GEEN SYNODE KAN Wereldkerk!
ZO GOED ZINGEN Ri£
bestuderei
KERK NOG NIET MEER
DAN MOSTERDZAADJE
Mr. Grosheide:
basis om door
„Mavo - 3
te gaan"
r
HONGAABS DAGBOEK
van Jan J. van Capdleveen
Scheidende prof. Van Beusekom:
Toerusting kerkvoogden
van groot belang
Veel meeleven
met Israël
Oplossen
In Dordt 42
geslaagden
ZATERDAG 27 MEI 196?
Een woord voor vandaag
Wajehi„En het geschiedde". Zo begint in het Hebreeuws
het boek Esther. Jammer, dat dit woord in onze Nieuwe Ver
taling is wegvertaald. Want het hoort er bij. De Bijbel legt er al
meteen de nadruk op, dat het niet zomaar een verhaal is, maar
geschiedenis, wat in het boek Esther verteld wordt.
Merkwaardig, wat de oude joodse rabijnen vertellen in hun
midrasj op Esther. In dit ivoord „wajehi" zit volgens hen al de
ellende, die in dit boek komen gaat, besloten. Dit woord is al een
klacht, een kreet over het lijden dat komen gaat, de kreet van
het kind, als zijn leven in deze wereld zich begint te ontwikkelen.
In het „en het geschiedde" zit het onheil als het ware al ver
borgen. Wanneer is het de eerste maal, dat ive het „wajehi" in
de Bijbel tegenkomen? Als Kain zijn broer Abel doodslaat.
Deze joodse opvatting van de geschiedenis spreekt ons aan. Is
het niet juist de verdere uitbreking van de zonde, die diep zijn
stempel drukt op de geschiedenis? Zei de Prediker al niet, dat
alles maar ijdelheid en kwelling des geest.es was, als hij alle
werken onder de zon bezag?
Toch is dit maar een kant van de zaak. Wij hebben de zonde
in de geschiedenis gehaald. Maar niet wij, maar God schrijft de
geschiedenis. Daarom mogen wij geloven in het positieve ver
loop van de geschiedenis. Ook het heerlijkste, wat ooit gebeurd
is, dat God mens geworden is,| wordt ingeleid met de woorden
„En het geschiedde in de dagen, dat er een bevel uitging van
wege keizer Augustus" (Lucas 2).
Christus en Zijn verlossingswerk staan in het middelpunt van
de geschiedenis en geven haar zin.
Wij lezen vandaag Richteren 6 28-40.
Wij lezen morgen Richteren 7 1-14.
Bijbelschooldag
van Brandpunt
DOORN Zaterdag 3 juni houdt de
interkerkelijke Brandpunt-Bijbelschool
haar jaarlijkse bij'belschooldag. De di
recteur, de heer J. Kits, zal de leiding
hebben en ook de jaarrede houden.
Deze bijbelschool geeft velen gelegen-1
heid tot intensieve bijbelstudie door
middel van een weekendcursus in
Doorn en maandelijkse lessen in Win-
terswijk, Eindhoven, Groningen, Henge-j
lo, Rotterdam, Zwolle en Goes.
De dag begint om half elf in de ka-
pel bij 't Brandpunt te Doorn.
DEBRECEN, vrijdag 19 mei Van negen uur 's mor
gens tot ruim half een 's middags hebben een paar dui
zend Hongaarse gemeenteleden en de 75 buitenlandse
gasten in de ongemakkelijke banken gezeten van de
basiliek van Debrecen. Er was zelfs geen koffiepauze.
Maar ik heb het gevoel dat ik nu alles weet over de „Hel-
vetische belijdenis", wat er te weten valt. Bovendien heb
ik gezien, hoe de honderd leden van de synode zonder
tegenstemmen een soort „herderlijk schrijven" aanvaard
den over het christen-zijn in de Hongaarse samenleving.
Predikanten
slecht
verdeeld
HILVERSUM In een betrek
kelijk klein aantal jaren is in
onze kerk heel veel vernieuwd,
maar we zitten nog altijd met
een geografische indeling, die
van voor de Reformatie dateert,
aldus prof. Van Beusekom.
De helft van de drie en een
kwart miljoen hervormden
woont in gemeenten beneden
10.000 inwoners met samen meer
dan 1400 predikantsplaatsen. De
andere helft woont in grotere ge
meenten en beschikt over nog
geen 500 predikanten.
