TV
NCRV LAAT ZICH GEEN
STEMPEL OPDRUKKEN
de stad en
dokter Moore
DEO een pressiegroep
r
i
Seizoenstart
van IKOR
AVRO over resultaat
fusie tevreden
MAANDAG 11 SEPTEMBER 1967
en
Commentaar
Forsyte Sage
DE EERSTE aflevering van de
enorme dramatische produk-
tie van de BBC „De Forsyte sage"
heeft de kijker direct geconfronteerd j
met een conflictstof die de auteur
Galsworthy aandraagt en de wijze,
waarop hij die wenst te behandelen.
Wat hij uit zijn voornaam Victoriaans
milieu als sociaal onrecht ziet, moet
ook met de middelen van die behou
dende kring worden bestreden: lief
de en armoede trotseren overspel en
echtbreuk.
Een theorie die ook in deze tijd
voor velen niet aanvaardbaar zal
zijn, hoezeer de schrijver ook zijn
sympathieke en onsympathieke per
sonen op de sleutelposities plaatst.
Dit is nog maar een pril begin van
de strijd tegen het allesbeheersen
de geld", die Galsworthy in dit fa
milie-epos centraal stelt.
Afgezien van deze aangepaste mo
raal: de BBC heeft op haar onna
volgbare wijze in dit vele afleverin
gen tellende spel weer een klassieke
omgeving geschapen, die grote be
wondering afdwingt. Uit het blijk
baar onuitputtelijke arsenaal van
tonelisten is de zware rolbezetting
frappant gekozen. Elke figuur komt
volledig tot zijn recht, zelfs van een
dienstmeisje dat vier zinnen heeft te
zeggen, is een creatie gemaakt. De
sfeer is schitterend getroffen en de
decors vormen een kunstwerk. Geen
wonder, dat hiervoor miljoenen
moesten worden neergeteld.
Ontdaan van lange beschrijvingen
is het verhaal boeiend en afwisse
lend naar voren gehaald en het zal
zeker een groot percentage van de
Nederlandse kijkers wekenlang aan
de beeldbuis gekluisterd houden.
Dat de VARA na deze eerste lange
uitzending nog aankwam met de
grove Antwerpse Poesjenellenkelder
leek ons een slechte programma-op
zet. Ook al wilde men via de Bel
gische schrijver Hugo Raes een stuk
je Jolklorevertonen, het paste
nergens bij en zal velen de oren
hebben gekwetst.
Op Nederland 2 was ervoor opera
liefhebbers van Mozarts Don Gio
vanni een heerlijke voorstelling te
beleven, ook al een overneming van
de BBC.
(Van onze radio- en tv-redactie)
HILVERSUM ..Het ge
mak, waarmee de stichting
Evangelische omroep DEO
over bepaalde vragen is heen
gelopen, zou haast de indruk
wekken dat het slechts haar be-
doeling is binnen de NCRV als
pressiegroep op te treden.
In elk geval meent de NCRV,
dat zij zich niet door een be
paalde groepering een stempel
kan laten opdrukken, waardoor
zij voor vele andere evangeli
sche christenen niet meer de
vereniging zou kunnen zijn,
waarin deze zich thuisvoelen."
,.Hct toekennen van eigen zendtijd,
zoal* door de stichting wordt ver
langd. zou er alleen maar toe leiden
dat de mogelijkheid wordt geopend
om leden of groepen van leden el
kaar in de programma's van de
NCRV te laten corrigeren or bestrij
den. De wijze, waarop de stichting
thans met haar actie in het openbaar
is getreden, duidt er helaas niet op.
dat zij alsnog bereid is met de
Kruiswoord-pt'zzel
zonder zwart
2
3
4
6
8
9
2
3
4
5
6
7
8
9
Horizontaal: 1. ruif (ZN) - tangens
(afk); 2. bijwoord - Ierland; 3. snoer
van een hengel - schikgodinnen
(Germ. Myth); 4. stoomschip (afk) -
heden - stok; 5. enig - salaris
(Vlaams); 6. gemeenschappelijke wei
de - soortgelijk gewicht (afk) -
scheik. element (afk); 7. rekening -
mvth. figuur - voedsel; 8, vaarwel -
uitroep - onbep. voornaamw.; 9.
voorschrift - staat soms boven druk
werk - deel van een ontkenning (Fr).
