RADIO
ELEKTRA IN GOEDE
TV- UITVOERING
MacBird: boosaardig
spel van insinuaties
Vara trots op
ZilverenRoos
DINSDAG 2 MEI 19#T
Elvis Presley
getrouwd
LAS VEGAS De Amerii-J
fer Elvis Presley (32) tot nog toe een
van de meest verkieselijke vrijgezc.-
len, is gisteren in Las Vegas in het
huwelijk getreden met de 21-jarige of
ficiersdochter Priscilla Beaulieu. Elvis
ontmoette zijn echtgenote in 1959 toen
hij in West-Duitsland bij de Ameri
kaanse luchtmacht diende.
Prijzen: Albee, Auden
Gombrowicz
NEW YORK De Amerikaanse to-
neelschijver Edward Albee („Wie is
bang voor Virginia Woolf?") heeft de
Pulitzerprijs ontvangen voor zijn stuk
„In wankel evenwicht".
Bernard Malamud kreeg een prijs
voor zijn roman „The Fixer", H. Goetz-
mann een prijs voor zijn historisch
werk „Exploration and Empire".
In de afdeling biografie en autobio
grafie werd „Mr. Clemens and Mark
Twain" van Justin Kaplan onderschei
den. De poëzieprijs ging haar Anne
Sexzon voor zijn „Live or die", de
muziekprijs naar Leon Kirchner voor
„Kwartet No. 3".
De roman „Kosmos" van de Poolse
■chrijver Witold Gombrowicz werd
onderscheiden met de internationale
literatuurprijs 1967.
De in Engeland geboren dichter, to
neelschrijver en essyist W. H. Auden
kreeg de Amerikaanse Nationale li
teratuurprijs.
(Van onze radio- en tv-redactie)
HILVERSUM De VARA heeft
voor de tweede maal een Zilveren
Roos weggesleept uit Montreux en
daarmee de enige prijzen, die Neder
land daar door een NTS-inzending ooit
heeft gewonnen. Dat is iets, om terecht
trots op te zijn.
Slapstick-nummers doen het nog al
tijd best, dat is wel gebleken bij de
moderne jury uit 24 landen, die de
dwaasheden van de Britten in „Frost
over Engeland" met goud bekroonden
en de Dorus-show met zilver.
De Vara verwierf in 1963 met de
Rudi Carrell-show waarin Esther Ota-
rim de zeemeermin speelde, eveneens
de Zilveren Roos.
Dat is nou m'n zilveren roos,
zegt Tom Manders, in gezelschap
van zijn vrouw en dochtertje
Laurence, die hein op Schiphol
kwamen afhalen. Hij vertelde
met gloed en verve over het
televisiefestival in Montreux,
waar hij de tweede prijs in de
wacht sleepte.
Het schijnt in het westen tegenwoor
dig ,.in" te zijn zich voor zijn cultureel
verleden te moeten verontschuldigen.
Als de tv-miss de opvoering aankon
digt van Euripides' Electra, een van
de ontroerendste stukken van de we
reldliteratuur moet er hoognodig
bij verteld worden dat het wel een
antiek drama is maar dat dat niemand
hoeft af te schrikken.
Men doet vervolgens stomverbaasd
dat mensen van voor 2300 jaar ook
konden liefhebben en haten (nota be
ne: ze konden nog niet eens autorijden
en tv-kijken, maar mens-zijn konden
ze al) en men geeft de kijker de goed
moedige raad bij Troje en Sicilië maar
aan Vietnam te denken.
Bovendien schrijft men in de pro
grammatoelichting nog deze kolder:
bang voor Virginia Woolf" heeft onder
gaan is zich misschien amper bewust
dal dit stuk naar bouw en techniek
naar emoties en naar opzet van de
toneelfiguren slechts in onderdelen
verschilt van wat Euripides even bewo
gen schreef in 413 voor Christus"....
Laat het na deze baarlijkse nonsens
dan een verademing zijn een getrouwe
Electra-opvoering voorgezet te krijgen
in een behoorlijke vertaling van Hans
de Vries en een sobere regie van Jan
Retel die sterk beïnvloed bleek door de
Griekse verfilming van Electra enige
jaren terug.
Men hoeft gelukkig geen moment te
denken aan Vietnam of aan het verba
zingwekkende dat er 2300 jaar geleden
reeds mensen op aarde waren, maar
men kan zich ongedwongen concentre
ren op de taal van Euripides en
vaststellen dat Sigrid Koetse een
prachtige fel doorleefde Electra bracht
en Lous Hensen het koor voortreffelijk
aanvoerde.
