TANKER KEERT NA EEN SCHOT VOOR DE BOEG Commentaren Proef Europese satelliet weer mislukking Sigarettensmokkel - eenvoudig en,., snel Reydon: Spion voor NAVO JAMIN DRAAGRAKET WEIGERT Vuur bedreigt munitiewagen Dinsdag 30 mei 1967 48ste jaargang CHRISTELIJK NATIONAAL DAGBLAD Hoofdkantoor leiden Steenstraat 37 Telefoon 31441 Abonnementsprijzen p. w. 0,98, p. m. 4,20, p. kw. 12,55 Klachtendienst bezorging 18.00—19.00 uur Israël verwacht zeer binnenkort handelend optreden van Amerika, Engeland en andere mogendheden j IllAtl Nes«e» WpTt De spanning in het Middenoosten neemt toe, nu diplomatieke stappen uitblijven die het dreigende karakter van de crises moe ten wegnemen. Egypte zegt, volledige steun van Rusland te hebben: Israël ver wacht binnenkort handelend optreden van de westelijke mogendheden. Intussen is de Veiligheidsraad tot machteloosheid ge doemd. KAIRO/TEL AVIV/NEW YORK Een onder Liberiaanse vlag varende Amerikaanse tanker keerde gisteren terug naar de Rode Zee, nadat een Egyptisch oorlogsschip bij de ingang van de Golf van Akaba een schot voor de boeg had gelost. De portier van het Amsterdamse Hilton-hotel gaf het goede voor beeld en toen durfde showman Sammy Davis Jr. het ook wel proberen. En zo hij nog enige weerzin moest overwinnen, mer ken liet hij dat geenszins. Moedig proefde hij van de Hol landse Nieuwe, die je nu een maal maet proeven als je gedu rende de haringrace in Neder land bent. Het zeebanket smaakte Sam my Davis uiteindelijk toch best. Dit had hij gemeen met de zeer velen, die zich gisteren rond de haringkar verdrongen om voor 1,25 te tracteren op het ge zondste wat de zee de mens schenkt: de echte onvervalste Hollandse Nieuwe. De naam van het schip werd niet bekendgemaakt. Het is eigendom van een Amerikaanse maatschappij en heeft een Amerikaanse gezagvoerder, zo wordt uit Kairo gemeld. Een Egyptische marine-patrouille had het schip door middel van licht signalen laten weten, dat het de Golf pas kon binnenvaren na het ondergaan van enige formaliteiten. Toen de tanker doorvoer, kreeg de gezagvoerder de waarschuwing, dat schoten zouden worden gelost en het vierde gericht zou zijn. Het schip veranderde pas van koers, toen het eerste schot was gelost. Nasser Nasser, die van het Egyptische par lement blanco volmacht kreeg, zegt van premier Kosygin de verzekering te hebben gekregen, dat Rusland aan de Arabische kant staat en geen in menging van enig ander land zal dulden. „Wij zijn klaar voor de strijd om het Palestijnse volk zijn rechten te hergeven. Tijd en plaats van de strijd bepalen wij zelf", aldus Nasser. Intussen hebben Algerije, Soedan en Indonesië laten weten, dat zij troe pen ter beschikking zullen stellen voor „de strijd tegen Israël". Esjkol MAASTRICHT Hoe gemakkelijk Bel gische sigaretten naar Nederland kunnen worden gesmokkeld is bewezen door de „proef op de som" die dezer dagen in het Limburgse plaatsje Stamproij werd ge nomen. De mannen passeerden na zes uur 's middags de grens: noch aan Nederlandse noch aan Belgische zijde was een douane beambte te zien. In de eerste Belgische winkel, op enkele tien tallen meters van de overigens bijna onzicht bare grens, kocht néén tien sloffen sigaretten van een merk dat in ons land 1.50 kost. Hier werd slechts 1 betaald. De man betaalde met Nederlands geld en hij kreeg Nederlands wis selgeld terug. De siga retten werden ingepakt, en toen terug naar Ne derland. Niemand vond deze handelwijze vreemd. De „smokkelaar" had echter snel vijftig gulden verdiend. Ook in andere delen van Brabant en Limburg kunnen gemakkelijk si garetten uit België wor den gesmokkeld. In de omgeving van de enclave Baarle Nassau treedt de politie ten minste al strenger op; de