Leven beheerst door
angst en explosie
Pl»*l
lil Lti/A'ifó
EEUW ZWOEGEN
VOOR „ANDER"
Commentaar
Neem
uw guldens
mee
uit sparen
Algemene Bank Nederland
9
WOENSDAG 17 MEI 1967
ADEN Van de lucht uit zie je 't wespennest al liggen.
Een kleine uitstulping slechts aan de voet van het
Arabisch schiereiland, dat ook Jemen, Saoedie-Ara-
bië en Oman omvat. Kale, ongenaakbare en van een grauwe
kleur zijnde bergen strekken zich naar "t noorden uit. Er
achter bevinden zich de grote woestijnen met hun slechts
aan nomaden geopenbaarde geheimen.
komen. Een gigantische raffina
derij duikt op. De tanks van de
olie-opslagplaatsen schitteren in
de felle zon.
In het azuurblauw water van
de natuurlijke haven dobberen
tankers, passagiersschepen en
oorlogsbodems. Aan de zout-
pannen, die van immense afme
tingen zijn, lijkt geen einde te
®r~"
je wordt
kooi geleid, waar
leeuw kans zou zi
breken
nog geen
„NLF only": alleen de NLF,
op een muur geschilderd onder
het bordje van de Rotary Club
van Aden.
Aden
Het straalvliegtuig van Alitalia,
dat het traject Rome - Khartoem -
Aden in nog geen zeven uur heeft
afgelegd, komt bonkig neer op de
landingsbaan. Nog voor het is uitge
rold, merk je al dat de luchthaven
Khormaksar een ongewone militaire
bedrijvigheid vertoont.
Schietklaar
J^ET MDDEN-OOSTEN staat weer
in de belangstelling. Enerzijds
door de eeuwige strijd van de Ara
bische landen tegen Israël, die dezer
dagen weer een verscherping te
zien geeft. Anderzijds door de strijd
om de macht tussen Nasser van
Egypte en koning Feisal van Saoedi-
Arabië.
Nasser ziet in de komende onafhan
kelijkheid van de militair zwakke
Zuidarabische federatie, waarvan
Aden deel uitmaakt, aanleiding het
zelfde te proberen wat hem in Je
men vrij aardig is gelukt.
Engeland heeft geen geld meer om
dure bases in dat gebied te onder
houden. Het moet zich terugtrekken,
maar behoudt een aanzienlijke in
vloed. In dat gebied is invloed die
niet op wapens steunde echter nooit
wat waard geweest. Feisal eist dan
ook dat de Britten de federatie mili
tair opbouwen,
i Nassers kracht ligt echter niet al
leen in het militaire vlak. Zijn ideo
logie vindt nog altijd aftrek in de
Arabisch wereld, vooral onder de
jongeren.
De fanatieksten onder hen zorgen
voor een voortdurende terreur, die
elke samenleving, ook een militaire
op den duur ondermijnt.
Onze speciale verslaggever Link van
Bruggen zal onze lezers in de komen
de weken op de hoogte stellen
de situatie in Aden en in andere
landen in het Midden- en Verre Oos
ten, gebieden, waar de conflictstof
fen, die tot een oorlog kunnen lei
den, hoog liggen opgestapeld.
Op het platform staan Britse solda
ten in kort khaki en met een tom
my-gun schietklaar onder de arm.
Op strategische punten zijn stellin
gen van zandzakken gebouwd, waar
uit mitrailleurs dreigend omhoog ste
ken. Langs de randen zijn roestige
prikkeldraadrollen uitgelegd. Hoge
hekken van staaldraad omgeven de
stationsgebouwen.
Je bent de enige passagier, -die in
Aden uitstapt, wat op zichzelf al het
nodige zegt. Je paspoort is reeds aan
boord ingenomen. Zonder excuses of
uitleg word je naar een open kooi
geleid, waar nog geen leeuw kans
zou zien uit te breken
Er staan stoelen dat wel. En je
kan gelukkig ook nog in de schaduw
gaan zitten. Maar als je daar dan
zo'n half uur hebt gewacht, zonder
dat iemand de moeite neemt naar je
om te kijken, dan ga je je toch af
vragen, of er soms iets aan je papie
ren schort. Eindelijk het verlossende
woord: „U kunt verder gaan naar de
douane."
