SLAG VOOR WERKGELEGENHEID
KVP kiest voor
CHU en ARP
JAMIN
Commentaar
Grote vuurzee: drie fabrieken verwoest
Burgemeester Emmen:
Klap voor gemeente
Samenwerking of federatie
Siebe v. d. Zee
geschorst
NIEUW
CALTEX
TANK-PREMIE
PROGRAMMA
TOT
45%
KORTING OP
WAARDEVOLLE
GEBRUIKS
ARTIKELEN!
Onduidelijkheid
toegenomen
Masn<hg 1« elttofcar »«7 48rte Jaargang
Nieuwe
CHRISTELIJK NATIONAAL DAGBLAD
Co»»
Hoofdkantoor Leiden
Steenstraat 37 Postbus 76
Telefoon 31441
Giro 58936 Abonnementsprijzen p. w. 0,98, p. m. 4,20, p. kw. 12,55
Klachtendienst bezorging 18.00—19.00 uur
(Van een onzer verslaggevers)
EMMEN Het afbranden van drie fabrieken in Emmen be
tekent een zware klap voor de reeds gevoelige arbeidsmarkt in
deze omgeving. Vóór de vuurzee gistermorgen over het Emmer
industrieterrein woedde, had het gewestelijk arbeidsbureau
reeds te maken met 1500 werkloze mannen en met 450 mannen,
die worden bezig gehouden op de zogenaamde aanvullende werk
gelegenheid.
Door de sterke wind was het gehe
le fabrieksterrein spoedig een grote
vuurzee. Een regen van vonken daal
de neer op de fabrieken in de buurt.
De brandweerkorpsen van Emmen,
Nieuw-Amsterdam, Klazinaveen en
de AKU konden niet voorkomen, dat
ook de carrosseriefabriek Jonkman
NV en de Touwimport EMKA NV
werden verwoest.
Ook de stalen meubelfabriek Dtentea
Ook de stalen meubelfabriek Dren-
tea, metaalbedrijf Hut en het pand
van Nira liepen groot gevaar.
Maar de slag om het behoud van
deze fabrieken is door de brandweer
gewonnen.
De burgemeester van Emmen, drs.
H. A. Beusckamp, heeft de brand een
ramp voor Emmen genoemd, vooral
omdat de werkloosheid in zijn ge
meente zo hard heeft toegeslagen.
Liefst 10 procent van de mannelijke
beroepsbevolking zit zonder werk.
(Zie ook pagina 6)
Rust is een goed ding, maar
verveling is haar broer.
VOLTAIRE
Najaarsconferentie
C.H.-jongeren
(Zie pagina 2)
Hoe moeilijk het is een
seizoen lang ongeslagen
te blijven, hebben de kop
lopers in de 3de klas van
de KNVB zaterdag tijdens
de achtste competitieronde
ondervonden. CSVD en
Rijsoord verloren voor de
eerste keer. En er is nog
veel meer sportnieuws.
(Zie onze sportpagina's).
hit WEM;;
Wisselvallig
DE BILT Tijdens het week
einde trok een actieve depressie
van de Atlantische Oceaan naar
het zeegebied bij Noord-Noor-
wegen. Het koufront ervan trok
vergezeld van regen en wind
over ons land weg naar het
oosten.
De depressie-activiteit blijft
ook het komende etmaal groot.
Op de oceaan staat een straal
stroom, waarmee storingen snel
naar deze omgeving worden ge
voerd. Het blijft dan ook wissel
vallig weer met vrij veel wind
en tijdelijk regen of motregen.
In het temperatuurverloop komt
maar weinig verandering.
Overwegend zwaar bewolkt
met tijdelijk regen. Matige tot
krachtige en aan de kust later
tot hard of stormachtige toene
mende zuidwestelijke wind. Wei
nig verandering in temperatuur.
17 oktober zon op 7.07; onder 17.43;
op 17.42; onder 7.02.
(Van onze parlementsredactie)
DEN HAAG Het bestuur van de KVP wil een nauw samengaan
met ARP en CHU. Uit de verschillende mogelijkheden tot
partijvernieuwing heeft het (voorlopig) deze gekozen. Het KVP-
bestuur spreekt zich uit voor „een samenwerking of federatie met
ARP en CHU" en adviseert de KVP-partijraad dit standpunt over te
nemen, met dien verstande dat de partijraad zich daarover in het
najaar van 1968 opnieuw beraadt aan de hand van de resultaten, die
dan in de gespreksgroep van de „Achttien" zullen zijn bereikt, met
name voor wat betreft de gezamenlijke programpunten van het
christen-democratisch samenwerkingsverband.
Aldus één van de vier preadvie
zen, die het KVP-bestuur zaterdag in
Baarn heeft opgesteld voor de verga
dering van de KVP-partijraad op 8
en 9 december, waarin zal worden
beslist over de koers van de KVP
inzake de partijvernieuwing.