boetes zijn verhoogd en het toe zicht is verscherpt. Premier Esjkol zei in het Israëlische parlement, te verwachten dat Amerika, Engeland en andere landen binnen kort handelend zullen optreden om de blokkade van de Golf van Akaba op te heffen. Deze landen hebben beloofd, de vrije doorvaart te zullen verzekeren. Op zeer korte termijn moet blijken, of die belofte wordt nagekomen. Israël zal zich in geen geval bij de blokkade neerleggen. Intussen meent ook oud-premier David Ben Goerion (voorstander van krachtig optreden) dat Israël niet te hard van stapel moet lopen. Het doet er goed aan, de raad van buiten landse vrienden op te volgen. Ver. Naties In de Veiligheidsraad is gisteren het debat over de crisis op gang gekomen. De zitting werd verdaagd tot van- AMSTERDAM De Nederlander Evert Reydon heeft onthuld dat hij samen met zijn vriend Lou de Jager j enige jaren geleden inderdaad voor de NAVO in de Sowjetunie heeft ge- 1 spioneerd. Beide mannen werden in j 1963 uit Russische gevangenschap ont- j slagen nadat ze twee jaar eerder tot dertien jaar waren veroordeeld. Bij zijn terugkeer in Nederland wei gerde Reydon iets te zeggen over zijn schuld aan spionage. Hij had voor de rechtbank in Kief een bekentenis af gelegd, evenals De Jager, maar in Nederland vatte men dat nooit serieus op. Wel liet. hij doorschemeren dat hij van plan was zijn „belevenissen" op papier te zetten. Dat heeft hij inderdaad gedaan: Vandaag is bij Polak en Van Gennep in Amsterdam een geromantiseerde versie van zijn activiteiten versche nen onder de titel Spion voor de NATO (Meer hierover op pagina 9). Weersverwachting Meer bewolking DE BILT Aangezien vandaag de luchtdrukverschillen in onze omgeving gering zijn, is er weinig wind. Met een zuidelijke bovenstroming wordt enigs zins onstabiele lucht aangevoerd. Hier in komt een veranderlijke bewolking voor, waaruit plaatselijk enkele buien vallen. Een lagedrukgebied, dat vanochtend boven Zuid-Duitsland lag, trekt in middels langzaam in de richting van Denemarken. Hierdoor zal de wind in ons land morgen uit richtingen tus sen noord en west gaan waaien. De temperaturen zullen in het algemeen dan ook lager zijn dan vandaag. Er zal vrij veel bewolking zijn met kans op enige regen of enkele buien. «.03, onder 12.20. eur originele rookverdrijver GRATIS voor ieder die 'n nieuwe abonnee opgeeft.... Ik geef op als nieuwe abonnee: plaats: Als beloning voor mijn aktiviteit ontvang ik een "Gouda Bouquet". De nieuwe abonnee krijgt onze krant veertien dagen gratis. inzenden aan Bureau van dit blad hokje zwart maken naar keuze VS avond 8 .uur. De grootste diplomatieke activiteit wordt buiten de raad aan de dag gelegd. Volgens de laatste berichten wer ken de tien niet-permanente leden van de raad aan een resolutie. Daarin doet de raad een beroep op alle partijen, „bijzondere zelfbeheersing te beoefe nen en zich te onthouden van oor logsdaden". it zou opheffing van de blokkade van de Golf van Akaba inhouden om de raad gelegenheid te geven, de cri sis met bedachtzaamheid te behande- Voor vervolg zie pag. 5 Een ontploffing in een wapen fabriek in Shamoki Dam (VS) heeft gisteren het leven gekost aan vijf per- roomboter niet duur wcheerlijk •fc Overvolle diensten en overvolle magen pagina Kernmerk Alleen bestemd voor blinden en slechtzienden wordt deze week in Den Haag een tentoonstelling van beeldhouwwerk geopend. Wat is de zin van dit evenement in het Haags Gemeentemuseum? Wat is de bedoeling geweest van de organisatoren, die dit opvallende initiatief tot deze Europese primeur namen? Op deze vragen wordt een antwoord gegeven op pagina 7. -fe Amerikanen krijgen genoeg van reclame pagina Radio TV Prestigeslag in Le Bou rget