God in |e hart,
voordat je begint
Nederlandse soldaat
oefent te weinig
H
MINISTER AL LANG
OP DE HOOGTE
Klacht in Kamercommissie
Rotterdams bureau
maakt ontwerp voor
Israëlische stad
H
Kelner in hoger beroep,
strengere straf geëist
DONDERDAG 19 OKTOBERJ96J
Eind november komt de nieuwste
herenpantalon op de markt: van
heup tot zoom versierd met een
bies in afstekende tint.
(Van onze parlementsredactie)
DEN HAAG „De instelling
van verreweg de meeste Neder
landse militairen is heel goed,
maar het gebrek aan geoefend
heid en daardoor aan paraatheid
kan een fnuikende invloed heb
ben op het moreel van de troep."
Dit betoogden gisteren de heren
Koudijs (lib.) en Walburg (a.r.) bij de
begrotingsbehandeling in de Twee
de-Kamercommissie voor defensie.
Zij maakten zich ernstige zorgen
over het ontbreken van voldoende oe
fenmogelijkheden voor de Neder
landse militair.
„De normale Nederlandse soldaat,
de gezonde Hollandse jongen, ligt
niet wakker over kwesties als het
afsohaffen van de groetplicht, het dra
gen van burgerkleren, het „halt en
front malken in de gang*' enz. Wat hij
verlangt is, dat zijn eenheid op een
kwalitatief hoog niveau staat. Dat be
paalt zijn instelling", meende de heer
Koudijs. „Het moet geen slap zootje
Rondklungelen
De heer Walburg was het daar hart
roerend mee eens. „Het rondklunge
len van de militairen, het systeem
van lesje hier en lesje daar, geeft
hen niet het idee dat ze met iets
zinvols bezig zijn. Ze hebben oefenin
gen nodig."
OVER JAAR BEGIN ROEW ASHDOD
KOSTEN 120 MILJOEN GELDEN
(Van een onzer verslaggevers)
ROTTERDAM Het Rot-
tefdamse architectenbureau
Van den Broek en Bakema
heeft van de Israëlische rege
ring opdracht gekregen het ha
ven kwartier van de stad Ash-
dod te ontwerpen.
De plannen zijn al zover ge
vorderd, dat waarschijnlijk
over een jaar al met de bouw
kan worden begonnen. De
kosten zullen ongeveer 120 mil--
joen gulden bedragen.
Voor het bureau (dat o.m. de Rot
terdamse Lijnbaan ontwierp) is dit
niet het eerste contact met Israël.
Vijf jaar geleden al werd het uitge
nodigd deel te nemen aan een
prijsvraag voor het ontwerpen van
een nieuw stadsdeel van Tel Aviv:
de verbindende schakel tussen het'
moderne Tel Aviv en het oude Ara
bische Jaffa. De jury vond toen de
inzending dermate geslaagd, dat
besloten werd tot aankoop van het
plan niettegenstaande het niet in
de prijzen viel.
Uitnodiging
Het resultaat van dit eerste con
tact was een nieuwe uitnodiging dit
jaar voor deelname aan een
prijsvraag voor het ontwerpen van
een stadscentrum voor Ashdod
(tweede prijs) en een reële op
dracht voor het ontwerp van het
havenkwartier, dat de verbinding
moet vormen tussen dit centrum en
de haven.
Het kwartier bestrijkt een strook
van anderhalve kilometer lengte en
een grootste breedte van 250 meter.
In dit plan zijn opgenomen de
bouw van pakhuizen, groothan
delsinrichtingen, kantoren, wonin
gen, hotels en restaurants.
Ideaal
„Het prettige van deze opdracht
is," zegt prof. J. B. Bakema, „dat
wij al onze nieuwe ideeën kunnen
verwerken in ons ontwerp. Ashdod
wordt een nieuwe stad. Het terrein,
waarop het verrijst is nog maagde
lijk: duinen en zandvlaktes. Voor
een architect een ideale omstandig
heid. Men hoeft geen rekening te
houden met bestaande bebouwing.
