Chinese Kerk
leeft voort
in illegale
huisgemeenten
Ook Drie Maai zelf-beweging geliquideerd
ZATERDAG 15 APRIL 1967
me dat in een stad in Kwan-
toeng een jaar geleden nog
zestig tot tachtig christenen bij
eenkwamen in het huis van een
nrts.
Een predikant uit de omgeving
bevestigde mij deze mededeling.
Voor de culturele revolutie kon
den in dat gebied nog drie ge
meenten regelmatig samenko
men, maar sinds de revolutie
zijn ook deze diensten onmoge
lijk geworden.
Steun
(Door Michael Browne)
TERWIJL Rode Gardisten de bijbels op het
vuur smeten buiten de deur van haar
kerk, dwongen andere jonge Chinese commu
nisten de oude vrouwelijke predikant te knie
len in de overlopende goot. Toen de vlammen
geen voedsel meer vonden en langzaam uit
stierven, werd het „vuur van de leuzen" öp
haar gericht.
Geïnspireerd door de „onoverwinnelijke ge
dachten van Mao Tse-toeng" begonnen de
Jonge Gardisten haar tegen het hoofd te slaan
en te schoppen. Ze was schuldig bevonden aan
„preken uit de bijbel",
"T|IT en soortgelijke berichten, die wij zojuist uit
-L' Rood-China ontvingen, geven voedsel aan de ge
ruchten dat de kerk achter het bamboegordijn op
nieuw geteisterd wordt door een vlaag van vervol
ging. De staat heeft toestemming gegeven om haar
feller dan ooit aan te vallen.
Tn de periode van de Grote
Culturele Revolutie van China
zijn vele duizenden christenen
gemarteld, en niet weinigen heb
ben het leven verloren, omdat
zij Christus niet wilden looche
nen. De revolutie verloor aan
kracht in de afgelopen ijzige
maanden van de winter en de
eerste maand van de lente die
gebruikt moest worden om te
zaaien en te planten.
Daardoor kregen de Rode Gar
disten de kans om op adem te
komen voor de volgende fase
van hun revolutie, die volgens
officiële mededelingen tegen het
einde van de lente moet begin
nen.
Gedurende deze adempauze be
ginnen nu de berichten( uit Chi
na hier in Hongkong èinnen te
stromen. Het is overduidelijk dat
de christenen meer dan enige an
dere bevolkingsgroep werden ge
terroriseerd tijdens de politieke
strijd van de laatste maanden.
De rode revolutie heeft niet
slechts eigen kinderen verslon
den. ook de kerk werd ernstig
verwond door de klauwen van
de Rode Draak. Op grove wijze
werden de „reactionaire religio-
nisten". zoals de christenen wer
den genoemd, vernederd, gemar
teld en soms gedood.
Bijbel
Een groep Rode Gardisten
brak de deur van de woning van
een tachtig jaar oude christen
vrouw open in een dorp in de
provincie Kwantoeng. Alles
werd overhoop gehaald, tot zij
een bijbel vonden. Voor haar
ogen werd het boek in stukken
gescheurd.
De jonge Chinezen dansten om
haar heen en schreeuwden cita
ten uit de geschriften van hun
voorman Mao Tse-toeng. Ze pro
beerden haar te dwingen uit te
roepen: „Er is geen God en geen
Christus." „Hoe zou ik dat kun
nen," was haar antwoord, „ik ge-
het ontgelden. In stad na stad
werden ook de diensten van de
„Drie maal zelf-kerken" verbo
den. Tegen augustus van het vo
rig jaar was er geen kerk meer
open in Kanton, Swatow en
Shanghai.
De kerken van Nanking, Pe
king en van andere steden wer
den tegen kerstmis gesloten.
Voor het eerst sedert de commu
nistische machtsovername in
1949 waren er toen in China
geen kerken meer open in de be
langrijkste centra.
Volgens de laatste berichten,
die ik heb ontvangen, werd ner
gens in het openbaar het
Paasfeest gevierd. Het ziet er
naar uit dat de enige officiële
kerkgemeenschap, die het land
nog het uiterlijk bewijs van
godsdienstvrijheid moest geven,
nu geliquideerd is.
een protestdemonstratie waarbij kant, die echt probeerde binnen vertelde
uren lang leuzen van Mao het raam hun toegestaan hun ge- itomen v
Tse-toeng en beschuldigingen lovigen pastoraal te helpen. Het
geschreeuwd werden. Velen be- waren vaak bijzondere dappere mannen
zweken onder deze mentale druk gelovigen, die als eersten de aan- komsten.
vallen hadden te verduren.
De ware houding vap het Chi- Een student
Marxisme werd openbaar universiteit,
De huisdiensten worden niet
op vaste tijden gehouden. Tij
dens de ontmoeting wordt de vol
gende bijeenkomst vastgelegd.