We zijn met onze cultuur wel ver
beneden nul geraakt dat men in de
programma-prietpraat wel verbaasd
blijkt te zijn dat er 2300 jaar geleden
een Euripides bestond, maar er kenne
lijk niet door geschokt is, dat heel ons
westen met zoveel miljoen mensen
meer dan in 413 voor Christus niet in
staat is ook maar één Euripides voort
te brengen.
Enfin, na lange tijd eindelijk weer
eens behoorlijk toneel op de buis.
GROLLE
MIKADO
Het glazen scherm leek ons te klein
om heel het zwierige vertoon, dat
gepaard gaat met de opvoering van
de komische opera „De Mikado" te
bevatten. We hadden ook graag de
kleuren willen zien, want deze
stelling, door de N.T.S. aangeboden
onder regie van Paul Cammermans,
vroeg daar wél om.
Er is een goed stuk werk geleverd
door zangers en zangeressen, acteurs
en actrices, want de charmante muziek
is immers niet zo eenvoudig te zingen
en daarbij hadden de tonelisten nog de
taak de mondbewegingen precies na
te doen. Op een enkel schoonheids
foutje na lukte dat keurig.
Simone Rooskens als Njam-Njam
stal de show, zoals dat ook de bedoe
ling van de auteurs is geweest: zij was
het glanzende middelpunt van heel de
hof.
Kostelijke typen maakten Hans Tie-
meyer en Pieter Lutz als de veelsoor
tige minister en de bange opperbeul
en Jeroen Krabbé gaf wat hij kon om
de ondernemende minnaar te spelen.
Er waren aantrekkelijke koorscènes,
die Paul Cammermans best in de hand
had en, wat heel belangrijk is. de
Nederlandse teksten van Pieter Goe-
mans waren behoorlijk verstaanbaar.
Toch miste de opvoering'op bepaalde
punten de klaterende vaart die zij moet
hebben, vooral in het laatste deel, als
de onnozele Mikado (leuk gespeeld
door Bernard Droog) zijn entree heeft
gedaan. Maar laten we daarover niet
vallen: het was een plezierige televisie
avond, waarmee de N.T.S. een feeste
lijke dag besloot.
's Morgens was er een uitstekende
reportage uit Soestdijk. De camera's
lieten royaal zien wat er allemaal ge
beurde in de paleistuin en vooral de
rustige manier waarop de nijverheid!
van de vakopleidingsdemonstratie in
beeld werd gebracht, ook toen de Ko-|
ninklijke familie rondwandelde, ver-j
dient een extra woord van lof.
Het NTS-journaal vermeldde wel de 1
onlusten in Amerika, was ook met
camera's ter plaatse, maar liet er niets
van zien. Waarschijnlijk heeft men
zich gehouden aan instructies van de
politie, opdat er niet weer verkeerde
klappen vielen.
Niettemin zien wij dit als een leemte
In de informatie. Indien wel het woord,
waarom dan niet het beeld? Over deze
situatie kan het laatste woord nog niet
zijn gesproken.
Want Doublemint kauwen bevor
dert de spijsvertering, 't Is heerlijk
en zo gezond. Doublemint reinigt
uw tanden en verfrist mond en
adem. Koop vandaag nog een
pakje - plezier voor twee - en
merk zelf hoe goed Doublemint
u doet.
Manus van der Kamp
vraag KRO ontslag
HILVERSUM Regisseur Manus van
der Kamp heeft de KRO zijn ontslag
aangeboden. Hij is het niet eens met
het verwijt van de KRO ten aanzien
van zijn documentaire over de ge-
boortenregeling.
De directie van de KRO achtte het
enige maanden geleden niet verant
woord deze documentaire uit te zenden-
Thans heeft ze besloten de documentaire
wél op het scherm te brengen. Hiervoor
werden enkele wijzigingen aangebracht.
Het wrekers-duo in de Britse persiflage op de James
Bond-avonturen gaat zich vanavond bezig houden met
de vreemde dood van duizenden dieren, vooral vogels,
in de verlaten streek van het Engelse Manderley, ter
rein van het ministerie van oorlog. Zij vinden uit, dat
deze massale sterfte een verkeerd gebruik van een
chemisch mest-preparaat is. Dodelijke mest alzo.
Maar is dat een vergissing geweest of opzet?
Dit zal het koene tweetal John Steed en Emma Peel
(de schone dame in het leer gekleed) moeten uitma
ken. Het wordt een spannende jacht, en wie die zal win
nen, moet U nu eens raden.
't Is overigens wél op het randje af, wanneer de char
mante Steed door ene lieftallige miss Snow in een hin
derlaag is gelokt.