pagina 9 Manchester verblind Kennedy- vereerder pagina 5 NOORDWIJK De lance ring van de Europese satel liet, de Esro-2, is mislukt. Ruim een half uur na de lan cering maakte de Brit dr. Porter, leider van het contro- lecenrtum van het technisch centrum van het Europese ruimtevaartprogramma (Es- tec) te Noordwijk, deze grote tegenvaller voor de samen werkende Europese landen bekend. De Amerikaanse Scout-draagraket had niet goed gefunctioneerd. Ook de proef met de Esro-1, 24 mei in Australië, verliep niet volgens de verwachtin gen. De 74 kilo wegende satelliet, die ge- de straling In de orgen (Ned. tjjd) vanaf de Amerikaanse luchtmachtbasis Vandenberg in Californlë in de ruimte gebracht. Het ging mis. Het falen van de lancering wordt ge- •etcn aan het niet goed functioneren van de „damper" van de derde trap van de Scout-draagraket. Die derde trap zelf is wel tot ontbranding gekomen, maar door het mankement is de vierde trap niet ontbrand en dat betekende de onder- AFTELLEN Enkele honderden genodigden maak- •n in het technisch centrum in Noord- wijk „op afstand" het lanceren van de Esro-2 mee. Om twee minuten over drie de lancering en werd het aftellen in Californië duidelijk hoorbaar. De commentator op de lanceerbasis zei dat het prachtig weer was en dat hij de raket op de tv duidelijk kon volgen. Een minuut en tien seconden na de opstij ging van de raket was de eerste trap uitgebrand. Enkele tientallen seconden later was de tweede trap uitgebrand en de derde trap ontstoken. Hierna deden zich verschillen horen tussen hetgeen de commentator aankon digde en wat de controle-ruimte in Noordwijk volgens het daar geprojec teerde programma meende te moeten verwachten. Dit ontlokte dr. Potter de opmerking dat de gebeurtenissen in Ca lifornië trager verliepen dan het pro gramma aangaf: dit was, zo bleek later, vermoedelijk al een bewijs dat er iets 'et in de haak was. Vijf minuten en 50 seconden na het afschieten deelde de commentator mee dat over een minuut de .vierde trap zou moeten ontbranden. Maar dit bericht bleef uit. Twaalf minuten na de start nog geen bevestiging van het functioneren van de vierde trap. Het goede nieuws kwam echter niet meer. bittere teleurstelling voor I alle mannen en vrouwen uit Nederland, West-Duitsland, België, Denemarken, Frankrijk, Italië, Engeland, Zweden, Spanje en Zwitserland dat hun moeite niet werd beloond en dat het bedrag van bijna 22 miljoen gulden dat de Esro- 2 vergde, in een paar seconden letterlijk in de ruimte verdween. Het zal tenminste vier maanden duren voordat er een andere Scoutraket be schikbaar is. Een tweede Esro-2 is in principe spoedig gereed omdat men, be dacht op een eventuele mislukking, veel van de apparatuur van de Esro-2 in duplo De lancering van de Esro-2 ge beurde in het acht jarenplan van de Estec: in deze tijd zullen tien satellieten, waarvan de Esro-1 en -2 kleine kunstmanen zijn, in de ruimte moeten worden gebracht. De lancering van de Esro-1 vanaf de Australische lanceer basis Woomera op 24 mei van het vorige jaar werd een gedeeltelijk succes; de 100 ton wegende raket legde 240 kilometer af de raket had een afstand van 670 kilometer moeten overbruggen. Prof. Samkaldeii burgemeester van Amsterdam? (Van onze parlementsredactle) DEN HAAG De oud-minister van justitie prof. dr. I. Samkalden maakt een goede kans burgemeester van Amsterdam te worden. de overige partijen in de Amsterdamse raad hebben geen bezwaren tegen een burgemeesterschap van prof. Samkalden. De heer Samkalden heeft destijds als minister van justitie in de Tweede Ka mer een ovatie gekregen voor de wijze waax-op hij het hoofdstedelijke „juni- oproer" van vorig jaar behandelde. Zoals bekend heeft