goed geslaagd en over een
week kan de leiding definitief in ge
bruik worden genomen.
ONAANTASTBAAR?
Tenslotte merkte de heer Jettinghoff
op, dat het niet uitgesloten zal zijn,
kieskring zullen worden toegewezen
rekent men er op dat er in de
kieskringen gewerkt zal worden met
coalities van een aantal partijen. Als
dit in eerste instantie geen meerder
heid voor een partij of coalitie ople
vert. dient tussen de twee grootste
partijen of coalities opnieuw een keu
ze gemaakt te worden waarna de win
naars zoveel zetels krijgen als nodig
is om een regeringsmeerderheid te
vormen.
Gedacht wordt hierbij aan de helft
j van het aantal zetels plus 10.
Men wenst voorts instelling van
dat Schiedam langs juridische weg een kernkabinet binnen de minister-
zal worden gedwongen het zo beruch
te waterleveringscontract los te laten,
dat Schiedam onaantastbaar acht. De
ze zaak is bijzonder gevoelig en nog
in april van dit jaar is er een gesprek
geweest met het college van B. en W.
van Schiedam.
„Dat college heeft ons gegevens ge
vraagd". aldus de wethouder, „en die
hebben wij in augustus gegeven. Van
Schiedam hebben wij daarop nog
geen antwoord."
Die juridische weg zou een
uitspraak van de Kroon kunnen zijn.
Drs. W. van der Vlerk haalde enige
staatsrechterlijke publicaties aan,
waarin de mogelijkheid daartoe
wordt beschreven.
(Even een greep In de historie: In
de twintiger jaren is dit „eeuwig du
rende" contract tussen Rotterdam en
Schiedam afgesloten. Rotterdam ac
cepteerde toen alle voorwaarden van
Schiedam, omdat Rotterdam kostte
wat het kost, de Merwehaven wilde
hebben, waarvoor het Schiedamse wa
terleidingbedrijf plaats moest maken.
Rotterdam verkeerde toen bovendien
in de mening, dat dit „eeuwigdurende
contract" maar een heel kort leven
zou zijn beschoren, want Rotterdam
zou Schiedam toch weldra annexe-
Het gevolg is dat Rotterdam, zoals
de heer Jettinghoff verklaarde, nog
steeds gedwongen is aan Schiedam
drinkwater te leveren tegen 4,2 cent
per kubieke meter, een prijs die een
tiende deel is van de kostprijs!
raad, waarbij een vijftal ministers,
de supervisie krijgen over een hoofd
bestanddeel van het bestuur b.v. soci
aal-economische planning, welzijnsza
ken en ruimtelijke ordening. Analoog
hiermee wil men een categorie be
leidsambtenaren opleiden, die niet
specifiek op een departement werken
maar voortdurend op verschillende
ministeries specifieke beleidszaken
kunnen behartigen.
De christen-radicalen achten het ge
wenst dat het gehele Binnenhof ter
beschikking komt van Kamerleden
en een aan hen toe te voegen staf
van deskundigen.
Bepleit wordt een uitbreiding van
de grondrechten onder meer met soci
ale grondrechten, afschaffing van het
processieverbod en recht op dienst
weigering wegens gewetensbezwaar.
Het program vraagt in het
hoofdstuk „Democratisering van het
bedrijfsleven" een forse uitbreiding
van de bevoegdheden der onderne
mingsraad. De Raad van Commissa
rissen dient volgens de christen-radi
calen voor de helft door de kapitaal
verschaffers en voor de helft door de
werknemers te worden samengesteld.
slaagt zijn NAVO-partners van deze
noodzaak te overtuigen zal het zich
opnieuw ernstig moeten beraden om
dat de christen radicalen iedere drei
ging of steun op dreiging met kernwa
pens afwijzen.
Het in stand houden van een de
fensie-apparaat binnen een bondge
nootschap wordt noodzakelijk geacht.
Wel zal grote zuinigheid moeten wor
den betracht. Traditie en prestige mc-
gen hierbij geen rol spelen. Gedacht
wordt hierbij aan de Karei Doorman
en de atoomonderzeeërs.
