De gouden speld
Kamerplanten in de
herfst jiö/
de stad en
dokter Moore
E3EES3SEEG0 IK»
Das Kapitalheruitgave
ZATERDAG 14 OKTOBER 1967
lifly k
DE KENTERING is begon
nen en Je moet al een heel
licht en zonnig venster hebben,
wil je er niets van merken dat de
kamerplanten er ineens genoeg
van krijgen. De Achimenes heeft
nog wel knop gevormd, maar
daar blijft het bij. Een enkele
bloem komt nog wel open bij Ide
Hibiscus, de Beloperone (garna-
lenplant) blijft op het zelfde peil,
maar komt niet verder en onze
Begonia maculata laat al haar
bloemen vallen.
Het is altijd een beetje triest
deze aftakeling, die wc enigszins
kannen compenseren door wat
winterbloeiers in de vensterbank
te zetten, zoals Cyclamen in di
verse kleuren. Primula obconia,
diverse Spaanse pepers en Sola
rium capsicastrum (oranjeappel-
boompje) met haar oranje vruch
ten in het bijzonder.
Intussen moeten we al weer
denken aan onttakeling van onze
bloembakken. Meestal houden we
half oktober aan als datum voor
het binnen brengen van de ka
merplanten die nog buiten staan.
Als nog geen nachtvorst dreigt
mogen we er gerust nog langer
mee wachten, maar natuurlijk
moet elke vorstschade voorko
men worden. Pelargoniums (Gera
niums) van buiten overwinteren
we licht, koel maar vorstvrij.
De potten worden schoon ge
boend en de planten die nog
knop of bloem hebben worden
aanvankelijk nog om de dag gego
ten. Meestal gaan ze sterk achter
uit door de overgang, bladeren
vergelen en bloemen vallen uit.
In dat geval kunnen we ons be
perken tot één keer gieten in de
week en vooral geen bemesting
Wie zijn Geraniums van de zo
mer binnen heeft gehouden kan
soms de planten laten doorbloei-
en door een zeer zonnige lichte
plaats te koppelen aan een extra
belichting met kunstlicht vanaf 4
uur 's middags, gepaard gaande
met een kamertemperatuur van
20 gr. C. Door dus de nog in knop
zittende of bloeiende plant vanaf
4 uur onder een schemerlamp
van 60 watt te zetten kan de
bloei in de warme kamer ver
lengd worden. Dat zelfde geldt
ook voor Saintpaulia (Kaaps vi
ooltje) en vlijtig Liesje.
Fuchsia's
Fuchsia's uit de tuin, voorzover
tij niet winterhard zijn, komen
nu ook langzamerhand binnen.
De winterharde fuchsia's zijn
kleinbloemige sierlijke struikjes,
die alleen 's winters een flinke
bedekking krijgen van blad of
turfmolm. Fuchsia magellanica
met haar variëteiten wordt wel
het meest aangetroffen.
De grootbloemige fuchsia's wor
den koel en vorstvrij overwin
terd, terwijl we tere soorten, die
we in huis hebben gehouden van
de zomer of die buiten bij koel
weer moeilijk in bloei komen, bij
een temperatuur van 10 gr. C.
laten overwinteren.
Zonnig
Als de Nerium oleander on
danks de mooie zomer in uw tuin
toch niet haar knoppen heeft geo
pend, brengt u haar nu binnen
bij minstens 5 gr. C. op een zonni
ge plaats. En dan moet u van het
voorjaar eens wat
klei of leem aan het
grondmengsel toe
voegen en natuurlijk
kweken.
Laat in het stook-
seizoen vooral wa
ter verdampen op
kachel of radiatoren
en spuit af en toe
boven de planten in
de lucht. Grootbla-
dige bladplanten
eens per week af-
sponsen en fijnbladi-
ge varens e.d. gere
geld besproeien. Be
studeer hun gedrag
in deze overgangstijd en doe er Hier werd de vensterbanlc over de
uw voordeel mee! radiator gebouwd en van enkele sple
ten voorzien om de koude lucht voor
A. C. MULLER - IDZERDA. rara
Precies een eeuw geleden
verscheen het eerste deel van
de studie die op onze ge
schiedenis van ongelooflijke
invloed is geweest: Das Kapi
tal van Karl Marx. Maar dat
is niet de enige reden van
het opnieuw verschijnen van
dit werk in een Nederlandse
vertaling van dr. I. Lipschits.
(Bij uitgeverij C. de Boer jr.
Paul Brand in Hilversum.)