Prof. Van Beusekom noemde
de pastorale bewerktuiging met
name van de grotere gemeenten
volstrekt onvoldoende. Een predi
kant, die de zorg heeft voor een
wijkgemeente van 6.000 of 7.000,
soms zelfs mteer dan 10.000 zie
len, staat voor een onvervulbare
taak.
Zo distribueert een vernieuw
de kerk haar mankracht. Terwijl
van jaar tot jaar een toenemend
aantal landgenoten gaat wonen
en werken in de stedelijke sfeer,
schiet de kerk juist in de stad
het meest in haar taak tekort,
aldus prof. Van Beusekom.
het groeien. Dit kleine hoeft dan geen j
reden tot bezorgdheid te zijn. Aan de!
zaak van Christus wordt gewerkt door
een kleine groep.
In deze geest wekte de scheidende
voorzitter de kerkvoogden op, hun
werk te doen. Daarbij wees hij er op,
dat het van het hoogste belang is, dat
de kerkvoogden toegerust zijn voor
hun belangrijke taak.
Juist nu de doorstroming onder de
kerkvoogden sterker is, dan voorheen
(aftreding verplicht na twaalf jaar en
bij het bereiken van de 70-jarige leef
tijd), zal de vereniging zich moeten be
raden over de vraag, in hoeverre zij
iets zal kunnen doen om de nieuwe
kerkvoogden beter toe te rusten voor
■hun taak,
Die taak omschreef prof. Van Beuse
kom als „de bodem toebereiden, opdat
het mosterdzaad kan ontkiemen en
groeien."
„Wij zijn geen kerkelijke belasting
gaarders of scheerders van de schapen,
die door de pastores met zoveel zorg
worden gehoed. Wij zijn dragers van
een goddelijk ambt, die verantwoorde
lijk zijn. dat in de gemeente gedaan
kan worden, wat voor de groei van
het Koninkrijk nodig is. Wij mogen
als kerkvoogden ons zakelijk inzicht in
dienst stellen van de gemeente. Wij
mogen het reisgeld bijeenbrengen en
teerkost voor onderweg", aldus prof.
Van Beusekom.
(Van onze kerkredactie)
Hilversum vanmiddag
hebben de hervormde kerk
voogden afscheid genomen van
prof. dr. ir. H. G. van Beusekom,
die de vereniging van kerkvoog
dijen ruim twaalf jaar als voor
zitter heeft geleid. Prof. Van
Beusekom wordt volgend jaar 75.
in zijn jaarrede op de algemene ver
gadering. die gisteren en vandaag ge
houden werd, stond prof. Van Beuse
kom stil bij de gevolgen van de toene
mende secularisatie. Men schroomt te
genwoordig niet meer. zich onkerkelijk
te noemen. De ontwikkeling is op het
ogenblik veel sterker en radicaler dan
twintig jaar geleden. De jongere gene
ratie leeft fel.
Geen brandstapels of pijnbanken
zijn meer nodig, om de leden der kerk
hun geioof te doen afzweren. De secu
larisatie neemt eenvoudig het funda
ment onder de religie weg en richt de
aandacht van de moderne r
dere dingen.
Niet alleen de maatschappelijke ont
wikkeling, de toenemende welvaart, de
begeerlijkheid der ogen en grootsheid
des levens ondermijnen het kerkelijk
leven. De kerk zelf schijnt haar vast
heid te verliezen, aldus prof. Van
Beusekom. Wanneer haar theologen
gaan spreken over ..God is dood", moe-
tèn wij niet verwachten, dat wij on;
kerkelijk leven nog op dezelfde wijze
kunnen opbouwen als onze ouders en De volkshuisvesting en stedebouw,
grootouders. met speciaal de maatschappelijke as-
pecten daaraan verbonden, zijn het,
Zou het echter niet zo kunnen zijn, dje prof Van Beusei«)m zijn hele le-
dat de wereld, waarin de tegenwoordi- vgn ^g^ben beziggehouden. Hij begon
ge generatie leeft en waarin het per- zijn maatschappeUjke loopbaan in i920
centage van hen, die aan Christus en bi^ dg hoofdinspectie volkshuisvesting
Zijn kerk vasthouden van jaar tot jaar gn blgef jn versChiHende rangen bij
kleiner wordt, juist Je ruimte is waar- dienst werkzaam tot hij in 1958
in God Zijn Geest kan laten i als raadadviseur bij het ministerie
voor volkshuisvesting en bouwnijver-
ProL Van Beusekom herinnerde un heid werd gepensioneerd,
de gelijkenis van het mosterdzaadje.
