FEDERATIE OPNIEUW IN HET SPEL Boudewijn is enige student bij gevangenen Betrekkingen Ma leisië-Si ngapore verbeterd Hulp luchtmacht mag niet meer baten s VRIJDAG 21 JILt 1967 PROBLEMEN VAN EEN MINIATUURSTAAT door Link van Bruggen SINGAPORE Sinds de afscheiding van Singapore van de federatie Maleisië in 1965 «ijn de betrekkingen met de regering van Toengkoe Abdoel Rachman zeker verbeterd. Èn de Chinezen, die driekwart deel van de bevolking van de miniatuurstaat uitmaken, én de Maleiers van Malakka zien thans wel in dat beider economische belangen slechts gediend zijn bij een goede verstandhouding. Malakka met o.m. zijn rubber, zijn palmolie en zijn vele andere plantage- produkten is in de eerste plaats een grondstoffenleverancier. Singapore met zijn geweldige havens en opslag plaatsen is in eerste instantie een handelscentrum. Voor beide landen zou het schade lijk en misschien wel fataal kunnen zijn als de traditionele kanalisering van de in- en uitvoer gehinderd of verhinderd zou worden Dit alles neemt niet weg 'dat er nog genoeg brandnetels groeien op het re- latievlak tussen Malakka (bij uitbrei ding Maleisië) en Singapore. Deze zijn hoofdzakelijk in de politieke of emotionele sfeer getrokken. De vraag kan zelfs worden gesteld of de federa tie in zijn oorspronkelijke opzet en vorm Singapore heeft er een paar jaar deel van uitgemaakt niet een misrekening van de Britten is ge weest. Verschillen Daar zijn in de eerste plaats de grote etnologische verschillen. In Ma lakka hebben de Maleiers alles in handen, in Singapore kan ongeveer hetzelfde van de Chinezen worden gezegd. Beide volken hebben hun eigen ach tergrond en tradities. Gezien de inter nationale politieke situatie in Zuid-Oost-Azië blijft het voor de Chi nezen zaak zowel met Rood-China als met Formosa, het tegenwoordige Taiwan, rekening te hóuden- Premier Li Kwam Yoe van Singa pore ziet het daarnaast nog als zijn taak goede maatjes met de Verenigde Staten en met Groot-Britannië te blij ven. Met Engeland, dat nog steeds een sterke militaire basis op het ei land onderhoudt, is de dwergstaat trouwens in het Gemenebest verbon den. De Maleiers daarentegen kunnen een meer onafhankelijke politiek voe ren. Een anti-communistische poli-, tiek zelfs, waar de Toengkoe, zoals diens jarenlange strijd tegen de rode opstandelingen bewezen heeft, niet van terugschrikt. De positie van de Maleise minder heid in Singapore zal ook wel altijd een struikelblok blijven. Als de Chi nezen zijn de Maleiers er zijn er zo'n 300.000 nationalisten, die voor alles aan Kuala Lumpur gehecht blij ven. In economisch opzicht staan ze be- Een kans ALS men de laatste berichten uit New York mag geloven bestaat er onverwacht toch een mogelijk heid, de crisis in het Nabije Oosten iets dichter bij een oplossing te brengen. De Russische bereidheid, een resolutie te steunen, waarin het bestaansrecht van de staat Israël wordt erkend, zou indien aan wezig een eerste stap op de goede weg zijn. De reactie van Arabische zijde ge tuigt nog van onverzoenlijkheid. Er kenning van de staat Israël zou lan den als Egypte, Algerije en Syrië de mogelijkheid ontnemen, nog langer vernietiging ervan te proclameren. Aan de andere kant kan moeilijk worden verwacht, dat Israël zijn troepen zal terugtrekken, zolang niet alle problemen, die oorzaak zijn van de crisis, zijn opgelost. Mocht na de Algemene vergadering de Veiligheidsraad tot een positief besluit komen, dan moet door mid del van onderhandelingen een defi nitieve oplossing uitgewerkt worden. We denken aan de toekomstige grenzen van Israël, de vrije vaart door het Suezkanaal en de Golf van Akaba, de positie van Jeruzalem en het probleem van de Arabische vluchtelingen. Van groot belang is dat als de be richten juist zijn Rusland een vreedzame regeling van het Ara- bisch-Israëlische conflict wenst en er niet voor terugschrikt, de conse quenties daarvan onder ogen te zien. Het ligt voor de hand, dat sommige Arabische leiders alsnog zullen trachten. Moskou er van te w houden, een regeling