LUCHTMONSTERS
Directeuren imponeerden
omgeving drie jaar lang
Invloed van
(en blijft?)
afbetaling is
nog gering
Erdalbedrijf
in België
.DUCANALEEK BLOEIEND
Bankroofster
veroordeeld
Fondsenbezit
7
ZATERDAG 14 OKTOBER 1967
SINT TRUIDEN In deze Bel
gische plaats draait nu al weer enke
le dagen de nieüwe fabriek voor
spuitbusprodukten van het Erdal-con-
Het besluit tot de bouw van dit
nieuwe produktiebedrijf, waarin 8
min. is geïnvesteerd, is gestimuleerd
door de enorme ontwikkeling van pro-
dukten, verpakt in spuitbussen.
De capaciteit van de nieuwe onder
neming. waarin ruim 200 personen
werken, bedraagt ca. 12 miljoen bus
sen per jaar. De capaciteit kan even
wel worden opgevoerd tot 24 miljoen
bussen. Verwacht mag worden, dat
met de ingebruikneming van de nieu
we vestiging nog geen eind is geko
men aan de uitbreidingsplannen van
Erdal in België.
Een 36-jarige boeddhistische vrouw
van Japanse afkomst heeft zich giste
ren in San Diego (Californië) met ben
zine overgoten en zich toen in brand
gestoken. Ze wilde hiermee proteste-
tegen de oorlog in Vietnam. Zij
iverleed i
i ziekenhuis.
De filmster Sophia Loren en
haar man Carlo Ponti zijn van
Rome naar Parijs vertrokkeiï om
een beetje op verhaal te komen
van de inspanningen die de
laatste opnamen van de film
„These Gosts" van hen vergden.
GELDERMALSEN Drie
jaar lang zijn de heren Busé sr.
en jr., directeuren-eigenaars
van de NV Ducana Nederland
erin geslaagd, hun omgeving zó
te imponeren, dat vrijwel nie
mand op de gedachte kwam dat
het met het bedrijf minder flo
rissant gesteld kon zijn. Sinds
enkele weken zijn de directeuren
spoorloos. De stuurloze NV is
inmiddels failliet verklaard,
maar vader en zoon hebben er
voor gezorgd dat men hen geen
verantwoording voor het ge
bleken wanbeheer kan laten af
leggen.
De hoofdingang van het bedrijf
aan de Rijnstraat is van een zwaar
hangslot voorzien. In het kantoor zijn
de schrijfmachines met hoezen over
trokken. De verlaten werkplaats
maakt een rommelige, onopgeruimde
indruk. De parkeerruimte voor het
gebouw blijft' ongebruikt. Het pérso-
i neel van Ducana staat op straat.
Reeds geruime tijd deden bontge
kleurde verhalen over de levenswan
del van de in Nederlanli geboren,
maar tot Canadees genaturaliseerde
vader en zoon Busé in Geldermalsen
de ronde. Fluisterend eerstl later
hardop. Nu het weinig geliefde duo is
verdwenen en het bedrijf over de
kop is gegaan, schijnt iedereen wel
iets ten natfele van de met de noor
derzon vertrokken directeuren te kun
nen vertéllen.
„Vlieg- en snoepreisjes waren aan
de orde van de dag", schampert een
oud-werknemer van Ducana. ,,Op
verschillende zaken werd wel eens
beknibbeld, maar aan de andere kant
werden smakken geld over de balk
gegooid. Rijden in dure auto's, dure
eetpartijen en ga zo maar door."
Diverse personeelsleden hebben
zich wel eens afgevraagd: „Hoe kan
zo'n klein bedrijf zulke grote uitga
ven doen?" Met Kerstmis 1966 kregen
alle werknemers toen nog veertig
een (forse) gratificatie, een zeer
royale fruitmand en een grote kal
koen mee naar huis.