Verticaal: 1. plaats in Gelderland -
zot; 2. de heilige stier der oude Egvp-
tenaren - scheik. element (afk) - lied;
3. zoon van Noach - onbeduidend: 4.
uniform - rivier in Duitsland, zijtak
Rijn; 5. voegwoord - zwaardvis - wat
gesproken wordt; 6. achting - stijloe
fening; 7. munt in China - op geen
plaats; 8. stap - teken; 9. gindse -
enkele.
OPLOSSING
VORIGE PUZZEL
Horizontaal: 1. berk - pekel; 2. ani
mo - node; 3. sta - setter; 4. trant -
ende; 5. ieder - rein; 6. oei - Londen;
7. nier - eenre; 8. por - ed - Loes; 9.
one - kei - ent
Verticaal: 1. bastion - Po; 2. entree
- ion; 3. Ria - adië - re; 4. km - snel
- rek; 5. poet - roede; 6. enter - ne -
li: 7. kot - ned - Noë; 8 Ede -
Dieren; 9. leren - nest.
(Van onze radio- en tv-redactie)
HILVERSUM Het IKOR is giste
ren gestart met nieuwe reeksen radio-
uitzendingen voor het seizoen. Al*
„opening van de win terprogramma's"
werd beschouwd een kerkdienstrepor
tage uit de Ned. Hervormde kerk in
Haarlem, onder het motto „recept te
gen oecumenische moedeloosheid". In
deze dienst ging voor ds. E. Sneller,
die hechte samenwerking onderhoudt
met de gereformeerde predikant en
de r -k. pastoor in zijn wijk. het
Noorderkwartier De pastoor en enke
le van zijn naaste medewerkers woon
den de godsdienstoefening, waarin
een vrouwelijke ouderling werd be
vestigd. bij.
Ook werd deze ochtend de serie
kinderdiensten in Heemstede,
bestemd voor radio-uitzending, her
vat. Ds. M. L. W. Schoch behoudt de
leiding daarvan en mevrouw H.
Drooglever-Fortuyn maakte in deze
eerste van de veertiendaagse diensten
een begin met het vertellen vHn de
geschiedenis van Jozef.
Een driedaags beraad ging aan de
start vooraf. In deze conferentie ga
ven de oud-testamenticus dr. K. Deur-
loo. de nieuw-testamenticus dr. C. H.
Lindijer en ds. Wonno Bleij. die een
aantal nieuwe geestelijke liederen zal
maken, adviezen.
Later op de ochtend stelde ds. G.
P. Klijn in zijn rubriek „De open
deur" vragen over de toekomstige
functie van de kerken aan de orde.
Voorts zal het IKOR met ingang
van donderdag a.s. wekelijks (7.30
uur) op Hilversum II het avondgebed
uit de Amersfoortse Bergkerk uitzen
den. Op zondag 24 september a.s. is
een reportage van de dienst in de
Pieterskerk te Leiden te verwachten.
Voorganger is da.n ds. L. Kieviet, or
ganist Adriaan Blankenstein. Uitzen
ding op Hilversum II om 10 30 uur.
VARA filmt
op Ameland
Dit is de conclusie welke het
NCRV-bestuur na zijn vergadering
van zaterdag in verband met het op
treden van „De Evangelische Om
roep" DEO. ons deed toekomen.
In een brede verklaring zegt het
NCRV-bestuur verder naar aanlei
ding van de door DEO gedane publi
caties: „Wij hebben in het afgelopen
jaar inderdaad besprekingen en brief
wisseling met deze ledengroep gehad.