Juist in deze tijd zijn de ge
dachten van Karl Marx onder
werp van studie bij niet-socia-
listen, als men de nationalistische
bewegingen in de ontwikke
lingslanden zo mag noemen.
Banning heeft al gezegd, dat
Marx de brandstof leverde voor
de motor van de massabeweging
in de vorige eeuw. Zo is dat nu
het geval met het voertuig van
de landen van Zuid-Amerika,
Azië en Afrika: met een onstuimi
ge vaart gaat het deelnemen aan
de race naar invloed in deze we-
Er is nog een reden voor een
nieuwe vertaling van Das Kapi
tal. In het begin van deze eeuw
heeft Frank van der Goes het
levenswerk van Marx vertaald en
het is de bijbel van de Neder
landse arbeider geworden, zou
Engels zeggen.
Volgens Lipschits is die vere
ring niet helemaal terecht. Van
der Goes heeft volgens hem zo
veel fouten gemaakt, dat Marx'
werk zelfs verkeerd geïnterpre
teerd wordt. Lipschits noemt er
verschillende voorbeelden van:
onjuiste vertaling zonder meer;
onjuiste vertalingen die Marx
moeilijker begrijpelijk maken en
onjuiste vertalingen die de theo
rie van Marx een verkeerde
voorstelling geven. Dit eerste
deel bevat alle belangrijke ele
menten van Marx' leer: het histo
rische materialisme, arbeidswaar
de en meerwaarde, concentratie
en accumulatie van kapitaal, uit
buiting, klassenstrijd en revolu
tie.
Hoe men ook over Marx mag
denken,er is geen twijfel dat
kennis van zijn theorieën noodza
kelijk is. Shaw heeft ervan ge
zegd: ...,,een van die boeken, dfe
de geest van mensen ver
andert wanneer men hen er maar
toe kon brengen het te lezen".
Dat zegt genoeg, evenals
Wilsons uitspraak: „Om heel eer
lijk te zijn, ik heb het niet gele
zen. Ik kwam maar tot pagina 2,
maar zonder Marx kan je de Rus
sen niet begrijpen". Hoe zou dat
worden als meer volken de
ideeën van Marx tot hun staatsfi-
losofie maken?
(604 blz. 37,50. Bij intekening
tot 1 november 32,50).
Hor. 1. hoogmoedig, 5. tuchtroede, 9. kleur, 13. bontjas, 15.
speelgoed, 16. teken, 17. oude lengtemaat, 19. voorgeschreven
kerkgebruik, 21. niet gesloten, 22. in het jaar der wereld (afk. Lat.),
23. sporeplant, 25. godsdienstige beweging, gesticht door Otto
Hanisch, wil de leer van Zoroaster vernieuwen, 28. voor, 29.
rijstbrandewijn, 31. voorzetsel, 32. bloeiwijze, 33. meisjesnaam, 34,
niet begroeid, 36. oom van de aartsvader Jacob, 38. omhulsel van
stro, 40. handweefwerk (Ind), 42. zijtak Weichsel 43. leeg, 45.
telwoord, 47. niet gesloten, 49. dorp in Gelderl., 50. water in N. Brab,
51. vogel, 52. lijdzaam, 53. eenmaal, 54. rund, 55. eiland van Estland,
57. voedsel, 59. muzieknoot, 60. vlug, 61. bedrog (barg), 63. einde, 65
rivier in Duitsland, zijtak Rijn, 66. wangen, 68. weerklinkend geluid,
70. plaats in de schouwburg, 71. jongensnaam, 72. zeepwater, 74.
insekt, 76. lied, 77. plaats in Overijsel, 80. meisjesnaam, 81. votre
excellence, 82. op die tijd, 83. kleine hooistapel, 85. maanstand, 86.
jongensnaam, 87. bergweide, 89. salaris (Vlaams), 91. wijnglas, 92.
voegwoord, 93. katjesdragende heester.
