RODE GARDISTEN OEFENEN
WARE TERREUR UIT
In China wordt iedereen
waar men een hekel aan
heeft aan de kaak gesteld
Rotterdam
verdient goud
met bekkens
in Biesbosch
Wintercollectie van
Frans Molenaar
stelt bitter teleur
Lehmann: gevangenen
worden vernederd
VS ontkennen
desertie voor
Vietnam
Uit de Haagse hof geplukt
VRI.1DAG 18 AUGUSTUS 1W
SJANGHAI In ontelbare straten van Sjanghai, in alle
steden van China trouwens, staan tegenwoordig kwispedoor
tjes. Men mag niet meer spuwen op straat; het rein houden
van de trottoirs en het plaveisel is een door de communisten
gestelde eis aan de gemeenschap geworden. Een goede hygië
nische maatregel overigens, die in heel het Verre en ook het
Nabije Oosten navolging verdient.
Wat men wel mag en als goed com
munist zelfs moet, is het bij anderen
constateren van afwijkingen van de
dogmatisch-ideologische lijn. Ver
raad, het elkaar belasteren en het
spuiten van vuil behoren tot de
duistere doeleinden van de muurkran-
Niet alleen (ex?) president Lioe Sja-
o-tji en andere vooraanstaande, nog
altijd in functie zijnde partijbonzen
worden voor hun dwalingen dit is
slechts een eufemisme aan de
kaak gesteld, doch ook iedereen,
waar men, uit welke overwegingen
dan ook, een hekel aan heeft.
Met „men" bedoel ik dan de Rode
Garde, waarmee partijvoorzitter Mao
Tse-toeng wel eens zijn hand zou
kunnen overspelen. Jongelieden, man
nen zowel als vrouwen, tussen 17 en
25 jaar oefenen met verf en lijm een
ware terreur uit. Geen stadsdeel van
Sjanghai blijft gespaard.
Een in Rood China gepubliceerde
cartoon, die het Amerikaanse op
treden in Vietnam belachelijk moet
maken.
Voor de bevolking zijn de elke
avond opgeplakte „nummers" van de
„wijkkranten" dikwijls van meer be
lang dan het dagelijks geklad over
nationale of internationale onderwer
pen. Met naam en toenaam, met
straatnamen en huisnummers ook,
worden buurtgenoten aangeklaagd
■wegens vergrijpen, die in zeer vage
/en zeer algemene propagandistische
termen worden omschreven. Men
BURGEMEESTER SMITS
VAN MADE-DRIMMELEN
(Van een onzer verslaggevers)
MADE EN DRIMMELEN
„De gemeente Rotterdam kan
goud verdienen aan het zand
dat uit de drinkwaterspaarbek
kens in de Biesbosch komt",
aldus de burgemeester van Ma
de en Drimmelen, de heer C. W.
Smits, gistermiddag tijdens een
persconferentie in het gemeen
tehuis.
De spaarbekkens, in totaal 1000 hck-
tare groot, moeten tot een bepaalde
diepte worden uitgegraven. Het zand
dat daarbij vrij komt is van zeer
goede kwaliteit en zal voor een deel
bestemd zijn voor het op Deltahoogte
brengen van de dijken rond de bek-
Een ander deel is bestemd voor de
aanleg van een strand aan de zuid
kant van de Zuidwaard. De rest kan
de gemeente Rotterdam verkopen.
In september conferentie
rk-werkgroep in PvdA
DEN HAAG De zomerconfe-
rentie van de werkgemeenschap
van roorris-katholieken in de Partij
van de Arbeid wordt van 15 tot 17
september in Oosterbeek gehouden.
Inleiders zijn onder meer pater dr.
B. J. de Clercq en het Tweede-Ka
merlid Rtygers.
De bezinning op de partij- en pt>-
litieke stelsels is het belangrijkste
punt van de agenda.
klassificeert, men zaait paniek, men
zuivert uit.
Als Li Wei-han of Lin Feng voor
een „reactionair" of een „revisionist"
worden uitgekreten, dan kan Li of
Lin zich voorlopig wel afschrijven
als volwaardig lid van de commu
nistische maatschappij. Vrienden en
bekenden keren zich van hem af,
bang als ze zijn het vandaag of mor
gen ook voor de kiezen te krijgen.
