TV
Duitse kijkers: Teveel
bij dood Adenauer
rouw
RADIO
mayo
lAqiifclfinstoW6"!
NCRV start 17 mei op
Ned. 2 nieuwe quiz
Puzzelboek
en
VRIJDAG 12 MET 1967
Commentaar
Treffend
7YE VPRO heeft gisteravond met
Huize Liberty" van de Britse au
teur Gerald Hanley in uitstekende be
werking door Hans Roduin een eenak
ter van zo treffende inhoud uitgezon
den, dat wij alleen maar op de grootst
mogelijke kijkdichtheid kunnen hopen.
Deze directe benadering van de ras
sendiscriminatie, waarin men ontstel
lend veel vaak-géhanteerde kletspraat
hoorde, moet bij elke kijker wel iets
hebben wakker geroepen dat op
schaamte lijkt. Johan Kaart, die de
kleine hotelhouder die-het-zover-
heeft-geschopt heel bekwaam interpre
teerde, kon helaas na een sterke start
de zeer lange en moeilijke tekst niet
helemaal baas: het zij de 70-jarige
vergeven, juist om die interpretatie.
Franklin D. Lafour, een acteur dïe
wij te weinig op het beeldscherm
speelde de kamer zoekende,
schaafde Antilliaanse student voor
treffelijk, met juiste vereiste dosering
emotie.
Het bleef de gehele avond overigens
gesproken woord bij de VPRO, die be
gon met een bijdrage aan de oor
logsherdenking, door levendigg herinne
ring aan de bewonderenswaardige
„Dutch Parisgroep", die iri de jaren
1940'45 zovelen bedreigden lie
ontsnappen aan Duitse hand.
In de reeks „Ja, nee, geen mening'
ging het ditmaal om militair vertoon
en om de doeltreffendheid van voedsel-
acties voor India. Het viel ook nu
weer op, dat de doorsnee Nederlander
toch bepaald een eigen doordachte me
ning heeft, want de voor- en
gen-discussie brengt maar weinigen
van hun stuk en doet meestal niet veel
meer dan weifelenden te brengen tot
positie-kiezen. Toch interessant om te
Aan het tv-spel ging een lichtelijk
teleurstellend gesprekje met de 70-jari-
ge Johan Kaart vooraf. Teleurstellend
voor hemzelf vooral, omdat Simon
Collem de indruk wekte hem. in
uitgesproken genre niet het volle pond
te geven. Men is meer enthousiasme
gewend in de dikwijls nogal opgelegde
interviews die Van Collem met film
groten houdt, en daarvan was nu op
vallend weinig te vinden.
Een hommage aan de man die zoveel
Nederlanders tientallen jaren genoegen
heeft bezorgd was het niet wezenlijk
en had het toch wel mogen zijn: Si
mon van Collem werkt niet alleen
voor cultureel hooggestemd VPRO-pu-
bliek.
VATICAANSTAD President Char
les de Gaulle van Frankrijk brengt op
31 mei een officieel bezoek aan de
paus. Hij zal er met groot ceremonieel
worden ontvangen.
STORM VAN KRITIEK
IN MFST-IHITSLWD
OVER ROIJWWEEK
BRIEFSCHRIJVERS
WAAROM MOET ALLES
OVERDREVEN! MORDEN
(Van onze radio- en tv-redactie)
HILVERSUM Er is een storm
van kritiek gevolgd op de rouw-
week, welke de Duitse radio en
televisie in acht hebben genomen
bij de dood van Adenauer. Kran
ten en tijdschriften staan er vol
van en het miljoenen-program
mablad „Hör Zu", dat over het
gehele land in diverse edities
verschijnt, drukt vele van de
talloze aan- en opmerkingen af.
Het is voor de Nederlanders, die
altijd menen dat de buitenlandse
ether-programma's zoveel beter
zijn dan de vaderlandse, wel eens
goed, hiervan nota te nemen
,Nadat ik dagenlang door kamermu
ziek ben gewekt en na mijn werk
niets dan tragediën op de televisie
kon zien, vraag ik u: kunt u mij
verklaring geven voor zo een perso
nencultus?", vraagt de ene brief
schrijver en een andere zegt: „De
programmamakers hadden eens
ten bedenken, dat het niet aangaat
een heel volk een week lang niets
dan tragiek voor te zetten". En:
heel ernstig nam de televisie
rouw toch niet, want. de reclame
kitsch ging gewoon door!" Of: „Ge
lukkig was de bioscoop op de hoek
er nog om eens iets anders te zien".