Als je je paspoort teruggekregen
hebt en a raison van 7 1/2 gulden ter
plaatse een visum hebt gekocht, be
treed je een snikhete loods, waar je
bagage wordt gecontroleerd. Hevig
transpirerende Britse militairen en
functionarissen van de zo omstreden
Zuid-Arabische Federatie laten je al
les uitpakken wat je bijtje hebt.
Ze maken je toilettasje open, druk
ken op overhemden en costuums, kij-
keii in je waszak, kortom: niets kan
hun speurende ogen en tastende vin
gers ontgaan.
Niet voor drank
Het is wel duidelijk dat dat leger
tje van mannelijke en vrouwelijke
douaniers niet naar smokkelwaren
als sigaretten of drank zoekt. Het
gaat om wapens en explosieven, die
het leven in Aden anno 1967 totaal
beheersen.
Als je Arabier bent. of althans
geen blanke, word je ook nog ge
fouilleerd. Die van Aden zijn hier al
zo aan gewend dat ze vrijwillig de
armen strekken om deze lijfelijke
doorlichting te ondergaan.
Naast je staat een man, een uit
gaande passagier, uit wiens koffer
twee spuitbussen met zonnebrandolie
worden gehaald. Ze moeten kenne
lijk onderzocht worden. Etiketjes
kunnen ten slotte van alles aange
ven. Waar 't om gaat, is de inhoud.
Aan de overkant bevindt' zich een
zwart gesluierde, oude vrouw, die
net uit de fouilleringskamer is geko
men. Haar schamele bagage bestaat
uit enkele dekens en een gesloten
bus met melk. De deksel moet er af.
Met een lange, roestvrije pen wordt
een paar keer tot de bodem toe, in
het zure vocht geprikt.
„Dit is echt geen spelletje, me
neer", zegt een Britse officier, die op
je gezicht misschien iets van cy
nisme heeft bespeurd. „We zouden
het graag wat minder serieus willen
doen, al zou het alleen maar zijn
omdat we dan van heel wat kopzor
gen waren verlost. We zijn echter
verantwoordelijk voor de veiligheid
in deze staat. Aan het wapenbezit en
het wapenvervoer moet een absoluut
halt worden toegeroepen. Doen we
dat niet, dan brengen we anderen en
onszelf in gevaar."
Tijdbom
4% Spaarboekje
Direct beschikbaar op vertoon
f 2.000,per maand; één maand opzegging
voor hogere bedragen
4% Spaarrekening
Direct beschikbaar 2.000,— per maand;
één maand opzegging voor hogere bedragen
Spaardeposito Drie maanden opzegging
Spaardeposito Zes maanden opzegging
Spaardeposito Eén jaar opzegging
Spaardeposito Achttièn maanden vast
Spaardeposito Twee jaren vast
U kunt een spaarrekening of spaardeposito openen bij een A.B.N. kantoor in uw
omgeving. U kunt nu ook storten op postgirorekening no, 757800 t.n.v.
Spaarrekening Algemene Bank Nederland, Amsterdam, onder vermelding van de
gekozen spaarvorm: Spaarrekening (minimumbedrag f 10,-) of een der vijf
Spaardeposito's (minimumbedrag 100,-).
ltoode Kruis bestaat honderd jaar
Een Arabier met gevoel voor humor bracht deze leuze aan:
FLOSY jor Eve and Adam (FLOSY voor Eva en Adam
voor man en vrouw)
kwartieren, waar de gezinnen van
Engelse militairen zijn onderge
bracht.
Schijnwerpers, die ook overdag
blijven branden, zijn op muren en
poorten gericht. Vele ramen, vooral
die, welke zich boven of vlak naast
de trottoirs bevinden, hebben ijzeren
tralies of stalen rasters, die verras
sende aanvallen met handgranaten
moeten keren.
Er zijn veel meer overeenkomsten,
die je treffen. De leuzen bijvoor
beeld, die terreurorganisaties als de
FLOSY en de FLN op de gevels van
huizen en winkels hebben aange
bracht. Ze zijn moeilijk te verwijde
ren, omdat "er vaak rode of zwarte
verf voor is gebruikt.
Humor
Een andere ambtenaar voegt hier
nog aan toe: ,,U weet dat natuurlijk
niet, maar Aden Airways, een bin
nenlandse luchtvaartmaatschappij
hier, heeft al twee Dakota's verlo
ren, omdat er een tijdbom in was
geplaatst. Eén van deze toestellen,
waarin zich enkele hoge functionaris
sen van de Zuid-Arabische Federatie
bevonden, explodeerde in de lucht.