„Als wij in het verleden over heel de i Daarnaast doceerde hij van 1948 tot
wereld groei, uitbreiding en bloei van 11963 volkshuisvesting als hoogleraar
tt. ~rri de kerk zagen, dachten wij de vervul- aan de Technische Hogeschool in
U AMSTERDAM ling van de gelijkenis te zien: de kerk, Delft, een destijds nieuw gecreëerde
TERDAM De kerken, aange-|z0 kfejn begonnen, in de loop der eeu- leerstoel,
aioten bij de Oecumenische raad wen uitgegroeid tot een grote boom. in
van kerken in Nederland en de Gere- wejks takken de vogels rustig kunnen in 1943 werd prof. Van Beusekom
formeerde Kerken, de Nederlandse Zio- nesleien." lid van het hoofdbestuur van de vere-
nistenbond en de Joodse kerkge- niging van kerkvoogdijen in de Neder-
nootschappen en de Stichting Nes Am- Maar het is verkeerd, als wij den- |andSe Hervormde Kerk. Sinds 1954
mim zullen ieder op eigen wijze uiting ken, dat die boom er al is. Het konink- j was hi.j daarvan voorzitter,
eeven aan hun medeleven met Israël. rijk der hemelen is er nog niet. On-
£>e kerken aangesloten bij de Eoecu- danks alle vooruitgang is er alleen j Voorts was hij vijftien jaar voorzit-
Volkshuis vesting
De scheidende voorzitter werd 21 ja
nuari 1893 te Tuil en 't Waal (Utrecht)
geboren. In 1917 werd hij in Delft inge
nieur. Als een van de eerste civiele
ingenieurs promoveerde hij in 1920.
Zijn proefschrift was getiteld „Beschou
wingen over de woningnood".
De Hongaren danken deze
geloofsbelijdenis aan Frederik
de Vrome, de keurvorst van de
Pfaltz, die ook de stoot gegeven
heeft tot de Heidelbergse Cate
chismus. In 1565 zou de Duitse
Rijksdag de Augsburgse confes
sie erkennen. Voor de luthera
nen zou dat vrijheid van gods
dienst betekenen. Maar voort
aan zouden de gereformeerden
te boek staan als secretariërs.
Toen schreef deze vrome gerefor
meerde vorst Bullinger in Zürich, de
opvolger van Zwingli, en Beza in
Genève, de opvolger van Calvijn, of
het niet mogelijk was een gerefor
meerde belijdenis op te stellen. Bul
linger had reeds een geestelijk testa
ment gemaakt en met enige wijzigin
gen is dit de Helvetische Confessie
geworden, die de instemming ver
wierf van alle nationale gereformeer
de kerken in Europa.
Leerlingen van Beza hebben deze
belijdenis in Hongarije verspreid en
de synode van 1567 van Debrecen
(spreek uit dèb-bret-sen) aanvaard
de haar voor de Hongaarse Kerk.
MESEL
Dr. Wilhelm Niesel, de voorzitter
van de Hervormde Wereldbond,
sprak vanmorgen over de betekenis
van deze belijdenis van de kerken
van gereformeerde signatuur,
noemde haar een „goede richtlijn
voor mondige christenen".
Uit zijn rede sprak een zekere be
zorgdheid over de ontwikkeling bin
nen de Wereldraad van Kerken,
waarin de afdeling voor interkerke
lijke hulpverlening „steeds meer aan
gewicht wint." Dat werk is noodzake
lijk, maar, zei hij, de „kerken van
de Reformatie moeten zich door deze
belijdenis laten gezeggen, dat de
eerste opdracht van de kerk de ver
kondiging is van het Woord des He-
Hij waarschuwde dat de uitspraak
„Godsdienst is dienst aan de
mensen" de mens te centraal stelt
Juist daarom is het goed om naar de
„Helvetica" te liusteren, daarin staat
niet de mens maar de levende Heer
centraal, die een levende gemeente
roept om het levende Woord in deze
wereld uit te dragen.
