DE GAULLE OPGEWEKT
TERUG UIT CANADA
W
JAMIN
Esso-raffinaderij gaat
produktie verdubbelen
Commentaren
Engeland
Generaal beledigd
Zelfs geen afscheid genomen
HW,
I gri!:
m
m
fel
i
Negerleiders:
Maak eind
relletjes
aan
Aardbeving
in Turkije:
40 doden
Esso Chemie en Gulf volgen
Shell: allergrootste
ZON
Alleen Almanak had
zo'n zomer verwacht
Donderdag 27 juli 1967 48ste jaargang
Hoofdredacteur! Or. E. OIEMER
CHRISTELIJK NATIONAAL DAGBLAD
i her! In teghempoetl"
|"oe RaBeriW"
1 Oortfts Dagblad
Je
Coorart
Hoofdkantoor Leiden
Steenstraat 37 Postbus 76
Telefoon 31441 Giro 58936
Abonnementsprijzen p. w. 0,98, p. m. 4,20, p. kw. 12,55
Klachtendienst bezorging 18.00—19.00 uur
Premier Pearson: Besluit van De
Gaulle is begrijpelijk maar de omstan-
digheden die daartoe hebben geleid
zijn niet door de Canadese regering
veroorzaakt. Deze omstandigheden zijn
betreurenswaardig.
!!;i
'lit
Ik geef op als
nieuwe abonnee:
betaalt: per kwartaal per maand
Als beloning voor mijn aktiviteit
ontvang ik een Sièrknijper.
De nieuwe abonnee krijgt onze krant
veertien dagen gratis.
Mijn naam
straat:
Inzenden aan Bureau van dit blad
hokje zwart maken naar keuze
mokkatips
niet duur weI heerlijk
PARIJS Een stralend lachende president De Gaulle is van
morgen in alle vroegte in Parys teruggekeerd van zyn bezoek
aan Canada, waar zyn steun aan de Franssprekende separatisten
een storm van verontwaardiging heeft teweeggebracht. De presi
dent, die er vermoeid, maar toch vrolyk uitzag, verliet Canada
een dag eerder dan de bedoeling was.
De 76 jaar oude staatsman schudde
op het Parijse vliegveld Orly de
hand van zijn ministers, die speciaal
waren opgebleven om hun leider te
begroeten. Ook een vertegenwoordi
ger van de Canadese ambassade was
aanwezig.
Levendig
Vijf minuten lang spraken de
ministers met de generaal, terwijl
af en toe een daverend gelach weer
klonk. Insiders zeggen dat dit gesprek
na terugkeer van een buitenlands
bezoek ongewoon lang en leven
dig was. De Gaulle reed vervolgens
naar het paleis Elysée zonder sen
verklaring voor de pers af te leggen.
Het is nog niet eerder voorgekomen,
dat de president op zo'n ongewoon
uur van een reis terugkeerde.
De Gaule, die geen reden heeft
opgegeven voor zijn plotselinge ver
trek uit Canada, heeft zich kennelijk
beledigd gevoeld door de verklaring
van premier Pearson. Deze had gis
teren de uitlatingen van de president
in Montreal lang leve het vrije
Quebec onaanvaardbaar genoemd.
Begrijpelijk
Premier Pearson vond het besluit
van De Gaulie om hel bezoek af
te breken begrijpelijk. De omstan-
beerd een eind te maken aan de
ernstige ongeregeldheden die nu al
enkele dagen Detroit en andere
Amerikaanse steden teisteren. Zij
verwijten hun volgelingen met hun
acties schade toe te brengen aan de
zaak van de gelijke rechten en aan
de natie als geheel.
Dr. Martin Luther King, Roy Wil-
kins, voorzitter van het verbond van
de vooruitgang van gekleurden,
Philip Randolph, leider van het
Randolph-instituut, en Whitney
Young, voorzitter van de nationale
stedenliga, zeggen in een verklaring
dat geen enkel onrecht vernietiging
van de gemeenschap en van de ne
gerbevolking rechtvaardigt.
Moord, brandstichting en plunde
ring zyn misdaden, die als zodanig
moeten worden behandeld. Laten
we er een eind aan maken, aldus de
negerleiders, die zich geheel schaar
den achter de oproep van president
Johnson orde en recht te hand
haven.