Niemand is er levend uitgekomen,
maar vermoed wordt dat een politie
ke tegenstander kans heeft gezien
zo'n moordmachine in de bagage van
een medereiziger te verbergen. Wat
ik maar zeggen wil, is dat een passa
gier ook zelf wel eens niet kan we
ten wat er precies in z'n koffer zit."
Je bent eindelijk vrij om te gaan.
Toch heb je 't gevoel een gevangene
te zijn van de omstandigheden. De
taxi. waarin je plaats hebt genomen,
moet twee, zwaar bewaakte slagbo
men passeren. Wat je langs de weg
ziet, roept herinneringen op aan Cy
prus en Algiers in de woelige, vijfti
ger jaren.
Zwaar bewapende, Britse eenhe
den patrouilleren door de straten. El
ke legertruck, elke jeep. is voorzien
van een waakzame schutter. Hoge
omheiningen van gaas omgeven de
Eén kreet doet je plotseling zacht
jes grinniken. Op de buitenmuur
van een gouvernementsgebouw lees
'je „FLOSY FOR EVE AND A-
in plaats van „FLOSY FOR EVER
ADAM" - voor man en vrouw dus)
-in plaats van „FLOSY FOOR EVER
(„FLOSY IN DER EEUWIGHEID").
De Arabier, die deze lange tekst met
gevaar voor z'n leven in het nachte
lijk duister aanbracht, moet onge
twijfeld een groot gevoel voor hu
mor hebben gehad.
Een aanmoediging bij een benzi
nestation om de onderkant van je
wagen „ter grotere beveiliging" te
laten bitakken. doet je niet lang
daarna grimlachen. Roest is bepaald
niet de grootste vijand van een auto
in het Aden van nu. Wel de land
mijn' die door terroristen onder het
wegdek werd ingegraven, en die op
de laatste dag van de vorige maand
de tragische dood van acht Ara
bische schoolkinderen veroorzaakte.
Reklame voor het aanbrengen van
een zware pantserplaat onder het
chassis zou daarom beter in het tijd
beeld passen.
Je taxi hobbelt en stoot verder. De
staat van beleg, die voor de nadagen
van deze laatste, Britse militaire ba
sis in het Nabiie Oosten is afgekon
digd, heeft zulke markante trekken
dat hij onmiskenbaar is. Toch zie je
nog zonnebadende mannen, vrouwen
en kinderen op de vieze strandjes,
zij 't onder het wakend oog van de
immer aanwezige soldaten.
Niet lang daarna sta je in de bar
van het nog koloniaal aandoende
Crescent Hotel, dat dicht bij het
stuk water is gelegen, waar passa
giersschepen, die moeten bunkeren,
voor anker gaan. De sfeer is er zor
geloos in vele opzichten typisch
Engels.
inwoners en betrekkelijke welvaart
de belangrijkste stad (en ook staat)
van het Britse protectoraat, dat, ver
deeld over 21 sjeikdommen en sulta
naten nog eens 600.000 bewoners telt.
De geboorte (1959) en de op han
den zijnde onafhankelijkheid (1968)
van de Zuid-Arabische Federatie
een Engels geesteskind, dat net zo'n
zorgenkind is als indertijd de Malei
sische Federatie heeft de bevol
king van onder tot boven verdeeld.
Nasser roert
Nasser met zijn dromen over
Groot-Arabië roert in de reeds over
kokende pot. De oppositiegroepen,
die alle beweren nationalistisch te
zijn, staan zo verbeten tegenover el
kaar dat er een broederstrijd is ont
brand. Op eigen houtje geven ze de
Engelsen de volle laag dit althans
trachten ze met gering succes te
doen doch tegelijkertijd slachten
ze elkaar af.
In de kasbah van Aden, die Crater
heet, en inderdaad in de krater van
een uitgedoofde vulkaan is gebouwd
is een dodentol van drie personen
per etmaal heel normaal. Er klinken
voortdurend schoten; er wordt
steeds opnieuw met handgranaten ge-
De ziekenhuizen zijn overvol met
gewonden, onder wie onschuldige
vrouwen en kinderen.
Door de vele persoonlijke be
langen, die een rol spelen, is de
problematiek verward en com
plex. Niet 't minst door de in
ternationale inmenging is de
materie zó ingewikkeld gewor
den dat de heethoofdige Ara
bische knokploegen dikwijls zelf
niet meer weten voor wie, tegen
wie of voor wat ze eigenlijk
vechten.