Vert. 1. deelteken op een klinker, 2. voorzetsel, 3. voorzetsel, 4.
schrander, 6. voegwoord (fr), 7. reinigingsmiddel, 8. oude lengtemaat,
9. wortel, 10. bijrivier van de Rhöne, 11. meisjesnaam 12.
jongensnaam, 14. trede, 16. boom, 18. boom, 20. viervoetig dier, 21.
bijb. figuur, 22. myth, figuur, 24. vervelend, 26. bezinksel, 27. water
in N.H. 28. biersoort, 30. wanklank, 33. plaats in Groningen, 35. stuk
stof, 37. vruchten, 38. hoenderachtige vogel, 39. zekere bouwstijl, 41.
platte gebakken steen, 43. jaargetijde, 44. grondslag, 46. tussenzetsel,
48. troefkaart, 49. water in Z.H., 50. meisjesnaam, 56. vreemde munt,
58. nauw, 60. vertelling, 61. aantekening, 62. vreemde munt, 64.
profeet, 65. manier van klederdracht, 66. kloof, 67. Europeaan, 69.
bijwoord 70. bladerkroon, 71. meisjesnaam, 73. balletje papier, 75.
pookijzer, 77. plaats in Overijsel, 78. dapper strijder, 79. plaats in
Drente, 82. gesloten, 84. papegaai in N. Zeeland, 86. lengtemaat (afk),
87. water in N. Brab., 88. familielid, 90. landbouwwerktuig.
om, 5. Anio, 6. klem, 7. Ot, 8. pa
9. ere, 10. lila, 11. koper, 13. al,
15. er, 17. apart, 19. haard, 21.
ton, 22. Bakel, 25. pro, 26. nader,
28. karet, 29. men, 32. Lek, 33.
later, 35. eel, 37. repel, 39. pro, 41.
Hor. 1. Heino, 5. aak, 7. Ospel, akant. 43- natie. 45- kolen- 46- ent'
11. Kant, 12. Man, 14. Let, 16. 47- end- 49- Leeds, 50. los, 51. Son,
aria, 18. ont, 20. liter, 23. elp, 24. 53. perte, 56. air, 57. loens, 58.
pd, 25. pan, 27. oom, 28. kam, 30. 60. iep, 62. toren, 64 elp,
Aa, 31. oraal, 33. laken, 34. re, 36. 65- e"*er' 67- EmPe1,,68' Eol>
order, 38. Maren, 39. pt, 40. e.a., gat, 72. Almen, 74. lev, 77. olie
42. deken, 44. tel, 45. kr, 46. elke, 79- mand, 80. telg, 82. deel, 84.
48. palet, 50. Loos, 52. Ans, 53. sem, 85. ha, 86. li, 87. Poe, 89. re,
Peter, 54. lol, 55. tand, 57. lelie, at, 92. as, 93. te.
59. sein, 61. it., 62. tor, 63. edele, INZENDINGEN
66. ne, 67. er, 68. boete 69. slang. Inzendingen worden voor doni
71. pa, 73. Borne, 75. patat, 76. Po, derdag a.s. op ons bureau
78. les, 79. met, 81. set, 82. dm, 83. verwacht. Oplossingen mogen
OPLOSSING VAN DE
VORIGE PUZZEL
els, 85. Havel, 87. pee, 88. Lier,
90. aan, 91. Lia, 93. toen, 94.
emelt, 95. dag, 96. steel.
Vert. 1. hand, 2. ent, 3. it, 4.
uitsluitend op een briefkaart
worden geschreven. In de linker
bovenhoek vermelden: „Puzzel
oplossing". Er zijn drie prijzen:
een van 5,en twee van 2,50.
IVOOR DE JEUGD
Dag nichten en neven,
Verleden week hebben
jullie kunnen lezen dat tante
Jos met vakantie is. Vóór ik
met vakantie ging heb ik
voor jullie nog een hoekje
klaargemaakt.
Volgende week is er een
verhaaltje en daarna op
zaterdag 28 oktober is tante
Jos weer bij jullie terug.
Stel je voor dat ik jullie in de
steek liet! Ncc hoor, ik kom fijn
weer terug en ik hoop dat mijn
bureau dan helemaal vol ligt met
allemaal gezellige brieven van
jullie. Dat kan toch best?
Je ziet wel dat. de prijs
winnaars niet zijn vermeld. Dat
was nu niet mogelijk. Ook de
prijswinnaars van deze puzzel
krijgen hun prijzen toegestuurd
als tante Jos terug is.
Wel moeten jullie de oplossing
voor dinsdag inzenden. De prijs
winnaars van verleden week
zaterdag en van vandaag kruinen
jullie zaterdag 28 oktober in ons
hoekje lezen. Dag hoor, tot de
volgende keer.
TANTE JOS
VOOR DE JEUGD VOOR DÉ JÜGD VOOR DE JEUGD
Janneke Kok stuurde dit
versje in.
De moeder van een
duizendpoot
Was heel erg ontevreden
Want haar kleine zoon,
Was zojuist in een plas
En als je even rekent,
Weet je wat dat betekent.
