1968 Grotere expansie van de EEG-landen in 9°S2/ Lenin kon geen tijd verliezen Stalin VS gaan akkoord met beginselen van de Euratom-landen Hanoi weigert hulp Unicef VERSLECHTERING HANDELSBALANS Invoer zal stijgen Uit de Haagse hof geplukt .C alles eni wel' 5 WOENSDAG 1 NOVEMBER 196? DE RUSSISCHE REVOLUTIE (Van een onzer redacteuren) JJJET bewind der bolsjewieken zal geen drie dagen stand houden, luidde de reactie van de Fransman Georges Clemen- eeau op het bericht uit Petro- grad, dat Lenin de Voorlopige regeling van Kerenski ten val bad gebracht. Maar wat velen met hem verwachtten gebeurde niet. En de bolsjewieken zijn op 7 november al 50 jaar aan het bewind. Er was een lange strijd voorafge gaan aan de geslaagde oktoberrevolu tie, die zijn naam ontleent aan het feit, dat de Russische (Julianische) kalender dertien dagen verschilde met de westerse (Gregoriaanse). Toen het bij ons al 7 november was, wees de kalender in Petrograd pas 25 okto ber aan. Op 14 februari 1918 werd ook in Rusland de Gregoriaanse kalender ingevoerd. Uiterlijk In 1913 had Rusland nog het 300-ja- rig bestaan van de Romanof-dy- nastie gevierd. Het innerlijk reeds zeer verzwakte land was uiterlijk nog een indrukwekkend verschijnsel. Maar achter de pracht en praal van het keizerlijke hof stond alles op instorten. Nicolas II, de vriendelijke Tsaar" aller Russen, had in 1894 niet alleen de kroon van zijn vader over genomen, maar ook een groot aantal onopgeloste problemen. Als de tsaar een krachtige persoon lijkheid was geweest, zouden veel moeilijkheden langs de weg der gelei delijkheid zijn opgelost. Hij was ech ter een goedgelovig man, die zich liet beïnvloeden door een al even merk waardige echtgenote. Beiden raakten verstrikt in de netten van de zonder ling Raspoetin, die lange tijd de wer kelijke heerser over Rusland was. De meningen over de rol, die Lenin in de laatste weken, vooraf gaande aan de 7de november heeft gespeeld, zijn verdeeld. In zijn pas verschenen boek „Wan neer wordt het dag, kameraad?", geschiedenis van de oktoberrevo lutie, schrijft Jean Paul Ollivier, medewerker van Paris-Match: „Volgens het onder dwang van Stalin geschreven werk Histo rische waarheid zou hij (Stalin) begin oktober hebben voor gesteld, Lenin terug te roepen en een gunstige stemming heb ben verkregen in het centraal co mité tijdens een zitting van 18 oktober. In werkelijkheid zou Le nin zich toen al geruime tijd in Petrograd hebben bevonden. In dezelfde tijd, waarin Stalin histo rische verhalen in zijn voordeel veranderde, liet hij daarvan ook de materiële sporen verdwijnen. De historici hebben geen enkele hoop, de exact.2 datum van de te rugkeer van Lenin terug te vin- Het boek van Ollivier is een boeiend verhaal over de voor geschiedenis van de oktoberrevo lutie en het verloop er van. Wel moet gezegd worden, dat het ent housiasme. waarmee het werd geschreven, er oorzaak van is, dat men een „gekleurd beeld" krijgt. Het boek is uitgegeven bij Uitgeverij In den Toren te Baarn (363 blz. 14.90). Marathondebat in Italië a fgelopen ROME Het Italiaanse parlement j heeft gisteren de langste vergadering uit zijn geschiedenis afgesloten met het aannemen van een omstreden voorstel voor regionale verkiezingen. Gedurende twee weken be raadslaagden de afgevaardigden, die perioden van diepe vermoeidheid af wisselen met vuistgevechten en felle debatten, over het voorstel, dat regio nale parlementen en regeringen wil. Na 230 uur debatteren en 215 gehei me stemmingen werd het ontwerp aangenomen, net voor Allerheiligen, wanneer voor de Italianen een va kantie van vijf dagen begint. Het gaat nu naar de Senaat. Ook Nederland is tegen Franse olie plannen in Irak WASHINGTON Het Ameri kaanse ministerie van buitenlandse