DEN HAAG U weet het reeds van
de T.V., Barbara Garson, samenstelster
van „Macbird", vindt de opvoering van
haar stuk door toneelgroep theater
niet goed. Ze hebben er naar haar me
ning teveel een potje van gemaakt en
spelen het veel te clownesk.
Hoe ze het anders hadden moeten
spelen, is mij een raadsel, want nie
mand in de hele wereld kan dit stukje
kindertoneel (vrij naar William Sha
kespeare) serieus opvatten. Trouwens
Barbara Garson zelf gaf in het tv-
inlerview blijk niet goed te weten wat
zij nu bedoeld had: U wilt toch niet
zeggen dat Johnson Kennedy ver
moord heeft?" „Nee", „maar hij heeft
wel velen in Vietnam vermoord".
Hans Croiset die het stuk geregis
seerd heeft, schrijft: „het is niet mis
wat Barbara Gasron hier insinueert, al
heeft zij voor haar insinuaties nog zul
ke mooie omschrijvingen".
Ratjetoe
Macbird heeft president John Ken
O'Dunc vermoord (nu ja laten vermoor
den), lady Macbird wordt gek van
wroeging, Robert Ken O'Dunc wil spe
lers een toneelstukje op laten voeren
om Macbird in de piepzak te zetten en
verschijnt zelf als spook van zijn over
leden broeder John. Als tijdens de ver
kiezingsstrijd Macbird dood neervalt
betreurt Robert hem zeer en wordt in
zijn plaats president. Maar dit laatste
is nog toekomstmuziek.
Ondanks de boertige opzet van
Croisets regie is het stuk niet te red
den. Het blijft kindertoneel, saai en
vervelend, maar in grote mate kwaad
aardig. Het heeft geen andere politieke
betekenis dan dat het de protesten te
gen de Vietnam-oorlog in een boosaar
dig daglicht stelt. Vandaar dat men
het stuk in Amsterdam rustig laat spe
len en hier
Het stuk is een ratjetoe van ver
dachtmakingen met toneelvondsten
werken van Shakespeare ontleend.
Barbara Garson zegt niet meer te
studeren, maar al haar tijd te gebrui-
om te ageren tegen de oorlog in
Vietnam. Zij deed inmiddels beter
eens erop te studeren hoe men het an-
ti-Vietnam-protest aanvaardbaar
maakt bij intelligente tegenstanders,
want die overtuigt men heus niet met
insinuaties.
minderwaardig
De manier waarop in dit stuk Ameri
kaanse politici onder een vermomming
en bij verdraaide namen aan de kaak
worden gesteld is zonder meer minder
waardig. Het zijn, zoals Hans Croiset
het uitdrukt: insinuaties.
Maar het is een bewijs van algehele
vrijheid dat er ook ruimte is voor insi
nuaties; die vrijheid bestaat zowel in
Amerika als hier. Trouwens daarvoor
heeft Amerika ook gevochten in de eer
ste en tweede wereldoorlog, in Korea
en misschien nu in Vietnam.
De voornaamste rolleq waren in han
den van Siem Vroom (MacBird), Al-
bert Abspoel (Robert Ken O'Dunc) en
Margriet de Groot (Lady MacBird).
De vertaling van Aad Nuis leek wel
redelijk te zijn. maar men moet wel
goed op de hoogte zijn van de Ameri
kaanse interne verhoudingen, om alles
goed te kunnen begrijpen.
De choreografie van Kris van de Vel
den had wel leuke momenten maar ja,
wat te doen met een flauwe satire....
E. v. GROLLE
Do bij Bruna verschenen vertaling
van dit kwaadaardig spel was in de
maand maart de meest verkochte poc
ket.
VANAVOND TE ZIEN
Ned- 1 KRO
7.10 uur aflevering van Batman.
8.30 uur documentaire over Seyss-Inquart.
9.15 uur aflevering van „De wrekers".
10.05 uur Vanavond in Nieuwspoort.
Ned. 2 NTS
8.05 uur aflevering wild west-serie „The Virginian".
9.15 uur reportage uit Engeland (Eurovisie): wereld
kampioenschappen ballroomdansen voor
amateurs.
VANAVOND TE HOREN
Hilversum l KRO
8.00 uur Omroeporkest concerteert (stereo). In de
pauze poëzie.
10.00 uur kunstrubriek.
10.45 uur kijkjes in Oostenrijk.
11.15 uur Contekst, het magazine waarin men kan
praten.
Hilversum 11 AVRO
7.00 uur Willem Duy's Muziekmozaïek.
8.00 uur liedjesprogramma.
8.35 uur amusementsprogramma met quiz „Op de
zomertoer".