Deze ondergrondse gemeenten
zoeken vooral de gemeenschap.
Er wordt samen in de bijbel gele
zen, men bemoedigt elkaar en
bidt samen. Zo blijft het geloof
leven.
Chinese christenen in Hong
kong zijn nog altijd in staat om
tnoest de via geheime kanalen geld te zen
den aan christenen op het vaste
land van China. Zonder die hulp
zouden vele christenen niet in
staat zijn om in hun levensonder-
In Shanghai houd te voorzien.
Volksblad onlangs: „In de grote toen het zelfs zijn. trouwste
proletarische culturele revolutie hangers binnen de kerken uit
hanteren wij Jiet ^massieve hun functies zette. Hun gebou-
- j -- /"~J u' wen werden gesloten en hun
kantoren in beslag genomen om
onderdak te bieden aan de Rode
De vrije verkondiging van in- Gardisten
zichten (lees: openbare beschuldi
gingen),
en diepgaande debatten
volksgerichten waarbij
tot schuldbelijden werden
Een weduwe met een groot
naar deze bijeen- aantal kinderen wordt reeds ja
renlang geholpen. Zij verloor
haar echtgenoot, lid van een on-
Chinese afhankelijke gemeente, toen hij
naar werd gearresteerd omdat
Christenen achter het ijzeren
gordijn hebben in de afgelopen
maanden kritiek geuit op
kerk in China die tot een cata
combenkerk is geworden. Ik leg
de deze kritiek voor aan christe
nen in China en zij zeiden: „On
ze broeders in het Westen besef
fen niet onder welke omstandig
heden wij moeten leven. Het Chi-
nese extremisme is veel extre
mer dan het Europese."
Een ander zei: Misschien zou
het beter zijn om onze samen
komsten „informeel" te noemen
en niet „geheim". Per slot van
rekening wil God dat we i
formele geestelijke diensten sa
men komen. Ik geloof dat God
ons leert dat een gehele nieuwe
vorm van kerkelijk samenzijn
mogelijk is."
Weer een ander zei: „En de
eerste christenen dan, die zich
terug moesten trekken in de ca
tacomben? Sloten zij zich op in
muizeholen? En de gelovigen dan
uit Hebreeën 11:38 die ook in
het geheim bijeen moesten ko
men?"
Nog een commentaar: „Geen
christen kan een communist wor
den zonder het geloof te ver
loochenen. Zolang christenen wil
len lijdert voor hun geloof, is het
voor hen niet verkeerd om in
„ondergrondse bijeenkomsten" sa
men te komen."
i_ Hongkong is gevlucht, vertelde preekte in een dorp. Hij werd
Martelaren
Het blijft echter de vraag of
muurbiljetten, de regering van China er offi-
a arvc^ori °P 's om de kerken blij
vend te verbieden. Tot nu toe
heeft zij zich wat verscholen ach-
Revisionisten
dwongen) zijn daarbij.de macht;- ter de a(.ties van de Rode Garde
Ze stond steeds een zekere mate
van vrijheid toe, omdat zij een
reactie van de massa vreesde.
Sommige waarnemers menen
Niet iedere leider of predikant dat de regering op deze wijze
wil onderzoeken hoe sterk de in
vloed van het christendom nog
aan dat de hou-
ge wapens van de Rode Garde
geworden waarmee de doodsteek
werd toegebracht aan de reactio
naire bourgegois."
(Van onze onderwijsredacteur)
door de staat gecontro
leerde „Drie maal zelf-kerk"
politieke marionet die
SCHOOLREISJES
De speciale haat van de Rode
Gardisten richtte zich tijdens de
ze pogrom op de bijbel. In alle
kerkgebouwen werden de bijbels
in beslag genomen en vernietigd.
In het bekende Soen Yat Sen
park werd een speciale brandsta
pel opgericht om de bijbels uit
alle kerken van de stad te ver
branden.
Ondraaglijk
Met tranen in zijn ogen vertel
de een Chinese zakenman en pre
diker, die ai enige jaren in Hong
kong woont, mij dat hij net be
richt heeft ontvangen van twee
familieleden uit Shanghai. Dit
echtpaar stond bekend als echte
christenen. Beiden hadden gestu
deerd aan de St. John's Universi
teit in hun stad. Beiden werkten
cn samen verdienden zij onge
veer 200 yuen of 300 gulden per
maand.
Sinds 1951 hadden ze samen
5300 gulden overgespaard. Tij
dens de anti-christelijke actie
moest ook dit echtpaar voor het
volksgcrccht van Shanghai
verschijnen. Ze werden gedwon
gen om te belijden dat zij „kapi
talisten" waren. De voortduren
de kritiek, openbare vernederin
gen en de terreur van buren
werden uiteindelijk voor hen on
draaglijk. Ze pleegden samen
zelfmoord.