zaken heeft gisteravond een verkla ring uitgegeven waarin staat dat de VS zich bij Engeland en Nederland hebben aangesloten in hun protest tegen de Franse plannen voor de ont wikkeling van een grote, nog niet in exploitatie gebrachte oliereserve in Irak, die in 1961 werd genationa liseerd. Volgens dit ministerie is aan Frankrijk een formele nota gezonden waarin de Amerikaanse bezorgdheid tot uitdrukking wordt gebracht over de eenzijdige onderhandelingen van de Compagnie Frangaise des petroles inzake de reserve Roemailla. welk deel uitmaakt van een internationale concessie die door Irak is onteigend. Steun Aanvankelijk zag de tsjaar zich tegenover de eisen van boeren, arbeiders en de intelligentsia ge steund door de adel, de bureau cratie en de militairen. Het uitbreken van de eerste wereld oorlog, waarin ook Rusland werd betrokken bracht daar echter veran dering in. Nadat in december 1916 Raspoetin was vermoord, bleek het hek van de dam te zijn. De februari-revolutie, die leidde tot de val van de tsaar, kwam even wel als een volkomen verrassing, ook voor Lenin, die zich te Zürich be vond. Het was een opstand van naam loze arbeiders en militairen, waarin de vrouwen een belangrijke rol speel den. De honger had de bevolking van wat toen nog Petersburg heette, de straten op gedreven. Wonder Nadat op 12 maart (Russische kalen der 27 februari) het garnizoen van Petersburg de zijde van de opstandi ge bevolking had gekozen zakte het rijk van Nicolaas II als een kaarten huis ineen. Op 15 maart abdiceerde de Tsaar en het was een wonder, dat er toen niet veel meer bloed vergoten In Petersburg dat daarna Petro grad werd genoemd vielen volgens de Duitse publicist dr. Heinz Brahm ongeveer 1500 doden en gewonden. In de rest van het land, waar men toch ook onder de terreur van de tsa ristische politie had geleefd, voltrok de revolutie zich bijna zonder bloed vergieten. Na de opstand hadden twee groe pen de macht in handen, nl. de Voor lopige regering en de Sowjet (of raad) van arbeiders- en soldaten-ge deputeerden. Deze Sowjet, samen gesteld uit sociaal - revolutionairen, bolsjewieken (die van de meerder heid) en mensjewieken (die van de minderheid) weigerde regeringsver antwoordelijkheid te dragen. Verzet Lenin, die sinds het begin van de eeuw tot aan de oktoberrevolutie bij na voortdurend buiten Rusland was geweest (in München, Genève, Lon den, Parijs. Zürich, Warschau en in Oostenrijk en Finland) heeft zich al- Lenin, die in 1917 een tweede revolutie ontketende om de bols jewieken aan de macht te bren- tijd tegen samenwerking met ande ren verzet, zonder evenwel een af wachtende houding aan te nemen. Hij was van mening, dat „het prole tariaat" voldoende kennis had verza meld om zichzelf te kunnen besturen, zonder de hulp van de „bourgeoisie", die zonder meer dc macht aan zich trekt, zodra ze die in handen krijgt. Hoewel hij de jonge intellectuelen wantrouwde, trachtte hij hen wel zo veel mogelijk bij het uitvoeren van zijn plannen te gebruiken. Enkele sociaal-revolutionairen en mensjewieken, onder wie Kerenski, namen zitting in de Voorlopige rege ring. Alleen de bolsjewieken weiger den medewerking. Later konden zij van deze houding profiteren, omdat zij geen mede-verantwoordelijkheid droegen voor de toenemende ellende aan het front, in de steden en op het platteland. Met zijn partijtheori-2 knoopte Lenin bewust aan bij de traditie van de Franse revolutie en de Russische re volutionaire beweging uit de vorige eeuw, aldus dr. Brahm. Rosa Luxem burg keerde zich tegen de „nacht wacht-mentaliteit" van Lenin. Ande ren beweerden, dat Lenin geen dicta tuur van maar over het proletariaat nastreefde. Op 16 april arriveerde Lenin in Pe trograd, nadat de Duitsers hem met 