Een verdediging, in welke vorm
dan ook, heeft geen zin. Een aan
klacht wegens belediging evenmin.
De gardisten schromen niet de
hoogste gezagsdragers met hun schrif
turen aan te vallen. Trouwens, in
veel plaatsen, streken en sectoren
hebben hun Revolutionaire Comité's,
welker grondvesting door Mao wordt
aangemoedigd, het gezag overgeno-
Zon de
De grootste zonde in het rode rijk
van thans schijnt te zijn het volgen
van de zogenaamde Russische koers.
Hiermee wordt bedoeld dat Moskou
zich heeft losgemaakt van de
grondslagen van het ware Marxisme
en Leninisme. Het is volgens Peking
de einddoelen van het internationale
communisme ontrouw geworden. Het
heeft verraad gepleegd aan de aloude
dogma's, waarvan Stalin, die in Chi
na op de handen gedragen wordt, als
laatste Sowjetleider nog alles be
greep.
Een fanatieke rode gardist, die, ook
tegenover mij, meteen met een indoc
trinatiecursus begon, zei in dit ver-
„De weg die het Russische commu
nisme volgt, mondt onherroepelijk
uit in het kapitalisme. Er staan in
Moskou mensen aan het roer, die
niet'langer op de volksbelangen let
ten. Met vele hebzuchtige anderen
zijn ze op hun eigen voordeel uit.
Hier, in China, dreigde hetzelfde te
gebeuren. Ons systeem, dat dank zij
de onvolprezen leiding van voorzitter
Mao arbeiders, boeren en militairen
geluk en voorspoed bracht, werd over
woekerd door het onkruid van de de
generatie".
„Het volk heeft zich thans ontdaan
van de monsters en de demonen, van
de koningen en koninginnen, kortom:
van alle lieden, die van de oorspron
kelijke koers zijn afgeweken, en door
hun instelling en daden China aan
het kapitalisme wilden overleveren.
Ons land is het enige land ter wereld
waar het communisme nog in zijn
zuivere vorm wordt beleden."
Ik heb in Sjanghai nog niet met
opponenten gesproken. Dit zal ook in
de komende dagen wel niet gebeu
ren. Nog afgezien van het feit dat ik
er geen kans voor krijg, wil niemand
zich als zodanig introduceren.
Tegenstanders
Ze zijn er echter wel ook in de
rest van China hoewel niet onmid
dellijk geconstateerd behoeft te wor
den dat het tegenstanders van het
communisme zijn. Hun lijdelijk of
hier en daar actief verzet richt zich
tegen de gedeeltelijke mystieke da
dendrang van de Rode Garde, die
door de Grote Proletarische Culture
le Revolutie in verschillende gebie
den alles op de kop hebben gezet.
De leidende klasse, waar vooral de
economen, de planologen en de tech
nici toe behoren, vrezen dat de voor
uitgang, die ongetwijfeld is geboekt
(onderwijs, landhervorming en -ver
betering, elektrificatie, industrialisa
tie), gedeeltelijk wordt teniet gedaan.
Bovendien geloven ze aan een meer
zakelijke dan ideologische fundering
van de staatshuishouding. Alleen
hierdoor, zo stellen ze, kan de huidi
ge periode van soberheid overwon
nen worden, terwijl er meer kan wor
den verdiend en er meer gebruiksarti
kelen op de markt kunnen worden
gebracht.
Holle pathos
„De arbeiders en de boeren zullen
uiteindelijk de toekomst van China
bepalen", zeiden dezelfde rode gar
disten met hetzelfde holle pathos.
„Ze staan achter ons. Ze strijden met
Met geen woord repte mijn
zegsman over de mislukking van „De
Grote Sprong Vooruit", de teleurstel
lingen van de agrarische stand, het
onwerkzame, initiatief verstikkende
staatsapparaat, de machteloosheid en
de moeilijke plaatsingsmogelijkheden
van intellectuelen, en de tweespalt in
het leger.
Ook wenste hij „de strijd voor de
volksbelangen" niet te beschouwen
als een kunstmatig opgeroepen
verschijnsel, dat de meningsverschil
len en de worsteling om de macht in
de partijhiërarchie moet verhullen.