Tijdens een langdurige bijeenkomst
in het Romme-instituut besprak het
bestuur (41 leden, van wie 34 aanwe
zig) een viertal vraagpunten, waarop
tevoren een schriftelijk antwoord
was ingediend door de vier stromin
gen binnen de KVP: de christen-de
mocraten die een samengaan met
ARP en CHU voorstaan, de radica
len, de groep Van der Grinten die
voor handhaving van een specifieke
katholieke partij is, en het Democra
tisch Centrum Nederland, oftewel de
groep-Couwenberg die „deconfessio
nalisering" van de KVP bepleit.
Voorwaarde
J. M.
Naar partijvoorzitter n
Aalberse gistermiddag op een
persconferentie meedeelde, kozen za
terdag 23 bestuursleden zonder meer
voor de band met ARP en CHU. Eén
lid onthield zich van stemming en
zeven bestuursleden, kennelijk beho
rende tot de christen-radicalen, wil
den samenwerking of federatie, met
ARP en CHU op de uitdrukkelijke
voorwaarde, dat de drie christelijke
partijen zich eerst op basis van een
concreet program omvormen tot radi
caal-vooruitstrevende groeperingen in
christelijke zijn.
Het KVP-bestuur ziet het samen
gaan met ARP en CHU slechts als
een tussenstation op de weg naar een
algemeen-christelijke partij. Het ad
viseert de partijraad „de partijvor
ming te doen geschieden op een alge
meen-christelijke grondslag" en niet
meer op een specifiek-katholiekc ba
sis. Dit impliceert dus opheffing te
zijner tijd van de KVP. Hiervoor ver
klaarden zich 26 bestuursleden: 2 le
den onthielden zich van stemming
wegens bezwaren tegen de vraagstel
ling en 6 radicale leden stelden de
voorwaarde, dat de algemeen-christe
lijke grondslag een radicaal-voor
uitstrevende zal zijn.
Met wie regeren
Over de vraag of voor de verkiezin
gen voorkeur voor een politieke sa
menwerking (anders dan met ARP en
CHU) moet worden uitgesproken dan
wel een stembusakkoord dient te wor
den nagestreefd, bracht het
KVP-bestuur een zeer verdeeld
pre-advies uit. Een minderheid ad
viseert „zo mogelijk" een voorkeur
uit te spreken voor een politieke sa
menwerking met wie dan ook (13
bestuursleden). Dat was ook het
standpunt van het dagelijks
bestuur der K.V.P.
Een kleinere minderheid meent dat
noch een voorkeur moet worden uit
gesproken, noch een stembusakkoord
moet worden nagestreefd (12 leden).
Een nog kleinere minderheid ken
nelijk weer de radicalen wil een
stembusakkoord (7 leden). Een
bestuurslid vond dc aangegeven keu
zemogelijkheden te gering en ont
hield zich van stemming. Voor het
uitspreken van een voorkeur voor sa
menwerking zonder meer was geen
van de bestuursleden.
(Voor vervolg zie pagina 5).
Een overzicht van de brand, die
in de nacht van zaterdag op zon
dag de kousenfabriek van Dan-
lon, de NV Touw Import Enka
en de NV Jongman te Emmen in
dp as legde. De schade wordt ge
schat op 35 miljoen.
Onderzoek commissie
HILVERSUM Het algemeen
bestuur van de AVRO heeft besloten
een commissie van buitenstaanders
in te stellen die moet nagaan of en in
hoeverre de integriteit van de AVRO
intern en extern schade is toege
bracht door de relatie van televisiedi
recteur Siebe van der Zee en de fail
liete radiatorenfabriek Van Heijst in
Den Haag.
Het bestuur heeft de heer Van der
Zee hangende dit onderzoek
geschorst. Zaterdag heeft het bestuur
over deze zaak vier en een half uur
vergaderd.
Drie fabrieksgebouwen in
Emmen zijn gisteren volkomen
verwoest in een helse zee van
door de harde wind opgezweep
te vlammen. Behalve de Danlon
Kousenfabrieken zijn ook Touw
import Emka NV en de Carros
seriefabriek Jongman NV ge
ruïneerd.
Het directe gevolg: Twaalfhonderd
mensen konden vanmorgen niet aan
het werk. Deze mensen zijn niet offi
cieel werkloos. Hun loon wordt,
dank zij een goede verzekering, nog
een jaar uitbetaald. Bovendien, een
bedrijf als de Danlonfabriek hoopt
over een half jaar de produktie weer
op gang te hebben.