te steunen, die uiteindelijk in het voordeel van raël werkt. Of zij daarin slagen zal vanavond blijken, als de Algemene vergade ring opnieuw bijeenkomt. Ook de inhoud van een eventueel in te die nen ontwerp-resolutie kan een aan wijzing geven. paald niet op de hoogste sport van de ladder. De Chinezen zijn hen, ook al door hun overweldigende meerder heid (1,5 miljoen), in alle opzichten te slim af. In Singapore geldt het Maleis nog als de officiële taal, maar in rege ringskringen gaat men er de laatste tijd bewust toe over hier Chinees van te maken. Aangezien de minder heidsgroepen er zijn ook nog In diërs en Pakistani dit niet spre ken, wordt er al meteen een rassen- barrière opgeworpen. De opruiming van de krotwijken en de kampongs, waar meestal Malei ers wonen, wordt door Kuala Lum pur als een poging van Li Kwam You gezien om het sterke saamhorigheids gevoel van het betrokken volksdeel te breken. De Maleiers worden over allerlei nieuwe woonwijken verspreid, waar ze, samen met de Chi nezen, in moeten leven. Er wordt wel eens gezegd dat een van de redenen waarom Singapore indertijd uit de federatie Maleisië is getreden eruit gegooid zijn trou wens betere woorden! de schade was. die het als handelscentrum van de Indonesische economische boycot ondervond. De belangrijkste reden wortelt ech ter direct in de binnenlandse politiek. De verstandige premier Li Kwam Yoe was zo onverstandig zijn partij, de gematigde, maar linkse PAP, aan de algemene verkiezingen in Malakka te laten deelnemen. Hij won er inder daad een zetel, maar laadde de toorn op zich van Toengkoe Abdoel Rach man. Chinese in vloed Van Chirtese invloed in Kuala Lum pur wilde de Toengkoe niets weten- Zeker niet van Chinese invloed, die door Indiërs werd uitgeoefend, waar door de nieuwe, in Malakka gestichte partij wel eens het onderkomen van alle niet-Maleiers zou kunnen wor den. Op 'l ogenblik is er opnieuw spra ke van een sluimerend binnenlands politiek conflict. Ditmaal heeft 't be trekking op de deelstaten Serawak en Saba, die, samen met het eveneens in Noord-Borneo gelegen Brunei, de vanuit Kuala Lumpur geregeerde fe deratie Maleisië vormen. De op handen zijnde verkiezingen daar zijn door de oppositie in het teken geplaatst van afscheiding van de federatie. De zittende regeringen voor de federatieve staatsvorm, doch van Serawak en Saba zijn natuurlijk hun stemmenmeerderheid is niet bijster groot. Aansluiting Weer de mogelijkheid van de vor ming van twee nieuwe staatjes dus, die alleen nauwelijks een bestaansgrond hebben? Nee. Wat de oppositie daar wil, is aansluiting bij het welvarende Singapore, dat onge twijfeld meer te bieden heeft dan Maleisië. Nu wordt door premier Li Kwam Yoe nooit in 't openbaar gesproken Bijbelvertaling (3) Ondergetekende, lid zijnde van de Chr. Geref. Kerken, doch zondag 2 juli met vakantie in Aalten zijnde, hoorde met schrik en teleurstelling, dat daar uit de Nieuwe Vertaling gepreekt werd. Dit bedroeft het oude en eenvou dige volk, want het is een blaam voor onze Statenvertalers, die in de tijd van de ernstigste besmettelijke ziek ten niet zijn aangetast en Gods Woord hebben vertaald. En de Nieuwe Verta ling heeft geen verschil meer tussen hel en graf, maar allebei dodenrijk, wat niet schriftuurlijk is, en het ge volg wordt oppervlakkigheid en water in de wijn. Scheveningen M. de Niet Paus (3) De heer Van Bueren schrijft, dat hij veel over Luther gelezen heeft, maar nergens, dat Luther de paus als anti christ betitelde. Zou hij ook iets van Luther zelf gelezen hebben, dan zou hij weten, dat Luther geschreven heeft: „anders verklaar ik de stoel van Rome door de duivel bezeten en de troon van de antichrist". Luther schreef dit in zijn eis aan de paus om de bul Exsurge Domine te herroepen. De bul werd niet herroepen, maar is zelfs dit jaar nog door paus Paulus bij herhaling geciteerd inzake de leer der aflaten. Zo erg veel is er dus toch niet veranderd blijkbaar.... En er zou meer te citeren zijn! Delft L. Huizer Paus(4) Heer Van Bueren, wie is volgens