De NCRV werd daarbij geconfron
teerd met het verwijt, dat zij in
strijd met haar uitgangspunt is ver
waterd. haar evangelische doelstel
ling verdoezelt, onvoldoende optreedt
tegen valse oecumene en haar getui
gend Bijbelse karakter geheel heeft
verloren. Dat werd nog onderstreept
met de mededeling dat de NCRV vele
programma's brengt welke voor de
directe heilsverkondiging van gener
lei waarde zijn en daaraan zelfs i
weg staan."
„Voorts bleek". aldus
NCRV-bestuur. „de groep (thans
stichting) van mening te zijn. dat
daartegen dient te worden opgetre
den. doordat de NCRV een bepaald
vast deel van haar zendtijd (per
week 3 uur voor radio en één uui
voor televisie, kennelijk mét de daar
voor benodigde faciliteiten, personeel
en geldmiddelen!) aan de stichting
overdraagt Deze zou dan „naar eigen
verantwoordelijkheid" over die tijd
moeten kunnen beschikken. Men stelt
zich zelfs voor. in die zendtijd de
programma's van de NCRV „kritisch
te begeleiden".
Onmogelijk
Met betrekking tot het eerste punt
is de NCRV van mening, dat DEO
zonder meer over het hoofd ziet, dat
de NCRV (evenals alle andere omroe
pen) haar zendmachtiging slechts
heeft kunnen verkrijgen door aan
vaarden van de verplichting, een zgn.
totaal programma te brenge- dat in
redelijke verhouding onder.' i van
culturele, informatieve, educa.ieve en
verstrooiende aard omvat.
Het aanvaarden van deze verplich
ting (dat zal ook DEO. aldus het
NCRV bestuur, niet kunnen bestrij
den) valt trouwens geheel binnen de
doelstelling van de NCRV: artikel 3
van de statuten bepaalt o.m. dat de
NCRV radio en televisie zal aanwen
den „ten behoeve van ons volksleven
in de ruimste zin van het woord".
Dat de NCRV daarnaast niet tevens
metterdaad zou beogen dat zij ten
aanzien van de evangelieverkondi-
ging een statutaire taak heeft, kan Dit ziJ" de leden van het Amsterdamse kweekschool-
naar haar mening alleen worden be- cabaret, dat zich „Kabarel" noemt en vanavond speci-
w»3erd door diegenen,die in het geheel uit het eigen repertoire voor de AVRO-televisie
niet of onvoldoende van haar pro- °P Nederland 2 mag brengen.
gramma's kennis nemen. U ziet hier llona Hofstra, Hansje Kloppenburg, Joke
Zeilmaker, Enno van Tulder en leider Jaques Vriens.
In elk geval moet de NCRV Zij hebben allen inmiddels hun eindexamens afgelegd
vaststellen, dat DEO aan een concrc- en jn een stapje hoger op de maatschappelijke ladder
te beschouwing van die programma- gekomen.
gedeelten steeds geheel is voorbijge- Niettemin houden zij zich nog bij hun „Kabarel",
gaan en zich er slechts toe heeft be- j dat geen politieke kritiek laat horen, maar afgestemd is
op het ironiseren van mentaliteiten en maatschappe
lijke instellingen. Hoe dat uitvalt kunt U tussen 8.05
en 8.35 uur horen en zien.
(Vai
e radio- en tv-redactie)
zich er slechts toe heeft be
paald, de NCRV op generaliserende
en vooringenomen wijze aan te val-
len. Alleen al daarom waren er tij
dens de contacten geen aankno
pingspunten voor onderlinge bezin
ning en eerlijke gedachtenwisseling
aanwezig.
Uit handen
Wat het tweede punt,betreft hul
digt de NCRV het standpunt, dat de
autonome positie, welke de stichting
DEO zichzelf binnen de NCRV heeft
toegedacht, ook geen rekening houdt
met de diverse verplichtingen welke
van overheidswege een zendgemach
tigde zijn opgelegd. „Daarenboven",
aldus het NCRV-bestuur. „toont zij
geen enkel begrip voor wat in een
vereniging met statuten en regelemen-
ten al dan niet tot de mogelijkheden
behoort. De stichting wril immers in
wezen de NCRV de leiding van een
essentieel deel van haar werk uit han
den nemen, zonder dat zij zich de
moeite wil getroosten nauwkeurig
aan te geven hoe haar optreden pro
grammatisch en organisatorisch bin
nen de NCRV zou moeten worden
gestructureerd.