„Dure jongen"
Die gulheid paste helemaal in de
image, die vooral Busé jr. had opge
bouwd. Junior hing graag de „dure
jongen" uit en er was hem alles aan
gelegen om te doen voorkomen, dat
Ducana een bloeiend bedrijf was. Om
die indruk nog te vergroten, werden
Wanbeheer kost
personeel baan
(door Henk J, de Kleijnen)
diverse prijzige gebruiksvoorwerpen
vlot en contant betaald. Dat gold ech
ter slechts kort na de vestiging in'
Geldermalsen in 1965. Later moest
meer en meer worden „geschreven".
De, schuldeisers zagen de rekenin
gen oplopen, maar staarden zich
blind op het imponerende optreden
van Busé jr. Dat optreden viel overi
gens niet overal in goede aarde.
Twee jaar geleden werd beide direc
teuren de toegang tot het deftige ho
tel-restaurant Carabain ontzegd,
„omdat zij niet in de omgeving
pasten."
Het vertrouwen in Ducana werd
medio vorig jaar geschokt, toen een
aantal werknemers werd ontslagen
met de mededeling: „Er is voor jullie
geen werk meer." Nadien kromp het
"persöiieelsbestanld in tot twaalf wer
kers in de fabriek, zes op kantoor en)
vier in de buitendienst.
Gevoelige slag
Een gevoelige slag voor het bedrijf
was de show van produkten, vorig
jaar februari in hotel De Gouden
Leeuw. Het daarin geïnvesteerde geld
bleek weggegooid geld te zijn: de ex
positie leverde geen enkele order op.
Vanaf dat tijdstip was er geen hou
den meer aan: het aantal schuld
eisers werd steeds groter, de hoe
veelheid opdrachten kleiner.
Faillissementsaanvragen werden
schering en inslag. Slavenburg's
De Felicitatiedienst te Leiden
bestaat tien jaar en dit werd
vrijdag gevierd met een Euro
pese primeur, het (nagenoeg)
gelijk trouwen van zes bruids
paren, die elkaar volslagen on
bekend waren. Het was allemaal
goed georganiseerd. De bruids
paren stonden naast elkaar op
gesteld en twaalfmaal hoorde de
ambtenaar van de burgerlijke
stand het woord ja.
De bruidsparen reden met hun
ouders en getuigen in 25 auto's
van de Felicitatiedienst naar het
stadhuis. De politie zorgde voor
een indrukwekkend escorte.
De hostesses van de Felicitatie
dienst hebben in de afgelopen
tien jaar ruim 450.000 bruidjes
bezocht.
Bank probeerde nog overneming van
Ducana in de hand te werken, maar
de gegadigden schrokken terug van
de chaos die ze aantroffen. Op initia
tief van ongeveer 25 schuldeisers
trachtte de heer J. Abraas uit Hol-
landsche Rading, een relatie van Sla
venburg's Bank, de zaak nog te red-
Bijna slaagde de poging van de
heer Abraas, die gesprekken voerde
met fiscus, bedrijfsverenigingen en
krediteuren. De oplossing stuitte ech
ter af op de overstelpende hoeveel
heid processen. Begin september,
kort na het vertrek van Busé jr. naar
Canada, bleek de situatie hopeloos.
„Van Heijst"
De volgende balans kon worden op
gemaakt: geen loon en vakantiegeld
voor het personeel, een schuld van
naar schatting vijf tot acht ton, eert
twintigtal processen, een achterstand
van bijna zestigduizend gulden aan
het pensioenfonds. De kreet: „Het is?
Van Heijst in het klein", werd veel
vuldig gehoord.
Het personeelvan Ducana werd be
gin vorige maand op de hoogte
gesteld door de heer F. P. J. de Ruy-
ter de Wildt, directeur van Slaven
burg's Bank N.V. te Hilversum. „We
hebben," zo deelde de directeur mee,
„voor de maand september de week
en maandlonen gegarandeerd. Meer
konden we onmogelijk doen."
Vrijdag 29 september werden de
werknemers voor het laatst uitbe
taald, de maandag daarop werd de
fabriek gesloten. Curator mr. H. J.
van Heijningen uit Zaltbommel, die
naarstig speurt in „een volkomen cha
otische janboel", stelt alles in 'het
werk om de getroffenen zo snel moge
lijk aan een werkloosheidsuitkering
te helpen. Volgende week zal hij spre
ken met de metaalbonden.