Weer schoten
Hoewel het gistermiddag vry rus
tig was in Detroit, laaiden in de
avond en nacht de gevechten op
nieuw op. In het westen van de
stad wordt met tussenpozen door
sluipschutters gevuurd.
De federale troepen en de leden
van de Nationale Garde hebben som
mige stadsdelen geheel onder con
trole. De militairen patrouilleren er
in tanks en pantserwagens.
Het dodental in Detroit stond
vanmorgen op 37, terwijl het aan
tal gewonden de duizend is gepas
seerd. De schade wordt geschat op
3,5 miljard gulden.
Andere steden
In Saginaw, ten noordwesten van
Detroit, werden gisteren vijf men
sen gewond toen sluipschutters het
vuur op de politie openden. In het
dichtbij Detroit gelegen Pontiac wer
den 45 mensen gearresteerd, voor
namelijk wegens het overtreden van
het uitgaansverbod.
In Grand Rapids vielen 44 ge
wonden en de politie rekende hier
200 personen in.
Intussen is Rap Brown, voorzitter
van het coördinatiecomité voor ge
weldloze studentenactie, die gisteren
op het vliegveld van Washington
werd gearresteerd, vrijgelaten na
dat een borgsom van 35.000 gulden
was gestori. Hij wordt beschuldigd
van aanstichting tot ernstige ongere
geldheden (in C&mbridaafc
digheden die daartoe hebben geleid
zijn niet door de Canadese regering
veroorzaakt, zei Pearson. Hij be
treurde de hele gang van zaken zeer.
De Gaulle ging gistermiddag weg
uit Canada zonder zelfs zijn opwach
ting te hebben gemaakt bij de rege
ring in Ottawa. Het is nog niet voor
gekomen dat een staatshoofd na een
officieel staatsbezoek weggaat zonder
van de regering afscheid te nemen.
De Franse ambassade in Ottawa
stelde de Canadese regering
van het besluit van De Gaulle
op de hoogte enkele uren voordat
het staatshoofd naar Ottawa zou
gaan. Het stond toen wel vast dat
hem een ijzige ontvangst te waciven j
stond. De Canadese regering vindt i
dat De Gaulle wonden heeft open-
gereten dat zy nagenoeg geheeld
achtte.
Voor vervolg zie pag.
Minister Luns is woensdag met zijn
echtgenote voor een vakantie van
drie weken naar Italië vertrokken.
De bewindsman lichtte hoofs zijn
strooien zomerhoed en maakte voor
zijn vertrek ook nog enkele opmer
kingen over de uitlatingen van pre
sident De Gaulle in Canada. ,,De
Franse president wordt langzamer
hand oud", zei mr. Luns, „en je
kunt net zo goed tegen een muur
praten."
Vijf ling vandaag
twee jaar
AUCKLAND De Nieuwzee-
landse vijfling Lawson viert vandaag
zijn tweede verjaardag. Er zijn vijf
tig familieleden en goede vrienden
uitgenodigd voor het feest van de
jongen en vier meisjes: Samuel, Li
sa. Deborah. Shirlene en Selina.
Binnenkort verhuist het gezin
Lawson naar het nabijgelegen
Hobsonville, waar een speciaal voor
de vijfling ontworpen huis is ge
bouwd. Er zijn bijvoorbeeld la vets in
plaats van een badkuip om het was
sen voor mevrouw Lawson gemakke
lijker te maken.
Op de foto: van links naar rechts
Lisa, Deborah, Samuel, Shirlene en
Selena Lawson.
ANKARA Een zware aardbeving
heeft gisteravond het oostelijk deel van
Turkije eetroffen. Volgens in Istan-
boel ontvangen berichten zijn minstens
40 personen om het leven gekomen. Er
zouden 50 mensen ernstig zijn gewond.
Zaterdag eiste een aardbeving in het
noordwesten van Turkije vele tiental
len mensenlevens.
Prinses Irene in
Porto Ercole
ROME Prinses Irene en haar echt
genoot prins Charles Hugues zijn m
het zomerverblijf van de koninklijke
familie in Porto Ercole aangekomen.
Het paar zal er een korte vakantie
doorbrengen.
NIEUWE VRIJHEIDSHELD
Terwijl de hele Engelssprekende bevolking van Canada op een zo spoe
dig mogelijk vertrek van Frankrijks president De Gaulle aandrong,
kwam het in de Franstalige provincie Quebec nog tot stormachtige aan
hankelijkheidsbetuigingen.