Dat de rode gardisten bijna allen
tot de volksmilitie behoren en met
voor enige tijd zorgvuldig
bewaarde eenheid in verschei
denheid van Nigeria lijkt de doods
steek te hebben gekregen. Na de af
scheiding van Biafra is ook in het
Midden-Westen een onafhankelijke
regering gevormd onder leiding
een Yoruba-generaal.
De federale regering van Gowon
heeft willen voorkomen, dat de ge
schillen in Nigeria het karakter van
een stammentwist zouden aannemen
Gowon heeft verder getracht de ver
schillende gewesten zoveel mogelijk
autonomie te verschaffen.
Maar de aanleiding tot Biafra's af
scheiding: de slachting onder de
Ibo's in het noorden, blijkt toch te
sterk. De berichten uit Nigeria staan
ook steeds meer in het teken
stammentegenstellingen.
Als dat werkelijkheid wordt, gaat
Nigeria een periode van chaos
oorlog tegemoet, een beeld, helaas
gewoon in het Afrika van nu. En dat
in een land, dat tot voor kort een
de best geregeerde van Afrika was
met vele kansen op geleidelijke ont
wikkeling.
Militair is de afloop van deze eerste
ronde in de stammentwist niet te
voorspellen.
Engeland en Frankrijk, maar ook
enkele communistische landen, heb
ben weliswaar besloten de federale
regering in Lagos van de nodige
wapens te voorzien, de uiteenlo
pende motievij van deze leveran
ciers zijn te meer een wankele ba
sis voor een stabiel bewind in Ni
geria.
Belgische bekent
na vonnis
UTRECHT De Belgische Yvette
B„ die in juni van dit jaar door
de rechtbank in Utrecht is veroor
deeld tot een gevangenisstraf van
vier jaar met aftrek van voorarrest
wegens haar aandeel in de gewapen
de bankoverval, die op 24 juni 1966
in Amersfoort werd gepleegd, heeft
alsnog de haar tenlaste gelegde feiten
tegenover de officier van .justitie in
Utrecht bekend.
Dit gebeurde, nadat nieuw bezwa
rend materiaal was gevonden. De offi
cier van justitie, mr. G. W. von Mey-
enfeldt, weigerde nadere mededelin
gen te doen over de aard van dit
bezwarende materiaal. Yvette heeft
nu ook het door haar ingestelde ho
ger beroep tegen het vonnis van de
rechtbank in Utrecht ingetrokken.
Dit was voor de officier van justi
tie aanleiding zijnerzijds het door
hem ingestelde appel in te trekken.
De Belgische zal nu haar gevange
nisstraf moeten uitzitten.
(Van onze moderedactrice)
AMSTERDAM De salon van
Frans Molenaar was zwart als
immer. Iedere bezoekster
werd voorzien van een zak
lantaarn en hier en daar
stond nog een apparaat op de
vloer, dat later een rood of
geel zwaailicht met bromtoon
bleek te zijn. Zo begon de pre
sentatie van Frans Molenaars
wintercollectie, die in Parijs
niet het geringste succes had
geboekt.
Maar, zo dachten wij, misschien
dat er in die paar weken nog
iets gebeurd is. In ieder ge
val, een jong ontwerper
moet men alle kansen geven
en toen Molenaar als eerste
Nederlandse couturier zijn
show aankondigde, zijn we
dus gaan kijken.
Dat kijken moest gebeuren via de
zaklantaarntjes, die lichtbundels op
de mannequins wierpen en onthul
den, dat de kuitlange met bont om
zoomde hemdjurken er weer waren,
vervolgens verdwenen onder sluikval-
lende capes of mantels die tot het
bont reikten. Om de hals bontcolle-
tjes, die op jurk en mantel pasten.
Onder de mantels en japonnen lange
laarzen, soms met een losse bontrand
onder de knie.
Met tranende ogen trachtten we
materiaal en lijnen te ontdekken. Met
gespitste oren het commentaar van
de lady-speaker te volgen. Het ge
grom van een zee, gebrul van
scheepsfluiten en krijsen van meeu
wen, als achtergrondmuziek bedoeld,
belemmerden echter ook dat.
Daarom werd toen de rose cham-
Rode gardisten in Peking leven zich
uit met geweer en bajonet op een
pop, die het Amerikaanse imperia
lisme symboliseert.
moderne machinepistolen gewapend
zijn, kan de waarnemer hier slechts
met zorg vervullen. Zullen deze fana
tieke jongeren de stem van voorzitter
Mao ook gehoorzamen als deze hen
oproept met geweld tegen „de vijan
den van het volk" op te treden?