Toen in 1956 de Hongaren in op
stand kwamen tegen de Russische
overheersing, stuurde het Neder -
landsche Roode Kruis een kolonne.
De foto toont ambulancewagens op
weg naar Boedapest.
(Van een onzer redacteuren)
DEN HAAG Toen de chirurgijn-majoor van het regi
ment Grenadiers en Jagers, dokter J. H. C. Basting, het
boek van J. Henry Dunant ,,Un souvenir de Solferino"
had gelezen, zag hij duidelijk de weg, die ook Neder
land had te gaan voor ogen.
Dunant, een Zwitser, had de slag
bij Solferino in Noord-Italië
meegemaakt Dat was in 1859.
Met medewerking van de
plaatselijke bevolking had hij-
begaan met hun lot, de verzor
ging van een veertigduizend
gewonden ter hand genomen.
In die tijd liet men zich nog niet
veel aan gewonde soldaten ge
legen liggen. Dunant zag hun
nood, en voelde het als een
menselijke plicht hen, en de
soldaten uit de komende oorlo
gen, te helpen. Zo werd hij de
grondlegger van het Rode
Basting werd gegrepen door het
ontroerende verslag, waarin
Dunant zijn bevindingen had
neergelegd. Hij rustte niét
voordat ook in Nederland een
instelling kwam, die zich in
tijd van oorlog zou gaan bezig
houden met hulpverlening aan
gewonden op de slagvelden.
Zijn onvermoeibaar streven had
succes. Op 19 juli 1867 vaardig-
de koning Willem III een Ko
ninklijk Besluit uit waarbij tot
de oprichting van het Neder-
landsche Roode Kruis werd
besloten dit jaar dus hon
derd jaar geleden.
TAKES
Het honderdjarig bestaan van
het Nederlandsche Roode
Kruis mag niet onopgemerkt
voorbijgaan. Daarvoor heeft
het in de voorbije decennia te
belangrijk werk verricht en te
veel mensen aan zich ver-
Immers, een eeuw lang heeft het
zich ingezet voor de
mens-in-nood. Op het ogenblik
verricht het tientallen taken,
met als primaire taak „hulp
verlening in oorlogstijd".
Tot de belangrijkste taken be
hoort de bloedtransfusiedienst.
Het Rode Kruis heeft al vroeg
begrepen, dat transfusies een
elementair redmiddel zijn voor
mensen die door bloedverlies
dreigen om te komen. Van het
slagveld breidde deze hulpver
lening zich geleidelijk uit tot
de burgermaatschappij, ook in
de perioden van vrede, en
door de grote ervaring die in
de loop van tientallen jaren
met transfusies en bloedbehan-
deling is opgedaan, heeft ook
in Nederlarid het Rode Kruis
een centrale post ingenomen
bij de inzameling en distribu
tie van menselijk bloed en Zijn
vele derivaten.
Zij, die nog altijd menen, dat
het Nederlandsche Roode
Kruis alleen met oorlogen
heeft te maken, mogen weten,
dat het vredeswerk een zeer
groot terrein bestrijkt. Men
denke slechts aan het verlenen
van hulp bij rampen.
No? even de transfusies: Tal van
ziekenhuizen profiteren dage
lijks van de inspanningen, die
de plaatselijke bloedtransfusie
diensten zich getroosten om do
nors, en daarmee bloed,
beschikbaar te stellen.
In Nederland, waar de donor-
dienst van het Rode Kruis zo
goed is georganiseerd dat bui
tenlandse deskundigen hier
graag hun licht komen opste
ken. zijn jaarlijks een tweehon
derdduizend vrijwilligers be
reid van tijd tot tijd bloed af
te staan.
Vorig jaar kon 270.000 maal bloed
worden toegediend aan
mensen. die zonder zo'n
transfusie niet genezen of mo
gelijk zelfs het leven verloren
zouden hebben. Tienduizenden
mensen worden gered door de
edelmoedigheid van onbeken
den. Men kan zeggen, dat het
Nederlandsche Roode Kruis
niet meer is weg te denken uit
de medische wereld van van
daag.