Niet, dat men niet wilde treuren om
de dood van Adenauer, integendeel,
maar veel protesten gaan juist in die
richting: „Adenauer zou het zelf he
lemaal niet hebben gewaardeerd,
zo'n opgelegde vertoning was niets
voor hem!" En: „Kunnen de staatslie
den van nu niet alvast beslissen, dat
bij hun verscheiden geen rouwweek
in radio en televisie hoeft te worden
gehouden?" e= „Waarom moet
ii tafelklare
smulverrassing
BIJ DE LUNCH
"Eén horizontaal
(Van onze radio- en tv-redactie)
HILVERSUM „Eén horizon
taal" heet de nieuwe NCRV-tele-
visiequiz, die op woensdag 17 mei
a.s. voor het eerst verschijnt op
Ned. 2 en waaraan de kijkers
thuis kunnen meedoen.
Men hoeft alleen' maar te kunnen
puzzelen, snel te reageren en de tele
foon bij de hand te hebben. Op het
scherm ziet u een bord, waarop letters
staan, die het begin en het einde van
een woord dat met minstens 16 lettars
wordt gespeld, zijn aangegeven. Van
tijd tot tijd komt er een letter bij en
de quizmaster geeft een vingerwijzing
door een zin te zeggen, die verband
houdt met het gevraagde woord.
Sommige letters, recht boven aan
het bord, hebben een cijfer gekregen.
Onder de gevraagde letters staan
kruisjes, die corresponderen met de cij
fers. Wie de letters waaronder een
kruisje staat, heeft gevonden, moet
daar een nul voor zetten. Dan heeft
men het kengétal van het telefoonnum
mer, dat links boven op het bord staat.
Dit behoort toe aan een NCRV cor
respondent, die op het eerste antwoord
zit te wachten. He verwisselt dus elke
uitzending.
Wie het eerst het hele woord heeft
gevonden, mag bellen. Is het antwoord
goed gegeven, dan gaat op het bord
een knipperlicht branden, ten teken
dat men de correspondent niet meer
hoeft te bellen, omdat de prijs van
50 al vergeven is.
De winnaar hoeft niet anders te
doen dan zijn telefoonnummer aan de
correspondent op te geven: hij of zij
wordt dan door quizmaster Dick van 't
Sant opgebeld.
Duitsland alles zo mateloos overdre
ven worden?" „Het mankeert er
nog maar aan, dat het volk een
week lang rouwkleding heeft moeten
dragen!"
Heel boos zijn vele briefschrijvers
over het feit, dat de reclame in de
rouwweek gewoon doorging: „Na
tuurlijk treurt het hele Duitse volk
om het heengaan van Adenauer, ra
dio en televisie wijzigen hun pro
gramma's, maar de reclamenonsens,
compleet met pop-muziek, moet door
gaan. Ook bij de tv eindigt de
piëteit daar, waar het geld in 't laat
je komt".
En nog een brief: „Heel het rouwpro-
gramma werd hierdoor gekenmerkt
door. „Mammon, Mammon über alles,
über alles in die Welt!"
Dit zijn maar enkele grepen uit de
bergen protesten, die bij kranten en
tijdschriften terechtkwamen. Nooit
eerder heeft het Duitse volk zo hard
zitten pennen aan ingezonden stuk
ken en aan kwade brieven naar d<
omroepen.
GEEN VERSCHIL
De Duitse kijker verschilt overigens ii
niets van de Nederlandse: ook hij
schroomt niet, felle kritiek te uiten
op details van de reportages. Bij de
uitvaart van Adenauer, die lang
breed op het scherm kwam, heeft
men zich op de gebruikelijke manier
zitten ergeren, maar uit allerlei brie
ven blijkt: de commentatoren deden
het niet goed, „waarom kwamen
geen bekwame reporters aan het
woord? Het was vreselijk, dat hulpe
loze gestotter van deze heren aan te
horen!" „Adenauer was burger
met hart en ziel, waarom dan
massa uniformen bij zijn begrafe
nis?" „Het was pijnlijk om
zien, hoe mijnheer Liibke bij het
volkslied eerst half opstand en toen
weer ging zitten". „Men kreeg het
gevoel, dat niet een staatsman, maar
een hoge generaal werd begraven".