Stedebouwkundige en architecto
nische beslissingen kunnen tegelijk
worden genomen, wat betekent, dat
wij infrastructuur en bebouwing
volledig aan elkaar kunnen aanpas-
,.In Nederland ls dit nu alleen
nog een theoretische mogelijkheid.
Alleen in grote saneringsplannen
kunnen deze twee aspecten worden
samengevoegd. Of in een geval als
de herbouw van Rotterdams city,
al is hier ook al veel door de tijd
achterhaald."
Uitgangspunt in het Ash-
dod-plan, dat in grote lijnen al ge
reed is, vormt de directe bereik
baarheid van woningen en kanto
ren vanaf de weg: ruime parkeer
terreinen zijn direct bij de bebou
wing gepland evenals de wegen, ter
wijl er voor de voetgangers ver
hoogde plateaus zijn, waar zij niet
door het verkeer worden gehin
derd.
Economisch
„De uitvoering van zo'n project
is", aldus prof. Bakema, „waar
schijnlijk duurder dan dat van een
traditioneel plan. Maar op den
duur zal het economischer blijken
te zijn. Door het direct aanbren
gen van alle accommodatie, zo
als het bouwen van parkeergara
ges, heeft men bij de start al alle
kosten gehad. Men hoeft niet later
nog eens voorzieningen te gaan tref
fen. Direct al wordt een zeer econo
misch gebruik van de grond ge
maakt. Bovendien bewerkstelligt
men een betere ontsluiting van een
heel stadsdeel en ook dat levert op
den duur wel geld op."
Prof. Bakema: „We hebben in dit
plan rekening kunnen houden met
de toekomst. Ook: met de verande
rende mens, met nieuwe sociale
omstandigheden (meer vrije tijd
o.m.), kortom met een nieuwe tijd.
In Nederland zitten we helaas nog
steeds met die romantische nabou-
werij van middeleeuwse stadjes.
Deze moderne tijd vraagt een nieu
we frisse aanpak in de bouw. En in
Ashdod hopen we te kunnen laten
zien hoe wij ons die voorstellen."
Prof. J. B. Bakema voor de
maquette. Onder de plaats,
die hij aanwijst moet zich,
volgens Israëlische archeolo
gen het graf van Jona bevin
den
De zaak van de defensie moet ge
loofwaardig worden gemaakt voor de
„jongens". Ze moeten het hoe en
waarom inzien. Dat bereiken we voor
al ook met meer voorlichting.
Minister Den Toom (defensie) had
alle begrip voor de klachten van de
Kamerleden, maar kon, mede gezien
het gebrek aan oefenterreinen, ook
niet direct een oplossing geven. „Ik
meen overigens, dat je de jongens
beter naar huis kunt sturen dan ze te
laten rondhangen". De noodzaak van
meer voorlichting onderschreef hij
volledig.
Zichtbaar
De heer Kikkert (c.h.) benaderde
het vraagstuk wat genuanceerder.
Kwesties als de groetplicht en het
dragen van burgerkleren vond hij
niet zulke onbelangrijke zaken. De
roep om vernieuwing kan ook de
'krijgsmacht niet onberoerd laten.
Bestaande legertradities zijn niet
goed omdat ze er nu eenmaal zijn. Ze
dienen kritisch bekeken en zo nodig
aangepast te worden.
Daarmee was staatssecretaris Haex
(landmacht) het eens, maar hij vond
wel, dat het afschaffen van de groet
plicht e.d. in de publiciteit onevenre
dig veel accent hebben gekregen. De
vermaatschappelijking van de
krijgsmacht blijkt op tal van andere,
belangrijker punten (vakopleiding,
inschakeling industrie e.d.).