Op zijn hoofd een dikke
buil
en etui zend sokjes
vuil.
VOOR DE "JEUGD VOOR DE JEUGD VOOR*
Dit verhaaltje stuurde Anneiies Verbeek in.
Jarigen
ER ZIJN ER WEER JARIG,
HOERA, HOERA!!!
Marja Blom, Gijsbert de Jong,
Arianne Kruger, Piet Scheijbe-
ler, Jannie Stolk en Claudi Teij-
geler, van harte gefeliciteerd
met jullie verjaardag van de
nichten en neven.
Puzzeloplossing
De nieuw gevormde woorden
zijn: komeet, kanon, panter, ge
spuis, sabel, kasteel, krater en
koppig.
Hebben jullie ook
wel eens meegedaan
met touwtrekken?
Op deze tekerling
doen ze heel goed
hun best hoor! Wat
wordt er getrokken!
De één trek nog
harder dan de ander.
Aan elke draad
waaraan deze man
nen trekken, is een
boek bevestigd met
een letter erop.
Wij trekken ook
mee en schrijven
precies aan welk let-
terboek na 1 enz.
trekt. Als we de let
ters allemaal hebben
komt er een woord
tevoorschijn, dat we
wel een beetje moe
ten zijn, willen we
tenminste knap wor-
De oplossing moet
i oorden ingezonden
vóór dinsdag 17 ok-
EENS op een mooie dag
wandelde de heks Asia
door het bos. Ze was in een
goed humeur. Vrolijk liep ze
langs de bospaadjes. Dat ze
in een goed humeur was ge
beurde bijna nooit; dat ze nu
zo'n beste bui had, was te
danken aan het feit dat ze
de vorige dag een gouden
speld had gevonden in het
bos.
Ze had bij zichzelf gedacht:
Ik houd die speld zelf, ik geef
hem niet af bij de politie. Ik
denk er niet aan! Ik ga hem
verkopen en dan krijg ik er fijn
een heleboel geld voor.
Verloren
Maar ondertussen zat er een
armvrouwtje te huilen aan de
voet van een boom. Dat oude
door
Affothu Youttff
77
Hij waste ze grondig en ging verder met de rug van zijn
handen, de palmen, de vingers, de binnen- en de buitenkant.
Hij spoelde voor hij; het hele proces opnieuw begon. Intus
sen verscheen Judson in de deuropening.
„Welke maat handschoen, dokter Armstrong?"
„Zeveneneenhalf".
Hij boende verder. Perkins stond naast hem, met gebogen
armen in de hoogte, terwijl de vloeistof /an zijn ellebogen
droop. De druppels liepen zigzag tussen de haren van zijn
armen door. Tersluiks keek hij naar elke beweging die
David maakte. Geërgerd over dit toezicht alsof hij een
leerling was die zich voor het eerst afboende voelde
David de zweetdruppels op zijn bovenlip verschijnen, het
masker werd er vochtig en klam van. Hij doopte zijn armen
in de antiseptische vloeistof en deed zoveel mogelijk of hij
Perkins niet zag.
Enkele minuten later had hij zijn groene schort voor en de
handschoenen aan. Hij stond klaar bij de operatietafel en
Armstrong begon de plaats van de incisie te bepalen, terwijl
Perkins hem nog steeds scherp opnam.
„Opschieten, dokter".
Armstrong keek even op en werkte toen nauwelijks vlug
ger. Toen hij klaar was, ging hij weg om zich nogmaals te
wassen. Toen hij do or de deuropening verdween, hoorde hü
Perkins zeggen: „Goed, Ed?"
En Moore antwoordde: „Goed, Howard. Ja, Addie?'
„Ik denk het wel". Haar stem klonk zwak en als uit de
Toen Armstrong terugkwam zag hij dat het eerste gedeel
te van de incisie al gemaakt was. Perkins concentreerde zich
geheel op zijn werk. Armstrong zag direct dat hij met
indrukwekkende zekerheid werkte en met een snelheid die
Armstrong niet gewend was. Terwijl hij de haken vasthield
en klemmen zette, had hij telkens het gevoel steeds een
beetje achter te zijn, hij besefte dat hij verandering moest
aanbrengen in enkele diepverankerde gewoonten. Perkins
bond aders af met een snelheid die hij onmogelijk kon
volgen, maar de heohtingen waren perfect. Twee keer kwam
Armstrongs hand in de weg en als hij zei: „Neem me niet
kwalijk!" dan gromde Perkins alleen maar. Even dacht
Armstrong eraan dat het wel eens show van Perkins kon
zijn, maar toen hij zijn ernstige gezicht zag, wist hij dat hij
altijd zo zeker werkte.