„We kregen aan één stuk De
Gaulle en Johnson te zien, waarom
hadden de camera's niet de beleefd
heid, ons ook de andere buitenlandse
vertegenwoordigers te tonen en stel
den de reporters hen niet voor?"
Zo gaat het maar door, die boze kri
tiek, vooral massaal gericht tegen de
hele rouwweek, opgesierd met
lijke reclameboodschappen. Men
noemde het zelfs „ondemocratisch'
kijkers en luisteraars in een treur-
corset te persen: „Iedereen heeft
smart gevoeld over de dood van Ade
nauer, maar het ging ten slotte om
een rijk leven dat voleinding had
gevonden en niet om een verschrik
kelijke ramp of een noodlottig ingrij
pen in het staatsbestel". „Boven
dien bestaan er ook nog burgers, die
zich geen week van rouw wensen te
laten voorschrijven".
WEER GEWELD
In België geldt weer andere beroe
ring in de tv-wereld, want daar
heeft het parlementslid MathÜde
Schroyens in de Kamer gepleit voor
betere kwaliteit van de programma's
en met name voor beperking van
het geweld en de moordpartijen in
films en feuilletons.
Zij vroeg, vooral ten behoeve van be
jaarde kijkers(sters) meer rustig to
neel en opera in de jonge avonduren
en zij beschuldigde de BRT ervan,
de kijkers onverantwoordelijk royaal
te onthalen op programma's, waarin
moord, geweld en sadisme de voor
naamste ingrediënten vormen.
In Amerika is allerlei herrie aan de
hand in verband met de bouw van
een tweeling-wolkenkrabber in New
York, die 480 meter hoog moet wor
den en nu al twee jaar wordt verbo
den door het stadsbestuur. Oorzaak:
het bestuur vreest dat dan tweeder
de van de stad, in de schaduwzone
van deze immense gebouwen, geen
televisie-ontvangst meer zal hebben,
at zou een te grote tegenslag zijn
19.01
19.11
De tocht naar het absolute
nulpunt. NRU: 20.00 informa
ties voor en over vakantiegan
gers. 22.05 Parlementair weet
verzicht. 22.25 Humanlstis
Verbond. 22.30 Nieuws. 22
Volksmuziek. 23.00 De blaz>
van het Radio Kamerorki
minl-magazlne
Hilversum II 298 m.: VPRO
18.00 Nieuws. 18.13 Amerika in
ding van de PSP.
Jazz-rondo. 19.00 Voor jonge
mensen. 19.30 Lezen en schrij-
20.30 Licht
Nederland I: NTS: ^18.45 Pl-
8°55 VrER: Reclame^ AVRO
The Thunderblrds: De
/an Mars, TV-fih
19.56 Reclame. NTSj
20.16 Reclame.
italre. 21.00 uonanca.
-film: dl. 44: Wraak. 21.50
_../e man in Washington
STER: 22.10 Reclame. NTS.
- rnaal. 22.30-23.00 Tele-
ifyslca (herhaling dl.
18.25 School-t
Duits-sprekende
angsoliste. 20.45 Geloven
if zonder kerk. gesprek.
21.00 Radiokamerorkest
en Radiokoor. 22.10 Klein
okoor. 22.30 Nieuws. 22.40 Ak-
tualiteiten. 22.55 Stereo: Licht
platenprogramma. 23.55-24.00
land Doe. (herh.).
begint in Maleisië.'
,'crsum I. 402 m.: KRO:
Sleuws. 7.10 Het levende
3. lezing. 7.15 Clavecim-
belrecital (gr.) 7.30 Nieuws.
',32 Gewijde koorzang, (opn.).
.55 Overweging. 8.00 Nieuws.
1.10 Dj inn. gevarieerd pro-
Overheidsvoor-
Grammofoonplate
a draadomroep: v:
Claudio Monteverd
nazlone dl Poppea'
8.10 Lichte grammofot
2o.25~Mijn le- gina": 8'50-9.00 Tip;
Bath
gevarieerd programma. (11.00
ken' voorHa'nd^^c
12.30 Aktueel
15.34 Weekjournaal (met titels
voor slechthorenden.) STEK:
n Allee, musical.
voor de 13 tv-stations, die New York
van dagelijkse (en nachtelijke) pro
gramma's voorzien.