On ti vikkelingshu lp
Gepleit wordt voor een zelfstandig
ministerie voor pntwikkelingshulp.
De Nederlandse hulpverlening moet
niet op een bepaald precentage van
het nationaal inkomen worden
gesteld maar gekoppeld aan de struc
turele groei van het nationaal inko-
De Christen-radicalen willen
voorts toepassing van termijnplan
ning, die samenvalt met een kabi
netsperiode. Tegenover nationalisa
ties past een pragmatische benade
ring.
Over de belastingpolitiek wordt op
gemerkt dat belastingverlaging geen
prioriteit dient te hebben. Bepleit
wordt een geringe verhoging van de
vennootschapsbelasting en een rela
tief grote verhoging van de omzetbe
lasting en de accijnzen. Ook de rege
ling van aftrekposten voor de loon-
en inkomstenbelasting verdient her
ziening, met name bij jubileum
geschenken en voor het gebruik van
personenauto's.
10 jaar was Kees Lith (43) in Leiden kruidenier geweest. Nu, na 4jaar
Hoogovens zegt hij: „Ik wou dat ik hier 10 jaar eerder was gekomen!"
De zekerheid die hij zocht vond hij in de moderne oxystaalfabriek. Na enige
tijd als le panneman gewerkt te hebben is hij nu in opleiding voor een kader
functie in de vormenhal.
„Behalve aanpakken en m'n kop er bij houden heb ik zelf niet veel gedaan
aan de verschillende promoties. Bij Hoogovens letten ze op je prestaties en als
ze zien dat er wat in je zit, word je vanzelf vooruit geschoven zodra er
een kans is."
„Nog getest?" „Gelukkig wel. Dat testen heeft me onder andere juist op m'n
plaats gebracht." „En het wonen?" „Bevalt me best; bofte nog met het huis, dat
ik binnen de 6 maanden kreeg." „Uw vrouw tevreden?" „Erg tevreden." „Dus
geen spijt, meneer Lith?" „Geen seconde! Ik zei het al: 'k had het veel eerder
moeten doen!"
Bouw uw toekomst op staal
Wiltu eenzelfde kans krijgen
als die kruidenier?
U zit misschien met hetzelfde probleem, als indertijd die kruidenier:
zekerheid voor de toekomst, promotiekansen in werk dat u ligt, goed
loon. Hoogovens biedt mensen die echt willen veel goede kansen in
veel soorten werk en uitzicht op een zékere toekomst.
Vul onderstaande bon in en stuur hem (in gesloten envelop) aan:
Hoogovens IJmuiden, Personeelsvoorziening „Buitenhof".
Ik stel prijs op meer informaties over tewerkstelling bij uw bedrijf
Naam: -Geboortedatum:
Voornaam:- Huidig beroep:
Adres:
Gehuwd/Ongehuwd
Handtekening:
HOOGOVENS IJMUIDEN
Bouw uw toekomst op stsaJ
mm
De commissarissen krijgen het I
recht de directie te benoemen en te
ontslaan.
Over de ruimtelijke ordening
merkt het program op dat de j
inspraak van de burgerij in deze aan- I
gelegenheid versterkt behoort te wor
den. Het program vraagt onder meer j
om instelling van niet ambtelijke or-
ganen, die alternatieve plannen kun
nen uitwerken voor projecten van de
ruimtelijke ordening. De verborgen
subsidiëring van het particuliere auto
vervoer door betaling van de kosten
verbonden onder meer aan wegenaan-
leg dient in termijnen te worden af
geschaft. Wenselijk is subsidiëring
van het openbaar vervoer.
Buitenlands beleid
De radicalen wensen een buiten-
j lands beleid dat zich niet automa
tisch opstelt aan de zijde van ge
vestigde belangen. Men wenst steun
aan die landen die door reële druk de
politiek van Zuid-Rhodesië en
Zuid-Afrika onmogelijk willen ma
ken.
i Nederland dient bij de VS aan te
dringen op stopzetting van de bom
bardementen op Noord-Vietnam en
bij alle bij het conflict betrokken par-
Soedj
arwo naar
West-Irian?