Vandaar dat de NCRV denkt aan
DEO's ..fungeren als pressiegroep" en
haar afwijzing van deze actie, waar
door zij zich niet wil laten ringelor-
HILVERSUM In opdracht van
de VARA zal de 22-jarige Jan Pieter
Visser zijn eigen idee voor het maken
van een speelfilm op Ameland mogen
verwezenlijken.
De film gaat heten ..Eiland van wel
eer'' en zal een half uur duren De
produktie komt tot stand door samen
werking van de VARA-televisie en
Barbara-Films N V.
De- opnamen op Ameland zullen
vier dagen in beslag nemen. In de
hoofdrollen speler. Elisabeth
Versluys. Mieke Lelieveldt en Eric
van der Donk. Een datum voor uitzen
ding is nog niet vastgesteld.
„Nu er 's avonds in 90 pet. van de
Nederlandse gezinnen naar televisie
kan worden gekeken"; betoogde mr.
Slotemaker. „is de verantwoordelijk
heid voor de programmamakers van
de omroeporganisaties en andere
zendgemachtigden dat zijn er van
1 oktober af 22 wel heel groot."
De AVRO kan die verantwoorde
lijkheid aan. want de cijfers van het
kijkonderzoek over 1966 tonen aan.
dat haar programma's het meest beke
ken en het hoogst gewaardeerd zijn.
Van de ca. 80 via Ned. 1 dichtst beke
ken programma's was 43 pet. door de
AVRO verzorgd en van de 7
hoogst-gewaardeerde uitzendingen op
Ned. 2 maakte de AVRO er 6.
Ook heeft de AVRO uit de opinie-
cijfers opgemaakt, dat haar radiopro
gramma's in 1966 de grootste luister
dichtheid toeviel „en heus niet alleen
bij de lezers van de AVRO-bode en
Televizier."
„Dat ia in hoge mate bevredigend
voor de programmastaf", zei mr. Slo
temaker. „en wij zijn na de fusie
welke ons 300.000 lezers van Tele-
als nieuwe leden toespeelde.
in getalssterkte van ruim 700.000 le
den totaal, meer dan veilig gesteld.
Maar nu moeten wen iet gezapig en
zelfvoldaan zijn. De AVRO moet ac
tief zijn en in beweging blijven."
Wrevelig
(Van onze radio- en tv-redactie)
HILVERSUM Hoewel de
AVRO volstrekt deelt in de al
gemene klachten welke de om
roepen bezig houden, is zij over
eigen situatie meer dan tevre
den. Dit straalde af van de jui
chende rede. die voorzitter mr.
L. H. Slotemaker zaterdag hield
bij de opening van de algemene
ledenvergadering welke in-Apel
doorn werd gehouden en die, zo
als de laatste jaren gebruikelijk
is, werd opgeluisterd met muzi
kaal amusement.
„Zonder ons op de borst te
slaan", aldus de voorzitter,
„kunnen wij onszelf nu de groot
ste Nederlandse omroep met
de beste programma's noe
men".
VANAVOND TE ZIEN
Nederland 1 KRO
(kerkelijke zendgemachtigden): actuele ru
briek Kenmerk,
internationaal variété in Piste,
aflevering van „De wrekers".
Nederland 2 AVRO
VANAVOND TE HOREN
Hilversum I NRU
1.30 uur rechtstreekse aansluiting met Londen: Pro
menadeconcert door het Londens symfonie
orkest en de alt Bernadette Greevy.
140 uur muziek en religie van verre volkéren.
1.00 uur Iks, een sprong in het duister.
Hilversum II NCRV
8.15 uur derde deel „London-Melbourne race".
B.30 uur Promenade der prominenten, muziek
programma.