29 anderen in een verzegelde wagon van de Oostenrijkse grens naar Stassnitz aan de Oostzee hadden ver voerd. Via Zweden, waar hij officieel werd ontvangen, keerde hij in zijn land terug. Daar maakte hij duidelijk, dat hij op een nieuwe revolutie aanstuurde, met de bolsjewieken aan de leiding. Lenin. die lang op de steun van de Russische boeren had gerekend, ge loofde in die dagen, dat hij geen tijd mocht verliezen. De dictatuur van het proletariaat moest dan maar niet aan het einde, maar aan het begin van een historische ontwikkeling Kritiek In oktober was de toestand in Rusland weer kritiek geworden. De voorlopige regering ^vas er niet in geslaagd, een eind te maken aan de honger en aan de oorlog, die neder laag op nederlaag bracht. Met hun leuzen „Vrede, land, brood" trokken de bolsjewieken steeds meer .Russen aan. Het was dan ook geen wonder, dat Lenin (die na de mislukte ju- li-opstand naar Finland was uitgewe ken) in zijn brieven op spoed aan drong. Op 23 oktober dook hij ver momd in Petrograd op. Het gelukte hem in een stormachtige zitting van het centrale comité, de voorbereiding van de opstand door te zetten. Het duurde echter nog enkele we ken. voordat de grote klap viel. In de nacht van 6 op 7 november kwam Petrograd in handen van de bolsje wieken. 's Middags om drie uur kon Lenin uit zijn schuilplaats te voorschijn komen. Alleen het Winter paleis, waarin de leden van de Voor lopige regering zich verschanst had den, was toen nog niet veroverd. Maar dat was een kwestie van uren- Het Kremlin in Moskou, de tweede hoofdstad, kon pas op 15 november worden bezet. De „rode gardisten" leden daarbij zware verliezen. Bin nen een maand bezetten de bolsjewie ken het grootste deel van Rusland. De Oekrainers en de Kozakken (in het zuidoosten) verzetten zich echter hardnekkig tegen de nieuwe macht hebbers in Petrograd, dat later Le ningrad zou worden genoemd. Volgende keer: Strijd om behoud van de macht Toezicht op atoomenergie Verder gesprek met Russen BRUSSEL De Verenigde Staten hebben gisteren op een vergadering van de NAVO-raad akkoord verklaard met de be ginselen die de Europese ge meenschap voor kernenergie (Euratom) opgenomen wil zien in het verdrag tegen een verde re spreiding van kernwapens. Het gaat in het bijzonder om het toezicht op het vreedzaam gebruik van atoomenergie. Vijf EEG-landen Frankrijk doet niet aan de discussies mee omdat het niet van plan is het verdrag te ondertekenen willen in de eerste plaats dat het „guillotine-artikel" wordt geschrapt. Hierin staat dat het internationale atoombureau in Wenen automatisch de controlebe voegdheid van Euratom overneemt als de twee organen niet tot een ver gelijk komen. Volgens de Amerika nen zouden zij daarvoor drie jaar de tijd krijgen, maar de Russen vinden twee jaar voldoende. Voorts moet het toezicht uitslui tend het kernmateriaal betreffen en niet de installaties, dit met het oog op het gevaar van economische spio nage. Ook zou het verdrag niet de DEN HAAG Minister Udink (ontwikkelingshulp) heeft gisteren namens de Nederlandse regering een miljoen gulden aangeboden aan de directeur-generaal van Unicef, de heer Labouisse. Het geld is bestemd voor kinderprojecten in Vietnam. Volgens de heer Labouisse zal het geld waarschijnlijk alleen naar Zuid- Vietnam gaan, omdat Hanoi weigert het aan te nemen. Het argument is, dat het accepteren van hulp moge lijk politieke invloed van het hulp verlenende land lot gevolg kan hebben. Unicef heeft al tot driemaal toe via het Rode Kruis geprobeerd geld aan te bieden voor de kinderen van Noord-Vietnam, maar Hanoi heeft tot dusver niet gereageerd. BRUSSEL Voor 1968 valt een aanmerkelijk grotere eco nomische expansie in de EEG te verwachten. Het stijgings tempo