(Van onze speciale verslaggever)
DEN HAAG De naar Djakarta
teruggeroepen Indonesische ambas
sadeur in Nederland zou met zaken
betreffende West-Irian worden be
last.
De heer Soedjarwo Tjondronegoro.
die binnenkort zal worden opgevolgd
door generaal Taswin, zou onder
meer tot taak krijgen het in 1969 te
houden referendum in het voormali
ge Nederlands Nieuw-Guinea vol
gens de akkoorden van New York te
laten uitvoeren.
Een en ander zou naar voren zyn
gebracht tijdens het officiële bezoek,
dat de Indonesische minister van
buitenlandse zaken, Adam Malik,
vorige week aan Nederland bracht
Zoals bekend, heeft deze toen mi
nister Luns gegarandeerd dat de in
ternationaal gewaarborgde rechten
van het Papoeavolk volkomen zullen I
worden gehonoreerd. Waarschijnlijk
zal op de volksstemming, die de toe
komst van West-Irian moet bepalen,
toezicht worden uitgeoefend door
waarnemers van de Verenigde Na
ties.
Drs. Schmelzer
DEN HAAG KVP-voor-
zitter rar. Aalberse en zijn
fractie-voorzitter drs. Schmel
zer hebben „zeer ernstige be
zwaren" tegen de voorstellen
van de christen-radicalen uit
de ARP. KVP en CHU.
In een gezamenlijk commentaar
zeiden zij gisteren dat het program
ma op tal van punten onduidelijk is.
De heren Schmelzer en Aalberse
leverden felle kritiek op de paragra
fen over het buitenlandse beleid en
de defensie en de functionering van
de democratie. „Het is onrechtvaar
dig en onjuist om te suggereren, dat
Nederland zich steeds automatisch
opstelt aan de „zijde van de geves
tigde belangen".
Verontwaardigd
Hevig verontwaardigd waren zij j
over de passage, dat Nederland moet I
bevorderen en met name binnen Eu- I
ropa, dat afgezien wordt van iedere
dreiging of steun met kernwapens.
„Alsof de regering en volksverte
genwoordiging ooil een ander stand
punt zouden hebben ingenomen", me-
Intussen ontbreekt in het pro- j
gramma een duidelijke stellingname j
voor tweezijdigheid bij een contro- I
le op ontwapening, aldus hun com- j
mentaar.
Een bezwaar was voor de KVP-
leiders ook. dat in het programma
nergens iets blijkt van een duide-
lijke bevordering van particulier ini
tiatief en persoonlijke verantwoorde- J
lijkheid.
voor een samenwerkingsverband en
stembusakkoord, inclusief lijst van
ministers, vóór de verkiezingen te
publiceren. Ook wij zijn van me
ning dat wegen moeten worden ge
zocht om te trachten hierin de best
bereikbare duidelijkheid te verwe
zenlijken. Tegen een opzet als die
van de christen-radicalen echter zijn
ook van KVP-zijde reeds vele be
zwaren kenbaar gemaakt.
Kort samengevat gaat het erom.
dat deze aanpak
zelfmoord is op termijn voor een
echte christelijk-geïnspireerde volks
partij, die een eigen invloed, natio
naal en internationaal wil blijven
uitoefenen:
een dergelijke aanpak dwingt
de kiezers uiteindelijk naar een
tweepartijenstelsel, dat strijdig is
met de werkelijke situatie in ons
land en dat tevens het einde van
i 'dergelijke aanpak holt taak
en bevoegdheid van de volksverte
genwoordiging uit;
deze aanpak en dat wordt er
kend hangt ui hoge mate af van
de omvorming van andere partijen
en is dus onzeker; een ontijdig stem
busakkoord kan bovendien de poli
tieke stabiliteit in ons land nog ver
der bedreigen.
Afgezien van onze kernbezwaren
tegen het samenwerkingsverband
met stembusakkoord, beoordelen
wij de binnenlandse paragraaf po
sitiever dan de internationale, aldus
de heren Schmelzer en Aalberse.