De machtige maatschappij die de
bouw zal financieren, heeft de 13
tv-ondernelningen geadviseerd, een
gezamenlijke antenne nog eens
ven op de 480 meter hoge gebouwen
te plaatsen, maar hiertegen hebben
de eigenaars van Empire State Buile-
ding protest aangetekend. Zij heb
ben er zelfs een kort geding van ge
maakt.
Reden? De gezamenlijke zend-anten-
nes van de 13 stations, plus nog eens
24 FM-zenders brengen Empire Sta
te Building per jaar plm. 30 miljoen
dollar aan huur op. Geen wonder,
dat er om het bezit van deze geldge-
vertjes danig wordt getwist! De rech
ter zal nu moeten uitmaken, of de
bouwmaatschappij het recht heeft,
de tv- en FM-ondernemingen het
aanbod van zender-verplaatsing te
doen.... en dan ook nog met de mil-
joehen dollars huur te gaan strijken.
OLYMPIADE
Over het durende televisieprobleeir. van
de Olympische Spelen is het laatste
woord nog niet gezegd. In Lausanne
hebben de voorzitters van 27 interna
tionale sportfederaties in Europa nu
al vergaderd over de kosten
zendrechten.... voor 1972, terwijl de
Spelen van 1968 nog meer dan een
jaar ver zijn.
Elke keer zullen nl. die kosten hoger
worden en de federaties menen, dat
hun daarvan een flinke portie toe
komt. Zij hebben in deze vergade
ring de eis gesteld, dat in 1972 een
derde van de rechten ten goede moet
.komen aan hun organisaties. Het geld
moet dan worden verdeeld over de
genen, die aan de Spelen zullen deel
nemen.
Kruiswoord-puzzel
zonder zwart
Horizontaal: 1. vijzel-telwoord. 2.
zangwijs-voornaamw.-lied. 3. zuivelpro-
dukt-lengtemaat. 4. getrof-
fen-priem-lidwoord (Fr). 5. op een an
dere plaats-myth. figuur. 6. nobel-een
zekere-de gouden bul (afk. Lat). 7.
adellijke titel in Engeland-steen-mu-
zieknoot. 8. meisjesnaam-vereniging. 9.
voorzetsel-dorp in Gelder.
Vertikaal: 1. Vis-scheik. element
(afk.). 2. mondeling-meisjesnaam. 3.
meisjesnaam-bloedbuis-voegwoord. 4.
stapel-deel v.e. benedenhuis. 5.
steeds-maanstand-scheik. element
(afk.). 6. water in Friesl.-boom-deel
het gelaat. 7. steenklomp-soort
wilg. 8. vogel-dat is (afk. Lat.). 9. on-
derrichten-lichaamsdeel.
OPLOSSING
Horizontaal: 1. staar, 4. Essen, 7. ke
ten, 9. Lemuren, 11. Epen, 13. loge, 15.
los, 16. rel, 17. ven, 18. mil, 20. pet, 22
Aser, 24. Leto, 25. gelaten, 28. deren.
29. enkel, 30. Namen.
Vertikaal: 1. sabel, 2 Aken, 3. rem, 4.
:r, 5. snel, 6. netel, 8. tuimelaar, 9.
les, 10. nor, 12. polis, 14. gemet, 18.
manie, 19. leg. 20. pen, 21. toren, 23.
rede, 24. Lena, 26. lel, 27. ten.
Brassens geopereerd
PARIJS De Parijse zanger, schrij
ver en componist Georges Brassens is
vandaag aan zijn niet geopereerd. Zijn
herstel zal zeker een maand vergen.
Dit is Henrïètte Klauz> als mezzo-sopraan verbonden
aan het operagezelschap Forumdat onlangs in het
AVRO-televisieconcours voor jonge, gevestigde talenten
de eerste prijs zang won.
Vanavond verschijnt zij voor de KRO-televisie (8.05
uur Ned. 2) om internationale liedjes „uit grootmoeders
tijd" te zingen en zij doet dat in bijpassende ouder
wetse kleding, judaspenning en pauweveren" heet
haar kleine show, maar een stoffige aangelegenheid
wordt het bepaald niet, daarvoor is Henrïètte te modern
ingesteld.