TOTH
De tweede spreker was de Hon
gaarse hoogleraar Endre Toth. Hij
schilderde de geschiedenis van zijn
kerk, die geleden heeft onder de con
tra-reformatie, de Turken, en de
rooms-katholieke Habsburgers. Vaak
Een volle Landrover
van zondagsscholen
voor Oost-Java
APELDOORN Vandaag op de
jaarvergadering van de Neder-
landsche Zondagsschool Vereeni-
ging, die in de stadsschouwburg
Orpheus in Apeldoorn is gehou
den, is een Landrover voor het
zendingswerk op Oost-Java over-
vergat zijn kerk in de loop van vier
eeuwen haar belijdenis.
In onze tijd wordt vaak geroepen
om nieuwe belijdenissen die passen
in onze tijd. Nog maar enkele weken
geleden heeft de Verenigde Presbyte
riaanse Kerk van Amerika een Be
lijdenis-1967 aanvaard. Maar prof.
Toth verzette zich tegen een revisie
van de Helvetica, waarom twintig
jaar geleden reeds geroepen werd.
„Laten we eerst maar eens gaan ge
hoorzamen", zei hij, „God heeft tij
dens ons leven veel afgebroken,
maar de bijbel en de belijdenis zijn
gebleven."
Halverwege deze dienst kon ik het
zitten in de stijle banken van deze
overvolle kerk niet meer volhouden.
Ik liep wat rond en keek naar de
gezichten. Eenvoudige boerenvrou
wen, met omslagdoeken over hun
hoofd, en moderne stadsmeisjes, bui
tenmensen met gebruinde en gegroef
de gezichten en Kantoorklerken
luisterden met intense aandacht.
PSALMEN
En toen zij hun Hongaarse psal
men zongen, klonk het tegen de wan
den op. Hoewel zij dezelfde melo
dieën zingen als wij, klonk het an-
ders. Waarom? Ineens wist ik het. Ik
dacht aan die bondsdag van tweede
pinksterdag, toen ik wel de meisjes
zag zingen, maar opmerkte dat de
jongens nauwelijks hun mond open
Aan de dienst ging een processie
vooraf van de Theologische Hoge
school naar de kerk. Voorop liepen
de vier Hongaarse hervormde bis
schoppen, daarachter volgden de
synodeleden en dan kwamen de
buitenlandse gasten.
De Hongaarse jeugd heeft zijn
humor nog niet verloren. De
volgende uitspraak hoorde ik op
straat van een jongere, die zijn
Engels op mij beproefde:
„Het communisme doet zijn
uiterste best om de problemen
op te lossen die het zelf ge
schapen heeft."
deden. Ik dacht aan kerkdiensten
waar ik jonge mannen zag meemum-
lijk diep in hun hart. Hier werden
de borsten uitgezet, gingen de man
nenmonden wijd open. En de krachti
ge bassen en tenoren gaven de psal
men een nieuwe klank.
„Sedert de Reformatie is er geen
kerkelijke bijeenkomst geweest, die
zozeer de belangstelling gewekt
heeft van het kerkvolk als deze",
kon de praeses van de synode, dr.
Tama's Esre zeggen. De mensen die
de kerk vulden hadden een toe
gangskaart weten te bemachtigen.
Vele duizenden waren ook graag ge
komen. maar zelfs deze grote kerk
was lang niet groot genoeg, om allen
te bevatten.
PROBLEMEN
Ook onder het communistisch re-
gieme kan de kerk nog zingen. Want
later hoorde ik dat dit enthousiaste
gezang geen uitzonderlijke getuige
nis was, maar kenmerkend voor iede
re kerkdienst, gemeentevergadering
en classisbijeenkomst.
De psalmen worden in de monden
van deze gelovigen weer tot wat
bij Israël waren, een getuigenis tot
de wereld, een roepen tot God, een
klacht van zwakke, verdrukte
mensen tot een machtige Heer, een
lofzang over ontvangen vergeving,
genade en hulp.
Deze twee miljoen gereformeerden,
verdeeld over 1240 gemeenten met
1500 predikanten kennen heel eigen
problemen. Zij leven in een voortdu
rende confrontatie met een regieme
al is het al even waar dat ze het eer
eeuw geleden onder de rooms-katho
lieke Habsburgers veel zwaarder
hadden. Maar ze beginnen ook weer
opnieuw de waarde van Gods Woord
te ontdekken.
Het is geen kerk van louter sterke
gelovigen. Ook deze kerk kent papie
ren leden, falende voorgangers, en
angstige wezels welke kerk kent
die niet maar het is ook een kerk
die weet wat genade is, en die zich
opnieuw wil bezinnen op haar
en plaats in de samenleving.