mm
Het Nederlandsche Roode Kruis
doet meer. Het kent de moeder-
melkvoorziening, de trombose-
dienst. de „beenderbank", de
dienst voor hoornvliestrans
plantatie, de radio-medische
dienst voor de scheepvaart de
hulpposten langs de wegen,
het Welfarewerk. de vakantie
weken voor chronisch zieken
in het Henry Dunanthuis te
Zeist de boottochten voor chro
nisch zieken op de J. Henry
Dunant. het Jeugd Rode
Kruis, de lectuurdepóts en een
In forma tiebureau
In samenwerking met de rijkspo
litie werd twee maanden gele
den overgegaan tot het
plaatsen van ongevalskisten
langs enkele rijkswegen. En
binnenkort zullen de witte
Porsche's van de surveillance-
groep Rijkspolitie ook met een
eerste hulpkist worden uitge-
De ANWB-wegenwachten, die in
liet bezit zijn van een EH-
BO-diploma. hadden reeds een
verbandtrommel bij hun uit
rusting. En het ligt in de be
doeling binnen niet al te lange
tijd de hulpverlening langs de
Zorgeloos
In shirts en shorts geklede man
nen grijpen naar het koele bier. dat
door bedienden met een witte tul
band op 't hoofd wordt geserveerd.
Ze spreken en lachen luid. Slechts
als vreemdeling merk je nog op dat
ze bijna allen een pistool in de
broekzak dragen. Zelf zijn ze er al
zo aan gewend dat ze er geen woord
over vuil maken, ook niet als het
handwapen half naar buiten steekt.
RAMPEN
Waar zich een ramp heeft vol
trokken vindt men het Neder
landsche Roode Kruis, ook bij
rampen (en oorlogen) die he
laas nog steeds aan de orde
van de dag zijn in het bui
tenland.
Het Nederlandsche Roode Kruis
was met hulpverlening betrok
ken bij de Hongaarse Opstand
in 1956, bij aardbevingen (in
Perzië, bij Skoplje, en het ver
leent nu hulp bij de oorlog in
Vietnam. En volgens de Rode
Kruis-gedachte van J. Henry
Dunant. strekt die hulpverle
ning zich uit zowel tot Noord
als tot ZuidrVietnam.
In het buitenland hééft het Ne
derlandsche Roode Kruis een
goede naam. Dat bleek t»ij de
watersnoodramp van 1953. Van
alle kanten stroomde hulp toe.
Het werd de belangrijkste en
grootste hulpverlening uit de
geschiedenis van het Internati
onale Rode Kruis. Aan geld en
goederen werd toen voor een
waarde van meer dan honderd
miljoen goederen geschonken.
LEDEN
Honderd jaar Nederlandsche
Roode Kruis. Een eeuw op de
bres voor de mens, die in nood
verkeert, in tijd van oorlog en
in tijd van vrede. Onder de
leuze: Siamo tutti fratelli
Allen broeders.
Tienduizenden Nederlanders be
waren aan het Nederlandsche
Roode Kruis dankbare herinne
ringen, en aan de velen, die
het behulpzaam zijn bij het
uitvoeren van de taken, onder
wie zich ook een zuster Mar
griet van Oranje bevindt.
En hoe zal het verder gaan? Er
zijn plannen voor uitbreiding
van de bestaande taken. Maar
dat kost geld. En het Neder
landsche Roode Kruis is geen
rijke instelling. Het krijgt
geen subsidie voor de financie
ring van zijn taken. Goed, het
zetelt in een fraai en stijlvol
ingericht herenhuis aan de
Haagse Prinsessegraoht, maar
dit huis werd in 1915 door eni
ge zakenlieden geschonken.
Om dus in de toekomst uitbrei
ding aan het werk te kunnen
geven zal het Nederlandsche
Roode Kruis naast meer vrij
willige bijdragen ook meer le
den moeten krijgen, want meer
leden betekent meer geld.
AFHANKEUJK
Het Nederlandsche Roode Kruis
is afhankelijk van de bijdra
gen van leden en van giften..
Het hoopt, dat dit jaar het mil-"
joenste lid kan worden in
geschreven. Dan zal het rela
tief de grootste en sterkste Ro
de Kruis-vereniging ter we
reld zijn geworden.
Daarnaast is er het vertrouwen,
dat de Nederlanders tijdens de
landelijke inzamelingscampag
ne van 22 mei tot 4 juni gul
zullen geven.
Want als er gul wordt ge
geven, zal ook de hulpver
lening gul kunnen zijn, op
vele gebieden. Hulpverle
ning aan hen, die het zonder
Rode Kruis niet kunnen
stellen. En dat zijn er velen.
Dat is ook de vrouw, die als
chronisch zieke eens een
reisje maakte met het hos
pitaalschip J. Henry Dunant,
en na afloop met tranen in
haar ogen bekende: Ik heb
nog nooit zo'n prettige va
kantie gehad.