De staatssecretaris deelde mee dat
de paraatheid van de Nederlandse
landstrijdkrachten 80 procent be
draagt. Van een vermindering van
het aantal parate brigades van 6 tot
4, waarop van verschillende kanten
in de Kamercommissie werd aange
drongen, wilde de bewindsman niet
Eenzijdig
Dr. ïmkamp (D'66) verweet mi
nister Den Toom een eenzijdige voor
lichting te hebben gegeven over de
krachtsverhoudingen tussen de Navo
en het Oostblok (Warschau-pact). De
bewindsman heeft naar zich toe gere
deneerd door onvermeld te laten, dat
het Oostblok militair geen eenheid
De minister antwoordde dat het
Oostblok kwantitatief nu eenmaal
sterker is dan de Navo en zo lang de
communistische staten lid zijn van
het Warschau-pact, moet men ze als
een militaire eenheid blijven besohou-
'wen.
De socialist Wierda legde de Ka
mercommissie een ontwerp-motie
voor, waarin de PvdA aandringt op
een „redelijke verlaging van de uitga
ven voor defensie, tegen de achter
grond van de meest doelmatige beste
ding der overheidsgelden".
Deze verlaging zou moeten worden
bereikt door het uit de vaart nemen
van enkele verouderde grotere sche
pen, zoals de Karei Doorman, het ver
minderen van de parate sterkte, voor
namelijk bij de Landmacht, onder
het gelijktjjdig opvoeren van de
personeelsbezettig en de materieel-
uitrusting en het bevriezen van de on
derhoudskosten bij luchtmacht en ma
rine op het peil van 1967.
Uitholling
Minister Den Toom vond, dat -de
strijdkrachten in de komende jaren
in groei van de begrotingsuitgaven
zullen moeten delen.
Staatssecretaris Van Es (marine)
noemde het zinloos de Karei Door
man (kosten circa 8 miljoen per
jaar) eerder uit de vaart te nemen
dan aan het begin van de jaren '70,
als er voldoende vervangende fregat
ten zijn en de dan verouderde vlieg
tuigen van de KD voor maritieme
walvliegtuigen kunnen worden inge
ruild.
Staatssecretaris Haex onthulde, dat
er tussen de rijksplanologen en De
fensie verschil van mening bestaat
over de (noodzakelijke) uitbreiding
van de militaire oefenterreinen in Ne
derland. De planologen denken aan
de marginale landbouwgronden in de
veenkoloniale gebieden. Defensie
geeft de voorkeur aan vergroting van
de bestaande oefenterreinen.
De a.r. afgevaardigde Walburg, die
het beleid inzake de oefenterreinen
ma,ar niks vond en ook scherpe kri
tiek had op hét weinig doelmatige
karakter van vele herhalingsoefenin
gen, kwam met de suggestie om een
deel van de grond, die door uitvoe
ring van het zg. twee-dammenplan in
de Waddenzee beschikbaar zou ko
men, als militair oefenterrein te clai
men. Het debat in de commissie zal
volgende week worden voortgezet.
GA IN UW
BINNENKAMER
Het gaat om de gemeenschap tus
sen Schepper en schepsel. Met als
einddoel: de heerschappij van Jezus
Christus over de gehele mens. Het
antwoord van de mens op de genade
moet bestaan uit de onderwerping
van zijn gehele persoon aan de in
werking van de Geest van God.
Dit vereist een voortdurende hou
ding van zelfdiscipline. Het komt er
op aan, dat we onszelf vergeten om
zo de vele verwarrende stemmen in
ons tot rust te brengen en de zorgen
die ons benauwen, meester te worden
door stil te zijn.