minister Beernink aan de commissaris van de Koningin in Noord-Holland gevraagd „de gevoelens van de Amsterdamse raad te polsen" over de opvolging van mr. Van Hall. SPARTANBURG Bij Spartanburg in de Amerikaanse staat Zuid-Carolina is gisteren een goederentrein ontspoord. Drie tankwagons, gevuld met 45 ton al cohol, vlogen in brand en ontploften. Er is groot gevaar dat het vuur een wagon met munitie bereikt. Een hoofd van Eolitie zei: „Er is genoeg munitie om et gehele district op te blazen". Nog levend TpVANGELISCH-RADICAAL: de uitdrukking is een gebruikelijke geworden. Vooral de laatste tijd zijn er binnen onderscheidene partijen groepen en groepjes die haar bezi gen. De niet-christelijke partijen hebben met soortgelijke impulsen te ma ken. Ze kunnen een waardevolle aansporing zijn tot vernieuwing bin nen partijen, die zich overigens tóch reeds ontwikkelen. Zes al wat oudere anti-revolutio nairen hebben in het blad Anti-Re volutionaire Staatkunde hun bijdra ge tot deze discussie willen leveren. Zij spreken van een christelijke partij als van een revolutionair ac tie-centrum. Hun aanbevelingen voor wat een christelijke partij moet zijn mogen waardevol worden genoemd; ze vor men stof voor discussie. Nergens echter geeft hun kritiek re den tot twijfel aan de mogelijkheid van christelijke politiek en aan de noodzaak van een christelijke partij. Integendeel, het is een aansporing om te verwezenlijken al hetgeen waar voor christelijke partijen hebben ge streden en waarvoor ze nóg doende zijn. Een christelijke partij zoals de „zes" die schetsen biedt daartoe nog altijd de beste mogelijkheden. Dat ieder vrij is om lid te zijn van een niet-christelijke partij en dat ve len ook daar hun idealen voor ver wezenlijking vatbaar achten, is geen kwestie. Op zijn minst is het nog geen bewijs voor de overbodigheid van het eerste. Het hele betoog van de „zes" levert het bewijs, dat de gedachte van een christelijke partij nog steeds levend Zeiler '"TEMIDDEN van alle spanning en tumult waarvoor wij ook tegen woordig weer dagelijks komen te staan, kwam daar het bericht van de thuiskomst van die eenzame zei ler om de wereld Sir Francis Chichester. Waarom sprak zijn reis ons zo aan? Wellicht omdat in deze eeuw van modernisering in verkeer en vervoer in ons is blijven leven de roman tische berinnering aan vroeger da gen waarin de mens nog zo gebon den was aan de natuur en aan de elementen. Wellicht óók omdat in deze eeuw, die er immers tegelijk een is van raassalisering en van grote menig ten, deze nagestreefde eenzaamheid voor maanden ook in ons iets heeft gewekt van eenzaamheid en van be hoefte daaraan. Maar misschien toch ook wel daar om, ofndat, in het overdrachtelijke, wij ons allen, ieder voor zich, nu reeds eenzame zeilers weten op wat wij noemen de levenszee, maar wat ook voor ons toch een samenvatting moet zijn van al die zeeën in het leven. Zeeën, waarop wij weliswaar eenzaam zijn zonder nochtans alléén behoeven te wezen. Er had de Engelsman veel kunnen overkomen en men mag zich af vragen of zijn vrijwillige tocht nog verantwoord was. Onze levensreis is geen vrijwillige, maar er is wel de toezegging van Jezus aan boord en daarom ook veilig strand voor het oog. Ja, het sprak ons wel aan. die een zame reis op de wereldzeeën mis schien nog "net meest omdat we ons „ergens" in gelijke positie weten? De vier Nederlanders die een belangrijke bijdrage in de vorm van een meetapparaat hebben geleverd bij de bouw van de Esro-2. Van links naar rechts A. J. Hell, J. P. Imhof, dr. W. de Graaf en M. J. Rijsent. Ze zijn verbonden aan het laboratorium voor ruimtevaart in Utrecht.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1967 | | pagina 1