De synode van Debrecen dis<;
cussieerde niet meer over haa^
jubileumuitspraak. Dat was reedi
begin mei gebeurd, toen nog een
aantal amendementen wareif
aangenomen. Ze behoefde allee)
nog maar te stemmen. Bisscho
Tibor Bartha vroeg slechts wif
er voor waren. Het ging zo vluu
dat we niet konden constateren
of alle handen omhoog gingen,'
maar het waren er vele.
Bisschop Bartha noemde het stul.
in het Duits een „Wegweisung". I-lj
vroeg hem of we er de naam „herfo
derlijk schrijven" aan kunnen
ven, maar in de Hongaarse situatii.H.J.
wilde hij dat liever niet. Dat i;
een typisch rooms-katholieke uitfeN
drukking die wijst op veel
episcopaals gezag.
De beste Nederlandse omschrijLjrjj'
ving, vertelde dr. E. Emmen me,
het woord „Richtlijn". Het
omschrijft wat de „Helvetica"
kent heeft voor de kerkvaders
wat zij nu nog te zeggen heeft ovej
deze tijd. trees'
Het is nog te vroeg om nu reed) ob
een uitvoerige bespreking aan dez'
menisohe Raad en de Gereformeerde I maar een mosterdzaad. Maar het is
Kerken hebben een verklaring uitgege- door Christus zelf geplant en Hij laat
ven, waarin zij hun verontrusting over
de toegenomen spanning in het mid--
den-oosten uitspreken.
Zij roepen op zondag zowel in de
kerken als in persoonlijk gebed te bid
den voor het behoud van de vrede in
het midden-oosten en voor het volk
Israël en de landen, die het omringen,
opdat Israël in gerechtigheid en vrede
zijn plaats onder de volkeren zal mo
gen innemen.
Gereformeerde Kerken
Pinkstercollecte
25 procent hoger
ter van de bouw- en restauratiecom
missie van de Nederlandse Hervormde
Kerk. Hij had zitting in de algemene
Voor de actie Rijden maar! die de
NZV heeft georganiseerd, hebben de
kinderen ƒ17.500 bijeengebracht. Het
is een van de vele acties, want verle
den jaar bijvoorbeeld werd ƒ80.000
ingezameld voor het A. Kroesefonds,
waaruit ieder jaar kinderen elders
in de wereld steun ontvangen. Toen
stond de inzameling in het teken
van het NZV-eeuwfeest in 1966.
Voor de Landrover dit project is in
overleg met het Zendingsbureau van
de Nederlandse Hervormde Kerk in
Oegstfeest gekozen was 10.000
nodig. Het geld dat over is wordt
kerkvoogdijraad en verschillende syno-gebruikt voor de aankoop van zon-
dale commissies op het gebied van de dagsschoolmateriaal, zodat de auto
kerkelijke planning. het mutatie- njet ieeg aankomt. Deze kan worden
jstuk, de provinciale organisatie,
de kerkbouwsubsidiëring en de kerk-
bouwacties.
Zijn werk als hoofdredacteur van
het maandblad De Kerkvoogdij (sinds
1959) zal prof Van Beusekom blijven
i voortzetten.
UTRECHT Het Zendingscentrum
Maandagavond zullen de Neder- van de Gereformeerde Kerken inl
landse Zionistenbond en de Joodse Baarn heeft tot dusver van 126 ge-
kerkgenootschappen- om kwart over metenten een opgave ontvangen over gmj |?TlVKfbPA
acht in de oude Rai te Amsterdam een de opbrengst van de pinkstercollecte ilftl WUKilt EiEJEKUr/*
sympathiedemonstratie voor Israël hou- voor de zending. I
den. Deze 126 gemeenten, waaronder enke-wce elstere„ sia«
Nes Ammim wil zoveel mogelijk le grote steden, brachten in totaal een j
handtekeningen inzamelen, die zullen kwart miljoen gulden op. Vorig jaar Kopenhagen regen 13 20
worden aangeboden aan de Neder- was dit in dezelfde gemeenten bomie» r«.n i« I
landse regering, met het verzoek het 115.000,- Dat betekent dus een verho-
resultaat ter kennis te brengen van de ging van 28,5 procent. Hierin zijn nog i
Verenigde Naties. niet begrepen de giften dite bij de 2
dingscommissies en bij het 2
dingscentrum zijn nagekomen.
m. De Rooms-Katholieke Kerk in i Zendingscentrum verwacht dat
Brazilië heeft op de nationale bisschop- er ongeveer 1.5 miljoen gulden voor de Ljcamo
pen conferentie besloten al haar land- pj^stercoiiecte alleen zal worden opge- Wenen
hopen, dat de andere groot- bracht. De totale begroting van de ge-j jnn»bn,c.