1.00 uur amusementsprogramma uit en over Fin
Wrevelig blijft de AVRO over het
bestaan van NTS en NRU als groepe
ringen die zonder leden de grootste
happen zendtijd verorberen. En dat,
terwijl de AVRO-programma's
geschoeid zijn op dezelfde leest waar
op de schoen der gezamenlijkheid
De AVRO is tegen de versnippe
ring. welke ten gevolge van deze toe
passing van het „open bestel" in de
ether ontstaat, zij voelt meer voor
het samengaan van gelijkgerichten,
vandaar de fusie met de RTN en de
bereidheid tot samenwerking met
nog andere omroepen en zendgemach
tigden.
Evenals de andere omroeporganisa
ties is de AVRO vóór verhoging van
luister- en kijkgelden. Zij wenst die
te zien opgetrokken tot het Europese
niveau „De overheid zou billijk
heidshalve de omvang van deze gel
den eens per twee jaar moeten aan
passen aan de algemene loonindex",
aldus mr. Slotemaker, „zulks gezien
de sterke loonintensiviteit van het
omroepbedrijf."
Hij noemde dat „individueel een
gering offer, dat via aanvaardbare en
genietbare programma's aan het pu
bliek wordt terugbetaald." Ook pleit
te hij voor een ander heffingssysteem
dat al in diverse landen wordt toege
past: wie tv heeft'betaalt voor radio
en tv tezamen, wie geen kijktoestel
bezit alleen voorradio. Daarmee
wordt het ontduiken van radioretribu
tie tegengegaan, en krijgt de noodlij
dende geluidsomroep meer geld bin
nen.
Staking bij radio
en tv in België
BRUSSEL Bij dz Belgische ra
dio en televisie is gisteren gestaakt.
Het personeel wilde daarmee kracht
bijzetten aan haar eis v^n een dubbe
le vergoeding voor werk op zondag.
Tot acht uur 's avonds werd lichte
muziek uitgezonden. Tijdens een kor
te nieuwsuitzending om 8 uur werd
meegedeeld, dat deze uitrcnding
geschiedde door de zender in Waver
en werd verzorgd door leden van het
„hogere personeel".
Na het nieuws werd klassieke mu
ziek uitgezonden.
De Vlaamse gewestelijke zender is
niet in de ether gekomen.
door
.1 ff at hu Younfj
it is iets wat niet opgelost kan worden zonder uw
medewerking. Ik heb er al met dokter Moore over gespro
ken. Ik wil u nu snel helemaal onderzoeken."
Hij zag dat haar angst niet was verminderd. Zij greep de
rand van de deken met beide handen beet en haar ogen
werden oonker van angst angstiger dan gerechtvaardigd
as. Ze zei niets.
Hij opende de tas van Moore en vond tot zijn verbazing
een zorgvuldig ingepakte inhoud. Hij onderzocht snel en
voorzichtig en pakte daarna de tas weer in. Daarna ging hij
de stoel zitten naast de bank.
„Altijd goed gezond geweest?"
„O ja!"
„Dat bent u nog. voor zover ik kan zien." Hij herinnerde
zich dat Moore had gezegd dat zij het ongeluk gebruikte als
soort reden om zich aan het leven te onttrekken. Hij
dacht erover na en nam haar peinzend op. Onder zijn
rustige, onpersoonlijke blik sloeg zij haar ogen neer en hij
zag een blos op haar gezicht verschijnen en zij begon met de
punt van een vinger het patroon op de deken na te trekken
Hij bleef kij'ken, misschien wist hij wat eraan haperde. Hij
werd echter zelf onzeker en hij zocht naar een vraag die
hem een aanwijzing kon geven voor wat zij verborg. Ten
slotte vroeg hij het enige wat hem te binnen schoot.
„Waarom wilde je verpleegster worden?"
Zij dacht ernstig over deze vraag na, alsof zij het zichzelf
nooit had afgevraagd.
„Ik veronderstel omdat vader en oom Ed dokter waren. Ik
geloof niet dat het een erg goede reden was.'