„Playboy"
Of de curator stappen zal onderne
men tegen de spoorloze directie, is de
vraag. Het is niet zeker, dat de heer
Busé jr. nog in Canada verblijft, ter
wijl al evenmin zekerheid bestaat
over het verblijf van de heer Busé
sr., die het laatst in Valkenburg is
gesignaleerd.
Algemeen is de overtuiging,
dat de jongste directeur de groot
ste zondaar is. „Junior was een
play-boy. Zijn vader kon niet te
gen hem op", segt een plaatse
lijke electriciën, die zich ook tot
de schuldeisers kan rekenen. Het
overhaaste vertrek van de twee
„heren" noemt hij „een gehaaide
streek". Die vlucht was wellicht
het enige verstandige besluit
van de drie „Hollandse jaren".
Paar dagen uit
gevangenis
AMSTERDAM De politie wist
gisternacht twee inbrekers op heter
daad te betrappen na een tip van
omwonenden. Zij probeerden de
brandkast van een groothandel open
te branden.
De twee waren respectievelijk twee
en zes dagen uit de gevangenis ontsla
gen. Voor hen is de vrijheid van kor
te duur.
Bloemetjes buiten
in Rozendaal
DEN HAAG De regering heeft het
wetsontwerp waarin werd voorgesteld de
gemeente Rozendaal (Geld.)--op te hef
fen, ingetrokken. Gebleken
de opheffing van deze gemei
doende dringende redenen bestaan.
Minister Beernink (binnenlandse za-1
ken) heeft dit-in een brief aan de Twee
de Kamer meegedeeld
Vandaag hebben de inwoners van Ro
zendaal de bekende bloemetjes buiten ge
zet. Het gemeentebestuur had reeds in
het diepste geheim de voorbereidingen
hiervoor getroffen.
Bala:
Turken moeten
huur betalen
BEST Van vakbondszijde is mee
gedeeld, dat de directie van de N.V.
Bata de stakende Turkse werknemers
heeft aangezegd dat zij maandag 47
moeten betalen voor hun kost en in
woning voor de komende veertien da
gen. Tot nu toe werd dit geld bij de
loonbetaling ingehouden.
De Britse ontwerpster Simone Mir-
man heeft in haar herfst-winter
collectie een hoedje gelanceerd, dat
sterk doet denken aan een skihelm.
Het is een grappig, origineel en com
fortabel hoedje, gemaakt van wit en
geel materiaal.
Amerikanen verbouwen bestaande
toestellen voor transport raketten
(Van onze luchtvaartmedewerker)
SANTA BARBARA Op het
Californische vliegveld Santa
Barbara is een merkwaardig
transportbedrijf gevestigd, dat
zich gespecialiseerd heeft in het
vervoeren van omvangrijke at
tributen. De te vervoeren goe
deren zijn echter van een zoda
nige omvang dat geen enkel
vliegtuig groot genoeg was.
Daarom werden bestaande toe
stellen verbouwd en ontstonden
er luchtmonsters, die tot de
merkwaardigste transportvlieg
tuigen ter wereld behoren.
De man die op het idee kwam om
sierlijke verkeersvliegtuigen om te
bouwen tot logge luchtmonsters, is
de vroegere luchtmachtvlieger Jack
Conroy. In de oorlog voerde hij bom- maken voor straalmonsters, is daar-
bardementsvluchten met Vliegende door overcompleet geworden en
Forten boven Europa uit. voor een zacht prijsje te koop
Bij zijn negentiende opdracht bo- Vijf jaar geleden maakte de door
ven Duitsland werd hij neergescho- Conroy uitgedachte monster
ten en krijgsgevangen gemaakt. De- transportmachine zijn eerste vlucht
ze internering kwam hij goed te bo- onder de naam „Pregnant Guppy",
ven want tien jaar na de bevrijding Een merkwaardig walvis-achtig ty-
ging hij met straaljagers op jacht Pe met een zeer hoge rug, waarvan
naar wereldrecords. de romphoogte was vergroot van zes
Vervolgens werd hij verkeersvlie- SJ^^^TengdTe^
ger. om na 17.000 vlieguren een 11616 meters verienga. ueze
constructiebureau voor zwembaden
te beginnen. Zijn rechte aard verlo- 1
chende zich echter niet en zes jaar
geleden keerde hij dan ook naar de
luchtvaart terug.