Den Uyl
Ook drs. J. M. den Uyl. voorzit
ter van de P.v.d.A-fractie uit de
Tweede Kamer, reageerde op de
congresvoorstellen zoals die door de
christen-radicalen zyn uitgebracht.
Het commentaar van drs. Den Uyl
luidt: In de gezindheid waaruit dit
programma geschreven is, herkent
de Partij van de Arbeid zich zelf.
In talrijke beleidsvragen kiest het
de zelfde oplossingen als „socialis
tisch bestek", het basisprogramma
van de Partij van de Arbeid.
Er zijn ook verschillen en naar
mijn mening enkele onvoldoend
doordachte punten; o.a. vind ik de
idee van een kern-kabinet nogal rui
ken naar padvindersromantiek.
,,Zeg( tf het maar
Wanneer men in onze tijd een winkel
binnenkomt, onverschillig van welke
branche, loopt men grote kans door de
verkoopster te worden begroet met:
„Zegt u het maar".
Waar komt die onhebbelijke gewoonte
toch vandaan? Leert men dat het adspi-
rant-winkelpersoneel op hun opleidings
scholen of cursussen?
Ik verwacht deze neerbuigend-aan-
moedigende vraag van een examinator
tegenover een nerveus mulo-kandi-
daatje, maar niet van een juffertje dat
Je kleindochter zou kunnen zijn.
Zo'n meisje begrijpt dan ook wel heel
slecht haar plaats en haar positie. Heeft
de klant haAr toestemming nodig om
te zeggen wat hij of zy, met de porte
monnee in de hand. wenst te kopen?
Dat de klant al lang geen „koning"
meer is. weten we. maar dat béte „Zegt
u het maar" is zelfs voor de meest
pretentieloze koper of koopster zonder
meer ergerlijk.
Den Haag
M. Marijs-Visser
Woonbelasting
In wat genuanceerder vorm zal de
regering opnieuw het voorstel-Bogaers
'heffing woningwetwoningen» op tafel
leggen. Maar waarom goochelt de rege
ring met de woorden „bijdrage" en
„heffing"? Dat is misleidend, want hier
wordt gewoon een extra inkomsten
belasting bedoeld, op te leggen aan een
bepaalde groep burgers, hetgeen nog
discriminatie is ook.
Waarom niet van woonbelasting ge
sproken?
O. Muys
Rotterdam
Zelfmoord
Het commentaar vervolgt: Met
het spreken over „te herscheppen
christelijke party en" wekt men de
indruk geheel ten onrecht dat
de huidige chr. partijen niet deugen, j
Het program spreekt zich voorts uit 1
LOC NINH Voor het eerst
is gisteren bekendgemaakt, dat
Loc Ninh, een plaats in het
grensgebied met Cambodja, ge
durende drie dagen in handen
is geweest van de Vietcong.
De gehele week zijn berichten gepu
bliceerd over hevige aanvallen van
de Vietcong, waarbij zij tot nu toe
bijna negenhonderd man verloren.
Het blijkt nu. dat de Vietcong Loc
Ninh zondag veroverde en de plaats
drie dagen lang bezet hield.
Woensdag namen Zuldvietnamese en
Amerikaanse troepen het dorp weer
Het Noordvietnamese nieuwsa
gentschap meldde gisteren dat de
Vietcong drie Amerikaanse soldaten
die in Zuid-Vietnam krijgsgevangen
waren gemaakt, na enige jaren heb
ben vrijgelaten. Het tijdstip van de
vrijlating werd echter niet meege
deeld. 6
Uit Bangkok wordt vernomen dat
Thailand een lichte divisie van tien
duizend man naar Zuid-Vietnam zul
len zenden wanneer met de VS over
eenstemming is bereikt over meer mi
litaire hulp. Amerika zal wapens moe
ten leveren voor deze Vietnamdivisie
en ook de militaire hulp voor Thai-
landse troepen in hun eigen land moe-
tn vergroten. Onderhandelingen hier
over zijn nog gaande.