Landbezitters het voorbeeld van d-. kerk reformeerde zending voor 1967 be-|„,artll
Suilen volgen
Parijs
I draagt 5,25_mlljoen guldtem
I Mallorca
gebruikt voor het vervoer
dikanten en ouderlingen naar afgele
gen dorpen.
Een ander bedrag dat is binnengeko
men is bestemd voor het vor
mingswerk van de zondagsschool
krachten in Nederland. Vorig jaar
op de grote jubileumvergadering
hield ds. J. ter Schegget, de voorzit
ter, een warm pleidooi voor dit werk
dat zo noodzakelijk is. Nu komt dit
geld ten goede aan de opleiding van
zes personen, die daarna als betaalde
vrijwilligers in regionale en plaatse
lijke verbanden cursussen zullen ge-
Aanstaande van prinses
Margrethe Luthers
KOPENHAGEN Graaf Henri de
Laborde de Monpezat, de aanstaande
echtgenoot van prinses Margrethe van
Denemarken, is toegetreden tot de
Evangelisch Lutherse kerk van Dene
marken. De graaf was rooms-katho-
llek.
dezitting gaf bisschop Bartha slechtëolki
een beknopte samenvatting. pde
ping
DIALOOG ies
kgscl
Wel viel het me op dat de Hon) Trc
gaarse televisie in het bijzondejTaag,
geïnteresseerd was toen hij sprabt 4.
over een noodzakelijke dialoog tusj
sen christenen en marxisten.
Bisschop Bartha zei me, dat djtadh
uitspraak slechts een bescheiden pejds I1
ging is, die beslist niet gezien moelrees
worden als een nieuwe confessie. Dr. Er
kérk wordt er in opgeroepen het geichel
zag van de bijbel te erkennen. tuur!
Over de dialoog met het Marxismjr pl
zei hij me. dat zijn kerk authentiellein
over dit onderwerp kan spreken, omtöen
dat dit voor haar geen theoretiscltdag
maar een practisch probleem is. Hijg-^-
verwacht dat de christenheid in ci q
gehele wereld geinteresseerd zal zijt,.
in wat zijn kerk daarover zegt. Laai?
R.K. KERK |t9
Dit stuk gaat ook in op de verhoif
ding tot de Rooms-Katholieke Kerlji
die in Hongarije zes miljoen ledel,
telt. Wij willen, zei bisschop Barthr.
niet voorbijlopen aan de ontwilt^'
Er zijn' zeer hoopvolle tekenen,
hij, dat deze kerk in humanitair op
zicht een andere koers is gaan VwEN
ren: „als het gaat ctm het welzijfrgsc
van ons volk dan is samenwerking i
zeker mogelijk". Vaag
Maar de interkerkelijke verhoud irU 4
gen zijn nog weinig verbeterd, ooi
niet sinds het tweede Vaticaans
Concilie. Vooral gemengde huweliiula
ken en proselitisme (zieltjes winnerpuit
veroorzaken vaak grote spanningeraew
We zullen moeten wachten tot diordi
stuk vertaald is om het diepgaand ïaal
kunnen bespreken. De secretaris-gar v
neraal van de Hervormde Wereloom<
bond, dr. Marcel Pradervand, zei menvi
echter dat naar zijn mening deze sj?en
nodale uitspraak bestudeerd moephi
worden door de andere kerken vaoter
gereformeerde signatuur. Met hulgn
kritiek kunnen zei de Hongaars^
kerk verder helpen, terwijl zij zejeN
ook geholpen kunnen worden dodlgsc
de ervaringen van deze kerk. Lm<
DORDRECHT Staatssecreta
ris mr. J. H. Grosheide heeft
gisteravond in Dordrecht aan
42 jongelui, leerlingen van Prinses
Juliana scholengemeenschap voor
havo-mavo een in twee opzichten
uniek papier overhandigd: het
mavo-3 diploma.