Sneller
De ruimtevaartonderdelen worden
echter steeds groter en zo was Con
roy wel genoodzaakt zijn vervoer
middel weer aan te passen. Naast de
Pregnant Guppy verschenen dan
ook de Mini en Super uitvoering, i.
die volgens zijn idee ook op ander
;rote toekomst tegemoet
Kikker
Thans is hij directeur van een
transportbedrijf dat zich heeft gespe-
cialieerd in het vervoeren van om
vangrijke goederen per vliegtuig.
Zijn beste klant is het Amerikaanse terrein
bureau voor lucht- en ruimtevaart, gaan.
"oor wie h,j regelmatig "it alle mo- luchtmonster heeft namelijk
gelijke plaatsen in de Verenigde Sta- acht-vormige romp en ber.it
len ruimtevaartspullen ophaall en daardoor tweetal de£k waar_
aflevert up Cape Kennedy. aan makke]ijk em derd? kan wor_
Raketten, cabines en onderzoe- den toegevoegd. In dit verband
kingsapparatuur zoals de Agena, werd de Mini Guppy gebouwd met
Apollo en Gemini werden door zijn een rompdoorsnede van ruim twin-
firma reeds vele malen getranspor- tig meter en men denkt dan dit nieu-
teerd. Hij gaf zijn bedrijf ook de we bedrijf Auto-Air Ferry te gaan
toepasselijke naam Aero Space Li- noemen.
nes Inc. Op de bovenste twee dekken zul-
Het genoemde ruimtevaartmateri- len hij dit type twee auto's naast
aal is van een zodanige omvang dat elkaar een plaatsje in de romp kun-
men bij transport per auto of trein nen krijgen, terwijl de bestuurders zaj ^an vjer cxtra straalmotoren en
onmogelijk de viaducten zou kunnen en hun eventuele passagiers in het een nieuwe romp krijgen met een
passeren. De enige vervoersmogelijk- onderste gedeelte van de romp voor doorsnee van twaalf meter. Hierin
heid zou daarom het schip zijn, verpozing van hun vliegreis een bar zaj hjonderd ton aan goederen kun-
maar de tocht via het Panama-ka- en stoelen vinden.
Een van de nieuwste
luchtmonsters in de start
(boven). De laadruimte (fo
to onder) lijkt op een enor
me tunnel.
worden vervoerd en L
naai zou weken, zo niet maanden, in Daarnaast wordt nog gedacht aan ,jeze toekomstdroom al de i
beslag nerhen. Voor een sneller het vervoer van computers, plezier-
transport is het vliegtuig dus het. boten, complete trailers, grote moto.
gangewezen middel, maar 1
lossal Guppy toegedacht.
heeft
i Co-
Hoe interessant en vreemd dit alle
maal mag zijn, die toekomst zal moe
ten leren of dergelijke monsterma
chines eoht een rol van betekenis
zullen gaan spelen. Voorlopig is men
Inmiddels lieeft deze vrachtpio- bij de KLM nog niet zo ver, maar
plannen, die pa- wie weet wat de toekomst gaat bren-
Straal transpor!
alweer i
deed aan de vereiste afmetingen.