Onze omgang met Christus verlangt
deze rust en stilte. Zo alleen wordt
spreken met God mogelijk. Wie Hem
daarin niet voortdurend alles toe
vertrouwt, wie niet tot Hem spreekt
met de eenvoud van een kind, zal
N AARDEN Noem me ge
rust met die befaamde
term „wedergeboren": de
verhouding God-mens is bij mij
werkelijkheid. Ze is deel van mijn
wezen, mijn bestaan. De conse
quenties daarvan aanvaard ik en
probeer ik te verwerkelijken. Toch
heb ik in de protestantse kerk,
waar ik gedoopt ben en opgegroeid,
geen belijdenis gedaan. In de kerk
heb je allerlei punten waar je in
absolute zin ja of nee op moet zeg
gen. Dat kan ik niet.
Ik wil alleen ja zeggen op de kern. Dat
ik, om met de Handelingen te spreken,
van harte behoor tot degenen die de naam
des Heren belijden en Zijn terugkeer ver
wachten. Dat Jezus de Heer is. Dat Gods
Woord neergelegd is in de bijbel en dat
de Geest de kerk gegeven is om dat
Woord te kunnen beluisteren.
Mijn tweede moeilijkheid is, dat ik de gemeen
schap waar ik mijn geloof kan beleven nog nooit
heb ontdekt. In kerkgenootschappen heb ik veel ge
grasduind. Bijna overal ben ik geweest, ofschoon
niet in alle 100 kerkgenootschappen die ons landje
Ik ben op zoek naar een klimaat waar ik met
anderen God lof kan brengen, waar ik kan danken
en waar ik mijn geloof kan versterken. Als God in
je hart is wil je dat toch en heb je immers een
bron waaruit veel opwelt? Je moet ergens heen om
Hem te eren, om te'getuigen, om te ontvangen.
Het is een jonge, reële knaap, die ons dat zo voor
legt. Veelbelovend medewerker aan een grote in
dustriële onderneming. Pas getrouwd met een even
bewogen, christelijke jonge vrouw. Zij groeide op
in de rooms-katholieke kerk.
TUSSEN ONS is geen verschil in geloven. Toch
mochten we noch in de hervormde, noch in de
r.k. kerk trouwen. We zijn met de bijbel ln
de hand naar de dominee en de pastoor ge
weest om samen te lezen wat daarin over het
huwelijk Staat. Ze zeiden als om strijd: Ja, jullie
hebt wel gelijk. Maar jullie kunnen bij ons niet
trouwen in de kerk. Die spelregels, weet je
Wel. we wilden toch Gods zegen in de kerk bij
onze huwelijkssluiting. Toen hebben we na veel
zoeken en moeite een kerkgebouwtje kunnen huren
en een dominee bereid kunnen vinden. Zo is het
toen gegaan. Nietwaar Inge? (met een blik naar
zijn vrouw die juist koffie binnenbrengt).
De gemeenschap der heiligen, die met name
's zondags overvloedig en overal wordt nagestreefd.
Daarvan wil ik niet zeggen dat „het" er nooit is.
Overal vallen druppels, dat Heb ik in de loop der
jaren wel ervaren. Maar het klimaat daar, over het
geheel genomen?
Je ondervindt nauwelijks of geen gemeenschap in
de kerk. Gemeenschap ervaar je eerder op je werk,
thuis en in je vrije tijd. Daar voel je je afhankelijk
van elkaar, komt het gemeenschappelijke doel veel
beter voor ogen, worden ervaringen samen beleefd
en vormen ze de grondslag voor onderlinge binding.
Maar zodra het over het geloof gaat dat een cen
trale betekenis voor ons heeft Dan is de ge
meenschappelijke beleving ineens zoek. De persoon
lijke ervaring wordt geen gedeelde ervaring. Ieder
gaat zijn eigen weg en je staat alleen met je eigen
geloofsbeleving.
KOMT HET ER misschien op neer dat er geen
of bijna geen Godsmensen in de kerk (en)
zijn? Zouden we misschien eerder dan louter
theologen met hun „one man shows" mensen
in de kerk nodig hebben, vervuld van de
Heilige Geest? Door hun optreden kunnen simpele
woorden metterdaad toespreken.