u dan wel de antichrist, als de paus het niet is? U schrijft, dat in de Roomse Kerk veel veranderd is, maar ik heb nog nooit gelezen, dat de paus het concilie van Trente herroepen heeft Leest u ook eens, wat uw blad schrijft aangaande Spanje. Oud-Beijerland d. Wetering Puus (5) Ik zal u noemen, wat de paus niet is. Hij kan geen Vader zijn, want hij is vrijgezel. Hij kan ook niet de Verte genwoordiger van Christus zijn. want Christus heeft geen vertegenwoordi gers. Christus heeft voor 2000 jaar vol komen voor de zonden voldaan en zo- velen Hem aangenomen hebben, heeft Hij macht gegeven, kinderen Gods ge naamd te worden. Dat betekent, dat wij God onze Vader mogen noemen. Wemeldinge R. van Berghem over de federatie van de „drie S-en", zoals de eventuele samenwerking tus sen Singapore, Serawak en Saba wordt genoemd. Op officieus niveau echter zoveel te meer, omdat een dusdanige staatsvorm grote voordelen voor Sin gapore zou hebben. Het zou op deze wijze over eigen produktiegebieden kunnen beschikken. Het zou boven dien een uitlaatklep voor zijn bevol king krijgen, die „het land van Raff les" in grote scharen bewoond. Duidelijk is dat de Toengkoe er niets voor voelt de federatie Maleisië alleen nog met Brunei voort te zet ten. Hij zal de afscheidingsgedachte dan ook fel bestrijden, en er eventu eel het verbreken van alle betrekkin gen met Singapore voor over hebben. Djakarta Ook Djakarta, dat achter z'n con frontatiepolitiek op Borneo officieel een punt heeft gezet, zou er wel eens opnieuw door in het geweer kunnen komen. Zeker het huidige regime voelt er weinig voor een door Chine zen geleide republiek aan z'n groene grenzen te krijgen. Afwachten dus maar wat de verkie zingen in Serawak en Saba brengen zullen. Als de winnende politici zich uitspreken voor een federatieve staatsvorm met Singapore dan kan men er zeker van zijn dat het veelbe- twiste en veelomstreden Maleisië op nieuw in het wereldnieuws zal ko men te staan. Zieke kinderen van eilanden gehaald LEEUWARDEN Tweemaal heeft de Luchtmacht gisteren hulp verleend bij het vervoer van zieke kinderen van een Waddeneiland naar het vaste land. Op Vlieland was het een kleuter van anderhalf jaar, het dochtertje van de gereformeerde predikant ds. H. J. Hegger uit Velp, dat met de meeste spoed in een ziekenhuis dien de te worden opgenomen. Op Ter schelling was het de 12-jarige Anna Schuursma. Desirata Hegger leed aan een ern stige keelontsteking. De dokter advi seerde het kind met spoed te laten behandelen in een ziekenhuis. Een helikopter van de Luchtmacht, die Theodorakis bij verstek gestraft ATHENE Een Atheense recht bank heeft gisteren de Griekse com ponist Mikis Theodorakis, die onder andere de muziek voor de film „Zor- ba de Griek" heeft geschreven, bij verstek veroordeeld tot vijf en een halve maand gevangenisstraf wegens belediging van de koninklijke fami lie. Waar Theodorakis op het ogenblik is, is niet bekend. Hij was parle mentslid voor de thans verboden pro-communistische EDA-partij. Theodorakis zou in februari in een politieke rede beledigende opmerkin gen hebben gemaakt tegen koning Konstantijn en koning-moeder Fre- derika. Twee vliegtuigen neergestort KARLSRUHE Bijna tezelfder tijd zijn gisteren in de omgeving van Rastatt, ten zuiden van Karlsruhe, een Canadese „Starfighter"-straalja- ger en een Duits Cessna-vliegtuig neergestort. De straaljager kwam in een dorpje terecht, waardoor aanzien lijke schade ontstond aan een aantal omliggende woningen De piloot kwam om het leven. Het Cessna-vliegtuig was in een on weersbui van de koers afgeweken en neergestort. De vier inzittenden wer den ernstig gewond. 