Bij de Universiteit van Montreal (al jarenlang een centrum van voor
zelfstandigheid van het Franse deel van het Dominion pleitenden) werd
De Gaulle ovationeel gehuldigd. Studenten schreeuwden Quebec vrij"
en drongen op om hun plotselinge nieuwe vrijheidsheld te kunnen aan
raken.
ROTTERDAM De raffinage-capaciteit
van de Esso in Rotterdam zal worden verdub
beld. De produktie zal van acht op zestien mil
joen ton per jaar worden gebracht, drie mil
joen ton meer dan oorspronkelijk in de bedoe
ling lag. De uitbreiding omvat een nieuwe
destillatietoren met bijbehorende installaties
en een tweede z.g. „powerformer", die een ca
paciteit zal hebben bijna een miljoen ton per
jaar.
De Esso volgt met deze plannen en
kele maanden nadat de Shell bekend
had gemaakt de raffinaderij in Rotter
dam een jaarproduktie van 25 miljoen
ton (de hoogste ter wereld) te geven
en enige dagen nadat BP in Europoort
een raffinaderij van vijf miljoen ton
per jaar heeft geopend.
Ook Gulf, die enkele jaren geleden
in Europoort een raffinaderij opende,
zal binnenkort grootscheepse uitbrei
dingsplannen bekendmaken.
Met het ontwerp van de uitbreiding
van de Shell is 125 miljoen gulden ge
moeid. Dezer dagen is de opdracht tot
de uitwerking gegund aan het Haar
lemse Ontwerp- en Constructiebedrijf
Esso Chemie N.V. heeft aangekondigd
de produktie van de aromatenfabriek
In de Botlek eveneens te verdubbelen,
van 300.000 tot 600.000 ton per jaar.
Hiermee zal men tegemoet kunnen ko
men aan de stygende behoefte aan
grondstoffen voor de vervaardiging van
synthetische vezels, plastics, harsen e.d.
De produktie is zowel voor binnen- als
buitenlands gebruik bestemd.
Met de uitbreiding van Esso Chemie
zal in 1968 worden begonnen: men ver
wacht twee jaar later gereed te zijn.
Er is een investering van 80 miljoen
gulden mee gemoeid Na voltooiing is
het bedrijf het grootste in zijn soort
binnen de E.E.G,
Fluor Nederland N.V. Shell bereikt de
capaciteit van 25 miljoen ton in 1969.
In dat jaar zal ook Esso gereed zijn
met de verdubbeling, die 200 miljoen
gulden gaat kosten. Hoofdaannemer is
het Amerikaanse bedrijf Foster Whee
ler. terwijl ook zoveel mogelijk Neder
landse bedrijven zullen worden inge
schakeld. Ruwe olie zal vanaf de los-
installaties in Europoort per pijpleiding
worden aangevoerd
Na de uitbreiding zal de Rotterdamse
Esso-raffinaderij de op een na grootste
van dé 23 raffinaderijen in Europa van
Esso zijn. De acht miljoen ton produk
tie gaat, evenals een groot deel van de
huidige, naar het buitenland.
DE BILT Tussen een gehied
van hoge luchtdruk dat zich uitstrekt
van de Azoren over Frankrijk tot
Midden-Europa en een diepe depres-
sie bij IJsland wordt een zuidelijke
tot zuidwestelijke stroming in stand
gehouden.
In grote delen van West-Europa ko
men daarbij zonnige perioden voor,
waarbij de temperaturen tot boven
de 25 graden stijgen. Een zwak front
dat de scheiding vormt met koeiere
lucht van de oceaan, lag vanmorgen
boven Engeland en trekt geleidelijk
in oostelijke richting.
DE BILT Wolkenvelden, maar
ook zonnige perioden en op de mees
te plaatsen droog weer. Zwakke tot
matige zuidelijke wind. Vrij warm.
Mentaliteit
I_TET gedrag van generaal De Gaul
le in Canada is typerend voor
de mentaliteit van deze man. die
meent zich alles te kunnen veroor
loven, als de grootheid van Frank
rijk er mee gediend is.
Hij is niet de eerste Fransman die
meent, alles en iedereen naar xijn
hand te kunnen zetten. Niet voor
niets noemt men hem behalve Ka-
rel de Grote ook wel Napoleon de
Vierde.