Een belangrijke consequentie van
de brand is echter, dat de vraag
naar arbeidskrachten belangrijk is
afgenomen. De heer J. Smit, direc
teur van het arbeidsbureau deelde
mee, dat de uitbreidingsplannen van
de Danlonfabrieken en de plannen
voor een nieuwe onderneming niet
kunnen worden uitgevoerd. Dat wil
zeggen, dat direct een werkgelegen
heid voor 500 man is verloren ge
gaan.
Vreemd geluid
Het vuur is gistermorgen om
streeks kwart over zeven ontdekt
door de -bewakingsdienst van het
AKÜ-complex. Deze fabriek ligt een
eind verderop.
Inmiddels was ook de concierge
van de Danlon-fabriek door een
vreemd geluid, dat uit de hal kwam,
wakker geworden.
Dat geluid bleek later te zijn ver
oorzaakt door knetterende vlammen
in de hal.
koffie cognac
bonbons
niet duur we/ heerlijk
ALS TROEPEN WEGGAAN
Israëlische schepen
door Suezkanaal?
NEW YORK Egypte is volgens
welingelichte kringen bereid om
Israëlische scheepvaart door de
Straat van Tiran en door het Suez
kanaal toe te staan. Voorwaarden
VRAAG UITVOERIGE FOLDER
RU DE CALTEX STATIONS
Reactie drs. Bogaers:
LAREN Drs. Bogaers, mede
initiatiefnemer van de actie van
J KVP-radicalen, gal gisteravond als
I eerste commentaar op de pre-advie-
I zen van het KVP-bestuur, dat de
onduidelijkheid nog meer is toege-
I nomen. Duidelijk blijkt een gebrek
I aan homogeniteit binnen het partij-
I bestuur.
Deze onduidelijkheid zou er toe
kunnen leiden, dat het overleg tussen
de Achttien (KVP. ARP en CHU)
een minder vruchtbaar verloop zou
hebben. „Met deze formulering gaat
men een weg blokkeren, die men
zegt te willen gaan", aldus de oud
minister.
Wat „de wenselijkheid van een
party vorming op basis van christe
lijke inspiratie" betreft, zei de heer
Bogaers: uit de formulering van het
pre-advies blijkt dat de argumenta
tie van de meerderheid in het da
gelijks bestuur slechts door een deel
van het partijbestuur is overgeno
men. Hoe groot is dat deel? En welke
stromingen binnen de KVP kun
nen onder de nu gebruikte formule
ringen worden begrepen?
De heer Bogaërs sprak tenslotte de
wens uit dat spoedig vrii algemeen
zal worden ingezien „dat het zo
echt niet kan".
zijn echter dat Israël zijn bezettings
troepen terugtrekt en dat dit land
Palestijnse vluchtelingen de keuze
laat om zich permanent op Israëli
sche bodem te vestigen of elders te
gaan wonen met Israëlische compen
satie.
Intussen zijn de niet-permanente
leden van de Veiligheidsraad van
middag bijeengekomen om een op
lossing te zoeken voor de crisis in
het Nabije Oosten.
De Egyptische minister van buiten
landse zaken, Riad, en de Ameri
kaanse ambassadeur bij de Verenig
de Naties, Goldberg, hebben vandaag
een particuliere bespreking gehou
den. Secretaris-generaal Öe Thant
zei zaterdag, dat uit deze ontmoeting
moet blijken, of er een akkoord kan
worden bereikt, op basis waarvan de
Veiligheidsraad zou kunnen hande-
„NIEUWE IDEEËN"
'De Israëlische minister Abba Eban
van buitenlandse zaken is gisteren
naar zijn land teruggekeerd. Volgens
een Israëlische zegsman komt hij
over ongeveer tien dagen terug „met
loupe te nemen.
Israël heeft tot nu toe steeds vast
gehouden aan zijn (afgewezen) eis
om rechtstreeks met de Arabieren
te onderhandelen. Onder deze om
standigheden wordt eraan getwijfeld
of voor het midden van de volgende
week de basis kan worden gelegd
voor een succesrijke zitting van de
Veiligheidsraad.
De commissies van de Algemene
Vergadering zijn inmiddels bijeenge
komen als voorbereiding voor een
herhaling van het debat in de ver
gadering over het Nabije Oosten.
Op een vliegveld van een vlieg
club in de Braziliaanse stad Sao
Paulo zijn gisteren 26 vliegtuigen in
vlammen opgegaan.
Buitenland bouwt
miljoenenfabriek
voor Hoogovens
(Van een onzer redacteuren)
IJMUIDEN Dravo Corporation
te Pittsburgh en Lurgi Gesellsohaft
für Chemie unid Hüttenwesen te
Frankfort gaan voor de Koninklijk'*'
Hoogovens en Staalfabrieken ee,.
branderij bouwen als onderdeel van
de in aanbouw zijnde pelletfabriek.
Met de opdracht zijn enkele tiental
len miljoenen gulden gemoeid.