Vergeleken met deze interne strub
belingen zijn de giftige aanvallen,
die op het buitenland worden ge
daan, bijna even onbelangrijk als de
kwalificaties van Westerse staatshoof
den en politici beledigend zijn.
Wereldgeschillen
Behalve de onderlinge twisten lig
gen in Sjanghai ook alle wereld-
geschillen op straat. Engeland en
Hong Kong, de Verenigde Staten en
Vietnam, Israël en de Arabische lan
den. Waar de sympathieën van China
liggen, zal wel duidelijk zijn. En dat
in het land van de rode draak presi
dent Johnson als de leider en inspira
tor van „alle imperialistische hon
den" wordt afgeschilderd, en premier
Wilson als de overweldiger en laf
aard, die „ongewapende Chinezen
laat neerschieten", zal wel geen ver
bazing wekken.
Vooraanstaand
gaullist valt
De Gaulle aan
PARIJS Valcry Giscard d'Es-
taing, leider van de rechtervleugel
van de gaullistische meerderheid in
het parlement, heeft gisteren een
krachtig beroep gedaan op generaal
De Gaulle, zijn regeringsmethoden
te herzien.
Presidentiële besluiten moeten
volgen op doeltreffend beraad zowel
in de regering als in het parlement,
aldus de voormalige minister van
financiën. Hij doelde hiermee op de
sociale en economische hervormin
gen die de president ondanks de
protesten in het parlement heeft
doorgedrukt.
Giscard d'Esiaing verwerpt De
Gaulles typering van de oppositie
leiders als „apostelen van het ver
val". Hij achtte voorts de manier
waarop de generaal zich achter de
Franse Canadezen had gesteld in
strijd met één van de beginselen
waarop De Gaulle het herstel van
Frankrijks prestige grondde, name
lijk het beginsel van niet-inmenging
in de binnenlandse aangelegenheden
van andere landen.
WASHINGTON President
Johnson heeft gisteren Alaska tot
rampgebied verklaard in verband
met de overstromingen die, vooral in
het gebied van Fairbanks, duizenden
mensen dwongen uit hun woningen
weg te trekken.
Van den Boom over 4 iveken berecht
SOLINGEN Peter Leh
mann (30), zwager van de door
Bulgarije gearresteerde Maas
trichtse student Tony van den
Boom, heeft gisteren verteld
dat minstens 40 Westduitse toe
risten op het ogenblik een troos
teloos bestaan leiden in de ge
vangenis van Sofia waar naar
alle waarschijnlijkheid ook de
student wordt gevangen gehou
den.
Volkomen geïsoleerd van de buiten
wereld hokken de gevangen landgeno
ten in groepen van vier in slechts
twee bij drie meter kleine cellen. Te
vergeefs hopen zij op juridische of
diplomatieke bijstand van buiten, zei
Lehmann die in Bulgarije onver
wacht werd vrijgelaten na een po
ging te hebben gedaan zijn zuster, dr.
Gudrun Lehmann, naar het westen te
smokkelen.
Lehmann, die leraar is in Solingen,
vertelde hoe vernederend hij tijdens
zijn gevangenschap werd behandeld.
„Slechts driemaal per dag mochten
wij naar het toilet gaan. Natuurlijk
werden zij nauwkeurig in de gaten
gehouden. Op de grond -stond het
chloor een centimeter hoog. Gebruikt
toiletpapier moesten wij onder het
oog van de cipier op een bepaalde
plaats deponeren.
Alles gebeurde onder toezicht van
de cipiers, alles moest snel gebeuren,
het tandenpoetsen en ook het wassen,
aldus Lehmann. Hij vermoedt dat
zijn zwager, Tony van den Boorn,
over drie tot vier weken terecht zal
Echtscheidingsrecht
in Engeland herzien
LONDEN Een kerkelijke en een
regeringscommissie zijn het na een
discussie van zes maanden erover
eens geworden, dat bij de komende
herziening van het Britse huwe
lijksrecht „mislukking van het huwe
lijk'' fundamenteel de enige alomvat
tende grond voor scheiding moet
De mislukking moet bewezen kun
nen worden. Als bewijs geldt, wan
neer de een de ander twee jaar verla
ten heeft of wanneer de echtelieden
sinds vijf jaar niet meer samenleven
en geen van beiden bezwaar tegen
een scheiding hebben. Van echtschei
ding kan pas drie jaar na de sluiting
van het huwelijk sprake zijn.
staan. Het Oostduitse bericht dat zijn
zuster zelfmoord zou hebben gepleegd,
gelooft hij niet zo erg. Ik geloof niet
dat Gudrun dood is, zei hij.