De Gaulle had een moderne Karei
de Grote kunnen zijn. De beperkte
visie, die hij op de wereld van de
20ste eeuw heeft, belette hem echter,
tot ware grootheid te komen.
Het gaat dan ook niet aan, de blun
ders van de laatste tijd toe te schrij
ven aan het ouder worden van de
generaal. Zij zijn de uiterste conse
quentie van de taak, die deze man
zich heeft opgelegd.
Men kan hoogstens zeggen, dat De
Gaulle zich bij het ouder worden
realiseert dat de tijd die hem gege
ven is om zijn „historische op
dracht" uit te voeren, steeds korter
wordt.
Dat betekent echter niet, dat men
aan zijn verstandelijke vermogens
moet gaan twijfelen. De Gaulle
weet drommels goed wat hij wil en
wat hi.i doet ook al maakt hij
daarbij blunders.
Deze fouten moet men echter op re
kening schrijven van het verwron
gen beeld, dat de Franse president
heeft van de verhoudingen in de
wereld en de rol, die Frankrijk
speelt of zou moeten spelen.
En zo wordt De Gaulle meer en
meer een destructieve factor in
eigen land, in het Europa van de
Zes, in verschillende delen van de
wereld, waar de problemen toch al
zo gecompliceerd zijn en nu ook in
Canada.
Met een variant op een bekende uit
spraak van de generaal kan men
zeggen, dat hij enkele slagen beeft
gewonnen, maar bezig is de oorlog
te verliezen.
Het enige wat men nog kan hopen
is. dat de schade die hij aanricht nog
zoveel mogelijk beperkt kan worden.
Het is niet verantwoord, een afwach
tende houding aan te nemen.
LONDEN De minister van bin
nenlandse zaken, Jenkins, heeft giste
ren in het Lagerhuis aangekondigd
dat voortaan strenger zal worden op-
gestreden tegen welke vorm van dis
criminatie ook.
Er zal scherp op worden toegezien
dat geen discriminatie wordt toege
past bij het aannemen van personeel,
toewijzing van huizen en bij het ver
lenen van verzekering en krediet, al
dus minister Jenkins.
De bewindsman zal na het zomerre
ces concrete voorstellen indienen bij
het Lagerhuis. De mededalingen van
Jenkins werden gezien als een stap
om uitbarsting van rassenonlusten
naar Amerikaans voorbeeld te voorko-
Hij verzekerde dat elk aanzetten
tot rassenhaat streng zal worden
gestraft
De voorstellen inzake het tegen
gaan van discriminatie bij de werk
gelegenheid zullen worden geformu
leerd in nauw overleg met vakbon
den en werkgevers, zei de be
windsman.
STRANDWEER
Vooruitzichten: Iets drogere en
wat koelere lucht, waarin het juli-
zonnetje present blyft.
28 Juli zon op 4.54. zon onder 20.38: maan
Pas over twee jaar zou het warm worden
(Van een onzer verslaggevers)
DE BILT Het is vreemd en
de geleerden staan voor een
raadsel dat wij zo'n uitzonder
lijk mooie zomer hebben ook
al had de Enkhuizer Almanak
die voorspeld.
Mogen we deze voorspelling blijven
geloven, dan Is het volgende week
even afgelopen met de warmte, maar
komt er op 13 augustus niet minder
dan een hittegolf. En dat terwijl de
lagere scholen dan alweer aan de gang
zijn
Waarom hadden weerkundigen deze
mooie zomer niet direct verwacht? Het
is algemeen bekend dat wy gemiddeld
om de elf jaar een zg. zonnevlekken-
nntreffen Zonnevlekken
zijn kraters die op de zon ontstaan en
die invloed uitoefenen op de aarde
Wetenschappelijk is vastgesteld dat
in het jaar na een zonnevlekmaximum
een zeer goede zomer volgt.
Zo
i het i
1939 (zonnevlekmaxi-
m in 1938) en in 1959 (maximum
1958). Zo werd een warme zomer
over twee jaar verwacht, omdat
3 weer een zonnevlekmaximum zal
Zomer 1967 beschaamt het pessimisme
van tallozen die beweren dat het met
onze zomers niets meer gedaan is.
Een pessimisme dat overigens wel
voedsel vond is de ervaring, want het
gemiddelde aantal zomerse dagen be
droeg sinds 1960 maar elf en voor
de oorlog was dat aantal precies twee
maal zo hoog.