De nieuwe pelletfabriek, die een
capaciteit krijgt van een 2% miljoen
ton per jaar. zal in drie fasen ver
rijzen. Met de eerste fase wordt nu
een begin gemaakt. In de tweede en
derde fase komen de maalderij en de
vormerij tot stand.
Deze order is niet aan de Neder
landse industrie gegeven, omdat de
bouw zeer specialistisch werk is,
waarin de buitenlandse maatschap
pijen zich bijzonder hebben be
kwaamd. Het streven van Hoogovens
is er echter wel op gericht de Neder
landse industrie zoveel mogelijk bij
het uitvoeren van orders te betrek-
Herstel betrekkingen
Egypte-Engeland?
KAIRO De vroegere Britse am
bassadeur in Egypte, Sir Harold
Beeley, is gisteren in Kairo aange
komen. Hij zal besprekingen voeren
met de Egyptische leiders om de be
trekkingen tussen de beide landen
te herstellen.
Zoals bekend verbrak Egypte de
diplomatieke betrekkingen met En
geland in december 1965 vanwege de
Britse houding in de Rihodesische
kwestie.
De KVP
QVEREENKOMSTIG het karakteT
van onze tijd heeft het KVP-
bestuur inzicht gegeven omtrent zijn
innerlijke gevoelens. Daarmee is op
zichzelf de In deze dagen zozeer be
pleitte duidelijkheid stellig bevor
derd. Het eenvoudige lid van de
KVP, maar ook de niet-KVP-er,
weet nu, waaraan men met het KVP-
bestuur toe is.
Het staat dan nu wel vast, dat de
dusgenaamde christen-democraten
het verre winnen van de dusge
naamde christen-radicalen. En dit,
terwijl naar meer algemeen gevoe
len, de christen-radicalen het had
den moeten hebben van een snelle
overwinning. Die zit er nu niet meer
in.
Geen radicaliteit dus, aan de andere
kant echter wèl een beslist vast
houden aan de gedachte van christe
lijke partijvorming. Ook dit laatste
is natuurlijk van groot belang.
In dit verband bedenke men, dat ook
bij onze rooms-katholieke landgeno
ten, méér nog dan bij de reformato
rische christenen, zo het een en an
der in beweging is gekomen. Het
kerkelijk woord is, ook voor wat de
politiek betreft, in gezag terugge
treden. De situatie kenmerkt zich
door een krachtige vrijheidszin, die
ook bij protestantse christenen, zelf
langer aan de vrijheid gewend, wel
eens de voorhoofden doet fronsen.
Wanneer dan niettemin met beslist
heid voor de gedachte van een
christelijke partijvorming gekozen
wordt, is dat des te waardevoller.
Met de wenselijkheid van een chris
telijke partijvorming te stellen, is
men er uiteraard niet. Het komt op
inhoud en vergelijking aan. Er zal
dan stellig voor velen een nieuwe
mogelijkheid van inspiratie schuilen
in de federatieve samenwerking met
de beide grotere reformatorische
partijen, zoals deze de veruit groot
ste groep binnen het KVP-bestuur
voor ogen staat.
Ook wij achten voor een volk als het
onze de organisatievorm van een fe
deratie als regel een gelukkige. Hij
opent mogelijkheden tot samenwer
king, met behoud van de erkenning
der innerlijke verscheidenheid.
Nu verwachten wij niet, dat do
radicalen binnen de KVP bij do
pakken zullen gaan neerzitten. Wèl
kan een ondervonden teleurstelling
juist op hooggestemde radicaliteit
wat «ii. --'."tgend inwerken- Dat
zouden wü niet wensen. Onze be
duchtheid was juist, dat met namo
een hooggestemde radicaliteit onver
mijdelijk teleurstellende ervaringen
zou moeten opdoen.
Wij vertrouwen echter, dat er, na
aftrek hiervan, nog voldoende chris
telijke inspiratie zal overblijven. Dan
blijven er ook nog mogelijkheden
genoeg over voor een, desnoods wat
beperktere, positieve inbreng.
Dit laatste geldt, zoals men begrij
pen zal, eveneens de radicalen zo
als zij óók buiten de KVP worden
gevonden.
Twee arbeiders
bedolven in
suikerfabriek
STAMPERSGAT Zaterdagavond
omstreeks elf uur kwamen twee man
nen bij de Verenigde Coöperatieve
Suikerfabriek Dinteloord om het leven,
toen zij onder suikerbalen werden be
dolven. Het waren de zestigjarige J. J.
Mertens en C. J. Dox (36), beiden uit
Achtmaal.
De mannen waren in een suikersilo
aan het werk. Toen een tapinrichting
in werking werd gesteld, werden zij
meegesleurd en bedolven. Onmiddellijk
na het ongeluk werd een reddingsactie
mee^baten6261' ma3r die mocht nict