00K SHELL ONTKENT BOD OP AKU LONDEN Shell in Londen heeft gisteren geruchten, volgens welke zij zou overwegen een bod te doen tot overneming van Algemene Kunstzij de Unie (AKU), tegengesproken. Een woordvoerder van de maatschappij noemde de geruchten „van elke grond ontbloot". zich op dat moment op Terschelling bevond, werd naar Vlieland gediri geerd. Korte tijd later was het toe stel met de kleine op weg naar Leeuwarden. Tijdens de vlucht echter vermin derde de voorraad'zuurstof, die de kleuter moest worden toegediend en daarom werd besloten naar Harlin- gen te vliegen. De helikopter landde achter het streekziekenhuis, waar men reeds klaar stond alle hulp te verlenen. Terwijl de kleine in het ziekenhuis werd gebracht, overleed zij echter. Anna Schuursma was by een aan rijding ernstig gewond geraakt. Een Beaver van de Luchtmacht vloog haar naar de vliegbasis Leeuwarden, waar een ziekenauto haar opwachtte voor verder vervoer naar een zie kenhuis. De toestand van het meisje was gisteravond bevredigend. Geen kwestie van welstand maar van vooropleiding (en therapie) DEN HAAG Boudewijn H. is de enige delinquent die wetenschappe lijk onderwijs volgt. Dit blijkt uit het antwoord van de minister van justi tie, prof. Polak, op schriftelijke vra gen van het Kamerlid mevrouw Singer-Dekker (soc.). In jeugdgevangenissen volgden het afgelopen jaar 387 gedetineerden een opleiding; in rijksasielen 48 patiën ten onder de 25 jaar en in particu liere inrichtingen 23. Het 'betreft voornamelijk beroeps onderwijs (216 gevallen), voorts ba sisonderwijs (135), talenstudies voor beginners (96) en voortgezet onder was (10). In beginsel kunnen alle gedeti neerden de opleiding volgen waar voor zij de bekwaamheid bezitten. Het gèbeurt echter maar zelden dat zij de vereiste vooropleiding 'hebben genoten om studies boven het mid delbaar niveau te volgen. De gedetineerden betalen hun stu die in beginsel zelf, al of niet met steun van hun ouders. Als de gede tineerde zijn studie niet zelf betalen kan, wordt een bijdrage door het mi- nistèrie van justitie gegeven. Ook kan een studiebeurs worden aange vraagd. Indien de veiligheid van de maat schappij zich er niet tegen verzet en de therapie het gewenst maakt, wordt het volgen van onderwijs buiten de inrichting toegestaan. Al dus de minister van justitie. Fransen wilden dat ook wel SINGAPORE Agenten van de Franse regering hebben gisteren ge probeerd beslag te leggen op de 61.275 ton metende Liberiaanse tan ker Lake Palourde toen die de haven van Singapore verliet. Het schip had juist vijf dagen aan de ketting gelegen wegens een Britse eis tot vergoeding van de schade aan gericht door het zusterschip Torrey Canyon. De Lake Palourde mocht vertrek ken nadat de Liberiaanse eigenaars dertig miljoen gulden borg hadden gestort. Even nadat het schip was uitgevaren sprongen namens de Franse regering optredende advoca ten, een deurwaarder, een diplomaat en een politieagent in een motorboot met een juist uitgegeven nieuw rech terlijk bevel tot beslaglegging op het schip. Om hieraan uitvoering te geven, behoefde slechts het bewuste docu ment aan het schip te worden be vestigd. Maar men slaagde er niet in de tanker in te halen. De achtervol ging werd opgegeven toen de Lake Palourde buiten de territoriale wate ren van Singapore kwam... LAGOS De Nigeriaanse troepen zetten hun opmars naar Enoegoe, de hoofdstad van het afgescheiden oosten, met succes voort. Ze hebben lang niet zoveel tegenstand ontmi den verwacht, aldus e r ege ringswoord voerder. De strategisch belangrijke universi teitsstad Nsoekka, 65 kilometer ten noorden van Enoegoe. is nog stevig in handen van het federale leger. Het staatshoofd van Biafra (het oos telijke deel) daarentegen maakte gis teren bekend dat Nsoekka door zijn troepen was heroverd. De federale troepen die de stad eind vorige week innamen, waren volgens hem over de noordelijke grens van Biafra terugge drongen. Hij voegt er nog de mededeling aan toe dat enige jaren geleden een ter beschikking van de regering ge stelde tijdens zijn behandeling een proefschrift heeft bewerkt en ver dedigd. Schroder valt Strauss openlijk aan BONN De Westduitse minister van defensie, dr. Gerhard Schroder, die het al jaren aan de stok heeft met Franz-Josef Strauss, heeft zijn tegenstander nu openlijk tegengespro ken. Strauss is minister van finan ciën. In een verklaring van het ministe rie van defensie