9.50 uur jazzprogramma.
10.55 uur archiefopnamen: Concertgebouw speelt
Mahler onder directie van Willem Mengel
berg. Jo Vincent zingt.
ui televisie
radio
3 m'agnetophons
ik afspeel-apparatuur.
Ui
■J alles P|eit voor
UI TFI FFIIMKTM
Doch de oplossing had zichzelf aangediend. Laat in d®
ochtend want ze hadden, moe van de reis, langer gesla
pen dan hun gewoonte was waren ze op weg gegaan om
rijn oude kameraad Gerbrand van den Eeckhout te bezoe
ken. Tot zijn grote teleurstelling hadden zij hem niet thuis
getroffen. Ze onttmoetten hem ook niet bij zijn stiefmoe
der, naar wwie zij daarna waren gegaan. Maar de oud®
vrouw, die twee jaar geleden was geworden, was ver
heugd geweest met het onverwachte bezoek en had hun
gevraagd toch vooral niet zo spoedig te vertrekken. Aegte
bleek zich direct aangetrokken te voelen tot de vrouw,
die in haar jeugd in Delft had gewoond; waar haar vader
eerste bewindhebber van de Verenigde OOostindische
Compagnie was geweest. En zij had graag het aanbod
van haar aangenomen om haar gezelschap te blijven
houden als Carel nog andere zaken in de stad had te
doen
Op zijn kloppen aan Rembrandts woning in de Breestraat
hoe vaak al niet heeft hij er vroeger de klopper op de
deur laten vallen?is hij opengedaan door een jonge
vrouw. Terwijl hij zijn naam noemde en zei, dat hij de
meester zou willen spreken, begreep hij: deze jonge vrouw,
dit meisje nog, moest Hendrickje zijn. Dat zij zwanger was,
was duidelijk te zien.
Rembrandt was met uitgestoken handen op hem toegetre
den. „Carel, wat is dat een verrassing!" had hij uitgeroepen
en er was een glimlach gegleden over zijn sterk verouderd
en door zorgen al gerimpeld gelaat. Carel had ontroerd zijn
oude meester de hand gedrukt en deze lang vastgehouden.
Het was alsof hij' met die handdruk wilde zeggen wat hij
met woorden niet kon uitdrukken.
Het atelier is niet meer wat het vroeger is geweest. Carel
bemerkt het, zodra Rembrandt hem er heeft binnengelaten.
Slechts één leerling is er aan het werk, een jongen van een
jaar of aohttien. De meester noemt hem zijn naam: Heiman
Dullaert Carel denkt: waar is die tijd dat er vier en soma
wel vijf leerlingen waren.Doch hij heeft niet de gelegen
heid hier lang bij stil te staan. De meester toont hem een
klein paneel, dat hij kort geleden heeft geschilderd. Carel
houdt het, met een gestrekte arm, voor zioh en bekijkt het
aandachtig: Het is een avondlandschap, waarin een man en
een vrouw, die als twee kleine figuren te voorschijn treden
uit een ruimte van land en lucht, op huis aan gaan. Het
reohterplan van het schilderij wordt ingenomen door de
boerenwoning, die half schuilgaat tussen zwaar geboomte.
Hij voelt zich gegrepen door de weldadige rust die er van
dit avondlandschap uitgaat. Hij zou zijn oude meester duide
lijk willen maken hoe zeer hij ervan onder de indnik is.
Maar hij zegt alleen, zacht, als was het voor zichzelf
„Mooi."
Dit zegt hij ook als Rembrandt hem een groot portret
heeft laten zien. dat hij schildert van een deftig heer. Hij
zegt het uit volle overtuiging, want de krachtige, brede
manier waarop dit portret is geschilderd, heeft hem zeker
niet minder getroffen dan het landschap deed. Diep-rood
kleurt de mantel, die losjes om de schouders van de man is
geslagen. Het vormt een sterk contrast met het koele grijs
„Mooi", zegt hij nog eens, maar nu bijna fluisterend. En
hij stelt vast, dat de kunst van Rembrandt hem nu nog
sterker boeit dan toen hij nog zijn leerling was. Komt dit
doordat hijzelf nu. ouder en rijper geworden, het werk met
andere ogen bekijkt? Of is er een wezenlijke verande
ring? Hij is ervan overtuigd, dat dit laatste het geval is.
De streek van het penseel is breder geworden. D®
handschoen en de manchetten zijn niet meer met zoveel
zorg geschilderd als vroeger; ze zijn ineens, met een paar
rake toetsen, op het doek gebracht. Het zwaartepunt is
kennelijk gelegd op kleur en compositie en op het gelaat
van de geportretteerde, dat het karakter weerspiegelt. Men
moet wel volkomen zeker van zichzelf zijn om dit zo te
kunnen schilderen, denkt Carel.