van de uitvoer zal zich nauwelijks wijzigen. De binnen landse bestedingen zullen ech ter, vergeleken met dit jaar, sneller toenemen. Bijzonder sterke impulsen kun nen worden verwacht van de in vesteringen in de bouwwerken en De ontwikkeling zal echter sterk worden beïnvloed door bijzondere factoren als invoering van de om zetbelasting op de toegevoegde waarde in Duitsland en de uitbrei ding daarvan tot de detailhandel in Frankrijk. Eventueel, zo zegt de commissie voorzichtig, zal derhalve het prijspeil in de meeste lidstaten niet belangrijk langzamer stijgen dan van 1966 op 1967. de voorraadvorming. Ook de in vesteringen in de bedrijfsuitrusting zullen iets sneller kunnen stijgen dan van 1966 op 1967. Daarnaast zullen de consumptieve bestedin gen meer toenemen, terwijl het bru- toprodukt van de gemeenschap van 1967 op 1968 omhoog zal gaan met 4,5 procent. De Europese commissie, die dit schrijft in het derde kwartaalover zicht, verwacht dat de invoer wel krachtig zal stijgen. In de loop van volgend jaar kan aldus een ver- 111ZCIKI <M1 KllSSeil VH1 slechtering van de handelsbalans J worden tegemoetgezien. na amnestieverklariiu* MOSKOU Het Kremlin heeft ter gelegenheid van de viering van de vijftigste verjaardag van de Ok toberrevolutie een amnestie afge kondigd, waarbij duizenden Russen die gevangenisstraffen uitzitten van maximaal twee jaar, onmiddellijk in vrijheid worden gesteld. De amnes tie geldt ook voor sommige catego- riën delinquenten die veroordeeld zijn tot straffen van maximaal vijf Prijzen De prijzen zullen in de Bcnclux- landen niet zo snel omhoog gaan als de laatste jaren het geval was. In Italië en Frankrijk zal dit wel het geval zijn. T~)E SCHEVENINGSE boulevard Al is het gezellige café op de hoek Het argument van de alles aanvre- kent eigenlijk geen seizoenen. n0g open en noodt het met koffie en tende zilte zeewind gaat niet meer De zee trekt ook in herfst en winter, erwtensoep. op voor wie, zoals ik, toevallig even Pier en Promenade hebben altijd Geen gemeente zal er wat aan bij onze zuiderburen in Knokke een wel flaneerders, die een frisse neus kunnen doen, vermoed ik. Niemand kijkje nam. Daar blinken de witte eristen, de kopers in de een wat vriendelijk of minstens ver- straten. Daar gesloten huizen met de onderne- geoliede blinden en rolluiken, ver- er een paar potten' verf zorgd slapend tot het voorjaar. Wij Nederlanders hebben ons al- tijd verbeeld, dat we het volkje wa ren van de blinkende ruiten en geschrobde stoepen, van de frisge- verfde huisjes en witte vitrages. Zo langzamerhand is dat een sprookje aan het worden in de trant van „er was eens..." Triest souvenirzoekers, kortom de klan dizie, is tochwel wat verdwenen. Dus zijn al die panden nu geslo ten. Een winterbezetting zou voor de neringdoenden meer geld uitgeven dan ontvangen betekenen. Maar het is treurig zoals die pan den achtergebleven zijn. Een stuk pakpapier voor het raam, en was dat papier te smal, dan maar schots en scheef twee banen naast elkaar. Met deuren. De gepleisterde gevels vol aangevreten plekken en losse schil- fers. De verf grauw of vergaan. staan goede en gedegen namen op voordien eens willen komen kijken, Zo troosteloos, zo onvriendelijk, de winkels, zaken die in de stad op zal het als alles blijft zoals het nu is als zeggen ze: „Wat doe je hier „eerste stand" gevestigd zijn. Hun (of waarschijnlijk nog lelijker nog?" Schevenings visitekaartje is echter wordt) hen beslist niet lokken. De En dat zal alle wintermaanden du- volkomen in tegenstelling met hun Promenade is triest en de gevolgen een nette afscherming tegenaan planken'dichtgVspijirêri'e wUIen Nog een maandje of twee, ren. Erger worden. Haagse deftigheid. kunnen even triest zijn. Broedergemeente: Allen dank voor het medeleven" ingezonden stuk in de dagbladen haar dank betuigd voor de overstel pende bewijzen van medeleven, ondervonden na de brand, die een groot deel van het complex in de as legde. Vele problemen, aldus de Broeder gemeente, liggen nog voor ons. Wij zullen ze niet alleen kunnen op lossen. Maar uw verbondenheid met ons, die wij mochten ervaren, geeft ons moed verder te gaan. voorziening van kernbrandstof mo gen bemoeilijken. SOEPELER De Vijf bereikten wel overeen stemming over een aantal beginse len, maar het kwam niet tot een gemeenschappelijk standpunt inzake het verdrag. Wat het punt van de toezicht betreft, nam Nederland een wat soepeler houding aan dan zijn partners. Vorige week zei minister Luns al dat Nederland zijn eigen gang zou gaan als de Euratomlanden niet snel tot een gemeenschappelijk standpunt zouden komen. In Brussel vertelde men gisteren, dat de VS nu toestemming hebben om de onderhandelingen met de Russen over een voor alle landen aanvaardbare verdragstekst voort te zetten. De VS-afgevaardigden in Genève, waar de besprekingen al lange tijd aan de gang zijn, zullen hun bondgenoten van liet verloop nauwkeurig op de hoogte bouden. (Advertentie) Goed bericht voor de bezitters van Kunstgebitten Dentofix - en drogisterijen. aangenaam T!. - Dr. Martin Luther King had in 1963 in Birmingham. VS. deel genomen aan een verboden beto ging voor gelijke burgerrechten. Hij werd daarvoor destijds veroor deeld tot vijf dagen gevangenis straf. Gisteren kwam hij naar Birmingham om zijn straf uit te zitten. Per auto werd hij naar de gevangenis gebracht. Vannen en manieren Ik vermoed dat het sommige lezers wel eens treft, dat de radio en vooral de tv helaas niet altijd rekening hou den met de symbolische betekenis van vormen en manieren, omdat het uiter lijke niet het innerlijke vervaagt, maar het veeleer aanspoort, in bewe ging zet en versterkt. Men kan dat soms merken wanneer iemand met een voorname persoonlijk heid telefoneert en daarbij zijn vrien delijke woorden ondersteunt met aller lei beschaafde gestes en bewegingen van het lichaam. Hier is de eenheid van geest en lichaam aanwezig. Hoe weinig merkt men soms ook van die eenheid, wanneer een spreker via de radio blijk geeft zijn goede gedachten niet te verrijken met de ontroeringen van zijn geest of geen rekening te houden met de nodige into natie of accentuatie. Alles volkomen in orde, maar de ziel bleef thuis. In nog sterkere mate manifesteert zich dit gebrek voor de tv. Om werke lijk op beminnelijke wijze te kunnen voordragen, te musiceren of te zingen, is het immers noodzakelijk, dat de houding van het lichaam, met inbegrip van de gelaatstrekken, daaraan mee werken als uiterlijke symbolen van in nerlijke functies. De menselijke geest, als schepping Gods, ontwikkelt op heerlijke wijze de sterkste energie in de eenheid van alle levensuitingen tot verrukkelijke symbolen van vormen Zeist D. Witzand Pepernoten Binnenkort doet Sint-Nicolaas in di verse plaatsen weer zijn intrede. Wat mij evenwel jaarlijks zeer ontstemt is dat hij en zijn pieten langs de route snoep uitdelen. Is dit wel goed van de goed-hei- lig-man? De pepernoten e.d. vallen me rendeels op straat en worden vaak nog vertrapt ook. Kleine kinderen beseffen niet. welke gevaarlijke ziek ten ze hierdoor kunnen oplopen. Zou het te veel moeite zijn om de 1 vóst en kleintjes de pepemoten in de hand te zeker op zijn plaots.Tevredenheid gego- geven of het snoep, als dat zo nodig rondeerd. Verkriigbaor in discrete, neutrale gegooid moet worden, in kleine plastic plastic flacons, prijs f. 2,35, bij opotheken j zakjes te doen? Den Haag W. H. Korst jr.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1967 | | pagina 5