Gaat het volk misschien onder omdat het geen
kennis heeft?
Is mijn gevonden instelling tegenover de bij bi
rijke taal en soms uitvoerige manier van zeggen,
verstandig lezen. Maar dat went gauw genoeg. Ten
minste als je de bijbel gaat lezen als een brief van
Iemand, waar je heel erg van houdt, waarover je
alles wilt weten. Je moet gegrepen zijn-. God moet
in je hart wezen, voordat je begint.
Ik geloof, dat een verkeerde instelling tegenover
de bijbel onbedoeld al op de lagere school wordt
aangekweekt. Kun je de Schrift, kun je iets van
haar essentie via verhaaltjes, vaak nog geromanti
seerd en dus onbijbels ook, overbrengen? En zo
blijft hij dan bij de meesten vaak ook „functione-
j, rustig, zonder nadere toelichtingen
gon te lezen, was, dat je God in alles kimt
vertrouwen. Wijs me één plaats aan in de
bijbel waaruit blijkt dat God Zijn woord niet
hield. Die is er niet. En als je dénkt dat Hij iets niet
deed, moet je nog eens goed nalezen wét Hij be
loofde. Soms verbindt Hij er voorwaarde(n) aan die
niet werden nagekomen.
Wat ook heel duidelijk uit de bijbel spreekt ls
dat je vrij bent van de wet. Overtreed hem maar
dan zul je zien dat die geen verzwaring betekent,
maar dat je die gewoon nódig hebt. Denk alleen
maar aan het „zes dagen zult gij arbeiden". Dat
hebben ze in Rusland destijds met tien dagen ge
probeerd. Ze kwamen er allang van terug. Dat gaat
niet, daar kun je als mensen niet tegen.
Ik ben de bijbel al lezende gaan begrijpen als ge
ïnspireerd door een praktische God, Mijn bezwaar
tegen theologie is dat deze vaak van dingen uit de
bijbel problemen maakt die dat helemaal niet zijn.
Wat is er bijvoorbeeld al niet getheologiseerd
over „heiligt mijn sabbat". Constructies over het
nieuwe verbond en de zondag. Maar in feite is van
Gods gebod in de bijbel hierover een menselijk ge
bod gemaakt.
Dat is nu al eeuwen zo en misschien wel maat-
DE fout is, dacht ik. dat we keihard hebben af
gerekend met de Geest door Wie de bijbel
geschreven is. We laten de bijbel „functione
ren" zonder er wezenlijk zelf in te lezen en
er uit le leven. We laten de dominees erover
praten. Met alle nonsens die soms op de preek
stoel kan worden gedebiteerd ten koste van de
waarheid.
geen orde in zichzelf kunnen schep
pen.
Het is goed zich te verplichten op
vaste tijden van de dag te bidden.
Maar dan niet op grond van een
wet, maar alleen uit liefde tot de
Heer, Die wij innig zoeken en aanbid
den.
Zeker, er zullen dagen komen waar
op de regelmaat ons zwaar zal vallen.
Laten we ons dan deze raad herinne
ren: het is nodig in uren van geeste
lijke dorheid zich trouwer aan de
regel te houden, dan op dagen, waar
op het geloof spontaan tot gebed en
inkeer voert.
Wanneer de innerlijke vlam volle
dig uitgedoofd schijnt te zijn blijft
het altijd nog mogelijk in stilte ver
trouwend te wachten en zich te her
inneren: „Een roze, fris ontloken, die
heeft een bloem gebracht, al in de
koude winter te midden van de
nacht"»
(Naar Roger Schutz van Talzé)
In sommige kerken is het zelfs zo, dat men hele
maal naar één kant overslaat, doordat de mensen
zich niet op de bijbel, maar op de voorganger
richten. Hij is het ideaal; zijn geloof is hun ge
loof. En o wee, als hij dan eens mocht derailleren.