Als hij' bemerkt, dat Rembrandt hem van terzijde aan
kijkt alsof hij nog iets van hem verwacht, probeert hij de
woorden te vinden om uitdrukking te geven aan wat hij
voelt. Hij vindt ze echter niet. Ieder woord, dat hem Invalt,
liikt te zwak. Daarom vraagt hij: „Heb ik deze heer wel
eens gezien toen ik leerling bij u was?* Want hij herinnert
zioh hoe er geregeld deftige heren waren gekomen om zich
door de toen nog zo gevierde meester te laten schilderen.
„Nee, dat geloof ik niet", zegt Rembrandt.
„Wie is het?" vraagt hij.
(Wordt vervolgd)
Beatle gezin
Ringo Star.
drummer
breidt uit ^an,.d* B«tte,
heeft, ondanks
het feit dat de
groep op het ogenblik alle publici
teit schuwt, aan een verslaggever
meegedeeld dat zijn vrouw Mau-
Hflfll ZB UIT
DiEW*5EU i ANTI-0RRWC?
vcc*> erz eeuA«systeem rrkj
EXPIOSIE^^/VJÖBZBT.'
VCUST'
yOH DE. hitte! TOêV BH ff CAL HOOOffA/
HEEFT HET WT_H£T
In de Oost-
duitse plaats
Sonneberg
nxiMO
V IMIOMI
19.00 NWS. 19.10 Aktuallteiten
19.30 Conciliepostbus. 19.35
Lichte orkestmuz. 19.45 De zin
gende kerk. 20.00 Stereo: Om-
pauze: 20.35—20,50 Voor
dracht). 21.30 Klassiek strijk
kwintet (opn.). 22.00 kunst:
zangaoliste. 18.55 Paris vous
20 oo Nws. 20.05 Liedjesprogr.
Aansluitend
Concert gel
SOS-berlch-
STER: 18.56 Reklame. NT
19.00 Uitzending Socutai
KRO: 19.05 Hongaarse muzii
19.10 Batman.
2R: 19.56 Rekla- I 9
TV-film. STER:
me. NTS: 20.00 Journaal, j J
STER: 20.16 Reklame. NTS: I
Uitzending van de Boerenpartij 8
KRO: 20.30 Wie was Arthur j
Seyss-Inquart?. documbntai
re 21.15 Dodelijke me;
TV-film. 22.05 Vanavond i
Nieuwspoort. 22.35 Eptloo:
Nederland II. NTS: 20.00
Nws in 't kort. STER: 20.01
Reklame. NTS: The Virginian
- De weg terug naar het
goud. TV-film. 21.15 Eurovisie:
Wereldkampioenschappen ball
room dansen voor ama
teurs in het Empire Stadion
Wembley (BBCk STER^ 22.01
isle. 18.55 Zandni
Waterstander
gr). 15.50 Biibelvertel-
de jeugd. 16.00 Voor
orlichting. 18.00 Haa
Lichte grammofoonmuziek.
10.50 Voor de kleuters. 11.00
Nieuws. 11.02 Abortus provoca
te, klankbeeld. 11.40 Fluit en
piano (opn.). 12.00 Licht
ensemble. 12.22 Voor het plat-
teland. ^12-M ^Meedelingen
Stereo: Licht ensemble.' 13.00
Nieuws. 13.10 Actualiteiten en
kalender. 13.25 Lledjesprogram-
NRUNationaal Pro-
Herdenkingsplechtlg-
kranslegglng bij het
s-chrlstelijke organisaties
15.02 Lichte muziek
ïn hollands publiek.
iUWS. 16.02 Gevarieerd
17.35—18.00 "Hlllibilly-time- i
MOIU.IN
23.55-24.00 Nw:
SUKKELTJE
EN
BRUUNKE
10. „Jullie moeten eert
nog heel veel leren, voo.
jullie geld kunt verdie
nen!" zegt Dikkie Dribbe
streng, „Maar weet je wat?
Zoek even m'n knoop voor
me; als je hem vindt, krij
gen jullie ieder een dub
beltje!"
De vriendjes zoeken
zo'n ding r
keltje. Bruunke haalt zelfs de losse aarde hier en
daar weg, om vooral erg goed te zoeken!
„Zeg, laat dat alsjeblieft!" zegt een worm nijdig,
„Ik droog uit, als je alle aarde maar wegkrabt
en hier beneden ligt géén agentenknoop!" Dan
kruipt hij dieper in de grond weg.