Daarom besloot Conroy uit eigen
middelen een bestaand type om te
bouwen. Daarvoor werd de sierlijke
Stratocruiser gekozen, een ver
keersvliegtuig dat jarenlang voor
Pan American World Airways 86 wordt pp straalvliegtuigen. Voor dat vanaf Zestienhoven nog eens
passagiers op het traject Schip- doel wil men van de luchtmacht een klein en zullen de Amerikaanse
hol-New York v.v. vervoerde. Deze achtmotorigc Stratofortress straal- monsters zich ook nog eens in ons
Boeing-machine heeft plaats moeten bommenwerper kopen. Het toestel luchtruim vertonen.
(Door onze economische medewerker)
JARENLANG hebben de handelaren die op afbetaling ver
kopen gestreden voor een verlaging van de aanbetalings
percentages. In 1963 werden die percentages verhoogd omdat
de conjunctuur oververhit was. Elke prikkel om de con
sumptie op te voeren, was gevaarlijk.
Van een oververhitting van de conjunctuur is al lang geen
sprake meer. Er wordt naarstig naar prikkels gezocht om de
activiteiten weer te vergroten.
De Nederlandsche Bank gaf het
voorbeeld door de rentetarieven te
verlagen en door de beperkingen
voor de kredietverlening door de ban
ken aan de particuliere sector op te
heffen.
De regering heeft hieruit de conse
quentie getrokken en nu ook de be
perkende bepalingen van 1963 en
196-?. ingetrokken.
Hierdoor gelden de oude voorschrif
ten weer. Dat wil zeggen dat het
percentage van aanbetaling naar 20
pet. wordt teruggebracht voor alle
consumptieve goederen, ook voor
personenauto's. Artikelen tot 250
aanbeta
lingsvoorschriften e
ook geen termijnen
ling moet geschieden.
Een maand geleden speelde de over
heid nog met de gedachte om het
aanbetalingspercentage voor perso
nenauto's (dat 45 pet. tot 55 pel. was)
tot 35 pet. terug te brengen. Het is
thans toch 20 pet. geworden, omdat
de financieringsmaatschappijen an
ders in een ongunstige positie zouden
komen ten opzichte van bijv. de ban
ken die persoonlijke leningen geven
aanbeta-
achteloos aan voorbijgaan. Daar
voor wordt er in absolute cijfers
uitgedrukt te veel in omgezet. Als
wij die bedragen echter vergelijken
met de totale consumptie van duurza
me goederen, is het aandeel beschei-
Wij moeten hierbij ook nog on
derscheid maken tussen geld- en goe
derenkrediet. In het eerste geval
krijgt men van een bankinstelling
een bedrag te leen, waardoor men
naar eigen inzicht in elke winkel kan
kopen. In het tweede geval kan men
alleen terecht in een winkel die op
afbetaling verkoopt. Dat die winkels
dan die afbetaling niet altijd zelf fi
de wet kent nancieren maar dat aan een financie-
irin de afbeta- I ringsmaatschappij overdragen, is een
andere kwestie.
Wij laten nu in ronde bedragen het
geld- respectievelijk het goed-erenkre-
diet in 1966 volgen. De onderlinge
verhoudingen spreken hier ook goed
Geen opleving
Wij geloven niet i
uit:
kredietbanken
geldschietbanken
handelsbanken
betaalzegelkassen
overige instellingei.
afbetalingsbedrijven
(detail-, postorderbedr.
en grootwinkelbedr.i
aankoop, persauto's
min gld percentage
geldkrediet maar geen personenau
to's) ƒ600 miljoen en in 1966 775
miljoen, een stijging van 29 pet. In
1963 werd aan krediet voor aanschaf
fing van personenauto's 175 miljoen
verstrekt en in 1966 300 miljoen,
een stijging van 71 pet..
Thans willen wij het totale
consumptieve krediet (plus personen
auto's) vergelijken met de totale duur
zame consumptie (alle artikelen met
een duurzaam karakter zoals meubi
lair, kleding, huishoudelijke artike
len, muziekinstrumenten, fietsen,
brommers en elektrische apparaten).
In 1963 was het totale consumptie
ve krediet ƒ775 miljoen en de totale
duurzame consumptie ƒ8.800 miljoen.