Dan zijn die mensen hun geloof kwijt. Maar dan
vraag ik: waarop is in vredesnaam hun geloof ge
baseerd? We zijn toch allemaal in het ambt, alle
maal dominees in de kerk?
Waar ik me ongelukkig naar zoek is een ge
meenschap met Godsmensen. Maar ik kom hoe
langer hoe meer tot de overtuiging dat het geloof
en het daaruit voortvloeiende simpele leven uit de
bijbel bijna niet meer in de gemeente zijn.
Je hoort maar steeds „bekeert u, gelovigen". Ja
en dan? Amen tot de volgende week om hetzelfde
n. Maar wie is er bezig met: wat zegt
God wil dat alle mensen met Zijn heil hier op de
wereld bezig zijn en zalig worden. Hij heeft altijd
naar mensen gezocht, die Zijn wil mochten doen,
waardoor Hij zou kunnen werken in de wereld.
Maar richteren en profeten hebben, globaal ge
sproken, gefaald. Het uitverkoren volk Israël heeft
het erbij laten zitten.
TENSLOTTE heeft God Zijn eigen Zoon ge
stuurd. De grote climax: Zijn zoon naar de
aarde om een 1 eetbare wereld te krijgen. Hij
heeft het geweldig gedaan. Velen wilden Hem.
navolgen; ze stichtten er zelfs een wereld
gemeenschap voor die Zijn naam draagt: het
christendom.
Maar wat heeft die gemeenschap tot nu toe ge
presteerd? Ze werpen zich op als verdedigers
Gods, nota bene „op grond van de bijbel", ze ze
genen wapenen, ze discrimineren, ze onderdruk
ken, ze gebruiken in Zijn naam een leer om er
anderen mee te slaan. Kortom, ze waren en zijn
onverdraagzaam.
Terwijl aan de ene kant van de wereld mensen
kreperen bouwen ze aan de andere kant dure ker
ken, hebben ze pakhuizen vol kerkschatten, ter
wijl de Man naar Wie ze zich durven noemen niet
eens een kussen had om Zijn hoofd op neer te
leggen. Ze schipperden tussen geloof en staat met
alle consequenties daaraan verbonden. Zo creëer
den ze een „geloof" dat met de werkelijkheid niets
meer te maken heeft.
Het christendom heeft dus al evenzeer zwaar
gefaald. Maar God houdt niet op. Hij blijft figuren
zenden. Nu gaat het misschien wel helemaal bui
ten de kerk om. God blijft trouw.
Geloof ik dan helemaal niet meer in de Kerk?
Och, het is maar hoe je het wilt noemen.
ET eerste voor iedereen is, dacht ik: ga in je
binnenkamer. Bid en probeer door het geloof
je roeping uit de bijbel te verstaan. Doe het
ook samen, met mensen die hetzelfde ernstig
willen. Kom via de kennis bij de waarheid.
Ervaar dat je aan het werk moet, dat je anderen
niet trekt door preken, maar door houding.
Ontdek de God-mensverhouding als de enige
basis waarop je kunt leven en werken. Ervaar
deze als kern voor het oplossen van elke levens
problematiek. We moeten terug naar die kern: God.
Van Hem verwijderd raken, zoals nu het geval is,
betekent alleen maar de problemen naar je toe
halen.
We kunnen het vinden. Heus. Want God heeft ons
oneindig lief. HU klopt. WU moeten opendoen. HU
wil geen gcestelUke dictatuur met een ijzeren vuist.
HU wil dat wU ook van Hèm houden en hier op
aarde al zalig worden.
Keel van vrouw dichtgeknepen
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG Advocaat-generaal
mr. G. J. de Lint van het Haagse ge
rechtshof heeft woensdag tegen de 25-
jarige Rotterdamse kelner Cor M.
een gevangenisstraf van vier jaar en
voorwaardelijke terbeschikkingstelling
van de regering geëist. De kelner was
naar aanleiding van de straf van de
Rotterdamse rechtbank in hoger be
roep gegaan.