„Als dit been beter is, kun je teruggaan en je opleiding
afmaken."
„O nee!"
Hij wachtte en na een poosje zei ze: ,,Ik kan er niet mee
doorgaan, het gaat gewoon niet. Het was een grote vergis
sing. Voor ik gewond raakte was het al een uitgemaakte
zaak dat ik zou vertrekken de volgende dag al."
„Maar waarom dan?"
„Daar wil ik niet over praten. Ik wil de binnenkant van
een ziekenhuis nooit terugzien." Zij zweeg even, leunde in de
kussens met gesloten ogen Plotseling ging zij overeind zitten
en staarde hem met opengesperde, verschrikte ogen aan. „U
en oom Ed denken toch niet dat jullie me naar een zieken
huis kunnen sturen voor dit beep? Ik ga toch niet. Ik doe
het niet."
„Wil je niet beter worden?"
„Jullie willen me naar een ziekenhuis proberen te krijgen.
Ik doe het niet ik ga zelfs niet naar het ziekenhuis van
oom EdZij bedekte haar gezicht met haar handen en
barstte in snikken uit.
Hij bleef haar een paar minuten zitten aankijken, hij
voelde zich helemaal niet op zijn gemak. Ten slotte zei hij:
„Heeft dokter Moore het voorgesteld?"
Zij schudde haar hoofd.
„Vind je dan niet dat je beter kunt wachten met je op te
winden, tot hij het voorstelt?"
Zij haalde haar handen van haar gezicht. Haar ogen
waren nog met tranen gevuld en de haren van haar wimpers
kleefden aan elkaar. Zij veegde ze met haar vingers droog
op een ontwapenende manier. Hij vond haar nu erg jong en
kwetsbaar.
„Het spijt me. Ik moest niet..."
,.Ik wilde je niet in de war maken. Kan ik iets voor je
halen? Een glas water?"
„O zou u misschien koffie voor ons willen zetten?"
Haar stem klonk vriendelijk en geestdriftig. Verbaasd door
het plotselinge veranderen van haar stemming, staarde hij
haar aan. Toen lachte hij.
„Natuurlijk. Vooruit." Hij stond bereidwillig op.
„Er is nog koffie die opgewarmd kan worden, of u moet
die niet lusten?"
„Wij dokters zijn daar aan gewend."
Het keukentje was klein, maar goed ingericht en erg
schoon en terwijl hij wat hij nodig had verzamelde op een
geverfd dienblad en wachtte tot de koffie warm werd, dacht
hij over haar na. De bloedklontering moest verwijderd wor
den en wel zo gauw mogelijk, elke weerstand moest hij bij
haar breken. Het was toch dwaasheid de wond te gebruiken
als voorwendsel om zich schuil te houden. Ze moest overge
haald worden. Werk voor Moore. Tussen hem en de bloemen
op de koffiekopjes ontstond een lelijk visioen van wat zij
over enkele jaren zeker zou zijn, als men haar toestond zich
schuil te houden: diepe groeven van pijn in een ziekelijk
geel gezicht... prikkelbaar van het lijden, een scherpe en
knorrige stem... al de instincten van een natuurlijke warme
en geestdriftige natuur zouden wegsmelten... haar enige be
langstelling buiten zichzelf gold wellicht nog de planten in
de vensterbank, hij zag ze met de lange bladeren, overvoed
en schadelijk, terwijl haar handen ze bezorgd verzorgden.
Wordt vervolgd
Beschaafde wezens
in de Melkweg
heeft gezegd te geloven dat er
„beschaafde wezens" bestaan op som
mige lichamen in de melkweg. Een
andere Amerikaanse astronoom, prof.
Josef Allen Hynek uit Evanston- die
20 jaar heeft besteed aan het onder
zoeken van berichten over vliegende
schotels, is van oordeel dat voor tien
procent van deze berichten geen ver
klaring is te vinden.
vondoverdenklng. 22.
en herhaling SOS-oencnten.
21.4# Boekbespreking. 22.50 Ste
reo: Strijkorkest. 23
grammofoonmuxlek.