De aanvallen op de christenen
en op wat was overgebleven van
de „Drie maal zelf-beweging"
de enige officiële kerkelijke for
matie. die China nog kende be
gonnen reeds in april 1966 in
Shanghai. De actie bereikte een
hoogtepunt in de afgelopen hete
zomer.
Alle kerken werden gesloten,
kerkgebouwen werden bescha
digd of beschoten en een aantal
kerken werd totaal vernield
door de plunderende Rode Gar
de.
Voor de gardisten kwamen,
vertelde mij een christen achter
liet bamboegordijn, konden de
kerken van de „Drie maal
zelf-beweging" nog diensten hou
den, hoewel de prediking vaak
vermengd werd met politieke
uitspraken.
Hij legde mij uit dat in iedere
preek een predikant ook een uit
leg moest geven van de leer van
Marx en Lenin. Alle diensten
werden gecontroleerd door rege
ringsautoriteiten. Deze preken
dreven vele gelovige christenen
uit de kerken. Zij vormden
huisgemeenten.
Toen de vervolging van de Ro
de Garde aan kraëht won.
moesten ook de erkende kerker
Vrijwel alle predikers in deze
staatskerk moesten het geduren
de de campagne ontgelden. Met
grote letters werden op de deuren
of ramen van hun huis aanplak
biljetten geplakt met het woord:
Revisionist
Leden van de Rode Garde rie
pen de buren op om zich om
hun huizen te verzamelen voor
zijn hart had verkocht aan het ding van de christenen nu bepa
lend zal zijn voor de vraag of
een nieuwe „Drie maal
zelf-kerk" zal worden toegestaan
weer te functioneren of niet.
Zt kwamen uil allt delen v,
China naar Peking, Shanghai i
andere sleden samen en mi
citeerden op naar kerken 6
daar de bijbels in beslag te n
Huisgemeenten
Maar of deze staatskerk terug
keert of niet. velen die ik sprak
achter het bamboegordijn zijn er
van overtuigd dat de echte M/ A(Z f A#A/(2FA/
kracht van de kerk zal moeten
komen van de huisgemeenten,
die al jaren een ondergronds,
maar vaak bloeiend bestaan be
leefden.
Deze christelijke kerngroepen
komen over geheel China in dor
pen en steden bijeen. Hun
grootste kracht ligt in de ooste
lijke oceaan-provincies. Deze
christenen moeten hun kracht
zoeken in geheime bijeen
komsten van enkelen.
Maar het is nu reeds duidelijk
geworden dat van hen geldt, wat D. i rjnAnI IL/T
*old van de Israëlieten in Egvp- DlJrK\jL/UI\ I
te: „Hoemeer men hen onder
drukte, des te meer vermenigvul
digden zij zich."
Deze gelovigen zijn niet in
staat in het openbaar hun geloof
te belijden. Zij kunnen het evan-
geliè alleen verkondigen via een
persoonlijk getuigenis. Maar van
uit vele steden van China ont
vang ik berichten dat ook op die
wijze tallozen ook nu nog tot ge
loof komen.
De tijd van de schoolreisjes breekt weer aan en daarmee
een uitbundige campagne van adverteerders in allerlei
onderwijsbladen. Opvallend in veel van die advertenties is,
dat speeltuinen, touringcarbedrijven en reisbureaus de
accommodatie vaak verkopen met een duidelijke verwijzing
naar het opvoedkundige van hun instelling. Zo kan een school
in zee gaan met de man die aankondigt dat „voor uw leer
lingen leerzame geologische exposities openstaan".
Wij dachten dat als kinderen een dagje met de school
uitgaan, pootje baden en veel limonade belangrijker waren.
Museumbezoek past beter in een werkweek.
Een Chinese christen vertelde
me achtqr het bamboegordijn:
„In de eerste plaats dragen de
Chinese christenen nog steedi
hun geloof uit, al is het alleen
maar in de persoonlijke gesprek
ken. In de tweede plaats worden
christenen nimmer lid van de
communistische partij. In de der
de plaats verloochenen it
Christus niet als ze worden ge
grepen."
Als voorbeeld vertelde hij mij
van een gelovige die vijf of zes
maal een waarschuwing had ont
vangen, omdat zij in haar ht
christenen ontving. Eindeli
werd zij gearresteerd en veroor
deeld tot een half jaar gevange
nis als „verspreider van het
Amerikaanse imperialisme".
De kerk in China is een
kerk van martelaren gewor
den, die dagelijks moet bewij
zen dat het bloed van marte
laren het zaad is van de kerk.