Wel zingt zij de liedjes zoals ze destijds werden
gepresenteerd: dweperig en romantisch, zoals de meis
jes van toen aan de piano in de salon. In Johan Otten,
winnaar van de Borovskyprijs, vindt zij daarbij een
waardige partner.
VANAVOND TE ZIEN
Ned. 1 AVRO
uur The Thunderbirds.
uur actualiteiten,
i uur Dean Martin-show.
i uur Voor de vuist weg.
Ned. 2 KRO
j uur Henriëtte Klauz zingt liedjes uit
moeders tijd.
uur documentaire over Limburg, 100 ja
Nederlands.
uur Bonanza.
uur nieuws uit Washington.
VANAVOND TE HOREN
Hilversum 1 NRU
8.00 uur Grenspost, gevarieerd programma over
vakantie.
10.05 uur parlementair weekoverzicht,
10.40 uur volksmuziek: de Poolcirkel.
11.20 uur mini-magazine Radiorama.
Hilversum II VPRO en VARA
7.00 uur Ronduit, jonge mensen praten.
7.30 uur literaire rubriek.
8.05 uur „Gewoon anders".
9.00 uur Radio Kamerorkest concerteert; moderne
werken.
kant enklaar
in heel veel smaken
en niet duur ook!:
VANAF 90 CENT
We kunnen dat aléén beslist niet. Daarbij moet God ons
helpen". Zo had Tobias gesproken. Nu doet hij het weer.
Voor zijnu gemeente. Doch Carel heeft nietemin het ge
voel, dat hij in het bijzonder voor hem spreekt. Want er
daalt nu, terwijl hij luistert naar de woorden die van de
kansel klinken, een diepe, weldadige rust in hem. Hij weet,
dat zijn gedachten hem niet meer behoeven te beang
stigen. Zij zijn onlosmakelijk verbonden met de zwakke
mens. En met Gods hulp zal hij ertgen weten te strijden.
Er is een stilte gevallen. De stem van Tobias zwijgt. Carel
weet niet of de" preek ten einde is. Hij denkt: ik moet weer
met God leren leven, zoals mij dat als kind al is geleerd.
„Laat ons bidden", hoort hij Tobias zeggen. Hij vouwt de
handen samen. Maar voor hij' de ogen sluit, kijkt hij naar
Aegte en hun blikken ontmoeten elkaar. Nauwelijks merk
baar knikt zij hem toe. Dan buigt zij eerbiedig, in gebed,
het hoofd. Hij vergeet de ogen te sluiten. Zijn blik blijft
gericht op haar, zoals ze daar zit naast zijn moeder. En
door het dankgebed dat Tobia uitspreekt, welt woord
loos zijn bede op: „Heer, geef Aegte en mij nog veel ge
luk!"....
7. EEN LEVEN BREEKT AF
September heeft een nazomer gebracht, zoals men die in
jaren niet heeft gekend. Dag aan dag scheen de zon. En
oktober heeft hierin geen verandering kunnen brengen.
Weiswaar heeft de goudgloed van de herfst de bomen
langs de grachten gekleurd en worden de dagen steeds
korter, maar de zomer schijnt van geen wijken te willen
weten. Soms beginnen de ochtenden met een lichte mist,
die blauw onder de linden boven het stille grachtwater
hangt. Maar met het klimmen van de zon verdwijnt deze
neveL
Het lijkt wel of het weer zich heeft aangepast bij de
zonnige, zorgeloze tijd waarin de mensen nu leven. De op
bloei, onmiddellijk na de vrede met Engeland ingezet, is nog
groter dan zelfs de optimisten hadden durven hopen. Goud
stroomt er weer in de beurzen van de kooplieden en daar
van profiteren velen mee. Het geld rolt. En waarlijk niet
alleen in de patriciërshuizen langs de Oude Delft en de
andere grachten. Ook de vroedschap kijkt niet op een gul
den meer of minder. Het is maar al te bekend geworden, dat
zij een bespreking met het stadsbestuur van Rotterdam in
het Prinsenhof heeft besloten met een maaltijd, die maar
liefst 306 gulden en 18 stuivers heeft gekostIedereen weet
te vertellen wat er alzo is gegeten: schapen, lams- en
kalfsvlees, speenvarken en gans, kippen, duiven en konij
nen. Als nagerecht was er Edamse en Goudse kaas en het
dessert bestond uit citroenen, sinaasappelen, amandelen,
abrikozen, zoethout en kandij. En bij dat alles was er
vanzelfsprekend flink gedronken. Er wordt gesproken van
bijna honderd flessen wijn en een vierde vat bier....