De hem opgelegde gevangenisstraf
van twee jaar en voorwaardelijke ter
beschikkingstelling van de regering
wegens poging tot doodslag op zijn
vriendin Delia Jonker, vond hij te
hoog.
Mr. De Lint was van mening dat
het misdrijf dat de kelner ten laste
was gelegd geen poging tot doodslag
was, maar poging tot moord. Een lan
gere straf achtte hij daarom gewenst.
In het 'huis van haar ouders had
Cor de keel van de vrouw, met wie
hij had samengewoond, dichtgekne
pen. Toen de vrouw bewusteloos was,
raakte de kelner in paniek. Hij trach-
te mond-op-mond-beademing toe te
passen rhaar dat had geen baat. Hij
gaf zich toen zelf aan bij de politie.
De vrouw, die maar even buiten
bewustzijn was geweest, verklaarde
tegenover de politie dat de man haar
probeerde te vermoorden. "Voor het
gerechtshof zei de verdachte echter
dat het niet zijn bedoeling was ge
weest de vrouw te doden.
De raadsman van de verdachte, mr.
J. M. P. Mostboom, was van mening
dat slechts sprake was van mishande
ling. Het bewijs voor poging tot
doodslag of moord achtte hij niet ge
leverd.
„M. was boos omdat de vrouw met
andere mannen uitging, terwijl hij in
de mening verkeerde dat zij uitslui
tend voor hem was bestemd, omdat
hij haar uit Katendrecht uit „het le
ven" had gehaald.
De kelner had zich voorgenomen in
dc nac'ht van 21 op 22 januari de
vrouw te doden. Hij glipte het huis
van de vrouw binnen en wachtte op
de komst van Delia en bedacht zich.
Twee uur wachtte hij op haar. Toen
hij haar bij de keel greep sloeg zij
hem met een sleutelbos in het gezicht
waardoor hij zo kwaad werd dat hij
haar de keel dichtkneep."
De verdediger betwijfelde of er
aangifte was gedaan als zijn cliënt
niet zelf naar de politie was gegaan.
Uitspraak over veertien dagen.
Debacle Van Heijst
DEN HAAG Enkele maan
den voordat de moeilijkheden
bij de Haagse radiatorenfabriek
Van Heijst in de openbaarheid
kwamen (begin september) was
het ministerie van economische
zaken al vertrouwelijk ingelicht.
Dit antwoorden de ministers De
Block en Roolvink op vragen uit de
Tweede-Kamercommissies van socia
le en van economische zaken. Hope
lijk zullen, aldus de bewindslieden,
in de toekomst het enquêterecht en
de wettelijke regeling voor de jaarre
keningen van ondernemingen voorko
men, dat dergelijke catastrofes zich
voordoen.
Het is noodzakelijk dat de
pensioen- en spaarfondsenwet op de
helling gaan. Hierover zullen de mi
nisters advies vragen aan de Sociaal
economische raad.
De oorzaken van het debacle met
Van Heijst, die dc ministers opsom
men, liegen er niet om: ondeugde
lijke leiding van het bedrijf, een ver
ouderd en ten dele ondoelmatig ma
chinepark, een slechte routing, een te
veel aan personeel en verspilling
(zeer royale reisrekeningen en dure
hobbies van de directieleden).
De fabricage-methoden van Van
Heijst waren moeilijk modern te noe
men. Volgens een reorganisatierap
port van het Bureau Van der Bunt in
Amsterdam zou dezelfde produktie
van het concern met 150 man minder
kunnen zijn bereikt....
Om het bedrijf rendabel voort te
zetten zou zeker 10 miljoen nodig
zijn geweest. Het was volstrekt onmo
gelijk dat de Staat het bedrijf zou
overnemen, aldus de ministers De
Block en Roolvink.