Het consumptieve krediet maakte
toen 8,8 pet. van de totale duurzame
consumptie uit. In 1964 was dat 8.7
pet. in 1965 8,5 pet. en in 1966 8.9 pet.
In dat laatste jaar was de totale duur
zame consumptie opgelopen tot
12,000 miljoen.
Duidelijk blijkt de stabiliteit in de
percentages. Nemen wij de verhou
ding tussen de totale duurzame
consumptie en het consumptief kre
diet zonder personenauto's, dan daalt
het percentage zelfs iets van 6.8 in
1963 tot 6.5 in 1966.
Dat illustreert nog eens, dat de stij
ging vooral bij dc aankoop van perso
nenauto's zat. Het is helemaal niet
uitgesloten, dat op dit terrein de stij
ging doorgaat en dat het/ percentage
verhoudingsgewijs naar boven gaat.
Maar op het overige terrein zaj de
groei meevallen en dus bescheiden
blijven. Zolang althans de mentaliteit
bij ons niet verandert.
Vierde dode in
Slochteren
HOOGEZAND Gisteren is ook
de chauffeur van het personenbusje,
dat 's morgens door een slippende
vrachtwagen in Slochteren is aangere
den, overleden. Daarmee is het aantal
doden van dit ongeluk gestegen tot
De chauffeur was de 28-jarige H.
Rops uit Finsterwolde. De andere
slachtoffers waren de heren C. Mul
der uit Beerta (61), K. Vieregge uit
Beerta (35) en D. Westerhuis uit
Finsterwolde (62).
De 62-jarige fabrieksarbeider J.
Lemmens uit Kerkrade is met zijn
scooter dodelijk verongelukt. Do
53-jarige J. Inia uit Tietjerk (Fr.) is
om het leven gekomen toen hij op
zijn bromfiets door een achteropko
mende auto werd gegrepen. In Eder-
veen (Dr.) is de 4-jarige Rijk Achter
berg door een personenauto overre
den en gedood.
ASSEN De 36-jarige huisvrouw
Bertha Wilhelmina E., die op 28 juni
de Nutsspaarbank in Coevorden
„overviel", is gisteren door de Asser
rechtbank veroordeeld tot 8 maanden
gevangenisstraf met aftrek van voor
arrest, waarvan 3 maanden voorwaar
delijk. Zij komt bovendien onder toe
zicht van de reclassering en moet een
psychiatrische behandeling onder-
De vrouw sloeg met een rubberha
mer de 21-jarige bankbediende mej.
G. Jansma bewusteloos, graaide
187.50 uit een geldla, trok de tele
foonkabel stuk en wandelde met haar
3-jarig zoontje, dat het hele „avon
tuur" meemaakte, weer naar buiten.
Nadat zij zich bij de kapper had la
ten opknappen en de schoenmaker
een rekening had betaald werd zij
gearresteerd.
sterke ople- Totaal
Volgens belichten
ogenblik ln Lond
inclële moellijkhede
teld op 28 oktober ir
lit Pakistan zal het
■an dat land. dat op
in vertoeft, wegens
door Nederland te
Amstelveen.'
ving van het consumptieve krediet.
Kopen op afbetaling is nog- steeds
niet populair. In een recent markton- 1
derzoek gaf ruim 90 pet. van de on
dervraagde gezinnen de voorkeur aan
sparen. De mentaliteit in ons land
moet heel wat veranderen, wil de
afbetaling sterk opleven.
Wij moeten er uiteraard ook niet
krediet 1.075 min 100 pet
Wij hebben in dit overzicht ook de
op afbetaling gekochte personenau
to's opgenomen. Dit is een omstreden
kwestie, daar auto's statistisch onder
het produktieve krediet vallen. Wel
is op dit terrein de stijging het
sterkst.
In 1963 was het totale consumptie
ve krediet (zowel goederen- als
ZET NIET ALLES OP EEN KAART
Breedgespreide, gemeenschappelijke belegging in geselec
teerde nederlandse en amerikaanse aandelen.
Inlichtingen bij commissionairs en bankiers;
ook via Postbus 3700, Amsterdam