Overigens heb ik de indruk dat ons
vluchtplan voor Gudrun bekend was
bij de Bulgaarse autoriteiten. Hij
neemt aan dat de Oostduitse geheime
dienst, die op de hoogte was van zijn
bezoek aan Gudrun in een Oostber-
lijns hotel, de Bulgaren hebben ge
waarschuwd. Al bij het overschrijden
van de Zuidslavisdh-Bulgaarse
grens, op 1 augustus, werden hij, zijn
vriend en zijn zwager Tony, aange
houden. Eer zij wisten zaten zij al
in de gevangenis.
Hij zei verder dat hij in de gevan
genis nog gepoogd had in hongersta
king te gaan. Lehmann brak deze
evenwel snel af omdat de cipiers van
deze hongerstaking niets merkten en
de Bulgaarse gevangenen zijn eten
tot zich namen.
Thomsen ontslaat
vijftig arbeiders
ROTTERDAM Thomseu's Haven
bedrijf heeft 50 arbeiders ontslagen.
Zij zijn overbodig geworden nu het
bedrijf voor een deel van de Lekha
ven naar de Prinses Margriethaven
is verhuisd. Aan negen mensen werd
bedrijfswachtgeld aangeboden. Voor
25 andere kon binnen het bedrijf een
andere functie worden gevonden.
De ontslagenen kunnen volgens
Thomsen op korte termijn geplaatst
worden bij Europe Container Termi
nus, die aan de Prinses Margrietha
ven. samen met de Holland-Amerika
Lijn een terrein voor de toehandeling
van containerschepen gaat exploite
ren.
Thomsen is een der deelnemers in
de ECT. Met andere bedrijven zijn
oök besprekingen over plaatsing van
personeel bezig.
De ontslagen werknemers zijn
kraanmachinisten, tijdschrijvers, con
troleurs en vorkheftruckrijders.
WASHINGTON De Amerikaanse
minister van defensie McNamara heeft
het bericht uit de Londense Times, dat
duizend soldaten per jaar zouden de
serteren, tegengesproken. Wel is de
Amerikaanse regering ervan op de
hoogte dat er in Europa een organisa
tie bestaat, die deserteurs opvangt en
hen liclpt de NAVO-landen te verlaten.
In een televisieprogramma van de
BBC hebben Amerikaanse soldaten ver
teld, dat er onder hen pamfletten wer-
,den verspreid, die hen aanmoedigden
te deserteren. De militairen die van
hun bases in Nederland of Duitsland
waren weggegaan, zouden naar Frank
rijk of naar een neutraal land als Zwe
den gesmokkeld worden.
In het programma vertelde een sol
daat die van zijn basis in Nederland
was gedeserteerd, hoe hij in contact
was gekomen met de Amsterdamse
provo's. Zij hadden verscheidene maan
den voor hem gezorgd en hem daarna
via België naar Parijs gebracht.
pagne na een futuristische bruid in
een alles verhullende maanvrouwen-
cape reeds gepresenteerd was heel de
collectie nog eens zonder „muziek"
en met licht getoond. Toen zagen we
dat de jurken veelal van wollen
jersey waren, de capes krap en onge
makkelijk zaten en de kuitlange jur
ken met smalle schouderpartij toch
plomp stonden.
Zo werd de eerste Nederlandse col
lectie een bittere teleurstelling, voor
lopig lijkt het ons ook de laatste col
lectie, die we van Frans Molenaar
wensen te zien. Met of zonder zaklan
taarn.
Chinezen vielen
Sow jet-ambassade
in Peking binnen
BELGRADO Chinese betogers
zijn gisteravond het gebouwencom
plex van de Russische ambassade in
Peking binnengedrongen waar zij
meubels vernielden en dossiers in
een consulaire afdeling in brand sta
ken. Dit heeft het Zuidslavische
persbureau Tan joeg uit de Chinese
hoofdstad gemeld.