Voor de leerlingen de bekroning van
hun geheel nieuw opgezette studie er
de eerste getuigschriften van dit nieu
we schooltype die in het kader van de
Mammoetwet in ons land zijn uitge
reikt. In totaal zijn aan vier scholen
115 leerlingen geslaagd voor dit ma
vo-3 diploma.
In zijn toespraak zei de staatssecreta
ris dat de vervanging van het ulo door
het mavo geen verandering van naam
alleen inhoudt. Deze omzetting wil zeg
gen dat de school een organisch deel
gaat vormen van het voortgezet onder
wijs, dat is al het onderwijs dat gege-
(Van onze onderwijsredactie)
Mej. ds. Leistra
overleden
PURMEREND Op 64-jarige leef
tijd is overleden mejuffrouw ds. A
Leistra, emerita-predikante in d«
Doopsgezinde Broederschap.
Ds. Leistra diende van 1927 tot 1944
de gemeente Edam (de laatste jaren
gecombineerd met Monnikendam) en
vervolgens tot 1957 die van Beemster -
Purmerend. In het laatste jaar werd
haar emeritaat Verleend. Vervolgens
was zij sociaal werkster bij het kruide-
niersbedrijf De Spar. Vanmiddag vond
in Midden-Beemster de begrafenis
ven wordt na de huidige lagere school
en voor het universitair onderwijs. De
mavo-school zal een duidelijk andere
structuur krijgen dan de ulo-sthool
die wij thans kennen.
De leerlingen, zo zei mr. Grosheide
kunnen in het nieuwe bestel kiezen
voor een finish die met hun specifieke
aanleg en ambitie overeenkomt.
Geheel verschillend van de huidige
ulo is ook dat de leerling met
beperkt aantal examenvakken te ma
ken krijgt, hetgeen hem in staat stelt
in die vakken een vrij hoog niveau te
bereiken.
Dat er een keuzemogelijkheid in
menvakken is is fundamenteel nieuw
in het Nederlandse onderwijs. Even
wezenlijk nieuw is het beginsel van de
herkansing. Zij die om welke reden dan
ook ongelukkig zijn geweest in hun
keuze, behoeven thans niet meer een
vol jaar te worden teruggewezen.
BASIS
Hoewel er naar het oordeel van mr.
Grosheide wel eens te veel wordt opge
keken naar het diploma (en er zijn
dan ook landen die ter gelegenheid
van een geplande onderwijsvernieu
wing meteen maar het examen hebben
afgeschaft) leek het hem toch een eer
dit getuigschrift te hebben behaald.
Het diploma la echter
basis
om verder te gaan. Hoewel het ma
vo, zoals de naam reeds aangeef
geen onderwijs is dat beroepsgericb
is. mag toch worden aangenome£eoI
dat een niet onaanzienlijk deel vaj,eri
de leerlingen hun vorming zullen ahp
ronden aan een school voor b^orf
roepsonderwijs, zoals een uts tn^
de toekomst bedacht met de naal^
mts het middelbaar huishoudonje
derwijs en het meavo. )htc
Na zijn toespraak overhandigde mr^
Grosheide persoonlijk het nieuwe diplt
ma aan de 42 gelukkigen. f,.
Beroepingswerkl
NED. HERV. KERK
Beroepen te ELst (U.>: J. L. W. Koi
penhol te Haaf ten; te Zwartemeer (toez.p
F. Moll te Welsum.
Aangenomen naar Hontenisse-Hulsfetu
mej. H. B. de Neeling, vicaris te ZuitU
zande, die bedankte voor Zuidzandi,
naar Deventer (pred. v. buitengew. werit
zaamh. industriepred. en vormingsier J3
der v.h. vormingscentrum Den Alerdincl
toez.)H. P. Venema te Nieuwenhoora
GEREF. KERKEN
Beroepen te Koudum: kand.
Zwaai te Winterswijk.
Aangenomen naar Minnertsga: J. Stieij
stra te Langeslag, die bedankte
Post.
Bedankt voor Loppersum: G. Haaks
te Nieuw Amsterdam.
GEREF KERKEN (VRIJGEM.)
Beroepen te Zwijndrecht: H. J. Nijefl"
huls te Bunschoten-Spakenburg.
CHRIST. GEREF. KERKEN
Beroepen te Alphen a.d. Rijn: D Slaj
boom te Dordrecht-centrum.
DOOPSGEZ. BROEDERSCHAP
Aangenomen naar Den Haag i
T. Hylkema); D. Richards te Bui
Naarden.