Maar och, wie maakt er zich zorgen over? Geld is er in
overvloed. Men merkt het ook aan de plannen die er worden
geopperd. Er is over gesproken om geld in te zamelen
voor het gieten van klokken voor een beiaard in de torert
van de Nieuwe Kerk. Aan de bouwmeester Jacob van
dampen is opdracht gegeven een ontwerp te maken voor
sen grafmonument voor admiraal Tromp, die een jaar,
geleden in de Oude Kerk werd begraven. En overal in,
de stad ziet men de handwerklieden bezig met het ver
groten van huizen.
Er is volop bedrijvigheid op alle gebied. De kunstenaars
hebben er een belangrijk aandeel in. Ook Carel heeft meer
opdrachten dan ooit tevoren. Als het zo doorgaat, zal hij.
wellicht in de loop van volgend jaar uit de schulden kunnen
De ene opdrachtgever heeft al meer haast dan de andere.
Doch er kan er slechts één tegelijk worden geholpen. Carel
heeft besloten voor alles het schilderij te maken dat domi
nee Valentijn bij hem heeft besteld. En dat niet alleen
vanwege de oude relatie, maar ook-omdat hij ernaar ver
langt hieraan te werken.
Hij heeft de voorstellling, zoals zijn plan was, ontleend
aan het boek Tobith. De oude Tobias schildert hij, zittend
samen met Anna, zijn vrouw, in de kamer. Uiteraard toeven
de gedachten van de blinde grijsaard bij zijn zoon, die
langer wegblijft dan hij had verwacht. Dit probeert hij tot
uitdrukking te brengen door rechts boven in de compositie
de zoon te schilderen, zoals de vader in een visioen hem
ziet.
Onmiddellijk na zijn terugkeer uit de Beemster is hij aan
het schilderij begonnen. Hij werkt er met plezier aan. En
hij kan zich volkomen op zijn werk concentreren. Want hij
heeft het gevoel, dat nu pas de stormen zijn uitgeraasd en
hij de zekerheid begint te winnen, die een mens moet bezit
ten om gelukkig te kunnen zijn. Aegte en hij zijn beiden
nog jong. De toekomst ziet er licht en hoopvol uit. Er is voor
hen nog zoveel moois van het leven te maken.Hij heeft
dit vroeger ook wel eens vastgesteld. Maar hij verbindt er
nu deze voorwaarde aan: als God het wil.
Het geloof, hem als kind gegeven, maar losgelaten in de
kolkende branding die het leven soms was, heeft hij herwon-
Wordt vervolgd)
Kern- De Edison
centrale Company ovei-
onder
ftew Y ork centrale in de
rotsbodem onder de stad New York,
daar het gesteente zich uitstekend
leent voor de bouw van een derge
lijke centrale en de manieren waarop
tunnels in dergelijk gesteente ge
maakt moeten worden al bekend zijn.
SUKKELTJE
EN
BRUUNKE
„Zeg eens even, m'n
kostelijke soep smaakt
naar zeep, omdat jullie de
borden niet afdrogen!"
moppért hij. „O", zegt Stik-
keltje. „Maar U hebt ook
niet gezegd, dat we ze
moesten ardrogen!" Vette
moppert. „Dat moesten jullie zelf begrijpen, dom-
Als alles netjes is afgedroogd, krijgen ze in de
gelagkamer een groot bord tomatensoep. „Heer
lijk" zucht Bruunke. „Nou, maar als het op is.
gaan we direkt weer proberen geld te verdienen!"
zegt Stikkeltje.
„Geld verdienen" vraagt een van de gasten.
„Willen jullie MIJ helpen? Met aardappels schil
len en in reepjes snijden; ik heb een patates-frites-
kraampje!" „Graag meneer" zeggen de beide
vriendjes tegelijk.
FERDNAND