De demonstranten gooiden ook de
ruiten in van het hoofdgebouw van
de ambassade, maar zij bleven bui-
Volgens Tanjoeg deden grote aan
tallen Chinese militairen en politie
mannen die rondom het gebouwen
complex waren samengetrokken,
niets om het incident te voorkomen.
Eerder op de dag hadden de beto
gers een auto van de Russische am
bassade in brand gestoken, die in het
centrum van Peking voor een waren
huis geparkeerd stond. De Russische
ambassade heeft inmiddels bij de Chi
nese autoriteiten geprotesteerd.
Zeelieden in
Canada staken
MONTREAL 54.000 zeelui die lid
zijn van de internationale bond van
zeelieden zijn gisteren kort na 12 uur
's middags plaatselijke tijd een sta
king begonnen waardoor 182 schepen
worden getroffen die door 32 scheep
vaartmaatschappijen, georiënteerd op
de „grote meren", worden geëxploi-
Volgens de internationale bond is
het voornaamste geschil tussen re
ders én zeelieden de toepassing van
de 40-urenweek, die reeds 20 jaar
door de zeelieden wordt geëist. Van
rederszijde heet het, dat het in hoofd
zaak gaat om een loonsverhoging en
dat de maatschappijen niet de midde
len hebben om aan de eisen van de
vakverenigingen te voldoen.
DOOR
Terwijl de Haagse politieagenten,
zoals gebruikelijk is sinds half april,
rond de kanselarij van de Indone
sische ambassade aan de Tobias As
serlaan patrouilleerden, was de Was-
senaarse politie gisteravond druk in
de weer óm de stroom van receptie-
gangers bij Kasteel Oud Wassenaar
in het gareel te houden.
De Republiek Indonesia vierde
daar de Onafhankelijkheidsdag. Am
bassadeur en mevrouw Sudjarwo
Tjondronegoro ontvingen met de am
bassadestaf er een goed negenhon
derd gasten. Nu eens niet alleen
maar diplomaten, society en de vaste
kring van hoge ambtenaren, die het
diplomatieke receptieleven als
steeds terugkerend programmapunt
hebben.
Er is een andere sfeer om deze
receptie. Veel ouderen, die herinne
ringen hebben aan het oude Indië,
dierbare herinneringen. Een verbon
denheid, die alle politiek overleeft.
Een jaar geleden nog het portret
van president Soekarno breed glim
lachend over de receptiegangers. Nu
de rood-witte vlag van Indonesia
naast het portret van generaal Soe-
Verleden jaar het fluisterend
gesprek over de kansen van Soekar
no, nu hoogstens nog een vaag ge
baar... dat is verleden tijd.
Middelpunt van de receptie de
heer Roem van wie ieder meer wil
weten dan hij zeggen wil. Niet meer
in het nieuws maar des al niettemin
aanwezig ook Sultan Hamid, die
reeds lange tijd in Den Haag ver
blijft, maar zich wars toont van elke
publiciteit.
Receptiefluistering is nu: de poli
tieke binnenlandse beroering, al mag
die dan een lichte bries zijn vergele
ken met de Indonesische stormen,
die gewoed hebben en nog na rom
melen. Minister Beernink echter zie
ik telkens somberend van neen
schudden. Geen commentaar.
Dan maar geen politiek meer, ge
woon het geëb van receptiepraat
met complimentjes en grapjes en ie
dereen in het achterhoofd, wat hij
deze avond nog meer te doen heeft.
Toch geen receptie als alle andere,
omdat de hapjes nu niet allemaal de
geijkt hartigheden zijn van minia
tuur volkstuintjes op zoutjes, maar
schotels met brokken kroepoek, saté,
frituur vleespasteitjes en pindakoe-
Een heer naast mij laat elke scho
tel onaangeroerd langs gaan.
,,Hé oue sobat", roept iemand
hem toe: „Geen trek?"
De meneer kijkt wat wrang als
hij zuchtend antwoordt: „Ik heb om
negen uur een tafel besproken bij
Bali, rijsttafel met een stel Amerika
nen...." Waaruit blijkt, dat zelfs op
diplomatieke recepties nog wel eens
ondiplomatieke dingen gebeuren.