staat, zonder de naam van Strauss te noemen, dat de strijdkrachten minder geld zullen krijgen en dat beweringen van het tegendeel niet juist zijn. Minister Strauss heeft onlangs in een dagbladartikel betoogd, dat De fensie niet te lijden zal hebben van de beoogde bezuinigingen op de staatsuitgaven, maar dat het zelfs meer geld zou krijgen. Juist een dag tevoren had bondskanselier Kiesinger kenne lijk met het oog op de controverse tussen Schroder en Strauss een beroep op zijn ministers gedaan el kaar niet in het openbaar aan te val- Ook het Romeinse modehuis Fon- tane heeft zijn bijdrage geleverd in de lancering van de herfst- en toin- tercolleclies. De Italiaanse huizen gaan ook dit jaar weer enkele weken eerder dan Parijs van start. Fontane toonde o.m. dit tweed mantelkos tuum in een bruine ruit, waarbij een paar uitgebreide kousen werden gedragen. Koud had ik de vinger van de bel af of de deur werd geopend. Maar het hartelijk welkom dat ik ver wachtte was er niet. Meer een te leurgesteld „o ben jij het maar" en een niet animerend „Kom bin nen".. Wat ik niet deed. Als Het niet schikte maakte ik rechtsomkeert. Ik was toevallig in de buurt, had geen speciale boodschap aan ze. Maar de.toon was al omgeslagen in de oude jovialiteit. Natuurlijk was ik welkom. Het was alleen: ze zaten beschrijvingen van de unieke ei genschappen van zijn hoed. Een vooroorlogse hoed. „Nog geen tientje gekost en licht...." Zijn vrouw voegde er met de toe geeflijkheid van een liefhebbende zijden vertoonde, en die dan nog echtgenote, die vooral in deze uitver- kooptijd ook nog wel eens iets besteedt, vriendelijk aan toe: Je mag er eigenlijk nu wel de prijs van het telefoongesprek met Florence bijtellen. Was het niet twintig mi- altijd in de hand droeg inplaats van net zo lief op het hoofd te zetten. Ja hoed. De enige hoed die hij velen kon. De hoed, die hij uit een ver dandyverleden nog bezat. De hoed met de herinneringen om zo te nuten, met al dat zoeken?" zeggen. Toen ging de bel. T, t De. hoed S>ng altijd mee op va- Ditmaal was het de bezoeker met !?.i e'g?nï!l: kanlIe Me< dla h°e<i op voelde hij de hoed. Een wat stuurse man. die wel leuk dat ik er was, kon ik het zich een ander dan de dagelijkse ik. nnnoi En die hoed was verdwenen. Een nauwkeurige reconstructie beheerst popelen, dat kinderen doen laatste 't karwei kennelijk nogal vervelend vond en bovendien de gul aangebo- de den dronk weigerde met een „Par- in Florence bracht de don, ik rijd..." Hij overhandigde een groot pak en zuchtte: „De hotelhouder had Een telefoon Parijs-Florence. On- hem zo verpakt, wel lastig, dat derzoek in het hotel en ja na goed extra stuk bagage..." kwartier de melding: reeds drie da- En of ze hem excuseren wilde, hij tafeltje schaaltjes met pittige heer lijkheden. Iemand jarig? Maar er was ner- gens een uitbundige bloemenschat gen lag er een hoed, die aan nie- had haast, en bovendien het stond me heel dui- - - - delijk bij, dat deze familie een merk waardige reeks wintergeboorten tel- mand scheen toe te behoren. De beschrijving klopte, men. De hotellier was een Weg was hij. Het was een beetje katterig die aftocht maar ach, de hoed was er Ze waren met vakantie geweest nemen. Rome. Florence en terug in Parijs vragen of men de hoed wilde je met opgebogen randje. Net wilde ik gemeen huichelend - Vanmorgen hadden we een tele- jubelen toen me de drukkende stilte blijven hangen. Daar in Parijs was toontje van die familie gehad. Ie- opviel. Twee mensen staarden naar de ontstellende ontdekkkmg geko- mand zou hem komen brengen. Van- de hoed met een blik zo vol afgrij- meÜL echtgenoot zijn oude daar de wachtende drankjes, de zen als lag er een reuzenspin... izoutjes en de spanning. vertrouwde strooien hoed kwijt was. „Hoed?" vroeg ik verbaasd, want hij I0 behoorde naar mijn weten tot het wé hoed kunnen kopen blootshoofdse gilde, dat alleen bij nuchter, bruiloften en begrafenissen een hoge ,,'t Is hem niet...." fluisterde de

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1967 | | pagina 5