De baarmoeder kwam in zicht en Perkins zei: Retractor,
Helen". Hij kreeg een instrument dat de incisie open hield
in de vorm van een diamant, terwijl de chirug zijn handen
vrij had. Perkins trok aan de baarmoeder op de plaats waar
Armstrong hem met een vorkachtige klem vasthield, terwijl
Perkins met een getande tang het losse buikvlies wegtrok.
Met de schaar in zijn rechterhand maakte hij een dwarssne-
de, vlak bij de verbinding met de baarmoeder. Toen hij dat
gedaan had, wachtte hij even om de baarmoeder te bekijken.
Voor de helft had die de normale vorm, de andere helft zag
er slecht uit.
„Een smeTig orgaan, niet?"
Moore kwam overeind om te kijken.
„Die krijg je er zo niet uit".
„Dat dacht ik ook. Addie, kun je me horen?"
„Is het.Dokter Perkins, he?"
Haar stem klonk alsof zij uit een diepe slaap ontwaakte.
„Ja, Voel je wat, Addie??"
„Ik voel dat jullie daar beneden aan het krabben zijn,
maar het doet geen pijn. Ik ga weer slapen".
„Goed doe dat maar".
De handen van Perkins rustten zacht op de rand van de
retractor en David zag heel overbodig dat de zwarte haren
door de gele handschoenen heenschemerden. Als de handen
bewogen, bewogen ook de haren op een heel andere manier,
alsof ze een eigen leven leidden. Hij vond het onaangenaam
om ernaar te kijken. Hij keek een andere kant uit
„Dokter!"
Armstrong schrok en zag de bloeddoorlopen ogen uitda
gend kijken.
„Sta je te suffen?"
„Welnee!"
„Goed. Neem dan over."
„Wat?"
„Ik zei: heem over. Verwijder de baarmoeder. Haal hem
eruit, dokter. Laat maar zien wat je kunt."
Moore was weer gaan zitten en hief luisterend zijn hoofd
op.
„Ik begrijp het niet, dokter Perkins. Moet ik de operatie
beëindigen?"
„Ja, alleen. Zonder assistentie. Je bent op dit ogenblik een
plattelandsdokter geworden."
Wordt vervolgd
vrouwtje was Lina. Haar enige
bezit was die gouden speld ge
weest en nu had ze hem ver
loren. Er kwam een ander
vrouwtje aan. Dat was Rita en
die zei tegen Lina: „je moet naai
de politie gaan en vragen of de
gouden speld misschien gevon-
Snuif
Dat deed Lina, maar nee hoor,
ze wisten nergens van. Toeval
lig was matroos Snuif ook op
net politiebureau en hij bood
Lina aan haar te helpen zoeken.
Hij klopte bij een huisje aan en
daar kwam Asia naar buiten.
Ze zei: „Wat kom je hier
doen?" Toen zei Snuif; „Ik wou
iets vragen over de gouden
speld. Heb je er soms iets van
gezien of gehoord?" „Ja", jokte
ze, „ik heb gisteren wel een gou
den speld gezien, maar een
vrouwtje raapte hem op." „En",
Wat tekende Hugo Abrahamse een mooi vliegtuig.
vroeg Snuif, „wie was die zij wist er niet van. Toen ging
vrouw?" „Brenda", jokte Asia Snuif weer naar Asia en zei:
prompt. „het was Brenda niet. Ik ga
eens bij jou zoeken." Snuif vond
Politie de sPeld en Asia moest mee naar
de politie. Ze moest honderd
Ze dacht dan ben ik er af. gulden betalen. Dat was voor
Snuif ging naar Brenda, maar haar straf.
Zouden jullie ook wel zo'n lief hondje willen hebben?
Wat heeft hij nog een klein baasjeMaar hij zorgt
goed voor het kleine pekineesje hoor! Zie maar eens
hoe heerlijk hij uit de zuigfles drink.
MOEDER: O, hij heeft bij ver
gissing een heel bord zuurkool
leeggegeten en er niet aan ge
dacht, dat hij het niet lust.
Raadseltjes
Welke noten kun je niet kraken?
Met een K ben ik een deel van
het brood, met een V een bekend
ivinters verschijnsel en met een
W vind je mij bij de slager.