Aan de Wageningse Landbouwhogeschool studeren relatief
veel boerenzoons en boerendochters, maar de grote meer
derheid van de studerende kinderen uit het agrarisch milieu
(tachtig procent) studeert ietsranders dan landbouwkunde.
Dat is een van de conclusies van dr. E. Abma, die de
achtergronden van studiekeuze van Wageningse eerstejaars
uit 1965 onderzocht. Factoren die tot de keuze Wageningen
leidden waren: een voorkeur voor brede oriëntering boven
een meer specialistische verdieping en de wens om werk
zaam te zijn in ontwikkelingslanden, de buitenlucht en de
vrije natuur.
In Folia Civitatis schrijft dr. S. L. Radt in een ingezonden
stuk dat wetenschappelijke werkers zich zo druk maken over
promotiekansen, medezeggenschap en carrièremogelijkheden.
Alsof de wetenschappelijke staf een vakbond van univer
sitaire werknemers is. Dr. Radt vindt dat de huidige beloning
zorgenvrij werken mogelijk maakt. Voor de wetenschappe
lijke werker die die naam verdient, is een
zijn salaris niet meer dan een bijprodukt
schappelijk werk.
Splitsen
TE LAAT
De huisgemeenten worden
over het algemeen slechts door
acht tot tien mensen bezocht, en
zelfs dat is nog moeilijk, vertel
de een christen in Shanghai me.
In steden waar de druk op de
kerk het grootste is splitsen de SCHEIKUNDE
groepen zich, zodat daar slechts
drie of vier mensen elkaar ont
moeten.
In streken waar de macht van
de Rode Garde niet zo sterk ge
voeld wordt, tellen deze huisge
meenten soms wel twintig leden.
„Maar dat is een uitzondering,"
Na de wereldoorlog heeft men de Duitse jeugd, die zoveel
van de oorlog geleden had, niet te vroeg naar school willen
sturen, maar nu constateren onderzoekers dat een aanzien
lijk deel van de schoolrijpe jeugd een jaar te laat geestelijk
beziggehouden wordt. Bovendien kent Duitsland een leer
plicht van negen jaar (straks wellicht tien jaar) en dat leidt
ertoe dat de kinderen te oud van school komen om nog veel
ambitie te hebben voor verdere studie.
(Van onze kerkredactie)
fANLANGS maakten wij
melding van het eeu
wenoude bedehuis van Lul-
lington, dat met zijn vijf bij
vijf meter het kleinste kerkje
van Engeland is en (zo
schreven wij) misschien wel
van de wereld.
Een onzer abonnees, de heer J-
Nieuwschepen, Donkerslootstraat
30 A, Rotterdam, laat ons weten,
dat hem een nog kleiner kerkje
bekend is. Het staat in het gewe
zen dorpje Frank in de omge
ving van Blairmore op de grens
van de Canadese staten Alberta
en Brits Columbia. Hij schrijft
Een werkgroep van de Utrechtse universiteit heeft zich
beziggehouden met programmering voor het vak scheikunde.
Onder leiding van dr. J. W. Schuijl zijn een aantal program
ma's gemaakt. De voordelen zijn: tijdbesparing en doel-
treffender controle door de leraar, betere mogelijkheden om
leerlingen die door ziekte achter geraakt zijn bij te werken
en een uitstekend hulpmiddel voor schriftelijk onderwijs in
scheikunde.
Engel Angel
Af A TNEE
W£*ELOOO/lLO(,tN
ZOO JE DENKEN
/N OE VOLGENDE
•ZE ZEGGEN O AT
OAT OOK ZO /S
WE KUNNEN NET
NU BEWIJZEN
„Met eigen ogen hebben mijn
vrouiv en ik in de zomer van
1965 daar wel geteld een kerkje
aezien met acht zitplaatsen. Af
meting mij onbekend, maar ze
ker minder dan vijf bij vijf me
ier. Deze kapel is bestemd voor
doorgaande toeristen, om een
ogenblik in stilte te rusten en te
luisteren naar een geestelijk
woord, dat je kunt horen door
eenvoudig een knopje te draaien,
dat aan de lessenaar is be
vestigd.
Dit gaat uit van de evangelisa
tie, bedreven door de Christian
Reformed Church, de Reformed
Church en de United Church of
Canada.
Dit kerkje staat, in een ruïne
van grote blokken steen, sommi
ge zo groot als een woonkamer,
waar het dorpje Frank heeft ge
legen. Dit dorpje is in 1903 ge
heel bedolven door ineenstorting
van hoge bergen. Alle mensen,
die daar woonden, zijn toen om
gekomen, behalve zo werd ons
verteld een kleine baby, die
thans nog in leven moet zijn,
maax daarvan nfltuurlijk niets
weet."
